Inleiding Ocad is een tekenprogramma dat geschreven werd door Hans Steinegger (1948-2004). In 1989 werd de eerste kaart getekend met Ocad (toen nog in DOS). In 1990 was er IOFkaartencongres in Hamburg en daar werd het programma voorgesteld. De eerste Belgische kaart die met Ocad getekend werd verscheen in 1990, het was de kaart van de Lilse Bergen. Een demoversie van het programma kunt u downloaden op de website www.ocad.com Het is een programma van het type autocad (vectorieel tekenen) maar dan toegespitst op het tekenen van oriëntatiekaarten. De nieuwste versie, ocad11 is verkrijgbaar is drie versies een starter versie, een oriëntatie versie (standard version) en een professionele versie. Bovendien is er ook nog een aparte module voor baanlegging. De oriëntatieversie is uitgebreid genoeg voor gebruik binnen een club. De maximale grootte van een kaart is 4m x 4m en maximaal 16 miljoen objecten. Je kan er niet alleen oriëntatiekaarten mee tekenen maar je kan er ook banen mee leggen, postenbeschrijvingen maken, en dit zowel voor een klassieke omloop als voor een aflossing. In de volgende hoofdstukken wordt uitgegaan van een voorbeeld uit de praktijk om het programma uit te leggen. Alles begint met het aanmaken van een bestand, we gaan enkele belangrijke instellingen doen zoals de schaal. Daarna gaan we de terreintekening inscannen en het gescande beeld gebruiken om er de kaart overheen te tekenen. Tekenen betekent gebruik maken van een aantal tekenstijlen (rechte lijnen, curves, cirkels, enz) en een aantal bewerkingsmogelijkheden, het klassieke gereedschap van een tekenprogramma. We gebruiken een bibliotheek van symbolen om onze kaart te tekenen, die symbolen zijn reeds gemaakt volgens de normen voorgeschreven door IOF. Dit zijn de meest elementaire zaken betreffende het tekenprogramma ocad. De rest zal duidelijk worden in de volgende hoofdstukken.
1. Een nieuwe tekening beginnen Na het opstarten van het programma (via de snelkoppeling of via het startmenu) krijgen we het eerste scherm van ocad te zien. We klikken nu op de menukeuze file en dan op new in de uitklaplijst, we krijgen een nieuw scherm. We kunnen ook de sneltoetsen CTRL+N gebruiken of klikken op het icoontje in de knoppenbalk.
We kunnen kiezen voor verschillende kaarten. Vermits we met de standaard versie werken is de optie orienteering map aangevinkt. In het middenste vak staan de mogelijke kaarten. Elk van deze kaarten is gekoppeld aan de juiste symbolen voor dat type van kaart. We kiezen voor de klassieke kaart op schaal 1/10.000 We beperken ons tot de keuze tussen de schalen. Belangrijk om weten is dat een de normale schaal voor een oriëntatiekaart 1/15.000 is, en dat kaarten op schaal 1/10.000 symbolen hebben die 50% groter zijn dan deze op schaal 1/10.000, de rasters voor de kleurtinten blijven dezelfde. Meer uitleg hierover vindt U bij de isom2000 normen. We kiezen ervoor om de standaardinstelling.te behouden. De meeste van onze kaarten zijn op schaal 1/10.000. We krijgen een nieuw scherm Dit lijkt al meer op een tekenprogramma. Het scherm is opgedeeld in drie grote gebieden. Veruit het grootste gebied is nog blank en op die plaats zullen we gaan tekenen. Rechts daarvan staat een bibliotheek met de symbolen voor het opmaken van de kaart. Bovenaan staat de menubalk met daaronder een werkbalk met een aantal icoontjes die gebruikers van windows en/of tekenprogramma's waarschijnlijk al wel ergens zullen gezien hebben. Meer uitleg over deze knoppen verder in deze cursus.
We kunnen nog wat interessante zaken instellen alvorens we beginnen met tekenen. Omdat we op 1/10.000 gaan tekenen is het interessant om een rooster (grid) te hebben van 25 mm, dat komt in het terrein overeen met 250 meter en dat is ook de (door IOF bepaalde) afstand tussen twee noorderlijnen in onze tekening. We klikken op de menukeuze map/set scale and coördinate system.. De optie real world coordinates laten we voorlopig gerust, dat is voor de masters cursus. We zouden het volgend beeld moeten zien Met deze instellingen kunnen we verder.tijd om onze instelling op te slaan via menu/save as (anders gaan onze instellingen verloren). We krijgen het klassieke windows scherm met de mappen en bestanden en kiezen een goede plaats uit. We zijn nu klaar voor de volgende stap. We kunnen ook de toetsencombinatie Shift+Ctrl+S gebruiken of klikken op het icoontje in de knoppenbalk.
2. Scannen en het raster gebruiken Ocad is zo opgebouwd dat we eigenlijk de terreintekening als basis kunnen gebruiken om er gewoon overheen te tekenen op ons scherm. Die terreintekening moet wel een raster hebben. Maar dan moeten we de terreintekening wel eerst in de computer krijgen. We doen dit door de tekening in te scannen. Gelukkig heeft ocad alles aan boord om dit werkje te doen en hebben we geen apart scan- of tekenprogramma nodig. STAP 1 : de tekening inscannen We klikken in de menubalk op background map en daarna op scan en acquire (zorg er voor dat de scanner aanstaat). We krijgen een scherm waar we de nodige instellingen kunnen doen, we kiezen eerst voor een prescan om de grootte van de scan te bepalen, afhankelijk van het gebruikte toestel zullen de volgende schermen er anders uitzien. Ik gebruik in dit voorbeeld een hp all-in one printer/scanner/fax In dit voorbeeld met de hp scanner moet ik eerst aanduiden wat ik wil inscannen
De standaard instelling is kleurenafbeelding, dat is precies wat ik nodig heb, dus klik ik op de knop voorbeeld om te zien wat er juist ingescand wordt Ik kan de kwaliteit van de scan nog verbeteren als ik dat wens. Daartoe klik ik op de kwaliteit van de gescande foto aanpassen
De standaard instelling is in mijn voorbeeld 200 dpi. Dat is voldoende voor ons. Ik zou ook de resolutie kunnen vergroten naar 400 dpi maar dan wordt mijn bestand wel 4 x groter. In het scanvoorbeeld zie ik dat de afbeelding niet naar het noorden gericht is. In de tekening is dat wel nodig. Ik kan dat gelukkig nog aanpassen bij het inladen in Ocad. Klik op de knop scannen en de scan wordt gemaakt. Als de scan klaar is vraagt het programma naar een locatie om het bestand op te slaan. Kies een locatie en na het opslaan krijg je volgend scherm We zien dat de resolutie ingesteld staat op 200 dpi, wat juist is. De schaal van onze gescande kaart is echter 1/5000, we passen dit aan door te klikken op het pijltje achter de draft scale en veranderen de schaal in 5000. De hoek staat nog op 0 graden, we zien ook dat we een hoek moeten opgeven in tegenwijzerzin. In ons voorbeeld zien we dat de tekening 90 naar rechts moet gedraaid worden, dan moeten we -90 invoeren in het vak bij angle. De schaal van de kaart zelf is juist, 1/10.000. Dit is het resultaat
STAP2 : de scan aan het raster linken Misschien is het nuttig om uit te leggen waarvoor een raster dient. Een raster is een reeks van horizontale en vertikale lijnen die ons zullen toelaten om de tekening op de juiste schaal en op de juiste manier in te tekenen. Het raster is ons coördinatenstelsel waaraan we gans de tekening gaan ophangen. Op onze basiskaart hebben we een rasterpatroon getekend van 5cm bij 5cm, waarvan de verticale lijnen naar het magnetisch noorden gericht zijn. Dit komt overeen met de rasterinstelling van 25 mm in het map menu. wat natuurlijk niet gelijk is aan 5 cm maar onze kaart zal gedrukt worden op schaal 1/10.000, waarbij 25 mm overeenstemt met 250 meter, onze verkenning doen we op schaal 1/5000 zodat 5cm ook overeenstemt met 250 meter. De aanpassing aan de raster is een absolute voorwaarde om een juiste tekening te krijgen, het laat ons ook toe om verschillende gebieden op de kaart te tekenen die mekaar niet raken, en dan de tussenliggende stukken in te tekenen zonder problemen te krijgen met de inpassing. In de cartografie spreken we van een lokaal coördinatenstelsel, elk punt wordt bepaald door een waarde op de x-as (de horizontale richting) en op de y-as (de verticale richting). We klikken nogmaals op de menukeuze background map en dan op adjust (we kunnen ook functietoets F9 gebruiken), in de statusbalk onderaan lezen we volgende boodschap : mark point on background map. We worden gevraagd om op een punt te klikken op de ingescande tekening en in een volgende stap om hetzelfde punt te klikken op het raster. We klikken een snijding van de rasterlijnen op de terreinkaart en daarna op een nabijgelegen snijpunt van het raster. Een klik op enter toont ons dat de scan verschoven is maar dat nog niet alle snijpunten van onze terreinkaart overeenkomen met de rastersnijpunten. Dit komt omdat de tekening niet perfect lag op de scanplaat. Om een tekening aan het raster te linken moeten we meer dan één punt aan het raster linken, minimum drie (drie punten bepalen een vlak) maar liefst vier in een zo regelmatig mogelijke vierhoek.
We zoomen in door te klikken op view/zoom/8x we krijgen een rechthoek die we plaatsen boven een eerste snijding (zo ver mogelijk in een hoek). We klikken weer op template/adjust of we drukken op functietoets 9 (F9) wat hetzelfde resultaat geeft. De functietoetsen kunnen we gebruiken als snelkoppeling, alleen of gecombineerd met shift of ctrl. Hierover later meer wanneer het nuttig is. We hadden ook op shift+f10 kunnen drukken om hetzelfde resultaat te krijgen als met view/8x. Op die grootte zien we maar één rastersnijpunt maar dat is geen probleem, door te klikken in de horizontale en verticale schuifbalken kunnen we de tekening verplaatsen. We kiezen vier punten die een zo regelmatig mogelijk vierhoek vormen en die zo ver mogelijk uit mekaar liggen. Zo vermijden we dat voor elk vak afzonderlijk de rasterpunten moeten aanpassen. We kunnen ook uitzoomen Als we na die vier punten klikken op enter, dan is de tekening gelinkt aan het raster We zijn nu klaar om met de tekening te beginnen.
3. Tekentechnieken Ocad voorziet een aantal mogelijkheden om voorwerpen te tekenen, afhankelijk van de vorm van de voorwerpen. In de werkbalk vinden we de knoppen voor deze technieken. Sommige symbolen zijn duidelijk, andere niet. Van links naar rechts staat het symbool (en de werkbalkknop) voor gebogen lijnen in het programma steeds aangeduid als Bézier curves. ovalen of ellipsen cirkels lijnen met rechte hoeken gebouwen trappen rechte lijnen vrije hand meerdere punten op een lijn numerische ingave Weten waarvoor de knoppen staan is één ding, ze gebruiken is nog iets anders. Het gebruik van ovalen cirkels en gebouwen lijkt simpel, maar hoe tekenen wij kromme lijnen, en waarom zijn er twee knoppen voor rechte lijnen ( en ) kunnen gebruikt worden en twee knoppen voor kromme lijnen ( en ). Eerst het gebruik en dan de verschillen. Om een tekenstijl te kiezen klikken wij op een icoontje in de werkbalk. Een beetje uitleg zal alles duidelijk maken. Om het goed in de vingers te krijgen zul je hier en daar toch wat moeten oefenen.
Kies deze tekenstijl en klik in het beginpunt van de kromme, hou de muisknop ingedrukt en sleep de muis in de richting van de raaklijn aan de kromme Laat de muisknop los en herhaal deze beweging langsheen de kromme, op elk punt waar de kromme van richting verandert Doe hetzelfde in het laatste punt, de cursor mag gerust voorbij het eindpunt gaan om de raakrichting aan te geven klik gelijk waar in de tekening om de kromme ook te zien op het scherm. Om deze techniek goed te oefenen zit er in de bestanden van ocad een handig voorbeeld. Je vindt het terug in onder de bestandsnaam BezierBackgrounde.gif. Laad deze achtergrondkaart in en je kunt beginnen met oefenen. Hieronder een voorbeeld. Het puntje duidt de plaats aan waar je moet klikken, het pijltje geeft de sleeprichting aan. Teken één as van het ovaal (klik op het beginpunt van de lange as, hou de linkermuisknop ingedrukt en sleep tot het eindpunt) Klik en sleep voor de tweede as van het ovaal Eerste methode : plaats de cursor op de rand van de cirkel, klik met de linkermuisknop en hou ingedrukt, sleep naar de overkant van de cirkelomtrek. Tweede methode : plaats de cursor in het middelpunt van de cirkel, druk de shifttoets in en teken de straal (ingedrukte muisknop en slepen). Klik gewoon in het middelpunt, in een popupscherm kunt U de straal ingeven (in milimeters!) Methode ontwikkeld om haakse lijnen te tekenen. Het is identiek aan hetgeen hierna volgt om gebouwen te tekenen alleen is bij een gebouw het beginpunt gelijk aan het eindpunt. Met de haakse lijn heb je dit niet. Klik en sleep tot aan de eerste knik, laat de linkermuisknop los, klik en sleep tot het tweede knikpunt en zo verder tot het einde. Klik ergens in de tekening om het tekenen te beëindigen. Alle lijnstukken staan haaks op mekaar.
Kies de langste randlijn van het gebouw als startpunt Klik op het beginpunt en sleep de cursor tot het knikpunt Houd de muisknop ingedrukt, en teken de tweede zijde, die komt automatisch loodrecht op de vorige zijde Indien er meer dan vier zijden zijn, herhaal dan voor de andere zijden, een streepjeslijn toont wat er getekend wordt. De laatste twee zijden moeten niet getekend worden als de steepjeslijn samenvalt met de omtrek van het gebouw. Laat de muisknop los en klik ergens in de tekening om de bewerking af te sluiten. Methode speciaal ontwikkeld voor het tekenen van trappen. Eigenaardig genoeg werkt deze methode niet met het symbool voor trappen. Je moet een lijnsymbool kiezen in de symbolenbox, voor een trap kiezen we het symbool voor een duidelijke vegetatie grens Klik en sleep nu langs de lengte van de trap. Laat de linkermuisknop los en klik en sleep tot de juiste breedte. Klik en sleep nogmaals om het aantal trappen te tekenen. Je hebt nu een trappenrij getekend. maar deze moet ook nog opgevuld worden met het lichte bruin dat voor straten gebruikt wordt. Klik op de witte pijl in de knoppenbalk en daarna op de getekende trap. Die is nu geselecteerd. Klik op in de symbolenbox en daarna op in de knoppenbalk. De trap wordt nu opgevuld met bruin. Sleep de cursor langs het eerst lijnstuk tot aan de knik, in het knikpunt sleep de cursor langs het tweede lijnstuk, enz. Als de lijn getekend is klik dan ergens in de tekening om de bewerking af te sluiten. Klik in het beginpunt van de lijn en volg de lijn met de cursor. Op het einde van de lijn klik je opnieuw om de bewerking te beëindigen. Deze tekenstijl kan gebruikt worden om meerdere objecten te tekenen die op één lijn staan en in die lijn ook nog op een constante afstand van mekaar. Kies een puntobject uit de symbolenbox. Kies de tekenstijl voor rechte lijnen. Klik in het begin van de lijn, sleep tot op het einde en laat de muisknop los. In het dialoogscherm kun je nu ingeven hoeveel objecten je wil tekenen op die lijn Standaard staat de waarde 10 ingevuld, ik heb die vervangen door 12 Dit is het resutaat
Numerische ingave. Als voorbeeld gaan we een veelhoekslijn tekenen. We veronderstellen dat het beginpunt in coördinaten gekend is Als we deze tekenstijl activeren zien we een bijkomende balk bovenaan het scherm In het vak easting and northing geven we de coördinaten van het beginpunt van de lijn, of we klikken met de cursor op het scherm in het begingpunt van de lijn Een klein zwart kruisje markeert het beginpunt van de lijn, en de coördinaten zijn ingevuld Willen we het eerste knikpunt ook ingeven in coördinaten, dan klikken we op de knop we op.. Gaan we de werkelijke afstand en de kompasrichting ingeven dan klikken In ons voorbeeld gaan we werken met afstanden en hoeken dus klikken we op en vervolgens op. We krijgen een vernieuwde balk te zien De afstand kunnen we ingeven in mm (op schaal) of in meters zoals op het terrein. De hoek is de kompasrichting maar denk eraan, die is steeds in tegenwijzerzin dus kies ook de juiste richting voor die kompashoek. We herhalen deze bewerkingen voor de ganse lijn en op het einde klikken we op end om de lijn op te slaan. Verward door al deze technisch uitleg? Op de website van Ocad vind je tal van filmpjes die alles nog eens duidelijk laten zien. Je vindt die filmpjes op http://www.ocad.com/en/support/learn-video/ of je klikt in het menu Help op Ocad LearnVideos Wanneer je een gebroken lijn tekent, of een omheining, of een vegetatiegrens, of... zul je meestal hoekpunten maken. Ocad kent veel soorten hoekpunten maar voorlopig beperken we ons tot twee, normale punten (normal vertex) en hoekpunten (corner vertex). Een voorbeeldje om alles duidelijk te maken.. Links staan lijnen getekend met de "rechte lijn methode", rechts dezelfde lijnen met de "vrije hand methode". Het verschil tussen beide manieren van tekenen is dat bij de "rechte lijn" elk hoekpunt een eindpunt is en een beginpunt voor de volgende lijn, bij de "vrije hand" loopt de lijn gewoon verder zonder rekening te houden met de hoekpunten. Als we een vegetatiegrens moeten tekenen met een duidelijke hoek dan kiezen we voor de "rechte lijn", voor een omheining kiezen we altijd voor de rechte lijn (schuine streepjes dicht bij de hoeken zijn niet mooi) paden tekenen we altijd met de "vrije hand" (wel slepen) of met curves.
Puntobjecten : zoals een put, een steen, een jachttoren,... kunnen met elke tekenstijl getekend worden. Klik op het gewenste symbool en daarna op de plaats waar het object moet komen. Begin al maar te oefenen met de verschillende tools, vooral het gebruik van de curves vergt een beetje oefening. Gebruik hiervoor de voorbeelden op de cd-rom.
4. Getekende objecten bewerken In het vorige hoofdstuk hebben we het gereedschap voor het tekenwerk bekeken, maar als er iets fout gaat dan moeten we dat ook kunnen verbeteren, dit doen met de verschillende bewerkingsmethodes. U ziet ze op de onderste werkbalk aan de linkerkant. bewerkingsmethodes We hebben ook een aantal bewerkingsfuncties, die vinden we op de bovenste werkbalk bewerkingsfuncties A. Bewerkingsmethodes : we bewerken direct de getekende objecten. Hiermee selecteren we een getekend object (een punt, een rechte, een gebied, ) We kunnen het geselecteerde object verplaatsen of verwijderen.of uitrekken. Selecteren doen we door met de linkermuisknop op het object te klikken, ofwel door een vierhoek te trekken rond het object. Afhankelijk van de instelling in het menu options/ocad preferences/select worden enkel de objecten die volledig binnen de vierhoek vallen geselecteerd ofwel alle objecten die ook maar gedeeltelijk binnen de vierhoek vallen. De mogelijkheid om objecten uit te rekken moet ook in de options/ocad preferences/object geactiveerd worden. De selectie van het object gebeurt op dezelfde manier als hierboven beschreven staat. Het grote verschil is dat we met deze methode van bewerken punt per punt van het object kunnen bewerken, met de vorige methode konden we enkel het hele object bewerken. Het normale veelhoekspunt (normal vertex). Deze knop wordt geactiveerd (wordt zwart i.p.v. grijs) wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt, je kunt de knop gebruiken door erop te klikken. Laat toe om bijkomende punten te plaatsen op een lijn (door te klikken op de plaats waar het tussenpunt moet komen) of rond een gebied, laat ook toe om speciale punten (zoals het hoekpunt hierna) om te zetten in een gewoon punt door te klikken op het speciale punt Het hoekpunt. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt, je kunt de knop gebruiken door erop te klikken. Laat toe om bijkomende punten te plaatsen op een lijn (door te klikken op de plaats waar het tussenpunt moet komen) of rond een gebied, laat ook toe om gewone punten om te zetten in een hoekpunt door te klikken op het gewone punt. Invoegpunt voor een gebroken lijn.. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt, je kunt de knop gebruiken door erop te klikken. Soms moet de lengte van de streepjes van een streeplijn aangepast worden om de zaken duidelijker te maken. Met een invoegpunt kunnen we een opening in de streeplijn wegwerken, we klikken op de plaats waar de opening moet weggewerkt worden en zien nu dat op het punt nu het midden is van een streepje.
Punt verwijderen.. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt, je kunt de knop gebruiken door erop te klikken. Een punt verwijder je door de cursor erop te plaatsen en dan te klikken met de linkermuisknop. Je kunt ook punten verwijderen door de CTRL toets in te drukken en dan te klikken op het punt dat je wil verwijderen. Richting wijzigen. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een punt, een gebied of een tekst geselecteerd wordt. De richting van deze objecten kan dan aangepast worden door een lange lijn te trekken in de gewenste richting. Draaipunt. Deze knop wordt geactiveerd wanneer gelijk welk object geselecteerd wordt. De cursor verandert eerst in een ankerpunt, dit is het punt waarrond het geselecteerde object gaat draaien. We klikken op dit draaipunt. De cursor verandert nu in een wentelpunt. Plaats de cursor op een afstand van het ankerpunt, klik en sleep in een cirkelvormige beweging tot de gewenste richting bereikt wordt, daar laat je de muisknop los. Een stuk uit een gebied knippen. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt, je kunt de knop gebruiken door erop te klikken. Elke tekenstijl kan gebruikt worden om dit gat te maken in een gebied. Dit is de procedure 1. selecteer het gebied 2. klik op de gewenste tekenstijl 3. klik in het beginpunt en teken de opening Een gebied in twee stukken knippen - selecteer het gebied - plaats de muis op de rand van het gebied en sleep de cursor naar het eindpunt op de andere rand van het gebied. - Laat los en het gebied is nu verdeeld in twee gebieden, één van die gebieden is geselecteerd De schaar dient om een lijn in twee stukken te knippen, of nog om een stuk uit een lijn te knippen.. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt 1Een lijn in twee stukken knippen - selecteer de lijn - klik met de linkermuisknop op de plaats waar je de lijn wil doorknippen, de lijn is nu verdeeld in twee lijnstukken, één van de lijnstukken is nu geselecteerd. 2. Een stuk uit een lijn knippen - selecteer de lijn - klik met de linkermuisknop op het beginpunt van de uitsnijding - houdt de knop ingedrukt en sleep de muis naar het eindpunt, laat dan los - de lijn is nu verdeeld in twee lijnen en het uitgesneden stuk is verwijderd. 3. Als je bij de tweede methode de shift toets ingedrukt houdt dan ontstaat er een virtual gap, een virtueel gat. Je ziet de opening in de tekening maar het object zelf blijft één geheel.
Parallel verschuiven. Deze knop wordt geactiveerd wanneer een lijn of een gebied geselecteerd wordt. Gebruik deze knop om lijnen of gebieden parallel aan de huidige richting te verplaatsen. Reshape : gebruik deze functie om de vorm van een gebogen lijn te veranderen. B. Bewerkingsfuncties : we werken indirect op de getekende objecten. Hoewel de eerste twee knoppen niet tot deze balk behoren is het toch nuttig om de werking ervan te verklaren. Laatste bewerking ongedaan maken. Deze knop wordt geactiveerd na elke tekening of bewerking van een object. De laatste tekening of bewerking wordt verwijderd. Herdoen of de laatste ongedaan gemaakte bewerking herstellen. De knop wordt geactiveerd nadat een bewerking ongedaan gemaakt is. Als je iets verwijderd hebt dat moet blijven dan kan dit met deze knop. Zoekfunctie. Als je aantal objecten geselecteerd hebt kan je met deze knop alle objecten apart bekijken. Ze komen telkens midden in het scherm. Wisknop. De knop is actief als een object of een groep van objecten geselecteerd is. Klikken op de knop verwijdert het geselecteerde object(en). Hetzelfde kan bekomen door te drukken op de delete toets op het toetsenbord. Rotate knop. Met deze knop kan je een object, meestal een lijn, verdraaien over een bepaalde hoek. In een popupscherm moet je die hoek ingeven. Ingeval van een lijn wordt die lijn verdraaid rond zijn middelpunt. Horizontaal oplijnen. Verticaal oplijnen Lijnen interpoleren. De methode werkt enkel als je twee lijnen hebt met een zelfde aantal veelhoekspunten. Je moet beide lijnen selecteren, dan op de interpolatieknop klikken. Je krijgt een popup scherm waarin je het aantal tussenlijnen kan bepalen en er ook een symbool voor kiezen. Klik op OK om de actie te beëindigen. Een duplicaat maken. De knop wordt geactiveerd wanneer gelijk welk object geselecteerd wordt. Klikken op de knop zorgt voor een exacte kopie van het geselecteerde object, de kopie wordt geselecteerd en die kan je dan gaan verplaatsen. Opvullen. De knop wordt geactiveerd als een object op de kaart geselecteerd is dat compatibel is met het geselecteerde symbool in de symbolenbox, bvb. een zwarte puntlijn rond een gebied tekenen. Het geselecteerde object kan opgevuld worden met een kleur of met een lijn. Deze functie is vooral handig om uitgesneden gaten in gebieden op te vullen met een kleur of een vegetatiegrens
Merge. Met deze knop kun je twee objecten met hetzelfde symbool tot één object maken. De objecten moeten elkaar wel overlappen. Omkeerknop. De knop wordt geactiveerd als er een lijn geselecteerd is. Klikken op de knop zorgt ervoor dat het beginpunt eindpunt wordt en het eindpunt beginpunt. Als er dwarsstreepjes op de lijn staan zullen ook deze van richting veranderen, onder wordt boven en links wordt rechts. Met deze knop kun je een kromme (Bézier curve) veranderen in een veelhoekslijn (een aaneenschakeling van rechte stukjes). Omzetten naar een curve. De knop wordt geactiveerd als één of meerdere objecten geselecteerd zijn. Als deze objecten getekend zijn met de vrije hand stijl dan worden ze omgezet in curves. Randen van gaten in een gebieden kunnen ook omgezet worden in curves maar enkel de rand wordt aangepast. Omzetten naar grafische bestanddelen. De knop wordt geactiveerd als één of meerdere objecten geselecteerd zijn. De objecten (ook tekst) worden omgezet in hun grafische samenstellende delen (lijnen en kleuren), er worden bijkomende symbolen gemaakt in de symbolenbox, gekenmerkt met een grijs driehoekje in de rechterbovenhoek. Smooth functie. Een functie die een bepaalde veelhoekslijn afvlakt. Er zijn drie instelmogelijheden van weinig tot veel afvlakken. De functie bekijkt drie punten van een veelhoekslijn, als het middenste punt minder dan de voorziene afstand uit de rechte lijn tussn punt 1 en 3 wordt het verwijderd. Op die manier wordt gans de veelhoekslijn bekeken Verbinden. De knop wordt geactiveerd als een lijnobject geselecteerd is. De knop laat toe om twee lijnen die samen moeten komen maar op een kleine afstand getekend staan toch te laten samenkomen, het eindpunt van de eerste lijn wordt het begingpunt van de andere lijn. Het blijven wel twee aparte lijnen. Omzetten naar grafische bestanddelen. De knop wordt geactiveerd als één of meerdere objecten geselecteerd zijn. De objecten (ook tekst) worden omgezet in hun grafische samenstellende delen (lijnen en kleuren), er worden bijkomende symbolen gemaakt in de symbolenbox, gekenmerkt met een grijs driehoekje in de autorechterbovenhoek. Verandering van symbool. Deze knop wordt geactiveerd wanneer het geselecteerde object kan omgevormd worden tot het geselecteerd symbool. Door te klikken op deze knop wordt het bestaande symbool vervangen door het symbool dat geselecteerd werd in de symbolenbox. Normaal selecteer je een object in de tekening. In de symbolenbox kies je dan het vervangende symbool. Klikken op de knop Klik op OK om de wijziging door te voeren. geeft onderstaande dialoogbox.
Meten. De knop wordt geactiveerd als een lijn of een gebied geselecteerd wordt. Het geeft de lengte van de lijn of de oppervlakte van het gebied in een dialoogbox. Automatic joining. Als je het tekenen van een lijn beëindigt, en dat lijn ligt dicht bij het begin of einde van een lijn met hetzelfde symbool, dan worden deze eindpunten verbonden. Om dat tijdelijk uit te schakelen bij het tekenen, hou de shift toets ingedrukt bij het beëindigen van de lijn.
5. De basis In de menukeuze klikken we op view en op de keuze 4X, we kunnen hetzelfde doen door de shift in te drukken en dan op toets F9 te klikken. We klikken het symbool 502.000 aan (een verharde weg). Vervolgens tekenen we twee wegen die mekaar kruisen. We kunnen dit doen met de tekenstijl voor rechte lijnen of met de vrije-hand-stijl (linker muisknop ingedrukt houden en slepen). We zien dat de wegen getekend worden met een zwarte lijn op de rand en een bruine opvulling in het midden. Op het kruispunt zien we dat de zwarte randen mekaar niet overlappen. Dit komt door de standaard kleureninstelling van Ocad. Als het kruispunt ondertunneld of overbrugd is dan zullen wij dit moeten aanpassen. We komen hierop later terug. Eerst de eenvoudige dingen. Nog een tip, als je perfect horizontale of verticale lijnen wil tekenen, hou dan de TAB toets ingedrukt tijdens het tekenen. Vervolgens tekenen we een onoverschrijdbare omheining met symbool 522.0 rechts op de statusbalk onderaan verschijnen) en de vrije-hand-stijl een omheining. (U ziet dit nummer We zien nu dat de schuine streepjes niet allemaal even ver van de hoeken staan (zie ook vorig hoofdstuk). Dit komt omdat we getekend hebben met de vrije-hand i.p.v. met de rechte-lijn-stijl. Geen nood we kunnen via de edit knoppen de nodige aanpassingen doen.
We moeten eerst het object selecteren. Om een object te selecteren zijn er twee knoppen beschikbaar, een zwarte en een witte pijl uiterst links in de werkbalk. Als een object geselecteerd wordt met de zwarte pijl, dan kan enkel gans dit object bewerkt worden, je kan het object verplaatsen op wijzigen. Als je selecteert met de witte pijl dan kun je de verschillende punten, die de lijn of het object maken, afzonderlijk gaan bewerken of verplaatsen. We klikken op de witte pijl en zien dat de omheining onmiddellijk geselecteerd wordt. Dit is normaal, bij het klikken op een edit-knop wordt automatisch het laatst getekende symbool geselecteerd. Dat het symbool geselecteerd is zie je aan de vierkantjes die nu op de hoekpunten verschijnen. Eén hoekpunt heeft zelfs twee symbolen, een groter vierkantje en een kruisje. Het grote vierkantje is het begin van de lijn, het kruisje is het einde van de lijn. Bij een gesloten veelhoek vallen deze punten samen. Naast de twee selectiepijlen staan vier icoontjes met een plus- of een minteken. Met deze symbolen kunnen we de aard van de hoekpunten aanpassen. We bekijken voorlopig alleen de eerste twee icoontjes. Het eerste is een plusteken op een zwart vierkantje, het tweede is een plusteken op een wit vierkantje. Het eerste staat voor een normaal punt het tweede staat voor een hoekpunt. Een gewoon punt is een punt waar de lijn van richting verandert, een hoekpunt is een punt dat de lijn opdeelt in lijnstukken, het is het eindpunt van een lijnstuk en tegelijk het beginpunt van het volgende lijnstuk. Als we de normale punten nu vervangen door hoekpunten dan zien we dat de schuine streepjes nu allemaal even ver van het hoekpunt staan. Hoe doen we dit? 1. Eerst selecteren we het object met de witte pijl 2. Vervolgens klikken we op het plusteken op het witte vierkantje 3. Dan klikken we op alle normale punten die we willen vervangen door hoekpunten. 4. Het resultaat zien we onmiddellijk in de tekening. Stel dat we het verkeerde symbool gebruikt hebben om te tekenen en dat het eigenlijk een overschrijdbare omheining is, dan doen we het volgende : 1. We zien of ons object (de onoverschrijdbare omheining) nog geselecteerd is, indien niet dan selecteren we het opnieuw met de witte pijl. 2. We klikken op het symbool 522.000, de overschrijdbare omheining 3. We klikken in de bovenste werkbalk op het icoontje (change symbol) en daarna ergens op het geselecteerde object 4. de wijziging wordt onmiddellijk uitgevoerd (zie hierboven).
We gaan onmiddellijk nog een techniek toepassen, we gaan ervan uit dat binnen de omheining een weiland is. We hebben een apart gereedschap om een getekend object op te vullen met een bepaalde kleur, het fill or make border object. In ons geval gaat de fill eigenschap toegepast worden. 1. Selecteer het symbool 401.000 (open land) 2. kijk of het object nog geselecteerd is anders selecteren we het opnieuw 3. klik op het icoon 4. Het object wordt gevuld met het geel voor open land. Hadden we nu eerst het geel getekend (op dezelfde manier als we een lijn tekenen) en we hadden dan de fill or make border knop gebruikt dan hadden we de omheining rond het gele gebied kunnen tekenen door eenvoudig te klikken op het icoon. We bekijken het resultaat even en profiteren om nog een nieuwe techniek toe te passen. In ons weiland staat een rechthoekig bosje, we willen dit bosje tekenen en we doen dit door in het gele vlak een opening te maken. 1. We kiezen een tekenstijl voor gebouwen 2. We selecteren het gele gebied (kijk onderaan links in de statusbalk) 3. We klikken op het icoon met de schaar en de gele cirkel 4. we tekenen de omtrek van het bosje binnen het gele gebied Het bosje vormt een duidelijk begroeiingsgrens en de hoeken zijn ook scherp afgetekend. 1. We klikken binnen het ontstane witte vlak 2. We klikken op symbool 410.000 en daarna op het vulicoon. 3. We klikken op symbool 414.0 en daarna op het vulicoon. 4. Daarna klikken we op het symbool voor de duidelijke vegetatiegrens 5. Het groene vlak is nog steeds geselecteerd. We klikken opnieuw op, het vulicoon zal nu werken als make border en zal een rand rond het bosje tekenen.
Opmerking : deze werkwijze kan tot gevolg hebben dat het gebied niet met de vegetatiegrens of de groene kleur opgevuld wordt. De reden hiervoor ligt in de instellingen van het programma. In het menu options/preferences staat de optie auto select symbol aangevinkt (vaste instelling van ocad). Deze optie zorgt ervoor dat als we een object aanduiden op de tekening, automatisch het symbool, waarmee het getekend is, gekozen wordt in de symbolenset. Dit kan handig zijn in sommige omstandigheden, maar de ervaring leert dat we deze optie best niet aangevinkt (en dus inactief) laten. Voor de volgende techniek gaan we eerst onze view-instelling aanpassen. Dit kan via het menu view waar we kiezen voor 8x of via de ingedrukte shifttoets en een klik op F10. Er verschijnt een rechthoek die we positioneren zodat het kruispunt in de linkerbovenhoek van de tekening staat. We gaan de vegetatiegrens (puntlijn) tekenen als één object en niet als drie afzonderlijke objecten. 1. Klik op symbool 416.000 en de tekenstijl voor een rechte lijn 2. Teken de bovenste rechte lijn 3. Selecteer het symbool voor de gebogen lijnen (curves) 4. Hou de shift-toets ingedrukt en klik in het eindpunt van de rechte lijn, de lijn wordt geselecteerd 5. teken de gebogen lijn 6. Selecteer opnieuw de tekenstijl voor de rechte lijn, hou de shift toets ingedrukt en klik op het einde van de gebogen lijn, teken de rechte lijn tot op het einde. We gaan dit stuk inkleuren door gebruik te maken van een mogelijkheid uit het programma om bestaande lijnen te gebruiken als grens voor kleurvakken. 1. we kiezen voor symbool 406.000 (lichtgroen) in de symbolenset. 2. we kiezen de tekenstijl vrije hand 3. We klikken op de rand van de wei waar het lichtgroen begint en slepen de cursor naar het begin van de puntlijn, we laten de muisknop los 4. We drukken de CTRL-toets in (en houden hem ingedrukt) we klikken met de muis op het begin van de puntjeslijn, de lijn wordt geselecteerd 5. We slepen de cursor naar het einde van de lijn en daarna naar de rand van de wei en laten los en klikken een tweede maal in hetzelfde punt, het vlak is groen ingekleurd.
Om een verdere bewerkingsfunctie te leren tekenen we een hulphoogtelijn met de tekenstijl voor gebogen lijnen vegetatie toe.. In het terrein is er een duidelijk verlaging en de lage kant is naar de groene Normaal gaan we een richtingstreepje tekenen in de vallei, maar we zien dat het streepje dan juist binnen de opening van de lijnstukken valt. Omwille van de duidelijkheid van de tekening moet dit streepje op een vol lijnstuk komen en niet in een opening. 1. We selecteren het plusteken op de ruit 2. De laatst getekende hulhoogtelijn is geselecteerd 3. We klikken op het punt waar we het richtingslijntje willen tekenen 4. We kiezen voor symbool 104.000 en een tekenstijl (gelijk dewelke) 5. We klikken op de hulphoogtelijn en slepen de cursor in de richting die we wensen 6. We laten de muisknop los en het richtingstreepje wordt getekend met een vaste lengte (hangt niet af hoever de cursor gesleept werd). Om de volgende mogelijkheid van het programma te illustreren tekenen we eerst twee paden (van verschillende of dezelfde grootte) met een symbool met streeplijnen. We zorgen ervoor dat (wat later ongewild zal voorkomen bij het tekenen) de paden mekaar kruisen in een opening tussen de streeplijn. Volgens de IOF-symbolen is dit hoe een onduidelijke kruising moet getekend worden, maar we hebben hier te maken met een duidelijke kruising, de streepjes moeten mekaar kruisen. We kunnen dit doen op twee manieren.
De eenvoudigste manier is om gebruik te maken van het dash punt 1. Selecteer de verticale streeplijn 2. Selecteer het dash-punt 3. Klik op de kruising Een tweede manier is het knippen van het lijnstuk, op die manier worden er twee lijnstukken gevormd, met behulp van de shift-toets maken we ook een opening tussen deze twee lijnstukken 1. Selecteer de onderste streeplijn 2. Selecteer het icoon met de schaar (zonder de cirkel) 3. Hou de shift-toets ingedrukt en klik ergens achter de kruising (op ongeveer de halve lengte van de steepjes). Als we bij deze laatste bewerking de shift toets niet zouden indrukken dan werd de lijn gewoon opgedeeld in twee stukken, zie het voorbeeld hieronder. We kennen nu de meest voorkomende technieken, een combinatie van deze technieken zal ons in staat stellen om de meeste objecten te tekenen. Voor de volledigheid tonen we hierna nog de mogelijkheid om objecten te draaien. Maar eerst tekenen een paar hoogtelijnen en een uitgraving zoals op onderstaand voorbeeld met de tekenstijl voor krommen.
We hebben de uitgraving getekend van links naar rechts, volgens de tekening is de lage kant naar de benedenkant van de tekening. In werkelijkheid ligt de lage kant echter aan de andere kant, de kant van het kruispunt. We gaan dit aanpassen. 1. klik op de uitgraving 2. klik op het reverse line icoon 3. klik op de uitgraving, de hellingslijntjes lopen nu in de juiste richting 4. we tekenen nog een grot (symbool 205.0), als we enkel klikken op de plaats van de grotingang dan wordt die getekend met de opening naar het noorden. We kunnen direct de juiste richting geven door te slepen in de tegengestelde richting van de ingang Een rotatiemogelijkheid is gebruik maken van de rechte pijl naast het rotatie-icoon. Om dit te demonstreren vervangen we eerst het groene gebied door het symbool van een bos dat beter doorloopbaar is één bepaalde richting. 1. selecteer het groene gebied 2. vervang de groene kleur met symbool 411.000 3. klik op de rechte pijl 4. sleep een lijnstuk dat de richting aangeeft waarin het bos doorloopbaar is. 5. Laat de linkermuisknop los om af te sluiten; 6. Je zou onderstaand resultaat moeten bekomen
Om nog een mogelijkheid van het programma te demonstreren gaan we een hoogspanningslijn tekenen. 1. Klik op het symbool voor de hoogspanning 2. Kies voor de tekenstijl vrije hand 3. Teken de hoogspanningslijn 4. We zien dat op het einde een dwarsstreepje op de lijn staat, dit is de plaats van een pyloon 5. Er staat evenwel geen pyloon op die plaats, we selecteren de lijn en het normale hoekpunt 6. We klikken op het einde van de lijn en zien dat het streepje blijft staan. Ik veronderstel dat ik hiermee een bug in het programma heb gevonden. Normaal zou het streepje moeten verdwijnen. 7. Er staat wel een pyloon in de weide. Ik selecteer het hoekpunt en klik op de plaats waar de pyloon staat. Hieronder het resultaat. Hiermee is de basis gelegd voor de tekenactiviteit. Er zijn nog legio andere mogelijkheden maar die moeten jullie maar zelf al doende leren. De meest gebruikte zaken staan hierboven. Oefenen kunnen jullie met een door mij ingescand bestand, dat als bijlage in deze cursus zit. Dat bestand hebben we al eens gebruikt toe we het over achtergrondkaarten hadden.
6. Het view-menu Het view menu is opgedeeld in een aantal rubrieken. Bovenaan vinden we vier mogelijkheden Normal mode ; de tekening is ondoorzichtig en ligt boven de achtergrondkaart Sport color mode : is enkel beschikbaar als minstens één spot color gedefinieerd is. Bij deze mogelijkheid is de achtergrondkaart onzichtbaar en krijg je een indruk hoe een gedrukte kaart (in het klassieke systeem met de afzonderlijke kleuren) er zal uitzien. Draft mode : maakt de tekening doorzichtbaar. Er verschijnt ook een nieuwe schuifbalk in de knoppenbalk. Bovenaan staat M voor map of kaart, onderaan staat B voor de achtergrondkaart. Door te schuiven kan je de zichtbaarheid van de kaart en de achtergrondkaart beïnvloeden. Draft mode (only background favorites) : enkel de favoriete achtergrondkaarten worden getoond (zie hierna). Spot colors en spot color options De klassieke manier om een kaart te drukken, en tegelijk ook de hoogste drukkwaliteit, krijg je door gebruik te maken van spot-colors en de klassieke offset druk. Je maakt per kleur een aparte file aan. Als je wil zien wat er op die files gaat komen dan kun je de optie define spot colors in het map menu gebruiken. Als je klikt op spot color options dan krijg je een dialoogscherm :
Hierin kun je aangeven welke kleur, of welke kleuren je wil zien op de tekening. Standaard staan alle kleuren ingesteld. Door de oogje in de eerste kolom kun je bepaald kleuren onzichtbaar maken. In de tekening wordt die kleur niet langer getoond. Je maakt ze terug zichtbaar door opnieuw in de (blanco) eerste kolom voor de kleur te klikken. Na deze modes zie je nog twee instelmogelijkheden Hatch areas : Klik deze optie aan als je de kleurvlakken wil vervangen door lijnenrasters. Deze instelling laat je ook toe om te zien waar bepaalde kleuren of rasters mekaar overlappen. Opnieuw op deze optie klikken schakelt de functie uit. Doorheen de lijnenraster kun je de template op de achtergrond beter zien. Anti aliasing : op ons scherm wordt alles getekend met pixels, vierkantjes die met de één of andere kleur gevuld zijn. Dit geeft een getrapt beeld voor lijnen. Met de functie anti aliasing kun je dat uitschakelen. Een voorbeeld zal dit duidelijk maken Links is de functie uitgeschakeld, rechts is ze ingeschakeld. Bij een vergroting van 16x of 32x is ze automatisch uitgeschakeld. Tenslotte nog opmerken dat deze functie het hertekenen van een scherm trager maakt, maar dat mag een probleem meer zijn met een moderne computer.
Een ietwat eigenaardige mogelijkheid is line appearances as in ocad 10. Deze functie is standaard niet ingeschakeld en is ook enkel nuttig als je kaarten gebruikt die in ocad 10 getekend zijn. Je krijgt onderstaand dialoogscherm Een voorbeeld om dit duidelijk te maken Bemerk dat vooral het paadje dat de gracht kruist anders voorgesteld wordt (links : ocad 10 instellingen behouden, rechts is het uitgeschakeld). Redraw : Vernieuwt de tekening op het scherm. Je kan ook F5 gebruiken om het scherm te vernieuwen. Pan : Wordt gebruikt om je te verplaatsen in de tekening. Klikken op deze menukeuze of functietoets F6 gebruiken geeft hetzelfde resultaat. Een handje op het scherm komt in plaats van de cursor. Sleep met dit handje om je in de tekening te verplaatsen. Als je muisknop loslaat verdwijnt ook het handje. Wil je meerdere malen de verplaatsing kunnen doen klik dan op (pan locked) in de knoppenbalk. Move to : Wordt gebruikt om naar een gekende positie (in coördinaten) te gaan in de tekening. Als je op deze menuoptie klikt dan krijg je onderstaan dialoogscherm waarop je de gewenste waarden kan intikken.
Find selected objects : Deze functie wordt pas actief als je meerdere objecten geselecteerd hebt. Met een klik op deze menukeuze of met een klik op in de knoppenbalk ga je van object naar object. Dat object wordt ook telkens midden in het scherm geplaatst. Zoom in : Met deze menufunctie, of met functietoets F7 of met het icoontje in de knoppenbalk kun je inzoomen op de tekening. Sleep een rechthoek van het deel waar je wil op inzoomen. Op deze manier kun je éénmaal inzoomen. Wil je meerdere keren inzoomen klik dan op in de knoppenbalk. Als je éénmaal een rechthoek gesleept hebt, en je klikt nog eens op het scherm dan wordt de inzoom verdubbeld. Je kan ook inzoomen met de scrollknop op de muis, mits je de CTRL toets ingedrukt houdt. Als je de SHFT toets indrukt en aan het scroll wieltje draait dan verplaats je jezelf horizontaal door de tekening. Zoom out : Met deze functie, of met functietoets F8, of met het icoontje op de knoppenbalk kun je uitzoomen. De zoomfactor wordt met de helft verminderd. In de knoppenbalk staat ook nog een icoontje dat sterk lijkt op het zoom out icoon,. Met die icoontje ga je terug naar het vorige scherm, tenminste als dit op een grotere zoomfactor was. Zoom to selected objects : Als je een object of objecten geselecteerd hebt, dan zoom je met deze functie in op deze objecten. Show entire map : Een klik op deze menukeuze, of het aanklikken van icoon knoppenbalk laat de volledige kaart zien op het scherm. in de Zoom : Als je op deze menukeuze klikt krijg je een lijst met keuzemogelijkheden, bij elke mogelijkheid staat ook de vervangende toetsencombinatie. Je kan op één van de keuzemogelijkheden klikken of de aangepaste toetsencombinatie gebruiken. User defined : Je kan je eigen voorkeurvergroting hebben om te tekenen, ik zeg bvb 12x. Dat kun je instellen in de ocad preferences in het options menu. Standaard staat deze optie ingesteld op 10 x. Bookmarks : Dit zijn opgeslagen views van de kaart. Je kan ze aanmaken, oproepen en beheren. Je kan ze zelfs een naam geven.
Bookmarks aanmaken doe je als volgt 1. Zoom in op het kaartdeel dat je wil bewaren 2. Klik op bookmarks, je kan enkel kiezen voor create 3. Je krijgt een dialoogscherm 4. Geef een naam en een beschrijving voor de bookmark 5. Klik op OK om op te slaan. Terug oproepen van een bookmark 1. Klik op de bookmark menukeuze 2. De opgeslagen bookmarks staan onderaan in het geopende subvenster 3. Kies een bookmark Bookmarks beheren 1. Klik op de menukeuze bookmarks en op manage in het subvenster 2. Je krijgt een popupscherm
3. Je kan volgende zaken doen a. Je kunt de beschrijving wijzigen b. Je kunt de bookmark verwijderen door die te selecteren en dan op de delete knop te klikken c. Je kunt de opgeslagen view wijzigen door die te selecteren, dan wordt de knop update window beschikbaar en kun je een andere view bepalen en opslaan 4. Klik op Ok om de wijzigingen op te slaan. Show screen grid : De grid, of de rasterlijnen op het scherm, staat standaard ingeschakeld. Je kunt hem uitschakelen (en terug inschakelen) door op deze menukeuze te klikken. Je krijgt hetzelfde resultaat door te klikken op de knop in de knoppenbalk. Show Rulers : Als je op deze menukeuze klikt dan verschijnt er een lineaal in de linkerzijbalk en de bovenste balk in de tekening Ruler guides : Je kan horizontale en vertikale lijnen tekenen op het scherm met deze optie.
7. Help Ocad is een zeer krachtig tekenprogramma met heel veel functies en mogelijkheden. Gelukkig hebben de makers een uitgebreid hulppakket voorzien. Als je klikt op het helpmenu dan zie je alle mogelijkheden. Contents : Voert je naar de online help van Ocad, tenminste als je verbonden bent met het internet. Heb je geen internetverbinding dan kom je terecht in de offline versie die op jouw PC bewaard wordt. Je komt terecht op de startpagina.
Hier kan je door te klikken op één of ander hoofdstuk de informatie vinden die je zoekt voor dat onderwerp. Links zie je nog een aantal zoekmogelijkheden Main page : daar ben je op terecht gekomen Visit ocad com : Je gaan naar de website www.ocad.com Recent changes : Als je wil zien of er nog aan ocad gewerkt wordt dan kan je hier terecht, je kan de laatste wijzigingen bekijken. Meestal is dat in een soort potjeslatijn. Help: weinig info hier te rapen, er wordt enkel gemeld dat de wiki uitleg geeft over ocad11. Search : hier kan je een zoekterm ingeven, als je klikt op go krijg je alle verwijzingen naar deze term
Klikken op een blauwe titel voert je rechtstreeks naar de informatie over dat onderwerp. What links here : Geeft je een lijst van de links op de main page, je krijgt eigenlijk een kopie van de onderwerpen op de main page Related changes : Werkt zoals de recent changes hierboven, alleen krijg je hier info over de wijzigingen aan de help wiki. Maintenance reports : Je krijgt een overzicht van de onderhoudswerkzaamheden op de site Permanent links :???? Page information : info over de pagina die actief is. Create a book : met deze keuze kun je een boek maken over de informatie in de wiki die jou interesseert. Die keuze maak je op het dialoogscherm. Download as pdf : Je kan de wiki ook als pdf downloaden.
Printable version : maak een afdrukversie van de bekeken pagina Menu : Voert je naar de helppagina s die de menu s bespreken Toolbar : Geeft de informatie over de knoppenbalken Tutorials : Geeft een overzicht van gebruiksaanwijzingen voor gerelateerde gisprogramma s What s new : Een opsomming van de wijzigingen (updates) van het programma sinds het gelanceerd werd. Ocad home page : Klik op deze link om naar de homepage van ocad te gaan (je moet wel internetverbinding hebben. Ocad update : Hier krijg je een overzicht van de laatste updates aan deverschillende versies van het programma. Je kan ze ook installeren vanaf deze pagina. Ocad learn videos : Hiermee ga je rechtstreeks naar de pagina met de instructie videos over ocad. Ocad blog : Hiermee ga je naar de ocad blog. Hier worden regelmatig interessante gebruiksmogelijkheden van Ocad getoond. De laatste blog (op het moment dat ik dit schrijf) gaat over Ocad gebruiken op een Mac. About ocad : Hier krijg je informatie over de versie die je momenteel gebruikt
Meer hulp Tijdens het werken met Ocad kun je nog meer hulp krijgen. Op bijna elk dialoogscherm staat er een help knop. Klikken op deze knop geeft de help informatie over de bewerking die je op dat ogenblik aan het doen bent. Op die dialoogschermen zie je soms ook vraagtekens staan. Klik op zo een vraagteken en je krijgt een voorbeeld van de actie die achter die keuze zit.