KIJK OOK OP INTERNET WWW.FNVKIEM.NL Van Werk naar Werk met FNV KIEM P02 Van fijnhoutbewerker tot arbeidsrechtdeskundige P07 Grafimedia & Techniek Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM / Lid worden? www.fnvkiem.nl Cao creatieve industrie is helemaal van deze tijd Samen met de grafische werkgevers en de uitgevers introduceert FNV KIEM de cao creatieve industrie. Voor sommige (nieuwe) sectoren is dit een geheel nieuwe cao, voor bestaande cao s betekent het een verandering. De cao creatieve industrie moet de bestaande situatie beter laten aansluiten op de vele en snelle veranderingen van deze tijd. De creatieve industrie omvat alle sectoren die nu onder FNV KIEM vallen: van grafimedia, uitgeverijen, kunsten, AV (audiovisueel) en verpakkingen tot aan reclame, gaming, vormgeving en webdesign. De cao creatieve industrie - werktitel comfortabele arbeidsovereenkomst - wordt in eerste instantie geïntroduceerd in de grafische sector. Bestuurder Bernard van Iren: We starten met de grafimedia. De verwachting is dat uitgeverijen als eerste zullen aansluiten en dat de andere sectoren binnen de creatieve industrie zullen volgen. Veranderingen Met de cao creatieve industrie speelt FNV KIEM in op de diversiteit van de creatieve industrie. De sector omvat een grote verscheidenheid aan bedrijven - en activiteiten - die voortdurend aan verandering onderhevig zijn. Van Iren: De sector is flink in beweging. Denk aan de digitalisering die structurele veranderingen met zich meebrengt. Als jouw werkzaamheden hierdoor veranderen dan doe jij dingen die misschien helemaal niet onder de cao vallen. In de grafimedia verandert het werk snel en is het veel diverser dan tien jaar gelden. Van Iren: Er wordt meer van je gevraagd. kennis, flexibiliteit, inzetbaarheid. Dat geldt ook voor traditionele grafische beroepen. In plaats van drukker en nabewerker krijg je nu mensen die naast het drukken ook andere dingen moeten kunnen. Het beroep van drukker is grotendeels veranderd in procesoperator. Dat is iemand die mede via een beeldscherm een machine bestuurt. Dynamiek Behalve de eisen die het werk aan werknemers stelt, verandert ook de dynamiek van de arbeidsmarkt. Van Iren: Een groot aantal drukkers zocht de afgelopen jaren een baan, terwijl er nauwelijks vraag was. Als drukker moet je nu meerdere kunstjes kunnen om op de arbeidsmarkt een grotere slagingskans te hebben. Om hierop in te spelen wil FNV KIEM samen met de werkgevers in een nieuwe cao de bestaande arbeidsvoorwaarden zo veranderen dat zij aansluiten bij de maatschappelijke veranderingen. Individuele wensen In de comfortabele arbeidsovereenkomst moeten zoveel mogelijk arbeidsvoorwaarden worden toegespitst op individuele wensen. Op het gebied van vakantiedagen bijvoorbeeld. Stel dat in jouw caoboekje staat dat je recht hebt op 25 vakantiedagen, terwijl je wettelijk recht hebt op 20 dagen. Dan heb je vijf bovenwettelijke dagen. Van Iren: De bedoeling is dat je die vijf bovenwettelijke dagen kunt kapitaliseren. Dus dat je ze kunt omzetten in geld, want ze vertegenwoordigen een bepaalde waarde. Dat bedrag mag je vervolgens naar eigen inzicht inzetten. De een koopt er zijn dagen voor Lees meer op pagina 2 Op de koffie bij... Naam: Marga Seegers: Functie: Commercieel binnendienstmedewerkster Leeftijd: 46 Drinkt haar koffie: Zwart Marga werkt op de afdeling grafisch van papiergroothandel Papyrus in Wijchen. Zij verkoopt papier aan drukkerijen en is een vraagbaak voor klanten. In september 1999 is zij op uitzendbasis begonnen als rechterhand van de secretaresse. Na twee weken werd zij voor drie maanden gedetacheerd als commercieel medewerker. Het betrof een baan voor halve dagen op de binnendienst. Daarvan kan ik mijn brood niet eten, dacht Marga en vroeg om een voltijdbaan. Met succes. In januari 2000 had zij een contract op zak. Marga komt oorspronkelijk uit de zorg. Daarmee vergeleken is haar huidige werk bij Papyrus heel anders. Het is commercieel werk. Het gaat niet om mensen maar om papier en geld. Dat zijn relatieve problemen. Gezondheid is echt het allerbelangrijkste. Vanwege haar achtergrond is Marga gevraagd als EHBO er met een coördinerende rol in het Bedrijfshulpverleningsteam (BHV). Met elf collega s bemant Marga de grafische binnendienst bij Papyrus (140 werknemers). Het is een heel hecht team. We kunnen af en toe foeteren op elkaar maar hebben ook heel veel plezier samen. We staan er voor elkaar. Nadat het bedrijf een paar jaar geleden in andere handen is overgegaan staat er nu opnieuw een reorganisatie voor de deur. Kort door de bocht: er moeten gewoon mensen weg. Ook Marga zal hoogstwaarschijnlijk worden ontslagen. Als je dat hoort dan worden wel even de poten onder je stoel uit gezaagd. Desondanks knokt ze als lid van de ondernemingsraad voor het behoud van banen van collega s. Dat is heel zwaar als je weet dat je zelf op straat komt te staan. De reden van de reorganisatie is niet dat het bedrijf rode cijfers schrijft. We schrijven zwarte cijfers, maar voldoen niet aan de doelstellingen van de investeerder. Door de bonden is er gelukkig een goed sociaal plan op tafel gekomen. De alleenstaande moeder met een zoon van zeven weet nog niet wat ze gaat doen als ze wordt ontslagen. Dat is heel lastig. FNV KIEM wil verbod op gevaarlijke oplosmiddelen Zeventien medewerkers van drukkerij Joh. Enschede in Haarlem zijn in mei onwel geworden door het vrijkomen van een oplosmiddel. De personeelsleden van het bedrijf dat bankbiljetten drukt, hadden last van hoofdpijn, duizeligheid en een droge keel. Er is volgens FNV KIEM adequaat gehandeld. De protocollen die gericht zijn op veiligheid en security, zijn goed uitgevoerd. BHV-ers hebben de hal binnen korte tijd ontruimd. Het rapport van de arbeidsinspectie wordt nog onderzocht. Hoewel het lek voor de medewerkers geen blijvende schade heeft opgeleverd vindt FNV KIEM dat het werken met oplosmiddelen verboden moet worden. Bernard van Iren, bestuurder FNV KIEM: Van dergelijke oplosmiddelen die in de grafische sector gebruikt worden, is al jaren bekend dat het troep is en er ernstige gezondheidsrisico s op de loer liggen. Het Organo Psycho Syndroom (OPS) is een verzamelnaam voor een reeks fysieke en psychische stoornissen die je kan krijgen door veelvuldige of langdurige blootstelling aan schadelijke oplosmiddelen. Terwijl in een uitgebreide Arbocatalogus veel aandacht besteed wordt aan gevaarlijke stoffen is er binnen de grafische sector weinig beweging te merken richting een alternatief, dat geen gevaarlijke oplosmiddelen bevat. De vakbond wil dat er meer aandacht, tijd en geld worden vrijgemaakt voor dit onderwerp. Het staat in juni hoog op de agenda tijdens het cao-overleg tussen werknemers en werkgevers.
PAGINA 2 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM voor grafimedia & techniek / Gratis voor leden van FNV KIEM van werk naar werk met fnv kiem en partners Esther Smit, vertegenwoordiger FNV KIEM in het project Van Werk naar Werk Sinds 1 december vorig jaar zijn 125 mensen ingestroomd in het project Van Werk naar Werk. Het aantal mensen dat al aan een baan is geholpen is medio mei nog niet bekend bij Esther Smit, die namens FNV KIEM deelneemt aan het proefproject. Dit loopt nog tot het eind van dit jaar. Dan worden alle resultaten bekendgemaakt. Van Werk naar Werk is bedoeld voor werknemers in de grafische sector die door een reorganisatie op straat komen te staan. Doel is om hen een passend traject aan te bieden voor het vinden van een nieuwe baan voor de lange termijn. Uitvoering Van Werk naar Werk wordt deels bekostigd door de sociale partners in de Grafimedia, aangevuld met een subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het wordt uitgevoerd door het Centrum Creatieve Carrières (C3). Dit mobiliteitscentrum voor werk neemt in het project de rol van het UWV WERKbedrijf over bij de begeleiding en bemiddeling van werknemers. Het betreft een experimentele aanpak voor de periode van een jaar. Hoe gaat het in de praktijk in zijn werk? Esther Smit: Wij krijgen van de vakbondsadviseurs of bestuurders een signaal dat een bedrijf gaat reorganiseren. Zij melden de dreigende reorganisatie bij C3. Mensen van C3 brengen daarna een bezoek aan het bedrijf om de medewerkers uit te leggen dat Van Werk naar Werk bestaat en wat het inhoudt. Vervolgens kunnen de werknemers zelf beslissen of ze willen deelnemen aan Van Werk naar Werk. Deelname is vrijwillig maar niet vrijblijvend. Inschatting De volgende stap is een uitnodiging voor een persoonlijke intake door een loopbaanadviseur. Tijdens dat gesprek wordt ingeschat hoe moeilijk het voor iemand is om een nieuwe baan te vinden. Dit is ondermeer afhankelijk van de flexibiliteit, veranderingsbereidheid, leeftijd, werkervaring en opleiding. Smit: Op basis daarvan wordt bepaald hoeveel begeleiding iemand nodig heeft. Dat kan variëren van een employability check, waardoor je een persoonlijk beeld krijgt van de competenties en de bijbehorende functiemogelijkheden op de arbeidsmarkt van een werkzoekende, tot e-coaching. Bij dat laatste wordt gevraagd om een cv eens door te lezen. Intensievere vormen van begeleiding zijn er ook, zoals coachinggesprekken of een sollicitatietraining. Daarnaast is het mogelijk om een opleiding te volgen. De focus blijft altijd het vinden van een nieuwe baan. Cijfers De voortgang van het traject wordt door C3 bijgehouden in een grote database. Werkzoekenden kunnen daarin zelf gegevens zetten en aanpassen, zoals hun cv, zegt Smit. Het mooie van dat systeem is dat het ook gekoppeld is aan een vacaturedatabase. Daardoor kan iemand aan de hand van zijn persoonlijke competenties automatisch worden gekoppeld aan passende vacatures, binnen en buiten de branche. De methodiek van het proefproject bevalt zo goed dat C3 deze specifieke vorm van dienstverlening ook wil gaan inzetten voor andere doelgroepen. Esther Smit en C3-projectleider Marcel Brandsen werken in het wekelijks projectoverleg uitstekend samen met alle betrokken partijen. Behalve FNV KIEM en het grafisch opleidingscentrum in de creatieve industrie (GOC) zijn dat opleidingsadviesbureau Cinop, de CNV, de ondernemingsvereniging voor werkgevers in de communicatie-industrie (KVGO), en het de Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds (A&O-fonds). Smit: Iedereen is ervan overtuigd dat het project en succes wordt. Mensen die bedreigd worden met werkloosheid kunnen nog tot 1 juni instromen bij Van Werk naar Werk. MEER Kijk op www. 3keerc.nl Vervolg van pagina 1 terug, de ander volgt een opleiding, een derde bekostigt er zijn kinderopvang van, een vierde vult zijn pensioen aan. Dat is een groot verschil met de huidige cao s. Een ander groot verschil is dat de cao voor de totale creatieve industrie van toepassing kan zijn. Solidariteit Een ander groot voordeel voor grafici en uitgeverijmedewerkers is dat het fundament voor bijvoorbeeld de pensioenregeling op termijn ook overeind kan blijven wanneer andere sectoren uit de creatieve industrie aanhaken bij de cao creatieve sector. Van Iren: Hoe meer mensen premie betalen hoe sterker het fundament onder het stelsel is. Om de pensioenregeling op termijn ook overeind te houden zouden nieuwe deelnemers zeer welkom zijn: nieuwe werknemers en andere sectoren binnen de creatieve industrie, zoals de gamers en de kunstensector, kunnen zich aansluiten. In het najaar zal de cao creatieve industrie, zoals de comfortabele arbeidsovereenkomst officieel heet, concreet worden ingevuld. Cameratoezicht op de werkvloer mag niet zomaar Om zijn personeel te controleren gaat een werkgever soms over tot het plaatsen van camera s. Dat gebruik van camera s is gebonden aan bepaalde voorwaarden. Die staan in de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP). Als een werkgever gebruik maakt van een geautomatiseerd systeem van cameratoezicht heet dat een personeelsvolgsysteem. Redelijk Het is voor een werkgever niet (per definitie) verboden om zijn werknemers via camera s te controleren. Dit valt onder het gezag dat de werkgever als gevolg van de arbeidsrelatie over de werknemer heeft. De controle en de manier waarop de werkgever zijn personeel in de gaten houdt, moet wel in een redelijke verhouding staan tot de belangen van de werknemer. De belangen en de rechten van de laatste worden daarbij afgewogen tegen het belang van de werkgever om zijn personeel te controleren. Als een werkgever zijn personeel wil controleren dan moet hij vooraf duidelijk maken wat het doel is van die controle. Het beveiligen van zijn eigendommen zijn kan zo n doel zijn. De werknemer moet door de werkgever wel op de hoogte worden gesteld als er camera s worden opgehangen. Uitzondering Verborgen camera s zijn in de regel dus niet toegestaan. Al zijn er uitzonderingssituaties waarin dat wel zo is. Als er bijvoorbeeld veelvuldig sprake is van diefstal. Er moet dan wel sprake zijn van een redelijke verdenking of een vermoeden van een strafbaar feit. Voorwaarde is wel dat de werkgever eerst op andere manieren, tevergeefs, heeft geprobeerd om de diefstal op te lossen. Bovendien mogen camera s alleen tijdelijk worden opgehangen, op een manier die de inbreuk op de privacy van de werknemers zo klein mogelijk maakt. Ondernemingsraad Als een werkgever daadwerkelijk besluit om een personeelsvolgsysteem in te zetten dan heeft hij de instemming van de ondernemingsraad (or) nodig voordat hij tot cameratoezicht kan overgaan. Als de werkgever van plan is verborgen camera s te gebruiken dan moet hij dit voorafgaand melden aan de or. Als een bedrijf geen or heeft dan moet het personeel door de werkgever worden ingelicht en voorgelicht over het doel van de controle. Dit wordt vaak nader omschreven in het reglement waarin ook de gedragsregels van de werknemers beschreven staan. Daarin staat ook welke sancties een werkgever kan opleggen aan medewerkers die zich tijdens het werk niet aan de afgesproken regels houden.
PAGINA 3 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM Vijf genomineerden FNV KIEM Award kloof tussen overheid en vakbond wordt groter Sommige mensen stellen vast dat de overheid zich steeds meer onttrekt aan haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en daarbij gebruik maakt van dogma s en beeldvorming. Ook de FNV zou zich terugtrekken uit de samenleving met een beroep op bepaalde dogma s. Als overheid en vakbond zich terugtrekken in plaats van te zoeken naar verbanden dan wordt de kloof tussen hen steeds groter. Dan komen we vaker terecht in conflictsituaties waarin partijen bewust op zoek gaan naar verschillen. Terwijl we ons zouden moeten richten op resultaten waarbij je elkaar ook wat gunt. Of de hierboven geschetste visie juist is of niet, hij legt wel de vinger op de zere plek. In plaats van een open en respectvolle dialoog aan te gaan met de samenleving, komt het kabinet met ingrijpende bezuinigingsvoorstellen, gepaard aan een bewuste strategie die groepen mensen isoleert. Vijf actieve leden zijn genomineerd voor de FNV KIEM Award. Dat is een vrijwilligerstrofee die op het bondscongres van 18 juni aanstaande voor de eerste keer wordt uitgereikt. De FNV KIEM Award is bedoeld voor een actief lid dat zich heeft onderscheiden door zijn of haar prestaties. Een driekoppige jury reikt de prijs uit aan minimaal één en maximaal drie actieve leden die voor FNV KIEM hebben onderscheiden door hun prestaties. De jury is paritair, dat wil zeggen samengesteld uit verschillende geledingen van onze vakbond. De jury belichaamt daardoor de diversiteit van het ledenbestand van FNV KIEM. Behalve de eer ontvangt de winnaar een beeld dat is vervaardigd door kunstenaar en vakbondslid Erik Buijs. Kijk op www. fnvkiem.nl/award Nergens vindt een eerlijk debat plaats over de toekomst van onze pensioenen, het (speciaal) onderwijs, arbeidsparticipatie en de waarde van kunst en cultuur. Dit kabinet heeft het over subsidieverslaafden, profiteurs en burgers die niets willen en daardoor ons systeem verzieken. Ook een deel van de FNV zoekt het conflict in plaats van de dialoog. Het keert zich af van de huidige overlegcultuur onder de noemer laat de rijken de crisis betalen of rekening retour. Met als resultaat dat de FNV rollebollend over straat gaat over het pensioendossier. Ook op een veel andere grote dossiers liggen de opvattingen van de overheid en de FNV ver uiteen. De overlegeconomie, die stamt uit de vorige eeuw, zijn we hardhandig van ons af aan het schudden. Dat is niet per se slecht want daarin spraken professionals over jouw cao, jouw pensioen, jouw werktijdregeling en jouw sociale vangnet. De mondige burger wil het heft in eigen handen nemen. Dus is het voor de FNV de komende jaren een uitdaging hoe de vakbond hem daarbij kan faciliteren. Kortom, het schuurt en wringt volop in onze overlegeconomie. Ook de vakbond is zoekende naar een nieuw evenwicht tussen collectieve belangenbehartiging en verdergaande individualisering. FNV KIEM onderzoekt hoe de vakbond het beste op de veranderende samenleving kan inspelen. Joke Hubert doe jij ook mee? Ben jij degene die ervoor zorgt dat wij samen met onze leden steeds sterker worden? Hoe meer leden we hebben, hoe meer we kunnen bereiken. Als je nu een nieuw lid aanbrengt, ontvang je de Nationale Entertainment Card ter waarde van 10 euro. Maak ons groot en word er zelf ook beter van. Het nieuwe lid betaalt de eerste 4 maanden slechts 25 euro. Kijk voor meer informatie op www.fnvkiem.nl/ werflid. Kunstenaar Erik Buijs naast de FNV KIEM Award In Memoriam JAN DE GEUS Oud-voorlichter (1947-2011) Met groot verdriet heeft FNV KIEM kennisgenomen van het overlijden van oud-collega Jan de Geus (17/05/1947-19/03/2011). Wij herinneren ons Jan als een zeer betrokken vakbondsman en journalist. Onze gedachten gaan uit naar Bobby en Adriaan. Van Jan is op vrijdag 25 maart afscheid genomen. Hij is in besloten kring begraven. Het Dagelijks Bestuur van FNV KIEM
PAGINA 4 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM actief lidmaatschap zit in de genen Op mijn zestiende begon ik bij drukkerij Van Lindert in Cuijk in Noord-Brabant als leerling handzetter. Mijn vader was daar vertrouwensman. Hij heeft mij lid gemaakt van de vakbond. Naast mijn werk ging ik één dag in de week naar de Grafische School in Nijmegen. Na vier jaar haalde ik daar mijn vakdiploma handzetten. Rob Jansen (62), pre-pensioen/vutter, voorheen handzetter en sectorraadslid UGO Een handzetter maakte vroeger krantenpagina s. Hij nam de letters stuk voor stuk uit een lade en zette die in een regel. Die werden in een zetvorm geplaatst. Dit loodzetten was handwerk. Later werd dit machinezetten. Mijn oma, de moeder van mij vader, was in 1920 de eerste vrouwelijke machinezetter in Nederland. Als 21-jarige ging zij aan de slag bij elektrische drukkerij Bosch in Utrecht. Dat was een unicum want vrouwen werden niet toegelaten. De wereld van de typografen was een mannenbolwerk. Mijn oma werd toegelaten omdat zij iemand kende in de fabriek. Zij was lid van de toenmalige Algemene Nederlandse Typografen Bond (ANTB). Mijn overstap van grafisch naar financiëel vergeet ik nooit meer. Ik zag aankomen dat het grafische handwerk vervangen zou worden door de computer. Toen heb ik bij dagblad De Limburger, waar ik werkte, gereageerd op een vacature. Na 22 jaar in het grafische vak begon ik in 1986 als advertentievertegenwoordiger bij de buitendienst. Alles wat ik tot dan toe gemaakt had, ging ik nu verkopen. Ik was de enige die echt wist wat hij verkocht, mijn collega s werden aangenomen op basis van verkooptechnieken. In 1972 ben ik begonnen als actief lid van de vakbond. Ik heb het stokje eigenlijk overgenomen van mijn vader. Het zit in de genen. De eigen verantwoordelijkheid zat er al vroeg in. Ik vind het fijn om me voor collega s in te zetten. Ik heb vaak mijn nek uitgestoken. De werknemers op de expeditieafdeling kwamen naar mij toe omdat ze niet werden uitbetaald voor overwerkuren op zondagavond. Ik heb er voor hun veel geld uitgehaald. De werkgever moest met terugwerkende kracht 45 duizend gulden terugbetalen. Daar werd ik door de directie op aangekeken. Directie en P&O wisten vaak niet wat er in de cao stond. Ik wist dat wel. Maar niet nadat ik er eerst ingedoken was. Die informatievoorsprong was ook een gevolg van de trainingen van de vakbond. Het was een combinatie van interesse en goede scholing. Rob Jansen is tegenwoordig actief lid van de sector Uitkeringsgerechtigden en Ouderen (UGO) van FNV KIEM. Voor FNV KIEM is het een uitdaging om zichtbaar- der te worden op de werkvloer en in de samenleving. mensen moeten weten wat FNV KIEM doet. De modernisering van de vakbond kan daarin een rol spelen. De vakbond is nog steeds noodzakelijk. Het is van belang dat met het ministerie van Sociale Zaken overeenstemming bereikt over het pensioenakkoord. Ook de samenwerking met UGO Bondgenoten over de communicatie met onze senioren is belangrijk. FNV KIEM heeft bijna elfduizend senioren in haar gelederen. Dat is een hele grote groep. Mijn oma was de eerste vrouwelijke machinezetter van Nederland
PAGINA 5 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM Loopbaangesprek is duwtje in de rug Sinds een half jaar houdt FNV KIEM op het mediapark in Hilversum wekelijks spreekuur over loopbaanadvies. Als sparringpartner en loopbaancoach praat Angela Bottenberg van FNV KIEM met leden die zich hiervoor hebben aangemeld. Doel is om leden te helpen bij het zetten van een volgende stap in hun loopbaan. Drie van hen vertellen in deze krant wat ze aan het advies hebben gehad. Uit hun ervaringen blijkt dat juist voor de oudere jongeren doorzettingsvermogen een eerste vereiste is. Bij het vinden van ander werk speelt het geloven in eigen kunnen een belangrijke rol. Zeker als overwogen wordt om naar een ander vakgebied over te stappen. Wellicht kunnen de ervaringen andere mensen inspireren. ondine de kroon (46) Ondine meldde zich op het loopbaanspreekuur omdat zij op zoek was naar een beetje structuur. Zij is beeldend kunstenaar met als specialisme linoleumsnijden, en geeft workshops aan studenten in het hele land. Op een bijeenkomst van actieve leden van FNV KIEM had zij loopbaanadviseur Angela Bottenberg horen vertellen over haar eigen carrièreswitch. Dat zou ik ook wel willen, dacht de kunstenaar uit Rotterdam die zelf ook nadacht over haar toekomst. jannes van lenteren (31) Jannes van Lenteren is itemregisseur bij voornamelijk commerciële programma s. Een onzekere branche. Hij ging naar het spreekuur omdat hij benieuwd was hoe andere mensen zich redden in het mediawereldje. Ik was benieuwd of de loopbaanadviseur een toekomstbeeld zou hebben voor mensen van de rond de dertig, zoals ik, in de mediawereld. Jannes van Lenteren is itemregisseur bij voornamelijk commerciële programma s. Een onzekere branche. Pasklare antwoorden kreeg hij niet mee naar huis. Zo simpel is het niet. Het is gewoon een heel ingewikkelde branche. Er blijven natuurlijk altijd vragen. Moet je je specialiseren of juist heel breed bezig moet blijven. Ik ben door het gesprek wel iets rustiger geworden. Ik weet dat ik nu dat ik best nog een jaar of drie kan blijven doen wat ik nu doe, en de keuzes die ik nu maak niet voor de rest van mijn leven hoeven te zijn. frank koorneef (47) Frank Koorneef is van huis uit gitarist. Hij werkt de helft van zijn tijd als gitaarleraar op een muziekschool. Sinds een jaar verdient hij ook geld met schrijven voor tijdschriften en het maken en bewerken van foto s. Reportages over het varen met de motorboot door Nederland en Europa. Voor uitgeverij Hollandia heeft Frank de vaarwijzer geschreven, over varen door NL. Nu legt hij de laatste hand aan een vaarwijzer voor België. Zijn inkomsten op de muziekschool zijn zijn financiële vangnet. Schrijven en fotograferen doet hij in de vroege ochtenduren en aan het begin van de middag. De rest van de middag en s avonds geeft hij les. Ik zocht een activiteit voor de normale uren. Het ging niet over de mogelijkheid om over te stappen van de commerciële naar de publieke omroep, zoals Jannes verwacht had. De loopbaanadviseur trok het veel algemener. Naar dertigers die twijfelen over hun baan. En over fases in je leven waarin er vragen rijzen over zekerheid en uitdaging. Hoe je die vragen kunt beantwoorden. Tijdens het gesprek bleek dat Jannes al goed met zijn eigen loopbaanontwikkeling bezig is. Veel meer kun je niet doen. Maar hij heeft zeker wat gehad aan het loopbaanspreekuur. Ik heb inzicht gekregen in mijn eigen situatie. Nu weet ik dat ik niet de enige ben die worstelt in de media. Frank Koorneef werkt de helft van zijn tijd als gitaarleraar op een muziekschool. Ondine de Kroon meldde zich op het loopbaanspreekuur omdat zij op zoek was naar een beetje structuur. Ik ben voortdurend op zoek naar inkomsten. Op het spreekuur kreeg zij daarvoor een paar handvaten aangereikt. Ze leerde hoe ze prioriteiten moest stellen en haar doel niet uit het oog moest verliezen. En om de praktische en financiële kant in de gaten te houden. Na haar loopbaangesprek heeft Ondine gesolliciteerd als docent op de academie voor beeldende kunsten in Rotterdam. Zij denkt dat een baan aan een academie heel goed bij haar zou passen. Zij heeft een cursus voor museumdocent gevolgd en denkt met een aanstelling bij een instelling regelmatiger verdiensten te hebben. Angela Bottenberg, sparringpartner en loopbaancoach van FNV KIEM. Door het lesgeven ben ik altijd s avonds weg. Vroeger trad hij s avonds altijd op. Dat werd minder toen de kinderen kwamen. Ik ben niet meer elk weekend op pad. Toen hij voor een deel als zelfstandige aan de slag wilde, meldde hij zich op het spreekuur van sparringpartner Angela Bottenberg van FNV KIEM in Hilversum. Ik ben al jaren lid van de vakbond, en wilde kijken wat die voor mij kon doen. Om een lijn te ontdekken in de enorme wirwar van wetgeving en regelgeving die op je afkomt als je zelfstandig wordt, wilde Frank zich aanmelden voor het zakelijk spreekuur. Door FNV KIEM werd hij doorverwezen naar de loopbaancoach. Tijdens dit gesprek kreeg hij het advies om een cursus onderhandelen te volgen. Het was een leerzaam gesprek. Over hoe je je positie moet kiezen. Het loopbaangesprek heeft bevestigd dat ik op de goede weg was om ondernemer te worden. aanmelden Interesse in een loopbaangesprek? Meld je aan bij a.bottenberg@fnv-kiem.nl MEER kijk op www.fnv kiem.nl/ loopbaan advies
PAGINA 6 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM FNV op één lijn over pensioen De FNV is het half mei eens geworden over het pensioenstelsel. De vakcentrale FNV pakt de onderhandelingen met de werkgevers en de minister over de uitwerking van het AOW- en pensioenakkoord weer verder op. Het meningsverschil binnen de FNV ging over de mate van zekerheid die er wordt ingebouwd in het pensioenstelsel. Welke garanties geef je voor een vast bedrag? En hoeveel ruimte laat je over voor de pensioenfondsen om geld te verdienen met beleggingen. FNV-Bondgenoten, met 480 duizend leden de grootste bond, vond de toezeggingen over een nieuw pensioenstelsel die de FNV aan het kabinet een de werkgevers gedaan had gedaan veel te ver gaan. De overige 18 FNVbonden vonden dat beleggingswinsten broodnodig waren om de pensioenuitkeringen te laten meegroeien met de inflatie. koopkracht van mensen met een pensioenuitkering op peil te houden. FNV KIEM-penningmeester Edwin Bouwers: Het gaat om een toekomstbestendig pensioen dat overeind blijft als het mis gaat op de beurs. Een pensioenstelsel dat de pieken en dalen van de beurs kan opvangen. En een stelsel dat is gebaseerd op het principe van solidariteit. De rekening moet evenwichtig verdeeld worden. Nu de FNV intern weer op één lijn kan het overleg met de andere vakcentrales, de werkgevers en het kabinet worden voortgezet. De FNV heeft een aantal essentiële punten geformuleerd die zij in het onderhandelingsresultaat wil terugzien, zegt Bouwers. Het is voor Nederland van belang dat er een solide en toekomstbestendig pensioenstelsel komt. afspraken FNV-breed zijn nu goede afspraken gemaakt over indexatie. Er is gekozen voor een pensioenstelsel waarin koopkrachtbehoud voorop staat. Daarin is sprake van een goede mix tussen zekerheid en buffers die moeten worden opgebouwd. Dat betekent dat er een goede balans is gevonden tussen een gegarandeerd vast bedrag en de noodzaak tot indexering om de FNV KIEM Academie FNV Loopbaanadvies regiobijeenkomst Wat zijn mijn mogelijkheden en reële kansen op de arbeidsmarkt? Op deze avond kan je kennismaken met de dienstverlening van FNV Loopbaanadvies, een korte workshop doen en geven we antwoord op je vragen. Deze avond is gratis. Datum: 6 juni Locatie: Zalencentrum Schipper, Purmerend r.wagter@versatel.nl Datum: 8 juni Locatie: Mediapark Hilversum f.van.dieren@fnv-kiem.nl Datum: 22 juni Locatie: Gebouw FNV Bondgenoten Rotterdam h.sterkman@tiscali.nl Steeds om 19.30 uur en voor alle leden. Gratis workshop Realtime (urenregistratie) Met real-time urenregistratie duurt de hele urenadministratie nog maar anderhalve minuut per dag. Houd op simpele wijze je uren bij met TimeCounts, een applicatie die communiceert met je telefoon en je computer. De applicatie is voor leden met korting aan te schaffen. Datum: 9 juni Locatie: FNV Zelfstandigen Tijd: 13.00-16.30 uur Wie: Voor zzp ers Kosten: gratis voor leden bijeenkomsten@fnvzzp.nl Macht en invloed Zo kan het ook Waar veel macht wordt ingezet is weinig ruimte voor arbeidsverhoudingen die gericht zijn op respect, gelijkwaardigheid en openheid. Op deze dag leer je hoe macht uitgeoefend wordt en hoe je machtsgedrag van anderen kunt herkennen en bespreekbaar maken. Datum: 22 juni Locatie: FNV KIEM Amsterdam Tijd: 10.00-16.30 uur Wie: Uitsluitend voor (bedrijfs) contactpersonen en vertrouwenspersonen NAL@fnv-kiem.nl Google en Internetmarketing Het uitbesteden van internetmarketing is voor kleine zelfstandigen niet haalbaar maar na het volgen van deze workshop kun je het heel goed zelf. Datum: 22 juni Locatie: FNV Zelfstandigen Utrecht Tijd: 13.00-16.30 uur Wie: Uitsluitend voor zzp ers Kosten: 125,- voor leden www.fnvzzp.nl/trainingen Social media (2 ochtenden) Het is soms lastig te volgen wat er nou gebeurt als je bepaalde knopjes op bijvoorbeeld Facebook, Linkedin en Twitter aanklikt. Op welke manier kom je het beste voor de dag op internet als iemand je even googelt? Laat je bijpraten in twee lessen. Datum: 13 en 20 september Locatie: Multimedialab Amsterdam Tijd: 10.00-13.00 uur Wie: Uitsluitend voor zzp ers Kosten: 85,- (ex btw) voor leden www.multimedialab.org Introductie Photoshop Leer beeldmateriaal te verbeteren en vervormen met Photoshop, hét programma voor fotografen, beeldbewerkers en vormgevers. Datum: 27 september Locatie: Multimedialab Amsterdam Tijd: 10.00-13.00 uur Wie: Uitsluitend voor zzp ers Kosten: 35,- (ex btw) voor leden www.multimedialab.org Werk Slimmer (2 middagen) Heb je aan het einde van de dag het gevoel dat je niets bereikt hebt? Is je werkplek best wel rommelig? Jennefer Boskeljon is professional organizer en reikt je in twee dagdelen praktische tips en vaardigheden aan om je werkplek en je tijd efficiënter in te richten. Datum: 30 september en 28 oktober Locatie: FNV Zelfstandigen Utrecht Tijd: 13.30-16.30 uur Wie: Uitsluitend zzp ers Kosten: 125,- voor leden www.fnvzzp.nl/trainingen Aanleveren In deze korte workshop leer je hoe je documenten (visitekaartjes, foto s) op verschillende bestandsformaten kan aanleveren bij de drukker. Datum: 4 oktober Locatie: Multimedialab Amsterdam Tijd: 10.00-12.30 uur Wie: Uitsluitend zzp ers Kosten: 35,- (ex btw) voor leden www.multimedia lab.org MEER trainingen op www.fnv-kiem.nl/ academie
PAGINA 7 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM voor grafimedia & techniek / Gratis voor leden van FNV KIEM van fijnhoutbewerker tot arbeidsrechtspecialist Op mijn zeventiende ben ik begonnen met werken. Na mijn schoolopleiding LTS fijnhoutbewerken heb ik 11 jaar gewerkt in de houtindustrie. Daarna ben ik overgestapt naar grammafoonplatenmaatschappij EMI in Haarlem, waar ik op de kop af 35,5 jaar heb gewerkt. Op 1 april 1974 begon ik op de galvanische afdeling, op 1 oktober 2009 ging ik op mijn 63ste met de VUT, twee jaar voor mijn pensioengerechtigde leeftijd. Theo van den Broek (64), o.a. voorman galvanische afdeling en sectorraadsbestuurder prepress, or-voorzitter en afdelingsbestuurder Oost-Brabant Op de galvanische afdeling van EMI aan de Tulpenkade in Haarlem maakte Theo via een ingewikkeld chemisch proces langspeelplaten van vinyl. Met EMI verhuisde Theo mee van Haarlem naar Uden. De galvanische afdeling en de drukkerij gingen uiteindelijk zelfstandig door en veranderden regelmatig van naam. Theo heeft verschillende functies bekleed. Van voorman galvanische afdeling en snijder drukkerij tot medewerker gereed product, repro en kwaliteitsdienst. In 1978 werd Theo lid van de ondernemingsraad. Drie jaar later was hij secretaris, en weer drie jaar later OR-voorzitter, wat hij bleef tot aan het eind van zijn carrière. In 1983 werd Theo ook lid van de vakbond. Hij ging regelmatig de strijd aan over arbeidsvoorwaarden. Over vakantiedagen bijvoorbeeld. In de cao stond dat het aantal vakantiedagen minimaal 19 bedroeg. EMI deed daar standaard twee dagen bovenop. Met de jaren steeg het aantal vakantiedagen. Toen deze op 25 uitkwamen besloot EMI ineens één van de extra bedrijfsdagen in te trekken. De OR kwam in verzet. Een meningsverschil dat uiteindelijk meer dan drie jaar duurde. 38 maanden om precies te zijn. Maar wij hebben uiteindelijk wel gewonnen. De directie hield vol dat die twee extra dagen nergens op papier stonden. Maar dat was niet zo want op onze snipperkaarten stond 25 plus 2. Zo haalden wij ons gelijk. De kennisvoorsprong die Theo had opgedaan in de or en de vakbond gaf volgens hem de doorslag bij het winnen van deze slag door de or. Ik was vaak veel beter op de hoogte van de regels dan de directie. Tegenwoordig is Theo lid van de sectorraad PrePress. Die vergadert altijd samen met de sectorraad- Grafisch. Hij is ook voorzitter van dat gezamenlijk overleg. Vanuit die functie vergadert hij maandelijks met het bondsbestuur. Hij zit ook in de commissie die zich bezig houdt met de noodzakelijke modernisering van de vereniging. De modernisering is volgens Theo een belangrijk doel in de nabije de toekomst. Als wij vanuit de vakbond niks doen dan kunnen we precies uitrekenen wie, wanneer het licht uit moet doen. Er moet een congresbesluit komen over de modernisering. Als het congres het voorstel van het bondsbestuur overneemt dan kan FNV KIEM overleven. Maar als het congres vanuit eigenbelang gaat zitten hakken, dan wordt het moeilijk. In oktober wordt hij 65 jaar. Daar kijk ik toch wel een beetje naar uit, lacht Theo. Dan heb ik twee uitkeringen. Hij doelt op zijn pensioenuitkering en op de AOW. Vanaf je 65ste ben je geen werkende meer. Dan kan ik me niet meer beschikbaar stellen voor het bondsbestuur. Wel voor de UGO. Maar daar moet ik nog eens heel ernstig over nadenken. Ik was vaak beter op de hoogte van de regels dan de directie.
PAGINA 8 Jaargang 3 / Editie 02 / 9/6/2011 / Een uitgave van FNV KIEM voor grafimedia & techniek / Gratis voor leden van FNV KIEM Werkgever haalt bakzijl na dreiging met hoger beroep VOORDEEL Gratis rondleiding en lezing bij het IISG Namens een drukkerijmedewerker heeft FNV KIEM met goed gevolg twee rechtszaken gevoerd over de beëindiging van zijn arbeidsovereenkomst. Het vakbondslid was door zijn baas ontslagen, onder andere omdat hij zittend naast zijn drukpers een boterhammetje had gegeten. Volgens de werknemer moest hij zittend eten omdat hij een hypo had, wat wil zeggen dat zijn bloedsuikerspiegel plotseling enorm was gedaald. De werkgever nam hier geen genoegen mee. Dat leidde tot een hoogoplopende discussie met zijn leidinggevende, waarop de laatste besloot de werknemer te ontslaan. De werkgever vond dat de werknemer zich te buiten ging aan dreigend, intimiderend en agressief gedrag. Maar uit geluidsopnames, die de werkgever zonder medeweten van de werknemer had opgenomen met een digitale recorder, en die tijdens de procedure te horen waren, bleek duidelijk dat de twee wat dat betreft aan elkaar gewaagd waren. Dankzij de gedrevenheid en lange adem van de werknemer heeft FNV KIEM met hem een stel zinderende procedures gevoerd. De eerste procedure leverde de drukkerijmedewerker een neutrale ontbindingsvergoeding op van bijna 14.000, - bruto. Hiermee was de kous niet af. In een volgende gerechtelijke procedure legde de drukker bij de werkgever een claim neer wegens het niet betalen van ploegentoeslagen, het niet betalen van een afbouwvergoeding van die ploegentoeslag en voor het wegens schorsing niet betalen van ingehouden dagen door de werkgever. Dit leidde tot een voor de werknemer teleurstellend vonnis met een schamele vergoeding. Toen de werknemer dreigde met hoger beroep kwam de werkgever alsnog over de brug. Laatstgenoemde kon het beroep namelijk alleen tegenhouden als hij 1.750, - bruto zou betalen aan de werknemer. Om dat te voorkomen besloot de werkgever aan de werknemer het gevraagde bedrag van 1750,- te betalen. VOORDEEL 25% korting bij Archeon Verken in juni en juli de prehistorische hutten, Romeinse gebouwen en middeleeuwse huizen van het Archeon. Je kunt ook vlotvaren, boogschieten of exerceren Bezoek het grootste documentatie- en onderzoekscentrum ter wereld op het terrein van de sociale geschiedenis. Meld je aan voor één van de middagen die het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis speciaal voor FNV-leden organiseert over de geschiedenis van de vakbeweging. Via FNV-voordeel ontvang je daarnaast nog 10% korting op posters in de webshop van het IISG. Kijk op www. fnvkiem.nl/ mijnkiem met een echte Romeinse soldaat. Beleef een onvergetelijke dag in het verleden. Met kortingscoupon voor vijf personen. verzelfstandiging biegelaar gaat nieuwe fase in Het plan van de directie van drukkerij Biegelaar om het bedrijf te kopen van de Duitse eigenaar heeft de meer vorm gekregen. Er ligt een bedrijfsplan en er is overeenstemming met de curator, financiers en de ondernemingsraad. De reddingsoperatie vraagt grote offers van de werknemers. De houding van de directie naar de medewerkers is moeizaam. Laatstgenoemden worden zwaar onder druk gezet terwijl ze met hun rug tegen de muur staan. Het is slikken of stikken. Voor deze onvrede bestaat bij de leiding van het bedrijf weinig begrip. Onderdeel van het reddingsplan is een nieuwe reorganisatie waarbij 33 arbeidsplaatsen komen te vervallen. Vorig najaar gingen door een reorganisatie al 35 arbeidsplaatsen verloren bij de drukkerij uit Maarsen. Het sociaal plan dat is afgesproken om de gevolgen van reorganisaties op te vangen stond in het bedrijfsplan onder druk. Een door FNV KIEM ingeschakelde onafhankelijke deskundige heeft onderzocht of de in het bedrijfsplan voorgestelde bezuinigingen noodzakelijk, realistisch en proportioneel zijn. De conclusie luidt dat het plan kansen biedt voor verzelfstandiging, maar ook ruimte voor een andere invulling van de noodzakelijke bezuinigingen. De leden willen dat het sociaal plan overeind blijft. Dat is gelukt. Door de inzet van de or is het aantal gedwongen ontslagen teruggebracht van 33 naar 17. Bestuurders Bernard van Iren en Peter van de Bunder snappen dat harde ingrepen onvermijdelijk zijn. Maar als er pijnlijke keuzes gemaakt worden dan moet dat zorgvuldig gebeuren. De pijn moet zo klein mogelijk zijn en eerlijk worden verdeeld. De directe oorzaak van de alleingang is het faillissement van de Duitse eigenaar Schlott Gruppe. Het drukkersconcern dreigt Biegelaar en zijn ongeveer 168 werknemers mee te sleuren in zijn val. Kijk op www. fnv-voordeel.nl VOORDEEL Gratis Running Coach bij de Atletiekunie Altijd al eens willen beginnen met hardlopen? Speciaal voor FNV-leden biedt de Atletiekunie een gratis Running Coach aan voor op je MP3-speler. Hiermee leer je binnen 6 weken een afstand van 5 km hard te lopen. Zo ren je fit en gezond de zomer tegemoet. Sprint snel naar www.dutchrunners.nl/ fnvvoordeel om direct te beginnen Colofon Jaargang 3, nummer 2, juni 2011 Redactieadres FNV Kunst Informatie Entertainment en Media, postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam T (020) 355 36 36 F (020) 355 37 37 I www.fnvkiem.nl Uitgave Stichting FNV Pers Hoofdredactie Jurjen Roerdinkholder Tekstbijdragen Carlo Moerkens, Ninnoc Moons, Jitske van Kaam, Jolanda bij t Vuur, Joke Hubert, Dunck Fotografie Barbara Boots, Anouck Wolf, Dunck Cartoon Keefer Vormgeving Brain Communication Druk Senefelder Misset Vragen kiemnieuws@fnv-kiem.nl