Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Infovergadering Baliebrugge 04/12/2013 1
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Welkom Schepen Els Roelof 2
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Programma Projectleider Eva Verstraete 3
Programma 1. Welkom door Schepen Els Roelof 2. Het Landinrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid door projectleider Eva Verstraete, VLM 3. De molen van Wanzeele door Koert David, Onroerend erfgoed 4. De waterstudie Velddambeek Ringbeek door Hydroloog Pieter Vercammen, VLM 5. Concrete acties rond waterberging i.k.v. Groenhove Vrijgeweid en andere door Lode Tanghe, Provincie West Vlaanderen, Maarten Goegebeur, VMM 6. Plenaire vragenronde 7. Drankje & vragen staat vrij 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 4
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Het inrichtingsplan Projectleider Eva Verstraete 5
Situering Groenhove - Vrijgeweid 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 6
Even terug in de tijd Infovergadering 19 januari 2010 Ontwerp Inrichtingsplan opgemaakt Bespreking met verschillende betrokken besturen Opmaak eindvoorstel IP Openbaar onderzoek en verzamelen Instemmingen gemeenten Najaar 2010 Goedkeuring minister Joke Schauvliege op 27 juni 2011 Opmaak ontwerpen en technische plannen Openbaar onderzoek wijziging Bosbeheerplan Infovergadering 4 december 2013 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 7
Financiering Subsidie Vlaams Gewest: 2.267.605,79 Aandeel partners: 1.649.328,72 AWV, VMM, Provincie West-Vlaanderen, Stad Torhout Gemeente Oostkamp, Gemeente Wingene, IMEWO, Particulieren Totaal Inrichtingsplan: 3.916.934,51 4/12/2013 Landinrichting Groenhove 8 - Vrijgeweid
Het inrichtingsplan Goedgekeurd door minister Schauwvliege op 27.06.2012 Visie deelgebied Velddambeek - Vrijgeweid: Inrichten als landbouwgebied, aantrekkelijk voor bewoners en bezoekers. (hoofdfunctie landbouw) Maatregelen rond mobiliteit Perceelstoegangen en verbeteren landelijke wegen Herinrichting brug Korenbloemstraat Ruddervoordestraat Herinrichting brug Torhoutstraat/Ruddervoordestraat Maatregelen rond waterhuishouding Ruimen van grachten, openmaken van grachten, vernieuwen van inbuizingen, aanleg IBA s Creatie van waterberging op Ringbeek en Muizeveldbeek Aanleg oeverstroken Velddambeek 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 9
Het inrichtingsplan Maatregelen rond landschap, natuur & bos Stimulerende maatregelen voor landschapsopbouw, natuurontwikkeling en behoud van erfgoed (RLH) Aanplant van bomen en houtkanten Inrichting op- en afrittencomplex Restauratie en inrichting site Zingende watermolen Instandhoudingswerken witte hoeves Aanleg faunapassage Inrichten oude meander t.h.v. de Hogestraat Landschappelijke en recreatieve inrichting bufferbekken Inrichting perceel Sasput Ondergronds brengen van leidingen Maatregelen rond recreatie Optimalisatie recreatieve ontsluiting Andere Inrichting parkbegraafplaats Inrichting domein zorgvliet 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 10
Geplande werken Herinrichting Domein Zorgvliet Inrichting Rustpunt Sasput Verbetering landbouwweg Veldsprietstraat- Sasputstraat 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 11
Inrichting Domein Zorgvliet kortekeerstraat DOMEIN ZORGVLIET 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 12
Inrichting Domein Zorgvliet 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 13
Inrichting Domein Zorgvliet 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 14
Inrichting Domein Zorgvliet Zone Speelbos 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 15
Inrichting Domein Zorgvliet 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 16
Inrichtingsvoorstel rustpunt SASPUT Verbeteren landelijke weg Inrichting rustpunt 4/12/2013 Landinrichting Groenhove-Vrijgeweid 17
Inrichting Rustpunt Sasput en landbouwweg Aanleg rustpunt Aanleg poel Aanleg picknickruimte Herstel duiker over provinciale waterloop Aanleg tweesporen betonweg tot rustpunt Verbeteren overige deel Verbeteren perceelstoegangen Openmaken gracht 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 18
4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 19
4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 20
Realisaties partners Aanleg Parkbegraafplaats (gemeente Oostkamp) 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 21
Realisaties partners Ondergronds brengen van Leidingen (IMEWO/Eandis) Westkantstraat, Sasputstraat Plaatsing voorzien voorjaar 2014 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 22
Samenwerking met landbouwers Projectoproep 2014 Eenmalige ruiming van private waterlopen (langsgrachten landbouwpercelen). Verbeteren perceelstoegangen op landelijke wegen (eventuele combinatie met uitwijkstroken) Vervangen van inbuizingen door een open gracht op privaat domein Vernieuwen van inbuizingen op privaat domein Plaatsen van IBA s Subsidiereglement opgemaakt in overleg met Landbouwwerkgroep Thema-avond voor landbouwers augustus 2014 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 23
Maatregelen voor natuur Aanleg Faunapassage 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 24
Maatrelen voor mobiliteit Verkeersveiligheid toegang tot Torhout Veilige fietsverbinding tussen Ruddervoorde en Torhout Verbeteren fietsverbinding via Torhoutsestraat / Ruddervoordestraat: Fietsfondsdossier Verbeteren fietsverbinding via Bergenstraat/Korenbloemstraat (Ontwerpopdracht 2014) 4/12/2013 Landinrichting Groenhove 25 - Vrijgeweid
Uitwerking maatregelen Wingene en Torhout Grondgebied Wingene Inrichting Callewaertsbosje en recreatieve verbinding Ontwerpopdracht 2014 Herinrichting Kruipunten Vannekenstraat Grondgebied Torhout Grondverwerving Speelbos/buffergebied Ontwerp Natuurlijke inrichting percelen langs Groene 62 Opbouw verdwenen kapel Aanplanten bomen en houtkanten langs wegen Verdere uitbouw recreatieve ontsluiting omgeving Groenhove Bos 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 26
Werk aan de winkel 2014 Start werken augustus 2014 Domein Zorgvliet Rustpunt Sasput Landbouwweg Uitschrijven ontwerpopdracht Fietsverbinding Korenbloemstraat/ Bergenstraat Faunapassage Inrichting op- en afrittencomplex Onderhandelingen grondaankoop en eventuele grondruil 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 27
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid De molen van Wanzeele Koert David, Onroerend Erfgoed 28
Bescherming - industrieel archeologisch waarden 24 juli 1821, oprichten oliewatermolen-houten rad (Maes) 1826, ook malen van graan 1830, bouw windmolen 1885, stoommachine + schoorsteen 1897, Amaat Van Wanzeele 1909, nieuwe stoommachine 1910, boterfabriek/melkerij 1920 een vlasroterij 1925, houten rad wordt vervangen door turbine 1926, vlaszwingelarij 1948, dieselmotor - elektromotor 1986, stopt Daniël Van Wanzeele 2005, gerenoveerd
Waarden industrieel archeologisch aanwezige configuratie technische installatie getuige ontwikkeling evolutie para-agrarische sector: evolutie aandrijfkracht overbrengsystemen (riemen, tandraderen, ) diversificatie functionele evolutie
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900)
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900) Omgeving historische verbreding waterloop buurtwegen 21 en 28
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900) Omgeving historische verbreding waterloop buurtwegen 21 en 28 gaaf, cultuurhistorisch waardevol ruraal landschap
Bescherming - historisch waarde Bakstenen boogbrugje (1900) Omgeving historische verbreding waterloop buurtwegen 21 en 28 gaaf, cultuurhistorisch waardevol ruraal landschap schoorsteen als baken beekoeverbegroeiing lijn- en puntvormige landschapselementen
Bescherming - waarde enige niet-industriële watermolen in W-Vl. gaaf bewaarde turbine watermolen representatief diversificatie en innovatie 19-20 e eeuw ensemblewaarde (watermolen, woning, erf) contextwaarde (verbreding, KLE, buurtwegen, )
Beheerdoelstellingen vrijwaren ensemble molenaarserf integraal behoud maalinstallatie (+ maalvaardig) vrijmaken rootbunker + ontsluiten behoud + onderhoud bakstenenbrugje maximaal bouwvrij houden omgeving behoud + onderhoud verbreding + KLE Grote Beek
Contactgegevens Onroerend Erfgoed Jacob van Maerlantgebouw Koning Albert I-Laan 1/2 bus 92 8200 Brugge (Sint-Michiels) Secretariaat: 050 248 150 Info, brochures en formulieren: www.onroerenderfgoed.be
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid De waterstudie Velddambeek - Ringbeek Pieter Vercammen, Hydroloog VLM 42
Relatie met inrichtingsplan Hydrologische studie is noodzakelijke stap om gevolgen van voorziene inrichtingsmaatregelen te kunnen bepalen Maatregelen vermijden wateroverlast Maatregelen watergebruik door landbouw Maatregelen natuurverbinding Maatregelen erfgoed Definitieve keuze van inrichtingsmaatregelen is afhankelijk van de resultaten van de hydrologische studie 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 43
Problematiek 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 44
Problematiek Valleigronden zijn van oudsher overstroombaar Tendens naar zwaardere buien Tendens van bijkomende verharding en versnelde afvoer in de beken 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 45
Problematiek 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 46
Wat is een hydrologische studie? Computermodel Digitalisatie beeklopen, bruggen, stuwen, duikers, maaiveldhoogtes van omliggend land Simulatie van overstromingen door regenbuien met verschillende sterkte op het model los te laten Vergelijking mogelijk van overstromingsrisico huidige toestand ten opzichte van voorgestelde maatregelen 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 47
Voor welke waterlopen is model opgemaakt? Situering projectgebied Velddambeek Ringbeek - Jobeek 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 48
8 scenario s Velddambeek Ringbeek Kleinschalig bufferbekken stroomopwaarts van de Vrijgeweidestraat berging op maaiveld stroomafwaarts van de Vrijgeweidestraat Vergroten berging op maaiveld stroomopwaarts van de Cijnsdreef Vergroten waterberging in waterloop door verbrede en verlaagde oever Vergroten berging op maaiveld Callewaertsbos Aanleg grootschalig bufferbekken Willemstraat Plaatsen kleine knijpen op bovenstrooms traject richting Zwevezele Herstel van watermolen 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 49
Kleinschalig bufferbekken stroomopwaarts van de Vrijgeweidestraat Maatregelen: afgraven 3 ha met ca. 50cm, inlaat via verlaagde oeverwal, uitlaat via leegloopleiding met terugslagklep 50cm Resultaten: Daling maximale waterpeil aan Vrijgeweidestraat: 1cm 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 50
berging op maaiveld stroomafwaarts de Vrijgeweidestraat maatregelen: plaatsen dwarsdijk in de vallei + terugslagklep op kleinere beek Resultaten: geen waterpeil Hogestraat; 3cm daling waterpeil aan Vrijgeweidestraat 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 51
Vergroten berging op maaiveld stroomopwaarts van de Cijnsdreef maatregelen: plaatsen schuif + dwarsdijk in de vallei + lokale uitdijkingen Resultaten: daling maximale waterpeil aan Vrijgeweidestraat: 2cm 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 52
Vergroten waterberging in de beekloop met verbrede en verlaagde oever maatregelen: - verbreden beekprofiel met 5 m aan de kruin - Verbreding over een lengte van 2 km langs de waterloop - aanleg plas-draszone Resultaten: Daling waterpeil met 27 cm (of 7 cm na toevoegen knijpen) + verhoogd overstromingsrisico in Ruddervoorde 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 53
Conclusies Geen enkel van de scenario s voldoet om de zeer hoge waterpeilen aan de Vrijgeweidestraat en de Hogestraat merkelijk te doen dalen Verlagen waterpeil is enkel mogelijk mits: Zeer grootschalige grondverwerving en afgraving Versnelde afvoer waardoor in Ruddervoorde problemen ontstaan Reden: zeer grote natuurlijke valleiberging valleiberging 300,000 m3 bufferbekken 10,000m3 Bestaande berging in valleigebied zo veel mogelijk vrijwaren - ophogingen in valleigebied vermijden Beschermen van woningen door beperkte dijkaanleg 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 54
Resultaten modellering Ringbeek De aanleg van een bufferbekken ten noorden van Zwevezele kan de lokale problemen oplossen en de impact van de Ringbeek op het totale beekstelsel verbeteren. Een alternatief hiervoor is de inschakeling van een natuurlijke laagte langsheen de beek, maar dit heeft een grote impact op landbouw Herstel van de watermolen op de Ringbeek, in combinatie met visbypass is mogelijk zonder problemen stroomopwaarts of stroomafwaarts te veroorzaken Plaatsen van knijpen in de bovenloop van de Ringbeek heeft een zeer geringe bijdrage aan het vertragen van de afvoer. 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 55
Aanbevelingen Werkgroep Landbouw Negatieve effecten van maatregelen vermijden op akkerlanden en huiskavels vlakbij bedrijfszetels Aandacht hebben voor waterbevoorrading en grondwaterpeilsturing Kiezen voor versnelde afvoer in het Vrijgeweid en bijkomende buffering ter hoogte van Ruddervoorde 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 56
Vijf voorstellen van actie acties onderschreven door gemeentes en provincie bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat bedijking te voorzien t.h.v. de woningen aan de Hogestraat. een bufferbekken/spaarbekken aan de Willemstraat haalbaarheid onderzoeken om oeverstroken aan te leggen in de Vallei van de Velddambeek met aandacht voor vermijden van stroomafwaartse effecten. Onderzoek haalbaarheid om afrit Torhout op E403 in te richten met waterbergingsfunctie 4/12/2013 Landinrichting Groenhove - Vrijgeweid 57
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Concrete acties en andere initiatieven Provincie West-Vlaanderen 58
Het provinciebestuur engageert zich om: bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat haalbaarheid onderzoeken om oeverstroken aan te leggen in de Vallei van de Velddambeek met aandacht voor vermijden van stroomafwaartse effecten en optimaliseren van de natuurverbindende functie van de Velddambeek mee vorm geven aan het realiseren van het speelbos, gekoppeld aan de waterberging en het afkoppelen van het regenwater van de Keibergstraat bufferbekken t.h.v. de Willemstraat met integratie van waterbevoorradingsmogelijkheden voor de landbouwers engagement omtrent de visbypass voor zingende watermolen aanhouden uitkijkplatform inclusief educatieve borden aan te leggen aan het bufferbekken in de Polderstraat 4/12/2013 59
Bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat 4/12/2013 60
Bedijking te voorzien t.h.v. de Vrijgeweidestraat 4/12/2013 61
Oeverstroken of alternatieven natuurverbindende functie 4/12/2013 62
Mee vorm geven aan speelbos/buffering/afkoppelen regenwater Keibergstraat 4/12/2013 Landinrichting <project> 63
Bufferbekken/spaarbekken t.h.v. Willemstraat Google Maps 4/12/2013 64
Bufferbekken/spaarbekken t.h.v. Willemstraat 4/12/2013 65
Bufferbekken/spaarbekken t.h.v. Willemstraat 4/12/2013 66
Uitkijkplatform bufferbekken polderstraat 4/12/2013 Landinrichting <project> 67
Uitkijkplatform bufferbekken polderstraat 4/12/2013 Landinrichting <project> 68
Indien nodig visbypass 4/12/2013 Landinrichting <project> 69
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Concrete acties en andere initiatieven Vlaamse Milieumaatschappij 70
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid Vragen? 71
Landinrichting Inrichtingsplan Groenhove Vrijgeweid - Initiatieven in Wingene en Torhout - Oproep naar de landbouwers toe - Diverse vragen of suggesties m.b.t. Inrichtingsplan Eva Verstraete & Nel Ghyslinck (VLM) Vragen staat vrij - Waterberging en afwatering - En uitkijkplatform polderstraat Lode Tanghe en Jan Vandecavey (Provincie West-Vlaanderen) - Geplande werken Thomas Allemeersch (VLM) 72