Jaarverantwoording 2012 15 april 2013
Inhoudsopgave I Maatschappelijk verslag Inleiding 1 1. Uitgangspunten van de verslaggeving 2 2. Profiel van de organisatie 3 2.1 Algemene identificatiegegevens 3 2.2 Structuur van het concern 3 2.3 Kerngegevens 5 2.4 Samenwerkingsrelaties 8 3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 11 3.1 Normen voor goed bestuur 11 3.2 Raad van Bestuur/Directie 11 3.3 Toezichthouders 12 3.4 Bedrijfsvoering 14 3.5 Cliëntenraad 16 3.6 Ondernemingsraad 18 3.7 Zorgadviesraad 21 4. Beleid, inspanningen en prestaties 23 4.1 Meerjarenbeleid 23 4.2 Algemeen beleid verslagjaar 24 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 27 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten 29 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 35 4.6 Samenleving en belanghebbenden 41 4.7 Financieel beleid 42 II Jaarrekening
Inhoudsopgave jaarrekening A Bestuursverslag 45 5.1 Jaarrekening 50 5.1.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2012 50 5.1.2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2012 51 5.1.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2012 52 5.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 53 5.1.5 Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2012 61 5.1.6 Mutatieoverzicht materiële / financiële vaste activa 67 5.1.7 Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereed gekomen projecten 71 5.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2012 72 5.1.9 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over 2012 73 5.1.10 Enkelvoudige balans per 31 december 2012 78 5.1.11 Enkelvoudige resultatenrekening over 2012 79 5.1.12 N.v.t. 5.1.13 Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december 2012 80 5.1.14 Mutatieoverzicht materiële / financiële vaste activa 86 5.1.15 Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereed gekomen projecten 90 5.1.16 Overzicht langlopende schulden ultimo 2012 91 5.1.17 Toelichting op de enkelvoudige resultatenrekening over 2012 92 5.1.18 Ondertekening door bestuurder en toezichthouders 96 5.2 Overige gegevens 97 5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 97 5.2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming 97 5.2.3 Resultaatbestemming 97 5.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum 97 5.2.5 Controleverklaring 97
Inleiding Wij brengen mensen bij elkaar. Ook in 2012 vormde dit het motto van De Waalboog. Met de inspanningen van circa 1.000 medewerkers, honderden vrijwilligers en een grote groep familieleden en andere mantelzorgers van onze cliënten is er wederom veel tot stand gebracht. Met elkaar hebben wij gewerkt aan een goede zorg en dienstverlening voor onze bewoners en cliënten. Waar nodig hebben wij verbeteringen doorgevoerd, steeds met het oog op de wensen en behoeften van onze bewoners en cliënten. De Waalboog onderscheidt zich ten opzichte van andere zorgorganisaties in de regio Nijmegen door haar sterke oriëntatie op behoud en verbetering van kwaliteit en haar permanente scholing en toetsing van belevingsgerichte zorg. Onderscheidend is ook de functie als specialistisch zorg en behandelcentrum voor de bijzondere doelgroepen gerontopsychiatrie, complexe psychogeriatrie (waaronder zorg voor jong dementerenden en zorg voor pgcliënten met ernstig probleemgedrag) en palliatieve zorg. Voor De Waalboog ligt de focus bij het leveren van intramurale zorg. Met het Zorgkantoor wordt gesproken over het uitbreiden van het portfolio met extramurale zorg. De Waalboog is, met hulp van het ondersteuningsprogramma In voor zorg!, een transitieproces gestart waarin invloed en zeggenschap van medewerkers in het primaire proces wordt vergroot. Met het programma worden verantwoordelijkheden lager in de lijn gelegd. Een betere balans tussen controle en vertrouwen, gekoppeld aan coaching en ontwikkeling, vormen uitgangspunten. Met de resultaten van het programma wil De Waalboog zich in de markt onderscheiden als een aantrekkelijke werkgever in de zorg. Tevens is de verwachting dat het programma, via de medewerkers, een positief effect heeft op de kwaliteit van zorg voor cliënten. Met het ontwikkelen en realiseren van nieuwbouw is gewerkt aan een goed woon en leefklimaat voor onze bewoners. De ingebruikname van de nieuwbouw voor jonge mensen met dementie aan de Bosweg heeft in april 2012 plaatsgevonden. Een mooie locatie waar zorg wordt geboden in een viertal sociotherapeutische leefmilieus. Gezien de grote onzekerheid over de verdere financiering van de langdurige zorg en onduidelijkheid over de verdere ontwikkeling van scheiden van wonen en zorg is in het verslagjaar pas op de plaats gemaakt met het starten van nieuwbouwprojecten. Wel is gewerkt aan de verbetering van sfeer en uitstraling van de hoogbouw Nijevelt en hebben paviljoens van Joachim en Anna een grondige opknapbeurt gekregen. Dat De Waalboog financieel gezond is laat de jaarrekening in dit document zien. Met een positief resultaat hebben wij het jaar afgesloten. Vol vertrouwen kunnen wij verder bouwen aan onze organisatie door mensen bij elkaar te brengen. Nijmegen, 18 februari 2013 Mevrouw drs. E.E.P.M. JanssenSengers, Bestuurder 1
1 Uitgangspunten van de verslaggeving Voor u ligt de maatschappelijke verantwoording 2012 van Stichting De Waalboog en twee nauw daaraan verbonden rechtspersonen: Waalboog Vastgoed BV en Waalboog Pompstation BV. In dit document legt De Waalboog op concernniveau verantwoording af over haar beleid, activiteiten en prestaties in het jaar 2012. Het document biedt een zo compleet mogelijk beeld van hetgeen zich in het verslagjaar binnen De Waalboog heeft afgespeeld. Het ministerie van VWS heeft vanuit de wens om de regeldruk in de zorg terug te dringen besloten dat het maatschappelijk verslag vervalt. Wel heeft het ministerie aangegeven dat zorgorganisaties verplicht zijn een directieverslag op te stellen. Aangezien de eisen die aan een directieverslag worden gesteld grote overlap hebben met het eerder gebruikte format Jaarverantwoording 2011 Verpleging, Verzorging en Thuiszorg van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is besloten dit format toch weer als uitgangspunt te gebruiken. In dit document komen achtereenvolgens aan de orde: het profiel van de organisatie; bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap; beleid, inspanningen en prestaties; de jaarrekening. Naast het maatschappelijk verslag en de jaarrekening zijn kwantitatieve gegevens aangeleverd aan het CIBG via de webapplicatie DigiMV. Met de voldoen wij aan onze verslag en verantwoordingsverplichtingen voor het betreffende verslagjaar. Tevens is dit document bedoeld als maatschappelijke verantwoording en geeft het een integraal en transparant beeld van onze organisatie. Met het document leggen wij richting interne en externe stakeholders verantwoording af over het gevoerde beleid en de wijze waarop dat beleid bijdraagt aan de door De Waalboog geformuleerde doelstellingen. Dit jaardocument is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur. Diverse bronnen van informatie zijn geraadpleegd en bijeen gebracht, waarbij gestreefd is naar een zo nauwkeurig mogelijk weergave. De accountant heeft controle uitgeoefend op de jaarrekening en de verenigbaarheid van het maatschappelijk verslag met deze jaarrekening. 2
2 Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam Stichting De Waalboog zorg, welzijn en wonen Adres Postbus 31071 Postcode 6503 CB Plaats Nijmegen Telefoonnummer 0243228264 Identificatienummer Kamer van Koophandel 09103258 Emailadres info@waalboog.nl Internetpagina www.waalboog.nl 2.2 Structuur van het concern De Waalboog wordt bestuurd volgens het Raad van Toezichtmodel. Dit betekent dat een Raad van Bestuur de stichting bestuurt en dat de Raad van Toezicht integraal toezicht houdt op het beleid van de Raad van Bestuur en de algemene gang van zaken binnen de organisatie. Stichting De Waalboog kent een eenhoofdige Raad van Bestuur. Sinds eind 2006 wordt deze positie bekleed door mevrouw drs. E.E.P.M. JanssenSengers. De Waalboog is organisatorisch vormgegeven in een dienstenstructuur, conform het weergegeven organogram. Het managementteam wordt gevormd door de bestuurder en de managers van de diensten Behandeling en Begeleiding, Wonen en Zorg, Facilitair, Financiën en Informatisering, Personeel en Organisatieontwikkeling en Bestuursbureau. De leden van het managementteam ontvangen rechtstreeks leiding van de Raad van Bestuur. Binnen de Waalboog functioneert zowel een Cliëntenraad als een Ondernemingsraad. De bestuurder voert frequent overleg met beide adviesorganen. Op de volgende pagina is in een organigram de organisatiestructuur van De Waalboog weergegeven. 3
4
De Waalboog is een stichting. De stichting heeft de katholieke identiteit en heeft ten doel het zonder winstoogmerk en het met respect voor ieders levensbeschouwing aanbieden van huisvesting, begeleiding, verzorging, verpleging, behandeling en diensten en onderzoek, alsmede van intra, semi, trans en extramurale ondersteuning, ten behoeve van personen die daar aantoonbaar behoefte aan hebben. In 2006 is Waalboog Vastgoed BV opgericht, met als doel de kansen en de risico s van de vastgoedactiviteiten van stichting De Waalboog af te scheiden van de AWBZbedrijfsvoering. De bestuurder van stichting De Waalboog is tevens directeur van Waalboog Vastgoed BV. Waalboog Vastgoed BV heeft in 2008 Waalboog Pompstation BV opgericht, een 100% dochteronderneming die een pompstation, garage en winkelruimte verhuurt. In de jaarrekening in dit document zijn een balans en resultatenrekening opgenomen waarin de jaarcijfers van Stichting De Waalboog en Waalboog Vastgoed BV zijn geconsolideerd. 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering De Waalboog biedt professionele en specialistische zorg en behandeling vanuit een specialistische zorg en behandelcentrum en een aantal woonzorgcentra op basis van de AWBZ. Er zijn specialistische afdelingen voor complexe psychogeriatrie waaronder jongdementerenden (verblijf en dagbehandeling) en pgcliënten met ernstig probleemgedrag, gerontopsychiatrie en palliatief terminale zorg. De Waalboog levert een actieve bijdrage aan onderwijs en onderzoek op deze terreinen. Op de locatie Villa Villandry wordt dagbehandeling voor dementerenden geboden. Op de locaties St. Jozefklooster en Heilig Hartklooster wordt naast AWBZzorg tevens zorg op basis van de WMO (HV1 en HV2) verleend. De kernactiviteit van de Waalboog Vastgoed BV is beheer en exploitatie van onroerend goed. Villa Villandry en het St. Jozefklooster zijn eerder aangekocht door de Vastgoed BV en worden verhuurd aan stichting De Waalboog. Het Koetshuis bij het St. Jozefklooster wordt verhuurd aan KION, een organisatie voor kinderopvang. Sinds 1 januari 2009 is de dochteronderneming van Waalboog Vastgoed BV, Waalboog Pompstation BV, actief in de verhuur van een pompstation en naastgelegen garage en winkelruimte. 5
2.3.2 Patiënten/cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten In het verslagjaar ontvingen gemiddeld 675 cliënten zorg en verblijf binnen de verschillende locaties van De Waalboog. Het aantal dagbehandelingscliënten bedroeg 148. 749 cliënten ontvingen extramurale zorg, inclusief oriëntatiegesprek en 11 cliënten persoonlijke verzorging en 1 cliënt verpleging. De totale erkende capaciteit aan plaatsen met verblijfszorg bedroeg 589 plaatsen. Aan het einde van het verslagjaar waren de cliënten als volgt verdeeld over de locaties: Joachim en Anna Specialistisch Zorg en behandelcentrum 64 plaatsen voor somatische cliënten 147 verpleeghuisplaatsen voor mensen met dementie (PG) 2 intervalplaatsen 1 logeerplaats 5 plaatsen palliatieve terminale zorg (Hospice De Linde) Bosweg 250, Nijmegen 36 verpleeghuisplaatsen voor jonge mensen met dementie 1 logeerplaats Nijevelt laagbouw 32 plaatsen verzorging in appartementen 11 plaatsen verpleeghuiszorg voor somatische cliënten 38 plaatsen kleinschalig wonen voor mensen met dementie Nijevelt hoogbouw 49 plaatsen verzorging in appartementen 36 verpleeghuisplaatsen voor mensen met dementie 5 plaatsen ten behoeve van tijdelijke opnamen De Honinghoeve 79 plaatsen verzorging in appartementen 19 plaatsen kleinschalig wonen voor mensen met dementie 18 plaatsen kleinschalig wonen voor somatische cliënten St. Jozefklooster 35 plaatsen verzorging in appartementen 6 plaatsen ten behoeve van tijdelijke opnamen daarnaast wordt huisvesting geboden aan 15 nietgeïndiceerde bewoners van het klooster Heilig Hart Klooster 8 plaatsen verzorging daarnaast wordt huisvesting geboden aan 9 nietgeïndiceerde bewoners van het klooster De totale erkende capaciteit aan plaatsen dagbehandeling was: 11 plaatsen dagbehandeling jong dementerenden (De Boog) 24 plaatsen dagbehandeling dementerenden (Villa Villandry) 6
De productie bedroeg in het verslagjaar 214.680 dagen zorg met verblijf en 24.616 dagdelen dagbehandeling voor dementerenden en jong dementerenden. In 2012 is het aantal medewerkers van De Waalboog gegroeid van 919 (eind 2011) naar 976 (eind 2012). De formatie is ultimo 2012 toegenomen van 604,1 fte naar 649,2 fte. De uitgaven aan salarissen groeide met bijna 1,2 mln. (van 21.982.064, naar 23.153.360,. Het grootste deel van de groei per ultimo 2012 (42 medewerkers, 32,8 fte) vond plaats in de direct aan de zorg gerelateerde functies, inclusief leerlingen. De toename van personeel en formatie is voor een belangrijk deel gefinancierd met middelen uit het convenant Langdurige zorg (intensiveringsmiddelen). Tabel: Kerngegevens verblijfplaatsen Doelgroep Somatische aandoening of beperking Psychogeriatrische aandoening of beperking Verblijfplaatsen per categorie Licht Zwaar Beveiligd + + + + Het budget van de Stichting is in 2012 toegenomen met 2.837.976, tot een totaal budget van 40.239.814,. De geconsolideerde jaarrekening sluit af met een positief saldo van 1.179.477, dat is toegevoegd aan het eigen vermogen. 2.3.3 Werkgebieden De Waalboog is werkzaam in de zorgkantoorregio s Nijmegen en ZuidOost Brabant. Er wordt gewerkt op de volgende locaties: Joachim en Anna Groesbeekseweg 327 6523 PA Nijmegen Bosweg Bosweg 250 6523 NN Nijmegen Villa Villandry Bosweg 160 6523 NN Nijmegen De Honinghoeve Albanystraat 7 6544 RA Nijmegen Nijevelt Heyendaalseweg 117 6525 AH Nijmegen St. Jozefklooster Kerkstraat 65 6543 KG Nijmegen Heilig Hart Klooster Wilhelminastraat 24 5721 KJ Asten 7
De activiteiten richten zich voor de woonzorgcentra hoofdzakelijk op de volgende wijken in Nijmegen: Kwakkenberg, Groenewoud, Heijendaal, Galgenveld, Hazenkamp/St. Anna, Kolpingbuurt, Willemskwartier, Hees/Heseveld en NeerboschOost. Joachim en Anna heeft als specialistisch zorg en behandelcentrum een regionale functie en waar het gaat om de specialistische doelgroepen zelfs een bovenregionale functie. De locatie Heilig Hart Klooster in Asten wordt uitsluitend bewoond door leden van de congregatie SCJ. 2.4 Samenwerkingsrelaties De Waalboog is verankerd in de regio Nijmegen. We hechten aan nauwe samenwerking met andere verpleeg en verzorgingshuizen, zorgaanbieders en dienstverleners. Gezamenlijk zetten we ons ervoor in dat mensen díe zorg krijgen die zij nodig hebben. In de regio is De Waalboog expert op het gebied van psychogeriatrie, gerontopsychiatrie en palliatief terminale zorg. Die positie als specialistisch zorg en behandelcentrum bouwen wij verder uit en wordt in dienst gesteld van andere instellingen en de eerste lijn. Samenwerking met andere zorginstellingen De Waalboog zet zich actief in binnen diverse netwerken. De Waalboog maakt deel uit van het netwerk 100, een samenwerkingsverband van zorg en welzijnorganisaties voor ouderen in Nijmegen. Doelstelling van het netwerk is om zorg en welzijn voor ouderen met meervoudige en complexe problematiek in de eerste lijn aantoonbaar te verbeteren. Het regionaal dementienetwerk, waarvan De Waalboog deel uitmaakt, vormt onderdeel van 100. Het netwerk 100 is een vervolg op het ZOWELnetwerk dat als onderdeel van het Nationaal Programma Ouderenzorg is ontstaan. De Waalboog is op regionaal niveau actief in het Netwerk Palliatieve Zorg Zuid Gelderland. Het netwerk heeft als doel de zorg voor mensen in de laatste levensfase zo goed mogelijk te organiseren. De bestuurder van De Waalboog vervult ad interim de functie van voorzitter van het bestuur van het netwerk. Op landelijk niveau neemt De Waalboog deel aan het Netwerk Jong dementerenden. Met ZZG Zorggroep, Zorggroep Maas en Waal (ZMW) en Kalorama vindt op verschillende gebieden uitwisseling plaats, zowel in de zorg als bij de ondersteunende diensten. Met Kalorama is gesproken over het aangaan van een samenwerking op het gebied van ICT. Met deze samenwerking kan gegarandeerd worden dat 7x24 uur een helpdesk operationeel is voor het ECD. 8
Samenwerking met Axxicom is er bij de aanbesteding van huishoudelijke zorg binnen de WMO, waarbij Axxicom hoofdaannemer is en De Waalboog onderaannemer. Met Pro Persona is veel contact vanwege de raakvlakken in het zorgaanbod, bijvoorbeeld om passende zorg te kunnen bieden aan cliënten die naast hun chronische psychiatrische problematiek ernstige somatische problemen hebben. De personele, financiële en salarisadministratie van Huize Rosa worden op basis van een samenwerkingsovereenkomst al lange tijd verzorgd door De Waalboog. De Driestroom, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking, krijgt meer en intensiever te maken met vragen rond het ouder worden van deze doelgroep. De Waalboog biedt ondersteuning door inbreng van kennis en expertise van een specialist ouderengeneeskunde en een PDLconsulent. Op bestuurlijk niveau zijn gesprekken gevoerd om de samenwerking in wonen en zorg voor verstandelijk gehandicapte bewoners met dementie te intensiveren. De Waalboog is van mening dat kwaliteit van zorg beter georganiseerd kan worden door intensief samen te werken met partners in de eerste lijn. In dat kader zijn er samenwerkingsovereenkomsten met de huisartsengroep Daniëlsplein en met apotheek NeerboschOost en Apotheek Van Wieringen. Gesprekken worden gevoerd om de samenwerking uit te breiden met een aantal andere huisartsenpraktijken. Samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek Met het Universitair Medisch Centrum St Radboud en twaalf V&V instellingen neemt De Waalboog deel aan het UKON, het Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen. Prof. dr. R. Koopmans, hoogleraar ouderengeneeskunde, is werkzaam als specialist ouderengeneeskunde binnen De Waalboog. Naast samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een modelpraktijk voor zorg en behandeling en de functie van kenniscentrum. Dit gebeurt in het kader van het programma Specialistisch zorg en behandelcentrum. In 2012 is De Waalboog voor het specialisme gerontopsychiatrie aangesloten bij Topcare, een samenwerkingsverband van vijf zorgorganisaties die specialistische verpleeghuiszorg bieden. De andere zorgorganisaties zijn Atlant (Huntington en Korsakov), Lelie Zorggroep (Korsakov), Topaz (Huntington) en Vivium (geriatrische revalidatie). Topcare is gericht op verbetering van kwaliteit en doelmatigheid van langdurige verpleeghuiszorg voor mensen met complexe ziekten. Gewerkt wordt op basis van best practices (in overeenstemming met de beste zorg en behandelwijze op basis van in onderzoek getoetste praktijkervaring ) of evidence based practices. Het ligt in de bedoeling nieuw verworven kennis en innovaties onder ketenpartners, andere zorginstellingen, zorgverleners en patiëntenverenigingen, nationaal en internationaal te verspreiden. 9
Met het ROC Nijmegen en het ROC Graafschapcollege vindt samenwerking plaats op het gebied van opleidingsaangelegenheden van voornamelijk zorgmedewerkers. Met de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) is samenwerking op het gebied van stages, onderzoek en projecten. Overige partners Er is sprake van een nauwe samenwerking met SCJ, de Congregatie van de Priesters van het Heilig Hart van Jezus. In 2008 is Stichting De Waalboog gefuseerd met Stichting Dehon. Hierbij is afgesproken dat De Waalboog de zorg aan de leden van de congregatie SCJ die wonen in het St. Jozefklooster en het Heilig Hartklooster zal voortzetten op het niveau dat voor de fusie gangbaar was. Afspraken zijn gemaakt over financiële vergoeding die SCJ aan De Waalboog betaalt voor de kosten van exploitatie van de beide locaties voor zover die niet uit de AWBZ worden vergoed. Naast de paters van SCJ wordt in het St. Jozefklooster huisvesting geboden aan zusters van de congregatie Zusters Onder de Bogen. Op één na zijn de zusters in de loop van 2012 verhuisd naar Maastricht. Met SWON, het seniorennetwerk van Nijmegen, vindt overleg plaats over de ontwikkeling van zorgkruispunten in de wijken. Het Centrum voor Ontmoeting in Levensvragen, COiL, voorziet in de behoefte van ouderen, maar ook van jongeren, op het gebied van ondersteuning en uitwisseling over levensbeschouwelijke zaken. De Waalboog hecht eraan, vanuit haar visie, een dergelijk initiatief daadwerkelijk te ondersteunen. Zo voorziet De Waalboog bijvoorbeeld in kantoorruimte en financieeladministratieve ondersteuning. Met Standvast Wonen is regelmatig overleg, bijvoorbeeld over gebiedsontwikkeling rond De Honinghoeve en levering van diensten aan huurders van Standvast. Over vastgoedmogelijkheden voor zorg in de Hazenkamp vindt overleg plaats met projectontwikkelaar PlegtVos en woningcorporatie Talis. Met de gemeente Nijmegen vindt uitwisseling plaats op ambtelijk en op bestuurlijk niveau. Belangrijke thema s zijn ontwikkeling van het zorgaanbod, afstemming over bouwactiviteiten en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Met de provincie Gelderland vindt uitwisseling plaats op het thema wonen, welzijn en zorg, woonvormen en domotica. De Honinghoeve is in het programma Thuisgeven in Gelderland bestempeld als voorbeeldproject. Met het Zorgkantoor vindt regulier overleg plaats in het kader van de inkoop van zorg. Tussentijds is er overleg over ontwikkelingen in het zorgaanbod. 10
3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen van goed bestuur De Waalboog hanteert de uitgangspunten van de Zorgbrede Governancecode 2010. De code is regelmatig onderwerp van gesprek in de Raad van Toezicht. 3.2 Raad van bestuur / Directie De statuten van de stichting voorzien in een Raad van Toezichtstructuur. De Raad van Bestuur bestuurt de stichting. De Raad van Toezicht houdt integraal toezicht op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken binnen De Waalboog, mede in relatie tot de maatschappelijke functie van de stichting. De Raad van Toezicht vervult een klankbordfunctie voor de Raad van Bestuur en staat de Raad van Bestuur met advies terzijde. De Raad van Bestuur hanteert de aanbevelingen van de Zorgbrede Governance code als uitgangspunt voor zijn functioneren. De Raad van Bestuur draagt er zorg voor dat de activiteiten van de stichting en de daarmee verbonden instellingen, bestuurlijk, juridisch, organisatorisch en financieel goed geregeld zijn, inzichtelijk zijn en verantwoord worden. De Raad van Bestuur legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht en de hoofdzaken worden vermeld in de jaarrekening en het jaarverslag. De bestuurder informeert de Raad van Toezicht bij iedere vergadering conform vastgestelde afspraken in het Reglement Raad van Toezicht. Zo nodig wordt de Raad van Toezicht tussentijds geïnformeerd. De Raad van Bestuur biedt openheid over het beleid, de zorg en dienstverlening, alsmede de prestaties van de stichting. De Raad van Bestuur legt ten aanzien van degenen die het aangaat verantwoording af en staat bij de beleidsvoorbereiding en uitvoering open voor de opvattingen van betrokken belanghebbenden. Informatieverstrekking, verantwoording en beleidsbeïnvloeding intern en extern worden door de Raad van Bestuur actief bevorderd. De Waalboog heeft een eenhoofdige Raad van Bestuur: Naam Bestuursfunctie Mevr. drs. E.E.P.M. JanssenSengers Enig bestuurder De honorering van de bestuurder geschiedt op basis van de NVZDregeling. Mevrouw JanssenSengers bekleedde, met instemming van de Raad van Toezicht, in het verslagjaar de volgende nevenfuncties: 11
Organisatie St. Klachtenregeling Gezondheidsregio Nijmegen (SKGN) Stichting Bevolkingsonderzoek Oost ROC Nijmegen Functie Lid dagelijks bestuur: penningmeester Voorzitter Raad van Toezicht Lid Raad van Toezicht 3.3 Toezichthouder (Raad van Toezicht) In deze paragraaf is integraal de tekst opgenomen van het jaarverslag van de Raad van Toezicht van Stichting De Waalboog, zorg, welzijn en wonen. De Raad van Toezicht was per 31 december 2012 als volgt samengesteld: Naam Functie Bijzonderheden Datum benoeming Mevr. mr. W.H. van de Wallevan Veen Voorzitter Lid renumeratiecommissie 1 januari 2009 Mw. G.H. Cirkel Vicevoorzitter Lid renumeratiecommissie 1 januari 2007 Dhr. F. Vekemans Lid Lid financiële commissie 1 januari 2009 Dhr. mr. C.G. Peper Lid Lid financiële commissie 3 maart 2010 Mw. M.A. KauffmanLaan Lid Benoemd op voordracht van de Cliëntenraad 1 maart 2007 Na een herbenoeming in 2011 maken mevrouw Cirkel en mevrouw KauffmanLaan voor een tweede termijn deel uit van de Raad van Toezicht. De eerste termijn van mevrouw Van de Walle en de heer Vekemans loopt per 31 december 2012 af. Tijdens de vergadering van februari 2013 vindt ook voor deze leden herbenoeming voor een tweede termijn plaats. Met de samenstelling van de Raad van Toezicht is een brede deskundigheid op het gebied van zorg, bedrijfsvoering en juridische zaken gegarandeerd. De Raad van Toezicht kent een tweetal commissies. De renumeratiecommissie wordt gevormd door de voorzitter en de vicevoorzitter, mevrouw Van de Walle en mevrouw Cirkel. De Financiële commissie wordt gevormd door de heren Vekemans en Peper. De financiële commissie heeft overleg met de bestuurder en de manager Financiën en Informatisering voorafgaand aan de bespreking van de begroting en de jaarrekening en andere financiële aangelegenheden in de reguliere vergaderingen van de Raad van Toezicht. De commissie rapporteert aan de raad en doet een voorstel voor besluitvorming. 12
In het verslagjaar heeft de Raad van Toezicht vijf maal vergaderd. Daarbij was steeds de bestuurder en de bestuurssecretaris aanwezig. Vaste agendapunten zijn het strategisch beleid, de nieuwbouwontwikkelingen en de bestuurs en managementrapportage waarin financiële, personele en zorginhoudelijke sturingsgegevens zijn opgenomen. De hoofd en nevenfuncties van de toezichthouders zijn jaarlijks onderwerp van gesprek ter voorkoming van het risico van belangenverstrengeling. In 2012 is gesproken over mogelijke risico s van fraude binnen De Waalboog. De wijze waarop de bestuurder verantwoording aflegt over het kwaliteitsbeleid is sterk verbeterd en stelt de Raad van Toezicht in staat een goed beeld te krijgen. Aandacht is ook besteed aan de komende wijziging in financiering van de zorg, o.m. door scheiden van wonen en zorg en de consequenties die dit heeft voor het te voeren beleid. De geneesheerdirecteur, tevens BOPZarts, heeft voor de Raad van Toezicht een presentatie verzorgd over de stand van zaken in het kader van de BOPZ. Hierbij is de visie en het beleid ten aanzien van het toepassen van middelen en maatregelen toegelicht. Leden van het managementteam hebben presentaties verzorgd over inhoudelijke onderwerpen op hun werkterrein, zoals over inkoopbeleid, brandveiligheid, doelgroepen en differentiatiebeleid, de ontwikkeling van verpleeghuis Joachim en Anna tot specialistisch zorg en behandelcentrum en de deelname van De Waalboog aan het landelijke programma In voor zorg!. De Raad van Toezicht heeft in 2012 goedkeuring gegeven aan de Maatschappelijke Verantwoording 2011 (inclusief Jaarrekening 2011), de Begroting 2012 en het Treasurystatuut. De accountant is jaarlijks aanwezig bij de bespreking van de jaarrekening in de vergadering van de financiële commissie van de Raad van Toezicht. De managementletter en het accountantsverslag, die beiden eenmaal per jaar verschijnen, worden besproken tussen de Raad van Bestuur en de accountant. De managementletter met bijbehorend plan van aanpak dat de manager Financiën en Informatisering in reactie daarop schrijft en het accountantsverslag zijn besproken in de vergadering van de Raad van Toezicht. Een afvaardiging van de Raad van Toezicht heeft een overlegvergadering bijgewoond met de Ondernemingsraad, waarin de algemene gang van zaken in de onderneming is besproken zoals bedoeld in artikel 24 van de Wet op de ondernemingsraden. In 2012 heeft binnen de Raad van Toezicht een evaluatie van haar functioneren plaatsgevonden, evenals van het functioneren van de bestuurder en het functioneren van de relatie bestuurdertoezicht. De vergoeding voor toezichthouders is vastgesteld conform de beloningsregeling van de NVTZ en bedroeg in 2012 totaal 33.530,. De Raad van Toezicht heeft besloten af te zien van de jaarlijks door de NVTZ voorgestelde indexering van de honorering. De vergoeding wordt na afloop van het kalenderjaar uitgekeerd. De Raad van Toezicht is tevreden over het gevoerde beleid en is bestuur en medewerkers zeer erkentelijk voor hun inspanningen. 13
3.4 Bedrijfsvoering De bedrijfsvoering van De Waalboog is transparant ingericht. Vastgelegd is hoe de zorgverlening en de bedrijfsvoering is georganiseerd en wat de taken, verantwoordelijkheden en beslissingsbevoegdheden zijn van verschillende betrokkenen. In de financiële administratie zijn ontvangsten en uitgaven eenduidig traceerbaar. De bedrijfsvoering is een onderwerp dat in algemene zin periodiek besproken wordt met de Raad van Toezicht en concreet aan de hand van notities bij voorgenomen veranderingen. Planning en Controlcyclus Planning en Control (P&C) is een instrument waarmee de besturing van de organisatie wordt ondersteund. Het stelt leidinggevenden in staat te sturen met dezelfde uitgangspunten (missie en visie), de bedrijfsvoering te beheersen en zich adequaat te verantwoorden. De Waalboog bouwt elk jaar verder aan de implementatie van de planning en controlcyclus. In 2011 is een Kaderbrief 20122013 opgesteld. De Kaderbrief vormt onderdeel van de Planning en Control cyclus en vormt input voor het opstellen van de jaarplannen van de afdelingen en de diensten. Samen worden ze vervolgens gebruikt voor het opstellen van de begroting. De Waalboog heeft de ambitie om continu te verbeteren. In de kaderbrief zijn de hoofdlijnen geschetst, zowel in inhoudelijk als in financieel opzicht, voor het te voeren beleid en invulling te geven aan genoemde ambitie. In 2012 is getoetst of de één jaar eerder opgestelde kaderbrief nog actueel was. Geconcludeerd is dat dit het geval is en er werd geen aanleiding gezien om een nieuwe kaderbrief voor 2013 op te stellen. De bedrijfsvoering binnen De Waalboog wordt nauwkeurig gevolgd door middel van rapportages. Maandelijks wordt twee weken na het verstrijken van de maand een (financiële) managementrapportage beschikbaar gesteld voor zowel het management als het middenkader. De managementinformatie is gesegmenteerd per managementgebied, waarbij aan de managers specifiek gerapporteerd wordt over de door hem of haar (direct of indirect) te beïnvloeden resultaten. Naast de financiële managementrapportage wordt viermaandelijkse een kwalitatieve managementrapportage uitgegeven. De rapportage laat de actuele situatie zien op de resultaatgebieden zorg en zorgvernieuwing, cliënten en partners, leiderschap, medewerkers en cultuur en bedrijfsvoering. De kwaliteitsmanagementrapportage wordt gebruikt als instrument om vinger aan de pols te houden en (bijstuur)acties te entameren. In het verslagjaar is het in eigen beheer ontwikkelde zorgzwaartebekostigingsmodel (ZZBmodel) geactualiseerd. In het model zijn de capaciteitsplanning, de zorgzwaartebekostiging (ZZP) en de huisvestingbekostiging (normatieve huisvestings component) verwerkt. Het model geeft goed inzicht in de financiële bedrijfsvoering en de consequenties van te nemen maatregelen. 14
Risicomanagement De Waalboog is goed bekend met risico s voor de bedrijfsvoering en de beschikbare middelen zijn en worden hierop afgestemd. Het strategisch beleidsplan 20092014 is ondermeer gebaseerd op een risico en SWOTanalyse. Tijdens een MTbeleidsdag in het verslagjaar is besproken hoe De Waalboog ervoor staat met de uitvoering van het strategisch beleidsplan. Tevens is hierbij, met externe begeleiding vanuit Deloitte, ingegaan op de interne en externe risico s van de organisatie, waarbij de kans en de impact van de afzonderlijke risico s zijn besproken. Vastgesteld is dat de in het strategisch beleidsplan genoemde risico s nog steeds actueel zijn. Wel is het zo dat het perspectief waarin een aantal risico s gezien moet worden is veranderd. Met name wijzigingen in de AWBZ, eigen verantwoordelijkheid voor financiering van het vastgoed, veranderende wet en regelgeving en de kwaliteit van het personeel zijn hierin belangrijk. Tegen de achtergrond van maatschappelijke veranderingen is vastgesteld welke onderwerpen de komende tijd onze nadrukkelijke aandacht vragen. Deze kritische succesfactoren en de risico s zijn mede uitgangspunt geweest bij het opstellen van de kaderbrief. Als kritische succesfactoren zijn benoemd: het leveren van professionele excellente zorg en behandeling, waarbij belevingsgerichte zorg nadrukkelijk onderdeel is; sterke profilering op deelmarkten en daarbij rekening houdend met toenemende differentiatie van ouderen; actieve betrokkenheid bij de verdere ontwikkeling van ketenzorg, waaronder ketenzorg dementie; door cliënt en familie ervaren goede kwaliteit van zorg; het structureel betrekken van familie en mantelzorgers; dienend leiderschap in alle lagen van de organisatie; kwalitatief goede en competente medewerkers; optimale bezetting en productie; juist anticiperen op het scheiden van wonen en zorg; proces van planning en control goed geborgd. Waarborgfonds Stichting De Waalboog, zorg, welzijn en wonen en Waalboog Vastgoed BV zijn in 2011 toegelaten tot het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ). WfZ heeft een bereidheidsverklaring afgegeven voor borging van huidige en nieuwe langlopende leningen. Door gebruik te maken van een rijksgegarandeerde lening kan bij de banken een goedkopere financiering worden geregeld. In 2012 heeft WfZ de jaarlijkse herbeoordeling uitgevoerd met als conclusie dat Stichting De Waalboog nog steeds aan de deelnamecriteria voldoet. 15
3.5 Cliëntenraad De Cliëntenraad wordt door de zorgaanbieder als overlegorgaan betrokken bij de algemene gang van zaken en het proces van beleidsvorming binnen De Waalboog. De door beide partijen ondertekende samenwerkingsovereenkomst is een leidraad voor het wederzijds handelen. De Cliëntenraad heeft een huishoudelijk reglement waarin onder andere is opgenomen: functieverdeling; werkwijze, besluitvorming, vastlegging en vertegenwoordiging; specifieke onderwerpen, zoals werkplan, jaarverslag en financiën; benoeming, schorsing en ontslag van de leden van de raad; toetreding tot de Cliëntenraad. De Cliëntenraad heeft in 2012 zes maal vergaderd met de bestuurder. Naast de onderwerpen waarover advies of verzwaard advies wordt gevraagd door de bestuurder vindt overleg plaats over tal van andere onderwerpen die op initiatief van de deelnemers aan het overleg worden ingebracht. De Cliëntenraad ontvangt ondersteuning van een stafmedewerker van het Bestuursbureau, waarmee ook feitelijk eens per zes weken overleg is. De Cliëntenraad heeft de beschikking over een jaarlijks budget van 5.000, ten behoeve van relevante lidmaatschappen, abonnementen, vorming en/of bijscholing. Vanuit de organisatie is een notulist beschikbaar voor de (overleg)vergaderingen. Tabel: Samenstelling Cliëntenraad De Waalboog per 31 december 2012 Naam lid Functie De heer T. Romviel Voorzitter Mevrouw T. Potkamp Vicevoorzitter Mevrouw G. Dijkhuis Lid De heer R. Gijsberts Lid De heer W. Halters Lid Mevrouw M. Helmer Lid De heer H. Peters Lid De heer P. Saleming Lid Mevrouw W. Spanjaard Lid Leden van de Cliëntenraad hebben een actieve bijdrage geleverd aan verschillende informatiebijeenkomsten en projectgroepen. De Cliëntenraad is vertegenwoordigd in verschillende commissies: Commissie Belevingsgerichte zorg Commissie NOW/nieuwbouw Commissie MIC Commissie Ethiek Commissie Hal 16
Adviezen Cliëntenraad Over vele onderwerpen heeft de bestuurder in de overlegvergaderingen gesproken met de Cliëntenraad. Aan de Cliëntenraad zijn in 2012 de volgende onderwerpen ter advisering voorgelegd: Taakherschikking en taakdelegatie binnen De Waalboog Palliatieve zorg Informatiebijeenkomsten voor potentiële cliënten Diëtistische behandeling Zorgvuldig zorgen Onderzoek Client Quality (CQ) Specialistisch zorg en behandelcentrum Verbeterpunten en evaluatie Bureau Welzijn Ruimte voor de professional Opbaren op eigen kamer Toezicht en akoestische bewaking binnen kleinschalig wonen in De Waalboog Opknappen paviljoens Joachim en Anna Zorgcontinuïteitsplan en calamiteitenplan Visiecirkel Tarievenlijst 2013 Begroting 2013 Jaarverantwoording 2011 Voorts heeft de bestuurder met de Cliëntenraad gesproken over: Financiële en kwalitatieve managementrapportages Resultaten van externe audits en inspectiebezoek Consequenties scheiden wonen en zorg Het adviesrecht van de Cliëntenraad heeft bij een aantal onderwerpen geleid tot nadere uitwerking of verduidelijking. De Raad van Bestuur is ten aanzien van alle bovenstaande punten tot overeenstemming gekomen met de Cliëntenraad. In het verslagjaar heeft een verdere professionalisering van de Cliëntenraad plaatsgevonden. Ontwikkelingen binnen De Waalboog worden door de raad op de voet en op een positiefkritische en constructieve wijze gevolgd. De samenwerking kan als prettig beschreven worden. Er is geen eigen Commissie van Vertrouwenslieden. Als lid van Actiz kan De Waalboog een beroep doen op de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV). Tot op heden is geen aanleiding geweest hiervan gebruik te maken. 17
3.6 Ondernemingsraad De ondernemingsraad (OR) vertegenwoordigt de medewerkers in het overleg met de bestuurder, binnen de kaders van de Wet op de Ondernemingsraden. Het doel van de OR is het meedenken, adviseren en meebeslissen over de beleidsvoornemens van de Raad van Bestuur. Daarnaast heeft de OR een toetsende rol ten aanzien van beleidsvoornemens en uitvoering van beleid. Bestuurder en ondernemingsraad van De Waalboog hebben afspraken over medezeggenschap vastgelegd in een convenant. Daarnaast heeft de ondernemingsraad een actueel reglement waarin regels zijn opgenomen voor een correct verloop van de ORverkiezingen en voor een goede werkwijze van de OR. Het overleg tussen ondernemingsraad en bestuurder wordt van beide kanten als positief ervaren. Het overleg is open en vindt plaats in een ontspannen sfeer. De ondernemingsraad bewaakt kritisch de belangen van de medewerkers, zonder het algemene organisatiebelang uit het oog te verliezen. De ondernemingsraad van De Waalboog bestaat uit 13 leden. De raad streeft ernaar vanuit alle locaties een vertegenwoordiger in de raad te hebben. In de loop van 2012 ontstond een vacature in de ondernemingsraad, die middels tussentijdse verkiezingen op 27 november weer is vervuld. Samenstelling ondernemingsraad De Waalboog per 31 december 2012 Naam lid Functie Kiesgroep Mevrouw M. Steuns voorzitter Joachim en Anna & Villa Villandry Mevrouw G.M.A. Zwaans vice voorzitter De Honinghoeve Mevrouw H.M.A. Aerts Mevrouw T.A.G. Dennissen De heer H.J.M. van Genuchten Mevrouw E.J.L.M. Janssen Mevrouw Y.A.J.M. Janssen lid Nijevelt Mevrouw T.G. van der Mout lid Nijevelt Mevrouw K.K. Schulten lid lid lid lid lid St. Jozefklooster & Heilig Hartklooster Joachim en Anna & Villa Villandry Joachim en Anna & Villa Villandry Joachim en Anna & Villa Villandry Joachim en Anna & Villa Villandry Mevrouw M.J.W. Seijkens lid De Honinghoeve Mevrouw K.F.J. Timmermans Mevrouw A.H.M. de Weijer De heer F.E.J. Zoons lid lid lid Joachim en Anna & Villa Villandry Joachim en Anna & Villa Villandry Joachim en Anna & Villa Villandry 18
Advies en instemmingszaken en initiatieven In de Wet op de ondernemingsraden (WOR) wordt aan de ondernemingsraad een aantal bijzondere bevoegdheden toegekend. Dit betreft onder andere een adviesrecht ten aanzien van belangrijke financieeleconomische en bedrijfsorganisatorische besluiten en een instemmingsrecht ten aanzien van regelingen op het gebied van het sociale beleid in de organisatie. Daarnaast geeft de WOR de OR het recht om initiatiefvoorstellen te doen. Ook beschrijft de WOR welke informatie de bestuurder aan de ondernemingsraad dient te verstrekken. In onderstaand overzicht is weergegeven welke advies en instemmingsplichtige onderwerpen in 2012 aan de orde zijn geweest en met betrekking tot welke onderwerpen de ondernemingsraad gebruik heeft gemaakt van zijn initiatiefrecht. Naast deze onderwerpen heeft de bestuurder de ondernemingsraad op diverse terreinen van informatie voorzien. Te denken valt aan maandrapportages met betrekking tot de exploitatie en het ziekteverzuim, viermaandelijkse rapportages met betrekking tot kwaliteitsindicatoren, informatie over het elektronisch cliëntendossier, planning en control en informatie in het kader van de HKZcertificering. Ook de begroting 2013 is met de ondernemingsraad besproken. Tabel: Door OR met RvB besproken advies en instemmingsplichtige onderwerpen Advies Instemming Initiatief OR Aanstellingskeuringen Risicoinventarisatie en evaluatie: planning en werkwijze Zwangerschap en bevallingsverlof X X X Verplaatsen laboratorium naar CWZ Strategisch programmaplan SZBC X in behandeling (Vakantie)verlofregeling X Taakherschikking en taakdelegatie in behandeling BIGherregistratie Griepvaccinatie Klachten en bezwaarprocedure bij het sanctiebeleid t.a.v. WGA Naambadge X X X X Positionering kapsalon X Verschoven diensten X 19
Advies Instemming Initiatief OR Arbojaarplan 20122013 Beeldschermwerk Scholingsfaciliteiten Plan van aanpak n.a.v. RI&E De Honinghoeve Verzuim en arbeidsongeschiktheid Klokkenluidersregeling Werktijden zorgteam Flexpool Ontwikkeltraject zorgmanager in opleiding Inzet niveau 4 als daghoofd Beleid Grensoverschrijdend gedrag op de werkplek en scholingsplan Medewerker maatschappelijke zorg Voorschot salaris Toezicht en akoestische bewaking Kort en langdurend zorgverlof Plan van aanpak Ruimte voor de professional in behandeling in behandeling X X X X X X X X X in behandeling in behandeling in behandeling in behandeling X X X Calamiteiten en zorgverlof X Systematiek opstellen opleidingsbegroting Verbetertraject medewerker Werving en selectiebeleid Mobiliteitstrajecten Verwijdering onderbroken diensten Klachtenregeling medewerkers Calamiteitenmanagementplan en Zorgcontinuïteitsplan X X X X in behandeling in behandeling in behandeling 20
3.7 Zorgadviesraad De Waalboog kent een zorgadviesraad (ZAR). De ZAR geeft adviezen om vanuit de beroepsinhoud een bijdrage te leveren aan het waarborgen en verbeteren van de kwaliteit van zorg, welzijn en wonen van Stichting De Waalboog. Daarnaast levert de ZAR een bijdrage aan de professionalisering van de zorgmedewerkers. Tabel: Samenstelling Zorgadviesraad (ZAR) De Waalboog per 31 december 2012 Naam lid Functie Mevrouw A. Borneman, evv er Voorzitter Mevrouw M. Boersma, zorgmanager Vice voorzitter Mevrouw T. Lauf, tandartsassistente Secretaresse Mevrouw A. Hendriks, e.v. verpleegkundige/zorgconsulent Lid Mevrouw A. Tieland, evv er Lid Mevrouw N. Janssen, e.v. verpleegkundige Lid Mevrouw M. Martens, evv er Lid Mevrouw A. Pleiter, medewerker welzijn Lid Mevrouw A. van Broekhuizen, zorgmanager Lid De ZAR verzorgt een nieuwsrubriek in het personeelsblad Rondje Waalboog. In 2012 zijn de volgende artikelen verschenen: Toekomst van de Zorg in 2020, Verpleegkundigen en Verzorgende in 2020 Zorg delen Zorgen zonder regels Zorg voor beter De ZAR heeft in het verslagjaar aan de manager Wonen en Zorg advies uitgebracht over het volgend onderwerp: Familieparticipatie Taakherschikking Verpleegkundige achterwacht, niveau vier als daghoofd Zorgmanagers in opleiding Ruimte voor de professional / In voor Zorg! Verpleegkundig specialist Evaluatie SPW4 21
Met de manager Wonen en Zorg is gesproken over de volgende onderwerpen: Materiaal voor de obese bewoner Fingerfood Protocol spoedopname Ontwikkeling Specialistisch Zorg en Behandelcentrum Nieuwe beroepsprofielen Belang van meewerkend ergo coach op de afdeling Inzet niveau 4 als daghoofd Binnen de ZAR zijn verder de volgende onderwerpen behandeld: Reanimatiebeleid in woonzorgcentra Vacatures binnen de Waalboog Scholingsbeleid vanuit de medewerker Excellente zorg Vier domeinen Risicovolle medicatie Obese cliënt De leden van de Zorg Advies Raad hebben op jaarbasis 80 uur per persoon ter beschikking voor overleg, Public Relations, scholing, lezen van stukken, bezoek aan relevante bijeenkomsten en het uitwerken van een advies. De ZAR ontvangt ondersteuning van een stafmedewerker van het Bestuursbureau. 22
4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid In de missie van De Waalboog is het volgende vastgelegd: Stichting De Waalboog is een organisatie voor zorg, welzijn en wonen. Zij is er voor ouderen met verlies van lichamelijke en/of geestelijke mogelijkheden, voor jongere mensen met dementeringsproblemen en voor mensen in de terminale fase van hun leven. Vanuit zes locaties biedt De Waalboog in Nijmegen en omgeving en in Asten, zowel intramuraal als extramuraal, hoogwaardige en belevingsgerichte zorg aan. Dat doet zij vanuit een breed pakket van op elkaar afgestemde, vernieuwende, diensten op het gebied van begeleiding, verzorging, verpleging, behandeling en huisvesting. De Waalboog onderscheidt zich ten opzichte van andere zorgorganisaties in de regio Nijmegen door haar sterke oriëntatie op behoud en verbetering van kwaliteit en haar permanente scholing en toetsing van belevingsgerichte zorg. Onderscheidend is ook haar functie als specialistisch zorg en behandelcentrum voor de bijzondere doelgroepen gerontopsychiatrie, complexe psychogeriatrie waaronder zorg voor jong dementerenden en zorg voor pgcliënten met ernstig probleemgedrag en palliatieve zorg. De Waalboog hecht groot belang aan optimale gevoeligheid voor en zorgvuldigheid in de omgang met levensvragen die ziekte en het verlies van mogelijkheden oproept bij cliënten en hun naasten. De medewerkers van De Waalboog delen dezelfde belevingsgerichte visie en toetsen hun gedrag aan de gedragscode. De Waalboog laat zich inspireren door haar katholieke identiteit en christelijke waarden die haar ondersteunen alle activiteiten in dienst te stellen van degenen die zich aan haar zorg toevertrouwen. De Waalboog werkt samen met andere zorgaanbieders uit de regio. Zo wordt continuïteit van zorg voor cliënten gerealiseerd in de zorg thuis, in woonzorgcentra met kleinschalige woonvormen en verpleeghuis. De Waalboog staat in het belang voor haar cliënten open voor netwerksamenwerking. De organisatie wil een beduidende rol in de Nijmeegse zorgregio vervullen en zich stevig positioneren in het netwerk van zorgaanbieders. 23
De Waalboog heeft een strategisch beleidsplan voor de periode 20092014. Op basis van visie en ambities, gekoppeld aan de positie, de dynamiek en ontwikkelingen in de Nijmeegse regio is de koers uitgezet voor de genoemde periode. Belangrijke strategische stippen op de Waalbooghorizon, de beleidsthema s voor de jaren 2009 tot 2014 zijn benoemd. De vele bouwinitiatieven van De Waalboog maken dat de organisatie de wenselijke vermaatschappelijking in wonen en zorg krachtig vorm kan geven: belevingsgerichte zorg in kleinschalige woonvormen, geworteld in de wijk. De zorg die geboden wordt varieert in zwaarte en differentieert in vormen van huisvesting en in levensstijlen. De Waalboog heeft de kracht en omvang die het mogelijk maakt verbijzondering van zorg te bieden. Voor mensen die specialistische geriatrische, gerontologische of palliatieve zorg vragen is ook een aanbod van zorg, welzijn en wonen aanwezig. 4.2 Algemeen beleid verslagjaar Op het gebied van nieuwbouw is De Waalboog actief. In april van het verslagjaar heeft de oplevering van de nieuwbouw voor jong dementerenden aan de Bosweg plaatsgevonden. Het is een mooi gebouw waar kleinschalige zorg wordt geboden in vier sociotherapeutische leefmilieus. Voor het realiseren van een woonzorgproject in de wijk Hazenkamp is nauw overleg gevoerd met een woningcorporatie en een projectontwikkelaar. De gemeenteraad heeft in het najaar ingestemd met de bestemming van het gebied. Een architectenbureau heeft eerste verkennende schetsen gemaakt voor de inrichting van het terrein. Over de daadwerkelijke realisatie moet nog nadere besluitvorming plaatsvinden. Gezien de grote onzekerheid over de verdere financiering van de langdurige zorg en onduidelijkheid over de verdere ontwikkeling van scheiden van wonen en zorg is in het verslagjaar pas op de plaats gemaakt met het starten van nieuwbouwprojecten. Wel is gewerkt aan de verbetering van sfeer en uitstraling van de hoogbouw Nijevelt en hebben de paviljoens van Joachim en Anna een grondige opknapbeurt gekregen. De Waalboog gaat uit van de filosofie van belevingsgerichte zorg. Nieuwe medewerkers volgen een introductie op belevingsgericht werken en in het Waalboogcafé is het thema van gesprek. De jaarplannen van de zorgafdelingen geven aantoonbaar invulling aan de belevingsgerichte benadering. De zorgleefplannen worden opgesteld in vier domeinen overeenkomstig de normen verantwoorde zorg: lichamelijke zorg, woon en leefomstandigheden, welbevinden en participatie. In het verslagjaar is een nieuwe visie "Belevingsgericht werken 2.0" gerealiseerd. In deze visie is een concrete vertaling gegeven van belevingsgericht werken in vier pijlers. Dit zijn: Client in regie, Attitude medewerkers, Samenredzaamheid en Vrijheid voor de cliënt. In 2013 zal uitvoering gegeven gaan worden aan deze pijlers. 24
Het percentage cliënten waarbij de familie of anderen uit het netwerk van de cliënt volgens het zorgleefplan een rol hebben in de uitvoering van het zorgproces, is voor de verpleeghuisafdelingen 61% en voor de verzorgingshuisafdelingen 24%. De beleidsvoornemens van De Waalboog zijn gericht op een meer structurele rol in zorg en welzijn voor familie en anderen en op het invulling geven aan zogenaamde samenredzaamheid. De Waalboog is, met hulp van het ondersteuningsprogramma In voor zorg!, een transitieproces gestart waarin invloed en zeggenschap van medewerkers in het primaire proces wordt vergroot. Het programma Ruimte voor de professional richt zich in eerste instantie op de dienst Wonen & Zorg waarin ongeveer 700 directe zorgverleners zijn ondergebracht, maar zal zeker ook uitstralingseffecten hebben naar de andere diensten van De Waalboog. Met het programma worden verantwoordelijkheden lager in de lijn gelegd. Een betere balans tussen controle en vertrouwen, gekoppeld aan coaching en ontwikkeling, vormen uitgangspunten. Met als input een talentenanalyse worden leiderschapsprogramma s voor het middenkader uitgevoerd. Medewerkers worden gestimuleerd om zelf de regie te nemen en eigen keuzes te maken vanuit drijfveren, betrokkenheid en vakmanschap. Zij leren hoe proactief om te gaan met de keuzevrijheid die eenieder heeft en worden geëquipeerd om zelfleiderschap en eigenaarschap ter hand te nemen. Het eerder ingezette Dienend leiderschap vormt onderdeel van het leiderschapsprogramma. Met de resultaten van het programma wil De Waalboog zich in de markt onderscheiden als een aantrekkelijke werkgever in de zorg. Tevens is de verwachting dat het programma, via de medewerkers, een positief effect heeft op de kwaliteit van zorg voor cliënten. In 2012 is gestart met de uitvoering van het programma gericht op de ontwikkeling van de locatie Joachim en Anna tot een Specialistisch Zorg en Behandelcentrum (SZBC). In een tweetal sessies heeft de aftrap van het programma plaatsgevonden waaraan medewerkers breed uit de gehele organisatie hebben deelgenomen. Multidisciplinaire expertteams zijn gestart met het uitwerken van zorgprogramma s voor jong dementerenden, palliatieve zorg en gerontopsychiatrie. Vervolgens vindt implementatie hiervan plaats, waarbij aandacht is voor gerichte opleiding en scholing van medewerkers. Tevens wordt de richtlijn Doen bij depressie geïmplementeerd. In het verslagjaar is een discussie gevoerd over de doelgroepen, de woonvormen en vormen van differentiatie binnen De Waalboog. Dit heeft geresulteerd in een beleidsnotitie die uitgangspunt vormt voor het verder ontwikkelen van het strategisch beleid en de huisvesting in de komende jaren. 25