LANDEN ANALYSE POLEN
Algemeen LANDEN ANALYSE ALGEMEEN De Landen Analyse gee6 de sector (cijferma?g) inzicht in de huidige (2013) en toekoms?ge (2018) waarde van de consump?e van snijbloemen en potplanten in 10 Europese landen en de posi?e van Nederland op deze markten. De landen zijn: België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Polen, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden. Dit rapport bevat de resultaten van Polen. Met de Landen Analyse kan de sierteeltsector de vinger aan de pols houden ten aanzien van de strategische marktposi?e van Nederland als leverancier van snijbloemen en potplanten en het belang van landen als afzetmarkt voor (Nederlandse) snijbloemen en potplanten. Voor handelaren in bloemen en planten biedt de Landen Analyse input voor het ontwikkelen van marke?ng strategieën voor specifieke afzetmarkten en afzetkanalen. Het onderzoek is uitgevoerd door BureauSierteelt.nl in opdracht van de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten. De resultaten zijn tot stand gekomen door financiering met middelen uit heffing die door ondernemingen uit de tuinbouwsector via het Productschap tuinbouw bijeen zijn gebracht. ONDERZOEKSMETHODE De consump?ewaarde is berekend op basis van de waarde van de binnenlandse produc?e, import, export en een inscha^ng van de handelsmarges. Voor de bepaling van de consump?ewaarde en de prognose zijn sta?s?eken, rapporten, ar?kelen en marktdeskundigen geraadpleegd. Een complicerende factor is dat voor snijbloemen en potplanten weinig specifieke en betrouwbare sta?s?eken beschikbaar zijn. Data, berekeningen en inscha^ngen omtrent produc?ewaarden en consump?ewaarden zijn afgestemd met marktspecialisten van FloraHolland om een zo betrouwbaar mogelijk beeld te krijgen.
Algemeen UITGANGSPUNTEN Potplanten omvat zowel kamerplanten als perkplanten. Hiervoor is gekozen omdat in veel sta?s?eken geen onderscheid hiertussen wordt gemaakt. Data aboms?g van het consumentenonderzoek van FloraHolland (marktaandelen afzetkanalen en aankoopdoel) hebben betrekking op snijbloemen en kamerplanten. RESULTATEN ALGEMEEN Het resultaat betre6 een inscha^ng en prognose van de marktwaarde op consumentenniveau. De ontwikkelingen op groothandelsniveau en afzetvolume kunnen hier sterk van afwijken. Van invloed op de uiteindelijke consump?ewaarde zijn factoren zoals het besteedbare inkomen, posi?e op de cadeaumarkt, trends, de emo?oneel waarde van bloemen en planten, socio- demografische ontwikkelingen etc. Meer directe factoren zijn de gekochte hoeveelheid, assor?ment, infla?e, marges, toegevoegde waarde en de verhouding tussen de aankoopkanalen. Doordat supermarkten een veel lagere marge hanteren dan bloemisten, hee6 dit een drukkend effect op de consump?ewaarde in landen waar het supermarktkanaal aan belang wint ten koste van de bloemist. In veel landen staat de posi?e van bloemen en planten op de cadeaumarkt onder druk. Wanneer het aandeel voor eigen gebruik toeneemt ten koste van het cadeausegment, hee6 dit een nega?ef effect op de consump?ewaarde. Over het algemeen zit op bloemen/planten die voor cadeau gekocht worden meer marge en hangt er een hoger prijskaartje aan dan op bloemen/planten voor eigen gebruik.
Algemeen De ontwikkelingen bij potplanten zijn over het algemeen posi?ever dan bij snijbloemen: De bestedingen aan perkplanten reageren minder op economische problemen maar worden sterk beïnvloed door het weer. Wanneer er minder te besteden is, switcht een deel van de consumenten van snijbloemen naar kamerplanten. Kamerplanten en perkplanten zijn minder gevoelig voor ontwikkelingen op de cadeaumarkt dan snijbloemen.
ALGEMENE KENMERKEN Bevolkingsomvang Polen is met ruim 38 miljoen inwoners een middelgroot land in Europa. De komende jaren zal de Poolse bevolkingsomvang krimpen door een rela?ef lage natuurlijke aanwas en een nega?ef migra?e saldo. Miljoenen 38,2 38,2 38,5 38,5 38,5 38,5 38,4 38,4 38,3 38,3 2009 2010 2011 2012 2013 2014r 2015r 2016r 2017r 2018r Bron: EIU
ALGEMENE KENMERKEN Aantal huishoudens De Poolse bevolking groeit niet meer maar het aantal huishoudens neemt wel licht toe. Miljoenen 13,3 13,3 13,3 13,4 13,7 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: Eurostat
ALGEMENE KENMERKEN Lee?ijdsverdeling Polen kent een rela?ef jonge bevolking. Van de Poolse bevolking is slechts 15% 65 jaar of ouder, 44% is jonger dan 35 jaar. 6% 6% 6% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 7% 8% 8% 9% 20% 21% 21% 21% 21% 21% 20% 75 jaar of ouder 20% 20% 20% 20% 20% 21% 22% 65-74 jaar 50-64 jaar 35-49 jaar 24% 24% 24% 24% 23% 23% 22% 20-34 jaar 0-19 jaar 22% 22% 22% 21% 21% 21% 20% 2009 2010 2011 2012 2013 2015r 2018r Bron: Eurostat
ALGEMENE KENMERKEN Uitgavenpatroon 24% van de consumentenuitgaven in Polen gaat op aan huisves?ng en energie. In vergelijking met andere landen besteedt de Poolse consument rela?ef veel aan eten en drinken. Dit betre6 niet minder dan 26% van de uitgaven. 9% 9% 10% 27% 26% 25% 12% 13% 14% 12% 13% 13% 4% 4% 4% 24% 24% 24% vrije?jd, opleiding voeding, drank transport, communica?e ov. goederen/diensten kleding, schoeisel huisves?ng, energie huishoudgoederen, diensten horeca gezondheid 4% 4% 4% 3% 3% 3% 4% 4% 4% 2009 2013 2018r Bron: EIU
ALGEMENE KENMERKEN Internet gebruik In 2013 maakte 65% van de Polen gebruik van internet. Dit is in vergelijking met andere landen nog een rela?ef lage internetpenetra?e. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: Eurostat
ECONOMISCHE KENCIJFERS Groei reële parjculiere consumpje Polen behoort in Europa tot de landen met de hoogste economische groei. De groei van de par?culiere consump?e is de afgelopen jaren wel afgenomen. De vooruitzichten zijn dat de Poolse economie verder afzwakt door een afnemende buitenlandse vraag (Rusland, Oekraïne). Daar staat een groei van de binnenlandse vraag tegenover door hogere salarissen. 8,0% 7,0% 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 2009 2010 2011 2012 2013 2014r Bron: EIU
ECONOMISCHE KENCIJFERS Besteedbaar inkomen Het besteedbare inkomen van de Poolse consument laat de afgelopen jaren een posi?eve ontwikkeling zien. Miljarden 300 250 221 225 230 240 254 200 195 150 100 50 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014r Bron: EIU
ECONOMISCHE KENCIJFERS InflaJe Over heel 2014 kende Polen een infla?e van circa 0%. De laatste maanden was er zelfs sprake van defla?e. 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 % 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 2009 2010 2011 2012 2013 2014r Bron: EIU
ECONOMISCHE KENCIJFERS Consumentenvertrouwen index Ondanks de posi?eve ontwikkeling van de Poolse economie ligt het consumentenvertrouwen in Polen op een laag niveau. In 2014 is hierin een kleine verbetering gekomen. 0,0-5,0-10,0 2009 2010 2011 2012 2013 2014r - 15,0-20,0-25,0-30,0-35,0 Bron: Eurostat
ECONOMISCHE KENCIJFERS Werkloosheidspercentage Polen kent een rela?ef hoog werkloosheidspercentage. In 2014 is het aantal werklozen gedaald. 16,0 14,0 12,0 10,0 % 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 2009 2010 2011 2012 2013 2014r Bron: EIU
SNIJBLOEMEN ProducJewaarde De omvang van de Poolse produc?e aan snijbloemen wordt geschat op 270 mln tegen circa 250 mln in 2009. Polen produceert o.a. rozen, gerbera s, tulpen, chrysanten en anjers. Polen telt steeds meer grote, professionele produc?ebedrijven. Echter het gros van de binnenlandse produc?e komt van kleine familiebedrijven. De vraag is hoe deze zich in de toekomst zullen handhaven. Miljoenen 250 270 2009 2013 Bron: BureauSierteelt.nl / FloraHolland
SNIJBLOEMEN Nederlandse afzet De exportwaarde van snijbloemen naar Polen schommelt rond de 80 mln. Miljoenen 74 85 82 77 79 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: HBAG
SNIJBLOEMEN Importaandeel Nederland Binnen de Poolse import aan snijbloemen (inclusief snijgroen) hee6 Nederland een aandeel van circa 90%. Dit aandeel is de laatste jaren stabiel. Na Nederland komt Duitsland als belangrijkste herkomstland. 90% 91% 91% 91% 91% 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: Eurostat
SNIJBLOEMEN Marktomvang consumpjewaarde De waarde van de Poolse markt van snijbloemen bedroeg in 2013 naar scha^ng 736 mln. Dit was 3% minder dan in 2009. De komende jaren is Polen binnen Europa een van de snelst groeiende markten doordat Poolse consumenten hun besteedbare inkomen verder zien toenemen. Miljoenen 758 736 832 Polen zijn wel prijsbewust. In 2018 zal de Poolse markt van snijbloemen zo n 18% meer waard zijn dan in 2013. 2009 2013 2018r Bron: BureauSierteelt.nl
SNIJBLOEMEN Marktaandeel Nederland Het Nederlandse marktaandeel staat enigszins onder druk door de toename van de binnenlandse produc?e. 26% 25% 24% 2009 2013 2018r Bron: BureauSierteelt.nl
SNIJBLOEMEN Aankoopkanalen De bloemist is veruit het belangrijkste aankoopkanaal in Polen. Supermarkten winnen wel aan belang. Bestedings- aandeel 2 10 2 1 1 0 1 0 1 4 4 4 01 2 1 5 10 10 9 9 9 8 4 4 5 6 7 10 Overig Online Kwekerij Bouwmarkt 82 80 78 78 77 Tuincentrum 73 Markt/straathandel Supermarkt Bloemist (+ kiosk) 2009 2010 2011 2012 2013 2018r Bron: FloraHolland / raming Bureausierteelt.nl
SNIJBLOEMEN Aankoopdoel Binnen de consumentenbestedingen van snijbloemen komt 35% voor rekening van het eigen gebruik. Dit aandeel zal de komende jaren toenemen. Volume- aandeel 9 10 9 10 10 10 26 28 31 34 35 40 Graf Eigen gebruik Cadeau 65 62 60 56 55 50 2009 2010 2011 2012 2013 2018r Bron: FloraHolland / raming BureauSierteelt.nl
POTPLANTEN ProducJewaarde De produc?ewaarde van potplanten in Polen wordt geraamd op 175 mln. Onder meer door een professionalisering van de teelt is de produc?e toegenomen. Miljoenen 150 175 Een belangrijk product is de potchrysant. Deze wordt vooral geproduceerd voor Allerheiligen. 2009 2013 Bron: BureauSierteelt.nl / FloraHolland
POTPLANTEN Nederlandse afzet Nederland exporteerde in 2013 voor 54 mln aan potplanten naar Polen. De export van potplanten naar Polen is stabiel. Miljoenen 53 53 55 52 54 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: HBAG
POTPLANTEN Importaandeel Nederland Binnen de Poolse import aan potplanten hee6 Nederland een aandeel van 75%. Dit aandeel is de laatste 3 jaren weinig veranderd. Daarvoor lag het Nederlandse importaandeel rond de 80%. Naast Nederland importeert Polen veel potplanten uit Duitsland. In 2013 had Duitsland een aandeel van 18% in de Poolse import. Dit aandeel is de laatste jaren toegenomen. 81% 82% 75% 73% 75% 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: Eurostat
Potplanten Marktomvang consumpjewaarde De waarde van de Poolse potplantenmarkt wordt geraamd op 580 mln. De Poolse markt groeit door de toenemende welvaart. In de periode 2009-2013 is de waarde van de Poolse markt gegroeid met 10%. Miljoenen 530 582 674 De komende jaren zal de Poolse markt verder in belang toenemen. 2009 2013 2018r Bron: BureauSierteelt.nl
POTPLANTEN Marktaandeel Nederland Het marktaandeel van Nederland binnen de afzet van potplanten in Polen loopt terug. Dit komt vooral door de grotere binnenlandse produc?e. Ook wordt er meer geïmporteerd uit Duitsland. 30% 27% 26% 2009 2013 2018r Bron: BureauSierteelt.nl
KAMERPLANTEN Aankoopkanalen Het marktaandeel van bloemisten binnen de Poolse consumentenbestedingen van kamerplanten staat onder druk. Vooral de supermarkt wint aan belang als aankoopplaats van kamerplanten. Bestedings- aandeel 3 1 5 4 4 4 4 4 1 2 2 2 2 3 5 4 4 4 8 6 6 7 7 8 15 15 16 15 15 16 7 7 8 8 8 8 Overig Online Kwekerij 24 26 20 24 26 28 Bouwmarkt Tuincentrum Markt/straathandel Supermarkt Bloemist (+ kiosk) 38 37 39 36 34 30 2009 2010 2011 2012 2013 2018r Bron: FloraHolland / raming BureauSierteelt.nl
KAMERPLANTEN Aankoopdoel In 2013 was 73% van de consumentenbestedingen aan kamerplanten bestemd voor eigen gebruik. De verwach?ng is dat dit aandeel nog iets verder zal toenemen. Volume- aandeel 6 6 7 6 6 6 72 72 71 73 73 75 Graf Eigen gebruik Cadeau 22 22 22 21 21 19 2009 2010 2011 2012 2013 2018r Bron: FloraHolland / raming BureauSierteelt.nl
TOTAAL SNIJBLOEMEN EN POTPLANTEN Verhouding binnen export Binnen de Nederlandse export naar Polen komt bijna 60% voor rekening van snijbloemen. Hierin is de afgelopen jaren weinig in veranderd. 42% 39% 40% 41% 41% Potplanten Snijbloemen 58% 61% 60% 59% 59% 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: HBAG
TOTAAL SNIJBLOEMEN EN POTPLANTEN Verhouding binnen consumpjewaarde Het aandeel van potplanten binnen de Poolse consump?ewaarde neemt toe. 41% 44% 45% Potplanten Snijbloemen 59% 56% 55% 2009 2013 2018r Bron: BureauSierteelt.nl