Beleidskader Bibliotheek 2015-2018 Gemeente Lopik Lezen is de basis! Afdeling Inwonerzaken Gemeente Lopik Juli 2015 1
Inhoudsopgave 1. Aanleiding... 3 2. Leeswijzer... 3 3. Huidige positie bibliotheek... 4 4. Ontwikkelingen... 6 5. Terugblik huidige bibliotheekbeleid.... 8 6. Welke doelen en uitgangspunten zijn leidend voor de komende periode?... 9 7. Kader bibliotheek 2015-2018... 10 8. Welk budget is beschikbaar... 11 2
1. Aanleiding Het laatste door de raad van de gemeente Lopik vastgestelde bibliotheekbeleidskader dateert uit 2010. Dit kader 2010-2013 is door maatschappelijke en economische ontwikkelingen, zowel in de lokale samenleving als landelijk, aan herziening toe. Daarnaast heeft de gemeenteraad op 28 oktober 2014 besloten de subsidie aan de bibliotheek Lek en IJssel (verder bibliotheek) met ingang van 2016 structureel te verlagen met 100.000. Voldoende reden dus om na te denken over de toekomstige rol en functie van de bibliotheek in de gemeente Lopik. De bibliotheek heeft eind 2013 een aantal scenario s gepresenteerd aan de gemeente, waarbinnen de toenmalige bezuiniging (deels) zou kunnen worden gerealiseerd. Deze oplossingen richtten zich met name op een versobering van het huidige aanbod en niet op vernieuwing van het aanbod. De voorstellen van de bibliotheek leidden bij de raad en het college tot de behoefte om het doel en de functie van de bibliotheek in de gemeente scherper te omschrijven. In het coalitieakkoord 2014-2018 Samen hebben de coalitiepartijen vastgelegd op korte termijn nieuw bibliotheekbeleid te willen ontwikkelen. Hierbij wil de coalitie vooral sturen op de te bereiken doelen en de gewenste maatschappelijke functie. Hierbij wordt het beleid bepalend om de toekomstige budgetten en locatie voor de bibliotheek vast te stellen. Voor het bepalen van de nieuwe doelstellingen hecht de gemeente grote waarde aan de inbreng van betrokken inwoners en (maatschappelijke) instellingen. Hierom heeft de gemeente Lopik in oktober 2014 een debat georganiseerd over de toekomst van de bibliotheek in Lopik. Tijdens het debat is ingegaan op de zaken die de inwoners en de maatschappelijke organisaties van belang vinden. En waar een goede bibliotheekfunctie aan dient te voldoen. Verder hebben er gesprekken plaats gevonden over de functie en positie van de bibliotheek met een afvaardiging van de Adviesraad Sociaal Domein, een vertegenwoordiging van het basisonderwijs en het bestuur van dorpshuis De Schouw in Lopik. De inbreng van bovengenoemde partijen vormt mede de basis voor dit beleidskader. In dit beleidskader schetsen we de huidige positie van de bibliotheek in de gemeente Lopik, de ontwikkelingen en komen we tot nieuwe uitgangspunten voor de bibliotheekfunctie vanaf 2016. 2. Leeswijzer In het voorliggende beleidskader ligt de nadruk op de bibliotheek als faciliteit om gemeentelijke beleidsdoelen te behalen. In deze notitie wordt een kader geschapen voor het bibliotheekbeleid van de komende jaren voor de gemeente Lopik. Vanuit de huidige positie van de bibliotheek in de gemeente Lopik gaan we in paragraaf 4 in op de landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen rond het bibliotheekbeleid. Na een korte terugblik op de kadernota bibliotheekbeleid 2010-2013 hebben we doelen voor de komende jaren geformuleerd. Op basis van deze doelen onderscheiden we de drie thema s waar we de komende periode vorm en inhoud willen geven. 3
3. Huidige positie bibliotheek De regiobibliotheek Lek en IJssel verzorgt in de regio Lekstroom het bibliotheekaanbod voor 4 gemeenten (Lopik, Houten, IJsselstein en Vianen). De bibliotheek Lek en IJssel exploiteert in de gemeente Lopik vijf vestigingen. Van oudsher hecht de gemeente erg aan een spreiding van fysieke bibliotheekvoorzieningen over de kernen. In tabel 1 een weergave van de voorzieningen, het aantal leden en uitleningen in 2013. De gemeente Lopik verleent aan de bibliotheek jaarlijks een subsidie voor de instandhouding van een bibliotheekvoorziening. In 2015 bedraagt de subsidie 178.000. Dit is omgerekend 12,70 per inwoner. Landelijk hanteert het Sectorinstituut Bibliotheken voor gemeenten met minder dan 30.000 inwoners een bedrag van 14,01 per inwoner. Inclusief een opslag van 20% voor de huisvesting komt dit op 16,81 (prijspeil 2014). Met een bedrag van 12,70 (inclusief kosten voor huisvesting) bevindt de gemeente Lopik zich dus ruim onder het landelijk gemiddelde voor kernen onder de 30.000 inwoners. Met ingang van 2016 wordt dit bedrag verder naar beneden bijgesteld naar 6,07 per inwoner. Tabel 1. Overzicht vestigingen en bibliotheekpunten in de gemeente Lopik en de openingstijden (Bron: resultatenverslag 2014, bibliotheek Lek en IJssel en de website van de bibliotheek). Plaats locatie Openstelling per week Lopik Zelfstandige vestiging Vier middagopenstellingen en twee avondopenstellingen (totaal 30 uur) Benschop Cabauw Jaarsveld Polsbroek Zelfstandige vestiging in St. Victorschool Bibliotheekpunt. Wisselcollectie voor jeugd t/m 12 jaar in Gerardus Marjella basisschool. Bibliotheekpunt. Wisselcollectie voor jeugd t/m 12 jaar in Eben Haezer basisschool. Bibliotheekpunt. Wisselcollectie voor jeugd en volwassenen in dorpshuis Vijf dagen open, afwisselend met zelfservice, vrijwilligers en beroepskrachten (totaal 35,5 uur) Twee keer per week een half uur in de middag 1x per week 3 kwartier in de ochtend 1x keer een middag van 2 uur en één keer een avond Tabel 2. Aantal leden per woonkern in 2014 afgezet tegen 2011 en 2013 (Bron: jaarverslag 2014 Bibliotheek Lek en IJssel) Vestiging Aantal leden 2011 Aantal leden 2013 Aantal leden 2014 Lopik 1 1.746 1.579 1.670 Benschop 682 632 548 Totaal 2.428 2.211 2.218 Het aantal leden van de bibliotheek is in de periode 2011 tot en met 2014, net als het aantal uitleningen afgenomen. Hiermee volgt de bibliotheek in Lopik de landelijke trend. Tabel 3. Aantal uitleningen 2014 afgezet tegen 2012 en 2013 (Bron: jaarverslag Bibliotheek Lek en IJssel) Vestiging Uitleningen 2012 Uitleningen 2013 Uitleningen 2014 verschil Lopik 42.768 53.586 46.721 Ten opzichte Benschop 21.785 17.656 19.002 Van 2013 Cabauw 414 755 474 Jaarsveld 1.938 3.559 3.041 Polsbroek 1.656 3.082 2.621 Totaal 68.561 78.638 71.859-8,6 % 1 Het aantal leden in Lopik is inclusief de leden uit Cabauw, Jaarsveld, Polsbroek 4
Overall laat de bibliotheek in de gemeente Lopik, uitgesplitst naar leeftijdsgroepen, het volgende beeld zien: Tabel 4. Bereik naar leeftijdsgroep Van het aantal kinderen in de leeftijdsgroep 4 tot 18 jaar is circa 50% lid van de bibliotheek. In de leeftijdsgroep 12 tot 18 jaar is dit ongeveer 30%. Van het aantal 18 plussers is dit nog maar ongeveer 6%. Het aantal uitleningen door de bibliotheek is, gelijk aan de landelijke trend, in 2014 weer licht gedaald. De afname van het gebruik van de bibliotheek (minder leden en boekuitleningen) valt als volgt te verklaren: Informatie, boeken en tijdschriften zijn niet langer alleen in de bibliotheek en de boekenwinkel te vinden; Boeken zijn goedkoper en er zijn nieuwe (goedkope) aanbieders (uitgeven in eigen beheer, supermarkten en warenhuizen) Opkomst internet, e-reader en streaming De verwachting is dat het aantal fysieke uitleningen de trend van de afgelopen jaren volgt en verder daalt. Het relatief grote aantal openstellingsuren van de bibliotheken in de gemeente Lopik wordt mogelijk gemaakt door de inzet van een grote groep vrijwilligers. Naast de openstelling van de fysieke bibliotheek verzorgt de bibliotheek ook leesbevorderingactiviteiten: In samenwerking met het CJG en de Stichting Peuterspeelzalen Lopik biedt de bibliotheek het programma Boekstart aan. Ouders van pasgeboren baby s krijgen op het consultatiebureau informatie over leesbevordering. Ze ontvangen een waardebon waarmee in de bibliotheek een koffertje kan worden opgehaald met een babyboek en een CD met peuterliedjes. De bibliotheek verzorgt tijdens dit moment informatie over de functie van de bibliotheek; Maandelijkse Inloopochtend in de bibliotheek voor ouders van jonge kinderen (zogenaamde oudercafé s). Tijdens de inloopochtend is er een jeugdverpleegkundige aanwezig en wordt rond een (opvoed)thema een lokale expert uitgenodigd; De basisscholen in Lopik wordt een vraaggestuurd programma aangeboden gericht op het leesplezier en informatievaardigheden. Er is structureel overleg tussen de school en de leesconsulent over het leesbeleid en leesbevordering. Acht basisscholen maken gebruik van het schoolabonnement van de bibliotheek en wordt er meegedaan aan de Nationale voorleeswedstrijd. 5
4. Ontwikkelingen Landelijke ontwikkelingen Op 1 januari 2015 is de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (kortweg bibliotheekwet) in werking getreden. De vorige bibliotheekwet was meer dan 25 jaar oud en ging nog uit van een bibliotheek als een gebouw met boeken en tijdschriften. De strekking van de nieuwe wet is een cultuuromslag door de verbinding te maken van de fysieke bibliotheek met de digitale bibliotheek. De functies waaraan de bibliotheek in de toekomst wettelijk moet voldoen zijn: het ter beschikking stellen van kennis en informatie; het bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie; het bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur; organiseren van ontmoeting en debat; laten kennis maken met kunst en cultuur. Samengevat worden de maatschappelijke kernfuncties voor de bibliotheek lezen, leren en informeren. De bibliotheek vervult hierbij een publieke taak op basis van de waarden onafhankelijkheid, betrouwbaarheid, toegankelijkheid, pluriformiteit en authenticiteit. Alle bibliotheekorganisaties vormen één netwerk, zodat alle inwoners van Nederland toegang hebben tot zoveel mogelijke (digitale) informatie en cultuur. Het Rijk is verantwoordelijk voor de digitale bibliotheek en het bibliotheekstelsel. Provincies en gemeenten voor de fysieke bibliotheek, waarbij de provincie verantwoordelijk is voor logistiek, transport en innovatie. Door de nieuwe bibliotheekwet veranderen de kernfuncties van de bibliotheek ingrijpend, evenals de financiering. Er wordt een splitsing gemaakt tussen financiering van de digitale bibliotheek en de fysieke bibliotheek. Dit betekent dat de inkoop van e-content door het Rijk plaats vindt. Daarbij hoort ook een uitname uit de algemene uitkering, omdat de lokale bibliotheken deze taak niet meer uit gaan voeren. De uitname heeft plaats gevonden per 2015, tegelijkertijd met de inwerkingtreding van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen. Het is overigens niet wettelijk verplicht om binnen de gemeentegrenzen een bibliotheek in stand te houden. Bestuurlijk is er echter wel afgesproken dat de sluiting van een bibliotheek niet eerder plaats vindt dan dat is overlegd met de naburige gemeente over de toegang van haar inwoners tot het lidmaatschap van de bibliotheek in deze gemeente. 2 Het subsidiëren volgens zogenaamde instapniveaus is ook losgelaten. De subsidie aan de bibliotheekorganisatie dient in relatie te staan tot de opgedragen/gevraagde taken. Provinciale ontwikkelingen De provincie levert via de Samenwerkende Utrechtse Bibliotheken (SUB) en het Bibliotheek Service Centrum (BiSC) ondersteuning aan de lokale vestigingen in gemeenten. Hiermee wordt gestreefd naar uniforme uitstraling, aanbod en dienstverlening van de bibliotheken in de provincie. Het nadeel van deze werkwijze is, dat lokale innovatie of samenwerking bemoeilijkt wordt door dit systeem, en gemeenten weinig zeggenschap hebben over de keuzes die bibliotheken maken. De provincie heeft in 2013 aan gemeenten Een nieuwe aanpak in bibliotheekbeleid gepresenteerd. Kort samengevat vindt schaalvergroting plaats bij SUB en BiSC en wordt cultureel ondernemerschap (meer genereren van andere inkomsten, niet alleen afhankelijk zijn van subsidie) toegepast bij de financiering van bibliotheken. Uniforme uitstraling en aanbod, met lokaal maatwerk wordt toegepast. Gemeenten worden tweejaarlijks bevraagd over de resultaten van de bibliotheken, en krijgen zo meer invloed en sturing. In 2015 verwachten we de eerste tussentijdse opbrengsten. Regionale samenwerking De gemeenten Lopik, Vianen, IJsselstein en Houten subsidiëren gezamenlijk de regiobibliotheek Lek & IJssel. Er is bestuurlijk en ambtelijk overleg over inzet, financiën en aansturing. Alle gemeenten afzonderlijk geven jaarlijks beschikkingen af en sluiten uitvoeringsovereenkomsten. In de financiering wordt vanaf 2013 onderscheid gemaakt tussen basis- en plusproducten en huisvestingskosten. Het 2 Bestuurlijke afspraken tussen VNG, IPO en de minister van OCW van 10 april 2013. VNG ledenbrief van 27 juni 2013 (BAOZW/U201300846) 6
basisbedrag is gebaseerd op inwonersaantallen. De toekomstige rol en functie van de Bibliotheek Lek en IJssel is ook op dit niveau onderwerp van gesprek. Lokale ontwikkelingen De gemeente Lopik wil een bibliotheekvoorziening die aansluit bij de lokale behoefte, beleidsprioriteiten, regionale ontwikkelingen en de nieuwe wetgeving. De invulling van de bibliotheek dient dus aan te sluiten bij: 1. de ontwikkelingen in de maatschappij en de vraag uit de samenleving en maatschappelijke organisaties (onderwijs, voorscholen en welzijn) uit de gemeente Lopik; 2. de uitgangspunten in de vastgestelde Lokale Sociale Agenda Thuis in Lopik. Hierbij wordt veel meer dan nu het accent gelegd op de inzet van vrijwilligers en het gezamenlijk gebruik van gebouwen; 3. de uitgangspunten uit het onderwijsachterstandenbeleid. Binnen het onderwijsachterstandenbeleid willen we komen tot een gezamenlijke aanpak in het voorkomen en bestrijden van taalachterstanden; 4. de drie kernfuncties van de bibliotheek, dat wil zeggen: a. het beschikbaar stellen van kennis en informatie; b. bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie; c. het bevorderen van het (digitaal) lezen en het laten kennismaken met literatuur. Het financiële kader vanaf 2016 is hierbij in principe leidend. Cultuurhuis Lopik Daarnaast dient een besluit te worden genomen over de positie van de bibliotheek in het dorpshuis De Schouw in Lopik. In 2007 heeft de gemeente Lopik een subsidiebeschikking ontvangen van de provincie Utrecht voor de realisatie van een cultuurhuis. Het beschikte bedrag is tot op heden nog niet aangesproken. Inmiddels is het dorpshuis geopend en zijn een aantal organisaties actief. De bibliotheek is hierop nog niet aangesloten. Aan de subsidie is een aantal voorwaarden verbonden. De belangrijkste: De bibliotheek dient aangesloten te zijn bij het provinciaal netwerk; Co-financiering door de gemeente; In een cultuurhuis dienen minimaal drie functies te zijn gehuisvest, waaronder een bibliotheek; Er is een gemeenschappelijke programmering (cultuurhuisgedachte); Er is sprake van gemeenschappelijk management/beheer; Samenwerking met bewoners en lokale partijen; Aansluiting op provinciaal beleid (leefbaarheid kleine kernen) Als het college besluit geen fysieke netwerkbibliotheek te vestigen in het dorpshuis, kan er geen aanspraak worden gemaakt op het beschikte bedrag. 7
5. Terugblik huidige bibliotheekbeleid. In de kadernotitie bibliotheekbeleid 2010-2013 zijn hoofd- en deelresultaten, en resultaatverwachtingen opgenomen. In overzicht: Tabel 5. Doelen en resultaten bibliotheekbeleid 2010-2013 (Bron: gemeente Lopik, kadernotitie bibliotheekbeleid 2010-2013) Hoofdresultaat Gerealiseerd Opnemen in nieuw beleid? Het bevorderen van persoonlijke en maatschappelijke participatie Dit is niet meetbaar Deelresultaat 1. Het realiseren van een basisvoorziening voor alle inwoners met laagdrempelige toegang tot pluriforme en onafhankelijke informatie 2. Het bevorderen van ontwikkelingskansen van jeugdigen gericht op volwaardige deelname aan de maatschappij Resultaatverwachtingen 1. Het in stand houden van een basisvoorziening die bijdraagt aan de mogelijkheden tot ontspanning en ontmoeting van inwoners 2. Het realiseren van een goed toegankelijk en op de behoefte van inwoners toegesneden (deel)collectie(s) van oude en nieuwe media 3. Het realiseren van actieve betrokkenheid van de bibliotheek bij het Onderwijsachterstandenbeleid 4. Het actief promoten van kunst en cultuur door het organiseren van tentoonstellingen en activiteiten in het kader van boekenweek en kinderboekenweek Ja Dit is niet alleen aan de bibliotheek toe te kennen Ja Ja De bibliotheek is tot en met 2010 partner geweest. Ja Niet specifiek. Deze maatschappelijke waarde van de bibliotheek wordt algemeen weergegeven Ja, met name de bereikbaarheid (in de breedste zin van het woord) speelt hier een rol toegespitst op de fysieke en digitale bibliotheek Ja, met name gericht op het bestrijden van taalachterstanden en leesbevordering in de basisschool leeftijd Ja, met name gericht op ontmoeting Ja, rekening houdend met de huidige financiële kaders Ja Specifiek gericht op leesbevordering 8
6. Welke doelen en uitgangspunten zijn leidend voor de komende periode? De bibliotheek en haar diensten zullen de komende jaren veranderen. Onder invloed van landelijk en provinciaal beleid en door afnemend budget zal de lokale inzet van de bibliotheek veranderen en de digitalisering doorzetten. Als we de invulling van de bibliotheek voor de komende periode goed willen beoordelen is een normatief kader nodig. In dit kader zijn de gemeentelijke beleidsdoelen opgenomen waaraan de bibliotheekfunctie zijn bijdrage dient te leveren en is tot slot rekening gehouden met de wensen van inwoners en maatschappelijke instellingen. Uit het debat met de inwoners en maatschappelijke instellingen bleek dat: 1. De bibliotheek in Lopik een belangrijke publieke functie vervult in de persoonlijke ontwikkelingen en daarom bereikbaar dient te blijven. Dit kan door fysiek aanwezig te zijn in de kernen maar ook door beschikbaar te zijn. Dit kan door middel van besteldiensten (met vrijwilligers) of lees & ontmoetingsplekken in dorpshuizen of leegstaande schoollokalen. De nadruk dient te liggen op het verbinden van functies; 2. Voor een deel van de doelgroep is de beschikbaarheid van fysieke boeken nog van belang; 3. De functies van de bibliotheek dienen zich met name te richten op het bevorderen van de taalvaardigheid, leesbevordering (kinderen tot en met 12 jaar) en ontmoeting. 3 Om zo een effectieve bijdrage te kunnen leveren aan de persoonlijke ontwikkeling en het verbeteren van de positie in de maatschappij. Hierbij dient aansluiting te worden gezocht bij bestaande inwonersinitiatieven. Naast het voldoen aan de wettelijke functies uit de nieuwe bibliotheekwet dienen de ambities, functies en uitstraling van de bibliotheek aan te sluiten bij de gemeentelijke beleidsdoelen. Dit betekent dat de bibliotheek dient: 1. Bij te dragen aan de gemeentelijke doelstellingen op het terrein taalvaardigheid en leesbevordering. Hierbij leggen we de nadruk op de leesbevordering en het versterken van de taalvaardigheid van de 0 tot 12 jarigen. De bibliotheek dient, weliswaar als onafhankelijke partner, complementair te zijn aan het lees- en taalbeleid van de peuterspeelzalen en basisscholen in de gemeente Lopik. Kortom: leren lezen is de basis. 2. Bereikbaar en toegankelijk te zijn. Voor de doelgroep 0 tot 100+ dient de bibliotheek met fysieke boeken, naast het landelijke digitale aanbod, de komende jaren nog bereikbaar te zijn. Dit kan middels een fysieke vestiging, een bestel- of bezorgdienst; 3. Toekomstbestendig dient te zijn. Het gebruik van de bibliotheek is sterk aan verandering onderhevig. De bibliotheek dient hier bij aan te sluiten en de mogelijkheid te bieden om flexibel om te gaan met veranderingen. Naast flexibiliteit is ook de participatie van inwoners van belang voor de levensvatbaarheid van de bibliotheek en het laag houden van de exploitatiekosten; 4. Bij te dragen op aan de gemeentelijke doelstellingen voor gezamenlijk gebruik van gebouwen. Een solitaire bibliotheek is niet langer aan de orde. De bibliotheek dient een partner te zijn in een gebouw met meerdere functies en, bij voorkeur, gezamenlijk met andere partners gebruik te maken van ruimten. De link met de lokale gemeenschap is dus essentieel. Als hoofddoel hanteren we: De bibliotheek draagt bij aan taal- en leesontwikkeling en sluit aan bij logische ontmoetingsplekken waarbij lezen, informeren en educatie de centrale toegevoegde waarde is van de bibliotheek 4. 3 Ontmoeting gericht op persoonlijke ontwikkeling (literatuur, lezen, cultuur en educatie) 4 Leren is ook het weer uitvoeren van vrijwilligerswerk en het ontwikkelen van vaardigheden die nodig zijn in de aanloop naar betaald werk. 9
7. Kader bibliotheek 2015-2018 Om te kunnen bepalen wat we willen, zijn de uitgangspunten vertaald naar doelstellingen en concrete resultaten. Op basis van dit kader vragen wij de bibliotheek een aanbod uit te werken. Hiervoor willen we 2015 als overgangsjaar gebruiken. Hierbij onderscheiden we drie volgende thema s: Lezen is de basis; Bereikbaar en toegankelijk; Verbinding en ontmoeting. Lezen is de basis Doelstelling De bibliotheek draagt bij aan een doorgaande leer- en leeslijn voor 0 tot 12 jarigen. Deze aanpak heeft tot doel het plezier in lezen van leerlingen te vergroten, de lees-, taal-, en informatievaardigheden (o.m. mediawijsheid) te Wat verbeteren en meetbaar te maken. Het bereik van de bibliotheek wordt vergroot Er is sprake van een gemeenschappelijke strategische netwerkaanpak voor de bibliotheek, het consultatiebureau, de peuterspeelzalen, kinderopvang/bso het onderwijs en de gemeente. Hoe Alle ouders/verzorgers van kinderen in de gemeente Lopik van 0 tot 1 jaar ontvangen bij het consultatiebureau een informatiepakket over leesbevordering en een gratis lidmaatschap voor de bibliotheek; Deskundigheidbevordering van peuterspeelzaalleidsters op het terrein van lezen. Mogelijk een basis wisselcollectie voor alle peuterspeelzalen; De bibliotheek biedt de basisscholen maatwerk op basis van een effectief concept (vergelijkbaar met het concept zoals dat is ontwikkeld door het Bibliotheek Service Centrum (BiSC), zie: www.bibliotheekopschool.nl) 5 Resultaat Alle ouders van pas geboren kinderen zijn gewezen op het belang van voorlezen aan jonge kinderen; Er is een gestructureerde werkwijze binnen de peuterspeelzalen/kinderopvang waardoor een doorgaande leeslijn ontstaat tussen voorschool en vroegschool (Alle doelgroepkinderen in de voorschoolse periode volgen een bewezen effectief VVE-programma); Voor alle leerlingen in de basisschoolleeftijd is een aantrekkelijk leesaanbod beschikbaar (binnen de scholen). In de gemeente Lopik is in 2018 het aantal basisschoolleerlingen dat lid van de bibliotheek en regelmatig een (digitaal)boek leent en leest toegenomen van 50% in 2015 naar 100% in 2018; Het plezier is lezen en de leesvaardigheid van kinderen in de basisschoolleeftijd is vergroot (meetbaar maken). Borging Resultaatafspraken met de bibliotheek over de inzet van leesbevorderingsactiviteiten in de voorschoolse- en schoolse periode; Convenant met scholen; Monitor 5 In een bibliotheek op school concept werken bibliotheken en scholen structureel samen aan taalontwikkeling, leesbevordering en mediawijsheid van kinderen. Doel is kinderen te stimuleren om meer te lezen, op school en thuis. Met de Bibliotheek op school gaan school en bibliotheek een meerjarige samenwerking aan rondom lezen en mediawijsheid: die vanuit een strategische netwerksamenwerking geborgd is in het beleid van school en bibliotheek; waarbij een actuele en gevarieerde collectie in de school zorgt voor een verrijking van het leesonderwijs; waarbij een professionele leesconsulent van de bibliotheek een adviserende en ondersteunende rol vervult voor de leescoördinator en het team van de school; waarbij jaarlijks doelen worden bepaald op basis van gemonitorde resultaten;waarbij jaarlijks alle activiteiten worden vastgelegd in een lees- en mediaplan en waarbij een digitaal portaal helpt bij het zoeken en registreren van boeken, het stimuleren van lezen, het bijhouden van de leeshistorie en het vinden van betrouwbare informatie. 10
Bereikbaarheid en toegankelijkheid Doelstelling De bibliotheek in Lopik is bereikbaar en toegankelijk voor alle inwoners van de gemeente Lopik voor het lenen van boeken en/of het verkrijgen van informatie. Wat Er is een bibliotheekservice met een actueel en breed aanbod voor leners die nog gebruik willen maken van fysieke boeken. Ook voor diegene die vanwege hun fysieke beperking niet (meer) naar de bibliotheek kunnen komen. Hoe Deze bereikbaarheid kan op diverse manieren worden ingevuld. Dit kan door fysiek aanwezig te zijn in de kernen maar ook door beschikbaar te zijn. Dit kan door middel van besteldiensten en/of afhaalpunten of lees & ontmoetingsplekken in dorpshuizen of leegstaande schoollokalen. De nadruk dient te liggen op het verbinden van functies. Omdat de verwachting is dat het uitlenen van fysieke boeken voor volwassenen steeds verder terugloopt wil de gemeente Lopik zoveel mogelijk flexibele oplossingen. Op deze wijze kan snel worden ingespeeld op de (snel) veranderende vraag van de inwoners. Resultaat Fysieke boeken zijn in ieder geval tot 2018 nog beschikbaar voor leners in de gemeente Lopik. Deze worden bezorgd of zijn af te halen op afhaalpunten. Borging Resultaatafspraken met de bibliotheek over de wijze waarop de toegankelijkheid wordt geborgd. Verbinding en ontmoeting Doelstelling Wat De bibliotheek versterkt bestaande verbindingen en sluit aan op bestaande ontmoetingsplekken en lokale initiatieven op het terrein van lees- en taalbevordering. De bibliotheek versterkt al aanwezige lokale of lees en/of ontmoetingfuncties en maakt gebruik van bestaande bewonersinitiatieven. Hoe Lees en taalactiviteiten in bestaande (ontmoetings)locaties. De bibliotheek heeft geen eigen solitaire vestigingen meer in Lopik Voor 1 oktober 2015 is duidelijk of en op welke wijze de bibliotheek vorm kan krijgen in De Schouw in Lopik en zo onderdeel wordt van het dorpshuis Resultaat De bibliotheek is (nieuwe) verbindingen aangegaan met bestaande partijen in de gemeente Lopik en draagt bij aan de lees- en taalbevordering van de inwoners van de gemeente Lopik De bibliotheek geeft invulling aan de drie wettelijke functies van de nieuwe bibliotheekwet Borging Resultaatafspraken met de bibliotheek over de wijze waarop de verbinding met andere maatschappelijke organisaties en ontmoeting wordt geborgd. 8. Welk budget is beschikbaar Het financiële kader voor de doorontwikkelingen van het bibliotheekwerk is de gemeentelijke meerjaren begroting voor 2015 een bedrag van 178.000 opgenomen. Vanaf 2016 is er in principe nog 78.000 beschikbaar. Daarnaast wordt onderzocht welke andere financieringsbronnen voor het vernieuwen en in stand houden van een bibliotheekfunctie mogelijk zijn. 11