Tekst lezen en signaalwoorden herkennen 1. Weet je het nog? Als je een tekst voor de eerste keer gaat lezen, lees je de tekst vaak eerst even globaal door. Op die manier kun je bepalen waar de tekst over zal gaan. We noemen dat oriënterend lezen. Daarna ga je intensief lezen. Je let dan ook op verbanden in de tekst. Lees de uitleg. In een tekst staat allerlei informatie. Deze informatie heeft vaak met elkaar te maken. We noemen dit verbanden. Verbanden in een tekst kun je herkennen aan signaalwoorden. Wat kun je doen als je een signaalwoord tegenkomt? 1. Ik lees eerst de tekst met het stappenplan. 2. Als ik een signaalwoord zie, onderstreep of markeer ik het. 3. Ik vraag me af welk verband het signaalwoord aangeeft. 4. Wat hebben de zinnen met elkaar te maken? 5. Ik zie het woordje als Is het een voorwaarde? En ik zie het woordje maar.. Is het een tegenstelling? Er zijn zoveel verbanden. 6. Voor de zekerheid lees ik de zinnen nog een keer goed. Ik controleer of het verband klopt. pagina 1 van 5 pagina 1 van 5
2. Lees de tekst met het stappenplan. Onderstreep de signaalwoorden die je tegenkomt. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. Vragen over de tekst beantwoorden 1. Waarom was er tijdens de onderhandelingen in het Catshuis absolute mediastilte, denk je? (regel 11-12) 2. In regel 17-18 staat dat de landen in de Europese Unie hun financiële huishouding op orde moeten hebben. Wat betekent dit volgens jou? 3. In regel 40-41 doet Jolande Sap de uitspraak dat Nederland nu met de gebakken peren zit. Wat betekent deze uitdrukking volgens jou? Herkennen van verbanden in een tekst 1. Lees de uitleg. Verbanden in een tekst kun je herkennen aan signaalwoorden. In de onderstaande tabel zie je een aantal verbanden die in een tekst kunnen staan en aan welke signaalwoorden je deze verbanden kunt herkennen. Verband/relatie oorzaak of reden gevolg opsomming doel middel tegenstelling voorbeeld voorwaarde samenvatting of conclusie tijdsaanduiding Signaalwoord door(dat), daardoor, zodat, vanwege, omdat, want, immers, wegens, namelijk, daarom zodat, daardoor, daarom, dus, dit leidt tot, waardoor, dan ook ook, en, verder, bovendien, daarnaast, tevens, voorts, niet alleen maar ook, zowel als, vervolgens, enzovoort. om te, opdat, daartoe, voor, met de bedoeling te door te, door middel van, met behulp van, met, daarmee, waarmee op die/deze manier maar, daarentegen, toch, hoewel toch,desondanks, echter, integendeel, enerzijds anderzijds, desalniettemin zoals, (als,) wat blijkt uit, bijvoorbeeld, onder wie, onder meer als, indien, op voorwaarde dat, mits, tenzij dus, kortom, samenvattend sinds, na, ondertussen, tijdens pagina 2 van 5 pagina 2 van 5
2. Zoek nu in de onderstaande regels naar de relaties. Welke verbanden worden aangegeven? a. Regel 5: waarmee wijst op een middel. Wat is het middel? b. Regel 7: echter wijst op een tegenstelling. Wat is de tegenstelling? c. Regel 11: tijdens wijst op een tijdsaanduiding. Naar welke tijd wordt verwezen? d. Regel 16: daarom wijst op een reden. Wat is de reden? e. Regel 16: vanwege wijst op een reden. Wat is de reden? f. Waarnaar verwijs dat in regel 20? g. Regel 31: dan ook wijst op een gevolg. Wat is het gevolg? h. Regel 34: bijvoorbeeld wijst op een voorbeeld. Wat is het voorbeeld? i. Waarnaar verwijst dat in regel 39? pagina 3 van 5 pagina 3 van 5
j. Regel 49: zodat wijst op een gevolg. Wat is het gevolg? Wie zegt wat? In de tekst doen verschillende personen een uitspraak over het mislukken van de onderhandelingen in het Catshuis. Vul de uitspraken van de personen in het onderstaande schema in. Vul tot slot in wat jij er zelf eigenlijk van vindt. Wie zegt het? Geert Wilders (PVV) Wat zegt deze persoon? Mark Rutte (VVD) Maxime Verhagen (CDA) Jolande Sap (GroenLinks) pagina 4 van 5 pagina 4 van 5
Emile Roemer (SP) Jijzelf Schrijf een Loesje-poster Misschien ken je de posters van Loesje wel. De teksten op de posters geven vaak een grappige of kritische blik op de actualiteit. Hieronder zie je een voorbeeld van een poster van Loesje over het mislukken van de onderhandelingen in het Catshuis. Bron: www.loesje.nl Bedenk nu (samen met je klasgenoot) zelf een tekst voor op een Loesje-poster, naar aanleiding van het mislukken van de onderhandelingen in het Catshuis. Je kunt je tekst ook naar Loesje sturen. Misschien wordt het dan wel een echte poster! Vraag hiervoor het e-mailadres van Loesje aan je docent. pagina 5 van 5 pagina 5 van 5