Amsterdam, maart 2014 bestuur De Jonge Akademie JAARVERSLAG DE JONGE AKADEMIE 2013
VERANTWOORDING Conform het reglement van De Jonge Akademie (DJA), zoals vastgesteld door de KNAW, presenteert het bestuur van De Jonge Akademie hierbij het jaarverslag 2013 van De Jonge Akademie, inclusief financiële verantwoording. Dit jaarverslag 2013 is besproken en goedgekeurd in de algemene ledenvergadering van De Jonge Akademie, gehouden op 20 maart 2014 in het Trippenhuis in Amsterdam. 2 / 44
INHOUD 1 Inleiding 5 2 Algemeen 7 2.1 Doelstellingen van De Jonge Akademie 7 2.2 Verwezenlijking doelstellingen in 2013 7 2.3 Ledenvergaderingen 8 2.4 Tracés 9 2.5 Permanente en tijdelijke commissies 9 2.6 Bestuur 9 2.7 Organogram 10 3. Tracé wetenschapsbeleid 11 3.1 Topsectorenbeleid & vrij ongebonden onderzoek 11 3.2 Visie wetenschapsbeleid en IBO 12 3.3 What are universities for? 12 3.4 Overige onderwerpen 12 4. Tracé wetenschap & maatschappij 14 4.1 Expeditie Moendoes Primair Onderwijs 14 4.2 Kennis Op Straat 15 4.3 Dagboek project 15 4.4 Valorisatie 16 4.5 Deelname diverse publieksbijeenkomsten en bijdrage aan de media 17 5. Tracé inhoud en interdisciplinariteit 18 5.1 Open Access 18 5.2 Dilemma s in de wetenschap: theater 18 5.3 Korte lezingen op ledenbijeenkomsten 19 5.4 Interdisciplinariteit in de praktijk 19 5.5 Samenwerking KNAW 19 6. Tracé Internationalisering 20 6.1 Fotowedstrijd Visions and Images of Fascination 20 6.2 Mundus Internationaal 20 6.3 Bijwonen internationale bijeenkomsten 20 7. Commissies van De Jonge Akademie 22 7.1 DJA Beurscommissie 22 7.2 Selectiecommissie 22 8. Financiële verantwoording 24 Bijlagen: 1. DJA ledenoverzicht 2013 25 2. DJA alumni, overzicht 2013 28 3. DJA nieuwe leden 2014 29 4. Wetenschappelijke voordrachten tijdens ledenvergaderingen 31 5. Samenstelling bestuur, tracés en commissies 2013 33 6. Besteding DJA Beurzen 2013 35 7. Besteding DJA Beurzen 2012 38 8. Besteding DJA Beurzen 2011 41 9. Hoogleraarbenoemingen, persoonsgebonden subsidies en prijzen, 44 Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 3 / 44
4 / 44 deelname aan raden, commissies, jury s & beoordelingscommissies van de KNAW in 2013
1 INLEIDING De Jonge Akademie is een dynamisch, creatief en innovatief platform van jonge topwetenschappers met visie op wetenschap en wetenschapsbeleid. De Jonge Akademie organiseert inspirerende en uitdagende activiteiten voor verschillende doelgroepen op het gebied van wetenschapsbeleid, interdisciplinariteit en wetenschap en maatschappij. De Jonge Akademie is een platform dat naar een breed publiek een realistisch beeld van wetenschap uitdraagt als interessant, zinvol en uitdagend. De Jonge Akademie is een uniek gezelschap, niet alleen vanwege de dynamiek en creativiteit die tot uitdrukking komt in haar activiteiten, maar ook vanwege haar evenwichtige samenstelling De Jonge Akademie herbergt wetenschappers die actief zijn op alle terreinen van de wetenschap. Deze wetenschappers vinden in De Jonge Akademie een bijzonder forum om (interdisciplinaire) contacten te leggen, een kader waarbinnen zij hun wetenschappelijke ideeën naar de samenleving kunnen uitdragen en een raamwerk waarbinnen zij kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van het wetenschapsbeleid. Binnen dit algemene kader heeft De Jonge Akademie in 2013 een groot aantal activiteiten ontplooid. Zij heeft dit vooral gedaan vanuit het organisatorische raamwerk van de drie tracés : Inhoud & Interdisciplinariteit (I&I), Wetenschapsbeleid (WB) en Wetenschap & Maatschappij (W&M). In het najaar is een nieuw tracé van start gegaan, Internationalisering (I). Hiernaast vonden er diverse activiteiten plaats via het Beurzenprogramma van De Jonge Akademie. In het kader van het Beurzenprogramma van De Jonge Akademie kunnen twee of meer leden van De Jonge Akademie gezamenlijk een beurs aanvragen voor een samenwerkingsactiviteit die aansluit bij de genoemde doelstellingen. De doelstelling van het Beurzenprogramma is om het ontstaan van kleinere samenwerkingsverbanden of werkgroepen binnen De Jonge Akademie te stimuleren die de grenzen tussen de tracés en van de wetenschappelijke disciplines overstijgen. Het jaar 2013 is voor De Jonge Akademie een actief jaar geweest, waarbij onder andere onderwerpen op het terrein van wetenschapsbeleid, zoals het beleid rondom topsectoren in relatie tot fundamenteel ongebonden onderzoek een prominente rol hebben gespeeld. Binnen de wetenschappelijke wereld is nu breed bekend wat De Jonge Akademie is en er wordt ook het een en ander van haar verwacht. Zo wordt zij regelmatig gevraagd om haar opinie en/of visie te geven op het gebied van wetenschapsbeleid en worden leden vaak benaderd voor het leveren van een bijdrage in de media of voor het geven van een presentatie. We brengen alle voor De Jonge Akademie relevante groepen zo goed mogelijk op de hoogte van onze activiteiten via mondeling contact, via de website, via bijeenkomsten of via sociale media (Twitter: rond de 3300 volgers, Facebook: rond de 430 deelnemers). Het bezoek aan de website is dit jaar moeilijk weer te geven, vanwege de overgang naar een nieuw Content Management Systeem. Ook buiten de wetenschappelijke wereld wilde De Jonge Akademie graag haar gezicht laten zien door voortzetting van twee zichtbare projecten: Expeditie Moendoes en Kennis op Straat. Het wetenschapsspel Expeditie Moendoes is verder ontwikkeld voor het Primair Onderwijs. Hiermee kunnen docenten in de onderbouw van het voortgezet onderwijs hun leerlingen laten ervaren hoe wetenschappers te werk gaan. Hiervoor is nieuwe projectfinanciering is verkregen van SNS REAAL fonds. Het spel is ontworpen door De Praktijk. Ook is gewerkt aan een internationale versie van Mundus, om het hiermee ter beschikking te stellen aan andere Jonge Akademies. De verwachting is dat deze versie het in 2014 zal verschijnen. Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 5 / 44
6 / 44 In dit jaarverslag geeft De Jonge Akademie aan op welke manier zij in 2013 uitdrukking heeft gegeven aan haar doelstellingen en welke activiteiten zij in dit kader heeft ontplooid. In hoofdstuk 2 is als eerste een algemene verslaglegging te vinden, waarin de belangrijkste activiteiten en gebeurtenissen worden besproken. In de hoofdstukken daarna (hoofdstukken 3 t/m 7) komen de activiteiten van de vier tracés Wetenschapsbeleid (WB), Wetenschap & Maatschappij (W&M) en Inhoud & Interdisciplinariteit (I&I)), Internationalisering (I) en de verschillende commissies aan de orde. In hoofdstuk 8 staat de financiële verantwoording over het boekjaar 2013.
2 ALGEMEEN 2.1 Doelstellingen van De Jonge Akademie De KNAW heeft in 2005 een genootschap opgericht voor jonge onderzoekers De Jonge Akademie waarbij de KNAW in het bijzonder de volgende vier doelstellingen nastreefde: 1. Jonge onderzoekers actief in aanraking brengen met vakgebieden buiten het eigen specialisme en met de mogelijkheden van interdisciplinair onderzoek. 2. Jonge onderzoekers aanmoedigen visies te ontwikkelen en uit te dragen op de toekomst van het eigen vakgebied en de samenwerking met andere vakgebieden, evenals op het te voeren wetenschapsbeleid. 3. Jonge onderzoekers stimuleren hun wetenschappelijke inzichten in de maatschappij uit te dragen. 4. Jonge onderzoekers steunen in hun eigen ontwikkeling als wetenschapsbeoefenaar. De Jonge Akademie heeft haar activiteiten nauw toegesneden op deze vier hoofddoelen. De Jonge Akademie: brengt onderzoekers actief in aanraking met vakgebieden buiten het eigen specialisme, en stimuleert op deze manier interdisciplinair onderzoek. vraagt leden actief bij te dragen aan de toekomst van het eigen vakgebied en aangrenzende vakgebieden en visie te ontwikkelen op het te voeren wetenschapsbeleid. overlegt met en geeft advies op het gebied van wetenschapsbeleid aan wetenschappelijke organisaties en ministeries. draagt fascinatie voor wetenschap en wetenschappelijke inzichten uit naar samenleving en onderwijs, en heeft aandacht voor valorisatie in de breedste zin van het woord. heeft een beurzenprogramma om onderzoekers van De Jonge Akademie financieel te ondersteunen binnen de in het kader genoemde doelstellingen van De Jonge Akademie. In 2013 zijn talrijke activiteiten en acties ondernomen om bovenstaande doelstellingen te realiseren. In paragraaf 2.2 geven wij een overzicht van de realisatie van de doelstellingen uit het werkplan 2013. De verschillende activiteiten komen meer uitgebreid aan de orde in de hoofdstukken 3 tot en met 7. In de paragrafen 2.2 2.7 gaan wij nader in op de organisatiestructuur van De Jonge Akademie. 2.2 Verwezenlijking van de doelstellingen in 2013 De doelstellingen voor 2013 zijn geformuleerd in het werkplan van De Jonge Akademie voor 2012. De algemene ambitie is dat we in 2013 extra aandacht wilden besteden aan de binding tussen leden, met hierbij specifiek aandacht voor het binnenstromen van de nieuwe leden en het alumnibeleid. Het zijn de leden die bij De Jonge Akademie centraal staan. Zij hebben de ideeën voor activiteiten en hoe deze uit te voeren, ondersteund door het secretariaat van De Jonge Akademie en de KNAW. Het netwerk van leden en alumni maakt De Jonge Akademie tot wat zij is. Hieraan is vormgegeven in de ledenvergaderingen door series korte lezingen te organiseren in het ledenweekend en in de ledenvergadering in november. Hiernaast is verder nagedacht over het alumnibeleid en dit zal in 2014 verder worden vormgegeven. Een tweede belangrijke doelstelling is dat wij het netwerk van leden en alumni van De Jonge Akademie willen inzetten om wetenschap naar de straat en naar Den Haag te brengen. Zo willen we met het project Kennis op Straat op een enthousiasmerende, positieve wijze het mooie van de wetenschap onder de aandacht brengen van een breed publiek: van scholieren tot bejaarden, van Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 7 / 44
buurthuizen tot science cafés. De pilot voor het project is geslaagd. Het project zal verder aan de orde komen in hoofdstuk 4. Tenslotte wilden we ook zichtbaar zijn in Den Haag door heldere standpunten vanuit De Jonge Akademie over het voetlicht te brengen en met parlementariërs en ambtenaren in discussie te gaan. Op het terrein van wetenschapsbeleid en innovatie zijn het de wetenschappers die vanuit de praktijk kunnen aangeven hoe beleid wel of niet werkt en hoe dit beleid kan worden verbeterd. Hiervoor zijn er diverse contacten geweest met parlementariërs, zijn contacten gelegd tijdens het diner Vertrouwen in de Wetenschap op 24 mei en zijn we diverse keren in gesprek gegaan bij het Ministerie van OCW, onder andere rondom het onderwerp wetenschapscommunicatie, wetenschapsbeleid in het kader van het aangezegde Interdepartementale Beleidsonderzoek en de ontwikkeling van een visie door OCW en bij het aanbieden van Moendoes. 2.3 Ledenvergaderingen De Jonge Akademie heeft in 2013 vijf ledenvergaderingen gehouden. De vergaderingen vonden plaats op 29 januari, 19 maart (voorafgaand aan de installatiebijeenkomst), 23 en 24 mei in Noordwijk en 19 september bij het Academisch Medisch Centrum en op 19 november 2013. De ledenvergaderingen van De Jonge Akademie bestaan steeds uit verschillende onderdelen. Zij hebben een plenair gedeelte om DJA-breed de strategie uit te zetten, inhoudelijke discussies te voeren en beslissingen te nemen. Daarnaast zijn er parallelle sessies voor de verschillende tracés. Ook zijn er waar mogelijk inhoudelijke lezingen, verzorgd door leden van De Jonge Akademie. Verder is er ruimte voor informele contacten, tijdens de borrel of de lunch. Na afloop van de ledenvergadering wordt een etentje georganiseerd. Op 29 januari heeft Flintwave een presentatie gehouden over crowdfunding en de Wetenschap, zijn er lezingen geweest van Monica Claes en Paul Groot. De installatiebijeenkomst van 10 nieuwe leden vond plaats op 19 maart en had als thema wetenschappelijk onderzoek in de toekomst. Hierover is een debat gehouden onder leiding van Peter-Paul Verbeek met Maarten Hajer, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving en hoogleraar Bestuur & Beleid aan de Universiteit van Amsterdam, Marie-José Goumans en George van Hal, wetenschapsjournalist NWT. Er is een idee van de nieuwe leden gelanceerd, theater rondom de dilemma s in de wetenschap en ook is afscheid genomen van tien leden die in 2008 werden geïnstalleerd. Op 24 en 25 mei is een ledenweekend georganiseerd. Hierbij zijn leden van De Jonge Akademie Aan Tafel gegaan met prominente gasten uit de wetenschapsbeleid en mediawereld. Het onderwerp was Vertrouwen in de wetenschap, naar aanleiding van het gelijknamige rapport van de KNAW. Ook is dit weekend geëxperimenteerd met een nieuw concept van hele korte lezingen door leden van maximaal 10 minuten per persoon (8 minuten lezing, 2 minuten vraagstelling). Dit is bijzonder goed bevallen en hebben we na deze bijeenkomst vaker gebruikt om meer nadruk te leggen op de inhoud en het leggen van onderlinge contacten, ook in het kader van DJA Beurzenprojecten. Op 25 mei was aansluitend de ledenvergadering, met onder andere vliegeren met NASA-wings of het maken van een strandwandeling. In 2013 is de ledenvergadering op locatie op 19 september georganiseerd door de leden van de Universiteit van Amsterdam bij het Academisch Medisch Centrum. We hebben hier onder andere een rondleiding gekregen in Museum Vrolik van Laurens de Rooy, conservator en Roelof-Jan Oostra, hoogleraar Anatomie en Embryologie. Ook zijn er labbezoeken op locatie geweest, met als onderwerp: van cel tot patiënt! Deze waren verzorgd door Gijs van den Brink (Gasteroenterologie) en Sjoerd Repping (voortplantingsgeneeskunde). Hiernaast is een lunch en een ronde tafel discussie met als onderwerp: samenwerken, alliëren en fuseren in de academische wereld. Op 19 november is de laatste ledenvergadering van het jaar gehouden in het Trippenhuis met 8 korte lezingen met als vraag: Hoe ziet je onderzoek eruit in 2040? Hierbij is een korte uitleg gegeven door Alexander Brinkman en de aftrap is verzorgd door Herman Paul vanuit historisch perspectief. Hiernaast is bij deze vergadering het tracé Internationalisering van start gegaan en zijn twee parallelle tracévergadering na elkaar gehouden. 8 / 44
2.4 Tracés Binnen de tracés wordt het leeuwendeel van het werk verricht aan de verschillende thematische activiteiten waar De Jonge Akademie zich sterk voor maakt. De Jonge Akademie heeft drie interdisciplinair samengestelde tracés: Inhoud en Interdisciplinariteit (I&I); Wetenschapsbeleid (WB), Wetenschap en Maatschappij (W&M) en Internationalisering (I) sinds november 2013. Elk lid van De Jonge Akademie is actief in tenminste één tracé. Het is mogelijk om gedurende het lidmaatschap van DJA van tracé te wisselen. De drie tracés waarbinnen activiteiten worden verricht, sluiten aan bij de hiervoor kort samengevatte doelstellingen van De Jonge Akademie (zie de inleiding van dit hoofdstuk). De activiteiten van de verschillende tracés zullen worden toegelicht in hoofdstuk 3, 4, 5 en 6. De tracé indeling is voor De Jonge Akademie nog steeds de best mogelijke. Gezorgd wordt voor kruisbestuiving en dat er ook ruimte is voor activiteiten die niet per se binnen één tracé vallen, zoals bijvoorbeeld activiteiten op het gebied van onderwijs. Naast de tracés is er de mogelijkheid om in kleinere groepen activiteiten op te zetten, waarbij financiering aangevraagd kan worden via het DJA Beurzenprogramma. 2.5 Permanente en tijdelijke commissies De Jonge Akademie beschikte in 2013 over twee permanente commissies: de selectiecommissie die nieuwe leden uit de genomineerden selecteert (bestaande uit: voorzitter DJA (technisch voorzitter), twee leden van De Jonge Akademie en twee leden van de KNAW) en de DJA- Beurzencommissie. Hiernaast was er een commissie internationalisering, daar De Jonge Akademie wordt benaderd door internationale, Europese en Jonge Akademies (in oprichting) in andere landen en er ook vraagstukken spelen op internationaal niveau. Voor deze commissie is in het najaar 2013 het tracé Internationalisering in de plaats gekomen. Voor activiteiten als Moendoes Internationaal, Moendoes Primair Onderwijs, Kennis op Straat en het opzetten van het theater rondom dilemma s in de wetenschap zijn steeds aparte projectwerkgroepen. De werkzaamheden van de DJA-Beurzencommissie en de selectiecommissie worden besproken in hoofdstuk 6. 2.6 Bestuur 2013 Binnen het bestuur is de voorzitter en vicevoorzitter zijn verantwoordelijk voor coördinatie en algemene zaken. Hiernaast is de voorzitter ook technisch voorzitter van de selectiecommissie. De overige bestuursleden zijn aanspreekpunt voor een tracé en voor de andere permanente en tijdelijke commissies. Het DJA-bestuur legt verantwoording af aan de algemene ledenbijeenkomst van De Jonge Akademie en aan het KNAW-bestuur. Het bestuur heeft zich tot doel gesteld primair een faciliterend bestuur te zijn. Het gaat er vooral om de ideeën en activiteiten die vanuit de leden worden geïnitieerd in goede banen te leiden en te coördineren. Daarnaast is het bestuur het eerste aanspreekpunt voor externe partijen en voor de KNAW. Het bestuur van De Jonge Akademie is in 2013 ongeveer één keer per maand bij elkaar gekomen. Daarnaast heeft het bestuur een aantal keren telefonisch vergaderd. Verder heeft het bestuur van De Jonge Akademie tweemaal per jaar vergaderd met de president en vicepresidenten van de KNAW en het hoofd van de afdeling Genootschap Koen Hilberdink. Hiernaast is er regelmatig overleg met Marja van der Putten als accountmanager voor de afdeling Communicatie van de KNAW en met Hugo van Bergen op het gebied van wetenschapsbeleid. Twee keer per jaar is er een overleg met de secretarissen van de raden van de KNAW van de afdeling Beleidsadviezen Wetenschap en Kennis (BWK). Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 9 / 44
Het bestuur heeft in 2013 contacten onderhouden met het Ministerie van OCW, NWO, VSNU, diverse Jonge Akademies, The Global Young Academy, diverse Colleges van Bestuur van universiteiten en een veelheid aan andere functionarissen en partijen. Het bestuur werd tot 1 april gevormd door: - Peter-Paul Verbeek (voorzitter, technisch voorzitter selectiecommissie, coördinatie en algemene zaken) - Marie-José Goumans (vicevoorzitter, DJA-Beurzencommissie, coördinatie en algemene zaken) - Gijs Wuite (tracé Wetenschapsbeleid) - Appy Sluijs (tracé Wetenschap & Maatschappij) - Arianna Betti (tracé Inhoud en Interdisciplinariteit, Commissie Internationalisering). Na 1 april was de samenstelling van het bestuur: - Jeroen Geurts (voorzitter, technisch voorzitter selectiecommissie, coördinatie en algemene zaken) - Bé Breij (vicevoorzitter, DJA-Beurzencommissie, coördinatie en algemene zaken en tracé Inhoud en Interdisciplinariteit) - Gijs Wuite (tracé Wetenschapsbeleid) - Appy Sluijs (tracé Wetenschap & Maatschappij) - Roberta d Alessandro (commissie / tracé Internationalisering). Het bestuur, de commissies en de tracés met hun activiteiten zijn ondersteund door Iris Koopmans (beleidsmedewerker/secretaris), Jeffrey Muskiet (secretariële en organisatorische ondersteuning) en Rachel Basaur (DJA Beurzen). De afdeling Communicatie van de KNAW heeft DJA op het gebied van communicatie ondersteuning geboden, in het bijzonder in de persoon van Marja van der Putten. Ook andere afdelingen, waaronder Financiën en Bureau Directie Ondersteuning hebben specifieke ondersteuning aan DJA verleend, waaronder op juridisch gebied. 2.7 Organogram In november 2013 is het tracé commissie internationalisering van start gegaan en is de commissie internationalisering opgeheven. 10 / 44
3 TRACÉ WETENSCHAPSBELEID Een van de doelen van De Jonge Akademie is het aanmoedigen van jonge onderzoekers om visies te ontwikkelen ( ) op het te voeren wetenschapsbeleid. De Jonge Akademie wil discussies over het nationale wetenschapsbeleid beïnvloeden door constructief te zijn. Zij zal steeds proberen om niet alleen met kritiek te komen, maar ook met verrassende en bruikbare oplossingen. De Jonge Akademie wordt regelmatig gevraagd als formele of informele gesprekspartner of informant bij de bespreking van beleidsvoornemens of de voorbereiding van beleidsevaluaties. Hiernaast hebben leden van De Jonge Akademie het initiatief genomen om in gesprek te gaan met diverse partijen, waaronder het Ministerie van OCW, parlementariërs en medebelangenbehartigers, waaronder VSNU, NFU, WRR, Rathenau, SODOLA en PNN. De Jonge Akademie heeft zich in 2013 intensief bezig gehouden met verschillende actuele discussies over wetenschapsbeleid. De discussie rondom topsectoren in relatie tot ongebonden (fundamenteel) onderzoek is net als in 2012 een belangrijk onderwerp geweest (par. 3.1). Hiernaast is er gefocust op het interdepartementaal beleidsonderzoek (par. 3.2) en de daarmee gepaard gaande visieontwikkeling bij OCW. Als andere onderwerpen zijn de kwaliteit van promotietrajecten en carrièreperspectieven van wetenschappers aan bod gekomen, alsook de aard van valorisatie (economisch versus maatschappelijk), de koppeling tussen onderzoek en onderwijs en de definitie van fundamenteel onderzoek. De Jonge Akademie heeft zich verder waar mogelijk ingezet voor het project Parlement en Wetenschap, een project van de Tweede kamer, KNAW, NWO, VSNU en De Jonge Akademie 3.1 Topsectorenbeleid en vrij ongebonden onderzoek Op 18 april heeft De Jonge Akademie opnieuw aandacht gevraagd voor de geringe mogelijkheden voor fundamenteel onderzoek binnen de topsectoren aan de hand van een column op Science Guide, Misvattingen vertroebelen het topsectorendebat. De regering denkt onderzoek te versterken, maar jaagt de belangrijkste spelers dus op de kast. Het debat over de topsectoren wordt bemoeilijkt door twee hardnekkige misvattingen, die we hier proberen uit de weg te ruimen. Hierbij wordt het Quadrant van Stokes gebruikt om de eerste misvatting te belichten, namelijk dat fundamenteel en toepassingsgericht onderzoek tegenpolen zouden zijn langs een één dimensionale as en de tweede misvatting dat het topsectorbeleid in de huidige opzet (ook) fundamenteel onderzoek zou versterken. Onder de leden is in 2013 een inventarisatie gehouden om te kijken hoe leden in de praktijk gebruik maakte van de topsectoren. Het gebruik blijkt erg gering te zijn. Er zijn bijna geen aanvragen ingediend. De belangrijkste reden hiervoor is het niet in aanmerking kunnen komen voor financiering omdat het onderzoek buiten de definiëring van een topsector valt. Voor leden met onderzoek dat wel valt binnen de topsectoren, geldt dat zij meestal niet kunnen indienen omdat ze geen co-financiers kunnen vinden in het bedrijfsleven en/of collectebusfondsen. Voor de bedrijven zijn de bedragen die zij moeten bijdragen heel hoog, waardoor slechts enkele bedrijven in aanmerking komen. Hiernaast is het onderzoek van de leden soms te fundamenteel/ theoretisch van aard, waardoor het niet in aanmerking komt. Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 11 / 44
De Jonge Akademie heeft in het najaar een gesprek gevoerd met VNO-NCW over de topsectoren en de problemen. Hierbij zijn diverse ideeën naar voren gebracht voor verbetering van de topsectoren, waaronder een meer probleemgestuurde benadering, waarbij maatschappelijke uitdagingen centraal staan, zoals bij de Grand Challenges van de Europese Unie. Hierdoor wordt meer recht gedaan aan de behoeften en vragen vanuit de maatschappij, maar ook beter tegemoet gekomen aan de voorwaarden voor innovatie. Hiernaast worden bij deze benadering steeds verschillende disciplines betrokken en kunnen dus veel meer wetenschappers aanhaken. Ook in 2014 zal De Jonge Akademie aandacht blijven besteden aan de topsectoren en zal zij aandacht geven voor verdere ideeën voor verbetering. 3.2 Visie wetenschapsbeleid en IBO Op Prinsjesdag 2013 werd aangekondigd dat voor wetenschapsbeleid een Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) zou worden uitgevoerd en dat hierna de Minister van OCW op het gebied van wetenschapsbeleid met een visie zou komen. Om ons te oriënteren op dit gebied hebben wij intern diverse gesprekken gevoerd en besloten de visie van De Jonge Akademie op het gebied van wetenschapsbeleid te formuleren aan de hand van de al aanwezige standpunten en eventueel nieuw te formuleren standpunten. Deze activiteiten lopen door in 2014. In het kader van het IBO is het artikel verschenen, Pas op met onderzoeksgeld! In dit artikel wordt het belang van de eerste geldstroom onderschreven. Het zijn juist de universiteiten die dankzij hun vaste eerste geldstroom een vruchtbare en relatief stabiele omgeving kunnen bieden voor ongebonden, nieuwsgierigheidsgedreven en langjarig onderzoek binnen het hele wetenschappelijke spectrum. Hiernaast is vooral goed voor de wetenschap als geheel, omdat universiteiten daardoor de plaatsen blijven waar onderzoek en onderwijs worden verenigd. 3.3 What are universities for? Op 12 december is er een discussiebijeenkomst gehouden met als onderwerp What are Universities For? Universiteiten over de hele wereld zitten in een moeilijke positie. Nooit te voeren zijn zij zo groot geweest en zo belangrijk, maar ook nooit te voeren hebben ze te maken gehad met een gebrek of vertrouwen en verlies aan identiteit. Deze lezing is gegeven door Stefan Collini, Professor in de engelse letterkunde aan de Universiteit van Cambridge en auteur van het boek What Are Universities For? (2012). Hierin wordt gesproken over de verschillende publieken waar de universiteit zich op moet richten en het probeert wegen te ontdekken waarlangs universiteiten de echte waarde(n) en doelen zo goed mogelijk kunnen communiceren. Willem Schinkel en Ingrid Robeyns hebben commentaar gegeven op de lezing voor de discussie. Er was een zeer levendige discussie, begeleid door Bé Breij. 3.4 Overige onderwerpen Kwaliteit van promotietrajecten Het onderwerp kwaliteit promotietrajecten is een onderwerp dat bij De Jonge Akademie sterk leeft. Er is afstemming geweest met Rathenau Instituut en het Landelijk Promovendi Netwerk Nederland om resultaten van een grootschalige enquête onder promovendi te delen. Een presentatie van de resultaten is in februari 2014 gehouden. In 2013 is een eerste inventarisatie gedaan rondom de kwaliteit van promotie onder de leden van De Jonge Akademie. Onder leden van De Jonge Akademie is duidelijk geworden dat er eigenlijk geen goede regels bestaan voor promoveren en dat er weinig structuur aanwezig is. 12 / 44
Valorisatie In een gesprek met de VSNU en een brief op 8 april 2013 is een reactie gegeven op het concept Een Raamwerk valorisatie-indicatoren, opgesteld door de VSNU. Het raamwerk heeft een breder begrip van valorisatie dan vele andere documenten en visies die over valorisatie heersen in beleidskringen, maar toch overheerst de economische waarde nog steeds in de conceptualisering van valorisatie in dit document. Valorisatie is niet nieuw. Al decennia begrijpen medewerkers aan universiteiten hun kerntaken als drieledig: onderzoek, onderwijs, en maatschappelijke dienstverlening. De overgang van de term maatschappelijke dienstverlening naar valorisatie is niet neutraal. Het kan gelezen worden als een verenging naar de economische meerwaarde van de maatschappelijke dienstverlening. Eén van de kritiekpunten is dat de belangrijkste vormen van valorisatie die de universiteiten levert, niet staat beschreven in het document en dat is de opleiding van hele generaties burgers die analytisch en kritisch kunnen denken, die problemen kunnen detecteren en oplossen, die zowel brede kennis hebben opgedaan alsook gespecialiseerd zijn en die onze samenleving verrijken op oneindig veel manieren. Voor het onderwerp valorisatie is samengewerkt met het tracé Wetenschap en Maatschappij. In paragraaf 4.4. wordt ingegaan op de brief die is uitgegaan rondom valorisatie is gestuurd aan evaluatiecommissie van het Standaard Evaluatie Protocol (SEP). Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 13 / 44
4 TRACÉ WETENSCHAP & MAATSCHAPPIJ Een van de doelstellingen van DJA is jonge onderzoekers te stimuleren hun wetenschappelijke inzichten in de maatschappij uit te dragen. Een belangrijke doelstelling van De Jonge Akademie is om wetenschap uit te dragen naar een breed publiek als interessant, zinvol en uitdagend mensenwerk. In 2013 heeft De Jonge Akademie deze doelstelling gerealiseerd via verschillende activiteiten. Het wetenschapsspel expeditie Moendoes, voortgekomen uit het voorprogramma van De Jonge Akademie on Wheels, is uitgebreid en geschikt gemaakt voor de basisschool, zodat ook deze kinderen Expeditie Moendoes kunnen spelen. In 2013 is het spel gelanceerd en verspreid via wetenschapsknooppunten en digitaal via www.moendoes.nl (4.1). Hiernaast is in 2013 hard gewerkt aan het project Kennis op Straat door de leden uit 2012 (4.2). Dit project is in 2013 gerealiseerd. Het is een website om het aanvragen van korte inhoudelijke publiekslezingen mogelijk te maken. Lezingen die niet alleen een inhoudelijk thema willen overbrengen, maar ook de onderzoekende houding die aan wetenschap eigen is: de verwondering tastbaar maken. In september 2012 zijn de leden van De Jonge Akademie begonnen met een dagboekproject waarin leden een week beschrijven en hiermee een inkijkje geven van hoe het leven van een wetenschapper eruit ziet (4.3). Dit is afgerond in de zomer van 2013. Het heeft onder andere geleid tot een kettingcolumn en een Making Of-bijdrage op Kennislink. De Jonge Akademie heeft hiernaast diverse publiekslezingen en mediapresentaties verzorgd. (4.5). 4.1 Expeditie Moendoes Primair Onderwijs Een team wetenschappers uit allerlei vakgebieden wordt er vanaf de aarde op uit gestuurd. Hun missie: de zoektocht naar een planeet waar mensen kunnen wonen. Tijdens de missie stuit het team op een onbekende planeet, met intelligente bewoners die hun planeet Moendoes noemen. Expeditie Moendoes is een spel waarbij leerlingen spelenderwijs kennis maken met het doen van wetenschappelijk onderzoek. Het spel laat zien dat het in de wetenschap niet gaat om heel veel weten, maar juist om nieuwsgierigheid, creativiteit en logisch redeneren. Dat maakt Expeditie Moendoes uitermate geschikt als startpunt voor onderzoekend leren. Het spel begint met een verhaal over drie wetenschappers die op de planeet Moendoes terechtkomen en daar kennismaken met de bewoners, de Moendianen. Vervolgens gaan de leerlingen zelf aan de slag en proberen zij aan de hand van plaatjes, teksten en andere bronnen allerlei vragen over Moendoes te beantwoorden. Een ontdekkingsreis in de klas dus. Het spel is geschikt voor alle vakken. Leerlingen maken zo in één lesuur op een speelse manier kennis met de essentie van wetenschap. Meteen vanaf de lancering was er al veel vraag uit het basisonderwijs; daarom is er een uitbreiding voor basisscholen gemaakt. Het bestaande spel, met postertjes ( bronnen ), onderzoeksvraagkaartjes en antwoordkaartjes is uitgebreid met een set eenvoudiger onderzoeksvraagkaartjes en twee voorleesverhalen. De docentenhandleiding heeft handvatten voor vervolgspellen, proefjes en activiteiten, naast theorie en speluitleg. Met deze uitbreiding is Moendoes nu ook geschikt voor leerlingen vanaf groep 5 van het basisonderwijs. 14 / 44
Het oorspronkelijke spel en de uitbreiding zijn projecten van De Jonge Akademie, ontworpen door De Praktijk en zijn mogelijk gemaakt door SNS REAAL Fonds en de KNAW. Voor de lancering van het spel op 9 januari 2013 heeft de Directeur Generaal Primair en Voortgezet Onderwijs (Ministerie OCW) André de Jong het eerste exemplaar van het wetenschapsspel Moendoes aangeboden aan Ronald Goosen, directeur basisschool Pieterskerkhof in Utrecht, in aanwezigheid van diverse leden van De Jonge Akademie. De DG was er getuige van hoe leerlingen van 8-12 jaar hiermee spelenderwijs kunnen ervaren hoe wetenschappers te werk gaan. Hiernaast is het spel in februari aangeboden aan de staatsecretaris van OCW, Sander Dekker, tijdens een gesprek over wetenschapscommunicatie en het vak Wetenschap en Techniek. Er zijn diverse activiteiten geweest rondom het spel Moendoes in 2013. Leden hebben op diverse scholen het spelen van Moendoes begeleid. Zo is er een workshop op de Pabo Netwerkdag Wetenschap & Techniek van SLO op 17 april 2013. Er is een gesprek over onderzoekend leren & Moendoes geweest met het Directoraat Leraren (OCW) op 24 juni 2013 en een workshop voor een W&T middag in Arnhem. Er zijn diverse artikelen verschenen, onder andere in de nieuwsbrief van NEMO en SLO. Hiernaast zijn er vanuit de wetenschapsknooppunten diverse workshops gehouden en activiteiten geweest rondom Moendoes. Alle 1500 spellen zijn intussen verspreid, het merendeel via wetenschapsknooppunten en op aanvraag via de website. 4.2 Kennis op Straat Dit initiatief van De Jonge Akademie verzorgt korte publiekslezingen die niet alleen een inhoudelijk thema willen overbrengen maar ook de onderzoekende houding die aan wetenschap eigen is: de verwondering tastbaar maken. Het is een laagdrempelige manier om meer te weten te komen over deze en vele andere wetenschappelijke vragen: Kennis op Straat. Klik hier voor een korte impressie. Kennis op straat wil een groot publiek nieuwsgierig maken; laat zien hoe wetenschap werkt en hoe kennis wordt verworven; zet de ramen open en deelt de nieuwste inzichten en biedt voor elk wat wils: van dode taal tot levende hersenen, van nanodeeltje tot supernova. De pilot voor Kennis op Straat is goed verlopen, wel kunnen er nog veel meer lezingen worden geboekt. De bekendheid van het project kan nog worden vergroot. Hier moet in 2014 aan worden gewerkt. Het aanbod van lezingen is op dit moment groot genoeg. 4.3 Dagboek project en columns Kennislink Week van de wetenschapper Met het project De week van een wetenschapper willen de leden van De Jonge Akademie een realistisch beeld schetsen van hoe het leven van jonge, ambitieuze wetenschappers er uit ziet. Maar weinig mensen hebben direct toegang tot het dagelijkse leven in de wetenschap, en hebben daarom niet altijd een realistische beeld van wat wetenschappers doen. De ervaring van leden van De Jonge Akademie is dat dit niet alleen geldt voor de gewone man en vrouw in de straat, maar dat ook onder beleidsmakers en politici niet altijd een realistisch beeld bestaat van de aard van het wetenschappelijk proces. Met het dagboekproject proberen leden van De Jonge Akademie Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 15 / 44
een kleine bijdrage te leveren aan het beeld van wat een wetenschapper doet en hoe het leven van een wetenschapper eruit ziet. Hiermee zijn we aan het begin van het academisch jaar in september 2012 begonnen. In juli 2013 is het project afgerond. Er zijn in het totaal 41 delen verschenen. Leden van De Jonge Akademie beschrijven in de columns wat ze doen, wat er zo leuk maar ook soms frustrerend is aan het wetenschappelijk proces, aan onze interacties met de samenleving, en hoe ze dit alles passen (of niet weten te passen) in een leven buiten de wetenschap. De columns zijn volop geretweed en geliked op Facebook door andere wetenschappers en ook mediapartijen. 4.4 Valorisatie Op het gebied van valorisatie is in 2013 enerzijds gewerkt aan een brief aan de evaluatiecommissie van het Standaard Evaluation Protocol en anderzijds aan een reactie op het raamwerk van valorisatie indicatoren opgesteld door de VSNU. In april 2013 is een brief uitgegaan naar de evaluatiecommissie van de Standard Evaluation Protocol. Een belangrijke leemte in het huidige SEP is het ontbreken van aparte aandacht voor wetenschapscommunicatie en -educatie. Men zou het weliswaar kunnen scharen onder societal quality, societal impact, of valorisatie, maar deze worden in de praktijk vaak geïnterpreteerd als communicatie over resultaten van het eigen onderzoek en niet of nauwelijks als communicatie over het proces van wetenschappelijk onderzoek. Doordat deze laatste niet expliciet genoemd wordt, wordt ze van ondergeschikt belang gemaakt, terwijl het gaat om een belangrijke maatschappelijke bijdrage die verder gaat dan communicatie die vooral gericht is op naamsbekendheid van onderzoeksinstituten en op het werven van studenten onder scholieren in 5 en 6 VWO. Wetenschapsbewustwording, of het gebrek daaraan, begint immers al bij kinderen op de basisschool, die van nature een onderzoekende houding hebben. De Jonge Akademie heeft daarom betoogd dat een volgend SEP moet voorzien in aparte aandacht voor wetenschapscommunicatie en educatie als een belangrijke vorm van kennisvalorisatie, en doet in deze brief aanbevelingen over de implementatie. Deze zijn mede gebaseerd op het advies wetenschapscommunicatie dat De Jonge Akademie in 2012 uitgaf: Tussen Onderzoek en Samenleving. De Jonge Akademie heeft in deze brief de volgende aanbevelingen gedaan: Zodra wetenschapscommunicatie en educatie worden meegewogen in het SEP, krijgen wetenschappers formeel erkenning voor hun inspanningen op dit gebied. Daarnaast is het waarschijnlijk dat wetenschappers dan ook formeel tijd krijgen om hierin te investeren. Deze activiteiten kunnen deels in de plaats komen van andere taken als management of onderwijs. Omdat niet alle individuele onderzoekers evenveel talent hebben voor deze activiteiten, zou evaluatie ervan het beste op groepsniveau plaats kunnen vinden. Best practices waar wetenschappers bij kunnen aansluiten worden al verzameld door de Wetenschapsknooppunten en korte cursussen ter begeleiding van wetenschappers zijn in de maak. Ervaringen worden nu al gedeeld, waarbij een belangrijk kenmerk van initiatieven die werken is dat de doelgroepen het proces van wetenschap kunnen ervaren door participatie. Een voorbeeld op een vindplaatsschool (als onderdeel van het Talentenkrachtprogramma) is dat leerlingen van de plusklassen een stroomgoot van hout, tuinslang en vijverpomp bouwden, rivieren en delta s lieten ontstaan en daarbij hun eigen vragen volgens de empirische cyclus beantwoordden. Andere voorbeelden zijn het twitteren over je onderzoek, schrijven van blogs over het verloop van je onderzoek en het meedoen aan nieuwe initiatieven vanuit de media, zoals bijvoorbeeld De Wereld Leert Door, een nieuw feuilleton in de Volkskrant over de praktijk van wetenschap of het initiatief van Teleac. Een sterk kwantitatieve evaluatie is niet mogelijk en niet opportuun. Per vakgebied kunnen criteria voor kwaliteit en kwantiteit van wetenschapscommunicatie en educatie sterk 16 / 44
verschillen. Ervaring en participatie van doelgroepen zullen centraal moeten staan, welke onder meer in tijd per individu vanuit de doelgroep moeten worden gemeten. In de zelfevaluatierapporten zou er ten aanzien van wetenschapscommunicatie en educatie niet alleen in termen van activiteiten geschreven kunnen worden, maar ook in termen van tijdsinvestering (hoeveel fte wordt op jaarbasis aan deze activiteiten besteed?). 4.5 Deelname diverse publieksbijeenkomsten en bijdragen in de media Via aanwezigheid in de media, maar ook via deelname aan grote en kleine publieksbijeenkomsten wil De Jonge Akademie een groter algemeen publiek bereiken. In 2013 hebben de leden van De Jonge Akademie diverse lezingen gegeven bij o.a. de verschillende Science Cafés in het land, De Balie, Paradiso, Spui25, Felix Meritis, maar ook op diverse middelbare scholen en congressen voor leraren. Dit jaar was De Jonge Akademie voor het eerst te zien op Indian SummerLabb. Op 15 en 16 juni 2013 hebben Iris Sommer en Ysbrand van der Werf de festivalbezoekers een introductie gegeven over onze hersenen, hersenstructuren en hun functie. Maar het is niet bij praten gebleven: er is gesneden in echte hersenen. Koeienhersenen, wel te verstaan. Er is in de Labbsessies uitleg gegeven over wat er te zien is in de hersenen en vragen uit het publiek zijn beantwoord. Door middel van een camera en een beamer is de snijtafel geprojecteerd op een scherm. In de media zijn er bijdragen geweest van leden van De Jonge Akademie aan onder andere Labyrinth, Pauw & Witteman, Zomergasten, De wereld Draait Door (en De Wereld Leert Door), Hoe?Zo! Radio, Radio 1, Casa Luna, NRC Handelsblad, De Groene Amsterdammer en diverse universiteitsbladen. Hiernaast is er een vaste special over De Jonge Akademie wetenschapsblog Sciencepalooza. Ook is New Scientist gestart met een interviewserie waarin onderzoekers van De Jonge Akademie zich presenteren. In het najaar van 2013 zijn we begonnen met een kettingcolumn via Kennislink. Elke twee weken gunt een lid van De Jonge Akademie ons aan de hand van vragen een blik in hun persoonlijke fascinatie met wetenschap in het algemeen en hun eigen onderzoeksonderwerp in het bijzonder, en hoe die is ontstaan. Ook is een eerste aflevering gemaakt waarbij wordt ingegaan op hoe onderzoek tot stand komt (the making of) en wat hoogte- en dieptepunten zijn geweest. Samen met de KNAW is er gewerkt aan het project Faces of Science dat in 2014 gerealiseerd zal worden. De kern van dit project is een website, waarbij de bezoeker achter het gezicht van de verschillende onderzoekers de wereld van de onderzoeker kan ontdekken. Hiernaast hebben (alumni)leden van De Jonge Akademie een bijdrage geleverd aan het project van de KNAW om een training te ontwikkelen voor wetenschappers die (nog) beter willen leren communiceren met leerlingen en leerkrachten (toolkid). De Jonge Akademie heeft meer dan 3300 volgers via Twitter en een groep van 430 personen is betrokken bij De Jonge Akademie via Facebook. Hiernaast zijn steeds meer leden actief op Twitter en Facebook. Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 17 / 44
5 TRACÉ INHOUD & INTERDISCIPLINARITEIT Het tracé Inhoud en Interdisciplinariteit is een platform voor inhoudelijke uitwisseling en samenwerking. Een van de centrale doelen van DJA is om jonge onderzoekers actief in aanraking te brengen met vakgebieden buiten hun eigen specialisme en met de mogelijkheden van interdisciplinair onderzoek. Maatschappelijke én wetenschappelijke vraagstukken vragen tenslotte om interdisciplinaire verbinding van kennis en inzichten en om samenwerking tussen wetenschappers uit uiteenlopende vakgebieden. Daarom buigt het tracé zich over interdisciplinaire thema s die vragen om wetenschappelijke reflectie en maatschappelijke vragen die interdisciplinaire input behoeven. Hierbij wordt ingegaan op de activiteiten in 2013. 5.1 Open Access Vanuit de KNAW is een bijeenkomst georganiseerd over Open Access op 6 februari 2013 in samenwerking met De Jonge Akademie: Publish open access or perish? Na een introductie van Cameron Neylon (PLoS) en Martin Rasmussen (Copernicus Publications), hebben deelnemers in kleine groepjes gediscussieerd over diverse stellingen in relatie tot open access. Het doel is geweest om de bewustwording te vergroten rondom open access. De voordelen en nadelen van diverse publicatiemodellen zijn besproken, maar ook de do s en dont s. Eveline Crone heeft de rol opgenomen van de moderator bij het plenaire debat en diverse andere leden zijn moderator geweest bij de discussiegroepen. 5.2 Dilemma s in de Wetenschap: theater (in ontwikkeling) Op 19 maart 2013 tijdens de installatievergadering hebben de tien nieuwe leden het idee gelanceerd van een theater gevolgd door een discussiebijeenkomst. Wetenschappelijk wangedrag kan de kwaliteit en het maatschappelijk aanzien van wetenschapsbeoefening schaden. Wenselijk en onwenselijk gedrag in de wetenschap gaan echter verder dan de fraude, plagiaat en misleiding die de laatste maanden de media overheersen. De dagelijkse dilemma s van wetenschappers betreffen zorgvuldigheid en nalatigheid tijdens dataverzameling, het grijze gebied tussen interpretatie van data en datamassage en intermenselijk gedrag waarin concurrentie, collegialiteit en begeleiding van promovendi en studenten vaak de wetenschappelijke productiviteit en werkdruk beïnvloeden. In Gewetenschap brengen we deze dilemma s tot leven in een theaterproductie waarmee we de discussie aangaan met jonge onderzoekers, gevestigde wetenschappers en beleidsmakers in Nederland. De Jonge Akademie generatie 2013 wil op een positieve manier bijdragen aan de discussie over wenselijk en onwenselijk gedrag in de wetenschap. Zij wil het debat verschuiven van een sensatiegerichte belichting van excessen naar een constructieve discussie over hoe wetenschappers hun werk van alledag integer kunnen verrichten. Het doel van Gewetenschap is om met Nederlandse wetenschappers beleidsmakers van alle rangen in discussie te gaan over hoe een gezond wetenschapsklimaat eruitziet en wat er moet veranderen om een klimaat te creëren waarin wetenschappers elkaar actief stimuleren tot integer gedrag op de wetenschappelijke werkvloer. In 2013 zijn de leden hard aan de slag gegaan en zijn er diverse voorbereidende activiteiten verricht. Zo zijn onder andere alle leden van De Jonge Akademie geïnterviewd en geanalyseerd. In 2014 zal dit project verder gerealiseerd worden. 18 / 44
5.3 Introductie van korte lezingen op de ledenbijeenkomsten Op het ledenweekend in mei hebben we voor het eerst geëxperimenteerd met korte lezingen van 8 minuten. Er zijn toen in totaal 15 lezingen gehouden. Dit idee hebben we ook bij de november ledenbijeenkomst herhaald rondom het onderwerp: Wat is de toekomst van wetenschappelijk onderzoek in je vakgebied? Het doel is om meer inhoudelijke uitwisseling en samenwerking tussen de leden te stimuleren. 5.4 Praktijk van Interdisciplinair onderzoek Centraal bij dit onderwerp staat wat interdisciplinariteit binnen verschillende vakgebieden betekent en hoe je interdisciplinariteit in onderzoek en onderwijs organiseert in de praktijk. In 2013 hebben wij gewerkt aan de voorbereidingen om hierover een handboekje uit te geven met ervaringen en praktische adviezen. We willen hiermee in gesprek gaan met relevante organisaties in de wetenschappelijke wereld, zoals NWO. 5.5 Samenwerking met de KNAW Leden en alumni van De Jonge Akademie nemen verder deel in diverse commissies en jury s van prijzen van de KNAW, waaronder de verschillende raden, de Commissie voor Basis- en Voortgezet Onderwijs, de Onderwijsprijs en de Heinekenprijzen, zie bijlage 9 voor een uitgebreid overzicht. Hiernaast hebben leden van De Jonge Akademie actief deelgenomen aan diverse KNAW activiteiten, waaronder de dispuutsavonden en het verzorgen van presentaties op diverse KNAW bijeenkomsten. Jaarverslag De Jonge Akademie 2013 maart 2014 19 / 44
6 TRACḖ INTERNATIONALISERING In september 2013 is besloten om een tracé internationalisering op te richten. In november 2013 is dit tracé voor de eerste keer bijeengekomen op de ledenbijeenkomst. Het tracé heeft als doelstelling De Jonge Akademie een internationaal gezicht te geven. Hierbij zijn onder andere de volgende activiteiten relevant: - het ontwikkelen van een wereldwijd netwerk van jonge wetenschappers (al dan niet via andere Jonge Akademies); - het ontwikkelen van gezamenlijke projecten met internationale wetenschappers; - het ontwikkelen van een grotere internationale lobby, waarmee ook bijvoorbeeld de Europese Unie of de Verenigde Naties kunnen worden benaderd. Activiteiten in 2013 waren het organiseren van een internationale fotowedstrijd, tezamen met vier andere jonge akademies. Hiernaast is er gewerkt aan het uitbrengen van een internationale uitgave van Moendoes, deze zal 2014 beschikbaar komen. 6.1 Fotowedstrijd Visions and Images of Fascination Intrigerende en inspirerende plaatjes deden mee aan een Europese fotowedstrijd om de fascinatie voor wetenschappelijk onderzoek in allerlei disciplines uit te dragen. De wedstrijd werd georganiseerd door Die Junge Akademie of the Berlin-Brandenburg Academy of Sciences and Humanities and the National Academy of Sciences Leopoldina, The Council of Young Scientists of the Russian Academy of Sciences (RAS), The Young Academy of Sweden, RSE Young Academy of Scotland en De Jonge Akademie. Mirjam Leunissen van De Jonge Akademie zat in de jury. De winnende foto, Dying memories: is this what forgetting looks like, werd gemaakt door Rozalyn Simon, student aan de Linköping University in Zweden. Zij fotografeerde hersenweefsel van een Alzheimer patiënt. Website van Visions and Images of Fascination (met alle foto s) 6.2 Mundus Internationaal Op bijeenkomsten van de Global Young Academy en bij andere internationale gelegenheden is gebleken dat er veel interesse is om Expeditie Moendoes ook bij andere Jonge Akademies uit te brengen. In 2013 is gewerkt aan de realisatie van de Engelse vertaling van Expeditie Moendoes om het spel beschikbaar te stellen voor vertalingen en verspreiding in andere landen en talen. Hiervoor zal zowel de middelbare als lagere schoolversie worden vertaald. De Jonge Akademie en De Praktijk bezitten hierbij gezamenlijk auteursrecht. Er is een richtlijn ontwikkeld voor vertaling en uitbreiding van het spel en er zal met standaardcontracten voor een licentie worden gewerkt. In 2014 verwachten we Expedition Mundus te realiseren. 6.3 Bijwonen internationale bijeenkomsten Oprichting van De Jonge Akademie van Vlaanderen en inauguratie nieuwe leden De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten en de Jonge Academie heeft De Jonge Akademie uitgenodigd om bij de inauguratie van de Jonge Academie en haar leden te zijn. Dit was op vrijdag 29 maart 2013. Hier zijn Bé Breij, Bettina Speckmann en Iris 20 / 44