BeweegKuur Algemene informatie
Start in huisartsenpraktijk Vaak start de BeweegKuur bij de huisarts. De huisarts signaleert of iemand in aanmerking komt om mee te doen met de BeweegKuur. Van belang is dat de deelnemer gemotiveerd is om een actievere en gezondere leefstijl aan te nemen. De deel nemer krijgt van de huisarts als het ware een recept om de BeweegKuur te volgen. Ondersteuning bij bereiken en behouden van actievere leefstijl Persoonlijke coach Na het recept volgt een gesprek met de leefstijladviseur. Dit is vaak de praktijkondersteuner. Deze leefstijladviseur begeleidt, adviseert en coacht de deel nemer gedurende het BeweegKuur traject. De leefstijladviseur bespreekt met de deel nemer het huidige beweeg- en eetgedrag, de motivatie, belemmeringen en persoonlijke voorkeuren van de deelnemer. In een persoonlijk logboek Logboek Start uw BeweegKuur op doktersadvies! wordt vervolgens met behulp van een diëtist en eventueel een fysiotherapeut/oefentherapeut een persoonlijk beweeg- en voedings plan opgesteld. De leefstijladviseur is en blijft de spin in het web, en is de persoonlijke coach van de deelnemer. In het beweeg- en voedingsplan kan bijvoorbeeld staan dat de deelnemer zelfstandig bij een sport vereniging of wandelclub begint en in het dagelijks leven meer gaat De BeweegKuur is speciaal ontwikkeld voor mensen met obesitas en voor mensen met overgewicht in combinatie met een (andere) risicofactor, bijvoorbeeld diabetes type 2. Een gezonde en actieve leefstijl heeft veel effect op het voorkomen van complicaties bij bestaande, of het ontstaan van nieuwe aandoeningen. De Beweeg Kuur begeleidt de deelnemers om deze gezonde en actieve leefstijl aan te nemen. De BeweegKuur van Frans Frans Stokhof: Vroeger was ik alleen maar moe, moe, moe. Ik zat alleen maar op de bank, en had de keus: óf aan de insuline óf de BeweegKuur. Ik ben blij dat ik dat laatste heb gekozen. Dat bewegen doet me zo goed: er zijn dagen dat ik wel over de daken kan springen. Inmiddels ben ik ook al aardig afgevallen en dat zien mensen om me heen. Dan roep ik: Nee, ik ben niet mager, ik doe aan de BeweegKuur! 2 3
bewegen. Als de leefstijladviseur inschat dat intensievere begeleiding nodig is wordt de deelnemer doorverwezen naar een BeweegKuur-fysiotherapeut. Alles in overleg met de deelnemer zelf. Beweegbegeleiding Zodra de deelnemer een doorverwijzing krijgt naar begeleid bewegen, krijgt de deelnemer vanaf dat moment begeleiding van speciaal getrainde fysio- of oefentherapeuten. In een periode van maximaal een jaar is de fysio- of oefentherapeut samen met de deelnemer bezig om de deelnemer te begeleiden naar zelfstandig bewegen. Voedingsplan Uiteraard gaan bewegen en een gezonder eetpatroon hand in hand. Deelnemers krijgen bij deelname aan de BeweegKuur standaard een doorverwijzing voor een individueel consult bij de diëtist. Deze stelt een voedingsplan op maat op wat opgenomen is in het logboek. Naast het individuele consult bij de diëtist zijn er door het jaar heen meerdere groepsbijeenkomsten rond het thema voeding. Deze bijeenkomsten geven de deelnemers ook de gelegenheid andere BeweegKuurdeelnemers te leren kennen en elkaar te ondersteunen. De BeweegKuur van leefstijladviseur Patricia Patricia Ketting: Als praktijkondersteuner zie ik de patiënten met overgewicht, obesitas en diabetes type 2 al jaren. Ik bevraag ze ook altijd op hun leefstijl. Maar door het programma BeweegKuur gaat dit nu veel gerichter. En de oriëntatie op het lokaal beweegaanbod en het vormen van een netwerk is ook nieuw. Tot nu toe merken we al grote effecten bij de deelnemers: ze vallen af, gebruiken minder medicatie, zitten beter in hun vel en de bloeddruk daalt. We zien nu al dat ze zelf in beweegclubjes verder gaan en dat is precies de bedoeling. Lokaal beweegaanbod Het doel van de BeweegKuur is dat de deelnemer een blijvend actieve en gezonde leefstijl ontwikkelt. Leefstijladviseurs verwijzen de deelnemers in de meeste gevallen door naar geschikte laagdrempelige beweegactiviteiten in de wijk, om daar te gaan bewegen. Bijvoorbeeld bij een wandelclubje, of nordic walking club. Het is daarom van belang dat leefstijladviseurs op de hoogte zijn van de aanbieders in de wijk, hun aanbod en de kwaliteit van het aanbod. Unieke keten Deze keten van samenwerking tussen huisarts, praktijkondersteuner, dietist en fysiotherapeut is uniek. Niet eerder is een patiënt op deze manier begeleid. De keten zorgt voor een begeleiding op maat, en neemt hierin alle aspecten mee die van belang zijn om de negatieve gevolgen van de aandoeningen tegen te gaan. 4 5
Waarom de BeweegKuur? Overgewicht en obesitas leiden, zelfs op jongere leeftijd, tot een hoger risico op het krijgen van onder meer hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en gewrichtsklachten. Ernstig overgewicht zorgt ook voor meer kans op bepaalde vormen van kanker, ademhalingsproblemen, slaapapneu (stokkende adem tijdens de slaap), jicht, onvruchtbaarheid, geboorteafwijkingen, psychische en sociale problemen zoals schaamte en een negatief zelfbeeld. Mensen met diabetes kunnen op termijn zogenaamde diabetescomplicaties krijgen. Dat zijn ernstige klachten die ontstaan wanneer er voortdurend te veel glucose in het bloed zit. De meest voorkomende en ernstige complicaties van diabetes hebben effect op de ogen, de nieren, het zenuwstelsel, de voeten, de gewrichten, het hart en de grote bloedvaten. De BeweegKuur helpt om deze problemen te voorkomen, of te verminderen. Een gezonde en actieve leefstijl heeft een positief effect op deze complicaties, en kan er onder andere voor zorgen dat er minder medicatie gebuikt hoeft te worden. Daarnaast heeft een aanpassing in leefstijl een positieve invloed op het algemeen welbevinden van mensen. De BeweegKuur van Gauri Gauri Dewnarain: Ik werkte aan de Erasmusbrug in Rotterdam en daar kwam ik erachter dat ik diabetes had. Bungelend aan mijn veiligheidsgordel werd ik na mijn eerste hypo binnengehaald. Ik bleek zwaar diabetespatiënt. Daardoor kwam ik in de wao en werd ik steeds zwaarder door een leven van televisiekijken en vissen. Tot de huisarts me de BeweegKuur voorschreef. Sporten is nu eigenlijk mijn werk geworden én het is nu mijn leefstijl. Ik zou het niet meer willen missen. Ik ben flink afgevallen en het geeft me een goed gevoel. Er mogen nog wel wat kilo s af, maar dat gaat zeker lukken. Achtergrond informatie NISB heeft een projectgroep van negen organisaties uit de (eerstelijns) gezondheidszorg samengebracht voor de ontwikkeling en het uitrollen van de BeweegKuur: Het is voor het eerst dat deze organisaties in een dergelijk samenwerkings verband actief zijn. In samenwerking met het Partnerschap Overgewicht Nederland (PON), het Nederlands Instituut van Psychologen, de Nederlandse Obesitas Vereniging en ActiZ is de BeweegKuur eind 2009 doorontwikkeld voor mensen met overgewicht en obesitas. Veel aandacht voor gezonder eetpatroon Het kabinet heeft de BeweegKuur genoemd in de beleidsagenda 2009 en de Nota Overgewicht als preventieprogramma dat in het verzekerd pakket moet worden opgenomen. Meer informatie over de BeweegKuur is te vinden op www.beweegkuur.nl 6 7
NISB ontwikkelt de BeweegKuur met subsidie van het ministerie van VWS en in samenwerking met NHG, LVG, NVDA, KNGF, LHV, DVN, NDF, VSG en NVD NISB is het Nederlands kennis- en innovatie-instituut dat aanzet tot sport en bewegen om participatie, leefbaarheid en gezondheid te bevorderen Horapark 4, 6717 LZ Ede P Postbus 643, 6710 BP Ede T (0318) 49 09 00 F (0318) 49 09 95 E info@nisb.nl W www.nisb.nl