BOMEN STERVEN STAANDE...!



Vergelijkbare documenten
Ziekten en plagen: houtrot

Loof-en naaldbomen. Naam :

Op (Bemoste) beukenstam kunnen meerder soorten tegelijkertijd voorkomen, bv - zwavelkop - - platte tonderzwam -

Ziekten en plagen: houtrot. Wat gaan we zien? Afgrendeling in bomen. Afgrendeling in bomen (CODIT) Wat is houtrot + verschillende types rot

1. Geheimen. 2. Zwammen

INHOUD. 1. Zwammen 02 - Vliegenzwam 03 - Eekhoorntjesbrood 03 - Aardappelbovist 04 - Stinkzwam Beuk Eik 06

Relatie bodemstructuurbodemschimmels

klimaatstad herfst Paddenstoelen klimaatstad

Paddestoelen zelf kweken

Wat is essentaksterfte?

Bos & milieu. Bomen 2013/12

Verslag paddestoelenexcursie Zurenhoek, 6 oktober Tekst: Kirsten Dekker Foto's: Joke de Visser, DirkJan Dekker

NATUURRIJK TESPELDUYN OKTOBER 2018

Wat is essentaksterfte?

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

Essentaksterfte. augustus 2013 BTL Bomendienst Arnold Meulenbelt

inhoud 1. Inleiding 3 2. Schimmel 4 3. De paddenstoel 5 4. Uit het leven van een paddenstoel 7 5. Soorten paddenstoelen 6.

PRAKTIJKADVIES. Phytophthora ramorum. en het beheer van Rhododendron in bossen en natuurgebieden

Jurgen Vansteenkiste : Atlas Atheneum Gistel. Dwarse doorsnede van een boomstam

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

Bodemziekten in prei van dichtbij bekeken

Paddenstoelvriendelijk beheer van lanen en parken

Schimmels.

' Educatieve dienst 2007 'Winkelen in het bos' Winkelen in het bos

Paddestoelen tocht op landgoed Sandwijck te De Bilt.

Waarvan leven paddenstoelen? Paddenstoelen (schimmels met vruchtlichamen dus) leven en groeien voornamelijk door organisch materiaal zoals takken,

Houtaantasting onder water -stopt het ooit-

Paddenstoelen, waarzeggers van het bos

Beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer. IWT-project nr

Ziekten, plagen en afwijkingen 6

Paddenstoelen, waarzeggers van het bos. Informatie over: Functies van paddenstoelen:

Paddenstoelen kweken in de klas

M.W.W. - Mycologische Werkgroep Waasland sinds 24 oktober 2011 (~170x / ~400 taxa)

Baobab boomverzorging European Tree Worker

Paddenstoelenexcursie in het Warmonderbos

5e NIBI conferentie voor vmbo en onderbouw havo/vwo

Wandeling n 7 : Chêne à l'image : Durbuy Bewegwijzering :

Meeldauwen. Onbekend? Leiden Raf Leysen

DELTALOCATIE DEN DOLDER Projectnummer Van Wijnen Projectontwikkeling Midden B.V. Postbus AD HARDERWIJK

Wat met zieke bomen? Wat gaan we doen?

Resultaten. Toelichting abundatiekaart en aantalsschatting Zwarte Specht Veluwe. Henk Sierdsema, Sovon Vogelonderzoek Nederland.

Schimmels. Schimmelziektes in sportvelden en gazons

Project Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen

Naam:...

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 19 december Beste natuurliefhebber/-ster,

Informatie reader. Over bomen

WORD EEN ECHTE bomenkenner!

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:

Jcdegids.be. Een inleiding tot de paddenstoelengeslachten. 18/01/2014 JC Delforge

Kennisnet community 5-6 / herfst 2006

Werkbladen. Kiezen voor Bomen. voor de leerlingen

Cursus Hout in Boomopbouw en -architectuur

Paddenstoelentocht 4 lja, 24 oktober 2017

UITGELICHT 1 OEN IK DEZE MOOIE SPONSZWAM

Vissige russula s komen voor in alle kleuren van de regenboog? De geur is zeer kenmerkend.

Antwoorden Biologie Planten

Een bijzondere ontmoeting.

Plantenkennis. Bomen. lijst 1. Deel 2 G41-G31-GB1+2

Praktische opdracht Biologie Natuurlijke ordening

KLEE JENNE ILYANO KARA ROZELIEN QUINN NIENE FLEUR V. NOAH JULES NINA. Project Bomen

Wat gaat er gebeuren in het Oosterpark?

Weerbaar telen Micosat

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 januari 2014

Paardenstaart (Equisetum)

Boekverslag door O. 810 woorden 28 juni keer beoordeeld. Verslag Praktische Opdracht Ordening

ONBEKENDE BOOMAANTASTINGEN. December 2009

Opdrachtgever. : Gemeente Breda : Toezichthouder. : J.L. de Jong Deelopdracht / perceel. : Mechelenstraat NTO-formulier nummer : -

WARANDE. bijeenkomst aanpak laanbeplanting. 25 juni 2015

(FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS

Geeft bodemziekten geen ruimte!

Aantal ademhalingen (per minuut) van een egel tijdens zijn winterslaap


LEVEN MET BOMEN. Dirk Criel

Hout B R I C O F I C H E

Winterpaddenstoelen in het Weerterbosje en omgeving Auteur: Jos Lenaerts

INVENTARISATIE PAARDENKASTANJES WARANDE SCHIEDAM 11 JANUARI 2017

Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

Zwammen: 8 12 jaar (handleiding)

Bloeiend plantje Spoor van een dier

Boomveiligheidscontrole Golfclub Driene

VASTE PLANTEN toepassen

Waarden en belangen De waarden en belangen van de lanen worden vanuit een viertal, verschillende invalshoeken bekeken.

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 24 november Beste natuurliefhebber/- ster,

Wat gaat er gebeuren in de Wevershoek?

Zetel LESVOORBEREIDING. Datum : 20/04/2004 Lesnummer : Klas :. BVLg

Hout. Primaire en secundaire groei. Primaire groei : bij kruidachtige planten (wortel, stengel, ) zie cursus plantkunde

Gemeente Zwijndrecht. Kapvergunningen. Planning bomen verwijderen in de periode van t/m

Thema 1 De wereld om je heen

Bodem. Bodemleven. Bodemverzorging. Gevorderdencursus dl 1 TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

Planten. over bloemetjes en bijtjes Knollen en citroenen

Holte in de stamvoet en de stam:

BOOM de kampioen. vertelt over de plek die alle bomen over de hele wereld in ons. Er zijn ontelbaar veel boomsoorten en soms heeft een boom

Overzicht haagconiferen

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei.

Workshop Najaarsproblemen bieten en cichorei. Hoe stel ik de juiste diagnose?

MIJN AROMATISCHE PLANTEN

Samenvatting Planten VMBO 4a Biologie voor Jou

Transcriptie:

BOMEN STERVEN STAANDE...! Over stoere bomen en... straffe killers! Citeren als: Bomen sterven staande.. PSGKruin November 2013 Freddy Moorthamer

Linde Kruibeekse kreek Bazel (nov '13)

Beuk Hof ter Saksen Beveren (10 okt '13)

Beuk Wissekerke Bazel (nov '13)

Parken, plantsoenen oude cultuurbosjes (Eik, Populier, naaldhout...) Stronken (lanen, bermen...) Op en rond omgevallen bomen Dikwijls schijnbaar op de grond (begraven hout, wortelresten...) meestal in dichte toefen bijeen > HONINGZWAMMEN

HONINGZWAM - Armillaria Fr. Tête de Méduse GELE / mellea KNOL / lutea SOMBERE / ostoyae (obscura)

HONINGZWAMMEN Armillaria Witsporige plaatjeszwammen (basidiomyceten) met typische honinggeel-bruine, +/- geschubde hoed; (lange) steel al of niet met duidelijke ring, met schubjes onder de ring; soms knolvormig verdikte voet. Plaatjes nogal uiteen, smal aangehecht tot iets aflopend Meestal gebundeld OP hout

Honingzwammen TAXONOMIE vroeger één soort, nu 5-tal genetische soorten Vroeger: familie Tricholomataceae, Ridderzwammen: "verzamelbak" van witsporige hoed/steel-zwammen Nu: fam. Physalacriaceae met o.a. Flammulina (Fluweelpootje!), Xerula (Beukwortelzw.), Oudemansiella (Porseleinzwam op beuk), Strobilurus (op kegels pijn en den)

Honingzwammen KENMERKEN Knolhoningzwam: vergankelijke ring. Onschuldige houtverteerder (ondergronds hout, afgestorven worteldelen, dikwijls na snoei); schijnbaar op de grond. Sombere h.: vleeskleurig bruine hoed met fijne schubjes; wollige witte blijvende ring met bruine schubjes. Necrotrofe parasiet + saprofiet op stam en stambasis, op loof- en naaldhout (vooral monoculturen), voorkeur op hogere, zure zandgronden. Echte h.: Hoed en steel geel, glad met schubjes; brede wit-gele minder persistente ring met gele onderzijde. Necrotrofe parasiet, voorkeur loofbomen op rijkere bodems (rivierengebied).

Honingzwammen ECOLOGIE Sombere en Echte h.: "schrik van de bosbouwer"! (samen met de Dennenmoorder op naaldbomen). van onschuldige SAPROFIET (afbraak dood hout) naar gevaarlijke PARASIET van gezond levend hout. Vormt "pseudomycorrhiza", dringt binnen via de wortels en verder naar de sapstromen achter de bast. Veroorzaakt WITROT (vreet houtskelet op!) Gemengde bossen bieden méér weerstand. Concurrentie met andere schimmels (Trichoderma viride...). Bekalking helpt niet, integendeel (bevordert N-dynamiek)

Dennenmoorder (Heterobasidion annosum)

Trichoderma viride (ongeslachtelijke ascomyceet) biofungicide

RHIZOMORFEN Taaie vetervormige wortelachtige snoeren.

Honingzwammen "RHIZOMORFEN" Overlevingsstrategie vh mycelium: gebundelde snoeren van witte myceliumdraden met taaie zwarte buitenlaag. Bestand tegen vuur en periodes van droogte. Groeien ongev. 1m/jr. Kruipen voort in de bodem, ook langs ongunstige trajecten! Grootste organisme: 8,8km2, enkele 1000en jaren oud! Vooral verzwakte bomen. Ook gezonde bomen "onder stress": grondwaterdaling, verkeersschade... Infectie via sporen: weinig (zie dia kweekcultuur). Luminescerend! (zwak oplichtend in donker)

Laboratoriumkweek van Honingzwam met vorming van rhizomorfen op primair mycelium

Honingzwammen REMEDIE??? tuinbouw: Onderhoud en bestrijding: parasiet op bollen, kruiden, (monoculturen!), bomen & heesters. groenten > stronken + wortels + rhizoom verbranden > bodem ontsmetten met formaline en carbolineum. > (ANB) afgeknakte aangetaste bomen waarvan binnenste tot sponzig "moes" is verteerd: resterende stomp uitbranden; bast herstelt zich aan binnenkant en boom kan zelfs verder uitschieten.

Honingzwammen nog ECOLOGIE méést bestudeerde genus omwille van vernietigende impact op bosbestanden, zowel loof- als naaldhout. Naast de bioluminescentie toch nog "lichtpuntje" voor deze "wood-killer": een positief orchideeën vormen symbiose (door endomycorrhiza) met mycelium van Echte honingsommige zwam. (de meeste terrestrische orchideeën gaan obligate symbiose aan met bodemschimmels voor de ontkieming van hun zaden en ontwikkeling van de wortelstok).

Meeste basidiomyceten Geen gespen

Honingzwammen CULINAIR Ondanks z'n kwalijke reputatie geldt Honingzwam als eetbaar, zij het met gemengde gevoelens! Alleen de hoeden, zéér goed laten koken en zelfs braden! Uitgesproken champignon- en notensmaak! Canadese prairies: "Honey fungus" onbekend bij de inwoners veelal van Oekraïnse afkomst. Wel héél gegeerd als "Pidpenky" (=van onder aan de stam). Oostblok:" één van de beste wilde zwammen en hoog geprijsd, hoger dan morieljes en cantharellen!" MAAR: niet samen met alcohol (12u voor, 24u na), anders misselijkheid en braken.

Hollandse linde aan Kruibeekse kreek: beschadiging schors resten van rhizomorfen Wortelopslag : Nieuw leven???

Beuk HTS: resten van Platte tonderzwam: jaar-groei-lagen!!! - Witrotter

Porseleinzwam Oudemansiella mucida Saprofiet, bevat krachtig fungicide strobilurine!

Wissekerke Bazel: afgezaagde Linde: Witte bultzwam vreet de resten op... Maar er is NIEUW LEVEN NA DE DOOD!!!

Honeybee-beer SMAKELIJK En Dank voor Uw aandacht!!!