Bloedsomloop binnenstebuiten Denkbeelden van kinderen over hun eigen lijf NiBi-conferentie In levende lijve 21 november 2016 Frank van Herwaarden Verwachtingen en voorstellen Conceptontwikkeling Tekenen van de bloedsomloop Concepten openen Kindertekeningen Wat zijn goede modellen? Lesideeën eigen bloedsomloop Model hartklep maken TOOL www.onderzoekendlerenapp.nl Andere voorbeelden eigen lijf 2 programma Denkbeelden van kinderen Op basis van onderzoek naar ideeën van kinderen vinden we dat ze een product van redeneren zijn, en voor de kinderen zelf volkomen logisch zijn. Hieruit volgt dat deze ideeën moeten worden genomen. (Wynne Harlen, 2006) Concepten van kinderen - definities Concept: idee of denkbeeld over de werkelijkheid Pre-concept: vroeg, vaak onvolledig of onjuist beeld van de werkelijkheid (=naïeve ideeën) Misconcept: denkbeeld dat niet strookt met de controleerbare werkelijkheid (in een ontwikkelingsfase waarin ze het juiste, wetenschappelijke concept al zouden moeten beheersen) (Vaan, de & Marell, 2013, p 213) 3 Opdracht: bloedsomloop Teken in het poppetje jouw beeld van de menselijke bloedsomloop Opdracht: bloedsomloop deel 2 Overleg samen over jullie tekeningen. Kun je samen een juiste tekening samenstellen? 1
Tekeningen vd Bloedsomloop (vervolg) Tekeningen vd Bloedsomloop gr 1 gr 2 gr 4 gr 6 Openen van concepten tekenen, conceptcartoons, poppenspel, filmmateriaal, modellen, schematische tekeningen interview, filosoferen, ea gesprekken, flash-cards, mbv literatuur, stripverhalen, prentenboeken, proefjes en/of uitproberen / onderzoeken en alle combinaties van bovenstaande! gr 8 Belang van preconcepten Omdat pré-concepten van de leerlingen cruciaal zijn om betekenisvol leren mogelijk te maken, is het belangrijk bij de start van een onderwerp of les, de huidige ideeën van leerlingen, relevant voor de nieuw te leren concepten, te achterhalen. in hoepels (categorieën) leggen in goede volgorde leggen Allen, 2013, p 5 Nog meer schema s Schema s van de bloedsomloop 11 gr 7 12 2
En nog meer schema s Opdracht: Wat is het beste model vd bloedsomloop? Overleg met elkaar wat je van de verschillende modellen vindt? Welke zou je gebruiken? Waarvoor? En welke niet? Waarom? Welke modellen komen kinderen op Internet tegen? Dus? 13 14 Het beste model! Misconcepten mbt de bloedsomloop Eigen lichaam!!! Vlees! Bloed links is zuurstofrijk, rechts zuurstofarm Je draagt het hart links Zuurstofarm bloed is blauw Grootte en vorm van het hart Kleine bloedsomloop ligt boven de grote bloedsomloop Bloed zit alleen in bloedvaten 15 16 Lesideeën bloedsomloop Model hartklep maken Luisteren naar de eigen hartslag Zonder inspanning Met inspanning Vergelijk de gevonden waarden met die van anderen van je groep. (tabel invullen) à Bedenk een verklaring Teken het hart met in- en uitgaande vaten op een Tshirt Beschrijf de weg van een suikermolecuul van de darm naar je hersenen 17 18 3
Concept cartoons Filmpjes mbt de bloedsomloop Klokhuis Er was eens...het Hart School-TV Wat gebeurt er met je bloedsomloop als je een handstand maakt? 19 20 Concept Cartoons Mogelijkheden voor gebruik Prikkelende uitspraken Over dagelijkse verschijnselen Zeer herkenbaar voor kinderen Laagdrempelig Neutrale presentatie van misconceptie én wetenschappelijk idee 1. Inventarisatie van ideeën en voorkennis leerlingen (concepten openen!) 2. Discussie met inbreng van argumenten uit ervaringen van kinderen zelf met het fenomeen 3. Aanzet tot zelf onderzoeken 21 22 Hoe zou je dit kunnen onderzoeken: Spieren Onderzoek CC (Naylor et al, 2007) Planning Wie denk je dat er gelijk heeft? Waarom? 23 Bedenk een onderzoekje om het verschijnsel te onderzoeken Beschrijf en maak een schets Wat verwacht je van de uitkomst? Uitvoering Hoe heb je het experiment uitgevoerd? Wat heb je waargenomen? Wat is je conclusie? Is er verschil met je verwachtingen? Wat heb je geleerd? 24 4 In 32 van de 38 lesobservaties vond echt redeneren plaats met argumenten en bewijsmateriaal (7-9 jarigen) % redeneren steeg van 2% in een gewone les naar 26% van de tijd in een Cartoon-les Kinderen verbeteren hun begrip wanneer hun mentale modellen en alternatieve ideeën expliciet worden gemaakt
www.onderzoekendlerenapp.nl Opdracht Bedenk met elkaar een concept cartoon over de bloedsomloop. Moeite met het bedenken van een misconcept? Zoek het op in een van de boeken over misconcepten. 25 26 Wat gebeurt met voedsel in ons lichaam? Je krijgt een set kindertekeningen mbt de werking van de spijsvertering. Uit welke volgorde van leeftijd / groep denk je dat ze afkomstig zijn? Benoem argumenten op grond waarvan je dit denkt. OPDRACHT Gr 2 Gr 6 Gr 7 Teken twee vroege stadia van een baby'tje in de buik Opdracht: Baby in de buik (Franse, ea, 2009) Gr 3 5 Gr 7
Emma, 4 jaar Baby blijft gelijk of groeit Aangroeiende delen Geleidelijke verandering Zintuigen: hoe kunnen we zien? 6