Verslag informele informatiebijeenkomst Duurzame Palmolie

Verslag informele informatiebijeenkomst Duurzame Palmolie 7 september 2011 Op 7 september 2011 heeft de Task Force Duurzame Palmolie een informele informatiebijeenkomst georganiseerd met als doel om bedrijven te informeren over duurzame palmolie. Tijdens de bijeenkomst konden gebruikers van palmolie ervaringen uitwisselen en vragen voorleggen aan de aanwezige experts. In dit verslag blikt de Task Force terug op deze informatieve middag. Zo gaf Hidde van Kersen i een presentatie over de stand van zaken van de RSPO. Verder deelde Gerrit van Duijn ii mede hoe Unilever te werk is gegaan bij de ontwikkeling van een strategie voor de aankoop van duurzame palmolie. Tijdens de plenaire sessie grepen bedrijven hun kans om hun vragen naar voren te brengen. Introductie Duurzame Palmolie en Stand van Zaken Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) Hidde van Kersen gaf een beknopte weergave van de palmolieketen waarbij de belangrijkste aspecten van (duurzame) palmolie en de problematiek hieromtrent aan de orde kwamen. Hidde noemde drie grote uitdagingen als het gaat om duurzame ontwikkeling, namelijk de snelle bevolkingsgroei, klimaatverandering en het tekort aan (natuurlijke) bronnen. Deze drie vraagstukken hebben ook consequenties voor de productie van palmolie. Bronschaarste is bijvoorbeeld gerelateerd aan het uitbreiden van het palmolieareaal wat niet ten koste mag gaan van het tropisch regenwoud en gebieden met een hoge biodiversiteit. De RSPO, die in 2004 is opgericht, gaat de uitdaging aan om te zorgen dat de uitbreiding van het palmolieareaal niet plaatsheeft in gebieden met waardevolle biodiversiteit en dat rechten van inheemse bevolkingsgroepen worden gerespecteerd. Tijdens deze presentatie kwamen verder de activiteiten van de RSPO, de verschillende handelsstromen, de RSPO-criteria en de vraag/aanbod-weergave aan bod. De presentatie van Hidde van Kersen kunt u hier downloaden. Praktijkervaring van Unilever Gerrit van Duijn lichtte toe hoe Unilever te werk is gegaan bij de ontwikkeling van een strategie voor de aankoop van duurzame palmolie. Gerrit benadrukte het belang van palmolie in food en non-food. In meer dan 50% van de producten in de supermarkt is palmolie verwerkt, maar vaak gaat het om hele kleine hoeveelheden per product. Palmolie wordt bij de bereiding van producten bijna altijd gebruikt in combinatie met andere oliën (blend) en is o.a. belangrijk voor de structuur van het eindproduct. Daarom bevat bijvoorbeeld margarine voor op brood palmolie (geeft stevigheid) terwijl hij niet in vloeibare margarine zit. Vanwege het belang van palmolie heeft Unilever in 1998

besloten om onderzoek te doen naar de duurzaamheid van zijn (toen nog) eigen palmolie(producten) uit Maleisië. Aan de hand van een tijdslijn liet Gerrit zien welke activiteiten Unilever na 1998 heeft ondernomen om een belangrijke bijdrage te leveren aan het verduurzamen van de palmolieketen. Unilever heeft onder andere als doel om voor het einde van 2012 te zorgen dat het alle straight (dus ongefractioneerde) palmolie die het inkoopt Segregated sustainable palm oil betreft. Verder gaf Gerrit nog een overzicht van wat voor Unilever tot nu toe de lessons learned zijn geweest. De presentatie van Gerrit van Duijn kunt u hier downloaden. Plenaire sessie: Activiteiten van enkele bedrijven uitgelicht: Tijdens de discussie gaven enkele bedrijven een korte toelichting op hun betrokkenheid bij het verduurzamen van de palmolieketen. Hieronder vindt u een impressie. Hugo Byrnes iii gaf aan dat Ahold heeft besloten dat in 2015 al zijn eigenmerk-artikelen (inclusief de Ahold: In 2015 Etosproducten) alleen nog maar Segregated palmolie bevatten alle mogen bevatten. De schatting is dat Ahold ongeveer eigenmerk-artikelen 6000 ton palmolie per jaar gebruikt voor het totale Segregated palmolie assortiment (ongeveer 10.000 verschillende producten). Ongeveer 40% van de bereide eigenmerkproducten van Ahold bevat palmolie. Op dit moment koopt Ahold al voor alle eigenmerk-artikelen die in Europa en Noord Amerika verkocht worden GreenPalm-certificaten. Ahold zal in het najaar van 2011 aan al zijn leveranciers vragen of de door hen gebruikte palmolie voldoet aan het Segregated-model. Alleen als het echt niet mogelijk is voor de leveranciers om te voldoen aan het Segregated-model, is ook MassBalance palmolie (tijdelijk) toegestaan. Stapsgewijs kunnen deze leveranciers dan overstappen op Segregated palmolie. HEMA: 66% van onze bakkers is bezig met duurzame palmolie; zij kopen certificaten of gebruiken de andere handelsopties. Fleur Meerman iv lichtte toe dat na een inventarisatie bij HEMA is gebleken dat in de HEMA-producten waar palmolie inzit, het percentage zeer laag is. Voor wat betreft de bakkerijen die leveren aan HEMA, blijkt dat 20 van de 30 bakkers inmiddels certificaten koopt voor duurzame palmolie (GreenPalm-certificaten). Verdere discussiepunten uitgelicht: Tijdens de discussie werd gevraagd naar de huidige prijs van duurzame palmolie. De prijs van GreenPalm-certificaten is te vinden via: http://www.greenpalm.org. De prijs is de laatste tijd tussen de 0,25 en 0,50 USD/ton. Daar komen vaste kosten bij van 2,50 USD/ton (1,50 USD administratiekosten voor GreenPalm en 1 USD voor RSPO). De prijzen van Segregated en Mass Balance producten variëren, afhankelijk van het gekozen model en het type product. Voor informatie over deze prijzen kan het beste contact worden opgenomen met de toeleveranciers van vetten en oliën. Meer informatie hierover is te vinden op: http://www.vettefeiten.nl/duurzaamheid/kosten.html.

Een van de zorgen die geuit werd door de deelnemers van de bijeenkomst, is de kans dat de markt van duurzame palmolie implodeert. Omdat de prijs van de GreenPalmcertificaten de afgelopen 3 jaar zeer sterk is gedaald, bestaat er een kans dat producenten minder gemotiveerd zullen zijn om duurzame palmolie te produceren. De vraag werd geopperd of de RSPO het toestaat dat leveranciers certificaten kopen voor hun klanten op basis waarvan hun klanten kunnen claimen dat ze de productie van duurzame palmolie ondersteunen. Dit is mogelijk via het zogenaamde proxy-systeem van GreenPalm. Als deze aanpak gevolgd wordt, wordt de klant -onderneming lid van GreenPalm en machtigt zijn leverancier voor hem te handelen. Het aanmeldformulier op de Greenpalmwebsite geeft op pagina 3 de mogelijkheid iemand te machtigen om voor u de certificaten te kopen (zie www.greenpalm.org/upload/files/31/company_application.pdf). Verder vroeg men zich af of er onderscheid bestaat tussen de kwaliteit van duurzame palmolie en van reguliere palmolie. Dit is niet het geval. De kwaliteit kan wel afhankelijk zijn van het gebied waar de olie vandaan komt. Slot Deze informatieve middag krijgt een vervolg. Op 9 november 2011 organiseert de FNLI in samenwerking met de brancheverenigingen AKSV, BNMF, VAVI en VBZ een informatiemiddag over duurzame palmolie. Het doel van deze bijeenkomst is het verstrekken van duidelijke, concrete en laagdrempelige informatie over de inkoop van duurzame palmolie voor de bedrijven. U bent van harte welkom. Download hier de officiële uitnodiging en hier het programma van de bijeenkomst. Overige: De complete deelnemerslijst en programma van de informatiebijeenkomst Duurzame Palmolie van 7 september 2011 kunt u hier vinden. i Lid van de Executive Board van de RSPO en manager Sustainability, IOI Loders Croklaan ii Oil supply Technology Director, Unilever iii VP Product Integrity, Ahold iv Adviseur MVO, HEMA

Update for Taskforce 7 sept2011 * Global sustainability challenges * How to feed 9 billion people? * Why palm oil? * Is palm oil sustainable, or? * What does RSPO stand for? 1

Update for Taskforce 7 sept2011 Update for Taskforce 7 sept2011 2

Update for Taskforce 7 sept2011 Speed of climate change Growth of world population Growing shortage of resources 3

4

Palm oil is the ideal crop Palm oil is: - the world s most used vegetable oil - harvested all year round - giving the highest yield per hectare - making it the most cost effective vegetable oil. But you (as a buyer) must be selective: - no deforestation - high environmental standards - high social standards This is what RSPO stands for 10 5

Roundtable on Sustainable Palm Oil Started in 2003 with 7 members Multi-stakeholder association -Palm growers, processors, traders -Consumer companies -Retailers -NGO s, banks Now >560 members 1 mln hectares plantation RSPO certified 5 million tonnes of CSPO produced 11 RSPO wants to transform the market, make CSPO the norm Promotes the growth, manufacturing, trade and use of CSPO, offering different supply chain models All members publicly commit to the production, procurement and / or use of sustainable palm oil and have a time bound plan. Audits cover 8 principles, 39 criteria and 120 audit guidance points (average certification procedure takes 6-9 Months). 6

Supply chain models How to buyrspo-certified palm oil? Segregated -certified palm is kept apart throughout the entire supply chain -claim... contains RSPO-certified sustainable palm oil -costs are higher than mass balance Mass balance -certified palm is mixed with conventional palm -claim... supports the production of RSPO-certified sustainable palm oil -costs are higher than certificates Certificates / Book & claim (GreenPalm) -no physical link whatsoever between certificate and actual consumed oil -claim... supports the production of RSPO-certified sustainable palm oil -indicative costs are $5/mt (www.greenpalm.org) 14 7

Principles RSPO Principles & Criteria No. of Criteria Indicators 1 2 8 Commitment to transparency. Classifications 2 3 11 Compliance with applicable laws & regulations. 3 1 2 Commitment to long-term economic & financial viability. 4 8 34 Use of appropriate best practices by growers & millers. 5 6 16 6 11 27 Environmental responsibility and conservation of natural resources and biodiversity. Responsible consideration of employees, individuals and communities affected by growers and mills. 7 7 20 Responsible development of new plantings. 8 1 6 Total 39 124 Commitment to continuous improvement in key areas of activity. 16 8

9

10

Unilever experience in sustainable palm oil sourcing Gerrit van Duijn GLOBAL OILS & FATS Unilever demand Palm Soy Rape Sun EU >200 <50 >200 >200 NA <100 >200 <50 <50 SA <100 >200 <50 <50 AA >500 <100 <50 <50 Palm oil Soybean oil Rapeseed oil Sunflower oil 1

Unilever palm products use Asia, Africa Soap bars (stearin) Unilever not active in cooking oil (olein) Europe, America s Mainly used to structure margarines (stearin & palmkernel oil) Has replaced unhealthy fats like partly hydrogenated (trans) and animal fats No consumer products containing 100 % palm oil A minor component in many food and non-food consumer products 12 billion brands 2

9 containing ingredients derived from palm oil Unilever view on palm oil Palm oil is an important component of people s diets Palm oil can be produced sustainably and profitably using RSPO standards Users of palm oil must incentivise good practice and punish bad Abandoning palm oil is too simplistic from both a social and environmental perspective 3

Unilever activities before 2008 1998 2002 2003 2004 2005 2007 2008 Sustainable agriculture projects in Unilever plantations Sales of plantations to IOI Food safety improvement of supplier plantations Foundation of RSPO Participation in RSPO working groups Sustainability assessment of supplier plantations SPOT project with Sime Darby Symbolic reception first box with RSPO oil Spring 2008 Mid April: High level working group proposed commitments and budget to Unilever board. End April: Unilever board approval. End April: Greenpeace actions against palm oil in Dove. May 1 st : CEO public commitments: - Use as it becomes available. - Traceable sustainable palm oil in Europe by end 2012. - All Unilever palm products sustainable by end 2015. - Support the call for a moratorium to stop deforestation in Indonesia. 4

Greenpeace reaction Activities since 2008, certificates. Greenpalm certificates: We bought and redeemed 185,000 GreenPalm certificates in 2009 Greenpalm certificates for 2010: Palm oil 445.000 bought 100 % redeemed Palm kernel oil 39.500 bought 100 % redeemed Greenpalm certificates for 2011: Total target of 840000 completely covered By 2015 all our global palm oil use will be sustainably sourced 5

Activities since 2008, segregated. Segregated RSPO certified Palm Oil: In the EU, we started to develop the use of segregated RSPO certified palm oil (Chain of Custody certification of more than 25 sites) We concluded deals to secure around 30000 tons of segregated RSPO certified palm oil in 2011 By end 2012 all straight palm oil used in European products will be segregated RSPO certified palm oil We have discussions with palm olein users for a combined development of segregated palm fractions. Consumers and palm oil 1 Palm oil is still not widely known. 2 Those who do know, came to know about it through negative publicity 3 A message need two steps to be effective: 1) educate people about presence of palm oil in products, 2) the importance of sourcing this sustainably. 4 It is much more credible and relevant at corporate level than at brand level. Unilever/Clear study (March 2010) 6

Lessons learned Commitment starts at the top. Reserve budget and act within agreed limits Gradually increase to committed level Define objective: - Disconnect growth from environmental impact. - Corporate Social responsibility. - Consumer benefits? Business growth Environmental impact Time 7

Geachte dames en heren, Op 9 november 2011 organiseert de FNLI in samenwerking met de brancheverenigingen AKSV, BNMF, VAVI en VBZ een informatiemiddag over duurzame palmolie. De dag begint om 14.00 uur en vindt plaats in Zeist. Wij nodigen u hiervoor van harte uit. De informatiemiddag Tijdens de informatiemiddag krijgt u concrete informatie over de inkoop van duurzame palmolie, samenwerking met uw afnemers en leveranciers, certificering, prijsverschillen en het RSPO-trademark. We hebben een aantal interessante sprekers uitgenodigd die u antwoord kunnen geven op al uw vragen over de overstap naar duurzame palmolie. Zo zal o.a. Marieke Leegwater, Manager Duurzame Productie bij het Productschap MVO en voormalig voorzitter van de RSPO Trade & Traceability Working Group, een helder stappenplan presenteren voor bedrijven die duurzame palmolie willen inkopen. En Ruud van der Burg, QA Manager bij Smilde Foods, vertelt over de ervaringen van zijn bedrijf op het gebied van duurzame palmolie. Besluitvorming, obstakels, oplossingen en vervolgstappen in het proces van overstap naar duurzame palmolie komen aan bod. In de bijlage vindt u het volledige programma. Achtergrond Duurzame Palmolie Wereldwijd groeit de vraag naar palmolie als belangrijke grondstof voor de levensmiddelenindustrie. Grootschalige productie hiervan kan ten koste gaan van tropische bossen, die als waardevol ecosysteem een habitat vormen voor talloze plant- en diersoorten en bovendien een natuurlijke opslag van CO 2 mogelijk maken. De FNLI en bovenstaande vier brancheverenigingen zijn lid van de Task Force Duurzame Palmolie en willen daarmee de productie en het gebruik van duurzame palmolie stimuleren. In de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) hebben industrie, retailers en ngo s internationale criteria opgesteld voor een duurzame productie van palmolie, waarbij rekening gehouden wordt met mens, dier en milieu. De productie van RSPO-gecertificeerde palmolie groeit maar vraag en aanbod dienen gestimuleerd te worden om verduurzaming rendabel en effectief te maken. Locatie en aanmelden De bijeenkomst begint om 14.30 uur (ontvangst 14.00 uur) en duurt tot circa 17.00 uur. De middag vindt plaats in Figi Hotel Theater in het centrum van Zeist. Een routebeschrijving vindt u hier. Er zijn geen kosten verbonden aan deze bijeenkomst. U kunt zich aanmelden tot en met 2 november a.s. door een e-mail met uw contactgegevens te sturen naar info@fnli.nl. Meer informatie Voor meer informatie over deze bijeenkomst kunt u contact opnemen met Floor Uitterhoeve via fuitterhoeve@fnli.nl of 070-3365150.

PROGRAMMA Informatiebijeenkomst duurzame palmolie 9 november 2011 14.00 uur Ontvangst 14.30 uur Philip den Ouden Directeur FNLI Philip den Ouden leidt de middag in en kadert de verduurzaming van grondstoffenketens in het verduurzamingsbeleid van de FNLI. 14.40 uur Hidde van Kersen Sustainability Director bij IOI Loders Croklaan Europe en lid van de Executive Board van RSPO Hidde van Kersen geeft een presentatie over het belang van duurzame palmolie, de werking van RSPO-certificering en de verschillende supply chain keuzes die een bedrijf bij inkoop van duurzame palmolie kan maken. 15.00 uur Marieke Leegwater Manager Duurzame Productie bij het Productschap MVO en voormalig voorzitter van de RSPO Trade & Traceability Working Group Marieke Leegwater gaat in op de activiteiten van de Task Force Duurzame Palmolie en presenteert een helder stappenplan voor bedrijven die duurzame palmolie willen inkopen. 15.30 uur Pauze 15.45 uur Ruud van der Burg QA Manager bij Smilde Foods Ruud van der Burg geeft een presentatie over de ervaringen van Smilde Foods op het gebied van duurzame palmolie. Besluitvorming, obstakels, oplossingen en vervolgstappen in het proces van overstap naar duurzame palmolie worden besproken. 16.00 uur Borrel met vraag-en-antwoord tafels Tijdens de borrel kunt u op informele wijze al uw vragen stellen aan de sprekers en andere aanwezige ervaringsdeskundigen. 17.00 uur Einde Informatiemiddag duurzame palmolie 9 november 2011

Aanwezigen Informatiebijeenkomst Duurzame Palmolie 7 september 2011 AANMELDINGEN: 1. Ruud van der Burg Smilde Foods 2. Inge Munniks VBZ 3. Imkje Tiesinga BNMF 4. Leo Vogel, Nevedi /Agrifirm 5. Cornel Boere Agrifirm 6. Hans Leerssen VAVI 7. Aldert van de Kamp Intertaste 8. Emmanuelle Beset Ad van Geloven B.V., Hoofd Inkoop 9. Jaap Oskam President RTRS en CPO Nutreco 10. Hugo Byrnes VP Product Integrity Ahold 11. Johan Hulleman Head of Quality Assurance, METRO Cash and Carry Nederland B.V. 12. Fleur Meerman Adviseur MVO, HEMA 13. Juliane Eykelhoff Sustainability & CSR Manager, Sime Darby Unimills B.V. 14. Hanzo Hendriksen Metro Cash & Carry Nederland, Quality Assurance 15. Gerben de Jonge Donny Craves GASTSPREKERS: 16. Gerrit van Duijn Unilever 17. Hidde van Kersen IOI Loders Croklaan/ Executive Board Member RSPO VANUIT MVO AANWEZIG: 18. Karlijn van Lierop MVO 19. Janneke van der Bijl MVO 20. Marieke Leegwater MVO

Programma informele informatiebijeenkomst Duurzame Palmolie Datum Locatie 7 september 2011, 12.30 15.00 uur Productschap Margarine, Vetten en Oliën, Ampèrelaan 4, Rijswijk 12.30 Aanvang met broodjes lunch 13.00 Start en welkomswoord Karlijn van Lierop, voorzitter Task Force Duurzame Palmolie Stand van zaken Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), door Hidde van Kersen, Executive Board van de RSPO en manager Sustainability bij IOI Loders Croklaan. Praktijkervaring, door Gerrit van Duijn, Oil Supply Technology Director Unilever. Hoe is Unilever te werk gegaan bij de ontwikkeling van een strategie voor de aankoop van duurzame palmolie? Wat zijn de lessons learned van Unilever? 13.45 Plenaire sessie; questions & anwers 14.00 Informeel samenzijn en gelegenheid om bedrijfsspecifieke vragen te stellen en ervaringen uit wisselen 15.00 Afronding Vanuit de Task Force Duurzame Palmolie werken brancheorganisaties met elkaar samen aan het behalen van de doelstelling: Uiterlijk eind 2015 is alle voor de Nederlandse markt bestemde palmolie duurzaam. Deelnemers van de Task Force Duurzame Palmolie Centraal Bureau Levensmiddelenhandel Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie Nederlandse Vereniging Diervoederindustrie Productschap Margarine, Vetten en Oliën Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Eetbare Oliën en Vetten Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie Algemene Kokswaren- en Snackproducenten Vereniging