Jeugd, sport en armoede
Programma Jeugd in armoede weetjes Jeugd- armoede- sport weetjes Aan de slag maar hoe? Weetjes Nu aan de slag!
Jeugd en armoede erg actueel Definitie risico op armoede SCP: lage-inkomensgrens afhankelijk van gezinssituatie: eenoudergezin met 2 kinderen 1.540; paar met 2 kinderen 1.920 netto per maand Veel recente media aandacht: Aantal Nederlanders dat leeft onder armoede grens flink gestegen, idem voor langdurige armoede (> 3 jaar) Ouderbijdragen school vaak groot en uitsluiting kinderen bij uitjes wanneer geen ouderbijdrage Kwart Rotterdamse jeugd groeit op in armoede
Jeugd in armoede Weetjes 421 duizend minderjarige kinderen groeit in 2014 op in huishouden met laag inkomen (= 12%) 131 duizend daarvan leven hier vier jaar of langer in (=31%) CBS, 2016
Jeugd in armoede Risicogroepen, o.a: Niet-westerse minderjarige kinderen: een derde groeit op in een gezin met een laag inkomen = 4x meer dan autochtone kinderen Eenoudergezinnen met uitsluitend minderjarige kinderen. Van deze gezinnen: 34% een inkomen onder de lage-inkomensgrens Bijstandsontvangers lopen het meeste risico op armoede Vier op de vijf bijstandskinderen wonen in gezin met een inkomen onder de armoedegrens Hogere kans op armoede voor lager opgeleiden Van huishoudens met laagopgeleide hoofdkostwinner heeft 15,8 procent een laag inkomen CBS, 2016 Cijfers over 2014
Percentage kinderen in bijstandsgezinnen van totaal aantal kinderen per gemeente, 2015 Iedere gemeente kan zelf bepalen hoe zij omgaat met kinderen die in armoede leven CBS, 2016
Gevolgen van armoede voor kinderen 33% maken zich dagelijks zorgen over de armoedesituatie thuis (geld, angst uithuiszetting,...) 25%: fysieke of psychische klachten (hoofdpijn, buikpijn, tekenen van vermoeidheid) Gevoelens: angst, afhankelijkheid, ongelukkig, schaamte, jaloezie, uitsluiting, verdriet, woede Niet praten over armoede met vrienden/ ouders passief/ vermijdend gedrag psychische problemen internaliserend/ externaliserend probleemgedrag NJI 2015
Jeugd in armoede Sociaal isolement Geen sport/ muziekles: Laag inkomen: 32% Geen laag inkomen: 8% Meedoen in de samenleving wordt als een eerste levensbehoefte beschouwd
Jeugd- Armoede- Sport... weetjes Meer tijd doorbrengen met buiten spelen of op straat rondhangen Denemarken: minder lidmaatschap betekent niet minder bewegen Maatschappelijke deelname per activiteit bij kinderen van 5-17 jaar jaar in gewogen percentages, januari 2010 (SCP 2010) Doet min. 1x p/w mee aan... arm- bijstand (n=633) arm- overig (n=762) niet- arm (n=843) Sportactiviteiten georganiseerd door een buurt- of wijkcentrum of de gemeente 6 5 3 buitenschoolse activiteiten mn sporten 9 6 5 Jeugdactiviteiten georganiseerd door kerk 6 8 6 Jeugdactiviteiten georganiseerd door moskee 11 7 3
Waarde van sport voor kinderen Belangrijkste activiteit in vrije tijd 90% die niet op sport zit heeft wens tot deelname Georganiseerde sport biedt kansen: Kennismaken met leeftijdsgenoten Structuur Vriendschap; sociaal netwerk Normen en waarden in sport en maatschappij leren Ontwikkeling fysieke en mentale gezondheid Sociaal- emotionele ontwikkeling, zoals zelfvertrouwen.
Wat kan sport betekenen voor jongeren in achterstandswijken?
Factsheet Rechtstreekse link of via www.allesoversport.nl
Bijdrage van sport en cultuur aan ontwikkeling kinderen in armoede sneak preview Jan-Willem van der Roest Vera Scholten Agnes Elling Mulier Instituut, Utrecht September 2016
Onderzoek naar de bijdrage van sport/cultuur aan kinderen in armoede Het onderzoek Het Mulier Instituut voert in opdracht van het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds een onderzoek uit naar wat sport- en/of cultuurparticipatie betekent voor kinderen. We doen dit vanuit de belevingswereld van de kinderen zelf. Interviews met 25 kinderen (nu 16 afgerond) over hun thuissituatie, school en hun ontwikkeling, en natuurlijk over hun sport- of cultuurdeelname die mogelijk gemaakt wordt door het Jeugdsportfonds of het Jeugdcultuurfonds. Resultaten (voorlopig) Kinderen zien armoede anders dan volwassenen: armoede zit bijvoorbeeld in het hebben van een kleine kamer, of de rommel in huis veel minder in het niet kunnen kopen van spullen. Ontwikkeling is erg belangrijk voor deze kinderen, zij geven aan hoe belangrijk school daarin is (meer dan andere kinderen). Sport of cultuur is een echte uitlaatklep voor veel kinderen. Hierin kunnen ze frustratie of agressie op een goede manier kwijt. 2
Onderzoek naar de bijdrage van sport/cultuur aan kinderen in armoede Kinderen aan het woord: Als ik (woede)aanvallen heb bij karate, dan maakt het eigenlijk niet uit. Dan heb je nog meer kracht. Alleen ik gebruik het niet. Meestal ga ik afkoelen. Ik heb het meer bij school, waar ik op zat. Daar gingen ze me meestal treiteren. (Erik, 12 jaar, karate) Door het dansen heb ik geleerd om nooit op te geven. Door blijven gaan, niet achterom kijken, altijd blijven lachen. Ons motto was: zet m op, blijven lachen. Dat is ons altijd aangeleerd, niet laten zien als er iets fout is gegaan. Dat heb ik ook in mijn echte leven meegenomen, als er iets fout gaat altijd blijven lachen en niet laten zien dat het je pijn heeft gedaan. (Iris, 16 jaar, dansen) Ik word er rustig van. Als ik ergens mee zit dan ga ik even voetballen of ik ga even naar buiten en dan word ik rustig. (Nick, 15 jaar, voetbal) 2
Aan de slag met jeugd, sport en armoede! Maar hoe? Financiering Sportimpuls Jeugd in lage inkomensbuurten Sportimpuls Kinderen sportief op gewicht Oranje Fonds: sociaal sportinitiatief VSB Fonds: quickscan Kansfonds: opgroeien en opvoeden in armoede (DL 15/09)... Lokaal: Jeugdsportfonds Stichting Leergeld Klijnsma gelden gemeentelijke kortingspassen (U-pas, )
Word jij intermediair (Jeugdsportfonds)?
Aan de slag met jeugd, sport en armoede! Maar hoe? Sport- en beweegprogramma s Erkende interventies op www.effectiefactief.nl Op kwaliteit beoordeeld door onafhankelijke experts Erkend op niveau van Goed Beschreven, Goed Onderbouwd, Effectief Goed uitvoerbaar, handleiding & beschrijving beschikbaar Nut bewezen in de praktijk Profiteer van kennis en ervaring die elders is opgedaan Overzicht erkende aanpakken in achterstandswijken: neem mee en op www.allesoversport.nl
Aan de slag met Jeugd - Armoede- Sport Maar hoe? Uitwisseling aanpak lokaal In groepjes: kleine, middelgrote, grote gemeenten 3 vragen: Robert van der Hart, Rotterdam SportSupport Ans Maijers, beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling Gemeente Waalwijk 8 min om uit te wisselen over de vraag en eigen tips in te brengen Schrijf drie interessante tips op A3 Korte uitwisseling Achterzijde: Ontbreekt een vraag? Wil je op de hoogte worden gehouden?
Waarom zet de gemeente Rotterdam in op het thema Jeugd- Armoede- Sport?
Hoe bereik je jeugd die opgroeit in armoede om te gaan sporten en bewegen? (werving)
Hoe zorg je ervoor dat jeugd die opgroeit in armoede ook mee blijft doen aan jouw sport- en beweegaanbod? (Binden en behouden)
Wat moet je weten over de doelgroep jeugd die in armoede opgroeit als je ze wil laten sporten en bewegen?
Rebecca Beck rebecca.beck@kcsport.nl/ 06-31 64 12 05 Femke van Brussel- Visser femke.vanbrussel@kcsport.nl/ 06-21649607 Dorien Dijk dorien.dijk@kcsport.nl/ 06-21 64 95 93 Talje Dijkhuis talje.dijkhuis@kcsport.nl/ 06-13 34 01 63