Initiatiefvoorstel SP & PvdA Van groot belang voor de kleine ondernemer Voorstellen ter ondersteuning van ZZP ers en kleine ondernemers
Inleiding Vandaag de dag komen er steeds meer ZZP ers (zelfstandige zonder personeel) en kleine ondernemers bij. Door de economische crisis hebben veel van hen het zwaar en moeten veel ZZP ers en kleine ondernemers leven van een inkomen dat nauwelijks boven een minimuminkomen uitkomt. Om kosten te besparen worden op het gebied van verzekeringen soms gewenste verzekeringen niet afgesloten. Dit geldt met name voor de Arbeidsongeschiktheidsverzekering. Een ander probleem voor veel kleine ondernemers is de financiering bij de banken. Door de economische crisis zijn banken vele malen strenger geworden bij de financiering van bedrijven. Dit is niet helemaal onterecht, maar soms toch wel een tandje te ver doorgeslagen en daardoor doet zich bij vooral deze groep ondernemers zich een ander risico voor: een liquiditeitsprobleem. Voor het leveren van een product is soms een investering in materiaal nodig. Wanneer de ondernemer tegenwoordig bij een bank aanklopt voor een korte overbruggingsfinanciering krijgt hij vaak nul op het rekest. Deze situatie is ongewenst. De ondernemer heeft voldoende opdrachten en het bedrijf is gezond (solvabel), maar men heeft in deze tijd geen grote reserves. Door het mislopen van een dergelijke opdracht wordt de situatie alleen maar slechter en het risico op een faillissement is daarmee ook groter. Het moge duidelijk zijn dat een faillissement ook niet kosteloos is en maatschappelijk gezien (ook wel) ongewenst, omdat het faillissement van de ene ondernemer ook zijn weerslag kan vinden bij een ander. Recentelijk hebben de SP en PvdA al vragen gesteld over de kwijtscheldingsmogelijkheden van lokale belastingen voor hen privé. Nu is er ook een initiatief om ZZP ers en kleine ondernemers te ondersteunen bij de uitoefening van hun beroep. Voorstellen 1. Verzekeren De gemeente Leeuwarden kent voor mensen met een minimum inkomen een collectieve zorgverzekering: de AV Friso. Dit is een van de manieren om de minima te helpen en in de ogen van de SP en PvdA een goede manier. Echter, op het gebied van verzekeringen is er voor de ZZP er of kleine ondernemer geen steun, hoewel deze ook geregeld slechts een inkomen hebben op minimumniveau. Doordat de financiële positie bij deze groepen vaak wat minder sterk is, wordt altijd effectief en efficiënt op de kosten gestuurd. Hierdoor komen ook bepaalde verzekeringen in het gedrang, zoals met name de Arbeidsongeschiktheidsverzekering. De kosten van een Arbeidsongeschiktheidsverzekering lopen al gauw op tot een kleine 500,00 in de maand en het is daarmee redelijk te stellen dat dit voor veel ZZP ers en kleine ondernemers onbetaalbaar is. Het voordeel echter van een Arbeidsongeschiktheidsverzekering is dat in het geval de ondernemer arbeidsongeschikt wordt, de verzekering voor een alternatief inkomen zorgt en daardoor een ondernemer geen beroep hoeft te doen op de Bijstand. Het moge duidelijk zijn dat de SP en PvdA fracties het hebben van een voorziening als de Bijstand van belang vinden en vinden ook dat een ieder het recht heeft daar een beroep op te doen, maar voorkomen dat iemand in die positie komt is uiteraard te allen tijde beter. 2
Daarom stellen wij voor dat de gemeente met verzekeraars om tafel gaat om een collectief verzekeringspakket voor ondernemers op te stellen, zoals bijvoorbeeld de AV Friso is op het gebied van een zorgverzekering voor minima. Om een faciliteit op te zetten voor ondernemers. Dit pakket zou dan in ieder geval de Arbeidsongeschiktheidsverzekering en de Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering bevatten. Op deze manier hopen we tot schaalvoordelen te komen voor de ondernemers. Het is wellicht redelijk om in te schatten dat door het collectief aanbieden ondernemers al gauw een 100,00 per maand goedkoper uit zouden moeten kunnen zijn, wat al een mooie winst zou zijn. Het lijkt ons ook haalbaar, want voor verzekeraars zijn dit namelijk allemaal nieuwe klanten en daarmee interessant, voor de gemeente is het interessant omdat de (mogelijke) vraag naar de Bijstand beperkt kan worden en voor ondernemers zelf biedt het meer inkomenszekerheid. Hiermee is er dus sprake van een typische win-win situatie. 2. Financieren Vele kleine ondernemers hebben moeite met zaken voorfinancieren als er een grote order is. Of ze komen door te late betalingen in de problemen met de cashflow. In sommige gevallen kan een ondernemer hierdoor onnodig failliet gaan. De gevolgen van een faillissement zijn verstrekkend, niet alleen voor de ondernemer en zijn gezin, maar ook voor toeleverende bedrijven. In dit voorstel willen we dat de gemeente, al dan niet in samenspraak met de Kredietbank of wellicht de Bank Nederlandse Gemeente, voor die kleine ondernemers een regeling kan bedenken. We denken daarbij een de mogelijkheid van een garantstelling onder bepaalde voorwaarden. Het bedrijf dat voor zo n regeling in aanmerking wil komen zal aan een aantal duidelijke criteria moeten voldoen, zeker wat betreft solvabiliteit en ook moet boekhoudkundig de zaak op orde zijn. Het is ons bekend dat nu in uitzonderlijke gevallen wel eens met goed gevolg een beroep wordt gedaan op de gemeente. Ook zijn er mogelijkheden voor starters, zoals het microkrediet. Echter voor bestaande kleine bedrijven is er geen eenduidige regeling. Als de gemeente Leeuwarden de kleine ondernemer werkelijk wil steunen ligt hier een kans. Wij stellen voor dat de gemeente in samenwerking met de Kamer van Koophandel, NOM, MKB- Noord en andere betrokkenen een financieringsregeling uitwerkt voor ondernemers die bij de gebruikelijke financiële instellingen geen gehoor krijgen. De gemeente neemt uiteraard niet de rol van bankier over, maar stelt wel voorwaarden op waaronder de ondernemer hiervan gebruik kan maken. 3. Gemeentelijke bedrijvengids Als (startende) ZZP er/kleine ondernemer kan het soms erg moeilijk zijn om je weg te vinden in de zakelijke wereld. Bij wie moet je waarvoor nu eigenlijk zijn, wie heeft welke (on-)mogelijkheden en wie kan bij een specifieke vraag uitkomst bieden. Om ondernemen aantrekkelijker te maken zou het wenselijk zijn dat er één integraal overzicht gemaakt zou worden waarmee de ondernemer relatief eenvoudig direct zijn weg weet te vinden. Het gaat er dan nadrukkelijk niet om dat we nu een heel nieuw netwerk willen optuigen, maar dat we de bestaande netwerken en beschikbare gegevens integraal willen verbinden. Het lijkt ons goed om dit 3
niet middels drukwerk te doen, maar door een overzichtelijke pagina binnen de gemeentelijke website. Deze bedrijvengids zou dan naast de informatie over de gemeente (waarvoor kan je terecht, etc.) ook informatie over partners zoals een Kamer van Koophandel, belangenverenigingen (MKB Noord- Nederland, Stichting ZZP-Nederland, etc.) en anderen moeten bevatten. Daarnaast zou de gemeentelijke bedrijvengids ook informatie moeten bevatten over bijvoorbeeld subsidieregelingen die er bij verschillende instanties/overheden zijn ter ondersteuning van de ZZP er of kleine ondernemer. 4. Aanslagbiljet Voor veel ondernemers gaat er helaas vaak een hoop tijd zitten in administratieve werkzaamheden. Het hebben van een deugdelijke boekhouding is voor een ondernemer uiteraard verplicht, maar het kan soms wel wat minder met de bureaucratie. Het gaat er dan niet alleen om dat er meer op basis van vertrouwen gewerkt moet worden, maar ook dat administratieve werkzaamheden zo effectief en efficiënt mogelijk ingericht worden. Wij vinden dat de gemeente hier een bijdrage aan kan leveren door de administratieve lasten voor ondernemers te beperken zodat de ondernemer meer tijd heeft om te ondernemen. Op tal van terreinen is de gemeente daar al een flink eind meegekomen, denk bijvoorbeeld aan het afschaffen van de exploitatievergunning of door het digitaal aanvragen van bepaalde zaken te faciliteren. Een van de zaken die hierbij nog toegevoegd kan worden is het gemeentelijk aanslagbiljet. Ondernemers ontvangen nu van verschillende afdelingen aanslagbiljetten. Zo komt van het team belastingen bijvoorbeeld een aanslag binnen voor de afvalstoffenheffing of voor de OZB en kan van een andere afdeling weer een aanslag komen voor bijvoorbeeld het jaarlijks verlengen van de terrasvergunning. Het zou voor ondernemers mooi zijn als al deze verschillende aanslagen gewoon gekoppeld zouden worden in één aanslagbiljet. Dit is niet alleen voor de ondernemers prettig, ook voor de gemeente zelf is dat het geval. Het samenvoegen van meerdere aanslagen in één aanslagbiljet levert de gemeente ook efficiency winst op. In het begin vraagt dit wellicht de nodige aanpassingen, maar op de langere termijn bespaart dit t geld. Het bespaart papier, wat ten goede komt aan de duurzaamheiddoelstellingen van het college. Door het werken met één debiteurenadministratie hoeven de verschillende afdelingen niet meer afzonderlijk bij te houden wie, wanneer voor wat al betaald heeft. Daarnaast zou de gemeente het gebruik maken van bestaande regelingen zoals stimuleringsregelingen en mogelijkheden voor kwijtschelding kunnen vereenvoudigen. Dit kan met name worden gezocht in de aan te leveren gegevens door de ondernemer. Met voorgenoemde, kan de gemeente ook daadwerkelijk invulling geven aan een van de slogans van de Belastingdienst, namelijk Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker. 4
5. Huisvesting Steeds meer startende ondernemers beginnen met werken vanuit huis. Pas tegen de tijd dat het bedrijf goed begint te draaien wordt huisvesting op een andere locatie vaak pas overwogen. Het werken vanuit huis is op zich prima. Het verminderd de verkeersdruk en daarnaast heeft het ook nog andere praktische voordelen zoals verminderd gebruik van de kinderopvang. Binnen de gemeente Leeuwarden is er sprake van leegstand van bedrijfsruimtes. Toch zijn er in de toekomst ook plannen voor nieuwe bedrijfsruimte zoals aan de Overijsselselaan. Om (mogelijke) leegstand van bestaande en nieuwe bedrijfsruimtes te beperken stellen wij het volgende voor. - In zowel bestaande als nieuwe bouw wordt door het college onderzocht in hoeverre er een gezamenlijke inkoop van energie kan worden bewerkstelligd voor de ondernemers. - Een andere mogelijkheid is het realiseren van sociale bedrijfsruimtes. Dit kan door bij nieuwbouw van bedrijfsruimtes afspraken te maken met de desbetreffende ontwikkelaars om een bepaald percentage (bijvoorbeeld 15%) van de totale bedrijfsvloeroppervlakte beschikbaar te stellen voor sociale huur. Om doorgroei van deze ruimtes wel te stimuleren zouden er bijvoorbeeld afspraken gemaakt kunnen worden dat een (startende) ondernemer maximaal 3/4 jaar de tijd krijgt om een dusdanige onderneming op te zetten dat doorgroei naar een locatie met standaardtarief verwacht mag worden. Een dergelijke aanpak kennen we wel enigszins via de contracten met CAREX en de Inqubator voor bestaande bouw. Daarmee willen wij zowel het punt van de bestaande leegstand aanscherpen maar ook voor de toekomst perspectief bieden voor kleine ondernemers in nieuwe bedrijfspanden. 5
Raadsbesluit DE RAAD VAN DE GEMEENTE LEEUWARDEN; Gelezen het voorstel van SP en PvdA van 17 juni 2011; BESLUIT: 1. De voorstellen zoals genoemd in het initiatiefvoorstel nader te onderzoeken en uit te werken en waar mogelijk al direct in te voeren; 2. Met aanvullende voorstellen ter ondersteuning van ZZP ers en kleine ondernemers te komen 3. En de raad hierover te informeren uiterlijk 1 januari 2012; Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 2011 6