PASOP jaarverslag 2008 1
INHOUD 1. GESCHIEDENIS EN FINANCIERING 3 2. DE PROBLEMATIEK VAN SEKSWERK(ST)ERS 4 3. HET WERKMODEL VAN PASOP 5 3.1. Doelstellingen 5 3.2. Taken 6 3.3. Werkingsprincipes 6 4. EEN OVERZICHT VAN DE CONTACTEN MET DE WERKPLAATSEN 7 5. EEN OVERZICHT VAN DE CONTACTEN MET DE DOELGROEP 9 5.1. Bereik van de doelgroep 9 5.2. Een beschrijving van de contacten 9 6. HET VACCINATIE- EN SCREENINGSPROGRAMMA 11 7. HET GVO-MATERIAAL 12 8. DE RAAD VAN WIJZE VROUWEN 13 9. NETWERKING 14 9.1. Met andere prostitutieorganisaties 14 9.2. Met Europese prostitutiewerkingen 14 9.3. Met lokale diensten 14 10. BIJSCHOLING EN DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING 15 11. WIE IS PASOP? 16 BIJLAGE 1. Resultaten jaarlijkse bevraging van nieuwe en gekende sekswerk(st)ers 17 2
1. GESCHIEDENIS EN FINANCIERING Sinds 1981 werkten de oprichters van PASOP Terry Baele ( + 11 november 1998) en Dr. Ruud Mak samen op het Centrum voor Seksuele Voorlichting te Gent waar prostituees regelmatig op consultatie kwamen. Zij stelden vast dat de reguliere gezondheidszorg voor de vrouwen een te hoge drempel vormde. De studie van Terry Baele en Ruud Mak, in opdracht van het aidsreferentielaboratorium en de dienst Maatschappelijke Gezondheidskunde van de Gentse Universiteit, bevestigde dat de organisatie van de gezondheidszorg niet aan de behoeften van de prostituees beantwoordde. De vrouwen zelf stonden bijzonder positief tegenover een nieuw hulpverleningscentrum. In 1990 werd de vzw PASOP opgericht met als doelstelling een geïntegreerde hulpverlening aan prostituees aan te bieden op fysiek, psychisch, sociaal en juridisch vlak (zie statuten Belgisch Staatsblad 14/6/1990). Midden in de rosse buurt van Gent huurde PASOP een studio in de Glazen Straat. Het eerste jaar werkte het nieuwe hulpverleningscentrum aan de goede relaties met de prostituees in de buurt. Er werkten vooral vrijwilligers, de middelen waren schaars. In 1992 kreeg de vzw meer zuurstof. PASOP werd als aids-project door de Vlaamse Gemeenschap erkend en gesubsidieerd. De vaccinatiecampagne voor hepatitis B werd via het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (NFWO) tot 1995 gefinancierd. Van 1992 tot 2002 ondersteunde de Vlaamse Gemeenschap de werking in één provincie. In 2002 werd de subsidiëring verhoogd om de werking van PASOP naar West- Vlaanderen uit te breiden. Het huidig convenant met de Vlaamse Gemeenschap loopt van 2006 tot en met 2010. Sinds 1996 geniet PASOP ook de steun van de provincie Oost-Vlaanderen. Vanaf 1998 subsidieert de stad Gent via het Sociaal Impulsfonds, nu Stedenfonds, met als opdracht de hulpverleningsdrempel voor de doelgroep te verlagen. In 2008 ontving PASOP voor het eerst ook subsidie van de provincie West-Vlaanderen. *Sekswerkers kunnen zowel mannen prostitués als vrouwen prostituees zijn. We spreken ook van mannelijke of vrouwelijke sekswerkers of van sekswerk(st)ers. 3
2. DE PROBLEMATIEK VAN SEKSWERK(ST)ERS De hulpverlening is niet altijd even toegankelijk en zeker niet voor mannelijke en vrouwelijke sekswerkers. Uit onderzoek blijkt dat er tal van barrières zijn. Sekswerk(st)ers zijn meestal niet in orde met hun sociale zekerheid. Hulpverleners nemen dikwijls een negatieve houding aan en/of ze kennen de wereld van de prostitutie niet. Dat heeft tot gevolg dat sekswerk(st)ers hun werkelijk beroep niet meedelen en hun problemen niet bespreken. Zij ervaren nog steeds een maatschappelijk taboe over het beroep. De bereidheid om er met vreemden over te spreken, blijft dan ook klein. Veel sekswerk(st)ers passen niet in het systeem van de huidige gezondheidszorg. Dit komt onder meer door de lange werkdagen van soms zeven dagen per week, weinig kans om de werkplaats te verlaten, onbekendheid met het lokale hulpverleningsaanbod, taalproblemen Sekswerk(st)ers worstelen dikwijls met beroepsgebonden problemen zoals seksueel overdraagbare aandoeningen (soa), alcohol- en middelengebruik, onregelmatige werkuren, de niet-erkenning van hun beroep. Dit leidt vaak tot een dubbelleven en maatschappelijke onzekerheid. Door een juridische leemte komen ze regelmatig in aanraking met het gerecht en de politie. Al deze problemen geven onrust en stress. De hulpverlener moet deze problemen onderkennen en contact met de doelgroep onderhouden. Dan pas kan hij kwalitatief hulpverlenen. Outreach of het ter plaatse gaan is een noodzakelijke voorwaarde om zich in de leef- en werkomstandigheden in te leven. Zelf naar de sekswerk(st)ers gaan, werkt drempelverlagend. In het klassieke hulpverleningsmodel moet de cliënt naar een neutrale, centrale plaats stappen voor hulp en vragen. Als de hulpverlener de sekswerk(st)er bezoekt, moet hij/zij de situatie niet steeds opbiechten. Een hulpverlener mag de sekswerk(st)er en zijn/haar werk niet veroordelen of onbewust afkeuren. Zij zijn daar zeer gevoelig voor en zullen zich direct afsluiten indien ze - verbaal of non-verbaal - afkeuring voelen. Niet alle problemen van sekswerk(st)ers worden door het sekswerk veroorzaakt. De medewerkers van PASOP gaan nauwgezet met deze aandachtspunten om. 4
3. HET WERKMODEL VAN PASOP De kern van het werkmodel is dat het hulpverleningsaanbod actief naar de doelgroep gebracht wordt. Dit gebeurt door een gespecialiseerd multidisciplinair team dat bestaat uit contactpersonen, sociaal verpleegkundigen en artsen. Een tweede kenmerk van dit model is dat er op anonieme wijze en gratis gewerkt wordt. Het team contacteert zoveel mogelijk werkplaatsen van sekswerk(st)ers in de regio. Dat gebeurt door de werkplaatsen te bezoeken, door in te gaan op verwijzingen van hen zelf en door te reageren op contactadvertenties. Op deze wijze worden nieuwkomers of sekswerk(st)ers die van werkplaats veranderen, actief opgezocht. Alle contacten worden geregistreerd zodat er een goede opvolging is, zonder dat de anonimiteit van de sekswerk(st)er in gevaar komt. Het is belangrijk dat er duidelijkheid is over welke taken het team opneemt en wanneer er doorverwezen wordt. Het team beperkt zich in principe tot de beroepsgebonden problematiek. Een duidelijke scheiding tussen welzijn en gezondheid enerzijds en misdaadbestrijding (vrouwenhandel, gedoogbeleid) anderzijds is noodzakelijk om de toegang tot alle sekswerk(st)ers niet in het gedrang te brengen. Het werkmodel van PASOP werd vooral bij vrouwelijke sekswerkers getoetst. De mannen die bereikt werden, werkten meestal op dezelfde werkplaats als de vrouwen, vooral in escortebureaus, sauna s, de massage-instituten en in de privé. 3.1. Doelstellingen Permanente communicatielijnen met de moeilijk bereikbare groep sekswerk(st)ers opbouwen en onderhouden. Een aan de noden en de behoeften van de doelgroep tegemoetkomende hulpverlening aanbieden voor beroepsspecifieke problemen. Alle leden van de doelgroep en alle werkvormen in een regio bereiken. De toegankelijkheid en de aanspreekbaarheid van het algemeen welzijnswerk, de bredere maatschappelijke dienstverlening en de gezondheidszorg bevorderen en bewaken. Deze voorzieningen zo nodig in het bereik van de doelgroep brengen. Een overzicht behouden op de beroepsspecifieke problematiek van de sekswerk(st)ers. Vanuit hun noden, behoeften en kenmerken het hulpverleningsaanbod bijsturen en als bemiddelaar of spreekbuis optreden voor de doelgroep (signaalfunctie). Vanuit deze knowhow wordt er ook aan deskundigheidsbevordering van intermediairen gedaan. 5
3.2. Taken De werkplaatsen in de regio in kaart brengen, contacteren en opvolgen. De individuele sekswerk(st)ers informeren over het specifieke hulpverleningsaanbod. De doelgroep informeren over de beroepsgebonden problematiek via counseling en didactisch materiaal. De doelgroep ondersteunen door middel van psychosociale en sociaaladministratieve begeleiding en het opnemen van de brugfunctie naar het welzijnswerk en de gezondheidszorg. Voorzien in een aangepast gezondheidsaanbod met de nadruk op preventief handelen. Er wordt gewerkt aan de specifieke beroepssituaties (condoomfalen, anticonceptie en glijmiddelgebruik). Anonieme en gratis soa-screening en vaccinatie voor hepatitis B maken deel uit van dit aanbod. Het opzetten van een registratiesysteem dat toelaat het proces te evalueren en dat zicht geeft op de evolutie van de inhoudelijke aspecten van de werking. Ook laat dit systeem toe de problematiek, de noden, de behoeften en de kenmerken (nationaliteit, mobiliteit, leeftijd ) van de groep te monitoren. Zo wordt de methodiek aan de doelgroep aangepast. 3.3. Werkingsprincipes PASOP vertrekt vanuit een pragmatische visie op prostitutie als een maatschappelijk gegeven en doet hierover verder geen uitspraak. profileert zich duidelijk met cliëntgerichte hulpverlening om een maximale toegang tot de doelgroep te realiseren, en brengt dit niet in gevaar door publiekelijk taken op te nemen rond misdaadbestrijding, regelgeving, gemeentelijk beleid streeft naar een uniforme dienstverlening voor sekswerk(st)ers in Vlaanderen, rekening houdende met de regionale kenmerken van de sector. beperkt de hulpverlening voor sekswerk(st)ers in principe tot beroepsspecifieke problemen en verwijst door naar het netwerk van hulpverleners in de regio voor niet-beroepsgebonden zaken. Het is niet de bedoeling het terrein van de bestaande hulpverlening in te nemen. Integendeel, door de hulpverlening met beroepsgebonden problemen te confronteren, worden ze gestimuleerd om ook aan deze problematiek te werken. werkt continu aan de verbetering van de kwaliteit van de prostitutiehulpverlening. 6
4. EEN OVERZICHT VAN DE CONTACTEN MET DE WERKPLAATSEN PASOP legt contact met de verschillende werkvormen in de regio. Bij de zichtbare werkvormen zoals raam en bar stappen de medewerkers gewoon binnen. De niet-zichtbare werkvormen zoals privé en escort, worden in advertenties en via websites opgespoord. PASOP neemt eerst telefonisch contact op en stelt dan een bezoek voor. Door de mobiliteit van de sekswerk(st)ers komt PASOP steeds in contact met nieuwe werkplaatsen. Het gebeurt regelmatig dat zij zelf melden wanneer zij van werkplaats veranderen en op hun beurt stellen zij de werking van PASOP aan hun nieuwe collega s voor. De werkplaatsen kennen veel dynamiek. Ieder jaar sluiten er een aantal en komen er nieuwe bij. Het in kaart brengen van al deze locaties is een voortdurende opdracht voor PASOP. In 2008 sloten 53 werkplaatsen de deuren. PASOP kwam in contact met 116 nieuwe werkplaatsen. Er werden in totaal 351 verschillende werkplaatsen gecontacteerd. Hieronder volgt een overzicht van de verdeling van de werkvorm en de werkplaatsen. Verdeling van werkvorm Raam 118 34 % Privé 115 33 % Bar 68 19 % Escort 32 9 % Sauna / massagesalon 18 5 % Verdeling van werkplaats in de buurt van PASOP 88 25 % elders in de stad Gent 36 10 % verder in Oost-Vlaanderen 91 26 % in West-Vlaanderen 136 39 % Met 59 gekende werkplaatsen was er in 2008 geen contact omdat de sekswerk(st)ers PASOP niet contacteerden en het team geen tijd had er op eigen initiatief langs te gaan. Het is mogelijk dat ondertussen een deel van deze werkplaatsen gesloten is. Verdeling van werkvorm Bar 27 46 % Privé 16 27 % Raam * 12 20 % Escort 2 3 % Sauna / massagesalon 1 2 % Peepshow 1 2 % * het gaat hier om werkplaatsen buiten Gent 7
Verdeling van werkplaats in de buurt van PASOP 2 3 % elders in de stad Gent 2 3 % verder in Oost-Vlaanderen 41 70 % in West-Vlaanderen 14 24 % 8
5. EEN OVERZICHT VAN DE CONTACTEN MET DE DOELGROEP 5.1. Bereik van de doelgroep In 2008 bereikte PASOP 794 sekswerk(st)ers. Er waren 385 (48 %) nieuwkomers en 409 (52 %) gekende personen. Er was contact met 730 vrouwen, 59 mannen en 5 transgender. De verdeling naar leeftijd (N=625) < 20 jaar * 14 2 % 20 29 jaar 259 41 % 30-39 jaar 240 39 % 40 jaar en ouder 112 18 % * allen meerderjarig De verdeling naar origine (N= 785) Belg 412 52 % Frans 126 16 % Afrikaans 74 9 % Oost-Europees 52 7 % Aziatisch 46 6% West-Europees 31 4 % Magreb 22 3 % Zuid-Amerikaans 22 3 % De verdeling naar werkvorm (N= 781) Privé 235 30 % Raam 211 27 % Bar 204 26 % Sauna/massagesalon 69 9 % Escort 59 7,5 % Park 2 0,3 % Peepshow 1 0,2 % De verdeling naar situering van de werkplaats (N=779) in de buurt van PASOP 184 24 % elders in de stad Gent 77 10 % verder in Oost-Vlaanderen 227 29 % in West-Vlaanderen 291 37 % 5.2. Een beschrijving van de contacten In 2008 waren er 2.524 contacten met sekswerk(st)ers. Voor 71 % van de contacten nam PASOP het initiatief en 64 % van de contacten vond plaats op de werkplaats. Outreach zorgt voor een goed bereik van de doelgroep. Tijdens deze contacten probeert het PASOP-team haar doelstellingen waar te maken. Aan nieuwkomers wordt de werking 9
van het hulpverleningscentrum voorgesteld. Tegelijkertijd proberen de hulpverleners te achterhalen of de nieuwe cliënten al dan niet jaarlijks een gynaecologisch onderzoek en een test voor baarmoederhalskanker en infectieziekten laten doen; of ze glijmiddel op waterbasis samen met het condoom gebruiken en de juiste strategie bij een klapcondoom kennen, of ze een goede strategie voor anticonceptie hanteren, of ze weten waar ze terechtkunnen met hun beroepsgebonden problemen (zie bijlage 1. De resultaten van de jaarlijkse bevraging van nieuwe en gekende sekswerk(st)ers). Over al deze items wordt er dan counseling gegeven met behulp van GVO-materiaal. De sekswerk(st)ers kunnen onmiddellijk op het aanbod van vaccinatie en screening ingaan. Om het contact te onderhouden, de vertrouwensrelatie uit te bouwen, counseling aan te bieden en hun kennis te bevragen worden de sekswerk(st)ers minstens eenmaal per jaar bezocht. Diegenen die het vaccinatie- en screeningsprogramma volgen én zij die in de buurt werken, komen sowieso veel in contact met PASOP. Hoewel PASOP zelf het initiatief voor een contact neemt, grijpen de sekswerk(st)ers deze kans aan om zelf vragen te stellen en/of onderwerpen ter tafel te brengen. Dit gebeurde in 86 % van de contacten (N=2254). Psychosociale problemen 18 % Vragen over soa/hiv 17,5 % SOA-klachten 12 % Anticonceptie 9,5 % Klapcondoom 9 % Gezondheid algemeen 8,8 % Werkomstandigheden 8,3 % Zwangerschap 3,9 % Onveilige seks in het werk 2,1 % Uit prostitutie stappen 2 % Onveilige seks in privé-leven 1,4 % Financiële problemen 1,4 % Middelengebruik 1,3 % Abortus 1,1 % Administratieve problemen 1,1 % Huisvesting 1 % Juridische problemen 1 % Fysiek geweld 0,4 % In 3,5 % van de contacten (87 op 2524) gebeurde er een doorverwijzing, een bemiddeling of een begeleiding naar de reguliere dienstverlening. De betrokken diensten/hulpverleners waren specialisten of huisartsen, psychologische hulp, abortuscentra, centra voor algemeen welzijnswerk, kinderopvang, MSOC, cel meprosch van de politie, RVA, vakbond, mutualiteit, boekhouder of een jurist. 10
6. HET VACCINATIE- EN SCREENINGSPROGRAMMA Vaccinatie voor hepatitis B en screening voor soa maken deel uit van het gezondheidsaanbod van PASOP. Tijdens het veldwerk ontmoet PASOP veel sekswerk(st)ers die de werking kennen en die al gevaccineerd werden. Een aantal van hen blijft geïnteresseerd in het screeningsprogramma voor een jaarlijks onderzoek of een controle na een klapcondoom. Dit geeft aan dat zij geen aansluiting met de reguliere zorg krijgen. Hun beroep aan de arts meedelen, blijft moeilijk. Indien nieuwkomers gevaccineerd worden voor hepatitis B, gebeurt vooraf een bloedanalyse om na te gaan of ze immuun zijn. PASOP biedt ook een hiv-test en een syfilistest, voor vrouwen een gynaecologisch onderzoek met screening voor baarmoederhalskanker en infecties, en voor mannen een screening voor infecties via urine en/of urethrale afname aan. Het onderzoek gebeurt anoniem, vertrouwelijk en op vrijwillige basis. Het medisch onderzoek en de vaccinatie vinden plaats bij PASOP of meestal op de werkplaats zelf. In 2008 zijn er 440 bloedanalyses uitgevoerd bij 396 mannen en vrouwen. Het ging hier om 209 nieuwe personen en 187 gekende personen. De meeste bloedanalyses bij nieuwkomers gebeurden tijdens het vaccinatieprogramma; bij de anderen ging het om een controle van de antistoffen na vaccinatie, de jaarlijkse screening of een controle na een risico. PASOP registreerde 250 uitstrijkjes voor screening van baarmoederhalskanker bij 234 vrouwen. 103 vrouwen waren nieuw voor PASOP. Meestal ging het over het jaarlijkse preventieve onderzoek. Het aantal testen voor chlamydia lag hoger: 497 testen bij 399 verschillende personen. Deze test zit sowieso mee in het jaarlijks onderzoek maar gebeurt ook naar aanleiding van een gescheurd of afgegleden condoom. Van 186 personen bij wie bloed geprikt werd voor de hepatitis B vaccinatie, bleven 113 kandidaten voor vaccinatie over. Bij 22 personen was er natuurlijke immuniteit en 51 personen waren reeds gevaccineerd. Eerdere vaccinaties van vrouwen gebeurden vooral tijdens een opleiding of tewerkstelling in de zorgsector, in het kader van een buitenlandse reis of als jongere in Frankrijk. 3 vrouwen waren vroeger gevaccineerd als sekswerkster, van wie 1 door een andere prostitutieorganisatie en 2 door hun eigen arts. De vrouwen die geen vaccin nodig hebben als gevolg van een natuurlijke infectie, komen voornamelijk uit gebieden waar hepatitis B veel voorkomt. Van de 113 kandidaten voor een volledig vaccinatieschema kregen 72 een eerste vaccin, 43 al een tweede en 17 een derde vaccin. Bij 57 personen die zich in 2007 als kandidaat voor vaccinatie aangemeld hebben, werd dit jaar het schema vervolledigd. Het vaccinatie- en screeningsprogramma komt duidelijk tegemoet aan een behoefte. PASOP gebruikt voor de vaccinatie een schema van 3 vaccins (maand 0, maand 1 en maand 4-6). Deze keuze is het gevolg van een gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek met de andere Belgische prostitutieorganisaties. 11
7. HET GVO-MATERIAAL De medewerkers van PASOP gebruiken een basispakket GVO-materiaal om hun counseling over beroepsgebonden risico s te ondersteunen. Dit materiaal is op maat van de doelgroep. Een deel van het GVO-materiaal werd overgenomen van de Nederlandse Stichting SOA-bestrijding en aangepast aan de Belgische situatie. Er is ook materiaal dat samen met Belgische prostitutiewerkingen ontworpen werd. Wat zit er in het basispakket? Een voorstellingsfolder van PASOP. Een safe seks brochure met informatie over soa, preventie van ongewenste zwangerschap en met adressen van hulpverleningsdiensten waar men terecht kan met beroepsgebonden problemen. Een hepatitis B folder die het vaccinatieprogramma promoot en dienst doet als vaccinatiekaartje voor de opvolging van het vaccinatieschema. Een folder Pil vergeten en Klapcondoom met beknopte richtlijnen over deze veel voorkomende problemen tijdens het werk. Een folder Pijpen zonder condoom met informatie over het risico en praktische tips voor veilig werken. Een tube glijmiddel op waterbasis om de sekswerk(st)ers aan te moedigen dit steeds samen met het condoom te gebruiken, wat nu nog te weinig gebeurt. PASOP geeft het basispakket mee bij elk nieuw contact. Het is immers nooit zeker of er nog een tweede contact volgt en zo heeft iedereen toch de nodige informatie. 12
8. DE RAAD VAN WIJZE VROUWEN Hulpverlening aan prostituees kan maar slagen als het aanbod samen met hen ontwikkeld wordt. Er zijn verschillende manieren om deze participatie vorm te geven. In de literatuur vindt men verwijzingen naar peer education als het over de participatie van de doelgroep in prostitutieprojecten gaat. Voor PASOP bleek deze vorm van peer education niet bruikbaar en werd er naar een andere manier van participatie gezocht. PASOP is ontstaan na een behoefteonderzoek bij de doelgroep. Jaarlijks worden de bevindingen van dit onderzoek opnieuw getoetst via een beperkte maar systematische bevraging van alle nieuwe en gekende prostituees. Bij het ontwikkelen van nieuwe activiteiten of GVO-materiaal wordt hun mening sterk op prijs gesteld. Sommige vrouwen zetelen mee in overleggroepen met andere prostitutieorganisaties of in vergaderingen met beleidsmensen. Sinds 2000 probeert PASOP een klein aantal vrouwen geregeld samen te brengen. Deze groep reflecteert over de werking van PASOP en wat er in de sector nog allemaal moet gebeuren. Het is niet makkelijk om een groep te vormen maar het levert wel een aanzienlijke meerwaarde op. De groep wordt voornamelijk gedragen door vrouwen die PASOP kennen of al geruime tijd in de sector werken. Op hun beurt hebben zij al nieuwe mensen in de groep geïntroduceerd. 13
9. NETWERKING 9.1. Met de andere prostitutieorganisaties PASOP heeft regelmatig overleg met GHAPRO Antwerpen voor de uitvoering van het convenant met de Vlaamse Gemeenschap. PASOP is partner in het wetenschappelijk onderzoeksproject Druggebruik onder vrouwelijke sekswerkers. Het project werd in 2008 ingediend en goedgekeurd in het kader van een oproep van de FOD Wetenschapsbeleid. Het Instituut voor Sociaal Drugsonderzoek van de Universiteit Gent is de promotor. Het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties en het Universitair Wetenschappelijk Instituut voor Drugproblemen, beide van de Universiteit Antwerpen, zijn copromotor. Ook GHAPRO en Espace P zijn partners. Het onderzoek wordt uitgevoerd in 2009-2010. PASOP participeerde in het BNMP-overleg (Belgian Network for Male Prostitution). 9.2. Met Europese prostitutiewerkingen PASOP was dit jaar niet actief betrokken in Europese projecten. We bleven wel in contact met buitenlandse prostitutiewerkingen via het ICRSE-netwerk (International Committee on the Rights of Sex workers in Europe) en NSWP-netwerk (Network of Sexwork Projects). We volgen ook steeds de ontwikkelingen in de prostitutiewerkingen in Nederland. 9.3. Met lokale diensten Het contact met regionale hulpverleningsdiensten verloopt onder meer via mailings van publicaties of tijdens de hulpverlening aan cliënten. PASOP stelt zich altijd voor aan nieuwe relevante organisaties in de regio. PASOP zetelt in de algemene vergadering van Logo Gent. Er is regelmatig overleg met Straathoekwerk Gent. PASOP nam deel aan overleg rond het gezondheidsbeleidsplan van de stad Gent. PASOP participeert in de SOA-registratie van het WIV. 14
10. BIJSCHOLING EN DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING PASOP nam deel aan het congres Sex in the City van Sensoa, aan een symposium van Straathoekwerk Gent, aan een studiedag over het gidsenproject van De Sleutel, aan 2 vormingen van het vormingscentrum Guislain te Gent en aan een vorming van VAD. Studenten maatschappelijk werk en artsen in opleiding bezochten PASOP om over hulpverlening aan prostituees te praten. 15
11. WIE IS PASOP? PASOP vzw Brabantdam 100B 9000 Gent Tel. 09 233 47 67 Fax 09 223 74 76 pasop@skynet.be www.pasop.info Openingsuren dinsdag: woensdag: donderdag: vrijdag: 10 u -14 u 14 u -18 u 10 u -14 u 14 u -18 u Team Silke Winne: permanentie, administratie, contactpersoon doelgroep (30 u) Hilde Brusselle: contactpersoon doelgroep (14 u) Ans Traen: arts (25 u) Ruud Mak: arts (4 u) Luk Bingé: arts (10u) An Mortier: sociaal verpleegkundige (30 u) Martine Claeyssens: sociaal verpleegkundige, coördinator (19 u) Evert Horn doet de boekhouding als externe deskundige. Raad van Bestuur Rita Schockaert (voorzitter) Evert Horn (secretaris) Irené Claeys (penningmeester) Monique Christiaens Greta Craeymeersch Lieve Vanrenterghem Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap via een convenant (141.892 euro) en een gesco-toelage voor 30 uur, de stad Gent via het Vlaamse Stedenfonds (49.345 euro), de provincie Oost- Vlaanderen (14.000 euro) en de provincie West-Vlaanderen (8730 euro). 16
Bijlage 1 Resultaten jaarlijkse bevraging van nieuwe en gekende personen (cfr. indicatoren Vlaamse Gemeenschap) Aantal personen die bij een arts of hulpverlener voor gezondheids- en psychosociale problemen van het beroep terechtkunnen (exclusief het hulpverleningsaanbod van PASOP) Totaal antwoorden Nieuwe personen Gekende personen Kan terecht 134 (19%) 44 (13%) 90 (24%) Kan niet terecht 574 (81%) 292 (87%) 282 (76%) N= 708 N= 336 N=372 Gebruik van correct glijmiddel met het condoom Pasop adviseert steeds om glijmiddel op waterbasis samen met het condoom te gebruiken. Dit vermindert het risico op scheuren van het condoom en voorkomt irritatie. Totaal antwoorden Nieuwe personen Gekende personen Nooit 93 (17%) 66 (28%) 27 (8%) Soms 109 (20%) 58 (25%) 51 (16%) Meestal 208 (37%) 72 (31%) 136 (43%) Altijd 144 (26%) 39 (16%) 105 (33%) N= 554 N= 235 N=319 Juiste strategie bij klapcondoom Bij condoomfalen is het belangrijk stil te staan bij het risico op ongewenste zwangerschap en infectierisico. Wanneer een vrouw behalve het condoom nog een ander anticonceptief middel gebruikt, is er geen risico op ongewenste zwangerschap, tenzij ze bijvoorbeeld de pil niet correct heeft ingenomen. Indien dit laatste het geval is of ze gebruikt verder geen andere anticonceptie, loopt ze wel het risico op ongewenste zwangerschap maar kan ze nog de morning-afterpil nemen. Een infectierisico is er bij condoomfalen altijd en dus raadt PASOP aan om dan een SOA-screening te laten doen. Totaal antwoorden Nieuwe personen Gekende personen Weet niet wat te doen 221 (36%) 184 (67%) 37 (11%) Weet deels wat te doen 279 (45%) 81 (29%) 198 (58%) Weet goed wat te doen 116 (19%) 12 (4%) 104 (31%) N= 616 N=277 N=339 17
Wanneer de vrouw zich van dit alles goed bewust is en ernaar handelt, geeft zij als antwoord weet goed wat te doen. Indien dit niet duidelijk is, maar er toch een bezorgdheid en een minimaal handelen is, bijvoorbeeld een dokter consulteren, dan duidt zij het antwoord weet deels wat te doen aan. Juiste strategie voor anticonceptie Hier gaat het over het gebruik van een veilig anticonceptief middel naast het condoom. Totaal antwoorden Nieuwe personen Gekende personen Geen anticonceptie 166 (35%) 88 (42%) 78 (29%) Juiste strategie 315 (65%) 121 (58%) 194 (71%) N= 481 N= 209 N= 272 Bij vrouwen die geen anticonceptie gebruiken en kinderwens hadden, werd het gebruik van de morning-afterpil bij risico s besproken. De anderen kregen het advies om behalve het condoom nog een ander anticonceptief middel te gebruiken, en in de meeste gevallen werd een voorschrift voor de pil of prikpil gegeven. Bij vrouwen die een juiste strategie hanteren, gebruiken 191 (61%) de pil, 44 (14%) een spiraaltje, 23 (7%) de prikpil, 6 (2%) een onderhuids implantaat, 8 (2%) de novaring; 21 (7%) vrouwen werden gesteriliseerd. Bij 10 (3%) vrouwen was anticonceptie niet meer aan de orde omwille van hysterectomie, 12 (4%) vrouwen waren reeds in de menopauze. Aantal vrouwen dat jaarlijks een uitstrijkje laat nemen voor vroegtijdige opsporing van baarmoederhalskanker Totaal antwoorden Nieuwe personen Gekende personen Ja 353 (59%) 106 (40%) 247 (74%) Neen 249 (41%) 160 (60%) 89 (26%) N= 602 N= 266 N= 336 Aantal personen dat jaarlijks een soa-onderzoek doet Totaal antwoorden Nieuwe personen Gekende personen Ja 321 (52%) 69 (25%) 252 (74%) Neen 297 (48%) 207 (75%) 90 (26%) N= 618 N= 276 N= 342 18
COLOFON Uitgever: PASOP vzw, Brabantdam 100 B, 9000 Gent, 09 233 47 67, pasop@skynet.be Tekstredactie en productie: Verbal Vision vzw (www.verbalvision.be) Downloaden via www.pasop.info Juni 2008 19