WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen

Vergelijkbare documenten
Uitleg boekverslag en boekbespreking

Notitieboekje. Allemaal Taal

Tekst lezen en vragen stellen

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Spreekbeurt hoogbegaafdheid.

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen?

Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk?

Tijdsplanning werkstuk groep 5

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek

Ik ben Alice - docenten

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Vragenlijst leerlingen Eureka! Oberon & Eureka!, januari 2012

Ria Massy. De taart van Tamid

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd vanaf 4 jaar

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.

Hoe maak ik... Naam: Groep:

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen

Bijlage Vragenlijst voor stotterende kinderen

Werkwijzer Verslagkring:

a. Een zin lees je van links naar rechts. Waarom eigenlijk? Wat denk jij?

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Kinderen doen en ontdekken, (leren) experimenteren en sprankelen in Naturalis

Stel: je wordt op een ochtend wakker en je merkt dat je onzichtbaar bent geworden. Wat ga je doen? Hoe voel je je? Schrijf er een verhaaltje over.

Aanwijzing: Lees de verhalen op de borden boven de kist goed; er staan aanwijzingen op. Kijk goed in de kist. Valt je daar iets bijzonders op?

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

nieuwtjes uit. groep 3/4

Welke meningen over reclame staan tegenover elkaar? Teken een verbindingslijn tussen de 2 zinnen die bij elkaar horen:

Onderzoeksvraag Uitkomst

Wetenschappelijk Onderzoek

Les 2 Docentenhandleiding van de presentatie

Team 3: Het Zonnepaneel Onderzoek naar de werking van een zonnepaneel en de zonneboiler

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

Je zintuigen kunnen lang niet alles waarnemen. Veel dieren kunnen beter zien, horen, proeven en ruiken dan de mensen.

Hoe ben jij KNAP??? >> Doe nu de test! Ga naar de 'Vragenlijst' Howard Gardner

De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website:

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Persoonlijke competenties Sociale competenties Leer (school) competenties

Onderzoeksboekje. Klas: Namen:

Nieuwsbrief groep 3 oktober 2015

ADHD: je kunt t niet zien

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7

Dyslexie. Een grote tegenvaller. Een vervelend probleem

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Draaiboek voor een gastles

Evaluatie Topondernemers groepen 8. 8 april 2015

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Spreekbeurt, en werkstuk

Waarde-volle zorg is ook nog JONG!

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Universiteit. Brochure. Opleidingsinstituut Dageraad

Opstartlessen. Les 1. Kennismaken

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht

Rapportage Werksoorten. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:

taalkaart 1 Mijn diploma Mijn diploma

OPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Uitleg boekverslag en boekreclame

Sociale leeromgeving. Wie zit er in jouw netwerk? Leeromgeving sociale leeromgeving

Let op! Alles graag getypt in lettergrootte 12, lettertype mag je zelf kiezen.

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar

Bijlage interview meisje

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding

Studielessen voor kinderen van 4-7 jaar

MI-test voor kinderen vanaf ongeveer groep 5

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten Opdrachten

Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids?

DC thema 62 Taalbewustzijn stimuleren bij kleuters

kt! 2 Leren lezen en spellen, een aanpak periode in groep 3 en de hogere

Workshop: Dit pestcongres werkt wel

Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor

Goede voornemens. Gelukkig Nieuwjaar! Heb je goed gefeest en het oude jaar uitgeluid?

FIONA REMPT - KINDERBOEKEN - WORKSHOPS - GROEP 1 T/M 8

EINSTEIN. Weet je wat, ik neem mijn neef mee naar het laboratorium. Daar werken mijn assistenten met stikstof. Dat vindt hij vast mooi.

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Knabbel en Babbeltijd.

Zoek het uit! Opdrachten. Studiekeuze123.nl

ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT?

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase

Thema Op zoek naar werk

Lees Zoek op Om over na te denken

Slim zoeken op internet

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Onderzoek de psychologie van vlees

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

door Megan van den Berg

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO

Transcriptie:

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen

EERST.. WETENSCHAPSQUIZ

1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C

1: We weten dingen door onderzoek A B C Eerst wetenschap, dan pas in de boeken!

2: wat voor mensen zijn wetenschapper? Nerds Mensen zoals jij en ik Verstrooide professors A B C

2: wetenschappers zijn A B C Mensen zoals jij en ik!

3: Hoe ziet een wetenschapper er uit? A B C

3. Een wetenschapper ziet er zo uit: Er zijn veel verschillende soorten wetenschappers!

4: Wat kun je onderzoeken? Psychologie Geschiedenis Biologie A B C

4: Dit kun je onderzoeken: Psychologie Geschiedenis Biologie Je kan (bijna) alles onderzoeken weten jullie nog meer onderzoeksgebieden?

5: Waar denken jullie dat ik onderzoek in doe? Psychologie Geschiedenis Biologie A B C

5: Ik doe onderzoek in: Psychologie A A C Psychologie: hoe kunnen we taal en leren stimuleren?

6: Waar werken onderzoekers? universiteit bedrijf winkel A B C

6: onderzoekers werken op universiteit bedrijf winkel Overal, maar vooral bij universiteiten

7: Hoe denken jullie dat mijn werkplek er uitziet? A B C

7: mijn werkplek ziet er zo uit: A B C Een gewone werkplek, maar ook op basisscholen

8: Wat doet een onderzoeker? testen leren informeren A B C

8: een onderzoeker doet: testen leren informeren A B C Testen, leren én (internationaal) informeren

9: Hoe kun je onderzoek doen? vragenlijsten proefjes microscoop A B C

9: je kunt onderzoek doen met.. vragenlijsten proefjes microscoop Allemaal, en nog veel meer!

Dus: onderzoek is

MIJN NIEUWSGIERIGHEID Wat vind ik interessant?

Mijn interesses kinderen op school En nog veel meer! taal met ICT Ontwikkeling (hersenen)

Taal, wat is dat? Wat hoort er bij taal? Lezen Schrijven Leren lezen en schrijven Gebarentaal Hersenen: produceren en verwerken van taal Wat nog meer?

Onderzoeksvragen over taal Hoe zitten betekenissen van woorden in onze hersenen? Hoe leren baby s praten? Hoe verwerken onze hersenen de informatie die we lezen en horen? Helpen plaatjes in een tekst de tekst verwerken als we lezen? Hoe leren we lezen? Hoe hangt verbale taal taal samen met nonverbale taal? En nog veel meer!!

Taal.. Is dus een breed begrip Er zijn veel onderwerpen, en veel manieren om te onderzoeken Soms moet je creatief zijn: taal zit in onze hersenen. Daar kan je niet zomaar inkijken. 2 voorbeelden van testjes

Lees ZO SNEL MOGELIJK en HARDOP de kleuren waarin de tekst geschreven staat

ZWART

BLAUW

ROOD

GEEL

GROEN

PAARS

De Stroop-taak Hoe ging het?

2 woorden: woord waar onder staat krijgt nadruk met wenkbrauwen, woord dat in hoofdletters staat krijgt nadruk met je stem

GROTE cirkel

BLAUW vierkant

mooie DRIEHOEK

Test 2 Hoe ging het?

Waar kijk ik naar bij taal? Ik kijk naar leren lezen bij jonge kinderen voornamelijk op de kleuterschool Hoe kan dat? Weten jullie nog: Rijmen, woorden in stukjes verdelen, letters op de muur, etc

Waar kijk ik naar bij taal? Kinderen in groep 2 leren nog niet lezen, maar wel alvast voorwaarden om te leren lezen Zo gaat het leren lezen in groep 3 soepeler De voorwaarde waar ik naar kijk noemen we fonologisch bewustzijn : de koppeling tussen letters en klanken Daarom eerst p en niet pee, en eerst boom en niet echt : klankzuivere woorden

Waar kijk ik naar bij taal? Ik kijk ook naar lezen bij groep 3 en 4 Hoe zou ik dat doen? Waarom is leesonderzoek belangrijk denken jullie?

Leesonderzoek is belangrijk omdat: Bijna alles wat je leert op school gaat via taal: bijvoorbeeld boeken en internet Als je dus niet goed kan lezen, kan het zijn dat je lessen en taken van andere vakken ook niet goed begrijpt Uit onderzoek blijkt effect van leesniveau in groep 3 en 4, maar ook in oudere klassen Lezen is dus erg belangrijk voor schoolsucces op vroegere en latere leeftijd!

Toch gaat het nog lang niet altijd goed. Daarom kijk ik samen met andere onderzoekers hoe we het kunnen stimuleren op jonge leeftijd Anders gebeurt er dit... http://www.youtube.com/watch?v=ksvzrq0degs&f eature=bfa&list=pl0aef730c50324a3f&index=4

Hoe kan je lezen onderzoeken? Je kan kijken naar WAT mensen doen als ze lezen Bijvoorbeeld: alleen letters (groep 2/3), de woorden in stukjes hakken, boeken (AVI-niveau s). Denk maar eens terug aan de CITO-toetsen Je kan ook kijken naar hoe snel kinderen dit kunnen Wat kan je daar mee onderzoeken? Bijvoorbeeld: de ontwikkeling van het leren lezen van groep 1 tot groep 8

Hoe kan je onderzoeken hoe je leest of leert lezen? Je kan kijken naar WAT kinderen doen als ze lezen: Observaties naar GEDRAG Bijvoorbeeld: kijken welke spellen kinderen kiezen in een computerprogramma over taal, hoeveel fouten ze maken, etc.

Hoe kan je onderzoeken hoe je leest of leert lezen? Je kan kijken naar HOE kinderen lezen

Hoe kan je onderzoeken hoe je leest of leert lezen? Je kan kijken naar HOE hersenen reageren op lezen

Onderzoek begint met

Waar moet de vraag aan voldoen? De vraag moet OBJECTIEF zijn: vraag zoveel mogelijk naar FEITEN De vraag moet CONCREET zijn: je kan niet alles tegelijk onderzoeken (wetenschappers komen samen tot een groter antwoord) De vraag moet MEETBAAR zijn: je kan namelijk alleen onderzoek doen als je zeker weet dat iets te onderzoeken is

Wat komt er na de onderzoeksvraag?

HOE kan ik de vraag onderzoeken? Er zijn verschillende manieren om een vraag te onderzoeken, afhankelijk van soorten wetenschappers. Weten jullie er een paar? Manieren zijn bijvoorbeeld: Proefjes doen: experimenten Onder een microscoop kijken Vragen stellen: enquêtes Taken laten doen: testen Kijken naar wat mensen doen: observeren stopwatch etc!

HOE kan ik de vraag onderzoeken? Maar er is meer nodig! Want: Bij wie of wat wil je de vraag onderzoeken? Bijvoorbeeld bij volwassenen of kinderen, bij bepaalde dieren, bij cellen, etc Waar wil je de vraag onderzoeken? Bijvoorbeeld in een lab, op een school, etc Wanneer wil je de vraag onderzoeken? Dat moet soms specifiek zijn. Bijvoorbeeld s nachts, of op tijden dat er kinderen op school zitten

WAT heb ik nodig om de vraag te onderzoeken? Om een vraag te onderzoeken, heb je GEGEVENS nodig Bijvoorbeeld cijfers, antwoorden op vragen, filmpjes wat mensen doen, etc. Het is belangrijk van te voren te bedenken welke gegevens het handigste zijn om je vraag te beantwoorden Om deze gegevens te verzamelen, heb je MATERIALEN nodig Wat voor materialen zou je kunnen gebruiken om onderzoek te doen? Bijvoorbeeld microscoop, vragenlijsten, apparaten, etc

WAT heb ik nodig om de vraag te onderzoeken? Welke materialen je nodig hebt, hangt weer af van je vraag. Bijvoorbeeld: vraag je naar gedrag van mensen, dan kunnen vragenlijsten handig zijn Vraag je naar kennis over cellen, dan kan een microscoop handig zijn Vraag je naar reacties van stofjes op elkaar, dan kunnen proefjes handig zijn

Dus: WAT WIL JE ONDERZOEKEN (VRAAG)? WANNEER WIL JE ONDERZOEKEN? WAAR WIL JE ONDERZOEKEN? BIJ WIE WIL JE ONDERZOEKEN? WELKE MATERIALEN HEB JE NODIG?

Opdracht Nu jullie! Bedenk een onderzoek naar taal: Onderzoeksvraag, Onderzoeksopzet en materialen 15 minuten de tijd in groepjes, 3 minuten presentatie

Dus: WAT WIL JE ONDERZOEKEN (VRAAG)? WANNEER WIL JE ONDERZOEKEN? WAAR WIL JE ONDERZOEKEN? BIJ WIE WIL JE ONDERZOEKEN? WELKE MATERIALEN HEB JE NODIG?

BEDANKT VOOR JULLIE AANDACHT Zijn er nog vragen? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen

IK HEB ER OOK 1! Wat vonden jullie van de ochtend? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen Denken jullie nu anders over wetenschap?