Tips & Trucs ArchiCAD 13 026: Zelf Ramen en Deuren maken, algemeen ArchiCAD bevat vele parametrische kozijnen. Mocht hier toch niet het gewenste kozijn tussen zitten, dan kunt u altijd nog uw eigen kozijn geheel naar wens aanmaken. Dit kozijn zal uiteraard niet parametrisch zijn. In deze Tip & Truc staat beschreven hoe u een eigen kozijn aan kunt maken. Lees, indien u in het bezit bent van de NL+ editie, hierna de Tip & Truc 037: Zelf Ramen en Deuren maken met behulp van de NL+ objecten, voor een stappenplan hoe u sneller en makkelijker een eigen kozijn aan kunt maken met behulp van enkele objecten uit de ArchiCAD bibliotheek NL+. Basis van het zelf kozijnen maken Het kozijn wordt liggend op de plattegrond geassembleerd met behulp van de gereedschappen. Bijvoorbeeld: Gebruik Vloeren voor het tekenen van glas of panelen, gebruik het wandgereedschap voor het tekenen van het kozijnframe en eventueel extra NL+ objecten voor het plaatsen van draaiende delen. Plaats de elementen op een speciale laag B Objecten maken of B Kozijnstaat, zodat het origineel bewaard blijft voor wijzigingen. Zie voor meer tips de paragraaf Tips voor het assembleren van het kozijn. Het nulvlak (Z=0) van de plattegrond is de buitenkant van het kozijn. Het noorden de bovenkant. Buitendraaiende delen van 54 mm dik liggen op hoogte 0-54 mm. Binnendraaiende delen van 54 mm dik liggen op hoogte 60-114 mm (bij een kozijnframe van 114 dik). Het kozijn opslaan als bibliotheekelement Het kozijn wordt ALTIJD vanuit het 3D beeld opgeslagen als Door of Window object. Tip: Activeer de Toolbar Objecten maken voor het makkelijker opslaan en openen van nieuwe en zelfgemaakte objecten. Selecteer het geassembleerde kozijn en kies voor Show Selection in 3D (=F5 Windows / F4 Mac) NB: De aansluitingen onder 45 graden zijn na het opslaan niet meer zichtbaar! 1 van 5 ArchiCAD T&T 13.026
Ga naar File / Libraries and Objects / Save 3D model as Type bij Name: een naam in. Indien gewenst kan als naam de merknaam gegeven worden. Check bij Options: of het Format op Editable GDL Script staat. Kies bij Type: of het element bij het Raam gereedschap of bij het Deur gereedschap opgeslagen moeten worden. * Gebruikt u dit kozijn alleen in dit bestand? Sla bij Save to: het bibliotheekelement op in de Embedded Library, zodat het kozijn in het project zelf opgeslagen wordt en automatisch altijd met het project verbonden blijft. Kies eventueel een bestaande map in deze bibliotheek of maak een nieuwe folder, genaamd Kozijnen, aan in de Embedded Library, met behulp van de knop New Folder * Gebruikt u dit kozijn in meerdere bestanden die aan elkaar gelinkt zijn en steeds hetzelfde kozijn moeten gebruiken? Ga bij Save to: naar Browse for a folder. En sla het kozijn in een externe bibliotheek op, zodat de andere gelinkte module of projectbestanden dezelfde up-to-date bibliotheek kunnen gebruiken. Sla het element op met Save. Het kozijn plaatsen Het opgeslagen kozijn krijgt automatisch parameters die echter niet werken!! Met deze parameters kunt u uw kozijn parametrisch maken. Dit raden wij echter niet aan. Activeer het Raam cq het Deur gereedschap. Als het element net is opgeslagen, zal het direct actief zijn. Zo niet, kies het zelfgemaakte kozijn. Plaats het kozijn zoals u gewend bent; normaal of gespiegeld, door met de een-ogige cursor rechts of links van het midden te klikken. Normaal Gespiegeld Zelfgemaakte kozijnen hebben vaste afmetingen. Wanneer een zelfgemaakt kozijn wordt opgerekt, rekt ook de framebreedte in verhouding op. Het 2D symbool aanpassen Het automatisch aangemaakte 2D symbool van het kozijn is een bovenaanzicht van het gemaakte 3D kozijn in wireframe mode bestaande uit losse lijnen. Indien gewenst, kan dit symbool aangepast worden. Selecteer het geplaatste kozijn, Ga naar File / Libraries and Objects / Open Object : het objectvenster wordt geopend. Open vervolgens het 2D symbol en pas het naar wens aan: - Verwijder eerst alle dubbele lijnen (Select all Lines + Edit / Reshape / Linework Consolidation ) - Plaats Hotspots op gewenste aangrijpingspunten 2 van 5 ArchiCAD T&T 13.026
- Teken indien gewenst de sponning - Voeg eventueel een arcering toe aan het 2D symbool. (Als voorbeeldwand wordt de laatst gekozen wand getoond. Boven is buiten, onder is binnen.) Sla het element vervolgens weer op (File / Save). Het 3D kozijn aanpassen Om het (3D) kozijn aan te passen, past u het origineel van het kozijn (liggend op de plattegrond op de speciale laag) aan en slaat u het kozijn opnieuw op onder dezelfde naam vanuit het 3D venster. Op deze manier overschrijft u het oude kozijn. Bewaar dus het origineel! Bij het opnieuw opslaan kunt u niet het oude element aanwijzen in de Embedded Library om het te overschrijven, maar moet u exact dezelfde naam intypen. ArchiCAD vraagt vervolgens of het element overschreven moet worden. Wanneer het element is opgeslagen in een externe bibliotheek, kan het oude element wel aangewezen worden en wordt automatisch exact dezelfde naam ingetypt. Voor ArchiCAD 12 gebruikers: Sinds een nieuwe technologie van het overschrijven van bibliotheekelementen in ArchiCAD 13 worden de overschreven kozijnen weer automatisch vervangen door de nieuwe kozijnen en hoeft u deze niet opnieuw te linken. Bij het opnieuw opslaan van het gewijzigde kozijn, zal ook het 2D symbool weer overschreven worden. Kopieer daarom eventueel eerst het 2D gewijzigde symbool en plak het onder het origineel op de plattegrond, zodat u het eventueel tegelijkertijd met de originele 3D elementen kunt oprekken. Na het opnieuw opslaan kunt u het weer kopiëren en terug plakken in het 2D symbool. Tips voor het assembleren van het kozijn Het kozijn kan met verschillende gereedschappen geassembleerd worden, dit is een kwestie van creatief omgaan met de gereedschappen en de eigenschappen van de gereedschappen. Methode 1: Slab-tool De meest flexibele manier is om het kozijn geheel op te bouwen met het Slab-gereedschap. Op deze methode kunt u altijd terugvallen, wanneer de speciale objecten en hulpmiddelen niet volstaan. Teken een rechthoek (of polygoon) met de gewenste grootte en maak er gaten in (frame) Vul de gaten weer op met nieuwe polygonen (glas of draaiende delen). Geef de polygonen de juiste dikte en hoogte en het juiste materiaal. Van naar binnendraaiende delen ligt de bovenkant van het deel op hoogte 114 (bij een kozijnframe van 67x114) Van naar buitendraaiende delen ligt de bovenkant van het deel op hoogte 54 (bij een draaiend deel van 54x54) Geef glas een dikte van slechts 1 mm zodat er geen dubbele lijn voor glas in het 2D symbool of de doorsnede ontstaat. De bovenkant van het glas ligt halverwege het kozijnframe of draaiend deel. Methode 2: De Wall-tool in combinatie met de slab-tool Het frame kan ook eenvoudig getekend worden met het Wallgereedschap. Stel de juiste hoogte (114) en breedte (67) in bij het Wand gereedschap en kies het gewenste materiaal. Voorbeeld Wall tool Settings voor Frame, 114x67 Teken het gewenste frame. Een midden-/tussenstijl kan makkelijk getekend worden met de referentielijn in het midden en met behulp van snappunten. (zie volgende afbeelding) 3 van 5 ArchiCAD T&T 13.026
De Draaiende delen en andere vlakinvullingen kunnen het beste met behulp van de Slab-tool getekend worden. Wanneer u in het bezit bent van de NL+ editie, lees dan tevens Tip & Truc 037 voor het plaatsen van de Draaiende delen en andere vlakinvullingen met de speciale NL+ objecten. Glas en Panelen: Stel de Slab naar wens in (dikte, bovenkant slab en materiaal) en teken de elementen, of klik ze erin met de toverstaf. Draaiende delen: Open de vloer instellingen, geef de vloer de juiste dikte (54), leg de vloer op het juiste niveau (Binnendraaiend op 114, buitendraaiend op 54), kies het gewenste materiaal en de speciale laag B Kozijnstaat. Teken de omtrek van het frame van het raamhout, teken de opening er nog niet in (het is makkelijker om dat na het plaatsen van het glas te doen). Stel het vloer-gereedschap in met instellingen voor het maken van een glas vlak. Klik het glas in het frame met behulp van de Toverstaf (spatiebalk) en de offset functie, geef de gewenste offset aan. Selecteer vervolgens weer het frame en klik er een opening in door met de Toverstaf op het glasvlak te klikken (met het vloergereedschap actief!). De frames van de draaiende delen kunnen ook getekend worden met de Wall-tool zoals het kozijnframe, maar let er dan op dat de wanden geen verbindingen met elkaar aan gaan door de Auto Intersection UIT te zetten, en dat het materiaal van het draaiend deel anders is, zodat het raamhout niet samensmelt met het kozijnhout in de doorsnedes! Niet-rechthoekige kozijnen Heeft u een niet-rechthoekig kozijn, dan moet u met een wallhole (een vloer met het ID wallhole ) de wandopening tekenen en deze samen met het kozijn opslaan, omdat ArchiCAD anders toch een rechthoekige opening in de wand maakt. Activeer het Slab-gereedschap en teken de contour van de opening die ArchiCAD in de wand moet maken bij het plaatsen van het kozijn. (de dikte, het niveau en het materiaal is niet belangrijk! Maak hem eventueel rood zodat hij voor uzelf makkelijk herkenbaar is.) Selecteer vervolgens de zojuiste getekende vloer, open de instellingen en vul in bij ID onder Listing and Labeling de naam wallhole Tip: Teken altijd eerst de contour van de opening en wijzig daarná pas de ID. Wanneer u namelijk de ID van de Default Settings al wijzigt voor het plaatsen van de opening, is de kans groot dat u daarna vergeet deze ID terug te zetten, waardoor u vervolgens bij het tekenen van nog meer kozijnen of kozijnonderdelen wandopeningen aan het tekenen bent in plaats van kozijnen, die niet zichtbaar zijn na het opslaan. In zeldzame gevallen gaan niet rechthoekige kozijnen die gemaakt zijn met het wandgereedschap, een interactie aan met de gevelwanden. Voor de zekerheid kunnen deze ramen derhalve het best met de slabtool gemaakt worden. 4 van 5 ArchiCAD T&T 13.026
Waterslag en latei Voeg geen waterslag en latei toe aan het kozijn vóór het opslaan van het element. De plaats van deze elementen is namelijk afhankelijk van de dikte van de wand en de negge die pas bij het plaatsen bepaald wordt. Voeg de Waterslag en Latei toe als een apart element, na het plaatsen van het kozijn. (niet geschikt voor kozijnen waarvan de onder en bovenzijde niet horizontaal lopen) Het element Waterslag en Latei13 is te vinden bij 31 Deuren en Ramen / 3D eigen kozijnen en voor deuren bevindt zich in de map bij 31 Deuren en Ramen / 3D eigen kozijnen het object Dorpel en latei buiten 13 Stel de juiste breedte, hoogte en borstwering in Kies de juiste waterslag, vensterbank, latei, spouwlat, architraaf en/of wandbeëindiging (alle parameters werken hetzelfde als bij de standaard Ramen) Stel bij beide elementen (de waterslag en latei en uw eigen gemaakt kozijn) de parameter Wandcontour op 2 indien de borstweringslijn niet zichtbaar mag zijn op de plattegrond. Plaats het element op dezelfde plaats als het zelfgemaakte kozijn. 5 van 5 ArchiCAD T&T 13.026