Het mestdecreet Waar staan we er (voor)? Tongeren, 25 januari 2011 Poperinge, 26 januari 2011 Bocholt, 27 januari 2011 Hoogstraten, 3 februari 2011 Oudenaarde, 8 februari 2011
Waarom? Huidige actieprogramma nitraatrichtlijn liep af eind 2010 Lidstaat is verplicht 4jaarlijks actieprogramma op te maken Indien geen goedgekeurd actieprogramma Geen derogatie Inbreukprocedure mogelijk Voorstel voor nieuw actieprogramma 2011-2014 2
Standpunt Europese Commissie Waterkwaliteit verbetert onvoldoende snel Doelstellingen moeten sneller gehaald worden Alleen bemesten i.f.v. plantbehoeften Rekening houden met teelten, opbrengsten, bodemtype, bodemvoorraad, Alleen bemesten wanneer nodig! Input door bemesting verlagen Garanties op adequate controle Problematiek fosfaatverzadiging, fosfaataanrijking Hoe, wanneer opgelost? 3
Het Actieprogramma 2011-2014 Te behalen doelstellingen Voorgestelde maatregelen (Alleen wijzigingen tov actieprogramma 2007-2010) Bijsturing tegenvallende tussentijdse evaluatie 4
1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 2016-2017 2017-2018 Doelstellingen (voorstel) 70 % MAP meetpunten > 50 mg nitraat per liter 60 50 Metingen MAP-meetnet 40 Trendlijn 1999-2009 30 Geëxtrapoleerde trendlijn 1999-2009 20 Doelstellingen 10 0 5
Gemiddelde orthofosfaatconcentratie (mg orthofosfaat per liter) Kwaliteit oppervlaktewater (P) 0,7 MAP-meetnet Operationeel meetnet Vlaamse waterlichamen 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 2004-2005 Winterjaar 2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 Bron VMM 6
Voorgestelde maatregelen Bemesting Bemestingsnormen Stikstof en Fosfaat Uitrijregeling, Nitraatresidu Opslag vaste mest Uitscheidingscijfers pluimvee, mestsamenstelling,. Controle en opvolging Nauwkeuriger inventarisatie Verstrengde maatregelen vervoer (AGR-GPS, ). Wetenschappelijk onderzoek 7
Bijsturing bij tegenvallende tussentijdse evaluatie Op uitdrukkelijke vraag Commissie in Actieprogramma 8
Hoe gaat het verder? Na principieel akkoord over actieprogramma met EC Omzetting naar regelgeving: Decreetsaanpassing : Bemestingsnormen, uitrijbepalingen, nitraatresidu, Aanpassing uitvoeringsbesluiten: Derogatie? Vervoer, Tuinbouw, nitraatresidu, aangifte,. Derogatieaanvraag pas na goedkeuring Actieprogramma Ten vroegste 17 mei 2011 9
N-Bemestingsnormen: differentiëren Waarom? Europa Nitraatrichtlijn Bemesting afstemmen op behoefte van gewas Evenwichtsbemesting : Stikstofbehoefte gewas Stikstoftoevoer naar gewas uit bodem (mineralisatie en N-voorraad) en uit bemesting (kunst-/andere/dierlijke mest) Hoe? Gewas Grasland Gewascombinaties Groenten Andere Bodemtype 10
Hoe N-Norm toepassen? OF: Werken met vaste gedifferentieerde maximum normen blijft met strengere totale hoeveelheden (zelfde methode vorig decreet: systeem totale N) OF: werken met werkzame N binnen de maximum normen zodat de bemesting beter aansluit bij de plantbehoefte 11
Basisprincipes voor het werken met N Bemestingsnormen nooit boven gewasbehoefte 170 kg N uit dierlijke mest blijft 2 mogelijke systemen om werkzame N in te vullen Systeem: norm werkzame N Plantenbehoefte invullen via werkzame N Alleen werkzame N uit meststoffen wordt meegeteld voor invulling van deze norm werkzame N Systeem: totale N Plantenbehoefte invullen via invullen van norm dierlijke mest (170 N mengmest), aangevuld met N kunstmest (=norm kunstmest) alle N uit deze mest bepaalt de maximale totale N bemestingnorm 12
13
14
15
16
Werkzame N praktisch De landbouwer mag kiezen welk systeem hij gebruikt. Voor het gehele bedrijf hetzelfde systeem. Eens gekozen voor het systeem Werkzame N, kan men niet meer voor het systeem Totale N kiezen. Mestbank adviseert om het systeem Werkzame N te gebruiken, dit is in het voordeel van de boer. 17
P 2 O 5 -Bemestingsnormen Beschikbaarheid fosfor 18
Fosfortoestand akkerland Bron: Wegwijs in de bodemvruchtbaarheid van de Belgische akkerbouw- en weilandpercelen (2004-2007), Bodemkundige Dienst van België aanvullende berekeningen VLM 19
Onderbouwing P 2 O 5 Streven naar evenwichtsbemesting Maximale Bemestingsnorm export door gewas Export grasland 100-120 kg P 2 O 5 /ha Export akkerbouwgewassen 60-80 kg P 2 O 5 /ha Export groenten 30-40 kg P 2 O 5 /ha Teeltcombinaties! Doelstelling maximale bemestingsnormen zodat er een sanering van P2O5 in de bodem plaats vindt. 20
Hoe er nu mee omgaan? Nog geen exacte cijfers gekend Trapsgewijze invoering? Maak uw berekening een beetje voorzichtig Vb 70 kg P2O5 voor akkerland 90 kg P2O5 voor grasland 21
nitraatresidu 22
nitraatresidu 23
Derogatie? practisch Er is er momenteel geen Indien er derogatie komt zeker minstens zelfde voorwaarde Wil je de deur voor derogatie voor uw bedrijf open houden: hou rekening met zelfde voorwaarden: Rekening houden met teeltcombinatie Enkel rundveemest op deze percelen Mestboekhouding Voldoende analyses 2/3 van mest aanwenden voor 15 mei Pas op er is op heden nog GEEN derogatie Nog geen verhoogde bemesting toepassen Er moet geen aanvraag gebeuren Ook geen aanduiding meer voorzien op VA 24
Veel zaken blijven gelden Uitscheidingscijfers behalve pluimvee Vervoersdocumenten MAD Burenregeling Inscharing Jaarlijkse aangifte Aangifteplicht VA als onderdeel van de aangifte Systeem van NER Werken met bedrijfsbalans In 2010 start mestseizoen 15 januari (stalmest), 15 februari de rest Uitrijregeling / emissiearme aanwending idem 2010 25
Mestbank ondersteunt ook in de toekomst dus voor alle vragen 1 adres: VLM West-Vlaanderen, Mestbank Velodroomstraat 28 8200 Brugge Tel: 050 45 81 00 26