Die Beter Eet Slimkoop GIDS Eet gesond en lekker al is jou begroting bek. Die Beter Eet Slimkoop Gids is opgestel om mense te help om beter koskeuses keuses te maak te midde van stygende voedselpryse. Die gids bestaan uit 3 dele. Die eerste deel gee n oorhoofse aanduideding van hoeveel s elke mens daagliks behoort te eet uit elkeen van die verskillende voedselgroepe vir gesondheid. Die tweede deel van die gids dui aan watter koskeuse die mees ekoniese is en help mens dus slim koop maar steeds gesond. Die span dieetkundiges by BETER EET het reeds die berekening gemaak wat aandui wat n van n bepaalde voedselsoort kos. Die derde deel van die gids is n riglyn wat mens kan help om vinnig self te bepaal of die prys vir n spesifieke item op die rak werklik ekonomies is al dan nie. Deur eenvoudig die prys eenheid van n spesifieke voedselitem (bv liter melk) opr die BETER EET lys te vergelyk met die prys waarvoor n item verkoop word, kan mens maklik bepaal sonder om self die ingewikkelde berekening te moet doen of iets goedko is al dan nie. Byvoorbeeld, indien ons melk as n goedkoop item aandui en daar is n spesiale aanbod op langlewe melk wat dieselfde is as die vars melk opsie, is dit waarlik n winskoop. Data is gebasseer op pryse soos in April 2008 en verteenwoordig n gemiddelde markprys vir die ondeskeie voedselitems. Deel Hoeveel moet ek eet? Voor mens hierdie vraag kan beantwoord, is dit sinvol om te verstaan wat ons bedoel met n n. Wat is n? n is n maatstaf wat verskillende items uit dieselfde voedselgroep gelykstel aan mekaar in terme van voedingswaarde. Die hoeveelheid wat mens maaltyd eet kan wissel en word n bediening genoem. n Bediening vir n man sal byvoorbeeld 3 s wees en vir n vrou 2 s. VOEDSELGROEP Grane en Bv. ontbygraan, brood, meel, rys, gort, pasta sowel as styselgroente bv. pampoen, ertjies, patat, ens. ( Kool, wortels, uie, brokkoli, groenbootjies, tamaties, ens.) (Vars vrugte is die gesondste opsie om te kies, daarnaas gedroodge vrugte en dan 00 % vrugtesap. Mans Vroue 8 0 s Daagliks 6-8 s daagliks Mik om daagliks n minimum van ten minste 5 s groente/en-of vrugte te kies. Soveel as moontlik Wanneer vrugte werklik buitensporig duur is, moet mens steeds probeer om 5 s groente daagliks in te neem. Vleis en ander hoë ë proteinp voedselitem 3-4 s 2-3 s Melk en ander suiwel produkte 3-4 s 2-3 s Vette en Olies 6-8 s 4-6 s
Deel 2 Hoe e om hierdie gids te gebruik Ontbytgrane & brood Ontbytgrane & brood Ontbytgrane Hierdie dokument het ten doel om aan te dui - wat is n voedingkundige wat ekwivalent sal wees as ander s in n spesifieke voedselgroep - wat n kos - watter koskeuses essensieel is dus die mees gesonde opsies en watter is minder belangrik is dinge waarsonder mens dus kan gaan as dit moet. Mieliepap, growwe braaipap Maltabella, grof gemaal 25ml / 25ml / R0.20 R0.4 Hawermout, gerol (bv Jungle Blou boks) Betereet Gesondheids brood * 25ml / sny R0.39 R0.60 Muesli 20g / ¼ cup R0.58 Kitspap, bv. Weetbix / Corn flakes 25ml / R0.74 Oat bran 30g R.52 GOEDKOOP SLIMKOOP opsies Brood, saadbrood sny R0.48 Melk & melkprodukte Melk & melkprodukte Melk k & melkprodukte Brood, bruin sny R0.30 Melk R.70 Jogurt (sonder preserveerdmiddels) 75ml R3.32 Lae vet maaskaas 65ml / 2 gehoopte eetlepels R.98 Kaas, bv. Gouda of Cheddar 30g R.50 Rys, bruin ⅓, R0.22 Rys, basmati ⅓, R0.28 Witrys (Tastic ) ⅓, R0.8 Pasta, R0.34 Bevrore ertjies, R.35 Koeskoes, R0.76 Aartappel 90g / R0.49 Bevrore Mielies, R.60 Ryskoekies 2 ryskoekies R.38 Patat 70g / klein R0.70 Butternut / botterskorsie 25g / ¾ R.25 Provita 3 Provitas R0.6 Gort R0.8 Koekmeelblom 20g/2 Eetl. R0.0 2
Lensies R0.26 Geblikte kekerertjies R.87 Geblikte Bone, bv. rooi nierboontjies R2.00 Hoenderboudtjie (geen vel) 25 R.7 Vleis, bees 25 R.4 Braaitjops 30g R2.04 Spikkelbone (om self te kook) R0.37 Geblikte lensies R.43 Maer maalvleis 25g R.7 Hoenderborsies 30g R.4 Volstruis Maelvleis 30 g/2 Eetlepel s R.50 Geblikte boontjie in tamatiesous ⅓ R0.68 Skaaplende tjop 25 R. Tuna (geblik) 30g R.23 Polonie 50g R0.72 Kekerertjies (self gekook) R.26 Sardyne in tamatiesous Salm geblik Eier eier R.00 sardyn R0.74 Ham 30g R2.0 Wors (Kies n geurige wors en meet vooraf n 30g (2 klein af. Vermy Bees eetlepels R.8 om in n wors maaltyd 50g R.00 blokkiesv 30g R.56 ) enige ander vet by te leis voeg wors is gewoonlik hoog in vet. Vark lende tjop 25 g//3 van n tjop Hoë protein styselkosse soos peulgroente kan gebruik word om protein in die dieet aan te vul maar dit is nie altyd ekonomies om vleis totaal hiermee te vervang nie (SIEN WENKE) R.50 Maak gebruik van geurmiddels en geurige vleis opsies om maaltye steeds smaaklik te maak. * Let op dat nie alle geurmiddels gesond is nie. * Pakkie sop bevat dikwels ongesonde gehidrogeneerde vet en dit moet eerder vervang word met bv iets soos knoffel of kerriepasta. Knoffel Koljander R0.28 Kerriepasta R0.37 Speserye mengsels (bv Nomu) R0.34 R0.90 *Pakkies Soppoeier ¼ pakkie R0.52 3
GOEDKOOP SLIMKOOP opsies Wortels R0.45 Groen rissie (green pep) R.2 Groenbone R.84 Appel R0.96 Lemoen R.48 Kool R0.48 Broccoli R0.80 Seldery R2.3 Peer R0.96 Ui R0.40 Spinasie R.86 Sampioene R3.52 Piesang R0.48 Beet R0.24 Rosyne 20g / eetlepel R0.52 Tamatie R0.52 Ander wenke om te bespaar maar steeds lekker te eet Belê in n pakkie saadjies en saai basiliekruid, spinasie en pietersielie en roket dit groei maklik en is baie veelsydige geurmiddels om selfs n pasta gereg sonder enige sous met net n bietjie olie te laat lyk en smaak soos n deftige maaltyd. Kyk ook in jou woonbuurt of vra by bure vir bietjie vars kruie - Roosmaryn en tiemie is heerlik saam met hoender (meerjarige plante) - Lourierblaar, salie, roosmaryn en pietersielie is heerlik saam met maelvleis en tamatie (meerjarige plante) - Roket en soet basiliekruid is heerlik saam met pastaslaai en sal groei in dele van die land wat nie ryp kry nie (eenjarige plante)\ - Vars suurlemoen kikker enige vleisgereg op 4
Springmielies 2 s, gespring Pannekoek* R0.32 R0.34 Aartappelskyfies 30g R.44 Deel 3 Onthou: - Gebruik die PRYSGIDS APRIL 2008 waar ons aandui watter prys ons gebruik het om die prys uit te werk. Wanneer mens dus inkopies doen is dit maklik om te vergelyk of die produk wat mens koop waarlik goedko is al dan nie. Produk Huishoudelike maat item Verpakking grootte Handelnaam kg/;l Eenheid groote Om te drink Tuisgemaakte Appelystee Gewone tee Rooibos tee glas sakkie R0.7 sakkie R0. Om te drin k Om te drink Gaskoeldrank bv coke R0.07 sap glas glas R.43 R.03 Koffie 2.5g R0. sap 250 ml/ glas R2,00 2% lae vet melk k 250ml R 6.79 liter Clover R6.79 liter 250 ml R.70 Belangrik: Wanneer mens moet bepaal of n item regtig goedko is al dan nie vergelyk net die prys item met die prys wat ons gebruik het. - Alhoewel meeste groente heeljaar beskikbaar is asook meeste vrugte, is daar tog sekere tye van die jaar wat sommige groentesoorte baie goedko is. Hierdie gids is opgestel deur die dieetkundiges van BETER EET VOEDING en VOEDSEL SENTRUM en is gratis beskikbaar gestel aan die publiek. Gedurende die volgende paar maande sal die gids gereeld hersien word en ons nooi u uit om in te teken op ons gratis nuusbrief vir meer wenke oor voeding en voedsel vir beter gesondheid. Intekenare op op ons unieke webblad www.betereet.co.za het ook toegang tot die kundigheid van n dieetkundige asook gesonde ekonomiese resepte, maaltydidees en wenke, spyskaarte vir gesonde maaltye vir babas, kinders, verskeie siektetoestande asook gewigsverlies. (KOSTE om in te teken: R89 jaar). www.betereet.co.za 5