Eenmalig seksueel geweld Iva Bicanic Coordinator Landelijk Psychotraumacentrum UMC Utrecht
Eenmalig seksueel geweld At risk: 14-24 jaar At risk: eerder misbruik Dader meestal bekende Minderheid onthult Minderheid zoekt hulp Tjaden & Thoennes, 2006
Landelijk Psychotraumacentrum overwegend meisjes (n=350) gem. leeftijd 16 jaar 95% autochtoon 65% VMBO, 20% Havo, 15% VWO 35% gescheiden ouders 80% verkracht 70% verkrachting = eerste keer
30% stranger rape
10% slachtoffer van MSN-dader
15% > 1 dader
15% gebruik/dreiging wapen
30% gebruikte alcohol
Tijd Onthulling: gem. 47 weken na trauma Hulp zoeken: gem. 68 weken na trauma
Waarom niet eerder verteld? Angst voor ongeloof Angst voor stigmatisatie Angst voor wraak van de dader Angst voor reactie van ouders Vertellen betekent: het is echt gebeurd Angst voor lastige vragen
Did you Did he Did get put he semen his threaten on penis in you? you? Where? your anus? Are you What happened? Did bleeding you know anywhere? him? Did he Did perform you tell oral him sex no? When was your last consensual you? sex? When did it happen? Why Does were you vagina you with hurt? Are you sure you told him him? no? Give Did me he make your complete you touch medical him? Where? history Where did it happen? What Does were your anus doing hurt? When was your last menstrual with him? period? Have you Did had he put sex his with finger his person in you? before? Tell me again, what happened? Were Does there your multiple mouth assailants? hurt? Did Do Are he you put you want something on birth to prosecute? control? else in you? Were you using alcohol? Are Did Does he anywhere touch your else breasts? hurt? What you medications sure you want Did he ejaculate? are to you prosecute? taking? Were you using drugs? Did Tell he me put Did again, his you penis what fight in back? happened your vagina? Did he use a condom? Who was the assailant? Did he put Did his you penis hurt in him? your mouth? Bron: Rebecca Campbell, International Conference on Rape 2010
Klinische verschillen Eenmalig seksueel geweld Chronisch seksueel trauma Dader zelden familie Dader vaak adolescent Gebeurt in adolescentie Overwegend meisjes Steun aanwezig PTSS Dader vaak familie Dader vaak volwassene Begint op kinderleeftijd Meisjes én jongens Conspiracy of silence Complexe PTSS
Klinisch beeld na verkrachting Post Traumatische Stress Stoornis Depressie Terugval school Drugs/drankgebruik Lichamelijke klachten Algehele ontregeling
STEPS Schrijven en Spreken Terugvalpreventie Exposure en cognitief herstructureren Psychoeducatie Seksueel geweld Bicanic et al. (submitted)
Cortisol (nmol/l) DHEAS (ng/ml) Ontregeling biologische stress-systeem 40 13 12 35 11 30 10 25 Patients Controls 9 8 Patients Controls 20 7 6 15 5 10 Aw akening 15' 30' 45' 60' Minutes after awakening 4 0 15 30 45 60 Minutes after awakening CORTISOL DHEAS Bicanic et al. (submitted)
Bevindingen Psychotraumacentrum Psychische en neurobiologische ontregeling Gefragmenteerde opvang Onvoldoende terugkoppeling en communicatie Case-manager ontbreekt
Gynaecologie SOA poli SEH Politie zeden Slachtoffer verkrachting Psychotrauma Centrum FMMU Pediatrie Forensische Poli Kindermishandeling
Rape Center 2012 Centrum Seksueel Geweld Acute fase Georganiseerde multidisciplinaire hulp Onder één (virtueel) dak Minimale belasting slachtoffer
Eerder onderzoek Nederland Eerste opvang na seksueel geweld werkt niet (1990, NISSO) Slachtoffers seksueel geweld en hun omgeving weten niet waar ze hulp moeten zoeken (Hoïng, 2003) Aanbeveling Rape Center
Forensisch Medisch Psychisch Zedenrecherche Technische recherche Forensisch arts SEH Kinderarts Huisarts Gynaecoloog SOA poli Psycholoog Maatschappelijk Werk Seksuoloog
Rape-index regio Utrecht? Jaarlijkse incidentie Finland 21 per 100.000 > 25 jaar Noorwegen 60 per 100.000 > 12 jaar IJsland 110 per 100.000 > 12 jaar USA 185 per 100.000 > 14 jaar Denemarken 94 per 100.000 13-25 jaar Stad Utrecht: 300.00 inwoners (33% 10-30 jaar) Prevalentie NL: 12% ooit verkracht (RNG, 2009)
Contact Iva Bicanic Tel +31 88 7554113 i.a.e.bicanic@umcutrecht.nl www.psychotraumacentrum.nl