Basisbegrippen 3D-tekenen. Vroeger was het begrip 3D-tekenen onbestaande en tekende men gewoon in perspectief wanneer er een dieptezicht nodig was. Normaal werd er enkel in 2D getekend, dus enkel de aanzichten. In het begin van het CAD-tekenen op de computer was dit ook nog het geval, maar met de opkomst van steeds sterkere computers met snellere processoren en meer geheugen is het begrip 3D-tekenen ontstaan en steeds meer op de voorgrond gekomen. Met de moderne programma s en de sterkere computers is het mogelijk om tekeningen zo te maken dat men niet alleen aanzichten of 2D-tekeningen maar tevens de derde dementie ineens kan toevoegen aan de 2D-tekening om alzo het dieptezicht te verkrijgen. 3D-tekenen vereist wel een aanpassing van de tekenaar omdat hij ruimtelijk moet denken om de derde dementie in zijn project te verwerken en zich steeds moet kunnen inleven in de stand en de plaats waarop hij het project bekijkt en uitwerkt. Waarop dient men te letten? - Zoals bij een 2D-tekening is het aanzicht van belang. - Zeer belangrijk is het constructievlak, welk eigenlijk niet afhankelijk is van het aanzicht. - Het constructievlak is het vlak waarop de tekening wordt geprojecteerd. - Afhankelijk van het aanzicht kan de tekening op het constructievlak een vervorming krijgen. - Van belang is ook dat men met kleuren werkt gedurende het samenstellen. - Eveneens van belang is het gebruik van de lagentabel om onderdelen van een samenstelling gemakkelijk aan te passen door het in en uitschakelen van de lagen. - Vergeet niet om de laag waarop men tekent te activeren, anders ziet men niet wat er getekend wordt. 3D-tekenen is in het begin niet gemakkelijk maar eens men eraan gewend is zal men zelf de voorkeur geven aan de werkmethode. Tabel aanzichten Tabel Constructie vlakken GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 1 GKG
Een oefening op aanzichten en constructievlakken. Als eerste oefening maken we een muuropening voor een binnendeur. Afmetingen 250cm x 250cm x 20cm. We maken als eerste een lagentabel aan met volgende onderdelen: - Constructielijnen - Muur - Stofdorpel - Kassement o Linker o Rechter o Boven - Deur Voorbeeld van lagentabel Let er op dat de laag waarop gewerkt wordt actief staat en zichtbaar is, normaal zijn alle lagen zichtbaar en kan men deze uitschakelen door het desbetreffende vinkje in de kolom zichtbaar weg te nemen. Zet het aanzicht op isometrisch aanzicht en het constructievlak op boven C-vlak. Zet de kleur op rood (2) aanduiding isometrisch in linker onderhoek Zie instellingen op voorbeelden boven. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 2 GKG
Teken een rechthoek met X= 250, Y=20 en Z=0 en plaats deze op X=0, Y=0, Z=0. laat het constructievlak en het aanzicht ongewijzigd We gaan de muur een hoogte geven met behulp van geavanceerd/maken/gesleepte solid/ extrudeer en geef in het volgmenu 250 in als lengte. Selecteer bovenaan ketting en duidt een van de lijnen van de rechthoek aan. Deze moet nu van kleur veranderen. Geef de extractie richting aan volgens de pijl en druk enter of ok We hebben nu een balk als gesloten muur met de ingegeven maten GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 3 GKG
De volgende bewerking in het uitsnijden van de opening voor de deur. -Wijzig de kleur in zwart(16), stel het constructievlak op voor C-vlak en laat het aanzicht op isometrisch staan. Zet de lagentabel op constructielijnen. We gaan er van uit dat de deuropening 207cm hoog is en 90cm breed wijzig eerst het volume van gouraudrendering naar draadmodel Teken een rechthoek. Stel bovenaan het ankerpunt in op onder/midden. En de maten X=90 en Y= 207, plaats het vierkant met het ankerpunt op het middelpunt van de onderkant muur. Wijzig nu het aanzicht in vooraanzicht en laat C-vlak onveranderd. We gaan nu de deuropening uitsnijden uit de muur. We doen dit met geavenseerd/wijzig/wijzig/trip solid met curven Stel in het volgmenu de actie in op trim en oriëntatie op huidig aanzicht GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 4 GKG
Selecteer eerst het kader van de deuropening (denk aan ketting bovenaan), druk ok en selecteer daarna ergens het vlak van de muur. Selecteer de pijl omhoog en druk ok. Wijzig nu het aanzicht op isometrisch aanzicht en maak de wand terug vol door het draadmodel terug te wijzigen in gouraudrendering Volgende bewerking is het plaatsen van de stofdorpel. Breedte van de stofdorpel is gelijk aan de muurdikte, dikte 2cm en de lengte gelijk aan de muuropening min 2cm. Onderkant stofdorpel ligt gelijk aan de onderzijde van de muur. Wijzig de lagentabel in stofdorpel. het constructievlak in boven C-vlak. Wijzig de kleur in bv bruin (3) en de maat van de rechthoek van de stofdorpel is lengte opening speling (90-2=88) X dikte muur (20) dus X=88, Y=20 Teken een rechthoek met de bovenstaande maten en laat het ankerpunt staan op onder/midden Plaats de rechthoek nu op het midden van de deuropening (middelpunt wordt aangegeven) GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 5 GKG
Nu dienen we de stofdorpel nog de juiste dikte (2cm) te geven. Dit doen we met geavanceerd/maken/gesleepte solids/extrudeer profiel selecteer de rechthoek en geef in het volgscherm de dikte in, duidt de pijl aan en druk ok. (Zie tekening hierboven rechts) Maken van Kassement in deuropening. Stel de lagentabel in op Kassement. Wijzig kleur in groen(1). Schakel vinkje zichtbaar uit bij muur en constructielijnen in de lagentabel. Stel constructievlak in op boven c-vlak. We zien nu enkel nog de stofdorpel. Vergroot deze om gemakkelijk te werken. Teken een horizontale lijn over het midden van de stofdorpel op het bovenvlak. Denk aan de kleur, contrasterende tegenover de stofdorpel. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 6 GKG
Maak een evenwijdige lijn links of rechts van de middellijn op de helft van de deurbreedte. Vb deurbreedte is 83 dus afstand is 83/2 of 41.5. Afhankelijk van de soort Kassement tekenen we nu de doorsnede. Bv. We neme, als voorbeeld de bovenste vorm. Deurdikte 40 mm. Houdt er rekening mee dat onze deur kant gelijk staat aan de kant van de sponning. Wijzig het aanzicht naar bovenaanzicht. We gaan nu de doorsnede van het Kassement spiegelen naar de ander zijde. Kies transformeren/spiegelen/spiegel kopie GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 7 GKG
Selecteer bovenaan hele scherm/type en kies de kleur die men gebruikt heeft voor de doorsnede te tekenen. Druk ok ok. Kies dan bovenaan 1pos V en geef als referentiepunt een punt op de verticale middellijn. De doorsnede staat nu eveneens om de rechterzijde. Posities steeds bekijken tegenover de lijn die de spiegel vormt. V wil zeggen verticale lijn spiegelen van links naar rechts, H is horizontaal dus spiegelen van boven naar onder. Wijzig nu het aanzicht terug in isometrisch en de laag in kassement links. Maak ook constructielijnen terug zichtbaar. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 8 GKG
Kies geavanceerd/maak/gesleepte solid/sleep profiel, en in het volgscherm tot aan padeinde Selecteer de linker doorsnede druk ok en selecteer als pad de linker verticale lijn van de deuropening en druk ok. Wijzig de laag in Kassement rechts en herhaal de bewerking voor de rechterkant. Beide zijde zijn nu gemaakt. Wanneer we de tekening uitvergroten dan zien we dat de beide verticale Kassement delen te lang zij en tot aan de onderkant van de stofdorpel komen. We maken die van lengte met geavanceerd/wijzig/trim solid met solid, geef in het volgscherm GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 9 GKG
Enkel eerste lichaam en enkel geselecteerde deel en druk ok. Selecteer de een van de verticale delen, selecteer dan de stofdorpel en druk ok. Doe hetzelfde voor het andere verticaal deel.de beide delen passen nu op de stofdorpel. Plaatsen en aanpassen van bovenstuk Kassement. Het tekenen van het bovenstuk van het Kassement kan op verschillende manieren gebeuren. We passen hier een manier toe die ons bewerkingen laat doen die later veelvuldig zullen gebruikt worden. Wijzig de laag in boven kassement, wijzig constructievlak in Voor C-vlak en laat het aanzicht ongewijzigd. Verwijder de vinkjes bij alle lagen behalve linker kassement en boven kassement. Wijzig de kleur in zwart voor alle duidelijkheid. We hebben nu enkel het linker kassement op de tekening. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 10 GKG
Volgende bewerking is het aanbrengen van punten op de voorkant van het kassement op de zijde die tegen het deurblad aankomt. Een eerste maat op bv. 10 cm van de onderzijde en een tweede op de hoogte van het deurblad + de speling onderaan, dus 201.5 + 0.5 of 202. We doen dit met modeleren/maken/punt/punt booglengte. Vul boven de maat 10 in selecteer de hoek zoals boven beschreven en druk ok. Druk back-up en wijzig de maat in 202 en doe hetzelfde opnieuw. Druk esc om af te sluiten. Volgende bewerking is het kopiëren/roteren van het kassement en dit op de juiste hoogte plaatsen. We doen dit met modeleren/transformeren/roteren/kopie Selecteer het kassement, druk ok, geef aantal kopie 1 druk ok selecteer als eerste punt het punt op 10 cm, klik op oversl, geef als draaihoek -90 en druk ok en esc. We hebben nu een kopstuk dat te lang is en te laag staat. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 11 GKG
We gaan nu het kopstuk op zijn juiste plaats zetten. We doen dit met modeleren/transformeren/oud-nieuw/verplaatsen. Selecteer het kopstuk druk ok, selecteer het onderste punt, druk oversl, selecteer het bovenste punt. Druk esc. Het kopstuk staat nu op zijn plaats bovenaan maar is nog te lang. Volgende bewerking is het van lengte maken van het kopstuk. Wijzig het aanzicht op bovenaanzicht en constructievlak op boven C-vlak We plaatsen het vinkje terug bij rechter kassement en bij constructielijnen. We wijzigen het aanzicht in vooraanzicht. Laat de kleur in zwart staan en maak constructielijnen actief. Vergroot de bovenkant van de tekening zo groot mogelijk. Plaats nu verticale lijnen op de hoek van de kassementen waar de punten staan. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 12 GKG
We gaan nu het kopstuk op lengte snijden met geavanceerd/wijzig/geavanceerd trim/trim met curven vul in het volgscherm trim in en druk ok Selecteer een verticale lijn, druk ok en selecteer het kopstuk, duidt de richting aan die moet behouden blijven, druk back-up en herhaal het met de tweede lijn. Nu dient alleen nog het kopstuk ingepast te worden in de zijstukken. Dit doen we met geavanceerd/wijzig/geavanceerde trim/ trim solid met solid. Vink laag constructielijnen uit. Maak aanzicht terug isometrisch aanzicht. Kies in volgscherm enkel eerste lichaam en druk ok Selecteer het te trimmen solid, in dit geval het verticale kassement en dan het kopstuk, herhaal dit voor het tweede kassement. Druk esc. Om te controleren maak het kopstuk onzichtbaar via lagentabel. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 13 GKG
Het gedeelte dat boven de inkeping is blijven staan kunnen we wegnemen op dezelfde manier als bij het op lengte maken van het kopstuk, dan is de bovenzijde gelijk. We kunnen ook dit stuk wegnemen en het kassement van lengte laten. We doen dit op volgende manier. Activeer kassement in de lagentabel, stel het constructievlak op voor C-vlak, teken en kruislijn op het punt onderkant kopstuk en sponning. Trim beide lijnen met elkaar zodat het restvlak gesneden wordt. Wijzig het aanzicht in vooraanzicht en gebruik trimmen zoals bij het op lengte maken van het kopstuk. Selecteer nu beide lijnen en druk ok selecteer nu het kassement en de richting die moet behouden blijven. Maak de verschillende lagen zichtbaar met uitzondering van constructielijnen. Verwijder alle overtollige lijnen. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 14 GKG
Het aanbrengen van omlijstingen. Voortbouwende op de bestaande tekening gaan we omlijstingen aanbrengen aan beide zijden van het kassement. De omlijstingen hebben een breedte van 8 cm en een dikte van 1.5 cm met een eenvoudig profiel. We openen de lagentabel en voegen twee lijnen toe omlijsting binnen en omlijsting buiten. Maak laag constructielijnen actief en zichtbaar en de lagen muur en stofdorpel onzichtbaar. Wis indien nodig alle lijnen op de laag constructielijnen met uitzondering van de lijnen van de muuropening. Wijzig het aanzicht in voor aanzicht en het constructie vlak in voor C-vlak. Vergroot het onderste deel van het kassement links of rechts. kies nu bovenaan hulpmiddelen/nagaan/afstand/twee tekendelen. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 15 GKG
Selecteer op de tekening de linker hulplijn van de opening en de lijn voorkant/sponning Lees op het hulpscherm de delta dx maat af. In ons geval 3.5. Dit is de afstand waarover de hulplijn moet verplaatst worden. We houden rekening met de afstand dat de omlijsting van de zijkant blijft. We nemen 3 mm. We verplaatsen de hulplijn met modeleren/transformeren/delta verplaats Selecteer de hulplijn en vul bovenaan de maat X 3.5-0.3 (3.2), Y 0, Z 0, in, druk ok en dan esc. de hulplijn wordt nu verplaatst. Doe hetzelfde aan de andere zijde, maar nu is X negatief (-3.2). Maak in de lagentabel ook de laag kassement onzichtbaar, nu zijn alleen de hulplijnen nog zichtbaar. We moeten nu de lijn bovenzijde deurblad nog op de juiste plaats zetten. Hiervoor plaatsen we een punt op de linker lijn volgens volgende maat dikte stofdorpel + speling+ hoogte deur of 2 + 0.5 + 201.5 of 204, vertrekkende van de onderzijde van de lijn. We doen dit met modeleren/punt/punt booglengte. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 16 GKG
Geef boven de maat 204 in, druk ok en selecteer de hulplijn kort bij de onderkant. Op de juiste maat komt nu een kruisje te staan. Verplaats nu de bovenste hulplijn naar dat punt met modeleren/transformeren/oudnieuw/verplaatsen. Trim nu de lijnen boven en onder naar elkaar zodanig dat de lijnen juist op elkaar aansluiten. Wis het kruisje van het punt. We hebben nu volgende tekening. Wijzig het aanzicht in isometrisch, het constructievlak in boven C-vlak,neem een andere kleur Bv. groen(1). Vergroot de linker onderhoek om gemakkelijk te werken. Activeer de laag kassement binnen in de lagentabel. Teken nu de doorsnede van de omlijsting vertrekkende van dit hoekpunt. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 17 GKG
Volgende bewerking is het aanbrengen van de omlijsting rond het kassement. We doen dit met geavanceerd/maken/gesleepte solids/sleep profiel. In het volgscherm tot padeinde en verstek standaard, druk ok. Selecteer de doorsnede van de omlijsting, druk ok, selecteer de beide verticale lijnen en de bovenste horizontale lijn. Druk ok en dan esc. De omlijsting is nu gemaakt. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 18 GKG
Vervolgens gaan we de omlijstingen tekenen langs de buitenzijde. De plaats waar die komen in kleiner dan aan de binnenzijde als gevolg van de soort kassement. Het verschil is 1 cm langs elke zijkant naar binnen en 1 cm lager bovenaan. De plaats van de omlijsting is 20 cm naar achter. Maak constructielijnen actief, maak omlijsting voor onzichtbaar en omlijsting achter zichtbaar. Verplaats de linker verticale hulplijn naar zijn nieuwe plaats met modeleer/transformeer. Delta verplaatsing/delta verplaats selecteer de linker lijn geef boven volgende maten in X=1, Y=20, z=0 en druk ok. Doe hetzelfde voor de rechter lijn maar dan is X= -1. Als laatste de boven lijn met gegevens X=0,Y=20, Z=-1. Als laatste trimmen we de hoeken naar elkaar. Maak de laag omlijsting buiten zichtbaar en actief. Plaats nu een doorsnede aan de onderkant van de linker lijn en teken de omlijstingen zoals aan de voorkant. Maak de laag omlijsting binnen zichtbaar. We hebben nu omlijstingen aan beide zijden. Maak alle lagen zichtbaar behalve de laag constructielijnen. We hebben nu volgende tekening. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 19 GKG
Plaatsen van het deurblad. Maak alle lagen onzichtbaar met uitzondering van het kassement. Maak de laag deur actief. Wijzig de kleur in een ongebruikte. Bv bruin (3). Teken een rechthoek met als ankerpunt onder links en als maat X=83, Y=3.9 en plaats die ergens voor het kassement. Schuin de beide zijden af zoals bij de echte deur +/- 1mm op de dikte. Plaats nu een punt op 0.5 van de onderkant van het kassement op de hoek van de sponning. Dit is de speling tussen deur en stofdorpel. Neem de rechthoek vast op het ankerpunt en verplaats de rechthoek op de gekende manier naar het punt op 0.5 Expandeer nu de rechthoek omhoog naar de maat van het deurblad (201.5). de deur past nu in het kassement. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 20 GKG
Volledige tekening na het zichtbaar maken van de verschillende lagen. Opmerkingen. GTI Beveren basis 3D- tekenen Pagina 21 GKG