BEDRIJFSECONOMISCH BEHEER 4 (CBA12.4/CREBO:53141)
sd.cba12.4.v1 ECABO, Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in enige vorm of wijze, hetzij elektronisch, kopieertechnisch, druktechnisch of fotografisch, zonder voorafgaande toestemming van ECABO. Correspondentie met betrekking tot overneming of reproductie: ECABO Postbus 1230 3800 BE AMERSFOORT
INHOUD Normeringsmodel met taxonomiecodes 1 3
Normeringsmodel met taxonomiecodes Deelkwalificatie Nr. Eindterm Taxonomiecode Waarde per eindterm 1. De kandidaat kan berekeningen maken met vreemde valuta. Rc 3 2. De kandidaat kan de belangrijkste algemene begrippen op het terrein van geld- en kredietwezen beschrijven. F 3 3. De kandidaat kan berekeningen maken m.b.t. verzekeringen. Rc 3 4. De kandidaat kan de belangrijkste verzekeringsvormen beschrijven. F 2 5. De kandidaat kan vormen van betalingsverkeer onderscheiden. B 2 6. De kandidaat kan de elementaire begrippen van het goederenrecht en verbintenissenrecht beschrijven. 7. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het ondernemings- en faillissementsrecht beschrijven. 8. De kandidaat kan het ondernemings- en faillissementsrecht toepassen op eenvoudige casusposities. 9. De kandidaat kan de juridische consequenties van de volgende benoemde overeenkomsten beschrijven: - koopovereenkomst - huurovereenkomst - verzekeringsovereenkomst. 10. De kandidaat kan economische consequenties beschrijven van: - koop - koop op afbetaling - huurkoop - leasing en factoring - leveranciers- en afnemerskrediet. 11. De kandidaat kan de vermogensbehoefte van een onderneming vaststellen. F 2 F 2 Rc 5 F 3 F 4 Rc 5 12. De kandidaat kan verschillende soorten reserves onderscheiden. B 5 13. De kandidaat kan het begrip kapitaalsverwatering verklaren. B 5 14. De kandidaat kan het bedrijfsminimum berekenen. Rc 6 15. De kandidaat kan kostprijsberekeningen verklaren. B 5 16. De kandidaat kan aspecten m.b.t. de duurzame productiemiddelen verklaren. B 5 17. De kandidaat kan budgetten opstellen. Rc 5 1
Deelkwalificatie Nr. Eindterm Taxonomiecode Waarde per eindterm 18. De kandidaat kan verkoopresultaten verklaren. B 5 19. De kandidaat kan verschillen tussen werkelijke en standaardkosten verklaren. B 5 20. De kandidaat kan aspecten m.b.t. de jaarverslaggeving verklaren. B 2 21. De kandidaat kan een jaarrekening analyseren. Pc 5 22. De kandidaat kan bedrijfsstatistische gegevens bewerken. Rc 5 23. De kandidaat kan de meest voorkomende termen m.b.t. de omzetbelasting onderscheiden. 24. De kandidaat kan de heffingsstructuur van de omzetbelasting beschrijven. 25. De kandidaat kan de eisen waaraan een factuur in het kader van de wet op de omzetbelasting moet voldoen beschrijven. 26. De kandidaat kan uitleggen welke gegevens nodig zijn voor het opstellen van een aangifte omzetbelasting. B 2 F 2 F 2 B 2 27. De kandidaat kan berekeningen m.b.t. de omzetbelasting maken. Rc 5 100 2
3
EINDTERM: 1 De kandidaat kan berekeningen maken met vreemde valuta. Taxonomiecode: Rc Waarde: 3 punten 1.1 Maken berekeningen m.b.t. aan- en verkoop van vreemde valuta inclusief provisie van de bank - met gegeven bied- en laatkoers - vanuit Nederlands geld naar vreemde valuta en omgekeerd - met behulp van een geautomatiseerd systeem (bijv. een spreadsheetprogramma) en - handmatig - aan de hand van koerslijsten - met behulp van rekenmachine 4
EINDTERM: 2. De kandidaat kan de belangrijkste algemene begrippen op het terrein van geld- en kredietwezen beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 3 punten 2.1 Beschrijven - ontstaan en functies van geld - chartaal geld en diverse soorten giraal geld:. elektronisch (chipkaart/pinpas, etc.) - inclusief actuele ontwikkelingen - de markt van verschillende soorten banken - mogelijke spaar-/krediet- /beleggingsvormen:. rol Bureau Krediet Registratie - inclusief voor- en nadelen - internationale handel en financiële transacties - werking internationaal betalingsverkeer - taken van De Nederlandsche Bank (DNB) - inclusief actuele ontwikkelingen - ontwikkelingen in de Europese Unie m.b.t. Euro/EMU/ECB 5
EINDTERM: 3. De kandidaat kan berekeningen maken m.b.t. verzekeringen. Taxonomiecode: Rc Waarde: 3 punten 3.1 Berekenen kosten van verzekeringen op basis van een premietarief 3.2 Maken berekeningen met betrekking tot schadeuitkeringen op basis van de volgende aspecten: - onder-/oververzekering - nieuwwaarde/dagwaarde/schade - eigen risico/franchise - bonus/malus - kosten (bijv. expertise, beredding) - voor Brand-, Wettelijke Aansprakelijkheids-, UG-, Reis-, Annulerings- en Motorrijtuigenverzekeringen voor particulieren en MKB - voor Brand-, Wettelijke Aansprakelijkheids-, UG-, Reis-, Annulerings- en Motorrijtuigenverzekeringen voor particulieren en MKB - met behulp van een geautomatiseerd systeem (bijv. een spreadsheetprogramma) en - handmatig - aan de hand van gegeven bedragen en percentages - met behulp van B/M-tabel 6
EINDTERM: 4. De kandidaat kan de belangrijkste verzekeringsvormen beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten 4.1 Beschrijven de belangrijkste verzekeringsvormen van: - schadeverzekeringen - sommenverzekeringen - sociale verzekeringen/volksverzekeringen - aan de hand van de volgende begrippen:. verzekeringsovereenkomst. verzekerde/verzekeringnemer/tussenpersoon/begunstigde. verzekerd belang/verzekerd bedrag/verzekerde waarde/verzekerde kosten. polisblad/polisvoorwaarden/clausules/ premie en vervaldatum - zowel voor particulieren als voor het midden- en kleinbedrijf 7
EINDTERM: 5. De kandidaat kan vormen van betalingsverkeer onderscheiden. Taxonomiecode: B Waarde: 2 punten 5.1 Onderscheiden vormen van binnen- en buitenlands betalings-verkeer zoals: - giraal - chartaal - elektronisch (chipkaart/pinpas e.d.) - inclusief beschrijving werking - inclusief beschrijving van de functie van de EMU en het IMF 8
EINDTERM: 6. De kandidaat kan de elementaire begrippen van het goederenrecht en verbintenissenrecht beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten 6.1 Beschrijven elementaire begrippen van het goederenrecht - vermogen(srecht), goederen en zaken - roerend en onroerend goed - registergoederen - absolute en relatieve rechten - zakelijke rechten - genotsrechten, zekerheidsrechten en bezwaren - eigendom, houderschap en bezit - middellijk en onmiddellijk bezit - bezit (niet) te goeder trouw - natrekking en bestanddeel - verkrijging goederen onder algemene en bijzondere titel Hulpmiddelen voor de kandidaat: - wetboeken 9
EINDTERM: 6. (vervolg) De kandidaat kan elementaire begrippen van het goederenrecht en verbintenissenrecht beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten - vereisten geldige overdracht:. geldige titel. levering (roerende/onroerende zaken en rechten). beschikkingbevoegdheid - verhaalsrechten op goederen:. concurrente schuldeisers. preferente schuldeisers. separatisten. privileges. rangorde. retentierecht - elementaire begrippen van het verbintenissenrecht - ontstaan verbintenis - uit wet, uit overeenkomst - civiele en natuurlijke verbintenis - hoofdelijk - voorwaardelijk:. opschortende voorwaarde. ontbindende voorwaarde - met tijdsbepaling, met boetebeding - overgang vordering en schulden en contractoverneming 10
EINDTERM: 6. (vervolg) De kandidaat kan elementaire begrippen van het goederenrecht en verbintenissenrecht beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten - tenietgaan:. nakoming, verrekening. vervulling voorwaarden. afstand, vernietiging - verjaring - resultaat-/inspanningsverbintenis - tekortkoming - toerekenbaar of overmacht - vorderingen en in gebreke stelling bij tekortkoming/verzuim:. nakoming, schadevergoeding. opschorting, ontbinding - elementaire begrippen ten aanzien van overeenkomsten - eenzijdig en wederkerig - totstandkoming:. wilsovereenstemming (aanbod en acceptatie). wilsgebreken en handelingsonbekwaamheid. bepaalbaarheid. geen strijd met openbare orde en goede zeden - algemene voorwaarden (zwarte en grijze lijst) 11
EINDTERM: 7. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het ondernemings- en faillissementsrecht beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten 7.1 Beschrijven - belangrijkste begrippen uit het ondernemingsrecht:. eenmanszaak. samenwerkingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid. maatschap, VOF, CV. samenwerkingsvormen met rechtspersoonlijkheid:. vereniging, coöperatie. NV, BV, Stichting. maatschappelijk kapitaal:. geplaatst/gestort. jaarstukken. jaarrekening. jaarverslag - voor zover van toepassing per ondernemingsvorm:. de wijze van oprichting en liquidatie/beëindiging. registers KvK. de organen, hun taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. eigendomsverhouding en aansprakelijkheid. regelingen voor openbaarmaking van de jaarcijfers. verdeling winst en verlies inclusief fiscale regeling. plaatsing/overdracht van aandelen. rechten aandeelhouders - deze eindterm kan worden getoetst in combinatie met eindterm 8 12
EINDTERM: 7. (vervolg) De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het ondernemings- en faillissementsrecht beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten - belangrijkste begrippen uit het faillissementsrecht faillissement:. aanvraag. vonnis en faillissementsregister. curator en rechtshandeling (schuldenaar). gevolgen. afwikkeling en verrekening. conservatoire fase. verificatievergadering en homologatie. executoriale fase. (slot)uitdelingslijst. concurrente schuldeisers. preferente schuldeisers. separatisten. privileges. rangorde. retentierecht. beëindiging. surseance:. aanvraag. bewindvoerder. beëindiging 13
EINDTERM: 8. De kandidaat kan het ondernemings- en faillissementsrecht toepassen op eenvoudige casusposities. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten 8.1 Toepassen ondernemingsrecht en faillissementsrecht - op casusposities met betrekking tot tenminste:. oprichting en liquidatie/beëindiging. plaatsing/overdracht aandelen en storting kapitaal. uitkering dividend. faillissement. surseance Hulpmiddelen voor de kandidaat: - wetboeken 14
EINDTERM: 9. De kandidaat kan de juridische consequenties van de volgende benoemde overeenkomsten beschrijven: - koopovereenkomst - huurovereenkomst - verzekeringsovereenkomst. Taxonomiecode: F Waarde: 3 punten 9.1 Beschrijven juridische consequenties van: - koopovereenkomst - huurovereenkomst - verzekeringsovereenkomst - eisen voor totstandkoming - gevolgen als aan één van deze eisen niet voldaan is - rechten en plichten van de partijen Hulpmiddelen voor de kandidaat: - wetboeken 15
EINDTERM: 10. De kandidaat kan de economische consequenties beschrijven van: - koop - koop op afbetaling - huurkoop - leasing en factoring - leveranciers- en afnemerskrediet. Taxonomiecode: F Waarde: 4 punten 10.1 Beschrijven economische consequenties van: - koop - koop op afbetaling - huurkoop - leasing (financieel en operationeel) - factoring - leveranciers- en afnemerskrediet - inclusief:. voor- en nadelen. kosten, waaronder:. financiering. afschrijving. rente 16
EINDTERM: 11. De kandidaat kan de vermogensbehoefte van een onderneming vaststellen. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten 11.1 Vaststellen - vormen van vermogensbehoefte - bij vaste activa inclusief berekening van de volgende grootheden voor de bepaling van de vermogensbehoefte:. ideaalcomplex. diversiteitsfactor. intensieve financiering - bij vlottende activa inclusief berekening van de volgende grootheden voor de bepaling van de vermogensbehoefte:. omzetsnelheid goederenvoorraad. opslagduur goederenvoorraad. kredietduur debiteuren. kredietduur crediteuren - in relatie tot oorzaak vermogensbehoefte:. vaste activa:. gelijktijdige aanschaf. opvolgende aanschaf. vlottende activa 17
EINDTERM: 11. (vervolg) De kandidaat kan de vermogensbehoefte van een onderneming vaststellen. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten - financiële en operationele leasing - inclusief sale-and-lease-backconstructie - alleen vanuit de positie van de lessee - factoring - inclusief voor- en nadelen met betrekking tot vermogensbehoefte - fluctuerende vermogensbehoefte inclusief: - kritische termijn - kapitaaloptimum - investeringsselectie inclusief: - contante en eindwaarde - terugverdienperiode - gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit - vormen van financiële markten - inclusief verschillende soorten aandelen en dividend - vormen van financiering - inclusief berekenen kosten van financiering 11.2 Berekenen - kengetallen die van invloed zijn op de vermogensbehoeften:. productiviteitskengetallen. financieringskengetallen. rentabiliteitskengetallen - blijkgevend van inzicht in de functie van kerngetallen - inclusief beoordelen van deze grootheden in relatie tot een vorige periode 18
EINDTERM: 11. (vervolg) De kandidaat kan de vermogensbehoefte van een onderneming vaststellen. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten - liquiditeitspositie - solvabiliteitspositie 11.3 Vaststellen liquiditeitsbalans 19
EINDTERM: 12. De kandidaat kan verschillende soorten reserves onderscheiden. Taxonomiecode: B Waarde: 5 punten 12.1 Onderscheiden verschillende soorten reserves zoals: - agioreserves - winstreserves - algemene reserves - bestemmingsreserves - herwaarderingsreserves - reorganisatiereserves - belegde reserves - inclusief:. hoe reserves kunnen ontstaan. waarom reserves worden gevormd. hoe reserves worden gepresenteerd 20
EINDTERM: 13. De kandidaat kan het begrip kapitaalsverwatering verklaren. Taxonomiecode: B Waarde: 5 punten 13.1 Verklaren het begrip kapitaalsverwatering: - onder-/overkapitalisatie - herkapitalisatie - intrinsieke waarde - verwatering van de winst per aandeel aantonen door middel van een berekening 21
EINDTERM: 14. De kandidaat kan het bedrijfsminimum berekenen. Taxonomiecode: Rc Waarde: 6 punten 14.1 Uitvoeren break-even analyse op grond van: - normale en werkelijke productieomvang - vaste en variabele kosten:. proportioneel variabel. progressief variabel. degressief variabel - contributiemarges - inclusief berekening bezettingsgraad/-resultaat - inclusief presentatie in grafische vorm - met behulp van een geautomatiseerd systeem (bijv. een spreadsheetprogramma) en - handmatig 22
EINDTERM: 15. De kandidaat kan kostprijsberekeningen verklaren. Taxonomiecode: B Waarde: 5 punten 15.1 Verklaren kostprijsberekeningen: - integrale methode - direct costing methode - normale/verwachte/werkelijke bedrijfsdrukte - constante/variabele kosten - directe/indirecte kosten:. kostenverbijzondering. delingcalculatie. equivalentie cijfermethode. opslagmethode. kostenplaatsenmethode. initiële kosten. gemeenschappelijke/samengevoegde kosten - de relatie in de kostprijsberekening tussen:. constante/variabele kosten. directe/indirecte kosten - integrale/variabele/differentiële kostencalculatie - inclusief berekenen van de fabricagekostprijs met behulp van verschillende methodieken - inclusief berekenen commerciële kostprijs - met behulp van een geautomatiseerd systeem (bijv. een spreadsheetprogramma) en - handmatig 23
EINDTERM: 16. De kandidaat kan aspecten m.b.t. de duurzame productiemiddelen verklaren. Taxonomiecode: B Waarde: 5 punten 16.1 Verklaren aspecten m.b.t. duurzame productiemiddelen: - voorbereiding tot aankoop - aanschaf - afschrijving:. fiscaal. bedrijfseconomisch. technische levensduur. economische levensduur. complementaire kosten - buitengebruikstelling - waardeverschillen - levensduurverschillen - herwaardering vaste activa - inhaalafschrijving - revisie duurzame productiemiddelen - leasing - inclusief berekeningen m.b.t. afschrijvingen - met behulp van een geautomatiseerd systeem (bijv. een spreadsheetprogramma) en - handmatig 24
EINDTERM: 17. De kandidaat kan budgetten opstellen. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten 17.1 Opstellen budgetten zoals: - vast budget - variabel budget - gemengd budget - flexibel budget - jaarbudget - periodebudget - begrotingen inclusief: - seizoenscorrectie - beschrijven van de verschillende methodieken - aangeven hoe de genoemde budgetten binnen een organisatie worden toegepast 25
EINDTERM: 18. De kandidaat kan verkoopresultaten verklaren. Taxonomiecode: B Waarde: 5 punten 18.1 Verklaren verkoopresultaten: - verschil tussen verkoopresultaat en bedrijfsresultaat - het bedrijfsresultaat uit verkoopresultaat en de verschillenanalyse - inclusief opstellen van omzetstatistieken (zgrafiek) - inclusief berekening van het bedrijfsresultaat m.b.v.:. de bedrijfseconomische resultatenrekening. de categorische resultatenrekening 26
EINDTERM: 19. De kandidaat kan verschillen tussen werkelijke en standaardkosten verklaren. Taxonomiecode: B Waarde: 5 punten 19.1 Verklaren verschillen tussen werkelijke en standaardkosten: - efficiencyverschillen, bezettingsverschillen, interestverschillen, budgetverschillen en prijsverschillen - afval en uitval - technische en commerciële initiële kosten - orderkosten - rabatresultaten - inclusief berekening van de calculatieverschillen - met behulp van een geautomatiseerd systeem (bijv. een spreadsheetprogramma) en - handmatig 27
EINDTERM: 20. De kandidaat kan aspecten m.b.t. de jaarverslaggeving verklaren. Taxonomiecode: B Waarde: 2 punten 20.1 Verklaren - de belangrijkste aspecten m.b.t. jaarverslaggeving - de algemene bepalingen omtrent de jaarrekening volgens het Burgerlijk Wetboek - het onderscheid tussen jaarrekening en jaarverslag - de publicatieplicht - de balansbegrippen:. interne balans. gepubliceerde balans. bedrijfseconomische balans. fiscale balans. geconsolideerde balans - de begrippen meerderheids- en minderheidsbelang - de begrippen nominalisme en substantialisme - juridische, fiscale en bedrijfseconomische aspecten - geconsolideerde en vennootschappelijke jaarrekening - wettelijke waarderingsgrondslagen en regels voor balanswaardering 28
EINDTERM: 21. De kandidaat kan een jaarrekening analyseren. Taxonomiecode: Pc Waarde: 5 punten 21.1 Analyseren de jaarrekening, inclusief staat van herkomst en besteding van middelen - berekening en beoordeling van tenminste:. financieringsratio s. activiteiten en rentabiliteitsratio s. liquiditeit en solvabiliteitsposities. hefboomeffect. waarderingsgrondslagen. cash flow. periodewinst. liquidatie- en fusiebalans - relevante gegevens en/of een gecomprimeerde jaarrekening 29
EINDTERM: 22. De kandidaat kan bedrijfsstatistische gegevens bewerken. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten 22.1 Bewerken bedrijfsstatistische gegevens - samenstellen van grafieken en tabellen - grafisch intra-/extrapoleren - inclusief berekenen:. indexcijfers. absolute, relatieve en cumulatieve frequentie. maten voor centrale tendentie Hulpmiddelen voor de kandidaat: - een rekenprogramma (bijv. een spreadsheetprogramma) 30
EINDTERM: 23. De kandidaat kan de meest voorkomende termen m.b.t. de omzetbelasting onderscheiden. Taxonomiecode: B Waarde: 2 punten 23.1 Onderscheiden termen m.b.t. de omzetbelasting: - belastbaar feit - belasting subject - belastingtarief - de maatstaf van heffing - inclusief:. de margeregeling en voor welke activiteiten de margeregeling van belang is. intracommunautaire verwerving (ICV). intracommunautaire levering (ICL). intracommunautaire transacties (ICT's). uitvoer- en invoeromzet. BTW-identificatienummer. het doel van de kleine ondernemersregeling. wanneer de heffing van de omzetbelasting mag worden verlegd. actuele ontwikkelingen - deze eindterm kan getoetst worden in combinatie met eindterm 24 t/m 27 31
EINDTERM: 24. De kandidaat kan de heffingsstructuur van de omzetbelasting beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten 24.1 Beschrijven - de heffingsstructuur van de omzetbelasting - de heffingsstructuur bij transacties van EUlidstaten naar Nederland en omgekeerd:. wanneer in Nederland over prestatie OB geheven wordt en wanneer aftrek OB mogelijk is. regeling voor kleine ondernemers. verleggen heffing - aan de hand van:. maatstaf van heffing. wijze van heffing. tarieven:. hoog. laag. nul. vrijgesteld - deze eindterm kan getoetst worden in combinatie met eindterm 23 en 25 t/m 27 32
EINDTERM: 25. De kandidaat kan de eisen waaraan een factuur in het kader van de wet op de omzetbelasting moet voldoen beschrijven. Taxonomiecode: F Waarde: 2 punten 25.1 Beschrijven factuurvereisten in het kader van de wet op de omzetbelasting - blijkgevend op de hoogte te zijn van de verplichting tot het uitreiken van een factuur - gevolgen als een factuur niet aan de wettelijke eisen voldoet - deze eindterm kan getoetst worden in combinatie met eindterm 23, 24, 26 en 27 33
EINDTERM: 26. De kandidaat kan uitleggen welke gegevens nodig zijn voor het opstellen van een aangifte omzetbelasting. Taxonomiecode: B Waarde: 2 punten 26.1 Uitleggen welke gegevens nodig zijn voor het opstellen van een aangifte omzetbelasting en waar deze gegevens in de administratie zijn te vinden - aan de hand van een aangifteformulier met toelichting - inclusief controlemogelijkheden met omzetgegevens en V&W-rekening - deze eindterm kan getoetst worden in combinatie met eindterm 23 t/m 25 en 27 34
EINDTERM: 27. De kandidaat kan berekeningen m.b.t. de omzetbelasting maken. Taxonomiecode: Rc Waarde: 5 punten 27.1 Berekenen - omzetbelasting t.b.v. van de aangifte - bedragen te vorderen en af te dragen OB voor verwerking van de boekingen bij:. facturering. creditfacturen. afschrijving dubieuze debiteuren. onttrekking goederen voor privégebruik - controle OB omzet - OB bij privé-gebruik auto en goederen - volgens een forfaitaire berekeningsmethode - inclusief het toepassen van:. de margeregeling. verlegde heffingen. KOR. leveringen aan en van het buitenland. correcties vorige perioden en teruggaaf OB op oninbare vorderingen - deze eindterm kan getoetst worden in combinatie met eindterm 23 t/m 26 Hulpmiddelen voor de kandidaat: - relevante gegevens en documentatie - wetteksten 35