Financieel toezicht: meer dan alleen structureel evenwicht? Workshop 3 Jenneke Hollebrandse David Zijlmans Arjan Knol Provincie Gelderland 20 mei 2016
Welkom! Doel van deze workshop Verkennen: Hoe het financieel toezicht in de toekomst kan worden ingevuld Welke wensen er leven bij gemeenten en gr,en Welke rol voorspellende data kunnen spelen Welke stappen we kunnen zetten om het financieel toezicht door te ontwikkelen Provincie Gelderland 20 mei 2016 2
Wie zijn wij? Jenneke Hollebrandse Financieel toezichthouder Gelderse gemeenten en gemeenschappelijke regelingen Beleid financieel toezicht in Gelderland Vakberaad Gemeentefinanciën Provincie Gelderland 20 mei 2016 3
Wie zijn wij? Drs. David Zijlmans RA Director m +31 (0)6 2125 2481 e david.zijlmans@nl.ey.com Dr. Arjan Knol PA Consultant m +31 (0)6 2908 3182 e arjan.knol@nl.ey.com Klankbord groep BZK / Provincies vernieuwing financieel toezicht Financieel toezicht en de decentralisaties Adviseur financieel toezicht voor Zuid-Holland, Utrecht, Gelderland Adviseur en voorheen accountant van gemeenten, GR-en en waterschappen MScBA Business & ICT PhD Information Systems Organisatieadviseur, analist, programmeur Sterke affiniteit met (semi-)publieke sector: 4 jaar MinBZK DGOBR 2 jaar TU Delft EU-project CORE Predictive analytics: voorspellende analyses voor de overheid Provincie Gelderland 20 mei 2016 4
Inventarisatie Wat zijn uw verwachtingen van modern financieel toezicht? Denk aan: rol toezichthouder uw behoefte data werkwijze van het toezicht relatie met toezichthouder nieuwe ontwikkelingen etc Provincie Gelderland 20 mei 2016 5
Financieel toezicht in Gelderland Huidige werkwijze (gemeenten) Financiële situatie beoordelen Begroting, jaarrekening, tussentijdse rapportages, Perspectief/kadernota Grondexploitatie Financiële kengetallen Contacten met gemeenten Media Beeld krijgen: waar gaat het heen? hoe is het gegaan? Provincie Gelderland 20 mei 2016 6
Financieeltoezichtin de toekomst Ambitie: een betekenisvolle bijdrage leveren aan financieel gezonde gemeenten in Gelderland Focus op 5 doelstellingen: MEER 1. Transparantie en actieve informatievoorziening 2. Signaleren en adviseren 3. Systeemtoezicht 4. Samenwerking 5. Aanspreken van gemeenteraden Provincie Gelderland 20 mei 2016 7
1. Transparantie en actieve informatievoorziening wat? meer beschikbare kennis & informatie delen nu al bezig met: doorontwikkelen databank (ftgelderland.databank.nl) begrotingsbrieven actief online kengetallen publiceren ideeën voor toekomst: app ontwikkelen socialmedia nog meer gaan gebruiken meer regiogericht (bijv. nieuwbrieven) Provincie Gelderland 20 mei 2016 8
2. Signaleren en adviseren wat? ontwikkelingen signaleren en aanbieden vanuit onze brede kijk, gemeenten een spiegel voorhouden nu al bezig met: organiseren van deze (jaarlijkse?) kennisdag informatie delen mbt gr,en ideeën voor de toekomst: sessies organiseren over vraagstukken waar behoefte aan is, experts uitnodigen kennis belangrijke vraagstukken bundelen en delen voorspellende kracht verder ontwikkelen Provincie Gelderland 20 mei 2016 9
3. Systeemtoezicht wat? verder kijken dan cijfers in begroting/jaarrekening: welk systeem zit erachter, hoe is het georganiseerd? nu al bezig met: meer aandacht besteden aan risicomanagement ideeën voor de toekomst: 3d s nader bekijken grip op GR,en vanuit gemeenten op orde? Provincie Gelderland 20 mei 2016 10
4. Samenwerking wat? samenwerking met andere provincies, gemeenten, accountants, andere toezichthoudende instanties etc. nu al bezig met: steeds meer samenwerking met andere provincies & accountants ideeën voor de toekomst: organiseren van bijeenkomsten om kennis te verdiepen en uit te wisselen Provincie Gelderland 20 mei 2016 11
5. Gemeenteraden aanspreken wat? gemeenteraden ondersteunen in hun controlerende rol en verantwoordelijkheid voor een sluitende begroting nu al bezig met: begrotingsbrief aan raad doorontwikkelen presentaties aan raad actief aanbieden ideeën voor de toekomst: bijeenkomst organiseren voor raadsleden met financiële portefeuille Provincie Gelderland 20 mei 2016 12
FT 2020 Project vanuit BZK, in samenwerking met Vakberaad Gemeentefinanciën Doel: nieuw toezichtkader, aangepast aan huidige ontwikkelingen Discussies over:, Zou er naar méér gekeken moeten worden dan alleen structureel en reëel evenwicht? Zo ja, welke gegevens daarbij betrekken?, Tussenvorm tussen repressief en preventief toezicht?, Andere termen voor toezichtvormen? Provincie Gelderland 20 mei 2016 13
Bedankt voor uw inbreng! Nog ideeën? Mail naar: j.hollebrandse@gelderland.nl Provincie Gelderland 20 mei 2016 14
Predictive Analytics Als we dat hadden geweten Gelderland, Arnhem, 19 mei 2016
Wat is de kern van ons verhaal? 1 Kunstmatige intelligentie 2 Predictive analytics Wat is het Voorbeelden 3 Predictive analytics voor modern financieel toezicht 4 Conclusie Page 16
Kunstmatige intelligentie 1 Page 17
In hoeverre wordt werk in de financiële sector geautomatiseerd? https://www.youtube.com/watch?v=7pq-s557xqu&yt:cc=on @2:18 Baxter and the Barrista @7:04 The Shape of Things to Come (white collar work) @13:45 Jobs Page 18
Predictive analytics 2 Page 19
Predictive analytics: wat is het? Er is meer data dan ooit: 90% van de data in de wereld is in de afgelopen twee jaar gecreëerd (IBM) Predictive analytics (PA): patronen in data ontdekken om voorspellingen over de toekomst te doen Statistiek: regressieanalyse, beslisbomen ICT: data, machine learning, tools Organisatieadvies: proactieve besluitvorming Nadruk op snelheid, relevantie en gebruiksvriendelijke tools Predictive analytics is het gebruik van data, statistische algoritmes en machinelearning technieken om de kans op toekomstige uitkomsten te bepalen o.b.v. historische data Page 20
Voorbeeld: PA voor een energieleverancier Voorspellen welke klanten opzeggen en welke verlengen Big data en open data (machine learning) Beslisbomen laten o.a. zien dat online gedrag en leeftijd sterke indicatoren zijn Demo Page 21
Overige PA voorbeelden Voor een bank voorspellen welke klanten een hoge kans hebben om te frauderen of een hoge kans hebben om slachtoffer te worden van fraude Voor een woningcorporatie groeiregio s en taxatiewaardes voorspellen Voor het COA voorspellen welke gemeenten openstaan voor de opzet van asielzoekerscentra Voor een tv-zender kijkcijfers voorspellen Page 22
PA voor modern financieel toezicht 3 Page 23
PA voor modern financieel toezicht Financiële gevolgen van complexe bewegingen of projecten zijn vaak moeilijk vooraf te voorspellen: Robotisering in de Food Valley Gastvrij onthaal vluchtelingen in Heumensoord Ontwikkeling ViA15 Demografische ontwikkeling van de Achterhoek Page 24
PA voor modern financieel toezicht Complexe projecten kennen vaak veel verschillende factoren die van invloed zijn en er is doorgaans veel data beschikbaar Met predictive analytics grote hoeveelheden data en factoren snel analyseren en daarmee voorspellingen doen over de toekomst Toekomstige (financiële) knelpunten signaleren Page 25
Data lake architectuur Eigen data en externe open data bronnen ontsluiten in een data lake Analyses uitvoeren met machine learning algoritmes Page 26 Inzicht via een (web)applicatie met bijv. Tableau rapportages
Wat kan PA voor u betekenen? Scenarioanalyse: toekomstige financiële effecten van besluiten doorrekenen voor gegronde proactieve besluitvorming Denk aan de Noord-Zuidlijn in Amsterdam Of een nieuwbouwwijk / winkelcentrum / renovatie station in de gemeente Apeldoorn KPI s ontwikkelen: set indicatoren die aangeven hoe het er in de toekomst financieel voor zal staan (voorspellende risicoanalyse) Bevolkingsgroei en -krimp (vergrijzing, verstedelijking, vluchtelingen) Sociaaleconomische status Werkgelegenheid en werkloosheid Page 27
Conclusie: gebruik de enorme hoeveelheid beschikbare data om effectief te anticiperen op de toekomst zodat u achteraf niet denkt: Als we dat hadden geweten 4 Bedankt voor uw aandacht!