Gemeente Heusden t.a.v. M. Kuper Postbus 41 5250 AA Vlijmen Betreft: Inspraakreactie m.b.t. Voorontwerp Bestemmingsplan Buitengebied Drunen,... september 2011 Geacht heer Kuper, De Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden (NMV) stelt het zeer op prijs dat zij alsnog in staat wordt gesteld om enkele opmerkingen te plaatsen bij het Voorontwerp Bestemmingsplan Buitengebied. De NMV staat voor natuur, landschap en milieu in onze gemeente. Wat betreft natuur en milieu zien we met belangstelling uit naar de in uitvoering zijnde PlanMER. Kunt u aangeven wanneer wij deze kunnen verwachten? Onze eerste opmerkingen hebben betrekking op landschappelijke inpassing. Een eerste belangrijk artikel is dan regel 3.6.2: 3.6.2 Vergroting bouwvlak Burgemeester en wethouders zijn bevoegd het plan te wijzigen ten behoeve van de vergroting van het bouwvlak, waarbij moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden: a. de totale oppervlakte van het bouwvlak mag na vergroting niet meer bedragen dan 1,5 ha, met dien verstande dat: 1. de wijzigingsbevoegdheid niet mag worden toegepast voor intensieve veehouderijbedrijven gelegen op de met 'reconstructiewetzone - extensiveringsgebied' aangegeven gronden; 2. minimaal 10% van het bouwvlak als groen moet worden ingericht. b. er dient aan de hand van een inrichtingsplan te worden aangetoond op welke wijze het vergrote bouwvlak wordt ingepast in het omringende landschap, waarbij wordt getoetst aan de ontwerprichtlijnen uit hoofdstuk 4 van de Ontwikkelingsvisie buitengebied, zoals vastgesteld door de gemeenteraad d.d. 20 juli 2010.
Opmerking A.1. In regel 3.6.2.a.2. staat de term groen. Deze term wordt echter nergens in de regels gedefinieerd. Ook de toelichting geeft hierover geen duidelijkheid. De vastgestelde Ontwikkelingsvisie Buitengebied geeft wel summiere informatie over landschappelijke inpassing van bebouwing in het landschap, maar ook hier geen definitie van groen of duidelijke richtlijnen. Opmerking A.2. In regel 3.6.2.b. staat dat bij een aanvraag voor een bouwblokvergroting aan de hand van een inrichtingsplan dient te worden aangetoond hoe het vergrote bouwblok wordt ingepast in het omringende landschap. Deze regeling is erg summier. Een concreet erfbeplantingsplan met onderhoudsplan dient deel uit te maken van het inrichtingsplan. Het is voorts van groot belang dat de verwezenlijking van zo n plan kan worden afgedwongen, tot in de verre toekomst. De hier onder A.1. en A.2. gesignaleerde manco s kunnen eenvoudig worden ondervangen door de tekst van regel 3.6.2.a.2. als volgt aan te passen: minimaal 10 % van het bouwvlak moet blijvend worden ingericht als groen overeenkomstig het in lid b. bedoelde erfbeplantingsplan of een nader door burgemeester en wethouders goed te keuren erfbeplantingsplan; een onderhoudsplan dient deel uit te maken van het erfbeplantingsplan. [toelichting: hiermee is ook enige flexibiliteit ingebouwd] en de tekst van regel 3.6.2.b. als volgt aan te passen: er dient aan de hand van een inrichtingsplan - waarvan een hoogwaardig erfbeplantingsplan met onderhoudsplan deel uit maakt- te worden aangetoond op welke wijze het vergrote bouwvlak wordt ingepast in het omringende landschap, waarbij wordt getoetst aan de ontwerprichtlijnen uit hoofdstuk 4 van de Ontwikkelingsvisie buitengebied, zoals vastgesteld door de gemeenteraad d.d. 20 juli 2010; de in het inrichtingsplan voorziene erfbeplanting of de nader door burgemeester en wethouders goed te keuren erfbeplanting. [toelichting: dit lid wordt gekoppeld aan lid a.2., zodat de landschappelijke inpassing is gewaarborgd voor de toekomst] Opmerking A.3 De criteria van artikel 3.6.2 onder a.2. en onder b. dienen ook te worden opgenomen in: Artikel 3.3.2. (overschrijding bouwvlak) Artikel 3.6.1. (vormverandering bouwvlak) Voor zover hier de bestemming van 10 % groen niet mogelijk zou zijn, stellen wij voor dat in de regel van artikel 3.6.2.a.2. minimaal 10% van het bouwvlak moet blijvend worden ingericht als groen wordt vervangen door een gedeelte van het bouwvlak moet blijvend worden ingericht als groen, waarna de koppeling volgt naar het erfbeplantingsplan dat de landschappelijke inpassing regelt.
Opmerking A.4. Het is niet voldoende dat de bouwer een beplantingsplan indient. Het is goed de erfbeplanting nader in het Bestemmingsplan buitengebied te definieren. De gemeente moet er voor zorgen dat er een hoogwaardig beplantingsplan komt dat voldoet aan de inpassings /camouflage- doelstelling die het landschap vereist. De beplanting dient te bestaan uit inheemse plantensoorten, die passen in het betreffende landschap (géén coniferen!). Ook de erfafscheidingen dienen te passen in het landschap (géén zichtbare heras-hekwerken of plastic paardenrasters). Hiervoor kunnen de aanzetten in de Ontwikkelingsvisie verder worden uitgewerkt, aangevuld met eisen omtrent breedte en hoogte van deze erfbeplanting, alsmede natuurwaarden hiervan. De ter realiseren flora is van wezenlijk belang voor de fauna. Een bij dat erfbeplantingsplan behorend onderhoudsplan is essentieel. De NMV wil graag meewerken aan deze nadere uitwerkingen. Ondersteuning hiervoor wordt ook aangeboden door het Brabants Landschap, dat gratis komt adviseren bij de bouwer. Verder zal de gemeente dan moeten toezien dat de plannen ook daadwerkelijk worden uitgevoerd en ook na aanleg intact blijven (dus herbeplantingsplicht als onderdelen dood gaan). Een voorbeeld van een goed beplantingsplan is die behorend bij De Oosters 1(in het hierna te noemen document ontwikkelingswensen. De erfbeplanting behorend bij de al eerder verleende bouwvergunning voor Tuinbouwweg 1 is een voorbeeld van een volstrekt onvoldoende en slecht beplantingsplan. In de Verordening Ruimte van de provincie, artikel 2.1 en 2.2, wordt gesproken over behoud en bevordering van de ruimtelijke kwaliteit Opmerking A. 5. Landschappelijke inpassing (erfbeplanting) kan alleen worden afgedwongen middels een regeling opgenomen in een bestemmingsplan(wijziging) of in n projectbesluit (vroeger art. 19 procedure). Omdat er bij nieuwe bebouwing binnen een bouwblok géén bestemmingsplanwijziging of projectbesluit nodig is, is het dus van belang dat de gemeente in het Bestemmingsplan Buitengebied de bouwblokken niet groter maakt dan de huidige bebouwde oppervlakte. Als de gemeente haar in de Ontwikkelingsvisie opgenomen beleid (en ook het provinciale beleid) goed wil uitvoeren is het derhalve noodzakelijk dat zij in haar bestemmingsplannen bouwblokken op maat (ter grootte van de huidige bebouwing) opneemt. Zo kan zij grip krijgen op de door haar gewenste landschappelijke inpassing. De toezegging van de gemeente om erfbeplanting in de bouwvergunning te regelen, is onvoldoende Een bouwvergunning is het sluitstuk van een procedure, die gebaseerd dient te zijn op een bestemmingsplan(wijziging) of projectbesluit.
In de Verordening Ruimte draagt de provincie de gemeente tevens op om in het bestemmingsplan / de wijziging ervan / het projectbesluit te regelen dat bij wijziging van de bestemming (niet alleen van onbebouwd naar bebouwd, maar ook bij functiewijziging) er óók moet worden geïnvesteerd in kwaliteitsverbetering van het landschap. Is deze kwaliteitsimpuls niet ter plaatse te realiseren (bv evenveel oppervlakte nieuwe natuur realiseren als de nieuw te bebouwen oppervlakte groot is), dan moet de ontwikkelaar/agrariër een substantieel deel van de waardevermeerdering die hij door de bestemmingsplanwijziging geniet in een op te richten groenfonds investeren. Opmerking A 6 In overeenstemming met de Verordening Ruimte en de Ontwikkelingsvisie buitengebied zijn alle hiervoor gemaakte opmerkingen ook van toepassing in geval de agrarische bestemming in het buitengebied wordt gewijzigd in een andere bestemming zoals: - wonen (art. 3.6.6.), - recreatieve voorzieningen (art. 3.6.7.), - opslag (art. 3.6.8.) en - agrarisch technische hulpbedrijven en/of agrarisch verwante bedrijven. Ook daar kan niet worden volstaan met het indienen van een inrichtingsplan waarin landschappelijke inpassing wordt aangetoond. Planmatige bescherming zelf moet ook hier worden geregeld. Dat wil zeggen dat een gedeelte (zo mogelijk aan te duiden met : 10 %) van het bouwvlak blijvend moet worden ingericht als groen overeenkomstig goedgekeurd hoogwaardig erfbeplantingsplan, gebaseerd op de richtlijnen in de Ontwikkelingsvisie buitengebied (die zo mogelijk nog nader worden uitgewerkt, zoals hiervoor omschreven). Opmerking A 7 In overeenstemming met de Verordening Ruimte en de Ontwikkelingsvisie buitengebied zijn alle hiervoor gemaakte opmerkingen niet alleen van toepassing bij de bestemming agrarisch maar óók bij de bestemmingen: - Agrarisch- Glastuinbouw ( artikel 4), - Agrarisch- Paardenhouderij (artikel 5), - Agrarisch met waarden - Natuurwaarden (artikel 6) - Agrarisch met waarden - Openheid (artikel 7) - Bedrijf (artikel 8) - Bedrijf Nutsvoorziening (artikel 9) - Bedrijf Opslag (artikel 10) - Detailhandel Tuincentrum (artikel 12) - Gemengd (artikel 13) - Horeca (artikel 14) - Maatschappelijk (artikel 15) - Recreatie - Dagrecreatie (artikel 17) - Recreatie Recreatiewoning (artikel 18) - Recreatie Verblijfsrecreatie (artikel 19) - Sport (artikel 21)
- Sport Manege (artikel 22) - Wonen (artikel 28) Het vorenstaande kan forse bebouwingen in het buitengebied betreffen. Hiervoor dienen onverkort de in de Ontwikkelingvisie buitengebied geformuleerde regels voor landschappelijke inpassing te gelden. De in het bestemmingsplan opgenomen ontwikkelingswensen en de Ontwikkelingsvisie buitengebied / de provinciale verordening Ruimte. Opmerking B.1. Gesteld wordt dat het hier gaat om een conserverend bestemmingsplan. Er worden echter ook bouwblokvergrotingen in het voorliggende ontwerp gerealiseerd. Daarmee is het niet alleen conserverend meer. In geval van vergroting van het bouwvlak in dit plan is daarmee dus nu ook al -gezien het in de Ontwikkelingsvisie buitengebied voorgestelde beleid- regel 3.6.2 van toepassing. De gehonoreerde ontwikkelingswensen (https://www.heusden.nl/loketdocumenten/gehonoreerde%20ontwikkelingswensen%20v oorontwerp%20bestemmingsplan%20buitengebied.pdf ) zijn wijzigingen volgens regel 3.6.2 van het Voorontwerp, en moeten daarom voldoen aan regels 3.6.2.a.2. en 3.6.2.b. Wij stellen voor het vastgestelde gemeentelijke beleid hier onverkort uit te voeren en gemelde regels 3.6.2.a.2. (10 % groen) en 3.6.2.b. (landschappelijke inpassing/erfbeplanting) expliciet op te nemen in het hierboven genoemde bestand, en ook duidelijk kenbaar te maken aan de aanvragers. De ingediende erfbeplantingsplannen met onderhoudsplan zijn veelal bijzonder mager. Hier dienen betere plannen te worden ingediend. Opmerking B.2. De Omloop 10 is een intensieve veehouderij. Aan de ontwikkelingswensen hiervan wil de gemeente meewerken. Op grond van de provinciale verordening Ruimte geldt hier so wie so de eis om minimaal 10% van het bouwvlak als groen in te richten en aan de landschappelijke inpassingseisen te voldoen. Opmerking B.3. Wat betreft de manege aan de Dekkerseweg hebben wij geen problemen met de locatie. De landschappelijke inpassing in de parkzone gebied (naar onze mening ligt het gehele perceel in deze zone) is echter zwaar onvoldoende. De Ontwikkelingsvisie Buitengebied zegt hierover het volgende:
L a n d s c h a p p e l i j k e d o e l s t e l l i n g en - Verdere verdichting door bebouwing tegen gaan binnen deze groene bufferzone tussen de kernen Drunen en Nieuwkuijk. - Versterking van het halfopen mozaïeklandschap met landgoederenkarakter (bospercelen, lanen, waterpartijen etc.). - Herkenbaar maken van de bijzondere kavelstructuren. - Behoud en versterking van een ruime en hoogwaardige landschappelijke inrichting van het knooppunt van de A59 en de N267 als 'parkway' ter veiligstelling van de groene buffer tussen de kernen Elshout en Vlijmen / Haarsteeg. Een enkele bomenrij, waarbij er vrij zicht op het gebouw zal blijven kan moelijk als landschappelijk ingepast worden aangeduid. We stellen voor deze bomenrijen te vervangen door houtwallen met dezelfde breedte, hoogte en samenstelling als de al in de nabijheid aanwezige houtwallen. In het kader van landschapsverbetering is nu de mogelijkheid aanwezig om in dit deel van de parkzone,gelegen vlakbij de centrale landschapszone met recreatieve potentie, zodanig forse houtwallen te realiseren dat niet alleen het toekomstige manege-gebouw, maar ook de heel lelijke (vlakbij gelegen) industriële bedrijfswand van Kivits zodanig te camoufleren dat hij gezien vanuit de landschapszone- landschappelijk goed wordt ingepast. Van deze mogelijkheid moet nu gebruik worden gemaakt. Opmerking B 4 Aan de Duinweg, ongenummerd, te Drunen wordt op het kadastrale perceel D 3354 een nieuw agrarisch bouwvlak gecreëerd. Het perceel ligt in de groenblauwe mantel en extensiveringsgebied. Een nieuw bouwvlak is hier zeer ongewenst. Opmerking B 5 Het tuincentrum dat ligt aan de Duinweg 17 te Drunen wenst uitbreidingsmogelijkheden met eventueel 2 e bedrijfswoning). In het voorontwerp wil de gemeente die uitbreiding toestaan door het creëren van een nieuw bouwvlak aan de noordzijde van de Zwaluwmoersedreef. Het betreft een nu nog behoorlijk open gebied. Het toestaan van detailhandel met n mogelijke woning past hier niet. Het tast de ruimte van het landschap ter plaatse onherstelbaar aan en kan door haar ligging een precedentwerking hebben. Een bouwvlak is hier zeer ongewenst. C. Centrale landschapszone met recreatieve potentie.
In de structuurvisie van de gemeente Heusden staat met grote pijlen een belangrijk geachte landschappelijke zone met recreatieve potentie ingetekend. Deze zone is veel te krap ingetekend (vooral aan de oostzijde). Landschap is veel méér dan bos. Planmatig is het een gebied A (agrarisch) + reconstructiezone extensiveringsgebied. De landschappelijke én de cultuurhistorische waarden van dit coulissenlandschap met bos en eeuwenoude houtwallen verdienen betere bescherming. Hoewel de gemeente in allerlei recente visies het belang van dit gebied onderstreept, is het gebied in werkelijkheid nu stukken minder beschermd dan voorheen. Deze zone dreigt zonder planmatige bescherming fors te worden aangetast. (zie de enorme in aanbouw zijnde kas aan de Tuinbouwweg 1, die ondanks visies totaal niet is ingepast in het landschap en de kracht van deze zone flink onder uit haalt.) Hoe gaat de gemeente deze zone planmatig beschermen, zodat aantastingen als hierboven genoemd worden voorkomen. D. Nadere ontwikkelingen. Opmerking D.1. In de Inforaad van 22 juni 2011 is sprake van een recreatiewoning aan De Klinkert op te nemen. Wij maken u er op attent dat hiertegen al in een eerder stadium door ons en door de Provincie bezwaar is aangetekend. E. Tenslotte nog een drietal opmerkingen over het plangebied. Opmerking E 1. Het watergebied rondom de Zeedijk met sluisje ten zuid-oosten van Doeveren verdient uit natuur- en cultuurhistorisch oogpunt te worden beschermd. Wij stellen voor hieraan de bestemming beschermingszone natte natuur aan toe te kennen. Opmerking E 2. Op de kaarten is het toekomstige Geerpark ingekleurd (dus onderdeel van het Voorontwerp) en is het toekomstige Grassen nog wit. Dit terwijl in het Geerpark al met het bouwrijp maken is gestart, en in de Grassen nog niet. Opmerking E 3. Verder is de Poort van Heusden ook geen onderdeel van dit Voorontwerp, terwijl het toch veel karaktertrekken van een Buitengebied heeft. Het gebied ten noorden hiervan, de Bosschen is weer
wel onderdeel van het Voorontwerp. Wij stellen daarom voor ook de Poort van Heusden op te nemen in het Bestemmingsplan Buitengebied. Met vriendelijke groeten, M. Verhagen Secretaris Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden