Inhoud. Gebruikersbulletin 2 De wereld in getallen. Voorwoord. Schriftelijke toetsen in De wereld in getallen

Vergelijkbare documenten
DIDACTISCH GROEPSPLAN

Informatiebrochure. Maatwerk rekenen. Een remediërend rekenprogramma voor het basisonderwijs en het speciaal onderwijs. Malmberg, s-hertogenbosch

Plezier in rekenen. Scholing. Scholing. Plezier in rekenen leerjaar 5 versie 1.0. Inhoudsopgave

Alles over. Wereld in getallen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Rekenrijk. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN:

Voor scholen die overstappen van Pluspunt 2 naar Pluspunt 3

Tafelplan Werkwijze voor het aanleren en automatiseren van de keertafels (en de deeltafels). in groep 4, 5 en 6.

Taal actief 3 taal groep 4-8

Het werken met een weektaak is snel duidelijk voor ze. A Wijfjes, KBS Sint Nicolaas, Nieuwveen

Handleiding Parnassys Ouderportaal de Klimophoeve

Alles over. Pluspunt. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Toetswijzer E6-M7. Screening Hoofdbewerkingen

Alles over. Rekenrijk. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Programma. Starten met Pluspunt. Pluspunt in het kort Materialen Starten met Pluspunt Handige tips en weetjes Afronding. Tussendoor opdrachten

Alles over. Pluspunt. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Handleiding ouderportaal ParnasSys

Toetsen Begrijpend lezen Cito Volgsysteem primair onderwijs (LOVS)

Wat is er allemaal aan software?

Toetswijzer E6. Stap 1: Bij afnamemoment E6 wordt Automatiseringstoets 4 afgenomen.

Screening Hoofdbewerkingen

Passende perspectieven met Maatwerk rekenen

Screening Hoofdbewerkingen

WERKEN MET DE DIGITALE LEEROMGEVING NOVA

LESSTOF. Rekenen op maat 5

Overstapdocument Pluspunt. Groep 4. Voor scholen die overstappen van de vorige versie naar de nieuwe versie

Brochure. Remediërend Rekenprogramma Breuken deel 1 en 2

Toetswijzer M7 - E7 - M8

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Pluspunt. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Routeboekjes De wereld in getallen: gebruik in de klas

De basisvaardigheden rekenen de baas

Visie en beleid ten aanzien van beter presterende leerlingen

WERKEN MET DE DIGITALE LEEROMGEVING MEMO

Dagelijks instructie - goede rekenresultaten voor de hele groep -

ZELFSTANDIG WERKEN OP DE. TWEEMASTER /Catamaran

Deel 1: de Maatwerk rekenen-route

Masterplan ERWD. Differentiëren in subgroepen 10 december Arlette Buter

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Reken zeker Quickstart Installatiehandleiding leerlingensoftware

Toetswijzer M6. Screening Hoofdbewerkingen

Alles over. Alles telt. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Alles telt. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Toets 5.3 Procenten. Deze toets hoort bij de ThiemeMeulenhoff-uitgave (ISBN ): Rekenen: een hele opgave, deel 2

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a)

Alles over. Schrijven in de basisschool. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Normen en waarderingen bij toetsen van Taal actief 3

Alles over. Schrijven in de basisschool. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Handleiding Ouderportaal ParnasSys

Toets 5.2 Kommagetallen

Rekenen/wiskunde. Diagnostische toets rekenen niveau X2 en Y1. Handleiding digitale toetsafname

Schets van een leerlijn

PARAGRAAF Protocol bij ernstige rekenwiskunde-problemen en/of dyscalculie 1. Doel van het protocol. 2. Signalering

Routeboekje. bij De wereld in getallen. Groep 5A Blok 4. Van...

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Titel Maatwerk rekenen. Vak/onderwerp rekenen/hoofdbewerkingen

Uit De Ophaalbrug, werkmateriaal bij de overstap basisonderwijs voortgezet onderwijs, sept. 2003

Screening Hoofdbewerkingen

Algemene informatie. Diverse dingen:

Procedure schooladvies

Enkele weken voor de eindtoets, maken de leerlingen de eindtoets van het voorgaande jaar in dezelfde setting als bij de officiële eindtoets.

Afstemming met behulp van roosterplanning

HET KAN BETER PLAN REKENEN EN WISKUNDE DEELPLAN 4 (school: Tamboerijn)

Optimaal zicht op spelling

Nieuwsbrief mei 2017 Op reis

Zorg voor onze kinderen

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

De referentieniveaus en De wereld in getallen

Sabine Sommer is Interne begeleider van de bovenbouw.. Zij gaat vooral over de zorg van de kinderen.

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie

Protocol Ernstige Reken-Wiskunde problemen en Dyscalculie (samenvatting)

Malmberg Leer Omgeving Snel aan de Slag Leerling

Alles over. Grip op lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Stappenplan groep 1-2

LESSTOF. Rekenen op maat 4

12 e editie vmbo 29/11/17

Interactie 1. Basiscommunicatie en schriftelijke correctie. Slotdocument

Tips bij het bestellen van nieuwe boeken

Whitepaper Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw

Om de kwaliteit van ons onderwijs te bewaken en de vorderingen van uw kind te volgen, nemen wij in iedere groep niet-methode gebonden toetsen af.

Kies voor het andere leerlingvolgsysteem!

Protocol dyscalculie januari 2016 DYSCALCULIE PROTOCOL

Interactie en de dilemma s van de leerkracht

Toetsen en evalueren in het rekenonderwijs op de basisschool? Miniconferentie,26 maart 2013 Wilmad Kuiper Anneke Noteboom

-Samen meertalig en talentvol de wereld in- GROEP Erik Smit

Gebruikswijzer voor het inschalen en clusteren van leerlingen

Leerdoelen- en leerlingregistratie

Rekenen op maat 4. Doelgroepen Rekenen op maat 4. Omschrijving Rekenen op maat 4

Alles over. Blits. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Rekenen op maat 7. Doelgroepen Rekenen op maat 7. Doelgroepen Rekenen op maat 7

Alles over. Wizwijs. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Rekenen op maat 5. Doelgroepen Rekenen op maat 5. Omschrijving Rekenen op maat 5

Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode

Juf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis

Doelgroep Het instrument analyseert de zorg op het niveau van: met name geschikt voor Individuele basisschool Ja O O Speciale basisschool 0 Ja O

Zo doen wij. Pluspunt

Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan

Transcriptie:

Inhoud Voorwoord 2 Schriftelijke toetsen in De wereld in getallen 3 Van de eerste versie naar de derde versie van De wereld in getallen: een gebruikerservaring 10 Gebruikersbulletin 2 De wereld in getallen Laatste nieuws over de nieuwste versie van De wereld in getallen 13

Voorwoord Sinds 1 januari 2002 betalen alle mensen uit de twaalf landen van de Europese Unie met euromunten en eurobankbiljetten. De overstap van gulden naar euro bracht vele merkbare veranderingen met zich mee. Zo heeft de invoering van deze nieuwe munt grote gevolgen gehad voor het reken-wiskundeonderwijs omdat lesmaterialen erdoor verouderd zijn. Ruim de helft van alle basisscholen heeft daarom voor dit schooljaar een nieuwe rekenwiskundemethode aangeschaft. Dit geldt ook voor uw school, die de derde versie van De wereld in getallen inmiddels in gebruik heeft.we zijn verheugd dat deze europroof-versie inmiddels een succes is gebleken.van de vele gebruikers bereiken ons tevreden geluiden. Het tweede artikel in dit bulletin is een verslag van een schoolbezoek aan Basisschool De Biedonk in Hilvarenbeek, Noord-Brabant. Met de directeur en twee leerkrachten van deze school is gesproken over de keuze voor De wereld in getallen, hun ervaringen met de gelijktijdige invoering van de methode en het gebruik ervan. Wij hopen dat we met dit gebruikersbulletin zowel de bestaande als de nieuwe gebruikers van De wereld in getallen van dienst zijn en we zien met belangstelling uw tips, vragen en opmerkingen tegemoet. Een vraag die ons veelvuldig gesteld wordt, is hoe het schriftelijk toetsen werkt in de nieuwe versie van De wereld in getallen. Eén van de auteurs van de methode, Sjoerd Huitema, besteedt in dit gebruikersbulletin aandacht aan dit onderwerp. Peter Sonnenberg, uitgever 2

Schriftelijke toetsen in De wereld in getallen In de rekenboeken 3B tot en met 8A zijn vier soorten schriftelijke toetsen opgenomen. rekentoetsen minimumdoelen (linkerpagina s van de taken 12, 27, 42 en 54); rekentoetsen basisdoelen (rechterpagina s van de taken 12, 27, 42 en 54); projecttoetsen (taak 56 vanaf deel 5B); tempotoetsen (automatiseringstoetsen, gekoppeld aan een rekentoets). Met de toetsen wordt nagegaan in hoeverre de kinderen de aangegeven doelen per blok beheersen. Het zijn signaleringstoetsen. Dat wil zeggen dat ze informatie geven over óf en in hoeverre de kinderen bepaalde opgaven zelfstandig kunnen maken. Wilt u ook informatie krijgen over de leerprocessen, dan zullen er naast de schriftelijke toetsen ook andere evaluatiemiddelen moeten worden gebruikt. In elke handleiding wordt hier uitgebreid op ingegaan. Allereerst in de algemene inleiding in de paragraaf Evaluatie van het rekenwiskundeonderwijs, met onder anderen aanwijzingen voor observaties en analyses van leerlingenwerk. Daarnaast worden er in de paragraaf Handelingssuggesties na de toets suggesties gegeven voor een diagnostisch gesprek en hulp. Voor het registreren van de toetsresultaten is er in elke kopieermap voor elke toets een registratieblad opgenomen. De toetsopgaven zijn al ingevuld. Ook is aangegeven om hoeveel gevraagde antwoorden het gaat. Het is de bedoeling per opgave het aantal fouten te noteren. Voor de overzichtelijkheid van het formulier kunt u de volgende werkwijze hanteren: Wanneer het kind 0 fouten maakt in een bepaalde opgave blijft het betreffende vakje leeg (dus geen 0 invullen). Het geheel wordt op die manier veel overzichtelijker. U zet een streepje wanneer een kind een bepaalde opgave niet heeft gemaakt (bv. door ziekte). U markeert met een markeerstift (bv. groen) de opgaven die matig worden beheerst. U markeert met een markeerstift (bv. geel) de opgaven die onvoldoende worden gemaakt. Opgaven die goed gemaakt zijn (maar geen 0 fouten) worden niet gemarkeerd. Bij de tempotoetsen noteert u het aantal goed gemaakte opgaven. Met behulp van de aangegeven normering kunt u de score markeren in goed (geen markering), matig (bv. groen) en onvoldoende (bv. geel). De normering Bij het beoordelen van de toetsen wordt uitgegaan van de volgende driedeling: 80% tot 100% goed: goed; 60% tot 80% goed: matig; < 60% goed: onvoldoende. In De wereld in getallen is gekozen voor deze driedeling omdat een tweedeling voldoende (80% tot 100% goed) en onvoldoende (< 80%) te globaal is. Een score van tussen de 60% en 80% goed, is zeker niet als voldoende aan te merken, maar om nu direct te concluderen dat het dus onvoldoende is, gaat in nogal wat gevallen te ver. Bij deze score is twijfel op zijn plaats, soms maakt het kind gewoon nog teveel fouten in de betreffende opgaven, de opgaven worden nog niet echt beheerst. Maar het kan ook voor komen dat de problemen niet echt groot zijn, dat een kleine uitleg al voldoende is of dat er sprake is van een serie vergissingen. Daarom is bij deze categorie analyse van het leerlingenwerk en/of een (diagnostisch) gesprek op zijn plaats. 3

Rekentoetsen minimumdoelen (linkerpagina) Tussen 80% tot 100% goed De meeste kinderen zullen in deze toets weinig fouten maken. Het betreft immers een toets op de minimumdoelen. De onderdelen van deze toets zijn in voorgaande blokken regelmatig aan de orde geweest en al eerder getoetst in een toets op de basisdoelen. Tussen 60% tot 80% goed Wanneer kinderen tussen de 60% en 80% goed scoren mag worden betwijfeld of er sprake is van voldoende beheersing van het betreffende somtype. Daarbij moet onderscheid worden gemaakt tussen de toets op de minimumdoelen (linkerpagina van een rekentoets) en de toets op de basisdoelen (rechterpagina van een rekentoets). Bij de toets op de minimumdoelen is een score van tussen de 60% en de 80% (matig) veel meer reden tot zorg dan bij de toets op de basisdoelen. Om de voortgang in het leerproces niet in gevaar te brengen, is het van groot belang dat de kinderen de aangegeven minimumdoelen ook echt beheersen. Daarom zijn ook in de handleiding na elke toets handelingssuggesties na de toets opgenomen. Deze suggesties hebben betrekking op de toetsonderdelen van de linkerpagina van de toets.wanneer kinderen op deze toets tussen de 60% en 80% goed scoren kan het volgende stappenplan worden gevolgd: U kijkt eerst naar het werk van het betreffende kind. Er kan immers sprake zijn van een consequent doorgevoerde vergissing (er is bijvoorbeeld opgeteld in plaats van afgetrokken). U kunt het kind vragen een paar opgaven hardop uit te rekenen. Wanneer niet duidelijk is hoe het komt dat een kind bepaalde opgaven fout heeft gemaakt of een bepaalde opgave niet lijkt aan te kunnen, zult u een diagnostisch gesprek moeten voeren. Daarvoor zijn, zoals gezegd, in de handleiding bij elke toets suggesties te vinden (zie onder handelingssuggesties na de toets ). U volgt verder de hulpsuggesties, zoals die aangegeven zijn in de handleiding, in de herhalingsweek na de toets. Minder dan 60% goed Bij de toets op de minimumdoelen is deze score reden tot zorg. Dit type opgaven is immers al eerder in één van de voorgaande toetsen op de basisdoelen aan de orde geweest. Daar moet ook al gesignaleerd zijn, dat het kind nog problemen met dit soort sommen had. In de tussenliggende weken is het dus niet gelukt het kind voldoende verder te helpen. Omdat het minimumdoelen zijn, is het voor het kind van groot belang deze doelen op korte termijn alsnog te halen. Startpunt voor de verdere hulp zal in dit geval altijd een diagnostisch gesprek zijn (zie onder handelingssuggesties na de toets ). Voor kinderen die uitvallen, wordt in de handleiding verwezen naar Maatwerk rekenen en Remelka. De verwijzingen vinden plaats per blok op taakniveau. Rekentoetsen basisdoelen (rechterpagina) en projecttoetsen Tussen 80% tot 100% goed Wanneer kinderen bij een bepaalde opgave tussen de 80% en 100% goed scoren, mag worden aangenomen dat de kinderen dit soort sommen goed beheersen. In het volgende blok (of de volgende blokken) vindt nog regelmatig herhaling plaats van dit type opgaven. De vraag is hoeveel herhaling en instructie nog nodig is voor kinderen die deze opgaven al goed en vlot maken in de toets op de basisdoelen. 4

ook geen informatie over de manier waarop de kinderen de sommen uitrekenen. Daarvoor is nader onderzoek nodig (diagnosticeren). In de handleidingen zijn daarvoor aanwijzingen te vinden. U kunt daarmee achterhalen welke kinderen extra aandacht nodig hebben of voor welke kinderen verder inoefenen niet meer nodig is. Tussen 60% tot 80% goed Anders dan bij de toets op de minimumdoelen is een score tussen 60% en 80% meer een signaal voor het vervolgonderwijs in het volgende blok (of de volgende blokken). Daar komen de betreffende opgaven nog regelmatig terug en deze herhaling zal in de meeste gevallen voldoende zijn om tot beheersing ervan te komen. Minder dan 60% goed Kinderen die op de basisdoelentoets minder dan 60% goed scoren op bepaalde somtypen moeten nauwkeurig worden gevolgd in het volgende blok (of de volgende blokken).wanneer de betreffende opga- Toets uit rekenboek 3B ven weer aan de orde komen, komen deze kinderen het allereerst in aanmerking voor een verlengde instructie. Dit geeft inzicht in hun voortgang. In een verlengde instructie is het mogelijk handelend met de kinderen bezig te zijn en directe feedback te geven op de oplossingsmanieren van de kinderen. Schriftelijke tempotoetsen Met behulp van de tempotoetsen krijgt u snel een overzicht van de beheersing van bepaalde basisvaardigheden. Deze toetsen dienen als signaleringsinstrument. Er is niet uit af te lezen hoe het komt dat bepaalde kinderen nog niet het gewenst resultaat bereiken. Ze geven De normering Bij de eerste serie tempotoetsen voor groepen 3 tot en met 5, zijn ook normeringen gegeven. Deze normering moet wel met de nodige voorzichtigheid worden gehanteerd. Zo werkt het ene kind nu eenmaal sneller dan het andere kind of schrijft het ene kind vlotter dan het andere. Maar ook zaken als concentratie en het kunnen omgaan met spanning spelen een rol. Daarom moet bij de beoordeling altijd het hele kind worden betrokken.wat voor het ene kind een matige score is, kan voor een ander kind een prima prestatie zijn. De tempotoetsen zijn dan ook alleen maar bedoeld om de kinderen die sterk achterblijven, te selecteren. 5

De tempotoetsen in groep 3 en 4 In de handleidingen van 3B tot en met 4B is aangegeven welke tempotoets u op welk moment moet afnemen. Ook is bij elke tempotoets aangegeven welke normering op dat moment van toepassing is. De tempotoetsen in groep 5 In deel 5A behoort bij elke toets ook een sommendictee op tempo. Deze sommendictees zijn opgenomen in de handleiding. Daarnaast kunnen ook twee van de tempotoetsen worden gebruikt, zoals die opgenomen zijn in de kopieermap voor groep 5. De volgende kopieerbladen komen in aanmerking: Bij blok 2: kopieerblad 21 Tempotoets over het tiental Bij blok 4: kopieerblad 22 Tempotoets tafels De volgende normering kan daarbij worden aangehouden: Tempotoets over het tiental (november groep 5): 40 t/m 59 matig 39 of minder onvoldoende Tempotoets tafels (januari/februari groep 5): 70 of meer goed 50 t/m 69 matig 49 of minder onvoldoende In handleiding 5B wordt aangegeven dat bij elke toets een tempotoets uit de kopieermap van groep 5 hoort. In onderstaand overzicht wordt tevens aangegeven welke normering kan worden aangehouden bij de verschillende tempotoetsen. Bij 5B, blok 1: kopieerblad 21 Tempotoets over het tiental 40 t/m 59 matig 39 of minder onvoldoende Toets uit rekenboek 5B Bij 5B, blok 2: kopieerblad 22 Tempotoets tafels 70 of meer goed 50 t/m 69 matig 49 of minder onvoldoende Bij 5B, blok 3: kopieerblad 23 Tempotoets deeltafels 75 of meer goed 55 t/m 74 matig 54 of minder onvoldoende Bij 5B, blok 4: kopieerblad 24 Tempotoets rekenen t/m 100 45 t/m 59 matig 44 of minder onvoldoende 6

De tempotoetsen in groep 6 In handleidingen 6A en 6B wordt aangegeven dat bij elke toets een tempotoets uit de kopieermap van groep 6 hoort. De onderstaande normering kan worden aangehouden bij de verschillende tempotoetsen: Bij 6A en 6B, blok 1: kopieerblad 26 Tempotoets tafels 80 of meer goed 55 t/m 79 matig 54 of minder onvoldoende Bij 6A en 6B, blok 2: kopieerblad 27 Tempotoets deeltafels 90 of meer goed 65 t/m 89 matig 64 of minder onvoldoende Bij 6A en 6B, blok 3: kopieerblad 28 Tempotoets rekenen t/m 100 I 70 of meer goed 50 t/m 69 matig 49 of minder onvoldoende Bij 6A en 6B, blok 4: kopieerblad 29 Tempotoets rekenen t/m 100 II 45 t/m 59 matig 44 of minder onvoldoende Bij 6B, blok 4: kopieerblad 30 Tempotoets rekenen allerlei 45 t/m 59 matig 44 of minder onvoldoende De tempotoetsen in groep 7 In handleidingen 7A en 7B wordt aangegeven bij welke toets een tempotoets uit de kopieermap van groep 7 hoort. De volgende normering kan worden aangehouden bij de verschillende tempotoetsen. Bij 7A, blok 1: kopieerblad 14 Tempotoets tafels 90 of meer goed 65 t/m 89 matig 64 of minder onvoldoende Bij 7A, blok 2: kopieerblad 15 Tempotoets deeltafels 100 of meer goed 75 t/m 99 matig 74 of minder onvoldoende Bij 7A, blok 3: kopieerblad 16 Tempotoets rekenen t/m 100 80 of meer goed 60 t/m 79 matig 59 of minder onvoldoende Bij 7A, blok 4 en 7B, blok 2: kopieerblad 17 Tempotoets rekenen allerlei a 45 t/m 59 matig 44 of minder onvoldoende Bij 7B, blok 3: kopieerblad 18 Tempotoets rekenen allerlei b Gebruikerservaringen geven aan dat het verstandiger is bij deze tempotoets voor elke serie (horizontale rij) de kinderen twee minuten tijd te geven, in plaats van één minuut zoals tot nu toe gebruikelijk was bij de tempotoetsen. Op deze manier kunnen de kinderen meer verschillende opgaven maken en levert een analyse van het leerlingenwerk meer informatie op. Deze toets is bedoeld als signaleringsinstrument. U kunt daarmee achterhalen welke kinderen sterk achterblijven en welke onderdelen de meeste problemen geven. U kunt proberen na de signalering met behulp van de toets te komen tot een nadere diagnose van de problemen. U kunt nagaan in welk onderdeel zich de meeste problemen (vrij veel rekenfouten en/of een laag tempo) voordoen.vervolgens kunt u proberen in een gesprekje met het kind te achterhalen waar de problemen zitten. 7

Door de grote variatie in somtypen is het niet echt zinvol hier een norm te geven. Eventueel kan de volgende normering bij twee minuten tijd per horizontale rij worden aangehouden: 45 t/m 59 matig 44 of minder onvoldoende De tempotoetsen in groep 8 In deel 8A worden nog twee tempotoetsen afgenomen: Bij blok 1: kopieerblad 8: Tempotoets rekenen allerlei b Bij blok 2: kopieerblad 9: Tempotoets rekenen allerlei c Ook bij deze tempotoets geven gebruikerservaringen aan dat het Toets uit rekenboek 7A verstandiger is voor elke serie (horizontale rij) de kinderen twee minuten tijd te geven, in plaats van één minuut zoals tot nu toe gebruikelijk was. Op deze manier kunnen de kinderen meer verschillende opgaven maken en levert een analyse van het leerlingenwerk meer informatie op. Deze toets is bedoeld als signaleringsinstrument. U kunt daarmee achterhalen welke kinderen sterk achterblijven en welke onderdelen de meeste problemen geven. U kunt proberen na de signalering met behulp van de toets te komen tot een nadere diagnose van de problemen. U kunt nagaan in welk onderdeel zich de meeste problemen (vrij veel rekenfouten en/of een laag tempo) voordoen.vervolgens kunt u proberen in een gesprekje met het kind te achterhalen waar de problemen zitten. Door de grote variatie in somtypen is het niet echt zinvol hier een norm te geven. Eventueel kan de volgende normering bij twee minuten tijd per horizontale rij worden aangehouden: 45 t/m 59 matig 44 of minder onvoldoende Groepshandelingsplan Na het invullen van het registratieformulier, kunnen er conclusies worden getrokken en een groepshandelingsplan worden opgesteld. Bekijk daarvoor allereerst de resultaten verticaal (voor de groep als geheel of een kleine groep): Welke groepsactiviteiten moeten de komende tijd extra aandacht krijgen? Welke kinderen komen in aanmerking voor een extra instructie en welke onderdelen van de toets betreft het? Bekijk vervolgens de resultaten horizontaal (voor individuele kinderen): Van welke kinderen moet het leerlingenwerk nader worden geanaly- 8

seerd of wie komen in aanmerking voor een diagnostisch gesprek? Gevolgd door een plan van aanpak. Voor de analyse van het leerlingenwerk en het diagnostisch gesprek kan gebruik worden gemaakt van de handelingssuggesties na de toets. Voor het maken van een groepshandelingsplan voor de herhalings- en verrijkingsweek is in elke kopieermap een kopieerblad opgenomen. Om het geheel werkbaar te houden is het aan te bevelen het aantal groepjes niet te groot te maken en het werken met individuele handelingsplannen zoveel mogelijk te beperken. Behandel daarom niet elk probleem apart, maar maak clusters van problemen. Dat maakt het mogelijk met groepjes te werken, zodat interactie een kans krijgt. De vaak schaarse instructietijd wordt zo efficiënter besteed. Daarnaast zijn er individuele leerlingvolg-formulieren beschikbaar. Daarop kunnen de toetsresultaten van individuele kinderen worden bijgehouden, samen met de vervolgstappen die er naar aanleiding van de toets zijn genomen. Leerlingvolgsysteem De registratiebladen van de acht schriftelijke toetsen per groep vormen samen een prima leerlingvolgsysteem (in groep 3 zijn er zes toetsen en in groep 8 vier). Het is aan te bevelen op schoolniveau afspraken te maken over het centraal opslaan van deze gegevens. 9

Van de eerste versie naar de derde versie van De wereld in getallen Plustaak uit rekenboek 8A de eerste versie van De wereld in getallen en is altijd buitengewoon tevreden geweest over de methode. Zo werden telkens goede resultaten behaald, zowel bij de begintoets als bij de eindtoets, en waren ook de CITO-resultaten steeds naar tevredenheid. De inspectie vond het echter tijd voor een wat modernere methode. Samen met de komst van de euro en het extra geld van het ministerie waren dit redenen genoeg om in één keer voor alle groepen een nieuwe methode in te voeren. De invoering van de euro en de extra gelden van het ministerie van OC en W zijn voor de helft van alle basisscholen in ons land een aanleiding geweest om in 2001 een nieuwe reken-wiskundemethode in te voeren.veel scholen hebben gekozen voor de nieuwste, europroof versie van De wereld in getallen. Zo ook Basisschool De Biedonk in Hilvarenbeek, Noord-Brabant. Omdat we benieuwd waren naar het verloop van de invoering en de eerste resultaten, hebben we een bezoek gebracht aan De Biedonk. Op woensdagmiddag 16 januari werden we ontvangen door dhr. J. Joosen (directeur) en de leerkrachten mevr. E. de Bruin (groep 4) en dhr. J van Hout (groep 8). Enthousiast vertelden dhr. Joosen en de beide leerkrachten over hun school, waar zo n 320 leerlingen in 14 groepen les krijgen. Het is geen gemiddelde school, want De Biedonk werkt met een halfjaar systeem, waarbij de leerlingen per half jaar overgaan. Dit biedt grote voordelen voor het differentiëren van de leerlingen, bijvoorbeeld voor de groep die overgaat van groep 2 naar groep 3, de snellere leerling en de leerling die achterblijft. Daarnaast heeft deze school combinatieklassen voor groepen 5-6 en voor groepen 7-8. Snelle beslissing De Biedonk werkte sinds 1983 met Op onze vraag welke afwegingen er gemaakt zijn bij de keuze voor de derde versie van De wereld in getallen kwam een duidelijk antwoord. Voordat de directeur een werkgroep kon installeren, bleken de leerkrachten zo tevreden te zijn over de methode dat ze het samenstellen van een werkgroep niet nodig vonden. Voor hen was het voldoende om een zichtzending aan te vragen van de nieuwste versie van De wereld in getallen. Nadat zij de zichtzending hadden ontvangen, was de beslissing snel genomen. De methode werd aangeschaft en in één keer ingevoerd in alle groepen, zodat in september kon worden gestart met de nieuwe boeken. 10

Gelijktijdige invoering goed mogelijk Zowel voor de leerkrachten als voor de kinderen van De Biedonk was de invoering van de nieuwe versie van de methode een hele vooruitgang. Na jarenlang met zwart-wit boekjes gewerkt te hebben, lagen er nu ineens prachtige fullcolour rekenboeken op de tafels. De voorbereiding voor de leerkrachten met betrekking tot de invoering bleek mee te vallen. De handleidingen en de diverse boeken werden doorgenomen en het eerste dat hen opviel was de grotere afwisseling en betere spreiding van de onderdelen. Ten opzichte van de vorige versie zijn er de nodige verschillen aan te wijzen, maar in hoofdlijnen is de didactiek uiteraard hetzelfde gebleven. Bij de eerste versie werd er meer klassikaal gewerkt. In de nieuwe versie bestaat elke taak uit twee pagina s. Bij de linkerpagina hoort een leersituatie die zich kenmerkt door interactie. De rechterpagina is bedoeld om zelfstandig door de kinderen te laten verwerken. Daarnaast is er meer afwisseling doordat de leerstof anders is verdeeld. Onderdelen komen regelmatig terug om ze zo bij te houden. De stof voor groep 7 (procenten, kommagetallen en breuken) werd vaak als moeilijk ervaren, maar door de herindeling van de stof is de spreiding over groep 7 en 8 beter. Tevreden gebruik Bij het eerste gebruik viel onmiddellijk op dat het formaat van de rekenboeken en werkboekjes groter was. Daarom konden de pagina s ook ruimer worden opgezet dan bij de voorgaande versies van De wereld in getallen. Bij de eerste drie à vier toetsen scoorden de kinderen zeer goed (zie hiervoor ook het artikel van Sjoerd Huitema in dit gebruikersbulletin). Elk kind haalde de 80% norm. In het bouwoverleg is toen besloten om de norm bij 90% te leggen.als oorzaak werd gezien dat door de herschikking van de leerstof de toetsen tijdelijk te gemakkelijk waren. Dit effect ebt nu weg. In groep 4 lukte het niet altijd om alle stof te behandelen, maar de basisstof kon wel altijd worden afgerond. In groep 8 liep alles op rolletjes, alleen werden de fouten in het antwoordenboek, terecht, bezwaarlijk gevonden. De afwisseling binnen de taken en de afwisseling tussen de gewone taken en de projecttaken werd als heel prettig ervaren. De kinderen vonden de opdrachten uitdagend en de spelletjes ter afsluiting erg leuk. Plustaak uit rekenboek 4B 11

De leerkrachten waren tevreden over de registratieformulieren uit de kopieermap. Met behulp van dit formulier werd hen snel duidelijk of kinderen de basisstof beheersten of op welke onderdelen zij uitvielen. Op De Biedonk werden de registratieformulieren als evaluatiemiddel naar ouders toe gebruikt om te laten zien hoe ver hun kind, voor wat betreft rekenen, was gevorderd. Op onze vraag wat de leerkrachten nog misten, kregen we het antwoord dat zij graag software zouden willen gebruiken waarbij aangegeven wordt welke onderdelen bij welke taken gebruikt kunnen worden. De leerkrachten van De Biedonk worden in dit geval op hun wenken bediend, want deze software verschijnt nog dit schooljaar. Terugblikkend op de invoering van de nieuwe versie van De wereld in getallen kan niet anders worden geconcludeerd dan dat dit vlot en gemakkelijk is verlopen. Met veel plezier verkennen zowel leerkrachten als kinderen De wereld in getallen! Peter Sonnenberg, uitgever Eva Goudsmit, marketeer 12

Laatste nieuws Verschijningstraject computerprogramma s Voor de groepen 3 tot en met 8 verschijnen computerprogramma s. Voor groepen 3, 7 en 8 zijn deze programma s inmiddels verschenen. Het computerprogramma voor groep 4 verschijnt in mei en de programma s voor de groepen 5 en 6 verschijnen in de zomer 2002. Als u de demo wilt bekijken kunt u deze bestellen via telefoonnummer (073) 628 7646 of via mail klantenservice.bao@malmberg.nl. Remelka en Maatwerk rekenen Ruim 6000 scholen maken in de remediëring van het vakgebied rekenen gebruik van Remelka. Malmberg presenteert de opvolger van Remelka: Maatwerk rekenen, het nieuwe multimediale remediërende rekenprogramma voor het basisonderwijs en het speciaal onderwijs. Op dit moment is het eerste deel Maatwerk rekenen oranje verschenen. Dit eerste deel bestaat uit een computerprogramma en een map met kopieerbladen en handleiding. Zowel het computerprogramma als de map bevatten de volgende onderdelen: Oriëntatie in de getallen t/m 100 Optellen en aftrekken over het eerste tiental Optellen en aftrekken t/m 100 Bij de derde versie van De wereld in getallen zijn verwijzingen naar Remelka en Maatwerk rekenen opgenomen in de handleiding. De verwijzingen vinden plaats per blok op taakniveau. Antwoordenboeken Vanuit de scholen bereiken ons berichten over fouten in de antwoordenboeken.wij hebben begrip voor de problemen die dat in de lessituatie oproept. Wij betreuren het ten zeerste dat er 13

fouten zijn ingeslopen.we zullen de juiste antwoorden zo spoedig mogelijk aan de scholen doen toekomen en bekijken wat de beste structurele oplossing is om de geconstateerde fouten te herzien. We hopen dat u tips, ervaringen of vragen aan ons wilt doorgeven. Aan informatie die nuttig is voor andere gebruikers, zullen we in de volgende bulletins dan ook zeker aandacht besteden. 14