INHOUD. 1. Zwammen 02 - Vliegenzwam 03 - Eekhoorntjesbrood 03 - Aardappelbovist 04 - Stinkzwam Beuk Eik 06

Transcriptie

1 Biotoop: het bos BOSPLANTEN INHOUD 1. Zwammen 02 - Vliegenzwam 03 - Eekhoorntjesbrood 03 - Aardappelbovist 04 - Stinkzwam Beuk Eik 06 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP:

2 DE ZWAMMEN Kies hieruit: bladgroen - humusrijke - parasieten - saprofieten - vruchtlichaam - wind - zwamvlok aardappel - aasvliegen - buikzwammen - buisjeszwammen - duivelsei - eetbare - giftig - loofbossen - manchet - netvormige - ongesteeld - plaatjeszwammen - slijm - sporen - verspreiding - wratten 00. Inleiding: Zwammen hebben een duidelijk zichtbaar A-1 : hoed op steel. Het laat talloze sporen vrij, die meegevoerd worden met de A-2 Nieuwe planten ontstaan uit die uiterst kleine sporen. De eigenlijke plant, A-3 genaamd, vertoont een netwerk van fijn vertakte draden in de grond. Zwammen hebben geen A-4 die nodig is om zelf voedsel te produceren: - de A-5 halen hun voedsel uit levend materiaal; - de A-6 of afvaleters halen hun voedsel uit half vergaan plantenmateriaal en dood hout. Zwammen rijpen vooral in het vochtige najaar, op A-7 plaatsen in het bos. Ze worden opgedeeld op grond van de manier waarop ze sporen vormen. Enkele belangrijke groepen zijn: - plaatjeszwammen - buisjeszwammen - buikzwammen - inktzwammen Algemeen A-2 A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP:

3 20. : meestal in dennen- en berkenbossen het najaar DE VLIEGENZWAM 30. : sporenplanten: zwammen: A : hoed: oranjerode kleur bovenaan: witte B-1 onderaan: plaatjes voor spoorvorming steel: bovenaan: witte vliezige ring of B-2 onderaan: knolvormige verdikte voet, voorzien van een beurs 80. : - het rode vlies van de hoed bevat een zwak insecticide - voor de mens is de vliegenzwam C-1 HET EEKHOORNTJESBROOD 20. : meestal in A-1, soms in naaldbossen reeds zichtbaar vroeg in de zomer 30. : sporenplanten: zwammen: A : hoed: bovenaan: licht- of donkerbruine kleur onderaan: buisjes eerst witachtig, later groenachtig steel: bleekbruin met B-1 tekening 80. : - het eekhoorntjesbrood is een C-1 paddestoel: zowel voor de mens, de eekhoorn als andere dieren A-2 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP:

4 DE AARDAPPELBOVIST 20. : in loofbossen zomer en herfst 30. : sporenplanten: zwammen: A : hoed: knolvormig: lijkt op een B-1 geelachtig tot okerkleurig tuw oppervlak bedekt met schubjes steel: B-2 op de grond 70. Voortplanting: bij rijpheid barst de wand open en komt een bruinogig wolkje C-1 te voorschijn dat door de wind wordt verspreid 80. : - groeien in groepjes - giftig voor de mens Voortplanting DE STINKZWAM 20. : in loofbossen zomer en hefst 30. : sporenplanten: zwammen: stinkzwammen 40. : ontwikkeling: de zwam ontwikkelt zich vrijwel volledig in een B-1 : een eivormig omhulsel bij rijpheid: snelle groei van de steel (15 cm in 1 h) hoed:: gerimpeld en kegelvormig bedekt met een stinkend groenachtig B-2 waarin de sporen zitten steel: vrij dik, poreus en niet erg stevig 70. Voortplanting: C-1, aangelokt door de stank, voeden zich met het slijm sporen blijven aan de pootjes hangen en zorgen zo voor de C-2 Voortplanting C-2 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP:

5 DE BEUK Kies hieruit: beukennootjes - brandhout - das - gladde - insectenbloeier - katjes - loofbomen - meubels - veernervig 20. : in loofbossen 30. : zaadplanten: A : wortel: vertakt stam: rechtopstaand en houtachtig grijsgroene, B-1 schors, zonder diepe groeven knoppen: lang en puntig door glimmende bruine schubben bedekt blad: staan verspreid enkelvoudig B-2 gegolfde bladrand bloem: hangende veelbloemige B-3 (= meeldraadbloemen) B-4 en windbloeier vrucht: droog de bruine B-5 zitten in een stekelig bolstertje barst open bij rijpheid met 4 kleppen B-3 B-4 B : hoogte: kan zo n 30 m bereiken bloeitijd: mei beukennootje: voedsel voor C-1 en mens houtsoort: tamelijk hard, wit hout dat zich gemakkelijk laat splijten grondstof voor C-2, papier en speelgoed voor C-3 en houtskool C-2 C-3 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP:

6 DE EIK Kies hieruit: alleenstaande - duurzaam - gegroefde - gelobde - kroon - levensgemeenschap - licht - loofbossen - looizuur - napjes - steunbalken - windbloeier - zomereik 20. : in A-1, parken en langs wegen de mooiste eiken groeien op vruchtbare plaatsen 30. : zaadplanten: loofbomen inheems: de A-2 : bijna ongesteelde bladeren en gesteelde eikels (Stieleiche) de wintereik: gesteelde bladeren en ongesteelde eikels (Traubeneiche) A : uitzicht : B-1 of solitaire eik - korte dikke stam met enorme B-2 - takken beginnen laag tussen andere bomen in een bos - zoekt het B-3 : een echte zonaanbidder - rijzige, hoge stam met vrij kleine kroon wortel: vertakt stam: rechtopstaand en houtachtig donkergrijs en diep B-4 schors rijk aan B-5 : een grondstof voor de leerlooierij knoppen: bruin van talrijke schubben voorzien blad: staan verspreid enkelvoudig en veernervig B-6 bladrand bovenaan donkergroen, onderaan blauwachtig groen bloem: hangende geelgroene katjes insectenbloeier en B-7 vrucht: droog eikels in B-8 B-3 B-4 B-5 B-6 B-7 B-8 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP:

7 80. : hoogte: kan zo n 30 tot 40 m bereiken leeftijd: kan 3 tot 4 eeuwen oud worden bloeitijd: mei gastheer: middelpunt van een C-1 - luchtige kroon: laat voldoende licht door opdat er bodemplanten en struiken onder de eik zouden kunnen groeien - allerlei insecten, vogels en zoogdieren leven op en rondom de eik houtsoort: uitstekende kwaliteit: hard, stevig en C-2 grondstof voor scheepbouw, meubels en C-3 voor brandhout C-2 C-3 Wereldoriëntatie: natuur: bosplanten VCS-M: L-6 JP: