Monitor daklozen en harddrugsverslaafden Apeldoorn 2008 metingen 2004-2007 M. van Zwieten S. Biesma B. Bieleman
MONITOR DAKLOZEN EN HARDDRUGSVERSLAAFDEN APELDOORN 2008 METINGEN 2004-2007 November 2008 INTRAVAL Groningen-Rotterdam
COLOFON St. INTRAVAL Postadres: Postbus 1781 9701 BT Groningen E-mail info@intraval.nl Kantoor Groningen: Kantoor Rotterdam: St. Jansstraat 2C Goudsesingel 184 Telefoon 050-313 40 52 Telefoon 010-425 92 12 Fax 050-312 75 26 Fax 010-476 83 76 November 2008 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Tekst: Opmaak: Druk: Opdrachtgever: M. van Zwieten, S. Biesma, B. Bieleman M. van Zwieten Repro GMW Gemeente Apeldoorn ISBN-13: 978 90 88740 90 9
INHOUDSOPGAVE Pagina Resultaten 1 1. Kenmerken 3 2. Overlap 4 3. Omvangschattingen 5 Bijlage 1 Politie 9 Bijlage 2 Verslavingszorg 13 Bijlage 3 Maatschappelijke opvang 23 Bijlage 4 Overige instellingen 29 Bijlage 5 Overlap 35
RESULTATEN In dit hoofdstuk wordt aan de hand van registratiegegevens aandacht besteed aan de omvang en kenmerken van de doelgroepen daklozen en harddrugsverslaafden. Om de verschillende doelgroepen te onderscheiden wordt gebruik gemaakt van de definities van dak- en thuislozen, harddrugsverslaafden en zichtbare alcoholverslaafden die in matrix 1.1 staan vermeld. Deze definities sluiten aan bij landelijk gehanteerde omschrijvingen en zijn tevens gebruikt bij vergelijkbare doelgroepenanalyses die onder andere in Enschede, Almelo en Hengelo hebben plaatsgevonden. Aangezien de definities zo zijn geformuleerd dat ze in de praktijk toepasbaar zijn, wordt gesproken over werkdefinities. Matrix 1.1 Werkdefinities doelgroepen Doelgroep Werkdefinitie Dakloos Personen die: regelmatig buiten slapen, of regelmatig in een nachtopvang slapen, of een wisselende slaapplaats hebben, of bij familie of vrienden slapen op niet structurele basis 1. Thuisloos Harddrugsverslaafd Alcoholverslaafd (zichtbaar) Daklozen worden overigens eveneens als thuisloos beschouwd 2 Personen die wel een slaapplaats hebben: maar die toch regelmatig gebruik maken of afhankelijk zijn van dagopvang, 24-uurs opvang en dagbestedingprojecten, of bij familie of vrienden slapen op structurele basis, zich daar niet thuis voelen, niet in staat zijn om duurzame sociale relaties aan te gaan en zich een stabiel leef- en werkmilieu te verschaffen. Nadrukkelijk wordt nog thuis wonen bij de ouders niet als thuisloosheid beschouwd, tenzij er sprake is van opnieuw thuis wonen. Deze personen worden níet als dakloos beschouwd. Personen die gedurende het afgelopen half jaar: minimaal 3 dagen per week harddrugs gebruiken, of minimaal 2 dagen per week harddrugs gebruiken zodanig dat zij er de volgende dag in hun normale functioneren door worden belemmerd, of dagelijks methadon krijgen verstrekt. Personen die gedurende het afgelopen half jaar: meer dan vijf glazen alcohol per dag drinken op 20 dagen of meer per maand en zichtbaar op straat aanwezig zijn waardoor zij overlast kunnen veroorzaken. Registraties Voor een nadere bepaling van de omvang en samenstelling van de doelgroepen zijn, met behulp van idents (eerste twee letters van de achternaam en geboortedatum) geanonimiseerde gegevens verzameld bij: politie; Iriszorg; Tactus verslavingszorg; Leger des 1 Op structurele basis wil zeggen dat een persoon ergens voor onbepaalde tijd verblijft of dat de verblijfsperiode bekend is. Op niet-structurele basis wil zeggen dat onbekend is hoelang een persoon mag blijven. Bij structurele inwoning kan huur worden betaald, maar dit hoeft niet. 2 Personen die tijdelijk geen dak boven hun hoofd hebben, worden niet tot de daklozen gerekend. Dit geldt bijvoorbeeld voor degenen die tijdelijk geen dak boven hun hoofd hebben (frictiedakloosheid) in verband met: het verlaten van het ouderlijk huis; verhuizing; door een crisis uit huis gezet worden of door een crisis tijdelijk worden opgevangen; of door relatieproblemen een nieuw onderkomen nodig hebben en deze naar verwachting op korte termijn kunnen krijgen. Resultaten 1
Heils; RIBW; Horeb en GGNet. De gegevens geven inzicht in het bereik van de instellingen, de overlap tussen de instellingen en de achtergrondkenmerken van de geregistreerden. Op basis van deze gegevens is het, met behulp van de capture-recapture methode, tevens mogelijk om de omvang van in ieder geval de harddrugsverslaafden en daklozen te schatten. Er zijn gegevens opgevraagd over de jaren 2006 en 2007. Deze jaren worden vergeleken met de jaren 2004 en 2005 die in het vorige rapport van de monitor staan beschreven. Daar waar mogelijk zal tevens een vergelijking worden gemaakt met de gegevens over 1999 die tijdens het onderzoek uit 2000 zijn opgevraagd. Dit is echter maar beperkt mogelijk, omdat de gegevens over de jaren 2004 tot en met 2007 niet op dezelfde wijze zijn aangeleverd als tijdens het eerste onderzoek. Ontwikkelingen en aanpassingen in de registratiesystemen en betere inzichten in de registratiegegevens maakt een goede vergelijking moeilijk. Politiegegevens Om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van de in de politiebestanden voorkomende harddrugsverslaafden, alcoholisten en daklozen zijn gegevens opgevraagd uit twee verschillende registratiesystemen. Ten eerste zijn gegevens verkregen uit het Herkenningssyteem (HKS). Het gaat hierbij om kwantitatieve informatie over verdachten met de gevarenclassificatie 'harddrugsgebruiker' die in de periode 2004-2007 door de politie zijn aangehouden. Tevens zijn gegevens opgevraagd uit het Bedrijfsprocessensysteem (BPS). In het BPS wordt een groot deel van de politieactiviteiten uitgebreid en gedetailleerd vastgelegd. Voor alle vier jaren is op handmatige wijze op grond van de beschrijving van de aard van de situatie en de beschrijving van de verdachte nagegaan of een verdachte dakloos is en/of er een relatie met drugs, alcohol kan worden gelegd. Overige instellingen IrisZorg is een instelling voor verslavingszorg en maatschappelijke opvang, die in januari 2007 is ontstaan uit een fusie tussen Arcuris, De Grift en Passade maatschappelijke opvang. GGNet is een instelling voor geestelijke gezondheidszorg waarbinnen ook de OGGZ valt. De Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) omvat alle activiteiten op het gebied van de geestelijke volksgezondheid, die worden uitgevoerd niet op geleide van een vrijwillige, individuele hulpvraag. De RIBW Oost-Veluwe biedt en ontwikkelt begeleiding op maat in wonen, zorg en welzijn voor mensen met psychiatrische en/of psychosociale problemen. Horeb is een christelijke therapeutische woon- en leefgemeenschap in Beekbergen waar (ex-)verslaafden uit geheel Nederland verblijven. Tactus Verslavingszorg biedt hulp aan mensen die in de problemen komen door alcohol, drugs, medicijnen, gokken en/of eten. Leeswijzer Allereerst wordt ingegaan op enkele kenmerken van de personen uit de gegevens van de instellingen. Vervolgens wordt een overzicht van de overlap tussen de verschillende bestanden gegeven. Het hoofdstuk wordt afgesloten met omvangschattingen van de opiaatverslaafden en de daklozen. In de bijlagen 1 tot en met 4 wordt uitgebreider op de ontvangen gegevens van de instellingen ingegaan. 2 INTRAVAL - Monitor daklozen en harddrugsverslaafden Apeldoorn 2008
1. Kenmerken Uit de ontvangen registratiegegevens zijn voor de afzonderlijke bestanden onder meer enkele kenmerken af te leiden. Gekeken is naar de gemiddelde leeftijd en het geslacht van de personen die bij de instellingen bekend zijn. In alle vier jaren is de laagste gemiddelde leeftijd 22 jaar. De hoogste gemiddelde leeftijd is 57 jaar in 2004 en 58 jaar in zowel 2005, 2006 als 2007 (tabel 1.1a en tabel 1.1b). De jongste groep is met name bekend bij de outreachende hulpverlening, terwijl de afdeling van IrisZorg in Beekbergen onderdak biedt aan de oudste groep. Zowel bij het Woonhuis als bij de OGGZ staan alleen mannen geregistreerd in de aangeleverde bestanden. Ook wanneer naar de andere bestanden wordt gekeken blijkt het hier met name te gaan om mannen. Tabel 1.1a Aantallen en kenmerken geregistreerden in de verkregen bestanden, 2004 en 2005 2004 2005 Aantal Gem. Leeftijd % man % niet elders bekend Aantal Gem. Leeftijd % man % niet elders bekend Politie: HKS 127 38 94 58 106 39 91 37 Politie: BPS 168 41 n.b. 43 140 40 n.b. 34 Tactus: drugs 1 275 38 83 71 298 38 82 72 Tactus: alcohol 2 238 46 71 91 262 46 76 91 IrisZorg: Slaaphuis 3 145 39 90 46 100 41 89 41 IrisZorg: Beekbergen 158 57 94 90 154 58 92 92 RIBW: Woonhuis 19 42 100 53 19 41 100 53 Leger des Heils 109 44 n.b. 82 119 45 n.b. 83 GGNet: OGGZ 15 36 100 7 12 45 100 17 Outreachende Hulpverlening 84 22 71 83 67 22 66 85 1 Personen die bekend zijn bij het Opvang- en Adviescentrum, de Methadonverstrekking en/of de Behandeling en Begeleiding van Tactus verslavingszorg vanwege drugsgebruik. 2 Personen die bekend zijn bij het Opvang- en Adviescentrum en/of de Behandeling en Begeleiding van Tactus verslavingszorg vanwege alcoholgebruik. 3 Alleen personen die tien nachten of meer gebruik hebben gemaakt van het Slaaphuis. Tabel 1.1b Aantallen en kenmerken geregistreerden in de verkregen bestanden, 2006 en 2007 2006 2007 Aantal Gem. Leeftijd % man % niet elders bekend Aantal Gem. Leeftijd % man % niet elders bekend Politie: HKS 112 40 92 38 95 41 97 39 Politie: BPS 186 42 n.b. 42 179 44 n.b. 33 Tactus: drugs 1 294 37 80 66 323 36 80 69 Tactus: alcohol 247 46 74 89 253 46 71 90 IrisZorg: Slaaphuis 3 115 41 92 8 116 43 88 22 IrisZorg: dagopvang 4 208 41 79 19 321 41 77 27 IrisZorg: Beekbergen 156 58 94 93 165 58 92 90 Leger des Heils 182 45 68 84 180 47 67 86 OGGZ 18 43 89... 23 49 83 31 Outreachende Hulpverlening 62 22 74 66 69 22 70 81 1, 2, 3 Zie tabel 1.1a 4 Alleen personen die tien dagen of meer gebruik hebben gemaakt van de dagopvang. Resultaten 3
Het aantal daklozen dat tien nachten of meer gebruik heeft gemaakt van het Slaaphuis is tussen 2004 en 2007 gedaald van 145 in 2004 naar 116 in 2007. Tevens is er een afname te zien in het aantal harddrugsverslaafden dat in het HKS van de politie voorkomt: van 127 in 2004 naar 95 in 2007. 2. Overlap Voor elk jaar zijn de door de instellingen verstrekte gegevens met elkaar gekoppeld en verwerkt in één geanonimiseerd databestand. Personen die in het totale bestand meerdere keren voorkomen zijn vervolgens slechts één keer meegenomen. Wat overblijft is voor ieder jaar een geanonimiseerd bestand met unieke personen en de contacten die zij hebben gehad met politie, verslavingszorg, hulpverlening en/of maatschappelijke opvang. In totaal gaat het in 2004 om 1.440 unieke personen en in 2005 om 1.388 unieke personen, terwijl het in 2006 en 2007 respectievelijk 1.514 en 1.508 personen betreft. In tabel 1.2 is weergegeven hoeveel personen bij één of meerdere instellingen voorkomen. Hieruit blijkt dat in alle vier jaren het merendeel (87% in 2004, 88% in 2005, 85% in 2006 en in 2007) bij één instelling bekend is. Tabel 1.2 Bekendheid naar aantal instellingen, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % Bekend bij één instelling 1.254 87 1.218 88 1.282 85 1.286 85 Bekend bij twee instellingen 130 9 131 9 184 12 162 11 Bekend bij drie instellingen 49 3 36 3 45 3 51 3 Bekend bij vier instellingen 7 1 3 0 3 0 8 1 Totaal 1.440 100 1.388 100 1.514 100 1.508 100 Vervolgens is per jaar gekeken naar de overlap tussen de verschillende voorzieningen (zie bijlage 5 voor een overzicht per jaar). Daaruit komen de volgende bevindingen naar voren: - Het deel van de harddrugsverslaafden uit het HKS dat ook geregistreerd staat bij het OAC van Tactus is toegenomen van 17% in 2004 naar 29% in 2007. - Het percentage van de cliënten van de methadonverstrekking dat tevens bekend is bij het OAC is toegenomen van 27% in 2004 naar 61% in 2007. - Van de dak- en thuislozen en verslaafden die voorkomen in het BPS is respectievelijk 36% en 42% in 2006 en 2007 bekend bij de dagopvang van IrisZorg. - In alle jaren komt slechts een klein deel van de cliënten van de Horeb voor in de registratie van de politie. - Het percentage pashouders van het OAC dat eveneens gebruik heeft gemaakt van de nachtopvang in het Slaaphuis ligt in 2005, 2006 en 2007 aanzienlijk lager dan in 2004: 42% in 2004 tegenover respectievelijk 19%, 20% en 21% in de volgende jaren. Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 Ten slotte is gekeken naar de overlap tussen de vier jaren. Wanneer de vier geanonimiseerde databestanden met unieke personen aan elkaar zijn gekoppeld, blijken in totaal over alle vier jaren 3.282 unieke personen op enig moment geregistreerd te staan bij één of meer instellingen. Uit tabel 1.3 is op te maken dat de samenstelling verandert. Van de 1.508 personen die in 2007 bekend zijn bij één of meerder instellingen, waren er 577 nog niet bekend in 2004, 2005 of 2006. 4 INTRAVAL - Monitor daklozen en harddrugsverslaafden Apeldoorn 2008
Tabel 1.3 Aantallen geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 1.440 827 546 468 2005 1.388 757 558 2006 1.514 864 2007 1.508 Tevens is gekeken naar het aantal unieke personen dat in meer dan twee jaren bekend is bij één of meer instellingen. Uit tabel 1.4 blijkt dat er 386 unieke personen zijn die in alle vier jaren staan geregistreerd. Tabel 1.4 die in meer dan twee jaren staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 493 2005, 2006 en 2007 517 2004, 2005, 2006 en 2007 386 3. Omvangschattingen Met behulp van de registraties van de politie (BPS) en de maatschappelijke opvang (Slaaphuis) is een omvangschatting mogelijk van het aantal daklozen in Apeldoorn. Daarnaast kan met behulp van de registraties van de politie (HKS) en de drugshulpverlening (Tactus) een omvangschatting worden gemaakt van de populatie opiaatverslaafden. Daklozen Voor de jaren 2004, 2005, 2006 en 2007 kan met behulp van de capture-recapture methode de omvang van de populatie daklozen in Apeldoorn worden geschat. Voor het maken van deze schatting zijn uit het BPS-bestand van de politie de personen geselecteerd waarbij uit de omschrijving duidelijk naar voren komt dat zij dakloos zijn. Uit het bestand van het Slaaphuis zijn alleen die personen meegenomen, waarbij in de registratie staat aangegeven dat zij tien nachten of meer hebben doorgebracht in de voorziening. 3 Uit figuur 1.1 blijkt dat het aantal daklozen dat bekend is bij het Slaaphuis het hoogst is in 2004, namelijk 145 personen. Vervolgens is dit aantal gedaald naar respectievelijk 100, 115 en 116 in 2005, 2006 en 2007. Het aantal daklozen dat voorkomt in het BPS-bestand van de politie is in 2007 het hoogst (107), terwijl het in 2004, 2005 en 2006 gaat om achtereenvolgens 83, 93 en 89 daklozen. Het aantal daklozen dat bekend is bij zowel de politie als bij het Slaaphuis, oftewel de overlap tussen beide bestanden, is het kleinst (30) in 2005 en het hoogst (47) in 2007. 3 Hiervoor is gekozen omdat van deze personen bekend is dat zij dakloos zijn. Personen die minder dan tien nachten in het Slaaphuis hebben doorgebracht hoeven niet per definitie dakloos te zijn, het zou hierbij kunnen gaan om thuislozen of om personen in een (tijdelijke) crisissituatie. Resultaten 5
Door het aantal personen dat bekend is bij de politie en het aantal personen dat bekend is bij het Slaaphuis samen te nemen en de overlap daarvan af te trekken, kan het minimum aantal daklozen worden bepaald. Dit minimum aantal is in 2004 het hoogst (191). In de daaropvolgende jaren betreft het respectievelijk 163, 172 en 176 daklozen. Figuur 1.1 Minimum aantal daklozen, 2004-2007 250 200 191 163 172 176 150 100 145 83 100 93 115 89 116 107 Minimum Slaaphuis Politie Overlap 50 37 30 32 47 0 2004 2005 2006 2007 De omvangschatting van het aantal daklozen komt op basis van de beschikbare gegevens in 2004, 2005 en 2006 uit op respectievelijk 325, 310 en 320 (tabel 1.5). De schatting voor 2007 ligt beduidend lager (264). De lagere omvangschatting in 2007 wordt met name veroorzaakt doordat vergeleken met overige jaren de overlap tussen de bestanden groot is (47). Tabel 1.5 Omvangschatting aantal daklozen 2004, 2005, 2006 en 2007 Slaaphuis Politie (BPS) Overlap Minimum Schatting 2004 145 83 37 191 325 2005 100 93 30 163 310 2006 115 89 32 172 320 2007 116 107 47 176 264 Met behulp van de gegevens uit het onderzoek van 2000 zijn tevens omvangschattingen gemaakt van het aantal daklozen in de jaren 1997, 1998 en 1999. Het aantal daklozen lijkt sinds 1997 vrijwel onveranderd, de omvangschattingen voor de jaren 1997, 1998 en 1999 liggen met 317, 318 respectievelijk 315 op ongeveer hetzelfde niveau als in 2004, 2005 en 2006 (tabel 1.6). De omvangschatting in 2007 wijkt enigszins af van voorgaande jaren. 6 INTRAVAL - Monitor daklozen en harddrugsverslaafden Apeldoorn 2008
Tabel 1.6 Schatting daklozen 1997, 1998, 1999, 2004, 2005, 2006 en 2007 Minimum Schatting 1997 179 317 1998 169 318 1999 173 315 2004 191 325 2005 163 310 2006 172 320 2007 176 264 Opiaatverslaafden Voor de jaren 2004, 2005, 2006 en 2007 kan met behulp van de capture-recapture methode tevens de omvang van de populatie opiaatverslaafden in Apeldoorn worden geschat. Voor het maken van deze schatting zijn uit het HKS-bestand van de politie de personen met gevarenclassificatie harddrugsverslaving die woonachtig zijn in Apeldoorn of Beekbergen geselecteerd. Uit het bestand van Tactus zijn alleen die personen meegenomen, waarbij in de registratie staat aangegeven dat zij als eerste of tweede middel heroïne of methadon gebruiken. Het aantal opiaatverslaafden dat een proces-verbaal voor een misdrijf heeft ontvangen is het hoogst in 2004, namelijk 127 personen (figuur 1.2). Vervolgens is dit aantal gedaald naar 95 in 2007. Het aantal cliënten van Tactus is in 2004, 2006 en 2007 ongeveer gelijk (respectievelijk 157, 159 en 161), terwijl het in 2005 gaat om 171 opiaatverslaafden. Het aantal opiaatverslaafden dat bekend is bij zowel de politie als bij Tactus, oftewel de overlap tussen beide bestanden, is het kleinst (29) in 2004 en het hoogst (40) in 2005. Door het aantal personen dat bekend is bij de politie en het aantal personen dat bekend is bij Tactus samen te nemen en de overlap daarvan af te trekken, kan het minimum aantal opiaatverslaafden worden bepaald. Dit minimum aantal neemt af van 255 in 2004 tot 219 in 2007. Figuur 1.2 Minimum aantal opiaatverslaafden, 2004-2007 300 250 255 237 241 219 200 150 100 157 127 171 106 161 112 159 95 Minimum TACTUS Politie Overlap 50 29 40 32 35 0 2004 2005 2006 2007 Op basis van de beschikbare gegevens komt de omvangschatting van het aantal opiaatverslaafden dat in 2004 op enig moment in Apeldoorn aanwezig is geweest uit op 688 (tabel 1.7). De schattingen voor 2005, 2006 en 2007 liggen beduidend lager, namelijk op Resultaten 7
achtereenvolgens 453, 564 en 432. De hogere omvangschatting in 2004 wordt met name veroorzaakt doordat vergeleken met overige jaren de overlap tussen de bestanden klein is (29), terwijl het aantal harddrugsverslaafden in het HKS-bestand van de politie groot is (127). Tabel 1.7 Schatting opiaatverslaafden 2004-2007 Tactus Politie (HKS) Overlap Minimum Schatting 2004 157 127 29 255 688 2005 171 106 40 237 453 2006 161 112 32 241 564 2007 159 95 35 219 432 Met de gegevens van het onderzoek van 2000 is een schatting van het aantal opiaatverslaafden gemaakt voor de jaren 1997, 1998 en 1999. De schatting op basis van de gegevens van Tactus en de politie komt voor 1997, 1998 en 1999 op respectievelijk 513, 463 en 499 (tabel 1.8). Deze schattingen komen overeen met de schattingen voor de jaren 2005, 2006 en 2007. Het lijkt er dan ook op dat de schatting voor 2004 met 688 een eenmalige uitschieter is. Hier is sprake van een registratie effect. Tabel 1.8 Schatting opiaatverslaafden 1997, 1998, 1999, 2004, 2005, 2006 en 2007 Minimum Schatting 1997 329 513 1998 353 463 1999 365 499 2004 255 688 2005 237 453 2006 241 564 2007 219 432 8 INTRAVAL - Monitor daklozen en harddrugsverslaafden Apeldoorn 2008
BIJLAGE 1 POLITIE Van de politie zijn onder meer geanonimiseerde gegevens verkregen uit het Herkenningssysteem (HKS) van de politie. Het gaat hierbij om kwantitatieve informatie over verdachten die in 2004 en/of 2005 en/of 2006 en/of 2007 door de politie zijn aangehouden met de gevarenclassificatie 2 (harddrugsverslaafd). Daarnaast zijn gegevens ontvangen uit het Bedrijfsprocessensysteem (BPS). In het BPS wordt een groot deel van de politieactiviteiten uitgebreid en gedetailleerd vastgelegd. HKS In 2004 staan in totaal 127 drugsverslaafden (unieke personen), die afkomstig zijn uit Apeldoorn (108) en Beekbergen (19), bij de politie geregistreerd in het HKS voor het plegen van misdrijven in Apeldoorn (tabel 1). Het totaal aantal drugsverslaafden dat in 2005 voorkomt in het HKS ligt een stuk lager (106). Hiervan zijn 82 afkomstig uit Apeldoorn en 24 uit Beekbergen. In 2006 betreft het 112 drugsverslaafden die bij de politie staan geregistreerd (104 uit Apeldoorn en acht uit Beekbergen), terwijl het in 2007 gaat om 95 bij de politie geregistreerde drugsverslaafden (82 woonachtig in Apeldoorn en 13 in Beekbergen), het laagste aantal van de afgelopen vier jaar. In de verdeling naar leeftijd van de drugsverslaafden uit Apeldoorn en Beekbergen is een verschuiving te zien. In 2004 en 2005 behoort respectievelijk 43% en 50% tot de leeftijdscategorie 30-39 jaar, terwijl het percentage dat in 2006 en 2007 binnen deze groep valt lager ligt: 37% in 2006 en 34% in 2007. Het percentage dat tussen de 40 en 59 jaar is, is daarentegen toegenomen. Zowel in 2004 als in 2005 is 39% van de personen tussen de 40 en 59 jaar, terwijl het in 2006 en 2007 gaat om respectievelijk 45% en 48%. De gemiddelde leeftijd is in de loop van de jaren toegenomen: 38 jaar in 2004; 39 jaar in 2005; 40 jaar in 2006; en 41 jaar in 2007. Voor alle jaren geldt dat het merendeel van de verdachten met gevarenclassificatie twee een man is. Tabel 1 Verdachten in het HKS met gevarenclassificatie harddrugsverslaafd woonachtig in Apeldoorn en Beekbergen, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 n % n % n % n % Geslacht Man 119 94 97 91 103 92 92 97 Vrouw 8 6 9 9 9 8 3 3 Totaal 127 100 106 100 112 100 95 100 Leeftijd 12-19 jaar 2 2 2 2-0 1 1 20-29 jaar 20 16 9 9 18 16 13 14 30-39 jaar 55 43 53 50 41 37 32 34 40-59 jaar 49 39 41 39 50 45 46 48 60 jaar of ouder 1 1 1 1 3 3 3 3 Totaal 127 100 106 100 112 100 95 100 Bijlagen 9
Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 Voor de jaren 2004 tot en met 2007 zijn de geanonimiseerde databestanden met unieke personen aan elkaar gekoppeld. Uit tabel 2 blijkt dat de overlap tussen twee jaren kleiner wordt naarmate er over een langere periode wordt gekeken. Zo is de overlap tussen 2004 en 2005 56, terwijl de overlap tussen het jaar 2004 en het jaar 2007 25 bedraagt. De overlap is het grootst tussen 2004 en 2005. Tabel 2 Aantallen geregistreerde per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 127 56 34 25 2005 106 41 30 2006 112 40 2007 95 Tevens is gekeken naar het aantal personen dat in meer dan twee jaren voorkomt als harddrugsverslaafde in het HKS van de politie. Uit tabel 3 blijkt dat er 13 unieke personen zijn die in zowel 2004, 2005, 2006 als in 2007 staan geregistreerd. Tabel 3 die in meer dan twee jaren bij de politie staan geregistreerd in 2004, 2005 en 2006 25 in 2005, 2006 en 2007 22 in 2004, 2005, 2006 en 2007 13 BPS Voor de jaren 2004, 2005, 2006 en 2007 is op handmatige wijze nagegaan of meldingen in het BPS betrekking hebben op één van de doelgroepen van dit onderzoek. Wanneer uit de beschrijving blijkt dat het om een verslaafde of dakloze gaat zijn de gegevens ingevoerd. Uiteindelijk heeft dit in 2004 geleid tot 168 personen die behoren tot één van de doelgroepen en in 2005 tot 140 personen (tabel 4). In 2006 gaat het om 186 personen, terwijl het in 2007 179 personen betreft. Tabel 4 Verslaafden en daklozen in het BPS, 2004-2007 2004 (n=168) 2005 (n=140) 2006 (n=186) 2007 (n=179) n % n % n % n % Drugs 61 36 63 45 49 27 84 47 Alcohol 96 57 58 41 116 63 83 46 Dakloos 83 49 93 66 89 49 107 60 10 Bijlagen
Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 Voor de jaren 2004 tot en met 2007 zijn de geanonimiseerde databestanden met unieke personen aan elkaar gekoppeld. Na koppeling van de vier jaren blijven 483 personen over. De overlap tussen het jaar 2006 en het jaar 2007 is het grootst (tabel 5). Tabel 5 Aantallen geregistreerde per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 168 48 45 38 2005 140 41 35 2006 186 57 2007 179 Vervolgens is gekeken naar het aantal personen dat in meer dan twee jaren voorkomt in het BPS van de politie. Uit tabel 6 blijkt dat 14 personen (3%) in alle jaren voorkomen. Tabel 6 die in meer dan twee jaren bij de politie staan geregistreerd die in drie jaren staan geregistreerd in het BPS: in 2004, 2005 en 2006 23 in 2005, 2006 en 2007 24 die in alle vier jaren staan geregistreerd in het BPS: in 2004, 2005, 2006 en 2007 14 Overlap HKS en BPS De personen die in beide systemen van de politie voorkomen, zijn ook met elkaar vergeleken. Uit tabel 7 blijkt dat de overlap tussen de twee bestanden van 2004 en 2005 gering is. In 2004 komen 30 personen zowel in het HKS als in het BPS voor, in 2005 geldt dit voor 37 personen. Het aantal personen dat in 2006 en 2007 zowel in het HKS als in het BPS voorkomt is achtereenvolgens 16 en 31 Hieruit blijkt dat het niet per definitie hoeft voor te komen dat overlastveroorzakers ook crimineel zijn en visa versa. Tabel 7 Overlap HKS en BPS, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 n % n % n % n % Alleen HKS 97 41 69 33 96 34 64 26 Alleen BPS 108 46 103 49 167 60 148 61 HKS en BPS 30 13 37 18 16 6 31 13 Totaal 235 100 209 100 279 100 243 100 Bijlagen 11
12 Bijlagen
BIJLAGE 2 VERSLAVINGSZORG Van Tactus, instelling voor verslavingszorg, zijn over de jaren 2004, 2005, 2006 en 2007 geanonimiseerde gegevens ontvangen van cliënten met een drugsverslaving en van cliënten die vanwege problematisch alcoholgebruik contact met Tactus hebben gehad. De gegevens zijn verkregen van het opvang en adviescentrum (OAC), de methadonverstrekking en de behandeling en begeleiding. De volgende gegevens zijn opgevraagd: eerste twee letters achternaam; geboortedatum; geslacht; eerste en tweede middel; de frequentie van het gebruik; en de woonsituatie. In 2004 en 2005 staan in totaal respectievelijk 513 en 560 unieke personen geregistreerd bij één of meerdere afdelingen van Tactus. Het aantal personen dat in 2006 en 2007 bekend is bij Tactus is achtereenvolgens 541 en 576. Ten opzichte van 2004 is er sprake van een toenemend aantal cliënten. Tabel 1 Cliënten Tactus 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % man 396 77 444 79 417 77 438 76 vrouw 117 23 116 21 124 23 138 24 Totaal 513 100 560 100 541 100 576 100 cocaïne 46 9 54 10 49 9 52 9 heroïne 139 27 151 27 139 26 137 24 methadon 9 2 9 2 10 2 9 2 cannabis 64 13 66 12 71 13 94 16 overige drugs 17 3 18 3 25 5 31 5 alcohol 238 46 262 47 247 46 253 44 Totaal 513 100 560 100 541 100 576 100 Methadonverstrekking 164 32 170 30 160 30 164 28 OAC 60 12 81 14 100 18 119 21 Behandeling en begeleiding 358 70 388 69 376 70 407 71 In alle vier jaren is het merendeel van de cliënten bij één afdeling van Tactus bekend (87% in 2004, 87% in 2005, 83% in 2006 en 82% in 2007), terwijl slechts 1% bekend is bij zowel de methadonverstrekking als het OAC als de Behandeling en Begeleiding. Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 De geanonimiseerde databestanden van de jaren 2004 tot en met 2007 zijn vervolgens aan elkaar gekoppeld. Er zijn 391 personen die zowel in 2004 als in 2005 voorkomen in de registratie van Tactus, terwijl de overlap tussen 2004 en 2007 198 is. De overlap tussen twee jaren blijkt dus kleiner te worden naarmate er over een langere periode wordt gekeken. (tabel 2). Bijlagen 13
Tabel 2 Aantallen geregistreerde per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 513 391 241 198 2005 560 363 256 2006 541 381 2007 576 Ook is gekeken naar het aantal unieke personen dat in meer dan twee jaren staat geregistreerd bij Tactus verslavingszorg. Uit tabel 3 blijkt dat er 184 unieke personen zijn die in alle vier jaren voorkomen in de registratie. Tabel 3 die in meer dan twee jaren bij Tactus staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 234 2005, 2006 en 2007 251 2004, 2005, 2006 en 2007 184 Drugsverslaafden Hieronder wordt ingegaan op de gegevens van de drugsverslaafden die door Tactus verslavingszorg zijn aangeleverd. Achtereenvolgens zal worden ingegaan op de gegevens van het Opvang- en Adviescentrum, de Methadonverstrekking en de Behandeling en Begeleiding. Het Opvang- en Adviescentrum Het aantal drugsverslaafden dat bij het Opvang- en Adviescentrum staat geregistreerd is toegenomen van 50 in 2004 naar 104 in 2007 (tabel 4). Van de geregistreerde personen is in alle vier jaren het overgrote deel man (94% in 2004, 91% in 2005, 84% in 2006 en 84% in 2007). Het percentage vrouwen, is toegenomen van 6% in 2004 naar 16% in 1007. Tussen 2004 en 2007 is een verschuiving te zien in de leeftijdsverdeling. In 2004 valt ruim twee vijfde (44%) binnen de leeftijdscategorie 30-39 jaar, terwijl dit percentage in 2007 een stuk lager ligt (22%). Daarentegen is het percentage van de drugsverslaafden tussen de 40 en 59 jaar toegenomen van 46% naar 74%. De gemiddelde leeftijd in de vier jaren is achtereenvolgens 41 jaar, 42 jaar, 44 jaar en 45 jaar. Nagegaan is welk middel het voornaamste probleemmiddel is van de cliënten van het OAC. Het percentage bij wie het gebruik van cocaïne staat geregistreerd als eerste middel is tussen 2004 en 2007 afgenomen (26% in 2004, 24% in 2005, 15% in 2006 en 12% in 2007). De afname van het percentage cocaïnegebruikers gaat gepaard met een toename van het aantal heroïnegebruikers. Het absolute aantal cocaïnegebruikers dat bekend is bij het Opvang- en Adviescentrum is in alle vier jaren nagenoeg gelijk. Het deel dat heroïne als voornaamste probleemmiddel heeft, is toegenomen van 70% in 2004 naar 81% in 2007. Het aantal geregistreerde cliënten van het OAC dat over een eigen woonruimte beschikt of op kamers woont is toegenomen van 30% in 2004 naar 46% in 2007. Het percentage van de cliënten dat gebruik maakt van opvang voor dak- of thuislozen is in alle vier jaren ongeveer 14 Bijlagen
gelijk (8% in 2004, 13% in 2004, 13% in 2006 en 11% in 2007). Het aantal dat een zwervend bestaan leidt is in 2004, 2005, 2006 en 2007 respectievelijk 18%, 19%, 17% en 13%. Tabel 4 Tactus: Drugsverslaafden bekend bij OAC, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % man 47 94 57 91 73 84 87 84 vrouw 3 6 6 10 14 16 17 16 Totaal 50 100 63 100 87 100 104 100 12-19 jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 20-29 jaar 3 6 3 5 2 2 2 2 30-39 jaar 22 44 26 41 27 31 24 23 40-59 jaar 23 46 32 51 55 63 76 73 60 jaar of ouder 2 4 2 3 3 3 2 2 Totaal 50 100 63 100 87 100 104 100 cocaïne 13 26 15 24 13 15 12 12 heroïne 35 70 43 68 69 79 84 81 anders 2 4 5 8 5 6 8 8 Totaal 50 100 63 100 87 100 104 100 eigen woonruimte 12 24 14 22 25 29 36 35 op kamers 3 6 4 6 7 8 11 11 bij familie of vrienden 2 4 4 6 5 6 7 7 opvang dak- of thuislozen 4 8 8 13 11 13 11 11 kosthuis/pension 3 6 2 3 1 1 1 1 zwervend 9 18 12 19 15 17 13 13 ouderlijk huis 3 6 3 5 5 6 3 3 anders 5 10 5 8 7 8 8 8 onbekend 9 18 11 17 11 13 14 13 Totaal 50 100 63 100 87 100 104 100 Naast het hoofdmiddel is tevens gekeken naar het geregistreerde bijmiddel. Bij de heroïne gebruikers is cocaïne meestal het tweede middel, gevolgd door alcohol. In 2004, 2005, 2006 en 2007 staat bij achtereenvolgens 37%, 37%, 30% en 31% cocaïne als tweede middel geregistreerd. Het percentage dat alcohol als tweede middel gebruikt is respectievelijk 20%, 19%, 16% en 16% - Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 De geanonimiseerde databestanden van het OAC over de jaren 2004 tot en met 2007 zijn aan elkaar gekoppeld (tabel 5). Onder de 104 personen die in 2007 bij het OAC staan geregistreerd bevinden zich 26 nieuwe cliënten. De overige personen zijn bekend in 2004, 2005 en/of 2006. Tabel 5 Aantallen bij het OAC geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 50 41 34 32 2005 63 52 45 2006 87 75 2007 104 Bijlagen 15
Uit tabel 6 blijkt dat er 27 unieke personen zijn die in alle vier jaren voorkomen in de registratie. Tabel 6 die in meer dan twee jaren bij het OAC van Tactus staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 32 2005, 2006 en 2007 44 2004, 2005, 2006 en 2007 27 Methadonverstrekking Tactus heeft gegevens aangeleverd van de cliënten die deelnemen aan het methadonprogramma van de instelling. Uit tabel 7 blijkt dat het aantal deelnemers aan het methadonprogramma in 2004, 2005, 2006 en 2007 ongeveer gelijk is (respectievelijk 156, 162, 151 en 153). Van de geregistreerde personen is 86% man. In alle jaren valt de grootste groep in de leeftijdscategorie 40-59 jaar. Het percentage dat binnen deze categorie valt is toegenomen van drie vijfde (60%) in 2004 naar drie kwart (74%) in 2007. Het deel van de drugsverslaafden dat tussen de 30 en 39 jaar is, is afgenomen van een derde (34%) in 2004 naar een kwart (24%) in 2007. De gemiddelde leeftijd is in 2004 42 jaar en 2005 43 jaar, terwijl dit in 2006 en 2007 45 jaar is. Iemand moet heroïne gebruiken of hebben gebruikt om in het methadonprogramma mee te mogen doen. In alle vier jaren is bij het merendeel van de cliënten heroïne dan ook het eerste middel (respectievelijk 82%, 83%, 83% en 84%). Wanneer naar het tweede middel dat staat geregistreerd wordt gekeken blijkt respectievelijk 54%, 38%, 40% en 37% geen andere middelen te gebruiken. Het percentage dat cocaïne als tweede middel gebruikt is respectievelijk 30%, 34%, 34% en 31% Het percentage van de geregistreerde drugsverslaafden dat over eigen woonruimte beschikt of op kamers woont is toegenomen van 41% in 2004 naar 47% in 2007. Het aantal drugsverslaafden dat een zwervend bestaan leidt is 12% in 2004, 11% in 2005, 9% in 2006 en 9% in 2007. Tabel 7 Tactus: drugsverslaafden bekend bij methadonvertrekking, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % man 134 86 140 86 128 85 131 86 vrouw 22 14 22 14 23 15 22 14 Totaal 156 100 162 100 151 100 153 100 12-19 jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 20-29 jaar 7 5 4 3 1 1 1 1 30-39 jaar 53 34 52 32 40 27 37 24 40-59 jaar 94 60 104 64 107 71 113 74 60 jaar of ouder 0 0 2 1 3 2 2 1 Totaal 156 100 162 100 151 100 153 100 cocaïne 11 7 12 7 11 7 10 7 heroïne 128 82 134 83 125 83 128 84 methadon 9 6 9 6 9 6 8 5 anders 8 5 7 4 15 10 7 5 Totaal 156 100 162 100 151 100 153 100 16 Bijlagen
eigen woonruimte 53 34 59 36 57 38 55 36 op kamers 11 7 12 7 15 10 17 11 bij familie of vrienden 9 6 9 6 8 5 11 7 opvang dak- of thuislozen 11 7 12 7 15 10 12 8 kosthuis/pension 4 3 4 3 3 2 3 2 zwervend 19 12 18 11 14 9 14 9 ouderlijk huis 12 8 12 7 12 8 13 9 anders 14 9 14 9 9 6 11 7 onbekend 23 15 22 14 18 12 17 11 Totaal 156 100 162 100 151 100 153 100 - Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 De geanonimiseerde databestanden van de methadonverstrekking over de jaren 2004 tot en met 2007 zijn aan elkaar gekoppeld (tabel 8). Van de 153 personen die in 2007 bij de methadonverstrekking staan geregistreerd zijn er 11 niet bekend in 2004, 2005 en/of 2006. Tabel 8 Aantallen bij de methadonverstrekking geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 156 140 117 115 2005 162 133 125 2006 151 136 2007 153 Uit tabel 9 blijkt dat er 109 unieke personen zijn die in alle vier jaren voorkomen in de registratie van de methadonverstrekking. Tabel 9 die in meer dan twee jaren bij de methadonverstrekking van Tactus staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 117 2005, 2006 en 2007 122 2004, 2005, 2006 en 2007 109 Behandeling en begeleiding Het aantal drugsverslaafden dat bij behandeling en begeleiding van Tactus staat geregistreerd is toegenomen van 131 in 2004 naar 165 in 2007 (tabel 10). Van de geregistreerde personen is in alle vier jaren het merendeel man. Het percentage van de drugsverslaafden dat vrouw is, is echter toegenomen van een vijfde (20%) in 2004 naar ruim een kwart (27%) in 2007. In 2004 en 2005 is de gemiddelde leeftijd 32 jaar, terwijl dit in 2006 en 2007 is afgenomen naar respectievelijk 29 en 28 jaar is. De gemiddelde leeftijd ligt bij behandeling en begeleiding ook beduidend lager dan bij het opvang- en adviescentrum en de methadonverstrekking van Tactus. Hierbij kan worden opgemerkt dat bij een toenemend aantal van de geregistreerden bij behandeling en begeleiding cannabis het hoofdmiddel is (48% in 2004, 47% in 2005, 53% in 2006 en 56% in 2007). In alle vier jaren staat bij bijna een Bijlagen 17
kwart cocaïne als hoofdmiddel genoteerd (respectievelijk 24%, 25%, 24% en 22%). Het percentage van deze cliënten bij wie heroïne als hoofdmiddel staat geregistreerd is afgenomen van 17% in 2004 naar 6% in 2007. Bij het opvang- en adviescentrum en de methadonverstrekking daarentegen staat heroïne het vaakst vermeld als hoofdmiddel. Het aantal geregistreerde personen dat gebruik maakt van opvang voor dak- en thuislozen, in een kosthuis of een pension woont of een zwervend bestaan leidt is in alle vier jaren gering. Het merendeel beschikt over een eigen woonruimte, woont in het ouderlijk huis of woont op kamers. Overigens is het percentage van de drugsverslaafden dat een eigen woonruimte heeft afgenomen, terwijl het percentage dat in het ouderlijk huis of op kamers woont is toegenomen. In 2004 woont 13% bij de ouders, terwijl het in 2007 om 29% gaat. Tabel 10 Tactus: drugsverslaafden bekend bij Behandeling en Begeleiding 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % man 105 80 109 79 102 75 121 73 vrouw 26 20 29 21 35 26 44 27 Totaal 131 100 138 100 137 100 165 100 12-19 jaar 19 15 16 12 25 18 32 19 20-29 jaar 42 32 52 38 58 42 72 44 30-39 jaar 40 31 36 26 27 20 41 25 40-59 jaar 29 22 32 23 26 19 20 12 60 jaar of ouder 1 1 2 1 1 1 0 0 Totaal 131 100 138 100 137 100 165 100 cocaïne 32 24 34 25 33 24 36 22 heroïne 22 17 23 17 13 10 9 6 cannabis 63 48 65 47 72 53 93 56 anders 14 11 14 10 19 14 27 16 Totaal 131 100 138 100 137 100 165 100 eigen woonruimte 58 44 58 42 46 34 50 30 op kamers 13 10 17 12 22 16 29 18 bij familie of vrienden 8 6 5 4 8 6 7 4 opvang dak- of thuislozen 4 3 6 4 4 3 5 3 kosthuis/pension 4 3 5 4 4 3 4 2 zwervend 8 6 7 5 3 2 3 2 ouderlijk huis 17 13 22 16 37 27 47 29 anders 11 8 9 7 9 7 16 10 onbekend 8 6 9 7 4 3 4 2 Totaal 131 100 138 100 137 100 165 100 - Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 De geanonimiseerde databestanden van de Behandeling en Begeleiding over de jaren 2004 tot en met 2007 zijn aan elkaar gekoppeld (tabel 11). Onder de 165 personen die in 2007 bij het OAC staan geregistreerd bevinden zich 82 nieuwe cliënten, terwijl de overige personen bekend zijn in 2004, 2005 en/of 2006. 18 Bijlagen
Tabel 11 Aantallen bij de Behandeling en Begeleiding geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 131 70 25 15 2005 138 64 27 2006 137 80 2007 165 Uit tabel 12 blijkt dat er 11 unieke personen zijn die in alle vier jaren voorkomen in de registratie van de Behandeling en Begeleiding van Tactus. Tabel 12 die in meer dan twee jaren bij de Behandeling en Begeleiding van Tactus staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 22 2005, 2006 en 2007 27 2004, 2005, 2006 en 2007 11 Alcoholverslaafden Naast gegevens over drugsverslaafden heeft Tactus eveneens gegevens aangeleverd over cliënten die vanwege problematisch alcoholgebruik contact met de instelling hebben gehad. Eerst zal worden ingegaan op de gegevens van het Opvang- en Adviescentrum, vervolgens worden de gegevens van de Behandeling en Begeleiding besproken. Opvang en Adviescentrum Bij het Opvang en Adviescentrum staan in 2004 tien alcoholverslaafden geregistreerd, in 2005 zijn dit er 17 (tabel 13). In 2006 en 2007 zijn er achtereenvolgens 13 en 15 alcoholverslaafden bekend bij het OAC. De geregistreerde personen zijn (bijna) allemaal man. In alle vier jaren valt de grootste groep in de leeftijdscategorie 40-59 jaar; acht van de tien in 2004, 12 van de 17 in 2005, zeven van de 13 in 2006 en 11 van de 15 in 2007. Tabel 13 Tactus: alcoholverslaafden bekend bij OAC, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % man 10 100 17 100 12 92 14 94 vrouw 0 0 0 0 1 8 1 7 Totaal 10 100 17 100 13 100 15 100 12-19 jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 20-29 jaar 0 0 1 6 0 0 0 0 30-39 jaar 2 20 4 24 6 46 3 20 40-59 jaar 8 80 12 71 7 54 11 73 60 jaar of ouder 0 0 0 0 0 0 1 7 Totaal 10 100 17 100 13 100 15 100 Bijlagen 19
eigen woonruimte 3 30 7 41 6 46 4 27 op kamers 2 20 2 12 1 8 1 7 bij familie of vrienden 1 10 1 6 1 8 1 7 opvang dak- of thuislozen 1 10 2 12 2 15 6 40 kosthuis/pension 0 0 0 0 0 0 0 0 zwervend 1 10 2 12 1 8 1 7 ouderlijk huis 1 10 1 6 0 0 0 0 anders 0 0 2 12 2 15 2 13 onbekend 1 10 0 0 0 0 0 0 Totaal 10 100 17 100 13 100 15 100 - Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 De geanonimiseerde databestanden van het OAC over de jaren 2004 tot en met 2007 zijn aan elkaar gekoppeld (tabel 14). Onder de 15 personen die in 2007 bij het OAC staan geregistreerd bevinden zich zes nieuwe cliënten. De overige personen zijn bekend in 2004, 2005 en/of 2006. Tabel 14 Aantallen bij het OAC geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 10 9 3 3 2005 17 8 6 2006 13 9 2007 15 Uit tabel 15 blijkt dat er drie unieke personen zijn die in alle vier jaren voorkomen in de registratie. Tabel 15 die in meer dan twee jaren bij het OAC van Tactus staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 3 2005, 2006 en 2007 6 2004, 2005, 2006 en 2007 3 Behandeling en begeleiding Uit tabel 16 blijkt dat het aantal alcoholverslaafden dat bij de behandeling en begeleiding van Tactus staat geregistreerd respectievelijk 229, 250, 234 en 242 is. Tussen de 70% en 75% van de geregistreerden is man. In alle vier jaren valt ongeveer drie vijfde (respectievelijk 56%, 63%, 59% en 59%) in de leeftijdscategorie 40-59 jaar. De gemiddelde leeftijd ligt een stuk hoger dan bij de drugsgebruikers van behandeling en begeleiding; in alle vier jaren is de gemiddelde leeftijd 46 jaar. Van de geregistreerde alcoholverslaafden beschikt in 2004 ruim een kwart over eigen woonruimte (78% in 2004, 76% in 2005, 77% in 2006 en 76% in 2007). 20 Bijlagen
Tabel 16 Tactus: alcoholverslaafden bekend bij Behandeling en Begeleiding, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 N % N % N % N % man 160 70 187 75 169 72 169 70 vrouw 69 30 63 256 65 28 73 30 Totaal 229 100 250 100 234 100 242 100 12-19 jaar 4 2 4 2 2 1 5 2 20-29 jaar 23 10 19 8 17 7 19 8 30-39 jaar 46 20 47 19 49 21 47 19 40-59 jaar 129 56 158 63 139 59 142 59 60 jaar of ouder 27 12 22 9 27 12 29 12 Totaal 229 100 250 100 234 100 242 100 eigen woonruimte 178 78 189 76 180 77 185 76 op kamers 10 4 8 3 9 4 17 7 bij familie of vrienden 8 4 6 2 9 4 8 3 opvang dak- of thuislozen 1 0 2 1 2 1 2 1 kosthuis/pension 2 1 2 1 2 1 2 1 zwervend 2 1 3 1 2 1 2 1 ouderlijk huis 13 6 16 6 10 4 10 4 anders 6 3 10 4 14 6 12 5 onbekend 9 4 14 6 6 3 4 2 Totaal 229 100 250 100 234 100 242 100 - Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 De geanonimiseerde databestanden van de Behandeling en Begeleiding over de jaren 2004 tot en met 2007 zijn aan elkaar gekoppeld (tabel 17). Onder de 242 personen die in 2007 bij de Behandeling en Begeleiding staan geregistreerd bevinden zich 95 nieuwe cliënten, terwijl de overige personen in 2004, 2005 en/of 2006 bekend zijn. Tabel 17 Aantallen bij Behandeling en Begeleiding geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 229 166 79 52 2005 250 140 84 2006 234 144 2007 242 Uit tabel 18 blijkt dat er 47 unieke personen zijn die in alle vier jaren voorkomen in de registratie. Tabel 18 die in meer dan twee jaren bij de Behandeling en Begeleiding van Tactus staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 74 2005, 2006 en 2007 82 2004, 2005, 2006 en 2007 47 Bijlagen 21
22 Bijlagen
BIJLAGE 3 MAATSCHAPPELIJKE OPVANG IrisZorg is een instelling voor verslavingszorg en maatschappelijke opvang, en is in januari 2007 ontstaan uit een fusie tussen Arcuris, De Grift en Passade maatschappelijke opvang. IrisZorg verleent diensten op het gebied van zorg, welzijn en wonen aan personen die (tijdelijk) ondersteuning nodig hebben om hun leven op eigen wijze vorm te geven. Hieronder worden de gegevens gepresenteerd van het Slaaphuis in Apeldoorn, van de Dagopvang en van opvangvoorzieningen in Beekbergen. Naast IrisZorg hebben het Leger des Heils en de RIBW (Het Woonhuis) eveneens gegevens aangeleverd. IrisZorg: Slaaphuis Het aantal unieke personen dat staat geregistreerd in het bestand van het Slaaphuis neemt aanzienlijk af; van 293 in 2004 tot 189 in 2007 (tabel 1). In alle vier jaren is het merendeel man; 87% in 2004 en in 2005 en 90% in 2006 en in 2007. In de leeftijdsverdeling vindt een verschuiving plaats. Het percentage van de cliënten dat in de leeftijdscategorie 20-29 jaar valt, is afgenomen van 22% in 2004 naar 7% in 2007. Daarentegen is het deel van de cliënten dat ouder is dan 40 jaar toegenomen van 46% in 2004 naar 58% in 2007. De gemiddelde leeftijd neemt in de loop van de jaren toe: zowel in 2004 als in 2005 is de gemiddelde leeftijd 38 jaar, terwijl het in 2006 en 2007 achtereenvolgens 39 jaar en 43 jaar is. Tabel 1 IrisZorg: cliënten Slaaphuis, 2004-2007 2004 2005 2006 2007 n % n % n % n % Geslacht Man 255 87 227 87 191 90 171 90 Vrouw 38 13 34 13 21 10 18 10 Totaal 293 100 261 100 212 100 189 100 Leeftijd 12-19 jaar 4 1 9 3 8 4 4 2 20-29 jaar 66 22 48 18 28 13 14 7 30-39 jaar 90 31 94 36 74 35 61 32 40-59 jaar 128 44 103 39 90 43 96 51 60 jaar of ouder 5 2 7 3 9 4 12 6 onbekend - 0-0 3 1 2 1 Totaal 293 100 261 100 212 100 189 100 Aantal nachten minder dan 10 148 51 161 62 97 46 73 39 10-60 nachten 59 20 44 17 58 27 63 33 meer dan 60 nachten 86 29 56 21 57 27 53 28 Totaal 293 100 261 100 212 100 189 100 Het percentage van de cliënten dat binnen een jaar minder dan tien nachten gebruik heeft gemaakt van het Slaaphuis neemt in de loop van de jaren af, terwijl het percentage dat tussen de tien en 60 nachten staat geregistreerd is toegenomen. In 2004 en 2005 heeft respectievelijk 51% en 62% minder dan tien nachten gebruik gemaakt van het Slaaphuis. Het percentage van de cliënten dat in 2006 en in 2007 minder dan 10 nachten staat geregistreerd bij het Slaaphuis ligt lager: 46% in 2006 en 39% in 2007. Het percentage van Bijlagen 23
de personen dat tussen de 10 en 60 nachten heeft doorgebracht in het Slaaphuis bedraagt in 2004 20%, terwijl het in 2005 17% is. In 2006 en 2007 gaat het om respectievelijk 27% en 33%. Het deel van de cliënten dat meer dan 60 nachten voorkomt in het bestand van het Slaaphuis is in de vier jaren ongeveer gelijk gebleven. Overlap unieke personen 2004, 2005, 2006 en 2007 Voor de jaren 2004 tot en met 2007 zijn de geanonimiseerde databestanden met unieke personen aan elkaar gekoppeld. De overlap tussen twee jaren wordt kleiner naarmate er over een langere periode wordt gekeken (tabel 2). Tussen 2004 en 2005 is de overlap het grootst: 121 personen die in beide jaren voorkomen. Tabel 2 Aantallen geregistreerde unieke personen per jaar en de overlap, Slaaphuis 2004-2007 2004 2005 2006 2007 2004 293 121 50 43 2005 261 54 47 2006 212 67 2007 189 Tevens is gekeken naar het aantal unieke personen dat in meer dan twee jaren staat geregistreerd bij het Slaaphuis. Uit tabel 3 blijkt dat er 23 unieke personen zijn die in zowel 2004, 2005, 2006 als in 2007 staan geregistreerd bij het Slaaphuis. Tabel 3 die in meer dan twee jaren staan geregistreerd 2004, 2005 en 2006 38 2005, 2006 en 2007 31 2004, 2005, 2006 en 2007 23 IrisZorg: de dagopvang De dagopvang van IrisZorg is een voorziening die een beschermde omgeving, praktische hulp (dienstverlening), informatie en advies aan dak- en thuisloze mannen en vrouwen biedt. Er zijn vijftig plaatsen beschikbaar. De dagopvang is het hele jaar, zeven dagen per week van 09.15 uur tot 17.00 uur geopend. Tijdens deze openingsuren kan men een beroep doen op de verschillende diensten of hiervoor een afspraak maken. IrisZorg heeft voor de jaren 2006 en 2007 de gegevens van de dagopvang aangeleverd. Uit tabel 4 blijkt dat er in 2006 278 personen bekend zijn bij de dagopvang, terwijl dit er in 2007 321 zijn. Het merendeel van de geregistreerde cliënten is man (respectievelijk 79% en 77%). In 2006 en in 2007 valt nagenoeg de helft (48%) van de cliënten binnen de leeftijdscategorie 40-59 jaar, terwijl een derde (respectievelijk 32% en 34%) tussen de 30 en 39 jaar is. Het deel van de cliënten dat minder dan tien dagen in de dagopvang heeft doorgebracht is toegenomen van een kwart (25%) in 2004 naar ruim twee vijfde (44%) in 2005. Daarentegen is het percentage dat meer dan 60 dagen in de dagopvang is geweest afgenomen van 38% naar 17%. Bijlagen 24
Tabel 4 IrisZorg: cliënten dagopvang, 2006 en 2007 2006 2007 n % n % Geslacht Man 220 79 246 77 Vrouw 34 12 38 12 Onbekend 24 9 37 12 Totaal 278 100 321 100 Leeftijd 12-19 jaar 6 2 8 3 20-29 jaar 32 12 34 11 30-39 jaar 89 32 110 34 40-59 jaar 134 48 153 48 60 jaar of ouder 15 5 12 4 onbekend 2 1 4 1 Totaal 278 100 321 100 Aantal dagen minder dan 10 70 25 141 44 10-60 dagen 101 36 127 40 meer dan 60 dagen 107 38 53 17 Totaal 278 100 321 100 IrisZorg: Beekbergen Naast de voorzieningen in Apeldoorn, biedt IrisZorg eveneens opvangvoorzieningen aan in Beekbergen. Het gaat hierbij onder meer om 24-uursvoorzieningen en meerzorgvoorzieningen. In 2004, 2005 en 2006 is het aantal personen dat gebruik heeft gemaakt van deze opvangvoorzieningen ongeveer gelijk: respectievelijk 158, 154 en 156. Het aantal personen dat staat geregistreerd ligt in 2007 met 165 hoger dan de jaren ervoor. Voor alle jaren geldt dat het overgrote deel man is (tabel 5). Daarnaast is in alle vier jaren ruim 90% van de geregistreerde personen ouder dan 40 jaar. In 2004 is de gemiddelde leeftijd 57 jaar, in 2005, 2006 en 2007 is dit 58 jaar. De ondersteunende begeleiding die men krijgt bestaat in alle vier jaren hoofdzakelijk uit dagelijkse ondersteunende begeleiding (tussen de 84% en 87%). In 2004, 2005 en 2006 gaat het daarnaast voornamelijk om huishoudelijke verzorging (73% in 2004, 68% in 2005 en 66% in 2006), terwijl hiervan in 2007 maar in 16% van de gevallen sprake is geweest. Daarentegen ligt het percentage van de cliënten dat persoonlijke verzorging heeft ontvangen in 2007 (49%) hoger dan in voorgaande jaren (39% in 2004, 38% in 2005 en 36% in 2006). Het deel van de cliënten dat verpleegkundige zorg heeft gekregen is in 2004, 2005 en 2006 een vijfde (respectievelijk 22%, 21% en 19%), terwijl het in 2007 gaat om ruim twee vijfde (42%). Bijlagen 25