Preconceptionele zorg Violet Vervloet Vroedvro, onderzoeksmedewerker Thomas More Turnhout 1
2
Definitie Preconceptionele zorg (PCZ) richt zich op het tijdig informeren van vroen en mannen in de vruchtbare leeftijd met/zonder een zwangerschapswens betreffende vruchtbaarheid en mogelijke risicofactoren met invloed op het ongeboren kind. Door het verwerven van deze kennis kunnen personen hun gedrag beter en tijdig aanpassen, waardoor vruchtbaarheid en zwangerschapsuitkomsten gunstig worden beïnvloed. 3
Inhoud PCZ Mevr. X is 31 jaar, A0P0G0. Ze rookt niet, drinkt in het weekend graag een glaasje wijn, ze gebruikt geen drugs. Ze eet gevarieerd. Haar BMI is 21. Mevr. X is secretaresse. Aan sport komt ze niet toe. Een saunabezoek af en toe ontspant haar. Momenteel is er geen zwangerschapswens. Ze heeft in principe een onregelmatige cyclus en gebruikt nu de pil als anticonceptie. Ze neemt geen foliumzuursupplement. Ze leidt zelf niet aan een chronische aandoening en neemt geen medicatie. In haar familie komen geen genetische afwijkingen voor. o Vaccinaties? (Rubella, Varicella Zoster) (kinkhoest) o Toxoplasmose? o Bloedgroep, Rhesusfactor? o SOA? o Etnische afkomst 4
3 pijlers Educatie o Risicoselectie o GVO info en educatie door vroedvro o Interventie 5
Belang Zorg voor vruchtbaarheid is een hot topic binnen onze maatschappij (stijgend aandeel medisch begeleide bevruchting) (Cammu et al, 2010; Sensoa 2011a, 2011b) 6
Onbekend = onbemind Vraag aanbod Vroedvro 1 e lijn (vroedvro) 2 e lijn (vroedvro + specialist) multidisciplinair 7
Juist/fout Bij een man wordt de fertiliteit niet beïnvloed door zijn leeftijd. PC foliumzuurgebruik vermindert de kans op een 1 e kind met NBD met 60-70%. Roken zou een oorzaak zijn van meer dan 50% van alle vruchtbaarheidsproblemen. Bij maximum 2 consumpties alcohol per week ziet men geen invloed hiervan op vruchtbaarheid/zwangerschap. 8
KnAP-project Knowledge and Attitude Preconception care Kan en wil de vroedvro deze taak op zich nemen? Onderzoeksgroep: alle Vlaamse laatstejaars studenten vroedkunde (2008-2009) 11 opleidingen 288 van de 344 (respons 83.72%) Methode: 2 vragenlijsten Kennis (casus, risicofactoren) Attitude (stellingen) (Ref: Heyes, 2006; Atrash et al., 2006; Van der Pal, 2008) 9
Conclusie Toekomstige vroedvro willen preconceptionele zorgverlening op zich nemen maar ervaren duidelijk een kennistekort. Ze zijn bereid hierin bij te scholen. o Postgraduaat Preconceptionele Zorg KHK Turnhout (2006) o PCZ is opgenomen in het niee curriculum van het laatste jaar vroedkunde (2012-2013) 10
Praktijkpoli PCZ OPO PCZ praktijkoefening o Consult vrijwilliger/simulant student + docent o Inhoudelijke voorbereiding op consult o Toestemming vrijwilliger o Aanwezigheid docent tijdens consult o Nabespreking student - docent 11
Referenties Atrash, Johnson et al. (2006). Preconception care for improving perinatal outcomes : the time to act. Maternal and Child health Journal, 10.1007/s10995-006-0100-4. Atrash H., Jack BW., Johnson K. (2008). Preconception care: a 2008 update. Current Opinions in Obstetrics and Gynecology, 20(6), 581-9. Cammu, H., Martens, G., De Coen, K., Defoort, P., Martens, E., vzw Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie (SPE), jaarrapport 2010. Brussel: SPE Johnson, K., Posner, SF., Biermann, J. et al. (2006). Recommendations to Improve Preconception Health and Health Care - -- United States, A Report of the CDC/ATSDR Preconception Care Work Group and the Select Panel on Preconception Care. Korenbrot CC, Steinberg A, Bender C, Newberry S. (2002). Preconception care: a systematic review. Maternal and Child health Journal, 6, 75-88. Samyn E. et al. (2008). Aanbeveling Preconceptieadvies, Domus Medica Sensoa, Feiten en cijfers: soa s (juni 2011); abortus, (maart 2011). Retrieved 2011/09/03 at http://www.sensoa.be/feiten_en_cijfers.php 12