VERKIEZINGEN VOOR HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RADEN OP 13 JUNI 2004.

FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Algemene Directie Instellingen en Bevolking Directie Bevolking en Verkiezingen VERKIEZINGEN VOOR HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RADEN OP 13 JUNI 2004. Technische richtlijnen voor de voorzitters van de geautomatiseerde stembureaus..

INHOUDSTAFEL I. INLEIDING.... 3 1.1 DE SOORTEN VERKIEZINGEN.... 4 1.2 HET ELEKTRONISCH STEMMEN.... 4 II. TECHNISCHE BESCHRIJVING VAN DE MACHINES EN HUN EIGENSCHAPPEN... 5 2.1 DE VOORZITTERPC (=URN).... 9 2.1.1 DE FUNCTIE VAN DE URN.... 9 2.1.2 HET GEBRUIK VAN DE URN.... 10 2.2 DE STEMPC (=MAV)... 14 2.2.1 DE FUNCTIE VAN DE MAV.... 14 2.2.2 HET GEBRUIK VAN DE MAV... 15 2.3 DE STEMBUS (=URNE).... 16 III. DE OPSTARTPROCEDURE VAN DE MACHINES... 17 3.1 OPSTARTEN VAN DE VOORZITTERSPC (= URN) EN VAN DE STEMBUS (= URNE)... 19 3.2 OPSTARTEN VAN DE STEMPC S (= MAV S).... 19 3.3 TERUG NAAR DE VOORZITTERSPC... 20 3.4 DE REFERENTIESTEMMEN... 20 IV. DE VALIDATIEPROCEDURE VAN DE MAGNEETKAARTEN.... 22 4.1 DE VALIDATIE.... 23 4.1.1 EEN BELG IN BELGIË...ERREUR! SIGNET NON DEFINI. 4.1.2 EEN E.U.-ONDERDAAN...ERREUR! SIGNET NON DEFINI. V. DE STEMPROCEDURE... 24 5.1 DE STEMMING.... 25 5.2 HET OPROEPEN VAN HET ADMINISTRATIEMENU OP DE VOORZITTERSPC.... 25 VI. DE AFSLUITPROCEDURE.... 26 6.1 HET AFSLUITEN VAN HET STEMBUREAU.... 27 6.1.1 DE STEMPC S... 27 6.1.2 DE VOORZITTERSPC EN DE STEMBUS.... 27 VII. INCIDENTEN... 29 7.1 BIJ HET OPSTARTEN VAN DE VOORZITTERSPC... 30 7.2 BIJ HET OPSTARTEN VAN DE STEMPC S (=MAV S)... 33 7.3 TERUG NAAR DE VOORZITTERSPC (=URN).... 35 7.4 TIJDENS HET STEMMEN... 37 7.4.1 BIJ DE VOORZITTERSPC (=URN).... 37 7.4.2 BIJ DE STEMPC S (=MAV S)... 41 7.5 BIJ HET AFSLUITEN... 43 VIII. ALGEMENE OPMERKINGEN.... 45 8.1 MAV WORDT OMGEVORMD TOT URN... 46 8.2 AANSLUITING ALS MAV... 46 8.3 SCHRIJFBEVEILIGING VAN DE DISKETTE.... 46 pag.2/47

I. Inleiding. pag.3/47

1.1 De soorten verkiezingen. Op 13 juni 2004 wordt er gestemd voor volgende verkiezingen: - Europees Parlement - Raden De kiezer mag stemmen: a) Op een lijststem. b) Op één of meerdere kandidaten binnen dezelfde lijst. c) Blanco. 1.2. Het elektronisch stemmen. Vanaf 08.00u. wordt het stembureau geopend. De kiezer komt het stembureau binnen en geeft zijn oproepingsbrief samen met zijn identiteitskaart af. Hij wordt aangeduid op de kiezerslijst en ontvangt dan van de voorzitter of de door hem aangeduide persoon een gevalideerde magneetkaart. De kiezer begeeft zich naar het stemhokje, steekt de magneetkaart in de magneetkaartlezer van de stempc en brengt zijn stem uit op het scherm met behulp van de lichtpen. Hij doorloopt de verschillende verkiezingen en dient telkens zijn stem te bevestigen. Na de laatste bevestiging van zijn stem komt de magneetkaart terug uit de magneetkaartlezer. De kiezer neemt de magneetkaart en verlaat het stemhokje. Hij deponeert zijn magneetkaart in de kaartlezer van de elektronische stembus nadat hij ze vooraf aan de voorzitter van het stembureau getoond heeft en krijgt dan pas zijn afgestempelde oproepingsbrief en identiteitskaart terug. De kiezer verlaat het stembureau. De kiezer krijgt eerst de lijsten voor het Europees Parlement te zien, daarna die van de Raden. pag.4/47

II. Technische beschrijving van de machines en hun eigenschappen. pag.5/47

Er zijn twee types van machines aanwezig in een stembureau: de URN met de URNE en de MAV. - De URN is de machine van de voorzitter van het stembureau. - De URNE is de elektronische stembus waarin de magneetkaarten worden gedeponeerd en geregistreerd. - De MAV is de machine die gebruikt wordt door de kiezer in het stemhokje. Het onderscheid tussen de twee machines betreft enkel de uitwendig aangesloten randapparatuur. De MAV heeft ten opzichte van een URN een lichtpen en een alarmbox in plaats van een klavier. Iedere MAV kan dus URN worden door het toevoegen en weglaten van uitwendig aangesloten randapparatuur. Het omgekeerde kan niet, daar op een URN geen lichtpen kan worden aangesloten. Buiten de «BIOS» bevindt er zich op deze machines geen enkele software. De software wordt opgeladen vanop een diskette (RODE masterdiskette) die wordt afgeleverd aan de voorzitter van het stembureau één of meerdere dagen vóór de verkiezingen. Bij het opstarten test de software welke randapparatuur er is aangesloten en of deze correct werkt. Hierdoor bepaalt de software eveneens om welk type van toestel (MAV of URN) het gaat en welke software er moet worden geladen. Er zijn nog twee andere types van machines die echter alleen gebruikt worden door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken of de kantonhoofdbureaus (= totalisatiebureaus) : de voorbereidingsmachines en de totalisatiemachines. Deze PC s worden gekenmerkt door een verwijderbare schijfeenheid van 105 Mb (SYQUEST-Digivote 1) of een IOMEGA ZIP eenheid van 100 Mb (ZIP-Digivote 2). pag.6/47

De voorzijde van de URN. Magneetkaartlezer Diskettelezer Spanning Uitvoer toets UU U Reset Kontrolelampje spanning Deurslotje pag.7/47

De achterzijde van de URN. Voeding naar scherm Ventilator Voeding UU Klavier Beeldscherm Muis Urne pag.8/47

2.1 De voorzitterpc (=URN). Deze machine is gebouwd rond een standaardpc met minimaal volgende componenten: Systeem digivote I : - een «miditower» behuizing met aanpassing voor een magneetkaartlezer; - een PC 386SX, 33Mhz, met 4Mb intern geheugen, uitbreidbaar tot 16Mb; - een moederkaart met een «kaartlezer/2 serieel poorten en 1 parallele poort interface»; - een magneetkaartlezer/schrijver; - de kaartlezer van de stembus; - een klavier; - een kleuren SVG 15 scherm. Systeem digivote II : - een «miditower» behuizing met aanpassing voor een magneetkaartlezer; - een PC Pentium 233Mhz, met 8Mb intern geheugen, uitbreidbaar tot 256Mb; - een moederkaart met een «kaartlezer/2 serieel poorten en 1 parallele poort interface»; - een magneetkaartlezer/schrijver; - de kaartlezer van de stembus; - een klavier; - een kleuren SVG 15 scherm. 2.1.1 De functie van de URN. De URN is het toestel dat voorbehouden is voor de voorzitter van het stembureau. In het stembureau is dit het enige toestel waarop een klavier is aangesloten. Het is eveneens op dit toestel dat de elektronische stembus is aangesloten. Per stembureau is er slechts één URN aanwezig. De andere in het stembureau aanwezige toestellen zijn de stemmachines die zich in de stemhokjes bevinden. Een dergelijk toestel in een stemhokje wordt MAV genoemd. Deze toestellen hebben geen klavier maar wel een lichtpen en een alarmbox. Bij defect van de URN kan deze door een MAV worden vervangen. Hiervoor koppelt men de lichtpen en de alarmbox los en koppelt men het klavier en vervolgens de elektronische stembus aan de MAV aan. Na het heropstarten wordt het toestel als URN herkend. De voorzitter van het stembureau zorgt met de URN voor: - het initialiseren van de diskette en de magneetkaart met het paswoord om de stemmachines (=MAV s) op te starten; - het initialiseren of valideren van de magneetkaarten voor de kiezers; - het aanvaarden van de magneetkaart met de uitgebrachte stem(men) van de kiezer; - het volgen van het verloop van de stemming. pag.9/47

In vergelijking met de stemming op papier zorgt de URN voor de elektronische uitgifte van de stemformulieren en het elektronisch stockeren van deze formulieren in de stembus. De URN zorgt eveneens voor het inlezen van de magneetkaarten met de uitgebrachte stemmen die worden gedeponeerd in de URNE. De ingelezen stemmen worden daarna weggeschreven op de RODE masterdiskette en later op de dag getotaliseerd op het kantonhoofdbureau. Tijdens het sluiten van het stembureau worden de stemmen getotaliseerd en weggeschreven op 2 diskettes. De eerste diskette (rode) wordt «MASTER» genoemd, de tweede (witte) «BACKUP1». Deze backup wordt in de eerste plaats genomen voor het veiligstellen van de gegevens in geval van verlies of diefstal of beschadiging van de «MASTER» en in de tweede plaats voor de totalisaties. 2.1.2 Het gebruik van de URN. De URN heeft een netschakelaar, een diskettelezer en een reset toets die zich achter een gesloten deurtje bevinden. Alleen de voorzitter van het stembureau heeft toegang door middel van een sleuteltje. De URN wordt normaal opgestart door het deurtje van de PC te openen, de «MASTER» diskette in de diskettelezer te plaatsen en achtereenvolgens de POWER-knop van de PC in te drukken. Opmerking : Vooraleer U de POWER-knop van de PC indrukt, moet U eerst de elektronische stembus aanzetten. Deze schakelaar vindt U op de achterzijde van het bovenste gedeelte. De elektronische stembus staat aan wanneer de schakelaar langs de kant van de «I» is ingedrukt en wanneer het indicatielichtje brandt. Bij het aanzetten van de PC gaat het indicatielichtje van het scherm en van de PC branden. De monitor dient niet apart aangezet te worden, daar die in standby-modus staat. Wanneer de «MASTER» diskette decfect zou blijken, kan er opnieuw opgestart worden vanaf de «BACKUP1» diskette. Tijdens het opstarten wordt alles gecontroleerd op zijn goede werking. Wanneer er een fout wordt gededecteerd komt er een overeenkomstig foutbericht op het scherm. Wanneer de opstartfase voorbij is, moet het paswoord worden opgegeven om de Digivote toepassing op te starten en om een magneetkaart te initialiseren. Op deze kaart wordt het paswoord geschreven. Hiermee kunnen dan de MAV s, samen met de diskette worden opgestart. Er zijn maximaal 3 pogingen toegestaan om het paswoord van 16 tekens in te geven. Na de derde verkeerde ingave moet het systeem volledig opnieuw worden opgestart. Wanneer alle MAV s zijn opgestart (cfr. infra - punt 2.2.2), wordt de diskette terug in de diskettelezer van de URN geplaatst. Na het intikken van het paswoord is het stembureau definitief geopend. Tijdens de verkiezingen toont de URN een globale teller op het scherm met het aantal geïnitialiseerde of gevalideerde magneetkaarten en het aantal in de elektronische stembus pag.10/47

gedeponeerde magneetkaarten. Hierdoor is er een continue opvolging van het aantal in omloop zijnde magneetkaarten mogelijk. Er zijn tevens tellers voorzien om het aantal gevalideerde magneetkaarten en uitgebrachte stemmen weer te geven voor de Belgen die mogen deelnemen aan alle verkiezingen en voor de niet-belgen die enkel mogen deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement. Wanneer het stembureau wordt gesloten, worden de bestanden waarop de geregistreerde stemmen staan, afgesloten op de «MASTER» diskette. Na het wegschrijven vraagt de URN om de «BACKUP1» diskette in de lezer te steken, om een veiligheidscopie van de stemmen en totalen op deze diskette te plaatsen. Na deze handelingen kan de URN worden afgezet. Dit gebeurt via een administratie menu dat via de <ESC> toets kan worden opgeroepen. U mag dus zeker niet het stembureau afsluiten door het apparaat gewoon uit te schakelen (powerknop indrukken), maar U moet eerst de aangewezen afsluitprocedure volgen. Eens deze afsluitprocedure beëindigd, dan kan de PC worden uitgeschakeld. pag.11/47

De voorzijde van de MAV. Magneetkaartlezer Diskettelezer Spanning Uitvoer toets UU U Reset Kontrolelampje spanning Deurslotje pag.12/47

De achterzijde van de MAV. Voeding naar scherm Ventilator Voeding UU Alarm of klavier Beeldscherm Muis Alarm Urne Lichtpen 2 de schermaansluiting pag.13/47

2.2 De stempc (=MAV). Deze machine is eveneens gebouwd rond een standaardpc met minimaal volgende componenten: Systeem digivote I : - een «miditower» behuizing met aanpassing voor een magneetkaartlezer; - een PC 386SX, 33Mhz, met 4Mb intern geheugen, uitbreidbaar tot 16Mb; - een moederkaart met een «kaartlezer/2 serieel poorten en 1 parallele poort interface»; - een magneetkaartlezer/schrijver; - de kaartlezer van de stembus; - een lichtpen; - een alarmbox; - een kleuren SVG 15 scherm. Systeem digivote II : - een «miditower» behuizing met aanpassing voor een magneetkaartlezer; - een PC Pentium 233Mhz, met 8MB intern geheugen, uitbreidbaar tot 256Mb; - een moederkaart met een «kaartlezer/2 serieel poorten en 1 parallele poort interface»; - een magneetkaartlezer/schrijver; - de kaartlezer van de stembus; - een lichtpen; - een alarmbox; - een kleuren SVG 15 scherm. 2.2.1 De functie van de MAV. De MAV is het toestel dat zich in het stemhokje bevindt. De MAV heeft als zichtbare kenmerken de aanwezigheid van een lichtpen en een alarmbox en de afwezigheid van een klavier. Per stembureau zijn er minimaal 3 en maximaal 8 MAV s opgesteld, elk in hun overeenkomstig stemhokje. Een MAV kan bij defect van de URN diens plaats innemen. Hiervoor koppelt men de lichtpen en de alarmbox los en koppelt men het klavier en vervolgens de elektronische stembus aan. Na het heropstarten wordt het toestel als URN herkend. De MAV heeft volgende basis functionaliteiten: - het inlezen van de magneetkaart van de kiezer; - het begeleiden van de kiezer via berichten op het scherm; - het vertonen van de verschillende elektronisch gestockeerde kiesbrieven; - het aanvaarden en geldig verklaren van de door de kiezer uitgebrachte stem(men); pag.14/47

- het encrypteren van de stemgegevens; - het wegschrijven van de stem(men) op de magneetkaart. In vergelijking met de stemming op papier zorgt de MAV voor het op het scherm brengen van de kiesbrieven. De lichtpen van de MAV vervangt het rode potlood. Het aanstippen op papier wordt vervangen door het aanstippen op het scherm met de lichtpen. De MAV is eveneens uitgerust met een alarmbox. Die verwittigt U visueel en auditief dat er iets fundamenteel verkeerd loopt met de machine in het stemhokje en dat een interventie gewenst is. Het rode lichtje is gerelateerd aan de leespen, het groene lichtje is gerelateerd aan de magneetkaart. 2.2.2 Het gebruik van de MAV. De kiezer heeft enkel toegang tot de magneetkaartlezer, de lichtpen en het scherm. De diskettelezer, de netschakelaar en de reset-toets bevinden zich achter het gesloten deurtje. De alarmbox bevindt zich buiten het stemhokje. De alarmbox wordt alleen door de voorzitter bediend. Wanneer er een auditief en visueel signaal aangaat moet U de berichten op het scherm van de MAV interpreteren en de nodige handelingen uitvoeren om de fout te herstellen. Op de alarmbox bevindt zich een drukknop om het auditief signaal te onderbreken en tegelijk de magneetkaart uit te werpen. Wanneer het rode of groene lampje uitgaat is de fout hersteld. Globaal gezien verloopt de stemming als volgt: - Het eerste scherm vraagt de kiezer om zijn magneetkaart in de magneetkaartlezer te steken. - Er zal eventueel gevraagd worden aan de kiezer in welke taal hij wenst te werken. - Per verkiezing krijgt de kiezer een scherm met alle partijlijsten te zien. - Eerst verschijnen de partijen voor het Europees Parlement. - De kiezer maakt dan zijn keuze uit een lijst van partijen. - Op het scherm verschijnen alle kandidaten en opvolgers van de gewenste partij. - De kiezer maakt hieruit een keuze door met de lichtpen loodrecht op het vakje van zijn keuze te drukken. - Indien de kiezer geen foutieve handeling heeft uitgevoerd, zal er om een bevestiging gevraagd worden. - Indien deze echter wel een foutieve handeling heeft uitgevoerd, wordt hij erop gewezen dat zijn keuze ongeldig is. - Voorgaande stappen worden nu herhaald voor de Raad. - De stem wordt geëncrypteerd en op de magneetkaart weggeschreven. - Het scherm vraagt de kaart terug te nemen en aan de voorzitter te geven. - Men toont de kaart aan de voorzitter en deponeert ze in de URNE. Nadat de kiezer zijn stem heeft uitgebracht kan hij deze opnieuw visualiseren. Daartoe brengt hij zijn magneetkaaert terug in in het toestel. Het systeem toont achtereenvolgens alle uitgebrachte stemmen. De kiezer kan op dit ogenblik zijn stem echter niet meer wijzigen. pag.15/47

Eenmaal de kiezer de stemming heeft doorlopen, wordt alle steminformatie gewist van de MAV. Bij het afsluiten van het stembureau moet men enkel het toetsel afzetten. Het gebruik van de lichtpen vergt echter enkele voorzorgen : - het scherm moet voldoende intensiteit hebben. De afstelling hiervan is al op voorhand gebeurd; - op de punt van de lichtpen mag er zich geen stof bevinden; - de lichtpen moet loodrecht op het scherm gehouden worden; - het scherm enkel aanwijzen met de lichtpen volstaat niet, men moet met de lichtpen voelbaar drukken tegen het scherm. 2.3 De stembus (=URNE). De stembus bestaat uit 2 delen : het bovenste gedeelte «DECK» genaamd en het onderste gedeelte «BOTTEM» genaamd. De magneetkaart wordt na de stemming ingebracht in een gleuf die zich bevindt in het bovenste gedeelte. Dit bovenste gedeelte is beveiligd tegen het insteken van niet toegelaten voorwerpen. Op het moment dat de magneetkaart ingelezen wordt en de gegevens weggeschreven worden op de masterdiskette aanwezig in de voorzitterspc, verschijnt er op het scherm van de voorzitterpc, bij de globale tellerstand, een optelling van het aantal kaarten die in de urne aanwezig zijn. Ook bij de validatie van een magneetkaart verhoogt de tellerstand van de globale teller met één eenheid. Er zijn bovendien nog tellers voorzien, die de gevalideerde kaarten enerzijds en de uitgebrachte stemmen anderzijds specifiek weergeven voor de Belgische kiezers die mogen deelnemen aan alle verkiezingen en de niet-belgen die enkel een stem mogen uitbrengen voor het Europees Parlement. pag.16/47

III. De opstartprocedure van de machines. pag.17/47

Wat heeft U hiervoor nodig? Eén of meerdere dagen voor de verkiezingen ontvangt U volgende zaken: - 2 diskettes; - een briefomslag met het paswoord; - een gebruiksaanwijzing. De diskettes dragen de naam «MASTER» en «BACKUP1». Alle diskettes bevatten dezelfde informatie en werken met hetzelfde paswoord. Het paswoord bevindt zich in de briefomslag en bestaat uit 16 tekens. Dit paswoord zal U in verschillende fasen van de stemming moeten intypen. De 2 diskettes, het paswoorddocument en de gebruiksaanwijzing moeten op de dag van de verkiezingen worden meegenomen naar het kiesbureau. pag.18/47

3.1 Opstarten van de voorzitterspc (= URN) en van de stembus (= URNE). Vooraleer U de voorzitterspc (URN) (zowel de PC-eenheid als het beeldscherm) en de stembus (URNE) opstart, moet U deze eerst aansluiten op het elektriciteitsnet. Eénmaal dit gebeurd is, zet U de schakelaar van de urne aan, die zich aan de achterzijde bevindt. Dan brengt U de RODE masterdiskette in de diskettelezer die zich achter het deurtje bevindt én pas dan drukt men de POWER-knop van de voorzitterspc in om het programma op te starten. Na enige ogenblikken vraagt de computer het paswoord. Het paswoord bestaat uit 16 tekens en bevindt zich in een verzegelde omslag, die U reeds in ontvangst genomen heeft één of meer dagen vóór de verkiezingen. Nadat U het paswoord heeft ingetypt, zal de computer om een magneetkaart vragen. Deze brengt U dan vervolgens in de kaartlezer in. Op deze magneetkaart wordt het paswoord gegenereerd. Wanneer dit gebeurd is, zal de magneetkaart automatisch uit de kaartlezer komen. Deze magneetkaart heeft U nodig om de stempc s op te starten of indien nodig te heropstarten. Het is raadzaam dat U op deze magneetkaart een teken aanbrengt (bv. een kruisje) en deze persoonlijk bijhoudt. Die magneetkaart is namelijk, qua uitzicht, identiek aan alle andere magneetkaarten. Nu neemt U de masterdiskette uit de diskettelezer en kunt U de stempc s opstarten. 3.2 Opstarten van de stempc s (= MAV s). Vooraleer U de stempc s (MAV s) opstart, moet U deze eerst aansluiten op het elektriciteitsnet, zowel de PC-eenheid als het beeldscherm. Het is raadzaam deze één voor één aan te sluiten, aangezien de elektriciteitspiek anders te groot zou kunnen zijn en er een stroompanne kan ontstaan. Eenmaal dit gebeurd is, brengt U de RODE masterdiskette in de diskettelezer van de eerste stempc en drukt U pas dan op de POWER-knop. De computer vraagt nu om de magneetkaart met het paswoord in de kaartlezer te brengen. Vervolgens vraagt de computer om met de lichtpen op het vakje «OK» te drukken. U krijgt een bevestiging dat de stempc is opgestart. De magneetkaart en de masterdiskette mogen nu uit de stempc gehaald worden. Vergrendel het deurtje van de stempc met het sleuteltje, zodat de kiezer niet aan de POWER-knop kan. De volgende stempc s worden op dezelfde wijze opgestart. Wanneer alle stempc s zijn opgestart, keert U met de RODE masterdiskette en de magneetkaart met het paswoord terug naar de voorzitterspc. pag.19/47

3.3 Terug naar de voorzitterspc. Plaats de RODE masterdiskette terug in de diskettelezer en druk op de «Enter» of «Return» toets. De computer vraagt opnieuw het paswoord van 16 tekens. Na het intypen van dit paswoord, krijgt U een scherm te zien met 6 tellers. Telkens een teller met het aantal gevalideerde of geïnitialiseerde magneetkaarten en een teller met het aantal magneetkaarten die in de in de urne zijn gedeponeerd en dit voor : enkel de Belgen die mogen deelnemen aan alle verkiezingen enkel de niet-belgen die slechts mogen deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement globale tellers die de som uitmaken van de vorige tellers Het deurtje van het diskettestation mag nu gesloten en vergrendeld worden. Het sleuteltje en de magneetkaart met het paswoord worden door U bewaard. Om 08.00 uur wordt het stembureau geopend. 3.4 De referentiestemmen. Vóór 08.00 uur en alvorens de kiezers binnen te laten in het kieslokaal, moet de voorzitter van het bureau referentiestemmen uitbrengen (één referentiestem per stemmachine) en dient hij die in een verzegelde omslag te steken. De referentiestemmen bestaan uit magneetkaarten waarop de stemmen geregistreerd zijn (zie verder) en de vermelding van die stemmen op de bijlage 1 van het proces-verbaal. Het doel van het referentiestemmen is om het kantonhoofdbureau in de mogelijkheid te stellen een eventuele controle door te voeren van de registratie op de magneetkaarten. De magneetkaarten zullen gelezen worden op een aangepaste machine en het resultaat zal vergeleken worden met hetgeen op papier (uw bijlage 1) vermeld staat. Te volgen procedure: In aanwezigheid van het bureau, stelt de voorzitter de volgende handelingen: 1. hij neemt het formulier bestemd om de referentiestemmen op te tekenen; 2. hij neemt evenveel geïnitialiseerde magneetkaarten als er stemmachines zijn; 3. hij begeeft zich naar het eerste stemhokje; 4. hij brengt een willekeurige stem uit en noteert voor welke lijst en welke kandidaat of kandidaten hij gestemd heeft; 5. zodra de magneetkaart terug uit de magneetkaartlezer komt, brengt hij op die magneetkaart het zelfklevend etiket aan dat het nummer van het stemhokje draagt; Belangrijke opmerking : het zelfklevend etiket niet aanbrengen op de magnetische strook die zich op de keerzijde van de kaart bevindt!!! pag.20/47

6. hij gaat naar het volgende stemhokje en herneemt de procedure vanaf punt 4. Op het einde van de procedure wordt het formulier, dat getekend dient te worden door de voorzitter en het bureau, samen met de genummerde magneetkaarten in een speciale verzegelde omslag gestoken die bestemd is voor de voorzitter van het kantonhoofdbureau. De voorzitter noteert tevens in het proces-verbaal hoeveel magneetkaarten er gebruikt werden voor het uitbrengen van de referentiestemmen. Opmerking: Op het ogenblik van de referentiestemmen dient de voorzitter gelijktijdig op een kladblad, maar apart van de leden van zijn bureau, de uitgebrachte stemmen te noteren om te voorkomen dat de uitgebrachte referentiestemmen verkeerd worden genoteerd op het officiële formulier. pag.21/47

IV. De validatieprocedure van de magneetkaarten. pag.22/47

4.1 De validatie. Vooraleer de kiezer kan stemmen, moet de voorzitter of zijn secretaris eerst een magneetkaart valideren. Onderscheid Belgische keizer tov niet-belgische kiezer : 1 Belgische kiezer (mag deelnemen aan aalle verkiezingen) : wanneer U een magneetkaart valideert dan hoeft U enkel een niet-gebruikte magneetkaart in de kaartlezer te brengen en wordt deze automatisch gevalideerd. De specifieke teller gevalideerde kaarten voor de Belgische kiezers word met 1 éénheid verhoogd. 2 niet-belgische kiezer (mag enkel deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement) : druk op de spatiebalk en breng een niet-gebruikte magneetkaart in in de kaartlezer. Deze wordt automatisch gevalideerd voor een niet-belgische kiezer. De specifieke teller gevalideerde kaarten voor de niet-belgische kiezers word met 1 éénheid verhoogd. Na de validatie van de magneetkaart komt deze automatisch weer uit de kaartlezer. Op het basisscherm wordt de globale teller van het aantal gevalideerde kaarten telkens verhoogd met 1. Nu kan U deze kaart aan de kiezer overhandigen en kan deze op zijn beurt in het stemhokje zijn stem uitbrengen. De kiezer zal eerst stemmen voor het Europees Parlement en dan voor de Raad. Belangrijke opmerking : gelet op hetzelfde uitzicht van de magneetkaarten zowel voor de Belgische als niet-belgische kiezers is het aangewezen, indien U op voorhand magneetkaarten zou valideren, om deze duidelijk van elkaar te scheiden. Daarom is het raadzaam om de magneetkaart bestemd voor een niet-belgische kiezer slechts te valideren op het ogenblik dat de kiezer zich aanmeldt. pag.23/47

V. De stemprocedure. pag.24/47

5.1 De stemming. Nadat U een gevalideerde magneetkaart aan de kiezer overhandigd heeft, zal deze zich naar het stemhokje begeven en zijn stem uitbrengen. Dit gaat als volgt te werk : het eerste scherm dat de kiezer ziet is een beginscherm waar men vraagt om de magneetkaart in de magneetkaartlezer te steken. Eventueel wordt er ook gevraagd in welke taal hij wenst te werken. Nadat de kiezer zijn magneetkaart in de lezer heeft gebracht, verschijnt het scherm voor het Europees Parlement, daarna komt het scherm van de partijen. Nadat de kiezer hier een keuze gemaakt heeft, krijgt hij het scherm te zien waarop de kandidaten en de opvolgers staan. Wanneer hij hier een keuze gemaakt heeft en deze onderaan het scherm heeft bevestigd, zal men verdergaan met de RAAD. Daarna maakt hij opnieuw een keuze voor de partij en krijgt hij terug het scherm met de namen van de kandidaten en de opvolgers. Wanneer de kiezer zijn keuze heeft bevestigd, zal de magneetkaart automatisch uit de kaartlezer komen. De stemming is dan voltooid. De kiezer neemt zijn magneetkaart terug uit de magneetkaartlezer, verlaat het stemhokje en steekt zijn magneetkaart in de kaartlezer van de elektronische stembus, nadat hij ze eerst aan de voorzitter heeft getoond. Wanneer de kaartlezer de gegevens inleest, verhogen de globale teller en de specifieke teller (Belgische of niet-belgische kiezer) van het aantal uitgebrachte stemmen met 1. De kiezer krijgt zijn identiteitskaart en afgestempelde oproepingskaart terug en verlaat het stembureau. Het uitbrengen van zijn stem gebeurt door met de lichtpen loodrecht op het bolletje, naast de naam van de kandidaat van zijn keuze, te duwen tegen het beeldscherm. De gevoeligheid van de lichtpen is zó afgesteld dat, wanneer men met de lichtpen in het rechtse gedeelte ( vanaf de denkbeeldige middellijn van het vakje) van de namen van de kandidaten tegen het beeldscherm duwt, het bolletje naast de naam automatisch zwart wordt gemaakt. De kiezer heeft tevens, nadat hij zijn stem(men) heeft uitgebracht en alvorens de kaart in de urne te deponeren, de mogelijkheid om zijn stem nogmaals te controleren (visualiseren). Hij dient daartoe zijn magneetkaart terug in de stemmachine in hetzelfde stemhokje of een ander - in te brengen. Het systeem geeft een weergave van de uitgebrachte stem(men). De kiezer kan hierbij evenwel zijn uitgebrachte stem(men) niet meer wijzigen. 5.2 Het oproepen van het administratiemenu op de voorzitterspc. Het administratiemenu kan U tijdens de stemprocedure oproepen en dit om volgende redenen: - Wanneer een MAV is uitgevallen en deze moet heropgestart worden. Een veel eenvoudiger handeling die eruit bestaat om met uw paswoordkaart en de BACKUP1-diskette deze stemmachine terug op te starten heeft echter de voorkeur op de procedure van heropstarten via het administratief menu. - Wanneer U uw magneetkaart met paswoord verloren bent en U een nieuwe wilt aanmaken. - Om het stembureau af te sluiten (zie punt 6.1). pag.25/47

VI. De afsluitprocedure. pag.26/47

Een beeld van de tellerstanden die U op het scherm van de voorzitterspc kan zien. URNE Alle verkiezingen Europeanen Gevalideerd In de urne Gevalideerd In de urne 0 0 0 0 Gevalideerd 0 0 In de urne 6.1 Het afsluiten van het stembureau. Om 15.00 uur wordt het stembureau gesloten voor de kiezers. 6.1.1 De voorzitterspc en de stembus. Vooraleer U met de afsluitprocedure start, is het wenselijk de tellerstanden die U ziet op het scherm van de voorzitterspc (zie pag 26) te noteren op bijgaand formulier (cfr. Bijlage). Deze gegevens zal U nodig hebben bij het invullen van het proces-verbaal. pag.27/47

Het afsluiten gaat als volgt: Druk op de «ESC»-toets linksbovenaan het klavier. De PC vraagt U het paswoord (16 tekens) in te typen. Nadat U het paswoord ingetypt hebt, verschijnt er een menu op het scherm. Druk op de letter «C» om het bureau af te sluiten. De PC zal U dan nogmaals vragen of U zeker bent dat U het bureau wenst af te sluiten, waarop U bevestigend antwoord. Haal nu op vraag van de PC de RODE masterdiskette uit de diskettelezer en steek dan op vraag van de PC de WITTE backup1-diskette in de diskettelezer. U wordt geïnformeerd dat het stembureau is afgesloten. U kan nu door het indrukken van de POWER-knop de voorzitterspc afzetten. Het scherm schakelt U uit door de stroomkabel uit het stopcontact te trekken. Schakel de elektronische stembus uit door op de POWER-knop, achteraan het deck, in te duwen en koppel deze los van de URN. De elektronische stembus zal later opgehaald worden door de aangestelde gemeentelijke verantwoordelijke(n). 6.1.2 De stempc s. Het afsluiten van de stempc s is vrij eenvoudig. Open het deurtje van de PC en druk op de POWER-knop om de PC af te zetten. Trek dan de stekkers van de monitors uit. Aangezien de POWER-knop van het beeldscherm achter het afdekplaatje zit en het beeldscherm steeds in standby-modus staat, kan U deze niet rechtstreeks afzetten. pag.28/47

VII. Incidenten. pag.29/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus 7.1 Bij het opstarten van de voorzitterspc. Probleem 1) Disketteprobleem De masterdiskette is onleesbaar (non-system disk error). De master- en de backup1 diskettes zijn onleesbaar. De diskette werd na het opstarten van de PC ingebracht. (disk boot faillure, insert system disk and press enter) De diskette werd niet ingebracht in de PC. (disk boot faillure, insert system disk and press enter) 2) Paswoord of magneetkaartprobleem Er is geen paswoord of U bent het tijdens het opstarten verloren. Het paswoord wordt niet aanvaard omwille van een typfout. (Verkeerd paswoord, probeer opnieuw) Oplossing PC afzetten. Haal de masterdiskette uit de diskettelezer en steek de backup1-diskette in de diskettelezer. Start de PC opnieuw op. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke van dit voorval zodat hij/zij de FOD Binnenlandse Zaken kan verwittigen om reeds nieuwe diskettes aan te maken. PC afzetten. Nadat blijkt dat ook de backup1-diskette onleesbaar is, haalt U deze uit de diskettelezer. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke hiervan zodat hij/zij de FOD Binnenlandse Zaken kan verwittigen om reeds nieuwe diskettes aan te maken. Steek de diskette in de diskettelezer en druk op ENTER. Steek de diskette in de diskettelezer en druk op ENTER. Aangezien de kantonvoorzitter een lijst heeft met de paswoorden per stembureau, neemt U contact met hem op zodat hij U het paswoord kan meedelen. Verwittig ook de gemeenteverantwoordelijke. Hertyp het paswoord; na 3 foutieve pogingen, blokkeert de PC en moet U heropstarten. pag. 30/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus Het paswoord wordt niet aanvaard omdat U het verkeerde paswoord ontvangen heeft. (Verkeerd paswoord, probeer opnieuw) De magneetkaartlezer van de PC neemt de magneetkaart niet. ------------------------------------------------------------------------------ De magneetkaart is verkeerd ingebracht. (deze kaart kan niet gevalideerd worden) ------------------------------------------------------------------------------ De magneetkaartlezer van de PC is defect. ------------------------------------------------------------------------------ Bij de aanmaak van het paswoord gaat de magneetkaart in de magneetkaartlezer, doch komt er niet meer uit. ------------------------------------------------------------------------------ Neem contact op met de kantonvoorzitter die U het juiste paswoord zal meedelen. Wanneer U voordien 3 maal het foutieve paswoord heeft ingegeven, moet U de PC heropstarten aangezien hij blokkeert na 3 pogingen. Nadat U heeft heropgestart, typt U het juiste paswoord. Breng de magneetkaart op de juiste manier in de magneetkaartlezer. a) Neem een stempc (=MAV) uit het stembureau om te gebruiken als voorzitterspc en start deze op als URN. b) Vraag een nieuwe voorzitterspc of MAV en start deze op als voorzitterspc. Breng daarvoor de gemeenteverantwoordelijke hiervan op de hoogte zodat hij/zij de nodige maatregelen kan treffen. a) Neem een stempc (=MAV) uit het stembureau om te gebruiken als voorzitterspc en start deze op als URN. b) Vraag een nieuwe voorzitterspc of MAV en start deze op als voorzitterspc. Breng daarvoor de gemeenteverantwoordelijke hiervan op de hoogte zodat hij/zij de nodige maatregelen kan treffen. pag. 31/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus 3) Urneprobleem De urne is niet aangesloten bij het opstarten van de PC. De urne was niet aangezet bij het opstarten van de PC. De PC blokkeert. Zet hem af, sluit de urne aan en zorg ervoor dat de aansluitingskabels goed vast zitten. Wanneer dit gebeurd is mag je de PC weer opstarten. Zet de PC af. Zet nu eerst de urne aan en start de PC terug op. 4) Klavierprobleem Het klavier is niet goed aangesloten. De PC blokkeert. Zet de PC af en sluit het klavier goed aan. Start de PC opnieuw op. 5) Urne + klavierprobleem De urne en het klavier zijn niet goed aangesloten. De PC blokkeert. Zet de PC af en sluit de urne en het klavier aan. Vergeet ook niet de aansluitingskabels goed vast te maken. U kan de PC opnieuw opstarten. 6) Monitorprobleem Er verschijnt geen bericht op het scherm. ------------------------------------------------------------------------------ De monitor staat niet aan. ------------------------------------------------------------------------------ De monitor staat aan, doch is niet goed aangesloten. ------------------------------------------------------------------------------ Zet de monitor aan. Sluit de kabels aan en zorg ervoor dat deze goed vastzitten. pag. 32/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus De monitor staat aan en is goed aangesloten. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke die ervoor zorgt dat er zo vlug mogelijk een nieuwe monitor komt. Intussen kan de monitor van een MAV gebruikt worden om het bureau verder op te starten. 7.2 Bij het opstarten van de stempc s (=MAV s). Probleem Oplossing 1) Disketteprobleem De masterdiskette is onleesbaar (non-system disk-error). De master- en backup1 diskette zijn onleesbaar. De diskette werd na het opstarten van de PC ingebracht. (disk boot faillure, insert system disk and press enter) De diskette werd niet ingebracht in de PC. (disk boot faillure, insert system disk and press enter) PC afzetten. Haal de masterdiskette uit de diskettelezer en steek de backup1-diskette in de diskettelezer. Start de PC opnieuw op. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke van dit voorval zodat hij/zij de nodige stappen kan ondernemen. PC afzetten. Nadat blijkt dat ook de backup1-diskette onleesbaar is, haalt U deze uit de diskettelezer. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke van dit voorval zodat hij/zij de nodige stappen kan ondernemen. Zet de PC af en steek de diskette in de diskettelezer. Start nu de PC opnieuw op. Zet de PC af en steek de diskette in de diskettelezer. Start nu de PC opnieuw op. pag. 33/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus Probleem 2) Paswoord of magneetkaartprobleem De magneetkaartlezer neemt de magneetkaart voor het paswoord niet. ------------------------------------------------------------------------------ Men heeft de verkeerde magneetkaart (één zonder het paswoord) in de kaartlezer gestoken. ------------------------------------------------------------------------------ De magneetkaart is verkeerd ingebracht. (systeem is gestopt. Onbruikbare kaart) ------------------------------------------------------------------------------ De magneetkaartlezer van de PC is defect. ------------------------------------------------------------------------------ 3) Lichtpenprobleem. Oplossing De MAV is geblokkeerd. Neem de kaart uit de lezer en zet de PC af. Start de PC terug op en breng de juiste magneetkaart in de kaartlezer. De MAV is geblokkeerd. Neem de kaart uit de lezer en zet de PC af. Start de PC terug op en breng de magneetkaart op de juiste manier in de kaartlezer. Neem een nieuwe MAV en start deze op. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke die de nodige stappen zal ondernemen dat er zo vlug mogelijk een nieuwe MAV geïnstalleerd wordt. De lichtpen is niet goed aangesloten. De lichtpen is defect. Zet de PC af en sluit de lichtpen aan totdat je een klikje hoort. Start dan PC opnieuw op. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke die de nodige stappen zal ondernemen zodat er zo vlug mogelijk een nieuwe lichtpen komt. pag. 34/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus Probleem Oplossing 4) Alarmboxprobleem. De alarmbox is niet goed aangesloten. (geen foutmelding) De alarmbox is defect. (geen foutmelding) Sluit de alarmbox aan. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke die de nodige stappen zal ondernemen zodat er zo vlug mogelijk een nieuwe alarmbox ter beschikking komt. Sluit de nieuwe alarmbox aan. 7.3 Terug naar de voorzitterspc (=URN). Probleem De masterdiskette gaat defect na het opstarten van de laatste MAV en vooraleer hij terug ingebracht wordt in de voorzitterspc. Wanneer de masterdiskette al defect is en de backup1 diskette gaat defect nadat de tellerstand reeds verschenen is, gaat het toestel automatisch in degraded mode. (degraded mode = tellers komen op XXX) Oplossing Zet de PC af en steek de backup1 diskette in de diskettelezer van het voorzitterstoestel. Wanneer U de PC opnieuw opstart zal hij U vragen Bent U zeker de backup1 diskette te moeten gebruiken? Hierop moet U JA antwoorden. a) U kan verderwerken in degraded mode, maar dan moet er op het kantonhoofdbureau herteld worden. b) U laat nieuwe diskettes aanmaken door de FOD Binnenlandse Zaken. Hiervoor moet U de gemeenteverantwoordelijke verwittigen die de nodige stappen zal ondernemen zodat er nieuwe diskettes kunnen aangemaakt worden. Intussen zet U de PC af en neemt U de slechte diskette eruit. Uw bureau ligt tijdelijk stil. U of een lid van het stembureau gaat met de slechte diskettes naar het kantonhoofdbureau waar iemand van de FOD Binnenlandse Zaken aanwezig is en de nieuwe diskettes al heeft aangemaakt. Deze overhandiging is tegen ontvangstbewijs, pag. 35/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus De diskettes zijn allemaal defect. De diskettelezer is defect. ---------------------------------------------------------------------------------- net zoals het afgeven van de slechte diskettes. Wanneer de nieuwe diskettes op hun bestemming zijn, steekt U de nieuwe masterdiskette terug in de diskettelezer en start U de PC opnieuw op. Op de vraag: stemmachines herstarten?, antwoordt U NEEN. a) U kan verderwerken in degraded mode, maar dan moet er op het kantonhoofdbureau herteld worden. b) U laat nieuwe diskettes aanmaken door de FOD Binnenlandse Zaken. Hiervoor moet U de gemeenteverantwoordelijke verwittigen die de nodige stappen zal ondernemen zodat er nieuwe diskettes kunnen aangemaakt worden. Intussen zet U de PC af en neemt U de slechte diskette eruit. Uw bureau ligt tijdelijk stil. U of een lid van het bureau gaat met de slechte diskettes naar het kantonhoofdbureau waar iemand van het Ministerie aanwezig is en de nieuwe diskettes al heeft aangemaakt. Deze overhandiging is tegen ontvangstbewijs, net zoals het afgeven van de slechte diskettes. Wanneer de nieuwe diskettes heeft ontvangen, steekt U de nieuwe master-diskette terug in de diskettelezer en start U de PC opnieuw op. Op de vraag: stemmachines herstarten?, antwoordt U NEEN. a) Neem een MAV uit het stembureau als voorzitterspc en start deze op als URN. b) Vraag een nieuwe voorzitterspc of MAV en start deze op als URN. Breng daarvoor de gemeenteverantwoordelijke hiervan op de hoogte zodat hij/zij de nodige maatregelen kan treffen. Op vraag: stemmachines herstarten?, antwoordt U NEEN. pag. 36/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus 7.4 Tijdens het stemmen. 7.4.1 Bij de voorzitterspc (=URN). Probleem Oplossing 1) Elektriciteitsprobleem. De voorzitterspc valt uit ten gevolge van een elektriciteitspanne, de stempc s (=MAV s) niet; De voorzitterspc en 1 of meerdere MAV s vallen uit ten gevolge van een elektriciteitspanne. Nadat de stroom hersteld is, start U de voorzitterpc opnieuw op. Op de vraag : heropstarten stemmachines? NEEN antwoorden. Nadat de stroom hersteld is, moet men het bureau volledig heropstarten zoals bij de opening van het bureau s morgens, met uitzondering van de MAV s die niet uitvielen. Het heropstarten na de storing is begonnen. Op de vraag : heropstarten stemmachines? JA antwoorden. 2) Disketteprobleem. De masterdiskette wordt onbruikbaar. (Onherstelbare fout op de diskette. Hardware fout.) Haal de masterdiskette uit de diskettelezer en steek de backup1- diskette in de diskettelezer. Druk dan op ENTER en het systeem werkt verder. pag. 37/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus Probleem De master- en de backupdiskette zijn onbruikbaar en de PC blijft onder spanning. De master- en backupdiskette zijn onbruikbaar en de PC valt zonder spanning. De diskettelezer van de voorzitterspc is defect. Oplossing U werkt verder in degraded mode. Er zal wel moeten herteld worden op het kantonhoofdbureau. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke van dit voorval zodat hij/zij de FOD Binnenlandse Zaken kan verwittigen om reeds nieuwe diskettes aan te maken. U laat nieuwe diskettes aanmaken door de FOD Binnenlandse Zaken. Hiervoor moet U de gemeenteverantwoordelijke verwittigen die de nodige stappen zal ondernemen zodat er nieuwe diskettes aangemaakt worden. Intussen zet U de PC af en neemt U de slechte diskette eruit. U of een persoon die U heeft aangeduid gaat met de slechte diskettes naar het kantonhoofdbureau waar iemand van het de FOD Binnenlandse Zaken aanwezig is en de nieuwe diskettes al heeft aangemaakt. Deze overhandiging is tegen ontvangstbewijs net zoals het afgeven van de slechte diskettes. Wanneer de nieuwe diskettes op hun bestemming zijn, steekt U de nieuwe masterdiskette terug in de diskettelezer en start U de PC opnieuw op. Op de vraag : stemmachines herstarten?, antwoordt U JA. a) Neem een MAV uit het stembureau als voorzitterspc en start deze op als URN. b) Vraag een nieuwe voorzitterspc of MAV en start deze op als URN. Breng daarvoor de gemeenteverantwoordelijke hiervan op de hoogte zodat hij/zij de nodige maatregelen kan treffen. Op vraag: stemmachines herstarten?, antwoordt U NEEN. pag. 38/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus Probleem Oplossing 3) Magneetkaartprobleem Valideren van een magneetkaart is onmogelijk. ------------------------------------------------------------------------------ De magneetkaart is beschadigd. ------------------------------------------------------------------------------- De magneetkaart is in de kaartlezer van de voorzitterspc blijven steken. ------------------------------------------------------------------------------- De magneetkaartlezer van de voorzitterspc is defect. -------------------------------------------------------------------------------- Steek de beschadigde magneetkaart in de omslag van de geannuleerde/ongeldige magneetkaarten en noteer dit in het PV. Andere magneetkaarten kan U gewoon verder valideren. a) Neem een MAV uit het stembureau om te gebruiken als voorzitterpc en start deze op als URN. b) Vraag een nieuwe voorzitterspc of MAV en start deze op als voorzitterspc. Breng daarvoor de gemeenteverantwoordelijke hiervan op de hoogte zodat hij/zij de nodige maatregelen kan treffen. Op de vraag : stemmachines herstarten?, antwoordt U NEEN. a) Neem een MAV uit het stembureau om te gebruiken als voorzitterpc en start deze op als URN. b) Vraag een nieuwe voorzitterspc of MAV en start deze op als voorzitterspc. Breng daarvoor de gemeenteverantwoordelijke hiervan op de hoogte zodat hij/zij de nodige maatregelen kan treffen. Op de vraag : stemmachines herstarten?, antwoordt U NEEN. pag. 39/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus De magneetkaart met het paswoord is verloren gegaan. Probleem Nieuw paswoord aanmaken op voorzitterspc via ESC en kiezen voor de optie M. (OPM : voor de aanmaak van het paswoord gebruikt U een niet gevalideerde magneetkaart) ---------------------------------------------------------------------------------- Oplossing 4) Stembusprobleem. Het DECK van de stembus is defect. Hij neemt geen kaarten meer. (externe kaartlezer is defect. Verwittig de technische bijstand) Zet de PC af. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke die de nodige stappen zal ondernemen zodat er zo vlug mogelijk een nieuw deck geleverd wordt. Uw bureau ligt tijdelijk stil, totdat een nieuw deck wordt aangesloten. Sluit het nieuwe deck aan de URN aan en start de PC opnieuw op. Op de vraag : stemmachines heropstarten? NEEN antwoorden. 5) Vroegtijdig afsluiten van het stembureau. Het stembureau wordt vroegtijdig afgesloten. Er dienen nieuwe diskettes aangemaakt te worden door de FOD Binnenlandse Zaken. Hiervoor moet U de gemeenteverantwoordelijke verwittigen die de nodige stappen zal ondernemen dat er nieuwe diskettes aangemaakt worden. Intussen zet U de PC af en neemt U de slechte diskette eruit. U of een persoon die U heeft aangeduid gaat met de slechte diskettes naar het kantonhoofdbureau waar iemand van de de FOD Binnenlandse Zaken aanwezig is en de nieuwe diskettes al heeft aangemaakt. Deze overhandiging is tegen ontvangstbewijs net zoals het afgeven van de slechte diskettes. Wanneer de nieuwe diskettes op hun bestemming zijn, steekt U de nieuwe masterdiskette terug in de diskettelezer en start U de PC opnieuw op. Op de vraag : stemmachines heropstarten?, antwoordt pag. 40/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus U NEEN. (OPM : Er zal op het kantonhoofdbureau herteld moeten worden) ------------------------------------------------------------------------------ 7.4.2 Bij de stempc s (=MAV s). Probleem Oplossing 1) Disketteprobleem. De stempc valt uit, master- en backupdiskette zijn nog bruikbaar. De stempc valt uit en alleen de backupdiskette werkt nog. a) Via de ESC-toets op het klavier van de voorzitterspc en de optie D kan men de masterdiskette uit de lezer halen om dan de stemmachine terug te kunnen opstarten. (OPM : Tijdens deze procedure kunnen er geen magneetkaarten gevalideerd worden of stemmen in de urne gelezen worden) b) De masterdiskette blijft in de voorzitterspc zitten en de stemmachine wordt opgestart via de backupdiskette. Bij deze procedure kan de stemming gewoon verder gaan. Via de ESC-toets op het klavier van de voorzitterspc en de optie D kan men de backupdiskette uit de lezer halen om dan de stemmachine terug te kunnen opstarten. (OPM : Tijdens deze procedure kunnen er geen magneetkaarten gevalideerd worden of stemmen in de urne gelezen worden) 2) Magneetkaartprobleem. De kiezer kreeg een niet-gevalideerde kaart. Geef de kiezer een nieuwe kaart. pag. 41/47

Voorzitter stembureau 2004 technische richtlijnen systeem BULL-digivote geautomatiseerde stembureaus De kaartlezer van de stemmachine neemt de magneetkaart niet. De magneetkaart is juist ingebracht, doch beschadigd. De magneetkaart is fout ingebracht. ------------------------------------------------------------------------------- De magneetkaart wordt 3 maal na elkaar fout ingebracht. ------------------------------------------------------------------------------- De lezer van de stempc neemt geen enkele kaart aan. Steek de beschadigde magneetkaart in de omslag van de geannuleerde/ongeldige magneetkaarten en geef de kiezer een nieuwe gevalideerde kaart. Breng de magneetkaart op de juiste manier in de kaartlezer. De alarmbox gaat af en het groene lampje zal branden. Wanneer U op de zwarte reset knop drukt, zal de ingehouden magneetkaart terug uit de lezer komen en kan de kiezer alsnog zijn stem uitbrengen op deze kaart nadat hij ze op een juiste manier in de lezer heeft gestopt. Verwittig de gemeenteverantwoordelijke die de nodige stappen zal ondernemen zodat er zo vlug mogelijk een nieuwe MAV ter beschikking wordt gesteld. 3) Lichtpenprobleem. De lichtpen werkt niet meer. ------------------------------------------------------------------------------ De lichtpen is goed aangesloten. ------------------------------------------------------------------------------ De lichtpen is niet goed aangesloten. (alarm gaat af) ------------------------------------------------------------------------------- Voor een optimale werking van de lichtpen moet deze loodrecht op het scherm gehouden worden en lichtjes voelbaar tegen het scherm gedrukt worden. Sluit de lichtpen goed aan tot U het klikje hoort. Op de alarmbox zal het rode lichtje branden. Het alarm zet U af door op de zwarte reset knop te drukken. pag. 42/47