1
Van onmacht naar kracht en balans www.marjobrouns.wordpress.com www.marjobrouns.nl 2 Tel.: 06 51 28 17 49 Email: marjo@marjobrouns.nl
3 Investeren in mantelzorg! Werkconferentie: Do it together, aan de slag met informele zorg en ondersteuning. 22 juni 2015 Utrecht
4 Inleiding/ introductie Pleidooi in 30 minuten Moeten mantelzorgers überhaupt ondersteund worden? Voorstellen Over thuis Nadruk verhaal op mantelzorg. maar ook elementen bij vrijwilligers van toepassing Vragen mag, nieuwsgierig zijn is oké
5 Stoppen met ondersteunen? Dat is nog al wat! Staatssecretaris van Rijn zegt: Meer aandacht voor mantelzorgers Aandacht vertaald in ondersteunen en helpen Toch is stoppen ondersteuning nodig; meenemen in mijn pleidooi Stoppen met ondersteunen en stoppen met helpen is hartstikke lastig! Vind het zelf ook lastig
6 Citaat van een gemeente mantelzorgbeleid Mooie acties in het mantelzorgbeleidsplan Goed bedoeld ook Maar.. ik word er niet warm van Waarom: Mantelzorg als taak benaderd in de plannen. Terwijl: Mantelzorg is vooral relatie Plannen gaan vooral uit van ondersteunen En het algemeen belang staat voorop (gaat het niet alleen over of voor mij?)
7 Mantelzorg als taak Mantelzorg ontstaat uit de relatie, de relatie was er eerst Relatie staat voor mij voorop Ik doe dat voor mijn man, mijn schoonouders Eigenlijk staat het leven voor mij voorop Overheid en instanties benaderen het als taak Zodat ze het langer volhouden U snapt het al: ondersteunen enthousiasmeert me niet
8 Weerstand tegen ondersteunen Symposium Noord-Brabant (blog Investeren in mantelzorg! ) Woorden van de wethouder Middag met veel vakjargon Maar ook Lilian Linders: de veronderstelling dat mantelzorgers ondersteund moeten worden haalt juist de kracht bij hen weg Ondersteunen benadrukt de zorg, ik wil het leven op de voorgrond. Het leven boven de zorg (en de ziekte) uitgetild
9 Wil om te helpen is hardnekkig Wil om te helpen is hardnekkig Niet eenvoudig om los te laten Eigen ervaring: Gesprek 2 dochters Thuis geleerd wachten op de vraag Ik vraag niet meer: wat kan ik doen/kan ik iets voor je doen Mijn man leerde om te vragen Maar snap t wel: ieder mens wil iets betekenen voor een ander!
10 Moeten we mantelzorgers dan niet helpen? Willen ze dat wel? En moet dat jouw hulp zijn? Enkele voorbeelden: Vrouw 58jr zorgt voor haar zus van 60: ik heb er geen tijd voor. Ze maakt keuzes net als jij en ik. Revalidatiekliniek: plan voor familiegesprekken, ook liever nu niet, dat wegduwen kost ook energie Cursus ipv mantelzorgcompliment in geld signaal dat ik het niet goed doe Ruimte nodig voor eigen creativiteit, in mijn hoofd ook. Ruimte niet vullen met aanbod. Plaats maken voor eigen verantwoordelijkheid en regie
11 Bril afzetten Ik daag jullie uit: Zet de Ik-wil-helpen-bril af! Kijk naar mij als mens niet als mantelzorger of als hulpbehoevende Verruimt je blik, je kijkt anders naar me Creëert op natuurlijke manier gelijkwaardigheid Verhalen van mantelzorgers zijn geen pfff, wat zwaar verhalen, maar ze delen hoe ze het doen, ervaren en wat ze leren. Iedereen kan leren van hun verhalen
12 Maak mantelzorg mogelijk Veronderstel dat we wegdraaien van vooral ondersteunen... Mantelzorg is geen probleem dat we moeten oplossen, mantelzorg is een fenomeen in onze samenleving. Iedereen krijgt er mee te maken Het is een feit in mijn leven en hoe ga ik daar dan mee om? (het leven op de voorgrond, niet de zorg of de ziekte Mogelijk maken in de samenleving en voor het individu Indruk dat de laatste tijd mantelzorg eerder moeilijker gemaakt werd
13 Guido Bindels Tegen elkaar gezegd: We gaan dit gewoon doen, we gaan zorgen voor dit kind. Boek Brigitte over zijn leven en zijn dochter Drie banen: 1. Werk 2. Zorg 3. Bureaucratie en regelgeving Niet laten leiden door angst en wantrouwen, maar in vertrouwen. Dat geldt ook voor overheid en instanties
14 Maak mantelzorg mogelijk (2) Dat is: Dat mensen kunnen kiezen hoe ze de zorg voor en met hun naaste regelen Nederland bewust maken wat daar voor nodig is Tav werk en inkomen Tav zorg en wonen (je moeder in huis?) Tav je bekwamen (in de zorg) Enz. Veel meer focus op de consequenties van mantelzorg nodig
15 Investeren in Mantelzorg (1) Volgende stap: Investeren in mantelzorg door de kracht, kennis en inzichten van mantelzorgers zien Primaire drijfveren zien van mantelzorgers (ook van vrijwilligers): Bekwaam zijn Autonomie (incl. flexibiliteit en ruimte) Verbinding (relaties, samen) Niet alleen voor thuis maar mbt de gehele samenleving, bijvoorbeeld: Geen gat in je cv maar een surplus Inkopen van de zorg inzichten van mantelzorgers benutten Thuis meer manager dan op het werk anderen leren hiervan Ze weten wat is nodig om de zorg te verbeteren en wat kwaliteit van leven inhoudt. Benut deze inzichten
16 Investeren in Mantelzorg (2) Daarmee zeg je dat je het belangrijk vindt De meerwaarde ervan zien Dat het blijft bestaan en zich ontwikkeld Dat het normaal wordt (omarmd ook) Maakt hulp vragen eenvoudiger Meer oog in de samenleving waardoor we meer naar elkaar gaan omzien. Niet meer van: Pff Het zal je maar gebeuren maar kracht, kennis en kunde van mantelzorgers zien.
17 Ondersteunen - Investeren Ondersteunen Bevestigt dat ik het niet (alleen) kan of goed doe Maakt onzeker Duwt me in verdedigingsmodus en strijdlust Stimuleren afhankelijkheid Creëert/versterkt slachtofferrol Investeren Aandacht voor eigen keuzes Stimuleert eigen verantwoordelijkheid Aandacht voor autonomie Regie bij mantelzorgers en hun naaste Nieuwsgierig zijn naar hun inzichten & kwaliteiten
18 Afronding Nederland kantelt, mantelzorg kantelt ook volgens mij. Focus verleggen van hulpbehoevenden naar we willen er meer van hebben. Van weerstand naar wat is in de samenleving nodig, naar hoe mooi omzien naar elkaar kan zijn Zingeving; levenslessen; verdieping in de relatie; mensenkennis; andere waarden dan alleen economische waarden Mantelzorg is een fenomeen in de samenleving, het is geen probleem dat moet worden opgelost. We krijgen er allemaal mee te maken. Stoppen met ondersteunen? Is de tijd rijp voor investeren in mantelzorg?
Mijn blog: In de zorg voor de ander jezelf blijven zi www.marjobrouns.wordpress.com www.marjobrouns.nl 19 Tel.: 06 51 28 17 49 Email: marjo@marjobrouns.nl