Actualisatie van de berekening van de gemeentelijke budgetten Jeugdhulp 2015 versie augustus 2015

Actualisatie van de berekening van de gemeentelijke budgetten Jeugdhulp 2015 versie augustus 2015 1. Aanleidingen De belangrijkste wijziging die de meicirculaire 2015 voor dit jaar aanbrengt voor de Jeugdzorg is een korting op de gemeentelijke budgetten in verband met de uitname Wlz. Die uitname is een gevolg van het feit dat een groter deel van de jeugd onder het regime van de Wet langdurige zorg (Wlz) valt dan eerder geraamd, in plaats van in de zorg bij de gemeenten. Door deze uitname worden de gezamenlijke budgetten Jeugdhulp in onze provincie ruim 5 miljoen lager. Om de begrotingen van de Groninger gemeenten voor dit jaar sluitend te houden moeten we de gezamenlijke uitgaven met ruim 5 miljoen terug dringen. In de meicirculaire staan voor dit jaar nog een aantal kleinere aanpassingen kortingen met een totaal bedrag van 826.252 - waarvan de achtergronden nog niet helemaal duidelijk zijn. Maar ook deze kortingen vragen om een bijstelling van de gemeentelijke begrotingen. Al eerder dit jaar heeft het DB geconstateerd dat de verdeling van de budgetten voor de PGB s over de gemeenten niet meer paste bij de nieuwste prognose voor werkelijke uitgaven. Volgens de nieuwste prognose, op basis van de uitgaven in november 2014, hadden sommige gemeenten voor 2015 een te laag PGB-budget, anderen een te hoge. Daarnaast is in 2014 een te hoge korting voor de AWBZ zorgaanbieders op voorhand gecompenseerd met de afspraak dat we dit gaan financieren uit het PGB budget als daar in 2015 ruimte voor zou zijn. Uit de eerder genoemde prognose blijkt dat die ruimte er nu is. Het DB heeft in februari besloten om de herverdeling van de PGB-budgetten en het herstellen van het ZIN-budget na het bekend worden van de meicirculaire, op te pakken. In deze notitie staan voorstellen voor deze onderwerpen: het verwerken van de uitname Wlz en de overige kortingen uit de meicirculaire 2015; het opnieuw bepalen van de verdeling van de PGB-budgetten over de gemeenten; het herstellen van het ZIN-budget. 2. Het verwerken van de uitname Wet langdurige zorg Bij het voorbereiden van de begroting 2015 is op basis van het Regionaal Transitie Arrangement - dat door alle gemeenten is onderschreven - een verdeling van de budgetten gemaakt over de oorspronkelijke compartimenten AWBZ, VWS en ZVW. Het budget in het AWBZ compartiment is vervolgens verdeeld in een deel voor PGB s in beheer bij de gemeenten en een gezamenlijk deel voor Zorg in Natura (ZIN) in beheer bij de RIGG. De kinderen die begin dit jaar zijn overgegaan naar de Wlz waren daarvoor in zorg onder het regime van de AWBZ; de korting vindt daarom plaats in / vanuit dat compartiment. 1

Totaal budget AWBZ-Jeugd VWS ZVW Oorspronkelijke budgetten 163.157.138 57.168.786 59.246.672 46.741.680 Uitname Wlz 5.013.957 Nieuwe budgetten 158.143.181 52.154.829 59.246.672 46.741.680 Het totaalbudget daalt van ruim 163 naar ruim 158 miljoen. Het bedrag van de uitname moeten we korten op de PGB en ZIN van de AWBZ. Uit de achterliggende gegevens van het ministerie van VWS bij de uitname is af te leiden welk deel van de uitname oorspronkelijk is terug te voeren op PGB s en welk deel voorheen hoorde bij de Zorg in Natura van de AWBZ. Die informatie geeft de volgende verdeling: verlaging van de PGB budgetten 2.444.247 verlaging van de ZIN budgetten 2.569.711 de totale uitname Wlz 5.013.957 Een overzicht van de verdeling over de gemeenten staat in bijlage I. 2.a De verlaging van de AWBZ budgetten met 2. 569.711 Het overgrote deel van de AWBZ budgetten is verdeeld over de AWBZ zorgaanbieders. Met hen zijn contractuele afspraken gemaakt die we niet zondermeer terzijde kunnen schuiven. Het is niet mogelijk om zomaar hun budgetten te verlagen. Er zijn drie grote AWBZ instellingen die met name de zorg voor de Langdurige zorg Kinderen in portefeuille hadden. Twee van hen melden in de eerste kwartaalrapportage dat ze geld overhouden en dat het te maken heeft met de overgang van kinderen naar de Wlz. Wij stellen voor dat de RIGG de volgende stappen onderneemt om deze taakstelling te realiseren: 1. De RIGG onderzoekt of er nog meer vrijval van budget is door het vertrek van de langdurige zorg kinderen en ze neemt een inspanningsverplichting op zich om in gesprek te gaan met de drie genoemde instellingen om (een deel van) het budget terug te vragen. 2. Als dat niet (geheel) lukt, dan onderzoekt de RIGG of het mogelijk is om het budget dat gereserveerd is voor Overig zorgaanbieders & Onvoorziene zorg ruimte zou kunnen bieden 3. Als dat niet (geheel) lukt, dan zijn de mogelijkheden van de RIGG uitgeput en komt dit deel van de uitname ten laste van de 23 gemeenten. 2.b De verlaging van de PGB budgetten van de gemeenten met 2.444.247 De verlaging van de PGB budgetten is mogelijk doordat uit de nieuwe PGB prognose blijkt dat we oorspronkelijk ruim 5 miljoen teveel budget in de PGB verdeling over de gemeenten hebben verwerkt (zie paragraaf 3). In bijlage II staan de oude en de nieuwe PGB budgetten per gemeente. Een paar gemeenten krijgen meer budget omdat ze te weinig hadden gekregen, maar bij het merendeel van de gemeenten kunnen we met minder budget toe. Gezamenlijk is er een lager bedrag nodig waardoor er ruimte is voor de opvang van dit deel van de Wlz uitname. 3. Het herzien van de PGB-budgetverdeling over de gemeenten De Groninger gemeenten hebben voor het jaar 2015 een verdeling aangebracht tussen PGB en ZIN. Bij ZIN is sprake van algehele solidariteit - waarbij de RIGG de middelen beheert - en de PGB s bleven onder de verantwoordelijkheid van de individuele gemeenten. Geen solidariteit bij het gebruik van 2

de PGB-middelen, maar wel een gezamenlijk gedragen afspraak hoe de budgetten te verdelen over PGB en ZIN. In 2014 is de verhouding tussen het aandeel Zin en PGB in het AWBZ budget gebaseerd op de verhouding in 2012. Dat waren toen de meest actuele cijfers. Als gevolg van beleid van de zorgkantoren is die verhouding in de afgelopen jaren verschoven van meer ZIN t.o.v PGB. Die trend zet zich in 2015 voort omdat gemeenten om verschillende redenen eerder ZIN toekennen dan PGB. In 2014 ontstond als gevolg van bovenstaande een te groot tekort in het beschikbaar budget ZIN voor 2015, oftewel een niet acceptabele korting van 25% voor ZIN aanbieders. Dat tekort hebben we op voorhand gecompenseerd tot een korting van 15%, uit niet gealloceerde middelen. Met de afspraak dit te financieren uit de AWBZ middelen indien er in 2015 ruimte in het PGB budget zou zijn. Die ruimte is er en daarom stellen we voor die herberekening van budgetten nu te actualiseren. Dit betekent een verschuiving van middelen in de omvang van 1,42 miljoen van PGB naar ZIN. Die recentere informatie is begin dit jaar beschikbaar gekomen in een analyse van het Sociaal Planbureau Groningen. Het DB heeft daar op 20 februari 2015 een besluit over genomen en vervolgens zijn alle gemeenten per brief daarover geïnformeerd. Het DB stelde vast dat het nodig was om de verdeling van de PGB budgetten te herzien, maar ze besloot om daar mee te wachten tot dat ook de gegevens uit de meicirculaire bekend waren. Dat moment is nu aangebroken. Het herzien van de PGB-budgetverdeling over de gemeenten biedt ook financiële ruimte voor de gemeenten om de overige kortingen ad 826.252 op te vangen. Een overzicht van deze kortingen per gemeente staat in bijlage I.b. Voor wat betreft de PGB s is er nu sprake van vier bewegingen: 1. Een korting in verband met de uitname Wlz a 2.444.247 2. Het verwerken van de overige kortingen ad 826.252 uit de meicirculaire 2015 3. Een verschuiving van 1,42 miljoen van PGB naar ZIN 4. Een herverdeling over de gemeenten omdat sommige gemeenten te weinig geld hadden toebedeeld gekregen. Beschikbare ruimte door nieuwe PGB verdeling 5.169.899 Een korting in verband met de uitname Wlz 2.444.247 -/- Een verschuiving naar ZIN i.v.m. herstel budget 1.420.000 -/- Het verwerken van de overige kortingen 826.252 -/- Restant 479.400 Bij de eerdere berekeningen bleek al dat er na de herverdeling ruimte zou overblijven in het PGBbudget dat wellicht gebruikt zou kunnen worden om andersoortige problemen op te lossen. Het blijkt nu dat het om een bedrag van ruim 479.400 gaat.. Het voorstel is om dat bedrag voorlopig te positioneren bij de Zorg in Natura, omdat het daar vandaan (vanuit de solidariteit) eenvoudiger is om knelpunten bij of PGB of Overig & Onvoorzien op te vangen, want: - We weten niet hoe hoog de PGB uitgaven van gemeenten werkelijk worden. - We weten niet of we genoeg geld kunnen terughalen bij de zorgaanbieders om de uitname uit de ZIN voor de Wet Langdurige zorg te financieren. 3

Het bovenstaande heeft het volgende effect op de ZIN budgetten: Een korting in verband met de uitname Wlz ZIN 2.569.711 -/- Een toevoeging voor herstel van het ZIN budget 1.420.000 + Het restant van de nieuwe PGB verdeling 479.400 + Totaal effect 670.311 -/- 4. Het zicht op de PGB s per gemeente De RIGG heeft geen volledig zicht op de PGB-uitgaven. 10 gemeenten registreren hun PGB s in de Suite4Jeugd maar de betalingen aan de SVB gebeurt door de individuele gemeente. Uit de registratie in de S4J blijkt dat de uitgaven van de 10 gemeenten in de buurt blijven van de prognose met de gegevens uit november 2014 (ze blijven er iets onder). Maar het blijft een prognose die we in de loop van dit jaar moeten blijven toetsen. Het zou goed zijn als de gemeenten de PGBgegevens met elkaar zouden delen, zodat een completer beeld ontstaat. De RIGG heeft ook geen zicht op de financiële relaties tussen gemeenten en de SVB. NB: Er zijn gemeenten die maandelijks een twaalfde deel van hun huidige PGB budget over maken aan de SVB. Daarmee betalen ze zeer waarschijnlijk meer dan nodig is; gezien de berekende prognoses. En daarin schuilt een risico. Bij de publiciteit rondom de PGB s heeft de nadruk tot nu toe vooral gelegen bij de cliënten en ouders die geen geld meer ontvingen en dat is begrijpelijk. Maar de SVB heeft ook nog andersoortige fouten gemaakt. Bijvoorbeeld als een cliënt een PGB voor de jeugdzorg of Wmo had en daarnaast een PGB-deel voor de Zorgverzekeraar, dan kon het systeem van de SVB dat niet aan en zijn alle kosten geboekt bij een van de partijen, gemeente of zorgverzekeraar. Veel betalingen zijn verricht zonder controles. Volgens de planning in het Herstelplan voor de PGB s is het herstellen van deze fouten aan de orde in het najaar 2015. Gezien de omvang en complexiteit lijkt dat niet reëel. Afrekeningen met gemeenten kunnen ook op de lange baan terecht komen. Ook voor gemeenten is de SVB op dit moment geen betrouwbare partner. Het is verstandig om de betalingen van PGB-voorschotten aan de SVB aan te passen aan de benaderbare werkelijkheid en indien nodig een herberekening van al gedane betalingen daarin te verwerken! 5. Samenvatting De gemeenten hebben in 2015 minder geld te besteden voor de Jeugdhulp doordat in de meicirculaire een bedrag voor de Wlz is uitgenomen voor een bedrag van ruim 5 miljoen. Daarnaast is nog voor een bedrag van 826.252 aan diverse kortingen doorgevoerd De gemeenten kunnen die korting opvangen door: 1. Een verlaging van hun PGB budget (samen 2,4 miljoen) in verband met de uitname Wet langdurige zorg 2. Een verlaging van hun PGB budget (samen 826.252) voor het opvangen van de overige kortingen uit de meicirculaire 3. Minder geld te betalen aan de RIGG (samen 2,6 miljoen) in verband met de uitname Wlz omdat de RIGG zich inspant om de budgetten van de zorgaanbieders met dit bedrag te korten. Daarnaast vindt er een verlaging en herschikking van de PGB budgetten plaats die mogelijk is omdat de prognose voor de uitgaven voor PGB s lager is dan vorig jaar geraamd: 4. Het PGB budget van de gemeenten gaat met 1,42 miljoen omlaag, en de betaling voor ZIN omhoog. Dit bedrag wordt door de RIGG gebruikt om het ZIN budget te herstellen. 4

5. Het PGB budget van de gemeenten gaat met 479.400 miljoen omlaag, en de betaling voor ZIN omhoog. Dit bedrag blijft beschikbaar in de solidariteit bij de RIGG om de onzekerheden in de komende maanden op te kunnen vangen. 6. Sommige gemeenten krijgen een hoger PGB budget als gevolg van de herverdeling en andere gemeenten een lager bedrag. In bijlage III (onderliggende notitie) is een totaaloverzicht van de oude en de nieuwe verdelingen per gemeente opgenomen. 6. Besluitvorming Het DB besluit dat: 1. ze het voornemen heeft om de voorgestelde (her)verdelingen toe te gaan passen; 2. en dit voornemen ter instemming voor te leggen aan de betrokken gemeenten. 5

Bijlage I.a: De uitname Wet langdurige zorg per gemeente en verdeeld over PGB en ZIN Wlz KORTING PGB-ZIN per GEMEENTE verdeling over PGB en ZIN totaal PGB ZIN Appingedam 137.509 33.259 104.250 Bedum 101.792 38.093 63.699 Bellingwedde 140.601 63.743 76.858 De Marne 117.396 61.142 56.254 Delfzijl 273.822 154.424 119.398 Eemsmond 205.812 84.555 121.256 Groningen 1.157.168 593.477 563.691 Grootegast 79.238 46.366 32.873 Haren 109.883 77.006 32.878 Hoogezand-Sappemeer 280.778 118.481 162.297 Leek 257.461 146.962 110.500 Loppersum 119.469 55.192 64.277 Marum 107.853 23.967 83.886 Menterwolde 140.226 84.724 55.502 Oldambt 375.400 180.660 194.740 Pekela 113.502 26.104 87.398 Slochteren 121.734 74.398 47.336 Stadskanaal 324.142 169.157 154.984 Ten Boer 42.759 42.754 5 Veendam 360.353 182.146 178.207 Vlagtwedde 90.598 32.322 58.276 Winsum 141.906 67.099 74.807 Zuidhorn 214.556 88.215 126.340 TOTAAL 5.013.957 2.444.247 2.569.711 6

Bijlage I.b: De overige kortingen uit de meicirculaire 2015 per gemeente Uitname Wlz 2015 Overige kortingen meicirculaire 2015 Totale wijzigingen meicirculaire 2015 Appingedam -137.509-25.929-163.438 Bedum -101.792-13.467-115.259 Bellingwedde -140.601-12.830-153.431 De Marne -117.396-13.817-131.213 Delfzijl -273.822-27.461-301.283 Eemsmond -205.812-29.417-235.228 Groningen -1.157.168-244.307-1.401.475 Grootegast -79.238-29.408-108.646 Haren -109.883-16.271-126.155 Hoogezand-Sappemeer -280.778-69.035-349.813 Leek -257.461-20.768-278.230 Loppersum -119.469-17.769-137.238 Marum -107.853-22.050-129.903 Menterwolde -140.226-19.307-159.533 Oldambt -375.400-56.601-432.002 Pekela -113.502-30.109-143.610 Slochteren -121.734-26.609-148.344 Stadskanaal -324.142-27.471-351.612 Ten Boer -42.759-13.794-56.553 Veendam -360.353-30.058-390.411 Vlagtwedde -90.598-23.628-114.225 Winsum -141.906-26.826-168.732 Zuidhorn -214.556-29.320-243.875 Totaal -5.013.957-826.252-5.840.209 7

Bijlage II: De oorspronkelijke en de nieuwe toedeling van de PGB budgetten aan gemeenten Oude PGB budgetten Nieuwe PGB budgetten Verschil appingedam 1.130.544 509.653-620.891 bedum 637.212 577.890-59.322 bellingwedde 895.022 686.136-208.886 de marne 790.433 529.374-261.059 delfzijl 2.432.922 1.691.392-741.530 eemsmond 1.458.840 1.460.602 1.762 groningen 8.938.480 8.324.448-614.032 grootegast 1.114.018 1.148.041 34.023 haren 1.006.859 822.820-184.039 hoogezand-sappemeer 3.360.314 2.703.363-656.951 leek 1.478.789 1.877.835 399.046 loppersum 730.119 771.164 41.045 marum 878.436 899.789 21.353 menterwolde 1.128.245 883.927-244.318 oldambt 2.908.367 2.951.023 42.656 pekela 1.432.076 1.055.456-376.620 slochteren 1.035.484 961.242-74.242 stadskanaal 2.963.041 2.520.600-442.441 ten boer 570.967 484.291-86.676 veendam 2.909.538 2.120.815-788.723 vlagtwedde 856.411 650.750-205.661 winsum 1.070.730 1.050.664-20.066 zuidhorn 1.450.258 1.325.931-124.327 prov groningen 41.177.105 36.007.206-5.169.899 8

Bijlage III: De herziening en herverdeling van de PGB en ZIN budgetten versie van augustus 2015 conform meicirculaire 2015 totaal budget in beheer bij In beheer bij de gemeenten 2015 In beheer bij de gemeenten de RIGG PGB RTA bijdrage ZIN totaal budget na de Wlz uitname uitvoeringskosten transformatie uitvoeringskosten transformatie PGB op basis van de nieuwste prognose in beheer bij de RIGG RTA bijdrage ZIN 3% 3% restant niet gewijzigd niet gewijzigd voorjaar 2015 restant appingedam 3.744.335 112.330 112.330 1.130.544 2.389.131 3.580.897 112.330 112.330 509.653 2.846.584 bedum 2.354.812 70.644 70.644 637.212 1.576.311 2.239.553 70.644 70.644 577.890 1.520.375 bellingwedde 2.461.066 73.832 73.832 895.022 1.418.380 2.307.635 73.832 73.832 686.136 1.473.835 de marne 3.268.833 98.065 98.065 790.433 2.282.270 3.137.620 98.065 98.065 529.374 2.412.116 delfzijl 8.949.207 268.476 268.476 2.432.922 5.979.332 8.647.924 268.476 268.476 1.691.392 6.419.580 eemsmond 4.840.284 145.209 145.209 1.458.840 3.091.027 4.605.056 145.209 145.209 1.460.602 2.854.036 groningen 47.824.785 1.434.744 1.434.744 8.938.480 36.016.818 46.423.310 1.434.744 1.434.744 8.324.448 35.229.375 grootegast 2.981.509 89.445 89.445 1.114.018 1.688.601 2.872.863 89.445 89.445 1.148.041 1.545.931 haren 3.404.129 102.124 102.124 1.006.859 2.193.022 3.277.974 102.124 102.124 822.820 2.250.907 hoogezand-sappemeer 13.319.513 399.585 399.585 3.360.314 9.160.028 12.969.700 399.585 399.585 2.703.363 9.467.166 leek 5.326.134 159.784 159.784 1.478.789 3.527.777 5.047.904 159.784 159.784 1.877.835 2.850.501 loppersum 2.538.166 76.145 76.145 730.119 1.655.757 2.400.928 76.145 76.145 771.164 1.477.475 marum 2.568.203 77.046 77.046 878.436 1.535.675 2.438.300 77.046 77.046 899.789 1.384.419 menterwolde 4.043.571 121.307 121.307 1.128.245 2.672.711 3.884.038 121.307 121.307 883.927 2.757.497 oldambt 12.365.584 370.968 370.968 2.908.367 8.715.282 11.933.582 370.968 370.968 2.951.023 8.240.624 pekela 5.231.377 156.941 156.941 1.432.076 3.485.418 5.087.767 156.941 156.941 1.055.456 3.718.428 slochteren 3.179.586 95.388 95.388 1.035.484 1.953.327 3.031.242 95.388 95.388 961.242 1.879.225 stadskanaal 11.196.654 335.900 335.900 2.963.041 7.561.814 10.845.042 335.900 335.900 2.520.600 7.652.642 ten boer 1.887.515 56.625 56.625 570.967 1.203.297 1.830.962 56.625 56.625 484.291 1.233.420 veendam 9.853.808 295.614 295.614 2.909.538 6.353.042 9.463.397 295.614 295.614 2.120.815 6.751.354 vlagtwedde 3.690.960 110.729 110.729 856.411 2.613.092 3.576.735 110.729 110.729 650.750 2.704.527 winsum 3.415.002 102.450 102.450 1.070.730 2.139.371 3.246.270 102.450 102.450 1.050.664 1.990.705 zuidhorn 4.712.105 141.363 141.363 1.450.258 2.979.121 4.468.230 141.363 141.363 1.325.931 2.859.573 prov groningen 163.157.138 4.894.714 4.894.714 41.177.105 112.190.605 157.316.929 4.894.714 4.894.714 36.007.206 111.520.295 Oorspronkelijke budgetverdeling 2015 Nieuwe budgetverdeling 2015 - Na uitname Wlz en overige kortingen meicirculaire 2015 - Na herverdeling PGB budettten - Na herstel ZIN budget 9