Overlevingspakket alcohol, snelheid, drugs,...
Als we met beide bene lukt dat met die viv [Volwassenen schreeuwen het vaak van de daken: jongeren zijn onverantwoordelijk, zij houden met niets of niemand rekening, zijn arrogant en asociaal ] 2 Denken jullie, volwassenen, nu echt dat wij debiel zijn? Dat wij zelf niet weten wat we doen? Moet keer op keer datzelfde liedje weer herhaald worden: jongeren hebben geen rijervaring, zijn roekeloos, beseffen niet welke risico s ze nemen, en zijn daarom een gevaar op de weg. Het is maar een minderheid onder de jongeren die zich slecht gedraagt in het verkeer, maar zij halen wel het imago van álle jongeren naar beneden. We zijn dat overdreven stigma beu! Natuurlijk vinden we het verschrikkelijk dat er elk weekend weer vreselijke ongelukken gebeuren! Jongeren hebben ook een hart! En ook hersenen trouwens. Let s prove it!
n op de grond staan, ier wielen ook wel! Eerst en vooral zijn er de cijfers: Het aantal dode en ernstig gewonde jonge bestuurders is sinds 1991 sterker afgenomen dan het aantal doden en ernstig gewonden in het algemeen. Dat geldt ook voor de 3 weekendnachten. Toch blijven jonge bestuurders oververtegenwoordigd in de ongevallenstatistieken: 11 % van de bevolking is tussen 18 en 24 jaar, maar deze groep vertegenwoordigt 25 % van de dode of ernstig gewonde bestuurders en passagiers. Tijdens de 3 weekendnachten zijn 35 % van de bestuurders betrokken in een ernstig ongeval tussen 18 en 24 jaar; 67 % van de dode of zwaargewonde passagiers tijdens de weekendnachten zijn tussen 15 en 24 jaar. 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1991 Aantal doden en ernstig gewonden evolutie 1991-2001 (1991=100%) -54% -44% -58% -49% gans de week 18 tot 24 jaar gans de week 18 tot 99 jaar weekendnachten 18 tot 24 jaar weekendnachten 18 tot 99 jaar Tests en enquêtes hebben uitgewezen dat jongeren heel goed weten hoe ze een wagen moeten besturen, en hoe het verkeersreglement eruitziet. Dat is niet moeilijk: we hebben het net allemaal geblokt voor ons rijexamen, het zit nog vers in ons geheugen. Wat wel waar is, is dat we met minder ervaring op de weg de risico s nog niet zo goed kunnen inschatten, of zelfs gevaren niet zien of onderschatten. Wat dat betreft kunnen we ons alleen maar beroepen op onze kennis. Maar iedereen moet ooit beginnen. Of niet soms? O.K., soms overschatten we ons eigen kunnen wel eens, dat is zo voor alles, en dus ook voor het autorijden. Als we daar een beetje meer met beide benen op de grond staan, lukt dat met die vier wielen ook wel. 3
Heb je je rijbewijs al? Zoveel te beter! Sla dan dit hoofdstukje over en lees verder op bladzijde 6. Nog niet? Dan lees je hier hoe je het kan halen, en welke rijopleiding geschikt is voor jou. Elke rijopleiding heeft nu ook een stageperiode. Waarom? Om je eerst ervaring te laten opdoen. Zo bouw je een verkeersgeheugen op, waaruit je kan putten om gepast te reageren in kritieke situaties. En als je dan je rijbewijs hebt, kan je met een minimum aan ervaring op zak de baan op. Da s mooi meegenomen! Al beginnen voor je zeventien bent en je rijbewijs halen op je achttiende verjaardag. Kan dat? Dat kan! Reeds voor je zeventiende kan je naar een erkende rijschool toestappen. Je volgt dan minimum 12 uur theorielessen en 12 uur praktijkopleiding, waarvan de laatste 2 uur samen met je zelfgekozen begeleider. Vanaf 3 maanden voor je zeventien wordt, kan je je theorie-examen afleggen. Eens de praktijklessen achter de rug kan je vanaf je zeventiende tot net vóór de leeftijd van 18 jaar een leervergunning bekomen. Met die leervergunning mag je minimum 12 en maximum 18 maanden zelf rijden, vergezeld van je begeleider en onder bepaalde rijvoorwaarden. Dit is de zogenaamde stageperiode. Na nog 2 uur bijkomende opleiding samen met je begeleider kan je je praktijkexamen afleggen. Als je geslaagd bent, mag je je gloednieuwe rijbewijs afhalen! 4
Ben je bijna 18 of ouder? Dan heb je verschillende mogelijkheden: Je theorie-examen kan je al afleggen 3 maanden voor je achttien wordt. De stof studeer je in de rijschool of op eigen houtje met een handboek. Als je geslaagd bent in je theorie-examen, volgt de praktijk. Welke opleiding je ook volgt, je moet 18 zijn voor een voorlopig rijbewijs, en je legt in principe je praktisch examen af vóór je voorlopig rijbewijs afloopt. Tijdens de stageperiode zijn er bepaalde rijvoorwaarden, die vermeld staan op je voorlopig rijbewijs. Je kan een doorgedreven rijschoolopleiding volgen van minstens 20 uur praktijk. Dan krijg je een voorlopig rijbewijs ( model 2 ) waarmee je minstens 3 en maximaal 6 maanden mag rijden zonder begeleider. Je hebt dus ten vroegste na 3 maanden je rijbewijs, op voorwaarde dat je slaagt voor het rijexamen natuurlijk. Iets langer duurt de gewone rijschoolopleiding. Je volgt Wil je meer informatie Wil je meer informatie over de rijopleiding? rijopleiding? Stap dan gewoon naar een erkende rijschool in de buurt, of naar het examencentrum (adressen vind je in de Gouden Gids onder rijscholen voor auto s, rijbewijzenautorijscholen en examencentra voor rijbewijzen ). Anders kan je ook terecht bij de dienst rijbewijs van je gemeente, of op Internet: www.goca.be en www.vici.fgov.be. minstens 10 uur praktijk, en krijgt dan een voorlopig rijbewijs ( model 1 ) waarmee je mag rijden mét een begeleider. Deze stageperiode duurt minimum 6 en maximum 9 maanden. Na minstens 6 maanden kan je je praktijkexamen afleggen en je rijbewijs halen. Voor de vrije opleiding vraag je op je 18de een voorlopig rijbewijs model 3 aan. Je mag minstens 9 en maximum 12 maanden leren rijden met een begeleider voor je je praktijkexamen aflegt. Je hoeft dus niet naar de rijschool, maar je kan wel een paar uur les volgen vóór het examen. Ten vroegste na 9 maanden kan je je examen afleggen en, als dat goed gaat, je rijbewijs halen. 5
DE FINAL TOUCH VOOR DE PERFECTE C DE FINAL TOUCH VOOR DE PERFECTE C Waar kan je terecht voor Centre de maîtrise du volant Z. Industriel Hermalle/Haccourt 20, rue voie de Liège 4681 Hermalle sur Argentaux tel: 04/374.24.54 fax. : 04/374.24.41 e-mail: maitriseduvolant@cybernet.be website: www.maitriseduvolant.be FAB - Federatie der Beroepsautorijscholen van België Henry Dunantlaan 40/1 1140 BRUSSEL Tel: 02/705.05.26 Fax: 02/705.05.79 e-mail : fab.info@pandora.be website: www.fab-online.be FAA Fédération des Auto-Ecoles Agréées 7, rue des Crocheux 6140 Fontaine-L Evêque tel: 0475/35.29.29 fax: 071/54.21.25 e-mail: info@faa.be website: www.faa.be 6 Wind je niet op om
Heb je al een rijbewijs? Tijd om je te vervolmaken! Veilig leren rijden duurt lang. Door kilometers bij elkaar te rijden, doe je rijervaring op. Meestal zal je jezelf wel redden uit een moeilijke situatie of loopt het goed af. Dat het ook slecht kan aflopen, bewijzen de ongevallen-cijfers. Als je veel rijdt, verleg je ook je grenzen, je doet zoals de anderen en je neemt het niet meer zo nauw met de verkeersregels. Je gaat risico s nemen, zonder je eigen grenzen en die van je auto te kennen. En de anderen in het verkeer doen net als jij: ze nemen risico s en creëren gevaren. Dat maakt het dubbel zo moeilijk. HAUFFEUR HAUFFEUR een rijvaardigheidscursus? Centrum voor Wegbeheersing Rue de l Industrie,22 1400 Nivelles tel: 067/21.09.24 fax: 080/79.97.78 website: www.automobielbeheersing.com e-mail: info@maitriseautomobile.com!! Anticiperen is de boodschap: gevaarssituaties herkennen, en weten hoe je die -tijdig- de baas kan zijn. In de rijschool kon je al kennismaken met de principes van het defensief rijden. Maar je kan je nog verder vervolmaken door een rijvaardigheidscursus te volgen. Deze lessen worden gegeven door een aantal rijscholen en speciale rijvaardigheidscentra. In een rijvaardigheidsschool leer je eigenlijk jezelf relativeren. Ongelukken gebeuren meestal door een menselijke fout, en die fout kan dus ook van jou komen. Je leert hoe dicht je vaak bij een ongeluk komt, omdat je nu eenmaal een mens bent. De cursussen zijn in de eerste plaats preventief:gevaarssituaties voorkomen, eerder dan genezen. Tot zover de filosofie. VerkeersOpleidingsCentrum 17, Noordzandstraat 8000 Brugge tel: 050/33.82.18 fax: 050/34.64.60 e-mail: info@voc-brugge.com site: www.voc-brugge.com Volkswagen en Audi Academy 639, Leuvensesteenweg 3071 Kortenberg tel.:02/756.84.81 Praktisch leer je vooral hoe je moet kijken en sturen, je drie spiegels gebruiken, en om die dingen goed te doen, hoe je moet zitten achter het stuur. De meeste zaken kende je al van de rijschool, en dan wordt je geheugen even opgefrist. Deze technieken leer je met je eigen wagen of met een wagen van de rijvaardigheidsschool. En hoe zelfzeker je er ook aan begint, je staat gewoon versteld van je eigen flaters! Daarna volgt de echte actie! Hoe reageer je in noodsituaties? Je leert hoe je een noodstop maakt, hoe je een botsing met een hindernis moet vermijden op een droog en een nat wegdek. Dit doe je met en zonder ABS, en wat dit laatste remsysteem aangaat, leer je eigenlijk hoe ABS wérkt, en hoe je kan blijven sturen terwijl je remt, ook op een glad wegdek. Daarnaast besef je dan pas echt hoe elke fractie van een seconde van levensbelang is in een noodsituatie. Concentreren om te kunnen reageren dus. Al die actie krijg je echt alleen maar mee voor noodgevallen, en de ervaren chauffeur moet juist die noodsituaties vermijden door te anticiperen! De instructeurs zijn beroepsmensen met een doorgedreven opleiding in rijvaardigheid (ja, ook in de autosport!). Toch leer je er allesbehalve sportief rijden. Als je een cursus handrem-spelen of slippenin-de-bochten wil volgen, dat ben je hier op het foute adres. Tenzij je als would-be rallypiloot van de openbare weg, eindelijk je slechte gewoonten wil afleren. Jesco Auto Training 33, Ooievaarsnest 2870 Puurs tel: 03/866.16.66 fax: 03/866.19.99 www.inkart.nu RACB Safety Academy Aarlenstraat 53/ 3 1040 Brussel 02/287.87.87 02/230.75.84 safety.academy@racb.com website: www.racb.com Peugeot School voor Automobielbeheersing Avenue des Alliés, 91 4960 Malmedy tel: 080/79.97.77 fax: 080/79.97.78 website: www.automobielbeheersing.com e-mail: info@maitriseautomobile.com Better Road Safety Koning Leopold I-straat 14 8500 Kortrijk tel.: 056/25.39.59 fax.: 056/22.13.69 e-mail : info@betterroadsafety.be site : http://www.betterroadsafety.be BDS Belgian Driving School 22, Route de Charleroi 6140 Fontaine-L Evêque tel: 071/52.06.20 fax: 071/54.05.65 website: www.ae-bara.be BMW-Rijvaardigheidsstage 7, Wingenpark 3110 Rotselaar Tel.: 03/890.98.67 Fax: 03/890.50.66 e-mail: martine.clymans@bmw.be Inlichtingen voor Spa-Francorchamps en Zolder Spa-Francorchamps 55, route du circuit 4970 Stavelot (Francorchamps) FEBIR-FEBIC Federatie van Belgische Instituten voor Rijvaardigheid Nieuwelaan, 41 postbus 6 1853 Strombeek-Bever tel: 02/779.10.12 fax.: 02/269.27.27 e-mail : febic@skynet.be DVD Rijvaardigheid 41, Kwadesteenweg 3800 Sint-Truiden tel: 0477/77.28.98 Safe Drivers Plan 18, Industrieweg 3190 Boortmeerbeek tel: 016/40.85.67 fax.: 016/40.68.03 Adviesbureau Verkeer Mobiliteit 47, Baasbergstraat 1600 Oudenaken tel: 02.503.53.70 fax: 02/532.43.70 Circuit Zolder vsw Terlamen/ Controletoren Terlamen 30 3550 Zolder wat de anderen doen, al rijden die nog zo slecht. Het is gewoon veel cooler om koel te blijven. 7
RACEN DoE JE MAAR OP DOE DE KLIK! Rallypiloten doen het, in t vliegtuig doe je t, dus doe jij ook in de wagen altijd je gordel om. Dat is een goede gewoonte die de meesten onder ons wel hebben, omdat we weten dat onze overlevingskansen bij een botsing verdubbelen met de gordel om. Wat slechts weinigen doen, is ook van de passagiers verlangen dat ze zich vastklikken, ook achterin. Het is maar een woord hoor. Per slot van rekening rijden zij met jou mee. Wist je trouwens dat de gordel 100% doeltreffend is bij lage snelheden? Met je gordel om, kom je aan 50 km/u heelhuids uit een ongeval. Het is maar een woord. Het is maar een klik. Opgepast: de airbag verhoogt de veiligheid van de inzittenden, maar mist zijn effect als men de veiligheidsgordel niet draagt! In de plenzende regen en de kou aan de kant van de snelweg, of erger: een ongeval omdat je remmen niet goed werken of je banden versleten zijn... dat wil je toch niet?! Je wagen goed onderhouden voorkomt niet alleen autopech, maar houdt hem ook veilig op de weg. Als je weet dat je auto o.k. is, klikt het al heel wat beter tussen jullie! Je motor draait niet zonder olie of water (kan je zelf nakijken en bijvullen, in de winter doe je antivries bij het water), een goede batterij en ontsteking. Banden: Je banden zijn je enige contact met de weg, héél belangrijk dus. Het profiel van je banden moet over het hele oppervlak 1,6 mm diep zijn. Maar eigenlijk heb je reeds bij 2 tot 3 mm nieuwe banden nodig. De bandenspanning vind je in het instructieboekje van je auto, en vaak ook aan de binnenkant van de tankklep. Elke maand checken is geen overbodige luxe. Remmen: Dat is specialistenwerk: remblokken en remvloeistof moet je op tijd laten vervangen -controle gebeurt normaal bij een klein onderhoud- en dat doe je ook als je enige onregelmatigheid bij het remmen vaststelt. Ophanging: Zelfs met half versleten schokdempers vermindert je baanvastheid en wordt je remweg langer. Enige oplossing: laten nakijken! Als je zelf ondervindt dat je auto te veel schommelt op een slecht wegdek, ben je dringend aan nieuwe schokdempers toe. Lichten: Je lichten moeten natuurlijk werken. Loop om je wagen heen en check (ook je knipperlichten en het mistachterlicht). Je remlichten weerspiegelen tegen een muur of in een raam. Je kan natuurlijk ook iemand ter hulp roepen. Leg een doosje met reservelampjes en zekeringen in je auto. Kan je alles wel zien? Zijn je ruiten en je spiegels schoon? Werken je ruitenwissers goed? En de voor- en achterruitontwaseming? Vergeet je tankje voor de ruitensproeiers niet bij te vullen. Wil je een nieuwe wagen? Koop er dan een met ABS en airbag! Dat snel rijden plezierig is, dat weten we allemaal. Dat het levensgevaarlijk kan worden ook. Als je je wil uitleven, doe dat dan niet op de weg. Ga desnoods naar een speciaal circuit, ga skiën of snowboarden, of surf op Internet. Dat is allemaal minder dodelijk, maar wel veel spannender. Als je snel rijdt, wordt de rijtaak ingewikkelder, verhoog je het risico om fouten te maken, of kan je niet meer op tijd reageren als een andere bestuurder een stommiteit begaat. Je gezichtsveld wordt smaller, waardoor het zogenaamde tunnelzicht ontstaat, en je dus niet kan zien wat er zich naast de rijbaan afspeelt. Stopafstand = afstand tijdens reactietijd + remafstand bij een noodstop met een reactietijd van 1 seconde en met een auto in perfecte staat: 8 50 km/u 70 km/u 90 km/u Droog Nat Droog Nat Droog Nat Droog 120 km/u Nat Droog 140 km/u Nat 14 m 12 m 26 m 14 m 19 m 33 m 19 m 24 m 43 m 19 m 37 m 56 m 25 m 39 m 64 m 25 m 61 m 86 m 33 m 69 m 102 m 33 m 108 m 141 m 39 m 95 m 134 m 39 m 147 m 186 m
INTErNEt!! This is the real world. iiiiiiiiiiiiiiiiieee! Nog een nadeel van snelheid: je stopafstand wordt groter. De stopafstand is de afstand die je aflegt voordat je begint te remmen (de reactie-afstand) plus de remafstand. Gemiddeld bedraagt de reactietijd 1 seconde, op voorwaarde dat je niet net iets zegt tegen je vriend die naast je zit, of een cassette wil omdraaien. Tegen 50 km/u leg je tijdens die ene seconde 14 meter af voor je begint te remmen, tel daar een remafstand van 13 meter bij of zelfs 19 meter op een nat wegdek, en je komt tot een resultaat van 27 m of 34 m! Bang! Als je wagen botst, rij jij nog verder. Je vliegt naar voor met de snelheid waarmee je wagen tot stilstand is gekomen. Als je op zo n moment je gordel niet draagt, word je door de voorruit gekatapulteerd. Bewegingsenergie heet dat, en die bepaalt de vernielingskracht. Je kan de botsingssnelheid, of de snelheid die je hebt op het moment van de aanrijding, vergelijken met een val uit een flatgebouw. Als je botst met een snelheid van 120 km/u, komt dat overeen met een val van de 19de verdieping, of zo n 58 meter naar beneden! De twee-seconden-regel Daarom: afstand houden! Laat je niet opjagen door die vervelende achterligger die je al met zijn lichten teken doet op te schuiven, en hou zelf altijd voldoende afstand van je voorligger. Hoeveel is voldoende? Een makkelijk truukje: neem een herkenningspunt aan de kant van de weg (een huis, een verlichtingspaal, ) en tel twee seconden (een-en-twin-tig, twee-en-twintig) vanaf het moment dat je voorligger erlangs rijdt. Als jij nog binnen die twee seconden voorbij dat punt komt, dan rij je te dichtbij. Als het regent tel je er nog een seconde bij. 9
NUCHTER? DA S GEEN ALCOHOL, ALCOHOL Lallen, waggelen, zwalpen, dubbelzien, botsen, Heb je gedronken? V. D. Kerckhove www.bob.be Je ziet minder, je kan niet meer alles waarnemen om veilig te kunnen rijden. Bochten, verkeersborden, zijstraten, voetgangers, fietsers en tegenliggers merk je niet of te laat op. Je ogen blijven hangen op bepaalde objecten en reageren veel trager. Dat betekent dat je in complexe verkeerssituaties heel veel aspecten mist, en zeker niet alles tegelijk in het oog kan houden. Je blikveld vernauwt, en je krijgt het zogenaamde tunnel-effect (wat je ook krijgt als je te snel rijdt), waardoor de zijkanten wazig worden. Er gebeuren nog meer rare dingen met je ogen... Je ogen kunnen beginnen trillen (al bij 0,5!), je kan de neiging hebben een bepaalde kant op te kijken, en in het ergste geval ga je alles dubbelzien. Je ziet minder diepte en schat afstanden ver- 1,6 / 0,8 / 0,5 / keerd in. nuchter wat je wel moet doen als je achter het stuur zit. G l a a s j e o p...? Je kan niet meer nadenken. En dat is nu net Je drinkt beter helemaal niets als je nog moet rijden. Al is het maar omdat je dan ook niet in de verleiding komt nog een laatste te bestellen voor je stopt of op niet-alcoholische dranken overgaat. Maar geen nood: als je wil feesten, kies je gewoon vooraf een Bob! B o b?! Bob is diegene die niet drinkt als hij rijdt. Dat kan dus letterlijk iedereen zijn: er zit een Bob in elk van ons. Vandaag is je beste vriend het, morgen ben jij misschien de ster van de avond. Bob zorgt er immers voor dat het feest kan doorgaan! Want iedereen drinkt graag een glaasje mee, en het is elkeen gegund om Bob te zijn. En, vergeet niet: ook als je er in je eentje op uittrekt, is er een Bob: jijzelf, natuurlijk! Wat als je toch wil drinken en je hebt geen Bob? Dan zorg je voor alternatief vervoer. Een taxi in de stad is echt niet zo duur als het klinkt, zeker niet als je er met z n vieren in zit. Je kan nu ook busjes bestellen bij de meeste taximaatschappijen. Daar kun je met z n achten in, en dat wordt dus helemaal een stuk goedkoper. Tip! Als je ergens naartoe gaat met het openbaar vervoer, bespaar je één taxirit, en kan 10
GEEN DRUGS, GEEN PILLEN... G l a a s j e o p! je dus makkelijk met de taxi naar huis. Da s pas luxe! Vanaf een alcoholgehalte van 0,5 promille in je bloed ben je strafbaar. Niet zomaar, wel omdat vanaf dit gehalte autorijden te riskant wordt - ook voor bestuurders die van zichzelf vinden dat ze best tegen een pintje kunnen. Hoeveel glazen? Hoe kan je nu weten of je de grenswaarde van 0,5 promille alcohol in je bloed hebt bereikt? Wel, in één normaal glas alcoholische drank zit 10 gram zuivere alcohol. Welke drank het is, maakt niet zoveel uit: een pint bier, een glas wijn, porto of whisky bevatten allemaal dezelfde hoeveelheid alcohol. Om je een idee te geven van het aantal promille na het drinken van één glas: een man van 75 kg heeft dan 0,2 in zijn bloed, een vrouw van 60 kg 0,3. 0,5 = 2 tot 3 glazen (man) = 1,5 tot 2 glazen (vrouw) 0,8 = 3 tot 4 glazen (man) = 2 tot 3 glazen (vrouw) Het alcoholgehalte hangt vooral ook af van: * hoe snel je drinkt: 8 pinten op 3 uur hebben een veel zwaarder effect dan evenveel pinten op 8 uur * hoeveel je weegt: hoe lichter, hoe slechter je tegen drank kan. * hoe je je voelt: fysieke conditie: ben je moe, sta je onder stress, leef je gezond,... * of je gegeten hebt, en wat: als je alcohol drinkt tijdens het eten, mag je een glaasje meer drinken. Opgelet! Het is zo goed als onmogelijk om met zekerheid je alcoholgehalte te bepalen door gewoon het aantal gedronken glazen op te tellen. Daarom is het beter om helemaal niet te drinken als je moet rijden. Wil je toch feesten, rij dan niet en kies vooraf een Bob! Hoe snel breek je alcohol af? Alcohol wordt in je lichaam afgebroken door de lever tegen gemiddeld 0,15 per uur. Als je op een avond om het uur een pintje drinkt, kan je moeilijk of niet boven je theewater geraken. Drink je er twee per uur, dan hang je zeker (0,5 ). Alleen de tijd kan je redden, dus afwisselen met watertjes! Middeltjes om (sneller) te ontnuchteren bestaan er (helaas!) niet. www.bob.be 11
NUCHTER? DA S GEEN ALCOHOL, «bescherm n vriend Rijden onder invloed? Dat doe je in de Bob-bus! Wil je weten wat voor effect alcohol heeft op je rijgedrag, breng dan een bezoek aan de Bob-bus. In dit busje kun je gratis en voor niets je alcoholgehalte laten testen en een ritje maken met de rijsimulator. Die geeft een getrouwe nabootsing van de effecten van alcohol op het rijgedrag. Ondertussen volgen je vrienden al je flaters op één van de beeldschermen De Bob-bus vind je zowat overal waar een hoop volk samen is en waar er gefeest wordt: festivals, grote evenementen, megafuiven, Je vindt de volledige lijst op de Bob-website, www.bob.be vanaf z n 3 de pint!» Video Er is een video uit waarin het rijden onder invloed getest wordt op een parcours. Eén testgroep drinkt geen alcohol, de andere wel. Daarna worden de jongeren getest op hun rijvaardigheid: remmen voor een hindernis en in een bocht, obstakels ontwijken,... Wil je weten hoe het afloopt? Misschien krijg je de video op school te zien, anders kan je hem bestellen. De video is gratis. Meer inlichtingen bij : Arnoldus Groep Grote Markt, 10 1000 Brussel minnelijke schikking rijverbod intrekking rijbewijs (15 dagen) vervolging voorziene straffen (4) 0,22 < 0,35 mg/l UAL ( 0,5 < 0,8 ) 123,95 (1) 3 uur neen bij niet-betaling boete van 125 tot 2.500 0,35 < 0,50 mg/l UAL ( 0,8 < 1,2 ) 0,50 < 0,65 mg/l UAL ( 1,2 < 1,5 ) 0,65 mg/l UAL ( 1,5 ) dronkenschap weigering ademtest, ademanalyse of bloedproef 371,84 (2) (3) 495,79 (2) (3) neen neen 619,73 (2) minimum 6 uur bij verkeersonveilig gedrag 0,70 mg/l UAL: altijd altijd bij verkeersonveilig gedrag of dronkenschap bij niet-betaling, verkeersonveilig gedrag of ongeval met gekwetsten altijd altijd bij niet-betaling, verkeersonveilig gedrag of ongeval met gekwetsten boete van 1.000 tot 10.000 en/of 15 dagen tot 6 maanden gevangenisstraf + 8 dagen tot 5 jaar verval van recht tot sturen (zwaardere straffen bij herhaling binnen de 3 jaar) 12 (1) er wordt eerst een onmiddellijke inning voorgesteld (125 in boetezegels) (2) niet van toepassing bij verkeersonveilig gedrag of ongeval met gekwetsten (3) of vorming voor min 25-jarigen (4) alternatieve sancties mogelijk UAL: Uitgeademde Alveolaire Lucht
GEEN DRUGS, GEEN PILLEN... En als je moet blazen dan blaas je eerst in een ademtesttoestel. Als je positief blaast, dat wil zeggen vanaf 0,5, dan moet je nog eens blazen, deze keer in een ademanalysetoestel. Dit toestel meet het alcoholgehalte in de uitgeademde lucht en levert het strafbaar bewijs dat je onder invloed van alcohol rijdt. Je mag een wachttijd van 15 minuten vragen, omdat het best kan dat je pas hebt gedronken net voor je moet blazen. Dan heb je alcohol in je mond en geeft je adem automatisch ook meer promille aan. Het resultaat wordt uitgedrukt in milligram per liter uitgeademde lucht: 0,22 mg/l uitgeademde lucht = 0,5 of g/l bloed 0,35 mg/l uitgeademde lucht = 0,8 of g/l bloed Beter nuchter blijven dus. Heb je 0,5 promille of meer? Tja, dan hang je. Bij 0,5 (promille) = risico op zwaar ongeval x 2 Vanaf 0,5 promille en tot minder dan 0,8 promille Bij 0,8 (promille) krijg je = risico op zwaar ongeval x 4 3 uur rijverbod, en een voorstel tot minnelijke schikking van 123,95. (Een taxi nemen is goedkoper.) Vanaf 0,8 promille zijn de straffen zwaarder. Je kunt dan minstens rekenen op: minimum 6 uur rijverbod, een voorstel tot minnelijke schikking van 371,84, en intrekking van je rijbewijs voor 15 dagen bij verkeersonveilig gedrag. (Zelfs het vliegtuig nemen is goedkoper.) Als je weigert de minnelijke schikking te betalen, bij verkeersonveilig gedrag of als je betrokken raakt in een ongeval met gekwetsten, moet je voor de rechter verschijnen. Daar riskeer je te worden veroordeeld tot: minstens 1.000 en maximum 10.000 boete en/of 15 dagen tot 6 maanden gevangenisstraf, PLUS een verval van het recht tot sturen van 8 dagen tot 5 jaar... (Je kan alles nog eens haarfijn natrekken in de tabel op de vorige pagina.) Het is veilig, klein en handig, het lijkt op een ballonnetje en je stopt het in je binnenzak,... en toch is het geen condoom. Als je vast van plan bent om te rijden, maar je weet niet of je boven 0,5 zit, is er nu een handig blaaspijpje op de markt waarmee je je eigen adem kan testen. Dit kleine alcoholtestje koop je in de supermarkt, neem je mee in je binnenzak of je handtas, en gebruik je voor je in de wagen stapt. Even blazen door het pijpje, in het ballonnetje, en aan het resultaat zie je of je een taxi moet nemen of zelf achter het stuur kan kruipen. Het idee dat erachter ligt is simpel: controleer jezelf voor je gecontroleerd wordt (en het misschien te laat is). Blaas m op! 13
NUCHTER? DA S GEEN ALCOHOL, DRUGS Stoned of high in de wagen, ga je zo op in je roes, dat het verkeer je niks meer kan schelen... 14 Cannabisproducten: marihuana en hasj Je kan cannabis roken in de vorm van een joint of waterpijp, of eten in allerlei vormen, waarvan de bekendste de spacecake. In het eerste geval is het effect direct merkbaar, maar ook snel (na een paar uur) weer verdwenen, in het tweede geval gaat het allemaal een beetje trager omdat het langs de maag moet. Het is in elk geval aan te raden niet achter het stuur te kruipen als je nog stoned bent, al denk je zelf misschien dat je zeer goed in staat bent om te rijden. Je hebt last van body sway, wat betekent dat je lichaam weinig stabiel is, en dat je bijvoorbeeld niet snel genoeg kan schakelen. Je kan je niet meer op het verkeersgebeuren concentreren, en zelfs één ding kan al moeilijk te volgen zijn. Je hoort en ziet niet alles, omdat je in je eigen wereldje vertoeft, daardoor kan je een verkeerslicht of een fietser missen (of juist niet natuurlijk). Je hebt het moeilijk een rechte baan en een constante snelheid aan te houden, je schat afstanden verkeerd in, en je bent angstiger bij het inhalen. Je rijdt extra langzaam, waardoor de andere bestuurders verrast kunnen worden.
GEEN DRUGS, GEEN PILLEN... Stimulerende middelen: Amfetamines, XTC, EVA, Speed, Cocaïne Als je deze drugs gebruikt, word je euforisch, en ga je bijvoorbeeld de hele avond dansen. Diezelfde euforie in het verkeer kan bijna alleen maar verkeerd aflopen: je overschat je eigen kunnen, en hebt veel te veel zelfvertrouwen, je kan niet meer vlot beslissen en risico s inschatten. Je denkt bijvoorbeeld dat je auto veel krachtiger is dan hij in werkelijkheid is, en gaat inhalen waar het niet meer kan, of je denkt eerder te remmen dan je eigenlijk doet, te laat dus. Je verandert plots van rijstrook, rijdt veel te hard, neemt je bochten te scherp en te bruusk en negeert de verkeerstekens. Omdat in XTC soms andere drugs vermengd worden zonder dat je het weet (bv. LSD), kan het gebeuren dat je gaat hallucineren, en krijg je situaties als een bestuurder die alles dichtgooit op de snelweg omdat hij grote groene vogels over de baan ziet stappen. Daarnaast heb je ook negatieve effecten van deze drug, waardoor angst- en paniekreacties veroorzaakt worden, en dat is nu niet bepaald wat je nodig hebt in het verkeer. Als je stopt met slikken en je wil naar huis, dan kan je overvallen worden door een plotse, zeer intense vermoeidheid, en bestaat het gevaar dat je in slaap valt achter het stuur. Het lijkt wel alsof je helderder kan denken en sneller kan beslissen als je speed of coke gesnoven hebt. Maar eigenlijk ga je gewoon heel impulsief en onverantwoord handelen, en dus ook achter het stuur. 4 tot 8 uur nadat je speed hebt gebruikt, komt de kick-down, en krijg je last van uitputting en vermoeidheid. Net als bij XTC en cocaine heb je een tijdje op je reserves geleefd, en die zijn nu op. Behalve bijzonder ongezond, is dit levensgevaarlijk. 15
NUCHTER? DA S GEEN ALCOHOL, Heroïne, morfine en snuifmiddelen (lijmen, benzines, oplosmiddelen) De kalmerende en verdovende effecten van deze drugs hebben gevolgen voor je verkeersgedrag. Je bent onverschillig en je concentreert je niet, bijgevolg zie je een heleboel dingen niet, of dat nu voetgangers, fietsers, verkeerslichten of -borden zijn, of een auto voor je die plotseling remt. Als je high bent, kan je gewoon niet op tijd reageren. Sniffing kan ook dat euforisch roes-effect creëren, en heeft soms zelfs een dronken toestand als gevolg. Het kan ook dat je gaat hallucineren... Als je dus een tube lijm in je handschoenenkastje bewaart, laat die daar dan liggen. LSD en magic mushrooms Trippers geven je een heel ander beeld van de werkelijkheid, je gaat alles helemaal anders ervaren. Auto s worden speelgoedauto s, een overstekend kind een poppetje. Behalve deze nepbeelden, kan je ook compleet de controle verliezen, vooral tijdens een bad trip. Hallucinaties kunnen rare en beangstigende vormen aannemen. Moet het gezegd dat het zeer riskant is te rijden onder invloed van LSD of na het eten van champignonnekes? En dan nog dit: dagen of weken nadat je getript hebt, kan het effect soms spontaan optreden, zonder dat de drug opnieuw gebruikt werd, een flashback heet zoiets. Als je op dat moment achter het stuur zit Als je één van deze drugs gaat combineren met alcohol of geneesmiddelen, is het hek helemaal van de dam. Alle effecten van de drugs worden nog eens dubbel en dik versterkt door de alcohol (of je wordt er flink ziek van natuurlijk, dat kan ook), zo ook het risico van het autorijden. Geneesmiddelen Dat alcohol en drugs een negatieve invloed hebben op het rijgedrag lijkt bijna vanzelfsprekend. Maar dat medicijnen dat ook kunnen hebben schijnt niemand te beseffen. Veel geneesmiddelen geven een slaperig gevoel of verminderen je concentratie, daarom loont het de moeite altijd de bijsluiter te lezen als je iets moet innemen, soms wordt autorijden afgeraden. De geneesmiddelen die het meest worden aangetroffen bij slachtoffers van verkeersongevallen zijn de benzodiazepines (dat zijn kalmerende middelen zoals valium en temesta), tranquillizers of slaapmiddelen en sommige anti-histaminica (tegen allergie). De belangrijkste medicijnen die het rijden gevaarlijk maken zijn: pijnstillers slaapmiddelen (barbituraten): in de bijsluiter staat tot hoelang na inname het middel blijft werken, héél belangrijk kalmeringsmiddelen (tranquillizers) middelen tegen ernstige psychische stoornissen middelen tegen allergie (anti-histaminica) middelen tegen hoge bloeddruk codeïne-middelen tegen hoest spierverslappende middelen eetlustremmers Alles hangt natuurlijk af van de dosis die je neemt, en je doet er altijd goed aan eerst je arts of apotheker te vragen of je nog mag rijden. Ook bij geneesmiddelen moet je oppassen voor het mengen met drugs of alcohol, of met elkaar (je neemt doorlopend pilletjes tegen een hoge bloeddruk of allergie, maar dan krijg je griep of een verkoudheid en neem je er wat anders bij...). Behalve dat er nare bijwerkingen kunnen optreden, wordt je rijvaardigheid er nog sterker door aangetast. 16
GEEN DRUGS, GEEN PILLEN... Stoned = strafbaar Stoned aan het stuur is strafbaar. Als je ziet wat voor ravage drugs kunnen aanrichten, is dat niet meer dan normaal of niet soms? En net zoals een alcoholcontrole kan de politie je ook een drugcontrole opleggen, op voorwaarde dat je bepaalde uiterlijke tekenen van drugsgebruik vertoont. Zo n controle gaat als volgt: Eerst moet je enkele simpele proefjes doen. Je wijsvinger naar de punt van je neus brengen bijvoorbeeld (nuchter is dat een makkie, na het blowen ben je wel even bezig). Breng je daar weinig of niets van terecht, dan moet je een plastest doen (net als bij de dopingcontrole tijdens sportwedstrijden). Als de plastest een positief resultaat geeft voor één of meer verboden middelen, volgt een bloedproef (dat is ook het geval als je de plastest niet kan uitvoeren of om een wettige reden weigert). Wel heb je steeds recht op een tegenexpertise door een daartoe opgevorderde geneesheer. RIJDEN ONDER INVLOED VAN DRUGS: MOGELIJKE SANCTIES Tijdelijk rijver- Intrekking Minnelijke Geldboete Gevangenis- Verval van het bod opgelegd rijbewijs schikking op opgelegd door straf opgelegd recht tot sturen door politie bij het niveau van de rechter (1) door de rechter (1) opgelegd door positieve urine- het parket (1) de rechter (2) test Positieve Minimum Op bevel van Indien voorge- 1000 tot 15 dagen tot 8 dagen tot bloedproef, 12 uur de Procureur steld door 10.000 6 maanden 5 jaar weigering van des Konings Procureur des de test of Konings bloedproef zonder wettige reden (1) Zowel het parket als de rechter hebben de mogelijkheid om een alternatieve sanctie op te leggen. (2) Het herstel in het recht tot sturen kan door de rechter afhankelijk worden gesteld van het aantonen door de vervallenverklaarde dat hij/ zij geen drugs meer gebruikt. Ben je positief op de plastest, dan krijg je alvast 12 uur rijverbod opgelegd. (Dat is tevens het geval als de plastest niet kon worden uitgevoerd en je toch tekenen van druggebruik vertoont, of als je de plastest zonder geldige reden weigert). Na het einde van het rijverbod doorloop je opnieuw de hele procedure (proefjes + plastest). Het rijverbod kan met telkens zes uur worden verlengd tot het gehalte aan verboden stoffen beneden de drempelwaarden ligt. Is ook de bloedproef positief, dan word je vervolgd voor de rechtbank. Je riskeert dan een gevangenisstraf van 15 dagen tot 6 maanden en/of een geldboete van 1.000 tot 10.000. Bij herhaling van de overtreding binnen de drie jaar gelden zwaardere straffen. Ook kan je rijbewijs onmiddellijk worden ingetrokken en kan je worden vervallen verklaard van het recht tot sturen. Mega-neig of megastom? Aan jou de keuze. Informatie over drugs en alcohol? De Druglijn: tel. 078/ 15.10.20 (op weekdagen van 12.00 tot 21.00 uur, zaterdag van 15.00 tot 21.00 uur) 17
Als je ogen dichtvallen, is het al te laat... De hoofdoorzaak is te weinig slaap, maar hard werken, lang uitgaan, of onregelmatig leven kunnen ook een plotse uitputting teweegbrengen. Vermoeidheid achter het stuur is één van de grootste vijanden van de verkeersveiligheid. Hoe vaak hoor je niet de bestuurder was in slaap gevallen als commentaar bij een dodelijk ongeluk? Dus als je begint te knikkebollen, en je ogen prikken... stop that car! Stap even uit en schep een luchtje, of slaap gerust een uurtje in je wagen op een parking, alles beter dan achter het stuur te blijven zitten. In combinatie met alcohol is vermoeidheid helemaal een gevaar. Nog erger dan drinken en rijden is drinken en moe rijden. Rijden doe je nuchter en wakker. Dus: uitgeslapen, maar ook zonder alcohol, drugs of medicijnen in je maag en bloed. PEK & VEREN voor de valsspelers 18 Misschien ben je ze al tegengekomen, op een zaterdagavond op weg naar huis, de flikken! Je ziet ze natuurlijk liever gaan dan komen, niemand houdt ervan gecontroleerd te worden, toch staat de politie aan jouw kant. De agenten treden op tegen valsspelers en spelbrekers, zijn scheidsrechters in het verkeer en zorgen ervoor dat je niet constant doodsbenauwd moet zijn voor dolgedraaide chauffeurs. Ze helpen je ook wanneer je in moeilijkheden zit. Natuurlijk mag je jong zijn, en gek doen, alleen in het verkeer hou je je aan de regels van het spel. Politie houdt daarom elk weekend een oogje in het zeil. Zo heb je ongetwijfeld al gehoord van de controle-acties die regelmatig in jouw provincie worden georganiseerd. Al die acties hebben één gemeenschappelijk doel: het aantal verkeersdoden verminderen door de valsspelers eruit te plukken. Look at the bright side : Ze staan aan jouw kant.
Waarom zou ik nog met jou meerijden? Toffe mensen genoeg op deze wereld! Rij jij ook wel eens mee met iemand die te veel gedronken heeft, maar die zelf beweert nog perfect naar huis te kunnen rijden? Omdat je geen andere manier hebt om thuis te geraken bijvoorbeeld? Of omdat het een goede vriend is, en je hem niet wil beledigen. Overkomt jou ook wel eens een angstgevoel bij iemand die veel te snel door de bochten raast, en klamp je je dan ook in stilte vast aan je zetel? Omdat de bestuurder je lief is, bijvoorbeeld, en je geen ruzie wil. Weet je dat een derde van de slachtoffers van verkeersongevallen passagiers in de wagen zijn? Het is dus in je eigen belang je mond open te doen, en te zeggen waar het op staat. Vaak weten bestuurders zélf namelijk niet dat ze hun passagiers bang maken, en denken ze integendeel dat ze indruk maken door hun sportieve rijstijl. Ze beseffen meestal niet dat wanneer ze een risico nemen, ze daarmee het leven van hun vrienden ook op het spel zetten. Daarom moeten die vrienden eens zeggen waar het op staat. Daar is vriendschap toch ook voor? Dus de volgende keer dat iemand na te veel alcohol (en een paar glazen is al genoeg!) achter het stuur wil kruipen van de wagen waar jij ook in moet, vraag je de sleutels (op voorwaarde dat je zelf nuchter bent natuurlijk). Hoewel het steeds een beter idee is, duidelijke afspraken te maken voordat je vertrekt. Maar dat weet je zelf ook wel. En de volgende keer dat je naast een bestuurder zit die te hard rijdt, en die jou de stuipen op het lijf jaagt, zit dan niet tegen je stoel aangedrukt te lijden terwijl het koudzweet al uitbreekt, maar zeg gewoon: Je rijdt te snel! Als je vriend of vriendin die achter het stuur zit geen rekening houdt met jouw wensen of angsten, dan weet je zelf wel wat je te doen staat. Toffe mensen genoeg op deze wereld! 19
Verantwoordelijke uitgever: C. Van Den Meersschaut, Haachtsesteenweg 1405, 1130 Brussel Herdruk 10/2003 D/2003/0779/45