Handicap door ongeval (beroepsziekte, medische fout...) DE ROL VAN HET VAPH INFORMATIE VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP VLAAMS AGENTSCHAP VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP
WAT VINDT U IN DEZE BROCHURE? 01 Waarom is deze informatie belangrijk voor u? 01 Welke situaties komen in aanmerking? 02 EERSTE STAP? 03 Wat kan het VAPH voor u doen? 04 Wat betekent dit concreet? 05 Vragenlijst van het VAPH 06 Inschrijvingsprocedure vaph 08 BRENG het vaph op de hoogte 09 Wat na een definitieve schaderegeling? 10 Hulpmiddelen en aanpassingen 11 Persoonlijkeassistentiebudget (PAB) 12 zorg 14 Wijziging na definitieve schaderegeling? 15 In een notendop 16 NOG VRAGEN? 16 Waar kan u terecht voor meer informatie over het VAPH?
01 Waarom is deze informatie belangrijk voor u? Welke situaties komen in aanmerking? Een ongeval, beroepsziekte of een medische fout kan ernstige gevolgen hebben. In sommige situaties wordt men geconfronteerd met een blijvende handicap. Is uw handicap het gevolg van een ongeval, beroepsziekte, medische fout of een situatie waarbij een andere partij wettelijk gezien de schade moet vergoeden? Dan doet u in eerste instantie beroep op een verzekeringsmaatschappij of een specifiek fonds. De verzekeringsmaatschappij of het fonds onderzoekt uw vraag. Deze procedure kan soms lang aanslepen (vb. door rechtsprocedures) maar mogelijks heeft u inmiddels wel reeds nood aan hulpmiddelen en/of aanpassingen aan de woning of de wagen. Mogelijks kan u niet langer thuis blijven wonen en bent u aangewezen op ondersteuning of opvang door een gespecialiseerde voorziening of dienst. Of misschien ervaart u de nood aan persoonlijke assistentie in uw dagelijks leven. Wie kan u dit helpen financieren? In deze brochure informeren we u over de mogelijkheden, procedures en afspraken. Verkeersongeval; arbeidsongeval; beroepsziekte; medische fout; ongeval (vb. thuis, bij vrienden of familie);...
02 EERSTE STAP? Welke instantie schakelt u onmiddellijk in om uw schade te vergoeden? Verzekeringsmaatschappij (autoverzekering, familiale verzekering ) of Fonds voor Arbeidsongevallen of Fonds voor Beroepsziekten of Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds Voor de duidelijkheid spreken we vanaf nu enkel nog over verzekeringsmaatschappij of fonds of andere partij. De verzekeringsmaatschappij, het fonds of de andere partij onderzoekt of u recht heeft op een schadevergoeding.
03 Wat kan het VAPH voor u doen? Personen met een handicap worden vaak geconfronteerd met problemen die hun participatie aan het sociale leven belemmeren. In het dagelijkse leven heeft men vaak meer kosten dan anderen. Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (afgekort tot VAPH) wil deze meerkost helpen dragen door een dienstverlening op maat aan te bieden. U kan bij het VAPH terecht voor: financiële tegemoetkomingen voor hulpmiddelen, auto- en woningaanpassingen; een persoonlijke-assistentiebudget (afgekort tot PAB): ondersteuning bij de activiteiten van het dagelijkse leven; begeleiding en opvang door ambulante en (semi-)residentiële voorzieningen. Voor meer informatie over deze verschillende zorgvormen verwijzen we u naar onze brochures of naar onze website www.vaph.be. Het is belangrijk te weten dat de dienstverlening van het VAPH ondergeschikt is aan deze van andere instanties zoals bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen, het Fonds voor Arbeidsongevallen enz Het VAPH zal enkel een tegemoetkoming geven op voorwaarde dat deze andere instanties u nog geen afdoende vergoeding hebben betaald. Het VAPH kan ook aanvullend tussenbeide komen. Zolang de verzekeringsmaatschappij of het fonds u nog geen schadevergoeding heeft betaald, kan het VAPH u in ieder geval wel al tegemoetkomingen betalen.
04 Wat betekent dit concreet? De verzekeringsmaatschappij of het fonds betaalde u nog geen schadevergoeding U kan zich inschrijven bij het VAPH en een goedkeuring vragen voor hulpmiddelen, aanpassingen, begeleiding, opvang of PAB. Als het VAPH uw aanvraag goedkeurt, betaalt het VAPH uw kosten. Het bedrag van deze tegemoetkoming wordt bepaald op basis van de regelgeving van het VAPH. Het VAPH kan de door haar betaalde bedragen in uw plaats terugvorderen van de verzekeringsmaatschappij of het fonds. In juridische termen spreken we hier over wettelijke subrogatie. De verzekeringsmaatschappij of het fonds betaalde u reeds een schadevergoeding U kan zich inschrijven bij het VAPH en een goedkeuring vragen voor hulpmiddelen, aanpassingen, begeleiding, opvang of PAB. Als het VAPH uw aanvraag goedkeurt maar later vaststelt dat uw schadevergoeding gelijk is aan of hoger is dan het bedrag dat het VAPH hiervoor voorziet; zal het VAPH u niet betalen. Stelt het VAPH vast dat uw schadevergoeding minder bedraagt dan het bedrag dat het VAPH hiervoor voorziet; dan betaalt het VAPH het verschil.
05 Vragenlijst van het VAPH Het is zeer belangrijk dat u het VAPH op de hoogte brengt dat u mogelijks een schadevergoeding van een andere instantie kan krijgen. U informeert ons hierover zo snel mogelijk, liefst op het moment van uw aanvraag. Het VAPH bezorgt u dan een vragenlijst. Deze vragenlijst bundelt alle gegevens over het schadegeval, de contactgegevens van uw advocaat en de stand van zaken. Bij deze vragenlijst voegt u ook een kopie van alle belangrijke documenten (vb.rechterlijke uitspraak, medisch deskundigenverslag). Twijfelt u of sommige gegevens wel nuttig zijn of meent u dat uw handicap niet echt het gevolg is van uw opgelopen schadegeval, dan is het toch aangewezen om de vragenlijst in te vullen. Doet u dit niet, dan zal het VAPH u dit naderhand zeker vragen. Hierdoor kan de afhandeling van uw dossier vertraging oplopen.
06 Inschrijvingsprocedure vaph De vragenlijst moet ingevuld worden wanneer u een aanvraag voor inschrijving en/of bijstand indient bij het VAPH. We schetsen hier kort de inschrijvingprocedure: Stap 1 U kan zich inschrijven door het formulier Aanvraag tot inschrijving en bijstand in te vullen en op te sturen naar de provinciale afdeling van het VAPH. Is uw handicap het gevolg van een schadegeval waarvoor een andere partij u moet vergoeden of reeds vergoed heeft, dan vermeldt u dit ook op het aanvraagformulier. Stap 2 U contacteert een door het VAPH erkend multidisciplinair team (afgekort tot MDT). Dit team maakt het multidisciplinair verslag op en zal u zeker vragen of uw handicap het gevolg is van een schadegeval waarvoor een andere partij u moet vergoeden of reeds heeft vergoed. Het MDT zal u vervolgens begeleiden om de vragenlijst in te vullen. Op basis van uw aanvraagformulier én het multidisciplinair verslag beslist het VAPH of u voldoet aan de inschrijvingsvoorwaarden, en of de door u gevraagde bijstand verantwoord is. De vragenlijst over het schadegeval waarvoor een andere partij u moet vergoeden of vergoed heeft, laat het VAPH toe uw dossier goed op te volgen zodat uw rechten op een zo volledig mogelijke schadevergoeding gewaarborgd zijn. Bezorg het VAPH dan ook alle belangrijke documenten. Meer informatie over de inschrijvingsprocedure vindt u terug in onze brochure Hoe inschrijven bij het VAPH? of op onze website www.vaph.be.
07
08 Breng HET VAPH OP DE HOOGTE U houdt het VAPH op de hoogte over alle belangrijke gegevens en stappen die te maken hebben met uw schadegeval. Dit kan gebeuren via uw advocaat of elke andere persoon of instantie die u bijstaat tijdens uw schadeprocedure. Indien uw schadegeval definitief is geregeld of als deze definitieve regeling nabij is, dan dient u er in het bijzonder op te letten dat u zeker volgende stukken overmaakt aan het VAPH: een kopie van de minnelijke regelingsovereenkomst, meestal dading genoemd; voordat deze overeenkomst door de partijen is ondertekend; een kopie van de uiteindelijk afgesloten minnelijke regelingsovereenkomst of de rechterlijke uitspraak waarin uw schadegeval definitief is geregeld; alle documenten waaruit duidelijk blijkt voor welke schadeposten u werd vergoed en voor welk bedrag. Het is in uw belang om ons zo nauwkeurig mogelijke gegevens te bezorgen in verband met de berekening van uw schadevergoeding. U betrekt hierbij het best uw advocaat.
09 Wat na een definitieve schaderegeling? U kan éénmaal een vergoeding ontvangen voor eenzelfde vorm van bijstand. Dit betekent dat u de schadevergoeding van de verzekeringsmaatschappij of het fonds niet kan samenvoegen met de vergoeding die u ontvangt van het VAPH. In juridische termen spreken we hier over cumulverbod. Een voorbeeld Door uw ongeval kan u niet thuis blijven wonen en daarom verblijft u in een tehuis werkenden. De meeste kosten voor opvang en begeleiding in dat tehuis betaalt het VAPH in afwachting van een definitieve schaderegeling. Zodra deze gekend is worden de kosten voor opvang en begeleiding betaald door de verzekeringsmaatschappij of het fonds. De reeds gemaakte kosten worden door de verzekeringsmaatschappij of fonds terugbetaald aan het VAPH. Op deze manier draagt de verzekeringsmaatschappij of het fonds uiteindelijk de volledige kost. Dekt uw schadevergoeding niet alle kosten, dan past het VAPH het verschil bij tot het bedrag dat het hiervoor voorziet. Het VAPH kan opnieuw tegemoetkomingen toekennen na uitputting van uw schadevergoeding. Dit kan alleen onder de volgende voorwaarden: de schadevergoeding werd beheerd als een goede huisvader; de schadevergoeding voor hulpmiddelen of aanpassingen, voor hulp van derden of ondersteuning door een voorziening werd hiervoor aangewend. De toepassing van deze regel verschilt naargelang de bijstand die u vraagt. Let op: in sommige situaties is er toch nog een wijziging aan de definitieve schaderegeling mogelijk. U vindt meer informatie verderop in deze brochure.
10 Hulpmiddelen en aanpassingen Het VAPH kan enkel financieel tussenkomen voor hulpmiddelen, auto- en woningaanpassingen die niet gedekt zijn door de schadevergoeding. Is de schadevergoeding lager dan het bedrag dat het VAPH hiervoor voorziet; dan past het VAPH het verschil bij. Een voorbeeld: De verzekeringsmaatschappij betaalt 1400 euro schadevergoeding voor de aanpassing aan uw auto waarbij de remmen en gas op het stuur geplaatst worden. U dient een aanvraag in bij het VAPH voor een tegemoetkoming in deze kosten. Het VAPH voorziet hiervoor een bedrag van 1 595,85 euro. U merkt hier dat de schadevergoeding van de verzekeringsmaatschappij lager is dan de tussenkomst van het VAPH. Het VAPH legt het verschil van 195,85 euro (1 595,85 euro - 1 400 euro) bij. Wenst u meer informatie over hulpmiddelen, auto- en woningaanpassing dan verwijzen we u naar de brochure Hulpmiddelen en aanpassingen of naar onze website www.vaph.be.
11 Persoonlijkeassistentiebudget (PAB) Het PAB is een budget dat het VAPH aan personen met een handicap geeft. Met dat budget kan u assistentie thuis, op school of op het werk organiseren en financieren. Ontvangt u van de verzekeringsmaatschappij of het fonds een vergoeding voor hulp van derden dan wordt het bedrag van deze vergoeding in mindering gebracht van het persoonlijkeassistentiebudget. Deze vermindering gebeurt op het jaarlijks toegekende PAB. De vergoeding voor hulp van derden wordt doorgaans uitgekeerd in één van deze twee vormen: jaarlijkse rente: Het PAB-jaarbedrag wordt verminderd met het jaarlijkse bedrag dat u ontvangt van de verzekeringsmaatschappij of het fonds. Een voorbeeld: In 2009 bedraagt uw PAB 13 872,96 euro. In 2009 ontvangt u van de verzekeringsmaatschappij 3 000 euro jaarlijkse rente. Uw reële PAB voor 2009 bedraagt dus: 13 872, 96 euro 3 000 euro = 10 872,96 euro éénmalige schadevergoeding of kapitaal: Opdat het VAPH dit bedrag jaarlijks in mindering kan brengen van het u jaarlijks toegekende PAB zal het VAPH het éénmalige kapitaal herleiden tot een jaarlijkse vergoeding. Opdat het VAPH een correcte berekening kan maken is het noodzakelijk dat het VAPH op de hoogte is van de wijze waarop uw éénmalige schadevergoeding werd berekend. U bezorgt daarom ook alle nuttige documenten aan het VAPH. Het VAPH laat u dan weten op welk PAB u mogelijks nog recht heeft. Wenst u meer informatie over een persoonlijke-assistentiebudget, dan verwijzen we u naar onze gelijknamige brochure of naar onze website www.vaph.be.
12 Zorg Onder zorg verstaan we alle vormen van begeleiding en opvang die het VAPH mogelijk maakt. Het VAPH neemt het merendeel van de kosten voor deze zorg op zich door subsidies te geven aan de diensten en voorzieningen. Tijdens de onderhandelingen met de verzekeringsmaatschappij of het fonds is het belangrijk dat u aandringt op een aparte schadepost voor ondersteuning en opname door een voorziening enerzijds en hulp van derden anderzijds. Het is immers bijvoorbeeld mogelijk dat u nood heeft aan hulp van derden in de thuissituatie maar dat u overdag naar een dagcentrum gaat. De subsidies van het VAPH kunnen niet samengevoegd worden met de schadevergoeding die de verzekeringsmaatschappij of het fonds aan u uitkeert. Hoe regelen we dit in de praktijk? Overeenkomst tussen u en het VAPH U heeft de goedkeuring van het VAPH om beroep te doen op begeleiding of opvang, bijvoorbeeld in een tehuis werkenden. U sluit een overeenkomst af met het VAPH waarin het volgende wordt opgenomen: het VAPH subsidieert uw verblijf in het tehuis werkenden (de voorziening); u betaalt deze subsidies terug, door beroep te doen op uw schadevergoeding (van de andere partij); na uitputting van het schadebedrag subsidieert het VAPH verder uw verblijf in het tehuis werkenden. Op het moment dat uw schadevergoeding uitgeput is, wordt deze overeenkomst beëindigd. Het VAPH subsidieert verder zonder dat u moet terugbetalen.
Overeenkomst tussen u en de voorziening U besluit zelf naar een voorziening te stappen en samen met deze voorziening de kostprijs voor uw verblijf af te spreken. U sluit hierover een overeenkomst af met de voorziening. Het VAPH subsidieert de voorziening dan niet voor de ondersteuning die ze u biedt. U heeft ook geen goedkeuring van het VAPH nodig om in deze voorziening te verblijven. Kreeg u reeds deze VAPH-goedkeuring, dan wordt de beslissing opgeschort. Ontvangt u een jaarlijkse rente waarbij het bedrag van de rente echter kleiner is dan het subsidiebedrag van het VAPH, dan kan u het VAPH vragen het verschil bij te passen. Hierbij heeft u wél een goedkeuring van het VAPH nodig. Op het moment dat uw schadevergoeding uitgeput is, kan u aan het VAPH vragen uw verblijf te betalen. Op dat moment heeft u ook een goedkeuring nodig van het VAPH. De eventuele opschorting van de beslissing wordt ongedaan gemaakt. U zal moeten aantonen dat het schadebedrag werd aangewend: als een goede huisvader; voor hulp van derden of begeleiding en opvang door een voorziening. Wenst u meer informatie over de verschillende zorgvormen dan verwijzen we u naar de brochure Thuis wonen of in een voorziening? Wat is mogelijk? of naar onze website www.vaph.be.
14 WIJZIGING NA DEFINITIEVE SCHADEREGELING In principe kan u van de verzekeringsmaatschappij, het fonds of de andere partij geen schadevergoeding meer ontvangen zodra er een definitieve regeling afgesloten is. Op deze regel zijn er echter twee uitzonderingen: Voorbehoud in de definitieve regeling Een voorbehoud betekent dat uw schadedossier opnieuw geopend wordt in situaties die in het voorbehoud zijn opgenomen. Voorbeelden: voorbehoud voor een toekomstige opname in een voorziening; voorbehoud voor een toekomstige nood aan hulpmiddelen. Richt u zich in deze situatie tot het VAPH dan dient u op grond van dit voorbehoud eerst uw verzekeringsmaatschappij, fonds of andere partij aan te spreken. Ook hier kan het VAPH u een tegemoetkoming geven in afwachting van een schadevergoeding door de verzekeringsmaatschappij of het fonds. Later zal het VAPH deze bedragen terugvorderen van de verzekeringsmaatschappij of het fonds. Arbeidsongevallen Na de definitieve regeling bij arbeidsongevallen blijft de mogelijkheid bestaan om later een schadevergoeding voor materiële bijstand (hulpmiddelen of autoaanpassingen) aan te vragen. De verzekeringsmaatschappij of het fonds onderzoekt op dat moment het oorzakelijk verband met uw arbeidsongeval. Vraagt u ook aan het VAPH een ondersteuning voor hulpmiddelen of autoaanpassingen, dan dient
u deze vraag in de eerste plaats ook te stellen aan de verzekeringsmaatschappij of het fonds, bij voorkeur zelfs vóórdat u het VAPH inschakelt. Voordat het VAPH uw aanvraag goedkeurt, vragen wij u om het bewijs te leveren dat u deze aanvraag eveneens gericht heeft tot de arbeidsongevallenverzekering of het fonds. Ook hier kan het VAPH aan u tegemoetkomingen verlenen, in afwachting van de beslissing van de arbeidsongevallenverzekering of het fonds. Later zal het VAPH deze bedragen terugvorderen van de verzekeringsmaatschappij of het fonds. In een notendop U spreekt steeds eerst uw verzekeringsmaatschappij, fonds of andere partij aan om daar een zo volledig mogelijke schadevergoeding te bekomen. U schrijft zich daarna in bij het VAPH. Is uw schadevergoeding nog niet bepaald, dan zal het VAPH, via uw advocaat, erop toezien dat uw schadevergoeding correct en voldoende groot is. Dit voor zover deze betrekking heeft op ondersteuning waarvoor het VAPH bevoegd is. Het is de taak van het VAPH om u: te vergoeden in afwachting van een definitieve schaderegeling bij uw verzekeringsmaatschappij, fonds of andere partij; het verschil te betalen, indien het VAPH voor deze bijstand een hogere vergoeding voorziet; te helpen een zo volledig mogelijke schadevergoeding te bekomen van de verzekeringsmaatschappij, fonds of andere partij. TIP Bezorg het VAPH alle belangrijke informatie en stand van zaken over uw schadedossier. Een goede samenwerking tussen u, de verzekeringsmaatschappij, het fonds of andere partij en het VAPH waarborgt u een maximale schadevergoeding.
16 Nog vragen? In deze brochure tracht het VAPH u te informeren over de basisafspraken. Elk dossier, elke aanvraag is echter zo specifiek dat u mogelijks nog bijkomende vragen heeft waarop u in deze brochure geen antwoord vindt. De juridische dienst van het VAPH helpt u graag verder. VAPH Juridische dienst Sterrenkundelaan 30 1210 Brussel T 02 225 84 83 of 02 225 84 48 F 02 225 84 05 wettelijkesubrogatie@vaph.be WAAR KAN U TERECHT VOOR MEER INFORMATIE OVER HET VAPH? Themabrochures Wil u meer weten over de dienstverlening van het VAPH, aarzel dan niet om een van onze brochures aan te vragen. Er zijn al brochures verschenen over volgende onderwerpen: U heeft een handicap. Waar kan u terecht? Hoe inschrijven bij het VAPH? hulpmiddelen EN AANPASSINGEN Thuis wonen of in een voorziening? wat is mogelijk? persoonlijke-assistentiebudget Een zelfstandiger leven voor personen met een handicap Voor algemene vragen kan u terecht bij de communicatiedienst: VAPH communicatiedienst Sterrenkundelaan 30 1210 Brussel T 02 225 85 97 F 02 225 84 05 informatie@vaph.be www.vaph.be
Voor vragen over uw persoonlijk dossier kan u terecht bij de provinciale afdelingen: Provinciale afdeling Antwerpen Potvlietlaan 5 2600 Berchem T 03 270 34 40 F 03 270 34 41 antwerpen@vaph.be Provinciale afdeling Limburg Ilgatlaan 7 3500 Hasselt T 011 27 43 54 F 011 28 51 09 hasselt@vaph.be Provinciale afdeling Oost-Vlaanderen Kortrijksesteenweg 788 9000 Gent T 09 269 23 11 F 09 269 23 39 gent@vaph.be Provinciale afdeling West-Vlaanderen Magdalenastraat 20 8200 Brugge T 050 40 67 11 F 050 39 36 80 brugge@vaph.be Provinciale afdeling Vlaams-Brabant Brouwersstraat 3 3000 Leuven T 016 31 12 11 F 016 31 12 29 leuven@vaph.be Antennepunt Brussel Sterrenkundelaan 30 / lokaal 004 1210 Brussel T 02 225 84 62 F 02 225 84 05 brussel@vaph.be Openingsuren: maandag en woensdag van 9.15 tot 12.15 uur en van 14 tot 16 uur (in juli en augustus enkel op woensdag). Ondervindt u problemen met de dienstverlening of met een dienst van het VAPH, dan kan u een klacht indienen bij de klachtendienst van het VAPH: VAPH KLACHTENdienst Sterrenkundelaan 30 1210 Brussel T 02 225 85 97 F (algemeen nummer) 02 225 84 05 klachten@vaph.be 17
mei 2009 - D/2009/6274/6 VLAAMS AGENTSCHAP VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP INFORMATIE VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP