JAARVERSLAG 2009 VAN STICHTING CENTRUM VOOR ARBEIDSVERHOUDINGEN OVERHEIDSPERSONEEL TE DEN HAAG Vastgesteld door de directeur/bestuurder d.d. 26 mei 2010 Goedgekeurd door de Bestuursraad d.d. 24 juni 2010 CAOP jaarverslag 2009
Inhoudsopgave Pagina BESTUURSVERSLAG 3 JAARREKENING 2009 1 Balans en winst- en verliesrekening 5 2 Kasstroomoverzicht 7 3 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 8 4 Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening 10 OVERIGE GEGEVENS Voorgestelde resultaatbestemming 18 Accountantsverklaring 18 CAOP Jaarverslag 2009 2
BESTUURSVERSLAG Het CAOP heeft in 2009 een langdurig proces van heroriëntatie en transformatie afgerond, en de interne focus verruild voor een externe oriëntatie. Met de blik op de ontwikkelingen in het publieke domein en bij onze partners hebben wij in 2009 gestreefd verdere invulling te geven aan onze missie: het zijn van het kennis- en dienstencentrum op het gebied van arbeidszaken in het publieke domein. Bijvoorbeeld: - Het dienstencentrum heeft zich in eerste instantie gericht op het verder verbeteren van de dienstverlening naar onze bestaande opdrachtgevers. Daarnaast is gestreefd meerwaarde te creëren door de advisering richting opdrachtgevers te verbeteren, en kostenbewust en efficiënt te werken. - (Nieuwe) diensten en producten zijn ontwikkeld en beschikbaar gekomen via de factsheets. - De website heeft een restyling ondergaan waarin meer nadruk is komen te liggen op de (bovensectorale) kennisfunctie van het CAOP en waarbij aandacht is voor relevante thema s als integriteit, werken bij de overheid, medezeggenschap, diversiteit en Europa. - Het kenniscentrum hebben wij verder versterkt door rondom de genoemde thema s kennis te ontwikkelen, te delen en te verspreiden. Daarbij zijn regelmatig de media opgezocht om deze kennis en de positie van het CAOP te belichten. - Het CAOP weet zich meer en meer te profileren als centrum waar activiteiten plaatsvinden. Een groot aantal seminars, congressen en expertmeetings zijn door het CAOP, in samenwerking met derden zoals de Albeda leerstoel en de Ien Dales leerstoel georganiseerd. Dit heeft het beeld versterkt van het CAOP als ontmoetings- en kenniscentrum. - Er is een tenderdesk voor salesondersteuning en aanbestedingen ingericht. Eerste initiatieven richting acquisitie en marketing van diensten hebben geleid tot nieuwe opdrachten en nieuwe opdrachtgevers. Verder is geïnvesteerd in de ontwikkeling van maatschappelijk verantwoord ondernemen, mede vanuit het oogpunt dat dit in 2010 voor de rijksoverheid (gevolgd door de decentrale overheden) een harde eis zou worden om deel te mogen nemen aan aanbestedingen. Het CAOP sluit 2009 af met een positief eindresultaat, gerealiseerd door succesvolle acquisitie, efficiencyverbetering, betere urenbesteding en een stijging van de omzet. Dit positieve eindresultaat is desondanks iets achtergebleven op het begrote resultaat. Geen kennis- en dienstencentrum zonder kwalitatief goede medewerkers. Om de professionaliteit te bevorderen, is geïnvesteerd in de mogelijkheid om flexibeler te werken, zoals regelingen rondom tele- en thuiswerken, telefoniebeleid en mogelijkheden van plaatsonafhankelijk ICTgebruik. Nieuwe medewerkers worden geworven op basis van heldere profielen en hun bijdrage aan de ambitie van het CAOP. Een groep teamleiders en middenmanagers heeft een managementopleiding gevolgd, in navolging van het managementteam CAOP in 2008. CAOP Jaarverslag 2009 3
Toekomst 2010 en verder Voor 2010 heeft het CAOP de volgende hoofddoelstelling geformuleerd: Het zijn van een kennis- en dienstencentrum op het gebied van arbeidszaken, dat een toegevoegde waarde voor het publieke domein en tevreden opdrachtgevers realiseert, door: Kennisontwikkeling, kennisveredeling en kennisdeling in de vorm van ontmoetingscentrum en dienstverlening. Het aanbieden van een breed, klantgericht en professioneel dienstenpakket. Om deze hoofddoelstelling te realiseren zijn ondermeer de volgende (sub)doelstellingen gesteld: Klant- en marktgericht werken: onderzoeken en monitoren van actuele ontwikkelingen en behoeften in het publieke domein, het vertalen ervan in nieuwe diensten en activiteiten van het kenniscentrum en het monitoren van klanttevredenheid (minimaal rapportcijfer 7). Professionalisering organisatie: verdere ontwikkeling van de adviesrol, verdere flexibilisering (van werkprocessen, kantoorruimte), monitoren van de medewerkertevredenheid, verdere efficiency van bedrijfs- en werkprocessen, en (bij)sturen op basis van beschikbare managementinformatie. Gezonde bedrijfsvoering: kostenefficiënt werken (verminderen overhead, verhogen declarabiliteit, slimme inkoop en uitbesteding), realiseren van een positief exploitatieresultaat t.b.v. de continuïteit en de versterking van het innovatief vermogen. De ambitie van het CAOP is hét centrum te zijn waar men terecht kan en komt als men vragen heeft op het gebied van arbeidszaken in het publieke domein. Of het nu gaat om een visie over specifieke thema s, om advies- en ondersteuningsvragen of over begeleiding en uitvoering van (eigen) onderzoek. Samen met de leerstoelen en andere samenwerkingspartijen biedt CAOP expertise aan het publieke domein ten behoeve van kennisdeling en kennisuitwisseling, waarbij het minimaal kostendekkend opereren het uitgangspunt is. Deze ambitie zijn we steeds meer aan het invullen, en daarin willen we ook de komende periode versnellen. CAOP, het kennis- en dienstencentrum op het gebied van arbeidszaken voor en door het publieke domein. Den Haag, 26 mei 2010, Mr N. Ph. Geelkerken directeur/bestuurder CAOP CAOP Jaarverslag 2009 4
Jaarrekening 2009 1 Balans en winst- en verliesrekening Balans per 31 december 2009 na voorgestelde resultaatbestemming Nr. 31 december 2009 31 december 2008 * 1.000 * 1.000 * 1.000 * 1.000 Vaste activa Materiële vaste activa 1 Bedrijfsgebouwen en terreinen 7.357 7.482 Machines en installaties 2.406 2.160 Andere vaste bedrijfsmiddelen 677 711 10.440 10.353 Financiële vaste activa 2 Latente belastingvorderingen 208 268 10.648 10.621 Vlottende activa Vorderingen 3 Debiteuren 3.337 3.166 Belastingen - 41 Overige vorderingen 179 215 Overlopende activa 214 181 3.730 3.603 Liquide middelen 4 1.393 1.089 5.123 4.692 TOTAAL ACTIVA 15.771 15.313 Eigen vermogen 5 2.509 2.351 Voorzieningen 6 67 54 Langlopende schulden 7 4.908 5.152 Kortlopende schulden en overlopende passiva 8 Schulden aan kredietinstellingen 244 244 Crediteuren 540 738 Belastingen en premies soc. verzekeringen 9 960 558 Schulden terzake van pensioenen 465 562 Subsidieregeling Min. van BZK 10 1.011 1.331 Overige kortlopende schulden 11 1.136 880 Overlopende passiva 12 3.931 3.443 8.287 7.756 TOTAAL PASSIVA 15.771 15.313 CAOP Jaarverslag 2009 5
Winst- en verliesrekening 2009 Nr. * 1.000 * 1.000 * 1.000 * 1.000 Netto-omzet 14 Omzet 15 21.713 18.580 Directe projectkosten 16 (2.822) (2.638) 18.891 15.942 Bedrijfskosten Personeelskosten 17 14.538 12.379 Afschrijvingskosten 18 1.045 850 Overige bedrijfskosten 19 2.768 2.335 18.351 15.564 Bedrijfsresultaat 540 378 Rentebaten 7 179 Rentelasten 20 (329) (436) (322) (257) Resultaat voor belastingen 218 121 Belastingen 21 (60) (24) Resultaat na belastingen 158 97 CAOP Jaarverslag 2009 6
2 Kasstroomoverzicht * 1.000 * 1.000 * 1.000 * 1.000 Saldo liquide middelen per 1 januari 1.089 3.270 Kasstroom uit operationele activiteiten 1.620 (549) Kasstroom uit investeringsactiviteiten (1.072) (1.494) Kasstroom uit financieringsactiviteiten (244) (138) 304 (2.181) Saldo liquide middelen per 31 december 1.393 1.089 Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat na belastingen 158 97 Afschrijvingen 1.045 850 1.203 947 Mutatie in voorzieningen 13 (68) Mutaties in werkkapitaal Vorderingen op handelsdebiteuren (171) 2.438 Overige vorderingen 77 (198) Overlopende activa (33) 356 Kortlopende schulden (excl. winstbelasting) 531 (4.024) 404 (1.428) Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 1.620 (549) Kasstroom uit investeringsactiviteiten Mutatie latente belastingvorderingen 60 24 Investeringen in materiële vaste activa (1.132) (1.595) Desinvesteringen in materiële vaste activa - 77 Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten (1.072) (1.494) Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing leningen (244) (138) Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten (244) (138) CAOP Jaarverslag 2009 7
3 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen De Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel (CAOP) is opgericht 1 januari 1995 en is statutair gevestigd te Den Haag aan het Lange Voorhout 9-13. De activiteiten van de stichting bestaan uit de ondersteuning van arbeidsmarktfondsen, advies-, bezwaar- en geschillencommissies, overleggen betreffende de arbeidsvoorwaarden en arbeidsverhoudingen, ondernemingraden en leerstoelen. Algemene uitgangspunten De jaarrekening is opgesteld conform de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, boek 2 titel 9, zoals van toepassing op middelgrote ondernemingen. Vergelijking met voorgaand jaar De vergelijkende cijfers zijn aangepast voor zover dat het inzicht verbetert. Waarderingsgrondslagen Bij het opstellen van de jaarrekening zijn de volgende waarderingsgrondslagen gehanteerd. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische verkrijgingprijs verminderd met de cumulatieve afschrijving. De lineaire afschrijvingen zijn gebaseerd op de geschatte economische gebruiksduur van de desbetreffende materiële vaste activa, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Op grond wordt niet afgeschreven. De geschatte economische gebruiksduur van bedrijfsgebouwen is 30 jaar, van machines en installaties 5-10 jaar en van andere vaste bedrijfsmiddelen tevens 5-10 jaar. De kosten van groot onderhoud worden per component geactiveerd en afgeschreven. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, handelsschulden en overige te betalen posten. Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt voor reële waarde. Na de eerste opname worden de financiële instrumenten gewaardeerd op de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode. Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde. De reële waarde is bepaald als contante waarde van de toekomstige kasstromen. Financiële vaste activa Er wordt uitsluitend een latente belastingvordering opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van de actiefpost kunnen worden aangewend. Het bedrag van de uitgestelde belastingvorderingen wordt verlaagd voor zover het niet langer waarschijnlijk is dat het daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen reële waarde. Duurzame waardevermindering of vervreemding van vaste activa Activa met een lange levensduur worden beoordeeld op duurzame waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in CAOP Jaarverslag 2009 8
gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de toekomstige nettokasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte toekomstige kasstroom, wordt een bedrag voor impairment ten laste van het resultaat geboekt voor het verschil tussen de boekwaarde en de actuele waarde van het actief. Voor verkoop beschikbare activa worden gewaardeerd op boekwaarde of lagere actuele waarde, onder aftrek van verkoopkosten. Nederlandse pensioenregelingen Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan het pensioenfonds verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Vlottende activa en kortlopende schulden Deze zijn gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Voorzieningen Een voorziening wordt in de balans opgenomen wanneer het CAOP een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft als gevolg van een gebeurtenis in het verleden en het waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Opbrengst- en kostenverantwoording Opbrengsten en kosten worden toegerekend aan het tijdvak waarop zij betrekking hebben. Tenzij anders vermeld, worden kosten genomen op het moment dat zij bekend zijn, terwijl opbrengsten pas worden verantwoord nadat de prestatie daadwerkelijk is geleverd. Belastingen De vennootschapsbelasting wordt berekend over het resultaat uit bedrijfsuitoefening tegen het actuele tarief, rekening houdend met fiscale faciliteiten. Actieve en passieve belastinglatenties worden verantwoord voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa en verplichtingen ten behoeve van de financiële verslaggeving en de fiscale boekwaarde van die posten. Het bedrag van de belastinglatenties is gebaseerd op de wijze waarop de boekwaarde van de activa en verplichtingen naar verwachting zal worden gerealiseerd of afgewikkeld, waarbij gebruik wordt gemaakt van de belastingtarieven die zijn vastgesteld op balansdatum, dan wel waartoe materieel reeds op balansdatum is besloten. Er wordt uitsluitend een uitgestelde belastingvordering opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van de actiefpost kunnen worden aangewend. Het bedrag van de uitgestelde belastingvorderingen wordt verlaagd voor zover het niet (langer) waarschijnlijk is dat het daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De gehanteerde grondslagen bij het opstellen van het kasstroomoverzicht zijn gelijk aan de grondslagen zoals toegepast bij het opstellen van de balans en de winst- en verliesrekening. CAOP Jaarverslag 2009 9
4 Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening TOELICHTING OP DE BALANS 1. Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa was als volgt: Bedrijfsgebouw- Machines en Andere vaste Totaal en en terreinen installaties bedrijfsmiddelen * 1.000 * 1.000 * 1.000 * 1.000 Aanschaffingswaarde 8.418 4.604 3.958 16.980 Cumulatieve afschrijving (936) (2.444) (3.247) (6.627) Boekwaarde per 1 januari 2009 7.482 2.160 711 10.353 Investeringen - 952 180 1.132 Afschrijvingen (125) (706) (214) (1.045) Totaal toevoeging/onttrekking (125) 246 (34) 87 Boekwaarde per 31 december 2009 7.357 2.406 677 10.440 Aanschaffingswaarde 8.418 5.556 4.138 18.112 Cumulatieve afschrijving (1.061) (3.150) (3.461) (7.672) Boekwaarde per 31 december 2009 7.357 2.406 677 10.440 De investeringen betreffen met name vervanging van hard- en software (machines en installaties) en investeringen in huurdersbelang. 2. Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa was als volgt: * 1.000 * 1.000 Saldo begin boekjaar 268 292 Mutatie boekjaar: - inzake verrekenbare verliezen (60) (24) - beperkt aftrekbare kosten 2008 Saldo eind boekjaar 208 268 Dit betreft latente belastingvorderingen met een looptijd van langer dan één jaar. De latente belastingvorderingen hebben betrekking op te verrekenen verliezen en zijn berekend op basis van het belastingtarief van 25,5 %. Daarnaast wordt rekening gehouden met de waarschijnlijkheid van realisatie en het jaar waarin dat zal plaatsvinden. Er wordt dus uitsluitend een latente CAOP Jaarverslag 2009 10
belastingvordering voor verrekenbare verliezen opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van de actiefpost kunnen worden aangewend. Per saldo zijn de latente belastingvorderingen verwerkt op basis van 20%. Alle mutaties zijn in 2009 verwerkt in de winst- en verliesrekening. 3. Vorderingen De vorderingen hebben een looptijd korter dan één jaar. 4. Liquide middelen De liquide middelen zijn direct opeisbaar. Tijdelijk overtollige gelden werden in 2009 op een spaarrekening uitgezet. Het saldo op de spaarrekening is direct opeisbaar. Per einde boekjaar stond een bedrag van k 950 op de spaarrekening, tegen een rentevergoeding van 1,7%. Het CAOP heeft een kredietfaciliteit afgesloten voor een bedrag van k 2.000. Dit krediet wordt aangehouden om tijdelijke tekorten in liquiditeit te kunnen opvangen. 5. Eigen vermogen De mutaties van 2008 en 2009 in het eigen vermogen zijn in de onderstaande verloopstaat weergegeven: Saldo * 1.000 Stand per 31 december 2007 2.254 mutaties 2008 Resultaat boekjaar 97 Stand per 31 december 2008 2.351 mutaties 2009 Resultaat boekjaar 158 Stand per 31 december 2009 2.509 6. Voorzieningen De mutaties in de voorzieningen zijn in de onderstaande verloopstaat weergegeven: Voorziening Voorziening ambtsjubilea leeftijdsbewust personeelsbeleid Totaal * 1.000 * 1.000 * 1.000 Stand per 31 december 2008 51 3 54 Mutaties boekjaar: Onttrekkingen - (2) (2) Dotatie 15-15 Stand per 31 december 2009 66 1 67 Voorziening ambtsjubilea De voorziening ambtsjubilea heeft betrekking op de verplichting ambtsjubilea uit hoofde van artikel 27 van de CAO voor alle werknemers van het CAOP. CAOP Jaarverslag 2009 11
7. Langlopende schulden Het verloop van de langlopende schulden in het boekjaar was als volgt: * 1.000 * 1.000 Stand per 1 januari 5.396 5.534 Aflossingen boekjaar (244) (138) Totale schuld per 31 december 5.152 5.396 Af: kortlopend deel (< 1 jaar) (244) (244) Langlopend per 31 december 4.908 5.152 Schulden looptijd > 5 jaar 4.144 4.281 Medio 2001 heeft het CAOP twee leningen afgesloten ter financiering van de aankoop van de panden Lange Voorhout 13 en Hoge Nieuwstraat 14. De leningen hebben een rentevoet van 5,98% (20 jaar vast). Ten behoeve van de bankier zijn de bovenstaande panden hypothecair bezwaard. Het CAOP heeft in 2007 een lening met Loyalis afgesloten in het kader van de financiering van de kosten die verband houden met een wijziging van de sterftetabellen. De lening heeft een looptijd van 5 jaar en kent een rentepercentage van 3,5 %. 8. Kortlopende schulden en overlopende passiva De kortlopende schulden hebben een looptijd van korter dan één jaar. De post schulden aan kredietinstellingen betreft het kortlopend deel van de langlopende leningen. 9. Belastingen en premies sociale verzekeringen * 1.000 * 1.000 Te betalen loonheffing december 461 422 Te betalen sociale lasten december 180 136 Te betalen BTW 4e kwartaal 2009 319-10. Subsidieregeling Min. van BZK 960 558 De post subsidieregeling Min. van BZK betreft de stand van de egalisatiereserve inzake de subsidieregeling CAOP en de subsidieregeling SOR van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit betreft het niet bestede deel van de ontvangen subsidie. De subsidieregelingen bepalen dat de jaarlijkse subsidies aan een maximum zijn verbonden. Jaarlijks wordt eventuele onderuitputting of overschrijding gedoteerd respectievelijk onttrokken aan deze reserve. De huidige subsidieregeling CAOP loopt tot en met 31 december 2015. Indien de egalisatiereserve CAOP Jaarverslag 2009 12
van deze subsidieregeling per 31 december 2010 het bedrag van k 572 overstijgt, kan de minister besluiten dat het meerdere dient te worden terugbetaald aan het Ministerie. Dezelfde afweging kan worden gemaakt per de datum van 31 december 2015. De subsidieregeling SOR loopt tot en met 31 december 2010. Op dat moment dient het eventuele saldo van de egalisatiereserve van deze subsidieregeling te worden terugbetaald aan het Ministerie. De egalisatiereserve van deze regeling bedraagt per einde boekjaar k 99. 11. Overige kortlopende schulden Onder de overige kortlopende schulden zijn onder meer de reservering te betalen vakantiegeld en een reservering voor niet uitbetaalde vakantiedagen opgenomen. 12. Overlopende passiva De overlopende passiva betreffen vooruit ontvangen bedragen. Een voorschot op de subsidie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voor het jaar 2010 was in december 2009 ontvangen. 13. Niet in balans opgenomen rechten en verplichtingen De verplichtingen uit hoofde van bestaande huur- en leaseverplichtingen, met een resterende looptijd variërend van één tot zes jaar, bedragen voor 2010 k 1.332, voor de periode 2011 tot en met 2014 circa k 4.591 en voor de periode na 2014 circa k 515. In de winst- en verliesrekening 2009 onder de Overige bedrijfskosten is een bedrag voor huur- en leasekosten opgenomen van k 1.070. Ten behoeve van de verhuurder van de bedrijfspanden zijn bankgaranties afgegeven voor in totaal k 228. CAOP Jaarverslag 2009 13
TOELICHTING OP DE WINST- EN VERLIESREKENING 14. Netto-omzet De netto-omzet is de gerealiseerde omzet verminderd met de directe projectkosten. * 1.000 * 1.000 Omzet 21.713 18.580 Directe projectkosten (2.822) (2.638) Netto-omzet 18.891 15.942 15. Omzet * 1.000 * 1.000 Subsidieregeling Min. van BZK 2.619 1.731 Overgangssubsidie Min. van BZK 203 407 Arbeidsvoorwaardenvorming 1.738 1.442 Medezeggenschap 1.299 928 Advies, Bezwaar & Bemiddeling 1.280 1.205 Integriteit 84 - Arbeidsmarkt 7.943 8.187 Overige diensten 6.547 4.680 Totaal omzet 21.713 18.580 De omzet is in 2009 met 17% (k 3.133) gestegen ten opzichte van 2008. Subsidieregeling Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Per 1 januari 2006 heeft BZK een nieuwe 5-jarige subsidieregeling Stichting CAOP vastgesteld. In deze regeling zijn duidelijke afspraken gemaakt voor wat betreft de omvang van de subsidie en de prestaties die het CAOP daartegenover dient te stellen. De subsidieregeling bevat een lineair dalende overgangsmaatregel die het CAOP in staat stelt de organisatie dusdanig om te vormen om de daling van de omvang van de voorgaande subsidie op te vangen. Voor 2009 bedroeg de overgangssubsidie 203.000. Dit bedrag is aangewend voor de gedeeltelijke financiering van de kosten van herstructurering van de ICT en de kosten voor ontwikkeling en outplacement van enkele medewerkers. De subsidieregeling is per 1 januari 2010 andermaal met 5 jaar verlengd. In de subsidieregeling vanaf 2010 is geen subsidie meer opgenomen ter financiering van de overgangskosten die direct samenhangen met de invoering van de subsidieregeling. CAOP Jaarverslag 2009 14
16. Directe projectkosten De directe projectkosten zijn de kosten van leveringen en diensten door derden, gemaakt voor de uitvoering van de projecten. * 1.000 * 1.000 Subsidieregeling Min. van BZK 873 972 Overgangssubsidie Min. van BZK 244 435 Arbeidsvoorwaardenvorming 48 137 Medezeggenschap 351 192 Advies, Bezwaar & Bemiddeling 70 43 Integriteit - - Arbeidsmarkt 435 342 Overige diensten 801 517 Totaal directe projectkosten 2.822 2.638 Om een helder inzicht te krijgen in de netto omzet van de subsidieregeling Min. van BZK zijn de kosten die direct samenhangen met de uitvoering van de werkzaamheden in bovenstaande tabel apart weergegeven. 17. Personeelskosten Het CAOP heeft in 2009 een personele stijging van het aantal fte s gekend van gemiddeld 180 fte's in 2008 naar gemiddeld 200 fte's in 2009. Het aantal werknemers in dienst steeg van 213 per 1 januari 2009 tot 236 per 31 december 2009. Het gemiddeld aantal fte's is als volgt over de diverse afdelingen verdeeld: fte's fte's Algemene directie 5 5 Arbeidsvoorwaardenvorming 15 14 Medezeggenschap 12 11 Advies, Bezwaar & Bemiddeling 16 18 Integriteit 6 - Arbeidsmarkt 63 61 Overige dienstverlening 83 71 Totaal gemiddeld aantal fte's 200 180 CAOP Jaarverslag 2009 15
De personeelskosten worden als volgt gespecificeerd: * 1.000 * 1.000 Salarissen 10.560 8.999 Sociale lasten 1.425 1.275 Pensioenkosten 1.485 1.326 Uitzendkrachten/externen 357 259 Personele exploitatiekosten 711 520 Totaal personeelskosten 14.538 12.379 18. Afschrijvingen De afschrijvingskosten worden als volgt gespecificeerd: * 1.000 * 1.000 Bedrijfsgebouwen en terreinen 125 124 Machines en installaties 706 477 Andere vaste bedrijfsmiddelen 214 249 Totaal afschrijvingen 1.045 850 19. Overige bedrijfskosten De overige bedrijfskosten worden als volgt gespecificeerd: * 1.000 * 1.000 Kantoorkosten 571 573 Huisvestingskosten 1.561 1.364 Porti-/bezorg-/vervoerskosten 154 175 Kostenvergoeding bestuursraad 33 28 Restauratieve voorzieningen 153 138 Public information 57 116 Overige kosten 239 175 Vrijval opgenomen BTW-last nav boekenonderzoek - (234) Totaal overige bedrijfskosten 2.768 2.335 De gestegen huisvestingskosten betreffen voornamelijk de kosten van de eerste etage van Lange Voorhout 9, welke met ingang van ultimo 2008 wordt gehuurd. CAOP Jaarverslag 2009 16
20. Rentelasten De rentelasten 2009 betreffen hoofdzakelijk de hypothecaire rentelasten. 21. Belastingen In de fiscale winstberekening wordt de effectieve belastingdruk berekend tegen 20% vennootschapsbelasting. Door een correctie van het fiscale resultaat op voorgaande jaren wijkt de huidige belastingdruk af ten opzichte van het vennootschapsbelasting-tarief van 20%. 22. Kostenvergoeding bestuursraad In 2009 bedroeg het totaal aan vergoedingen ten behoeve van de leden van de Bestuursraad en de Audit Commissie k 33 (2008: k 28). Den Haag, 26 mei 2010 Directeur / Bestuurder CAOP Mr. N. Ph. Geelkerken CAOP Jaarverslag 2009 17
OVERIGE GEGEVENS Voorgestelde resultaatbestemming Voorgesteld wordt het resultaat na belasting toe te voegen aan de algemene reserve. Het vorenstaande is verwerkt in de jaarrekening 2009. Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel te Den Haag bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de winst- en verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van de directeur/bestuurder De directie van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de directie van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. CAOP Jaarverslag 2009 18
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Den Haag, 24 juni 2010 KPMG ACCOUNTANTS N.V. J.A.A.M. Vermeeren RA CAOP Jaarverslag 2009 19