Strategische visie gemeente Hof van Twente Resultaten peiling 6 Hofpanel 14 augustus 2009 Inleiding De gemeente Hof van Twente is bezig om een strategische visie te ontwerpen voor het jaar 2030 en wil graag weten wat de inwoners vinden van de toekomst van de gemeente. Doel van de visie is een samenhangend beeld van de gewenste ontwikkelrichting van de gemeente. Ter voorbereiding is een peiling gehouden onder het Hofpanel. De resultaten van een creatieve sessie met zestig mensen over de toekomst van de gemeente hebben tot een ideaal toekomstbeeld van de gemeente Hof van Twente geleid, dat is voorgelegd aan de panelleden. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer het gewenste voorzieningenniveau, kleine kernen en de relatie van inwoners met de gemeente. In een separate bijlage wordt over de antwoorden op de open vragen gerapporteerd. Aan deze peiling deden 546 van de 908 panelleden mee, een respons van 60 procent. De vragen in de peiling zijn in principe steeds door alle deelnemende panelleden beantwoord. Als dit niet het geval is wordt het aantal panelleden dat een vraag beantwoordde bij de figuren aangegeven. Duurzame economische ontwikkeling De gemeente moet zuinig zijn op het landschap, maar er moet ook ruimte blijven voor vernieuwingen. Nu veel agrarische bedrijven in Hof van Twente er mee stoppen moet de gemeente op zoek naar nieuwe manieren om de economie te stimuleren. De gemeente moet op zoek naar duurzame economische bestemmingen. Daarbij moet steeds de afweging worden gemaakt tussen verschillende belangen, bijvoorbeeld de bescherming van natuurwaarden, ruimte voor toeristische bedrijvigheid en ruimte voor agrarische bedrijven. Om te beginnen is de panelleden gevraagd welke duurzame economische bestemming zij het beste bij het karakter van de gemeente Hof van Twente vinden passen (figuur 1). Tweevijfde (40 procent) kiest voor toeristische bedrijvigheid, ongeveer drie op de tien (29 procent) noemt biologische boerenbedrijven een kwart milieubewuste bedrijven. De vervolgvraag was of panelleden zelf nog ideeën hebben over andere duurzame economische bestemmingen in de gemeente. Ruim een kwart (27 procent) heeft idee:n aangedragen. Onder de suggesties zitten onder meer een vakantiepark, windmolens en meer kleinschalige boerderijen. 1
Figuur 1 Ik vind: dat toeristische bedrijvigheid het best bij onze gemeente past, omdat we op die manier het mooie landschap van Hof van Twente op een duurzame wijze kunnen verzilveren 40% dat biologische boerenbedrijven het best bij onze gemeente passen omdat die bedrijven het land schap niet alleen duurzaam bewerken, maar het ook op de juiste wijze onderhouden dat milieubewuste bedrijven het best bij onze gemeente passen omdat Hof van Twente op die manier een groene gemeente blijft en het landschap wordt gespaard 25% 29% /geen mening 6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bijna de helft van de panelleden (48 procent) vindt dat bedrijven in de landbouw kleinschaliger moeten worden (figuur 2). Voorst geven onder andere als motivatie dat kleinschalige productie beter is voor het landschap (uitzicht). Dit is tegen de algemene trend van schaalvergroting in de landbouw. Eenvijfde (20 procent) ziet juist meer in deze schaalvergroting, omdat zij kleinschalige bedrijven economisch niet haalbaar achten. Het idee om particulieren te stimuleren om zelf landbouwgewassen te verbouwen om zo zichzelf te voorzien van gezonde voeding wordt door ongeveer een kwart (28 procent) van de panelleden omarmd. Figuur 2 Stellingen over duurzame landbouw In de landbouw moet men overgaan op kleinschalige productie in kleinere bedrijven. 48% 25% 25% Mensen moeten gestimuleerd worden om zelf landbouwgewassen te verbouwen. Op die manier zouden gezinnen zichzelf kunnen gaan voorzien van gezonde, eerlijke voeding. 28% 29% 42% In de landbouw moet men overgaan naar grootschalige productie in grotere bedrijven. 20% 22% 57% (zeer) eens neutraal (zeer) oneens 2
Het toerisme in de gemeente kan op verschillende manieren gestimuleerd worden. Ongeveer tweederde van de panelleden (63 procent) denkt dat meer bed & breakfast mogelijkheden een positieve stimulans voor het toerisme vormen, net als kamperen bij de boer (60 procent). De helft (49 procent) gaat voor het stimuleren en zorgdragen van een breed cultuuraanbod. Meer ingrijpende stimuleringsmaatregelen, zoals de vestiging van grootschalige toeristische bedrijven hebben duidelijk minder vaak de voorkeur (figuur 3). Onder (16 procent) noemt men onder meer hotels, golfbanen en kunstgaleries. In de toelichting wordt door veel panelleden ingegaan op de eventuele plannen voor een bungalowpark. Men is hier verdeeld over. Panelleden die tegen zijn vinden een dergelijk park niet in het (coulissen)landschap passen, voorst achten een bungalowpark economisch noodzakelijk. Figuur 3 Als uitbreiding van het toerisme gestimuleerd wordt, waarin ziet u dan de meeste kansen voor de toekomst? (meerdere antwoorden mogelijk) bed & breakfast kamperen bij de boer 63% 60% zorg voor een breed cultuuraanbod 49% veel aandacht vestigen op cultuur-historische en archeologische vindplaatsen 36% vestiging van grootschalige toeristische bedrijven theeschenkerijen 19% 17% 16% 1% De panelleden noemen verschillende bestemmingen om kennis te maken met cultuur in de gemeente Hof van Twente (figuur 4), waaronder musea, molens en tentoonstellingen over volkscultuur (bijvoorbeeld merklappen, knipmutsen). Onder noemt men onder meer landgoed Twickel, openluchttheater, diverse kastelen (niet bij naam) en fietsroutes die door de gemeente lopen. 3
Figuur 4 Als u toeristen cultuur zou willen laten snuiven in Hof van Twente waar zou u ze dan naar toe sturen? meerdere antwoorden mogelijk) musea molens historische tentoonstellingen volkscultuur 49% 47% 55% uitvoeringen van toneel-, zang-, dans- en muziekverenigingen 33% theater tentfeesten 22% 21% 25% 2% De gemeente Hof van Twente heeft een groot buitengebied, waar vaak een afweging moet worden gemaakt tussen verschillende belangen, bijvoorbeeld ruimte voor toerisme, het beschermen van natuur(waarden), ruimte voor agrarische bedrijven en het uitbreiden van dorpen en kernen. De panelleden is gevraagd een keuze tussen de verschillende belangen te maken. Zoals figuur 5 laat zien, legt tweevijfde (40 procent) de prioriteit bij de natuur: die moet voorgaan. Eenvijfde (21 procent) hecht vooral waarde aan het belang van de landbouw(sector) en 16 procent aan het toerisme. Onder (16 procent) noemt men vooral combinaties van de diverse belangen, bijvoorbeeld uitbreiding die niet ten koste gaat van de natuur, of natuur en economie. Figuur 5 Waar ligt volgens u de prioriteit? Ik vind dat... dat de natuur voor moet gaan omdat je daar niet zuinig genoeg op kunt zijn. dat de landbouw voor moet gaan omdat de boerenbedrijven het eerst en het langst gevestigd zijn in het buitengebied. dat toerisme voor moet gaan omdat dit nieuwe werkgelegenheid biedt en goed is voor het aanzien van Hof van Twente. dat uitbreiding van de kernen voor moet gaan omdat er voldoende woningen moeten zijn voor alle inwoners en 6% 16% 21% 40% 16% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 4
Bedrijvigheid Als het gaat om de uitbreiding van industrieterreinen kiezen de meeste panelleden voor uitbreiding van één centraal terrein in Goor (45 procent). Bijna drie op de tien (28 procent) heeft geen bezwaar tegen uitbreidingen op de terreinen bij de diverse kernen in de gemeente Hof van Twente. Waarschijnlijk mede in het licht van de huidige economische crisis is een relatief klein percentage van 10 procent tegen het uitbreiden van industrieterreinen. Onder wordt onder meer het vernieuwen (revitaliseren) van bestaande industrieterreinen en het splitsen van klein- en grootschalige industrie genoemd. De kleinschalige bedrijvigheid mag bij de kernen plaatsvinden, de grootschalige op één centraal terrein. Figuur 6 Moeten industrieterreinen uitgebreid worden of juist niet en zo ja waar? Wat is uw mening? Ik vind... dat uitbreiding moet plaatsvinden op één centraal in de gemeente gelegen industrieterrein (in Goor). 45% dat uitbreiding van industrieterreinen moet plaatsvinden bij de kernen. 28% dat industrieterreinen vanwege rust en ruimte niet moeten worden uitgebreid (ook al kost dat werkgelegenheid). 10% 14% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Het is een maatschappelijke trend dat er steeds meer mensen een eigen bedrijf beginnen, vaak als zelfstandig ondernemer zonder personeel (zzp-er). De panelleden tonen zich verdeeld over de manier waarop zij gefaciliteerd moeten worden door de gemeente (figuur 7): bijna tweevijfde (36 procent) opteert voor vestiging in bedrijfsverzamelgebouwen. Bijna eenderde (32 procent) ziet meer in bedrijvigheid aan of bij huis, waarvoor de gemeente dan de bestaande criteria moet aanpassen (figuur 7). Een kwart (24 procent) vindt de huisvesting de verantwoordelijkheid van de ondernemer zelf. Onder wordt vooral een onderscheid gemaakt tussen de bedrijven; afhankelijk van de schaal en de mate van overlast mag er volgens panelleden wel of niet aan huis bedrijf worden gevoerd. 5
Figuur 7 Hoe moet de gemeente volgens u omgaan met de huisvesting van de nieuwe bedrijven? Ik vind... dat de gemeente er voor moet zorgen dat deze bedrijven zich kunnen vestigen in centrale bedrijfsverzamelgebouwen. dat de gemeente hierop in moet spelen door in ruimere mate dan nu een bedrijf aan huis toe te staan. 32% 36% dat de gemeente niets hoeft te doen voor de huisvesting van de nieuwe bedrijven, dat moeten de ondernemers zelf 24% 7% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Om de vestiging van bedrijven in de gemeente te stimuleren of in ieder geval zo goed mogelijk te faciliteren is het volgens de panelleden vooral belangrijk dat er directe contacten met het gemeentebestuur mogelijk zijn (door 44 procent genoemd), dit om ervoor te zorgen dat bedrijfsvestiging op een snelle en gemakkelijke manier te realiseren is en (te) lange procedures worden voorkomen Andere mogelijkheden, zoals minder strenge vestigingsregels of het kiezen voor soortgelijke bedrijven worden duidelijk minder vaak genoemd. Onder heeft men het onder meer over duidelijke vestigingsregels en diversiteit in bedrijvigheid. Figuur 8 Wat is volgens u het meest belangrijk voor de vestiging van bedrijven (en behoud van werkgelegenheid) binnen de gemeente? dat er met name directe contacten met het gemeentebestuur mogelijk moeten zijn 44% dat er met name niet te strenge regels voor de vestiging van bedrijven moeten zijn. dat er met name bewust gekozen moet worden voor soortgelijke bedrijven die elkaar kunnen versterken. dat met name uitbreiding van een bedrijf moet worden toegestaan in de kern waar het ontstaan is. 12% 15% 15% 8% 6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 6
Leefbaarheid kernen De gemeente Hof van Twente wil dat de zes kernen en zestien buurtschappen in de gemeente ook in de toekomst leefbaar blijven. Naast de inzet van de gemeente is daarvoor ook de hulp van de inwoners nodig. Bewoners zullen - meer dan nu - een stuk verantwoordelijkheid moeten gaan dragen voor het functioneren van hun buurt, is de verwachting. Voorbeelden zijn: elkaars kinderen opvangen, boodschappen doen voor een zieke buurman en elkaar aanspreken op asociaal gedrag. Op dit moment verleent meer dan de helft (55 procent) van de panelleden (een vorm van) noaberhulp. Vrijwel iedereen (98 procent) is ook van plan om dit in de toekomst te blijven doen. In Diepenheim verleent meer dan driekwart (76 procent) van de panelleden een vorm van noaberhulp. In Goor is dit wat lager dan gemiddeld (44 procent). Figuur 9 Verleent u op dit moment noaberhulp?, percentage ja. Diepenheim Bentelo 73% 76% Hengevelde Ambt Delden 67% 67% Markelo Delden 55% 60% Goor 44% totaal 55% Viervijfde (81 procent) van de panelleden is van mening dat het (goed) functioneren van een buurt vooral een zaak is van de bewoners (figuur 19). In Goor is dit met 76 procent het laagst van alle kernen. Een op de zes (15 procent) houdt vooral de gemeente en maatschappelijke instellingen hiervoor verantwoordelijk. In de toelichting zeggen panelleden vaak dat het onderscheid tussen de twee niet zo zwart-wit is en dat de verantwoordelijkheid voor de leefbaarheid van een buurt een zaak van alle betrokkenen is, bijvoorbeeld: gemeente en instellingen geven de bewoners een stimulans om de buurt leefbaar te houden. 7
Figuur 10 De gemeente Hof van Twente wil dat de kernen ook in de toekomst leefbaar blijven. Naast de inzet van de gemeente is daarvoor ook de hulp van de inwoners nodig. Wat is uw mening hierover? Ik vind... dat het functioneren van de buurt vooral een zaak is van de bewoners. 81% dat het functioneren van de buurt vooral een zaak is van de gemeente en maatschappelijke instellingen. 15% 4% Zorg aan zieke en oudere inwoners moet volgens de panelleden vooral worden gegeven door de traditionele instellingen (de huidige zorginstanties; 69 procent) voeren de boventoon. Toch wordt er meer en meer gekozen voor nieuwere vormen, zoals de speciale woonvormen waarin mensen elkaar helpen (50 procent) en de meer kleinschalige opvang (58 procent) en de eigen familie. Het percentage panelleden dat buren en kennissen noemt is beperkt (7 procent). Figuur 11 Hoe vindt u dat de zorg voor de oudere en zieke inwoners in onze gemeente in de toekomst geleverd moet worden?, meerdere antwoorden mogelijk. zorginstanties 69% in kleinschalige opvang 58% in speciale woonvormen, waarbij mensen elkaar helpen 50% in zorg- en verpleeghuizen door de eigen familie 36% 34% door buren en kennissen 7% 8% 1% 8
Jongere inwoners uit de gemeente trekken na een studie of opleiding vaak weg uit Hof van Twente om elders vaak ook buiten Twente te gaan wonen en werken. De panelleden is gevraagd waarin geïnvesteerd moet worden om de gemeente aantrekkelijk te houden voor jongeren (figuur 12). Men heeft een duidelijke voorkeur voor het bouwen van (meer) betaalbare woningen voor starters (68 procent) en het scheppen van voldoende werkgelegenheid (60 procent). Goede verkeersverbindingen en de mogelijkheid om in de eigen kern of buurtschap te bouwen worden minder vaak genoemd. Figuur 12 In welke voorzieningen moet de gemeente volgens u met name investeren om Hof van Twente voor jongere mensen aantrekkelijk te houden?, meerdere antwoorden mogelijk. betaalbare woningen voor starters 68% werkgelegenheid 60% goede verkeersverbindingen met de grotere steden in de omgeving mogelijkheden om een woning te bouwen in de eigen kern of buurtschap 39% 38% uitgebreide winkelvoorzieningen 27% goede uitgaansvoorzieningen 16% goede culturele voorzieningen 15% 7% 1% Het stimuleren van vrijwilligerswerk heeft de aandacht van veel gemeenten. De inzet van en door vrijwilligers kan in de nabije toekomst teruglopen door onder meer het (grote) percentage tweeverdieners en de vergrijzing. Bijna de helft (46 procent) van de panelleden denkt niet dat er een bepaalde strategie nodig is om de werkzaamheden van vrijwilligers bij verenigingen en instellingen voort te zetten, omdat iedere inwoner toch voor zichzelf uitmaakt of hij of zij aan vrijwilligerswerk doet (figuur 13). De rest denkt vooral dat de verenigingen die het betreft dit zelf moeten opvangen (24 procent). Een minderheid ziet heil in betaalde krachten (13 procent) of meer gemeentelijke inspanningen om inwoners aan het vrijwilligerswerk te krijgen (9 procent). 9
Figuur 13 Als de inzet van vrijwilligers inderdaad terugloopt, wat is volgens u dan de beste strategie om de werkzaamheden in verenigingen voort te zetten? Ik vind... dat de situatie zo moet blijven als hij is: iedere inwoner maakt voor zichzelf uit of hij aan vrijwilligerswerk doet. 46% dat de eigen leden moeten dit doen, volgens een vast rooster. 24% dat betaalde krachten dit moeten doen, waarvoor ieder lid een extra bijdrage betaalt. 13% dat de gemeente inwoners (dringend) moet oproepen vaker aan vrijwilligerswerk te doen. 9% 7% 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Voorzieningen De panelleden is gevraagd hun oordeel te geven over het voorzieningenniveau in Hof van Twente. Over het algemeen mist men vooral diverse winkels (20 procent), gevolgd door openbaar vervoersvoorzieningen, hangplekken voor jongeren, toeristische attracties en hondenuitlaatplekken. Ruim een kwart (28 procent) mist geen voorzieningen. Onder (9 procent) noemt men onder meer een huisartsenpost in de weekeinden en een zwembad. In de bijlage is een tabel met de uitkomsten per kern opgenomen. Op het niveau van de diverse kernen vallen enkele verschillen op: Panelleden uit Ambt Delden zeggen het vaakst dat zij geen voorzieningen missen (64 procent). In Bentelo is dit 20 procent. Met name in Bentelo, Hengevelde en Markelo worden hangplekken en/of een jeugdhonk gemist. Panelleden uit Bentelo en Delden missen vaker parkeervoorzieningen. In Bentelo en Markelo is volgens panelleden vaker een gebrek aan diverse winkels dan in de andere kernen. 10
Figuur 14 Welke voorzieningen zijn niet of beperkt aanwezig en heeft u wel behoefte aan? winkels 29% openbaar vervoer voorzieningen 19% jeugdhonk/ hangplekken voor jeugd toeristische attracties hondenuitlaatplekken parkeervoorzieningen speelvoorzieningen parken/ groenvoorziening gezondheidscentra theater, bioscoop etc. buurthuis/ -centrum horecagelegenheden frisdisco sporthal scholen voor voortgezet onderwijs scholen voor praktijkonderwijs bedrijven scholen voor HBO-onderwijs scholen voor MBO-onderwijs scholen voor bijzonder onderwijs sportverenigingen kinderopvangcentra basisscholen bibliotheek 16% 15% 15% 13% 13% 12% 11% 10% 9% 8% 8% 8% 6% 5% 5% 5% 5% 4% 3% 2% 1% 1% 9% ik mis geen voorzieningen 28% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 11
Diverse (openbare) voorzieningen zijn niet altijd rendabel. Toch vinden veel panelleden dat de gemeente hier dan toch aan moet bijdragen. Met name bij sportvoorzieningen, bijvoorbeeld een sporthal, is dit vaak het geval (89 procent). Bijna driekwart (74 procent) wil dat de gemeente financieel bijdraagt aan niet-rendabele buurtcentra en tweederde (67 procent) in het geval culturele voorzieningen, zoals een theater, niet rendabel (genoeg) zijn. Figuur 15 Vindt u dat de gemeente financieel mag bijdragen aan onder genoemde voorzieningen wanneer deze niet rendabel zijn? sportvoorzieningen 89% 8% 3% buurtcentra 74% 19% 7% culturele voorzieningen 67% 24% 9% ja nee Participatie Inwoners kunnen op verschillende manieren meepraten en denken als het gaat om gemeentelijke beslissingen. Naast traditionele kanalen als inspraak en bezwaar maken besteden vrijwel alle gemeenten ook meer en meer aandacht aan nieuwere participatiemiddelen, waaronder bijvoorbeeld ook het Hofpanel. De panelleden is gevraagd hoe inwoners volgens hen beste betrokken kunnen worden bij gemeentelijke plannen. Bijna negen op de tien (86 procent) opteert voor een vorm van samenwerking van inwoners en gemeente bij gemeentelijke plannen. Een vrijwel even grote groep (84 procent) wil dat inwoners ook het initiatief kunnen nemen voor bepaalde plannen. Belangrijk in veel participatietrajecten is het verwachtingenmanagement. Participanten verwachten dat er ook echt wat met hun inbreng wordt gedaan. Zo ook onder de panelleden: 70 procent heeft deze verwachting. Slechts 10 procent van de panelleden wil helemaal niet betrokken worden bij gemeentelijke planvorming. Eenderde (35 procent) wil alleen geïnformeerd worden. Drie op de tien (39 procent) wil dat inwoners een bepaald budget van de gemeente krijgen en dan zelf kunnen beslissen wat er in hun wijk of kern gebeurd. 12
Figuur 16 In hoeverre bent u het eens met onderstaande stellingen? Ik wil dat de gemeente de plannen maakt samen met de inwoners. 86% 12% 2% Ik wil dat inwoners het initiatief kunnen nemen voor plannen. 84% 14% 2% Ik vind dat de gemeente alleen kan afwijken van de mening van de inwoners als zij daar heel goede argumenten voor geeft. 80% 14% 5% Als ik opmerkingen geef bij plannen, verwacht ik dat de politiek hier ook echt iets mee gaat doen. 70% 24% 5% Ik wil meepraten over de plannen die de gemeente maakt en oplossingen kunnen aandragen voor problemen die ik zie. 66% 28% 6% Ik wil vrijblijvend gesprekspartner van de gemeente zijn. Als ik opmerkingen geef bij plannen moet de gemeente zelf maar zien of zij iets kan doen met mijn opmerkingen. 43% 33% 21% Ik wil alleen geïnformeerd worden over de plannen die er zijn. 35% 13% 51% Ik wil dat de bewoners zelf bepaalde budgetten krijgen toegewezen en zelf kunnen beslissen wat er in hun wijk of kern gebeurt. 30% 33% 37% Ik wil niet betrokken worden bij het maken van plannen door de gemeente. 10% 17% 72% (zeer) eens neutraal (zeer) oneens Panelleden participeren het liefst in plannen die betrekking hebben op de eigen kern (67 procent), de wijk (52 procent) of de eigen straat (45 procent. Bijna drievijfde (37 procent) zou ook willen meepraten bij gemeentelijke plannen. Slechts 3 procent geeft aan over geen enkel plan te willen meepraten. 13
Figuur 17 Als u wilt meepraten over de plannen die de gemeente maakt, over welke plannen zou dat dan moeten gaan?, meerdere antwoorden mogelijk. plannen voor de kern waarin ik woon 67% plannen voor de wijk waarin ik woon plannen voor mijn eigen straat plannen voor de hele gemeente Hof van Twente 37% 45% 52% ik wil over geen enkel plan meepraten 3% 4% 3% Panelleden zouden vooral verantwoordelijkheid met de gemeente willen delen op het gebied van de openbare ruimte: de inrichting van de woonomgeving, zoals groen, wegen en parkeerplaatsen (door 69 procent genoemd) en de verkeersveiligheid (54 procent). Opvallend is dat een op de vijf (19 procent) verantwoordelijkheid wil delen met de gemeente voor de manier waarop de mensen in hun wijk/straat met elkaar omgaan. Figuur ur 18 Voor welke zaken zou u de verantwoordelijkheid met de gemeente willen delen?, meerdere antwoorden mogelijk de inrichting van mijn woonomgeving 69% de verkeersveiligheid 54% het voorzieningenniveau in het algemeen 43% het milieu 33% de manier waarop de mensen in mijn straat/wijk met elkaar omgaan 19% nergens voor 6% 4% 6% 14
De overheid kan verschillende rollen aannemen in haar contacten met inwoners. De panelleden is gevraagd welke overheidsrol voor hen de voorkeur heeft. Hieruit komt naar voren dan de sturende rol (de gemeente bepaalt de grote lijn, inwoners vullen de details in) van de overheid toch voor veel panelleden (50 procent) de voorkeur heeft, gevolgd door faciliterend (19 procent), leidend (14 procent) en verbindend (12 procent). Men kon de gegeven antwoorden toelichten. In het algemeen geven veel panelleden aan dat de rollen vaak in combinatie en naast elkaar van toepassing zijn: de gemeente kan tegelijkertijd meerdere van de genoemde rollen aannemen. Bij leidend zeggen panelleden dat het wel een constructief leiderschap moet zijn, de gemeente moet wel rekening houden met de wensen van de bevolking. Bij sturend wordt onder meer gezegd dat de gemeente wel de eindverantwoordelijkheid moet blijven dragen. Panelleden met een voorkeur voor de faciliterende en de verbindende rol geven weinig specifieke toelichting van hun keuze, maar wijzen vooral op de combinatie van meerdere rollen tegelijkertijd. Figuur 19 Hoe ziet u bij voorkeur de rol van de (gemeentelijke) overheid? 1 verbindend 12% 5% leidend 14% faciliterend 19% sturend 51% De gemeentelijke dienstverlening door middel van fysieke publieksbalies kan op meerdere manieren worden vormgegeven. Bijna de helft van de panelleden (45 procent) hoopt dat er ook meerdere aanspreekpunten in de kernen terugkomen, met name in Bentelo en Delden. Onder heeft men het vooral over een combinatie van de in figuur 20 aan bod gekomen mogelijkheden. 1 In de vragenlijst zijn de rollen als volgt uitgelegd aan de panelleden: Leidend: de gemeente bepaalt het beleid. Sturend: de gemeente bepaalt de grote lijn, inwoners vullen de details in. Faciliterend: inwoners maken de plannen, de gemeente biedt de mogelijkheden die plannen te realiseren. Verbindend: als u een vraag stelt bij de gemeente moet de gemeente direct kijken welke organisaties u nog meer nodig hebt om uw vraag of probleem op te lossen en hoort de gemeente daarmee de contacten voor u te leggen. 15
Figuur 20 Hoe ziet u zelf in de toekomst de dienstverlening van de gemeente aan burgers het liefst georganiseerd? middels aanspreekpunten in de kernen 45% centraal vanuit het gemeentehuis in Goor digitaal middels internet / sms etc. 28% 21% 5% 1% Bijna drievijfde van de panelleden (58 procent) opteert voor ruimere openingstijden van (de balies in) het gemeentehuis, zodat men hier ook s avonds terecht kan. Ruim viervijfde (84 procent) wil dat de gemeente hen actief benaderd als er zaken spelen die voor hen van belang zijn (figuur 21). Figuur 21 In hoeverre bent u het eens met onderstaande stellingen? De gemeente moet mij actief benaderen als er zaken spelen die voor mij van belang zijn 84% 14% 2% Het gemeentehuis moet ruimere openingstijden hanteren zodat ik er ook s avonds terecht kan 56% 31% 12% (zeer) eens neutraal (zeer) oneens Veel panelleden willen gemeentelijke informatie via e-mail en internet ontvangen. Maar ook de meer traditionele middelen, zoals de gemeentepagina in het huis-aan-huisblad, specifieke papieren nieuwsbrieven en persoonlijke brieven worden nog vaak genoemd. 16
Figuur 22 Via welke kanalen wenst u in de toekomst informatie vanuit de gemeente te ontvangen? e-mail internet de gemeentepagina in het Hofweekblad per specifieke nieuwsbrief, huis aan huis verspreid per brief persoonlijk aan mij gericht de gemeentegids via de krant regionale televisie regionale radio sms 42% 32% 24% 22% 10% 4% 2% 2% 59% 56% 74% In een laatste open vraag konden panelleden nog zaken meegeven aan de gemeente die kunnen worden gebruikt bij het opstellen van de strategische visie. Er worden heel wat zaken genoemd, variërend van concrete suggesties tot meer algemene opmerkingen als blijf open en luister naar de inwoners. Genoemde concrete suggesties zijn: Een rondweg rond Markelo om de Markeloseweg te ontlasten Behoud het groene karakter van de gemeente Een betere busverbinding richting Lochem Een sporthal in Diepenheim 17
Delden Diepenheim Goor Hengevelde Markelo Achterhoek Dijkerhoek Elsenerbroek Bentelo (n=15) (n=105) (n=51) (n=195) (n=6) (n=94) (n=6) (n=3) (n=4) ik mis geen voorzieningen 20% 40% 24% 26% 17% 7% 67% 50% 100% kinderopvangcentra 0% 0% 0% 2% 0% 1% 20% 0% 0% jeugdhonk/ hangplekken voor jeugd 29% 15% 0% 8% 67% 37% 0% 50% 0% speelvoorzieningen 27% 12% 22% 13% 0% 11% 20% 0% 0% frisdisco 7% 10% 0% 11% 0% 9% 0% 0% 0% basisscholen 7% 2% 0% 0% 0% 4% 0% 0% 0% scholen voor voortgezet onderwijs 0% 7% 2% 9% 0% 7% 0% 0% 0% scholen voor bijzonder onderwijs 0% 3% 0% 8% 0% 1% 17% 0% 0% scholen voor MBO-onderwijs 0% 2% 0% 9% 0% 5% 0% 0% 0% scholen voor HBO-onderwijs 0% 3% 0% 10% 0% 2% 0% 0% 0% scholen voor praktijkonderwijs 0% 2% 0% 10% 0% 5% 0% 0% 0% openbaar vervoer voorzieningen 29% 13% 27% 14% 0% 28% 0% 0% 0% parkeervoorzieningen 27% 20% 6% 17% 0% 11% 0% 0% 0% horecagelegenheden 0% 8% 0% 15% 0% 6% 0% 0% 0% sporthal 20% 2% 48% 4% 0% 1% 0% 0% 0% toeristische attracties 7% 7% 8% 28% 0% 11% 20% 0% 0% theater, bioscoop etc. 0% 8% 8% 8% 0% 22% 0% 0% 0% sportverenigingen 0% 3% 6% 3% 0% 3% 0% 0% 0% gezondheidscentra 13% 11% 20% 4% 0% 22% 0% 0% 0% winkels 47% 14% 35% 30% 0% 53% 0% 0% 0% bedrijven 13% 3% 4% 4% 0% 13% 0% 0% 0% buurthuis/ -centrum 14% 11% 10% 4% 17% 19% 0% 0% 0% parken/ groenvoorziening 27% 9% 0% 20% 0% 12% 0% 0% 0% hondenuitlaatplekken 0% 12% 6% 20% 0% 21% 0% 0% 0% bibliotheek 0% 2% 0% 1% 17% 1% 0% 0% 0% 7% 9% 14% 9% 17% 7% 0% 0% 0% Per kern staat het maximale aantal panelleden dat de vraag invulde weergegeven. Dit kan per item verschillen, omdat men bijvoorbeeld geen antwoord gaf. Bijlage 1: uitsplitsing behoefte aan voorzieningen naar r kern 18
Deldenerbroek/ Deldener Esch (n=5) Wiene- Zeldam (n=10) Herike-Elsen Kerspel Markelosebroek Stokkum Markvelds De Pothoek andere kern De Ha (n=2) (n=10) (n=11) Goor (n=4) (n=8) Belang (n=1) (n=4) (n=12) ik mis geen voorzieningen 80% 0% 45% 70% 50% 50% 25% 100% 75% 8% kinderopvangcentra 0% 0% 0% 0% 20% 0% 13% 0% 0% 0% jeugdhonk/ hangplekken voor jeugd 0% 0% 30% 10% 0% 10% 25% 0% 0% 33% speelvoorzieningen 0% 0% 10% 10% 0% 0% 13% 0% 0% 9% frisdisco 0% 50% 0% 10% 0% 0% 0% 0% 25% 8% basisscholen 0% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% scholen voor voortgezet onderwijs 0% 0% 20% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% scholen voor bijzonder onderwijs 0% 0% 10% 0% 20% 9% 0% 0% 0% 0% scholen voor MBO-onderwijs 0% 0% 10% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% scholen voor HBO-onderwijs 20% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% scholen voor praktijkonderwijs 20% 0% 10% 0% 20% 10% 0% 0% 0% 0% openbaar vervoer voorzieningen 20% 0% 30% 20% 20% 30% 50% 0% 0% 33% parkeervoorzieningen 0% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% horecagelegenheden 0% 50% 0% 0% 20% 0% 14% 0% 0% 0% sporthal 20% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 17% toeristische attracties 0% 0% 10% 0% 20% 9% 0% 0% 25% 0% theater, bioscoop etc. 0% 0% 10% 0% 50% 18% 0% 0% 0% 8% sportverenigingen 0% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% gezondheidscentra 0% 0% 20% 0% 20% 10% 0% 0% 25% 18% winkels 0% 0% 27% 0% 20% 18% 0% 0% 0% 25% bedrijven 0% 0% 0% 0% 20% 10% 0% 0% 0% 0% buurthuis/ -centrum 0% 0% 10% 0% 20% 0% 0% 0% 25% 9% parken/ groenvoorziening 0% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 8% hondenuitlaatplekken 0% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 33% bibliotheek 0% 0% 0% 0% 20% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 50% 10% 10% 0% 0% 0% 0% 0% 8% 19