SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 163 van KATHLEEN HELSEN datum: 21 januari 2016 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Buitengewoon onderwijs - Bijkomende of gespecialiseerde opleidingen voor leerkrachten Hoewel in het opleidingsaanbod een aantal bijkomende of meer gespecialiseerde opleidingen bestaan, zoals een bachelor-na-bachelor (banaba) Buitengewoon Onderwijs, stellen we vast dat er zo goed als geen verschillen bestaan tussen de bekwaamheidsbewijzen op basis waarvan men als leraar kan worden aangesteld in het gewoon onderwijs, dan wel in het buitengewoon onderwijs. 1. Kan de minister een oplijsting bezorgen van alle banaba s, die een realisatie van bijkomende expertise in het kader van zorgnoden beogen, zoals de banaba Buitengewoon Onderwijs? In welke instellingen worden deze banaba s aangeboden? 2. Bestaat er ook aan de universiteiten, naast de basisopleiding Onderwijs, een masterna-master (manama) in het kader van specifieke zorgnoden? Zo ja, welke en waar worden ze aangeboden? 3. Hoeveel mensen volgen op dit moment zo n banaba of manama? 4. Hoeveel leerkrachten, die vandaag in het buitengewoon onderwijs zijn aangesteld, volgden een banaba of manama? Om welk percentage gaat het dan op het totaalaantal leerkrachten in het buitengewoon onderwijs? Graag de cijfers afzonderlijk voor het bubao (buitengewoon basisonderwijs) en het buso (buitengewoon secundair onderwijs). 5. Hoeveel leerkrachten, die vandaag in het gewoon onderwijs zijn aangesteld, volgden een banaba of manama? Om welk percentage gaat het dan op het totaalaantal leerkrachten in het gewoon onderwijs? Graag de gegevens afzonderlijk voor het kleuter-, lager en secundair onderwijs. 6. Welke kwalificatie behaalden de zorgcoördinatoren in het lager onderwijs? Hoeveel van hen behaalden respectievelijk een diploma bachelor, bachelor-na-bachelor en master (-na-master)? 7. De nascholing op initiatief van de Vlaamse Regering, waarvan sprake in het decreet kwaliteit, focust dit schooljaar op de uitvoering van het M-decreet, dat sinds september 2015 van kracht is. Bij deze nascholing wordt ondersteuning geboden aan scholen bij de uitvoering van het decreet en wordt ook aandacht besteed aan de competentieontwikkeling van het schoolpersoneel. a) Hoe heeft die prioritaire nascholing precies vorm gekregen? b) Wat was tot nu toe het concrete aanbod?
c) Hoeveel leerkrachten hebben al deelgenomen aan deze nascholing? Graag de cijfers voor kleuter-, lager en secundair onderwijs.
HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS ANTWOORD op vraag nr. 163 van 21 januari 2016 van KATHLEEN HELSEN Het klopt inderdaad dat de lijst van bekwaamheidsbewijzen in het gewoon en buitengewoon onderwijs globaal gezien dezelfde lijst aanvaarde basisdiploma s bevat. Enerzijds ligt hier een streven naar eenvormigheid aan de basis, anderzijds omvatte de lijst basisdipoma s bij de start van de besluiten bekwaamheidsbewijzen in 1989 en 1990 enkel initiële opleidingen en geen vervolgopleidingen. Pas in september 2013 werden de lijsten met basisdiploma s zowel in het gewoon als in het buitengewoon onderwijs uitgebreid met vervolgopleidingen zoals banaba s en manama s, maar die vervolgopleidingen kunnen enkel in het kader van de voldoende geachte bekwaamheidsbewijzen competenties aantonen. Uit de praktijk blijkt dat veel scholen voor buitengewoon onderwijs ondanks dat dit niet specifiek opgesomd staat in de lijst met bekwaamheidsbewijzen- aan hun personeel vragen om een banaba buitengewoon onderwijs te volgen. 1. Het gaat om volgende bachelor-na-bacheloropleidingen: Bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs Bachelor in het onderwijs: zorgverbreding en remediërend leren Deze worden beiden aangeboden door de Artevelde Hogeschool, de Karel de Grote- Hogeschool en UC Limburg. De bachelor in het onderwijs: zorgverbreding en remediërend leren wordt bijkomend aangeboden door Vives Noord; Thomas More Kempen en Thomas More Mechelen- Antwerpen. De bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs wordt bijkomend aangeboden door UC Leuven en Vives Zuid. 2. Er bestaan geen specifieke ma-na-ma s in het kader van zorgnoden in het buitengewoon onderwijs. 3. In onderstaande tabel vindt de Vlaamse volksvertegenwoordiger, op datum van 24/01/2016, de actieve inschrijvingen onder diplomacontract voor de genoemde bana-ba s. HOGESCHOOL AANTAL STUDENTE N Arteveldehogeschool buitengewoon onderwijs 81 zorgverbreding en remediërend leren 103 Karel de Grote-Hogeschool buitengewoon onderwijs 57 Katholieke Hogeschool Antwerpen zorgverbreding en remediërend leren 130 Katholieke Hogeschool Vives Noord zorgverbreding en remediërend leren 94 Katholieke Hogeschool Vives Zuid buitengewoon onderwijs 108 Thomas More Kempen zorgverbreding en remediërend leren 57 Thomas More Mechelen-Antwerpen zorgverbreding en remediërend leren 87 UC Leuven buitengewoon onderwijs 155 UC Limburg buitengewoon onderwijs 158 zorgverbreding en remediërend leren 145
4. Hieronder de cijfers van de leerkrachten die momenteel zijn aangesteld in het buitengewoon basis- of secundair onderwijs en die een diploma van een ba-na-ba buitengewoon onderwijs en/of van een ba-na-ba zorgverbreding en remediërend leren behaalden, zowel in absolute cijfers als in verhouding tot het totaal aantal leerkrachten binnen dat onderwijsniveau. TOTAAL niveau personeelsleden personeelsleden % Buitengewoon Basis 6.031 3.175 52,64% Buitengewoon Secundair 6.826 1.973 28,90% 5. Hieronder de cijfers van de leerkrachten die momenteel zijn aangesteld in het gewoon basis- of secundair onderwijs en die een diploma van een ba-na-ba buitengewoon onderwijs en/of van een ba-na-ba zorgverbreding en remediërend leren behaalden, zowel in absolute cijfers als in verhouding tot het totaal aantal leerkrachten binnen dat onderwijsniveau. TOTAAL niveau personeelsleden personeelsleden % Gewoon Kleuter 18.968 524 2,76% Gewoon Lager 32.105 1.182 3,68% Gewoon Secundair 55.616 231 0,42% 6. Onderstaande tabel geeft aan welke kwalificatie de zorgcoördinatoren in het lager onderwijs behaalden. Ten Minste Master BanaBa Ten Minste Bachelor andere TOTAAL aantal % aantal % aantal % aantal % 3.996 274 6,86% 554 13,86% 3.141 78,60% 27 0,68% 7. a) Vanuit het Departement Onderwijs & Vorming werd er in oktober 2015 een oproep gelanceerd waarin een aantal algemene doelstellingen aangaande de ondersteuning bij competentieontwikkeling van het onderwijspersoneel bij implementatie van het M-decreet opgenomen werden. Het ging om de volgende doelstellingen: - leraren kennen de verschillende denkkaders die aan de basis liggen van inclusiever werken; - leraren staan ervoor open om op een geïntegreerde manier om te gaan met de verschillende denkkaders; - leraren kunnen via reflectie- of toepassingsopdrachten een pedagogische en didactische vertaling maken van de aangebrachte concepten en denkkaders naar de eigen klaspraktijk; - schoolteams kunnen de denkkaders, tools en instrumenten integreren in het schoolbeleid; - schoolteams kunnen alle actoren in en rond de school, inclusief ouders en leerlingen, betrekken bij de vormgeving van het onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (klemtoon op verbindend samenwerken). Elke organisatie met expertise rond dat thema kon een projectaanvraag indienen waarin ze onder meer uitwerkte hoe ze de doelstellingen uit de oproep denkt te bereiken. Nadien bepaalde een commissie, bestaande uit interne en externe
experten, een gemotiveerde rangschikking van de projectvoorstellen op grond van de volgende criteria: - de relevantie van het project ten aanzien van de vastgestelde beleidsprioriteit; - de mate waarin het project indicaties geeft dat het in de praktijk een kwaliteitsvol project zal betreffen en meer specifiek de mate waarin de doelstellingen van de oproep gerealiseerd zullen worden, de mate waarin de inhoud en methode geschikt zijn om de doelstellingen te realiseren, de mate waarin de organisatie efficiënt verloopt, de mate van bewaking van de interne kwaliteitszorg; - de kostenefficiëntie. b) De minister bekrachtigde het voorstel van de commissie om vijf projecten te subsidiëren. Het gaat om de volgende vijf projecten: NAAM ORGANISATIE Arteveldehogeschool Vzw Nascholing van het Katholiek Onderwijs AVSG ism POV en PCVO SDL, GO!, Artesis UC Leuven vzw PROJECTTITEL M-decreet: motor, motivatie en mogelijkheden V-eSperAnZa (Verbindend Samenwerken Aan geïntegreerde Zorg, een hoopvol perspectief) Expeditie M: een onderzoekstocht naar duurzame integratie van inclusief handelen en denken Het M-decreet als motor voor uitmuntend onderwijs! KITS: krachtige indicatoren voor een toegankelijke school Over elk project kan de Vlaamse volksvertegenwoordiger in de projectfiche meer info bekomen m.b.t. de concrete doelen, methode, doelgroep etc. De fiches kan de Vlaamse volksvertegenwoordiger terugvinden via volgende link: http://onderwijs.vlaanderen.be/nascholing-op-initiatief-van-de-vlaamse-regering- 2015-2016-m-decreet c) Hieronder het aantal leerkrachten (waaronder ook zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders etc.) die momenteel intensief deelnemen aan één van de 5 nascholingstrajecten, onderverdeeld volgens het onderwijsniveau waarin ze werkzaam zijn. Kleuteronderwijs 167 Lager onderwijs 387 Kleuteronderwijs en lager onderwijs 292 Secundair onderwijs 1087 Bovenstaande cijfers moeten in het juiste perspectief geplaatst worden. In de tabel wordt, zoals gezegd, enkel het aantal deelnemers weergegeven die intensief het traject volgen, vaak het kernteam genoemd. Daarnaast wordt meestal in elk van de scholen het volledige schoolteam betrokken op een paar momenten doorheen het traject. Veel van deze kernteams werken doorlopend met andere collega s samen en dit op volgende manieren: ze worden actief bevraagd over hun vragen en zorgen m.b.t. het M-decreet, ze volgen een inspiratiesessie over de bouwstenen SNPB, ze worden geïnformeerd over de stand van zaken van het traject, overleg in de vakgroep, etc. In de komende maanden plant elk kernteam een interne studiedag waarlangs ze het gros van de collega s bereiken.