POPULAIRE VERSIE CAO METAAL & TECHNIEK 2015/2017

POPULAIRE VERSIE CAO METAAL & TECHNIEK 2015/2017 Maart 2016

Voorwoord VOORWOORD Hierbij bieden wij u als lid van FNV Metaal dit exemplaar aan van de populaire versie van de cao voor de Metaal en Technische bedrijfstakken. Deze cao loopt van 1 maart 2015 tot 1 mei 2017. Onder het motto Investeren in mensen is investeren in techniek hebben we maanden van onderhandelingen, manifestaties, acties en stakingen achter de rug. We hebben opnieuw gestreden voor een nieuwe cao. En eindelijk ligt er dan nu een akkoord. Met een fatsoenlijke inkomensverbetering, met een extra loonsverhoging voor jongeren, meer zeggenschap over werktijden en maatregelen om ervaren vakmensen te behouden. Veel van de verslechteringen die de werkgevers hebben voorgesteld, zijn van tafel! Onze leden in de Metaal en Techniek hebben weer eens laten zien dat zij in actie komen als het nodig is. Met alle acties hebben we dit onderhandelresultaat bereikt. De kloof tussen de wensen van werkgevers en werknemers was bij aanvang van de onderhandelingen groot. Maar toch hebben we van het begin af aan ingezet op voorstellen voor een goede cao. Deze cao is alleen tot stand gekomen doordat onze leden zich daarvoor hebben ingezet! Uit onderzoek blijkt dat veel niet-leden zich best willen aansluiten, maar dat het hen nooit is gevraagd. Er kan geen campagne tegenop als onze leden hun directe collega s vragen om lid te worden. Samen staan we sterker. Voor het geval u een collega kent die ook lid wil worden van FNV Metaal kan contact opgenomen worden met de FNV via telefoonnummer T 088 368 0368 of via de site: www.fnv.nl. Wij bedanken iedereen die heeft bijgedragen aan deze nieuwe cao. Met vriendelijke groet, Jacqie van Stigt en Jos Brocken Landelijke onderhandelaars Metaal Populaire cao Metaal & Techniek 01

Praktische informatie PRAKTISCHE INFORMATIE In de cao staan al uw rechten en plichten en ook die van uw werkgever op een rij. In de loop van de jaren is de officiële cao uitgegroeid tot een dik boekwerk met ingewikkelde teksten. Dat is het gevolg van het sluiten van compromissen en het zoeken naar juridisch sluitende formuleringen. Daardoor is het een lange en moeilijk te lezen cao geworden. Om u als lid snel en goed te informeren over de hoofdlijnen van de cao is deze populaire versie er voor u, want wij zijn uw partner in de praktijk! Bij een geschil met uw werkgever kunt u geen beroep doen op deze beknopte tekst van de cao. Dan moet u teruggrijpen op de echte cao. Vanzelfsprekend staan wij u ook in dat soort gevallen graag terzijde met raad en daad. U kunt ons vinden op de ledenservicepunten of de regiokantoren. De adressen staan achter in dit boekje. Op de website van FNV Metaal: www.fnv.nl/metaaltechniek vindt u informatie over de bedrijfstak, de cao en de bond. Ook kunt u bellen naar de FNV: T 088 368 0368. Naast de populaire versie van de cao zijn er afzonderlijke brochures beschikbaar over de pensioenregeling. Deze kunt u aanvragen bij: Contactcenter van de FNV T 088 36 80 36 MN Prinses Beatrixlaan 15 Den Haag T 070 316 0160 www.mn.nl PMT (Pensioenfonds Metaal & Techniek), Prinses Beatrixlaan 15 2595 AK Den Haag T 070 316 08 60 www.bpmt.nl 02 Populaire cao Metaal & Techniek

Praktische informatie BELANGRIJKE AFSPRAKEN De nieuwe cao voor de Metaal en Techniek geldt van 1 mei 2013 28 februari 2015. Dat betekent een looptijd van 26 maanden. De belangrijkste afspraken in de cao zijn: Inkomen In de 26 maanden dat deze cao geldt, gaat u er in totaal gemiddeld 4,05% in salaris op vooruit. Daarnaast is er een eenmalige uitkering en de jeugdschalen worden extra verhoogd. uw salaris wordt met 1,75% verhoogd per 1 december 2015; u ontvangt 0,65% eenmalig in februari 2016 ter compensatie voor de afgelopen maanden zonder loonsverhoging. Dat is voor de gemiddelde inkomens in de sector ongeveer 200-250 eenmalig; uw salaris wordt met 1,75% verhoogd per 1 juli 2016; en uw salaris wordt met 0,55% verhoogd per 1 januari 2017. Op 1 september 2016 gaan de garantielonen in de schalen voor jongeren met een vakdiploma of een voortgezet vakdiploma allemaal met 38 per maand omhoog. Dat betekent een verhoging van 2% extra voor een 22-jarige oplopend tot ruim 5% extra voor een 16-jarige. Opgeteld bij de 4,05% voor alle werknemers gaan de jeugdschalen gemiddeld 7% omhoog. Werktijden U kunt uw vrijetijdsrechten gebruiken om vaker in een vierdaagse werkweek te werken. U doet een verzoek en de werkgever stemt hier binnen 4 weken mee in, tenzij hij inhoudelijk motiveert waarom het niet kan. U kunt dit in dat geval aan een centrale geschillencommissie voorleggen. Een commissie zal een studie doen naar de wensen van werkgevers en werknemers rondom werktijden. Werkgevers willen onder andere ruimere werkvensters en meer flexibiliteit. Werknemers en vakbonden willen betere roosters en zeggenschap. De resultaten van het grote werktijdenonderzoek van FNV Metaal komen daarbij ook aan de orde. Duurzame inzetbaarheid en scholing Er komen 1.000 vouchers van maximaal 1.500 voor scholing en ontwikkeling voor werknemers beschikbaar, zodat zij ook in de toekomst in de Metaal en Techniek kunnen blijven werken. Zo n voucher kunt u aanvragen met behulp van de Populaire cao Metaal & Techniek 03

Praktische informatie bestuurders duurzame inzetbaarheid van FNV Metaal. Binnen het project JIJ geven consulenten van vakbonden en van werkgevers voorlichting over preventie, re-integratie, arbeidsongeschiktheid en duurzame inzetbaarheid. Dit project wordt voortgezet. Vakantiedagen en seniorendagen Vanaf 2017 krijgt u er een vakantiedag bij en verschuiven de seniorendagen. Het totaal aantal seniorendagen blijft gelijk. Ze beginnen wat later, maar lopen ook langer door, tot en met 65 jaar. Op die leeftijd hebben werknemers nu helemaal geen seniorendagen, terwijl het aantal doorwerkende 65-jarigen toeneemt. Heeft u in 2017 al seniorendagen? Dan groeit het aantal volgens de nieuwe tabel, maar u behoudt in elk geval het aantal dagen dat u al had. Als u langer dan 1 jaar volledig arbeidsongeschikt bent, dan vervallen de seniorendagen die in dat jaar zijn toegekend en krijgt u alleen de nieuwe dagen van het jaar waarin u weer gaat werken. Omdat de seniorendagen bedoeld zijn als hersteltijd behoudt u de seniorendagen wel als je minder dan een jaar of gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent. Bij deze nieuwe afspraken over seniorendagen horen ook de nieuwe afspraken over de vierdaagse werkweek, deeltijdpensioen en de extra vakantiedag. Pensioen en deeltijdpensioen Deeltijdpensioen kunt u vanaf 2016 opnemen met behoud van uw contract en uw arbeidsvoorwaarden. Dat was tot nu toe niet zo, om gebruik te kunnen maken van deeltijdpensioen moest u uw contract eerst opzeggen. Voortaan wordt alleen uw arbeidsduur naar rato van het deeltijdpensioen verminderd. De huidige 58+regeling is vanaf 2016 een 60+regeling. Dat betekent voor de nieuwe cao-periode: als u na uw 60ste wordt ontslagen bij een reorganisatie behoudt u uw rechten op de overgangsregeling (VUT, prepensioen) bij het pensioenfonds PMT. Waarom verschuift de leeftijd van 58 naar 60? Zodat de duur van uw WW lang genoeg is om aan te sluiten op de overgangsregeling vanaf 62 jaar. En omdat de overheid de AOW-leeftijd naar 67 jaar heeft verhoogd (was 65) moet u bovendien het vroegpensioen uitsmeren over een langere tijd: van 62 tot 67 jaar. Bent u ontslagen in een reorganisatie, maar keert u binnen uiterlijk 3 jaar weer terug als werknemer in de Metaal en Techniek? Dan herleven uw rechten op de overgangsregeling (VUT, prepensioen) als u die voor uw ontslag bij het pensioenfonds PMT al had. 04 Populaire cao Metaal & Techniek

Praktische informatie Reparatie duur en opbouw WW Als vakbonden, werkgevers en overheid overeenstemming bereiken over één regeling voor het derde jaar WW met uitvoering op landelijk niveau, dan maken werkgevers en vakbonden in de Metaal en Techniek afspraken over de reparatie van de duur en de opbouw van de WW zoals dat in het Sociaal Akkoord was afgesproken. Als over de reparatie van de duur en de opbouw van het derde jaar WW geen overeenstemming wordt bereikt met de werkgevers in de Metaal en techniek, dan is er geen vredesplicht. Vakbonden en werknemers hebben dan het recht hierover actie te voeren. Komt er geen overeenstemming op landelijk niveau over een uniforme regeling met landelijke uitvoering? Dan gaan vakbonden en werkgevers in de Metaal en Techniek opnieuw in overleg over de ontstane situatie. Flexwerk De negatieve afwijking van de wet verdwijnt uit de cao; tijdelijke krachten krijgen voortaan eerder een vast contract. Na maximaal 2 tijdelijke contracten of maximaal 2 jaar in totaal wordt een volgend contract een vast contract. Nu is dat nog 3 jaar. De cao wordt aangepast, zodat de cao aansluit op de cao afspraak met de uitzendkoepel ABU sinds april 2015: uitzendkrachten krijgen hetzelfde loon en dezelfde arbeidsduur, toeslagen, loonsverhogingen, kostenvergoedingen en periodieken als werknemers in dienst van het inlenend bedrijf. Dus ook als deze in het bedrijf boven het garantieniveau van de cao liggen. De cao M&T gaf die garantie alleen voor vakkrachten en niet voor alle genoemde arbeidsvoorwaarden. Met deze afspraak krijgen uitzendkrachten dus gelijk loon voor gelijk werk! WAGA/schijnconstructies Om oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden te voorkomen moet in de cao duidelijk staan hoe cao-bepalingen moeten worden toegepast op werknemers die vanuit het buitenland tijdelijk in Nederland werken (Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid, ofwel WAGA). In de vorige cao (2013) was een werkgroep ingesteld om dit uit te werken, maar de vertegenwoordigers van vakbonden en werkgevers hebben geen overeenstemming bereikt over de nadere invulling van de WAGA in de cao. Er is nu afgesproken dat de afspraak in 2013 blijft staan en dat we alsnog tot overeenstemming moeten komen, zodat oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden in de Metaal en Techniek wordt uitgesloten. Populaire cao Metaal & Techniek 05

Praktische informatie Vakbondscontributie Vanaf 2016 krijgt u van uw werkgever óf een mogelijkheid voor belastingaftrek van de vakbondscontributie binnen de Werkkostenregeling (WKR), óf een doorbetaalde studiedag die door de vakbond wordt georganiseerd. De keuze voor een van beide ligt bij de werkgever. Voor het jaar 2015 doen cao-partijen de aanbeveling aan werkgevers om de vakbondscontributie via de Werkkostenregeling (WKR) te vergoeden, voor zover er nog fiscale ruimte is in de onderneming. Participatiewet Werkgevers gaan aan de slag om mensen aan een baan te helpen die vallen onder de Participatiewet en geen volledige verdiencapaciteit hebben. Het UWV bepaalt de verdiencapaciteit (niet het bedrijf). Meestal gaat het om werknemers die nu nog in een sociale werkplaats werken. Zoals afgesproken in het Sociaal Akkoord (van overheid, vakbonden en werkgevers in 2013) komt er voor deze doelgroep een aparte loontabel tussen 100% en 120% van het wettelijk minimumloon. Binnen de onderneming wordt bepaald of en wanneer de werknemer meer dan 100% van het wettelijk minimumloon gaat verdienen. Als iemand inmiddels wel een verdiencapaciteit heeft van 100% (te bepalen door het UWV!) stroomt hij/zij door naar de reguliere functie- en loonschalen. Overige Een commissie gaat de teksten in de cao helderder, toegankelijker en begrijpelijker maakt. Ook moet de cao makkelijker digitaal te raadplegen zijn. Er worden middelen vrijgemaakt om activiteiten op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen te ondersteunen. Het gaat bijvoorbeeld om projecten over mantelzorg of schuldproblemen van werknemers. De heffingen voor de opleidingsfondsen (O&O-fondsen) en het Sociaal Fonds blijven gelijk. 06 Populaire cao Metaal & Techniek

Inhoud INHOUD INLEIDING 8 1. JONGEREN - AANDACHTSPUNTEN OP EEN RIJ 9 2. BEGIN EN EINDE VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST 11 3. LOON 15 3.1 Salaristabellen 17 4. ARBEIDSTIJDEN 30 4.1 Vaststellen van het dienstrooster 30 4.2 Arbeidstijdverkorting 30 4.3 Werken in deeltijd 31 4.4 Dagvenster 33 4.5 Overuren 34 4.6 Consignatie 36 4.7 Betaling van reisuren 37 4.8 Karweiwerk 37 4.9 Invoering ploegendienst 38 4.10 Arbeidstijdenwet 39 5. VAKANTIE 40 6. VERLOF 46 7. KOPEN OF VERKOPEN VAN VRIJE DAGEN/LEVENSLOOPREGELING 52 8. GEZOND WERKEN 57 8.1 Re-integratie en Wet Poortwachter 57 9. VAKBOND EN ONDERNEMINGSRAAD/PVT 61 10. WEER- EN WENDBARE WERKNEMERS 63 10.1 Duurzame inzetbaarheid en Scholing 63 10.2 Veiligheid 63 10.3 Uitzendarbeid 65 10.4 Vredesplicht 65 10.5 Reparatie duur en opbouw WW 65 11. VERVROEGD UITTREDEN EN PENSIOEN 67 BIJLAGEN: 1: Voorbeelden dagvenster + toeslagen 73 2: Adressen cao partijen 74 3: Adressen scholingsfondsen Metaal en Techniek 75 4: FNV Adressen 76 Populaire cao Metaal & Techniek 07

Inleiding INLEIDING In deze brochure vindt u een verkorte versie van het gemeenschappelijke deel uit de zeven collectieve arbeidsovereenkomsten in de Metaal en Techniek. De bedrijfstak Metaal en Techniek bestaat uit 5 branches, te weten: Metaalbewerking, Technisch Installatiebedrijf, Carrosseriebedrijf, Isolatiebedrijf, Goud en zilvernijverheid. Deze collectieve arbeidsovereenkomsten zijn minimum afspraken tussen een aantal werkgevers en werknemersorganisaties. De leden van deze organisaties zijn verplicht zich tenminste aan deze afspraken te houden. Minimum betekent in dit geval dat tenminste de afspraken in de cao moeten worden toegepast. Anders gezegd: het mag wel beter en nooit slechter dan de cao aangeeft. Deze cao s zijn algemeen verbindend verklaard door de minister. Dat betekent dat ook de werkgevers die niet zijn aangesloten bij een van de betrokken organisaties, zich aan de cao moeten houden. In zijn algemeenheid kan gezegd worden dat deze cao op alle werknemers in de Metaal en Techniek van toepassing is. wij willen u er echter op wijzen dat er voor medewerkers in het Motorvoertuigen en Tweewielerbedrijf vanaf 2009 een aparte cao van toepassing is. Medewerkers in Tank en Was bedrijven hebben ook een eigen cao. LET OP! Aangezien het om een bewerking gaat van verschillende collectieve arbeidsovereenkomsten, kunt u op geen enkele wijze rechten ontlenen aan deze brochure. Mocht u, na het lezen van de brochure, vragen of klachten hebben, raadpleeg dan de volledige voor u geldende cao of neem contact op met de bond. Bij de regiokantoren of de ledenservicepunten kunt u ook terecht voor het volledige cao boekje. De volledige lijst van bij de collectieve arbeidsovereenkomsten betrokken organisaties kunt u vinden in bijlage 2. 08 Populaire cao Metaal & Techniek

1. Jongeren - Aandachtpunten op een rij 1. JONGEREN AANDACHTPUNTEN OP EEN RIJ DOORBETALING SCHOLINGS DAG Wie met de werkgever een leerarbeidsovereenkomst heeft gesloten, krijgt de wekelijkse Scholings dag doorbetaald. Er moet dan wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan: - hij/zij volgt een primaire opleiding zoals bedoeld in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs; - er is een leer/arbeidsovereenkomst met werkgever afgesloten; - er is een werkweek van gemiddeld 32 arbeidsuren overeengekomen (4 dagen werken, 1 dag leren); - op de dagen dat er geen school is, dient de werknemer gewoon te werken. - voor de werknemer van 17 jaar of ouder wordt de Scholings dag doorbetaald. Als er een werkweek van minder dan 32 uur is afgesproken, dan zal de Scholings dag naar evenredigheid worden uitbetaald. Als een werknemer het eerste jaar van de voortgezette opleiding met goed gevolg heeft afgerond dan heeft de werknemer het recht op het salaris van het voortgezette vakdiploma. Voor jongeren van 16 en 17 jaar gelden een aantal speciale regels in de Arbeidstijdenwet. De belangrijkste zijn: Schooltijd geldt als arbeidstijd. De dagelijkse rust is 12 uur per 24 uur. Hierbij is inbegrepen de periode van 23.00 uur tot 06.00 uur. Dat betekent dat nachtdienst verboden is. De wekelijkse rust is minimaal 36 uur per 7x24 uur. Voor zondagsarbeid gelden dezelfde regels als voor volwassenen. De maximale arbeidstijd per dienst is 9 uur, per week 45 uur en gemiddeld per 4 weken 40 uur. Let wel: schooltijd = ook arbeidstijd! Pauze is minimaal een half uur bij meer dan 4½ uur arbeid (of 2x ¼uur). Consignatie is voor jeugdigen niet toegestaan. Populaire cao Metaal & Techniek 09

1. Jongeren - Aandachtpunten op een rij Er is geld voor extra activiteiten voor behoud en instroom van jongeren. Via de sectorplannen van de scholingsfondsen worden leerwerkplekken voor 16-17 jarigen behouden en uitgebreid. JEUGDLONEN Op 1 september 2016 gaan de garantielonen in de schalen voor jongeren met een vakdiploma of een voortgezet vakdiploma allemaal met 38 per maand omhoog (zie tabel hieronder). Dat betekent een verhoging van 2% extra voor een 22-jarige oplopend tot ruim 5% extra voor een 16-jarige. Opgeteld bij de 4,05% voor alle werknemers gaan de jeugdschalen gemiddeld 7% omhoog. Maandtabel 1-9-2016 inclusief loonsverhogingen van 1,75% per 1-12-15, 1,75% per 1-7-2016 en 38 per 1-9-2016 voortgezet Leeftijd vakdiploma + 38 verschil vakdiploma + 38 verschil 16 763 801 5,0% 859 897 4,4% 17 874 912 4,3% 979 1.017 3,9% 18 1.003 1.041 3,8% 1.132 1.170 3,4% 19 1.160 1.198 3,3% 1.304 1.342 2,9% 20 1.357 1.395 2,8% 1.529 1.567 2,5% 21 1.600 1.638 2,4% 1.801 1.839 2,1% 22 1.889 1.927 2,0% 1.970 2.008 1,9% Gemiddeld 1.235 1.273 3,1% 1.368 1.406 2,8% 10 Populaire cao Metaal & Techniek

2. Begin en einde van de arbeidsovereenkomst 2. BEGIN EN EINDE VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST BEGIN Bij het begin van een arbeidsovereenkomst is het altijd verstandig om een schriftelijke bevestiging (aanstellingsbrief) te vragen. In deze aanstellingsbrief moet een aantal zaken zijn opgenomen, zoals in elk geval: - de ingangsdatum; - de duur van de proeftijd (maximaal 2 maanden); - de functie-indeling; - de salarisgroep waarin u valt; - het aantal toegekende functiejaren; - het aanvangssalaris; - de (gemiddelde) arbeidsduur; - bij deeltijd: of de ATV in tijd of geld wordt opgenomen; - de geldende pensioenregeling. De werkgever is verplicht u een schriftelijke aanstellingsbrief te geven, ook als u hem daar niet om vraagt. Uw arbeidsovereenkomst mag niet eenzijdig door de werkgever worden gewijzigd. Indien er sprake is van wijzigingen dienen uw werkgever en u beiden akkoord te zijn. Vraagt u om een schriftelijke bevestiging als uw arbeidsovereenkomst gewijzigd wordt. Zaken die in strijd zijn met de cao mogen niet in een arbeidsovereenkomst staan, zoals een proeftijd van meer dan twee maanden, een werkdag van meer dan 9,5 uur, een salaris onder het in de cao afgesproken minimum en zo meer. ARBEIDSOVEREENKOMST VOOR BEPAALDE OF VOOR ONBEPAALDE TIJD Er zijn twee soorten arbeidsovereenkomsten: de arbeidsovereenkomst voor bepaalde en die voor onbepaalde tijd. Het is gebruikelijk een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aan te gaan. Deze biedt de meeste rechtszekerheid. De belangrijkste verschillen zitten in de duur van de overeenkomst en in de wijze waarop de overeenkomst beëindigd kan worden. Hieronder volgen de belangrijkste regels voor deze arbeidsovereenkomsten. Populaire cao Metaal & Techniek 11

2. Begin en einde van de arbeidsovereenkomst PROEFTIJD Bij een tijdelijk contract voor meer dan zes maanden en bij een vast contract geldt een proeftijd van twee maanden. Bij een contract van zes maanden of korter, geldt geen proeftijd. In de proeftijd kunnen beide partijen zonder opzegtermijn de overeenkomst beëindigen. Op verzoek van de werknemer moet de werkgever wel de reden van beëindiging schriftelijk kenbaar maken. DE ARBEIDSOVEREENKOMST VOOR BEPAALDE TIJD (TIJDELIJK CONTRACT) - De arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan alleen schriftelijk worden aangegaan. - Er is geen ontslagvergunning nodig voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst, maar bij tijdelijke contracten van zes maanden of langer geldt een aanzegtermijn; dat houdt in dat de werkgever schriftelijk aangeeft of de overeenkomst na afloop wel of niet wordt voortgezet. - De arbeidsovereenkomst kan maximaal twee maal verlengd worden of maximaal twee jaar totaal zonder dat een ontslagvergunning en opzegging vereist zijn. De arbeidsovereenkomsten inclusief verlenging(en) mag niet meer bedragen dan 24 maanden. - Als de totale duur van de arbeidsovereenkomst inclusief de verlengingen meer dan 24 maanden bedraagt, is een ontslagvergunning en opzegging wel vereist, omdat dan een contract voor onbepaalde tijd is ontstaan.. - Als men een langdurige arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd afsluit voor de duur van drie jaren, dan is er een uitzondering op de hiervoor gestelde regels: er mag dan éénmalig, en wel binnen drie maanden na het aflopen van dat eerste contract, een nieuw contract voor bepaalde tijd worden aangegaan, maar dat contract mag dan niet langer duren dan drie maanden. Deze uitzondering is vooral bedoeld voor situaties waarin een project net niet is afgerond. - Als tussen twee contracten meer dan zes maanden zit, dan moet men weer opnieuw beginnen te tellen voor het aantal contracten voor bepaalde tijd. VOORBEELD: U kunt twee arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur van beide 1 jaar aangaan. Wordt u dan een derde contract aangeboden voor bepaalde duur, dan overschrijdt u de termijn van 24 maanden. Per de dag dat u de 24e maand overschrijdt, ontstaat een contract voor onbepaalde tijd. 12 Populaire cao Metaal & Techniek

2. Begin en einde van de arbeidsovereenkomst TWEEDE VOORBEELD: Uw werkgever kan u drie maal een tijdelijk contract aanbieden voor bijvoorbeeld 6 maanden. Wil hij nog eens een tijdelijk contract aanbieden, dan ontstaat er een contract voor onbepaalde tijd. Er kunnen maximaal drie contracten voor bepaalde tijd worden aangegaan. Volgt dan binnen zes maanden na afloop van het laatste contract een vierde contract, dan is dat een contract voor onbepaalde tijd. DE ARBEIDSOVEREENKOMST VOOR ONBEPAALDE TIJD (VAST CONTRACT) Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd blijft bestaan tot er opgezegd wordt. Zowel de werknemer als de werkgever kan opzeggen. Wel moeten ze een opzegtermijn in acht nemen. Als de werkgever opzegt Tijdens de proeftijd geldt geen opzegtermijn. Duur contract tot 5 jaar: 1 maand Duur contract vanaf 5 en tot 10 jaar: 2 maanden Duur contract vanaf 10 en tot 15 jaar: 3 maanden Duur van het contract 15 jaar of langer: 4 maanden De opzegtermijn van de werkgever kan in uw schriftelijke arbeidsovereenkomst worden verlengd. Als de werkgever een ontslagvergunning van het CWI heeft gekregen, mag hij de opzegtermijn met een maand verkorten. Maar: er moet wel altijd tenminste een maand opzegtermijn overblijven! NB: voor werknemers die op 1 januari 1999 45 jaar of ouder waren, gelden nog de oude opzegtermijnen: een week voor elk vol jaar dat de dienstbetrekking na de meerderjarigheid van de werknemer heeft geduurd, tot maximaal 13 weken en deze termijn kan worden verlengd met een week voor elk vol dienstjaar dat de dienstbetrekking na het bereiken van de leeftijd van 45 jaar en voor het bereiken van de 65-jarige leeftijd heeft geduurd. Deze verlenging mag echter nooit langer zijn dan 13 weken. De totale opzegtermijn voor de werknemers die op 1 januari 1999 45 jaar en ouder worden is dan dus inclusief verlenging maximaal 26 weken. Wanneer u na 1 januari 1999 van baan verandert, gaan wel de nieuwe opzegtermijnen, zoals hierboven weergegeven, gelden. Populaire cao Metaal & Techniek 13

2. Begin en einde van de arbeidsovereenkomst Als u opzegt Tijdens de proeftijd geldt geen opzegtermijn. Na de proeftijd bedraagt de opzegtermijn een maand. De opzegtermijn voor de werknemer mag in uw schriftelijke arbeidsovereenkomst worden verlengd en ook verkort, maar dan mag uw opzegtermijn bij verlenging nooit langer zijn dan zes maanden. De opzegtermijn voor de werkgever moet bij zo n verlenging van de opzegtermijn voor de werknemer tenminste twee keer zo lang zijn als die van de werknemer. Er kan, zowel door u als door de werkgever, alleen opgezegd worden tegen het einde van een kalendermaand of tegen het einde van de betalingsperiode. ONTSLAGVERGUNNING Bij ontslag door de werkgever is er in het geval van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd altijd een ontslagvergunning nodig, tenzij: - u zelf akkoord gaat met het ontslag; - u met (vroeg)pensioen gaat; - u tijdens de proeftijd ontslag neemt of krijgt; - u ontslag op staande voet krijgt wegens een dringende reden. Daarnaast eindigt een arbeidsovereenkomst ook bij het overlijden van de werknemer. Als er ontslag voor u dreigt, of al is aangezegd, kunt u het beste meteen contact opnemen met de bond. De bond kan dan proberen het ontslag te voorkomen. Als er voor u en uw collega s ontslag dreigt wegens reorganisatie, fusie of sluiting, moet u zo snel mogelijk het regiokantoor op de hoogte stellen, want dan gelden er andere regels. CONCURRENTIEBEDING/RELATIEBEDING Als u wordt ontslagen vanwege de crisis en u heeft een concurrentiebeding/relatiebeding, dan mag u wel vrijuit solliciteren. De oude werkgever mag dan niet ernstig benadeeld worden. 14 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon 3. LOON SALARIS Het salaris (het loon) mag alleen per vier weken of per maand worden uitbetaald. Over een jaar gerekend is er per saldo geen verschil. Het salaris moet uiterlijk op de laatste werkdag van de vierweekse of maandelijkse periode uitbetaald worden. De werkgever is verplicht u een loonstrook te geven. Aan het einde van elk jaar moet u een overzicht krijgen van het verdiende salaris, de verdiende toeslagen en de inhoudingen over dat jaar. Ook bij het beëindigen van het dienstverband moet zo n overzicht gegeven worden. Dit overzicht moet uiterlijk twee maanden na het verstrijken van het jaar of na het beëindigen van het dienstverband verstrekt worden. SALARISTABELLEN Voor het lezen van de salaristabellen dient u over de juiste gegevens te beschikken. Hieronder geven wij aan welke gegevens u nodig heeft om met de tabellen te kunnen werken. Deze gegevens zijn te vinden in de aanstellingsbrief die uw werkgever u bij indiensttreding heeft gegeven. Heeft u die niet (meer) dan kan de bond u helpen bij het vaststellen van uw functie- en salarisgroep. DE SALARISGROEP WAARIN U VALT Op basis van uw functie bent u ingedeeld in één van de salarisgroepen. In welke salarisgroep u bent ingedeeld staat in uw aanstellingsbrief vermeld. Heeft u geen aanstellingsbrief, dan kan de bond u hierbij helpen, d.m.v. het Handboek functie-indeling voor de Metaal en Techniek. UW LEEFTIJD De tabellen bestaan telkens uit twee gedeelten; het bovenste gedeelte met leeftijden en het onderste gedeelte met functiejaren. Dit heeft te maken met de vakvolwassenheid. De vakvolwassenheid verschilt per salarisgroep. Werknemers die dan 23 jaar of ouder zijn vallen onder de gewone, vakvolwassen schalen. Met ingang van 1 januari 2000 zijn werknemers van 16 t/m 21 jaar ingedeeld in een van de vier nieuwe jeugdgroepen. Voor hun indeling is dan bepalend welke diploma s ze hebben. Vanaf 1 januari 2009 geldt dit voor 16 t/m 22 jaar. Wie geen diploma lbo, vmbo of mavo heeft, krijgt het wettelijk minimum jeugdloon. Daarnaast zijn er schalen voor jeugdige werknemers met een vbo-, vmbo of Populaire cao Metaal & Techniek 15

3. Loon mavo-diploma en met het diploma primaire vakopleiding. Werknemers die tenminste een jaar van de voortgezette vakopleiding met goed resultaat hebben gevolgd, worden in de hoogste jeugdschaal ingedeeld. HET AANTAL FUNCTIEJAREN Functiejaren zijn dienstjaren, doorgebracht in een bepaalde functie. Dit aantal jaren kan zijn opgebouwd uit twee delen. Ten eerste het aantal functiejaren dat u is toegekend bij het in dienst treden. In uw aanstellingsbrief moet staan hoeveel dat er zijn. Als u geen aanstellingsbrief heeft, moet u aan de werkgever vragen hoeveel het er zijn. Ten tweede het aantal opgebouwde functiejaren. Deze kunt u gemakkelijk zelf berekenen. Het is het aantal jaren dat u bij deze werkgever deze functie uitoefent, sinds het bereiken van de vakvolwassen leeftijd. Als u nu de toegekende en de opgebouwde functiejaren optelt, heeft u het aantal functiejaren dat nodig is om met de tabellen te werken. HET (GEMIDDELDE) AANTAL UREN DAT U PER WEEK WERKT De tabellen gaan uit van 38 uur per week. Als u minder dan 38 uur werkt moet u dus een evenredig gedeelte ontvangen. Bijvoorbeeld: als u 19 uur per week werkt moet u de helft van het salaris dat in de tabel staat ontvangen (19/38). Met deze gegevens kunt u nu aflezen hoe hoog uw salaris minimaal zou moeten zijn. Per periode is er steeds een tabel voor het salaris per vier weken en een voor het salaris per maand. Het aflezen van de tabellen: u kijkt welke tabel van toepassing is; u zoekt uw salarisgroep op; u kijkt of er in uw groep, bij uw leeftijd een salaris staat, zo ja, dan is dat uw minimumsalaris; als er bij uw leeftijd geen salaris staat, of uw leeftijd komt niet in de tabel voor, kijkt u bij uw aantal functiejaren in uw salarisgroep. Dat is dan het salaris dat u minimaal moet verdienen. Vaak zit het uitbetaalde salaris er boven; bij elke salarisgroep is er een maximaal aantal functiejaren. Als u daarboven komt, geldt het salaris dat bij het maximale aantal staat. 16 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon 3.1 SALARISTABELLEN ARTIKEL 33A. SALARISSEN PER MAAND SALARISTABEL VOOR BETALING PER MAAND VANAF 1 MAART 2015 TOT 1 DECEMBER 2015 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 518,10 652 737 830 17 jaar 593,20 749 844 946 18 jaar 683,30 862 969 1093 19 jaar 788,45 996 1120 1260 20 jaar 923,60 1168 1311 1477 21 jaar 1.088,80 1372 1545 1740 22 jaar 1.276,55 1695 1825 1903 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1501,80 1824 1899 1939 2001 2102 2274 2466 2700 2981 1 1773 1881 1915 1958 2038 2151 2322 2521 2762 3042 2 1787 1897 1930 1981 2077 2197 2371 2567 2820 3103 3 1805 1910 1945 1997 2108 2244 2427 2626 2880 3172 4 1924 1958 2020 2150 2290 2473 2681 2938 3231 5 1944 1978 2037 2184 2337 2523 2731 2993 3293 6 1963 1998 2070 2222 2385 2568 2783 3053 3359 7 1983 2018 2100 2289 2457 2625 2834 3108 3423 8 2888 3172 3486 9 3225 3548 10 3613 Deze tabel is de tabel die gold vanaf 1 maart 2015, met dien verstande dat de bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn aangepast aan de bedragen die per 1 januari 2015 gelden volgens de WML. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WML-bedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. Populaire cao Metaal & Techniek 17

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER MAAND VANAF 1 DECEMBER 2015 TOT 1 JULI 2016 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 520,20 663 750 845 17 jaar 595,60 762 859 963 18 jaar 686,05 877 986 1112 19 jaar 791,60 1013 1140 1282 20 jaar 927,30 1188 1334 1503 21 jaar 1093,15 1396 1572 1770 22 jaar 1281,65 1725 1857 1936 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1507,80 1856 1932 1973 2036 2139 2314 2509 2747 3033 1 1804 1914 1949 1992 2074 2189 2363 2565 2810 3095 2 1818 1930 1964 2016 2113 2235 2412 2612 2869 3157 3 1837 1943 1979 2032 2145 2283 2469 2672 2930 3228 4 1958 1992 2055 2188 2330 2516 2728 2989 3288 5 1978 2013 2073 2222 2378 2567 2779 3045 3351 6 1997 2033 2106 2261 2427 2613 2832 3106 3418 7 2018 2053 2137 2329 2500 2671 2884 3162 3483 8 2939 3228 3547 9 3281 3610 10 3676 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 december 2015. In de tabellen vbo/mavo/vmbo, vakdiploma, voortgezet vakdiploma, salarisgroep A 1 tot en met 3 functiejaren alsmede salarisgroepen B tot en met J is de loonsverhoging van 1 december 2015 (1,75%) verwerkt. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 juli 2015. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WML-bedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. 18 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER MAAND VANAF 1 JULI 2016 TOT 1 SEPTEMBER 2016 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 526,00 675 763 860 17 jaar 602,20 775 874 980 18 jaar 693,70 892 1003 1131 19 jaar 800,40 1031 1160 1304 20 jaar 937,65 1209 1357 1529 21 jaar 1105,35 1420 1600 1801 22 jaar 1295,90 1755 1890 1970 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1524,60 1888 1966 2008 2072 2176 2355 2553 2795 3086 1 1836 1948 1983 2027 2110 2227 2404 2610 2859 3149 2 1850 1964 1998 2051 2150 2274 2454 2658 2919 3212 3 1869 1977 2014 2068 2183 2323 2512 2719 2981 3284 4 1992 2027 2091 2226 2371 2560 2776 3041 3346 5 2013 2048 2109 2261 2420 2612 2828 3098 3410 6 2032 2069 2143 2301 2469 2659 2882 3160 3478 7 2053 2089 2174 2370 2544 2718 2934 3217 3544 8 2990 3284 3609 9 3338 3673 10 3740 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 juli 2016 In de tabellen vbo/mavo/vmbo, vakdiploma, voortgezet vakdiploma, salarisgroep A 1 tot en met 3 functiejaren alsmede salarisgroepen B tot en met J is de loonsverhoging van 1 juli 2016 (1,75%) verwerkt. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 januari 2016. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WMLbedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. Populaire cao Metaal & Techniek 19

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER MAAND VANAF 1 SEPTEMBER 2016 TOT 1 JANUARI 2017 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 526,00 675 801 898 17 jaar 602,20 775 912 1018 18 jaar 693,70 892 1041 1169 19 jaar 800,40 1031 1198 1342 20 jaar 937,65 1209 1395 1567 21 jaar 1105,35 1420 1638 1839 22 jaar 1295,90 1755 1928 2008 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1524,60 1888 1966 2008 2072 2176 2355 2553 2795 3086 1 1836 1948 1983 2027 2110 2227 2404 2610 2859 3149 2 1850 1964 1998 2051 2150 2274 2454 2658 2919 3212 3 1869 1977 2014 2068 2183 2323 2512 2719 2981 3284 4 1992 2027 2091 2226 2371 2560 2776 3041 3346 5 2013 2048 2109 2261 2420 2612 2828 3098 3410 6 2032 2069 2143 2301 2469 2659 2882 3160 3478 7 2053 2089 2174 2370 2544 2718 2934 3217 3544 8 2990 3284 3609 9 3338 3673 10 3740 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 september 2016. In de tabellen vakdiploma en voortgezet vakdiploma, is de loonsverhoging van 1 september 2016 ( 38,00) verwerkt. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 januari 2016. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WML-bedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. 20 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER MAAND VANAF TOT 1 JANUARI 2017 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 526,00 679 805 903 17 jaar 602,20 779 917 1024 18 jaar 693,70 897 1047 1175 19 jaar 800,40 1037 1205 1349 20 jaar 937,65 1216 1403 1576 21 jaar 1105,35 1428 1647 1849 22 jaar 1295,90 1765 1939 2019 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1524,60 1898 1977 2019 2083 2188 2368 2567 2810 3103 1 1846 1959 1994 2038 2122 2239 2417 2624 2875 3166 2 1860 1975 2009 2062 2162 2287 2468 2673 2935 3230 3 1879 1988 2025 2079 2195 2336 2526 2734 2997 3302 4 2003 2038 2103 2238 2384 2574 2791 3058 3364 5 2024 2059 2121 2273 2433 2626 2844 3115 3429 6 2043 2080 2155 2314 2483 2674 2898 3177 3497 7 2064 2100 2186 2383 2558 2733 2950 3235 3563 8 3006 3302 3629 9 3356 3693 10 3761 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 januari 2017. In de tabellen vbo/mavo/vmbo, vakdiploma, voortgezet vakdiploma, salaris-groep A 1 tot en met 3 functiejaren alsmede salarisgroepen B tot en met J is de loonsverhoging van 1 januari 2017 (0,55%) verwerkt. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 januari 2016. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WML-bedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. Populaire cao Metaal & Techniek 21

3. Loon ARTIKEL 33B. SALARISSEN VIERWEKENPERIODE SALARISTABEL VOOR BETALING PER VIERWEKEN VANAF 1 MAART 2015 TOT 1 DECEMBER 2015 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 478,20 599 678 764 17 jaar 547,60 689 777 870 18 jaar 630,80 793 891 1005 19 jaar 727,80 916 1030 1158 20 jaar 852,60 1074 1206 1358 21 jaar 1005,00 1262 1421 1600 22 jaar 1178,20 1559 1678 1750 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1386,20 1678 1747 1783 1840 1933 2091 2268 2483 2742 1 1631 1730 1762 1801 1874 1978 2136 2319 2540 2798 2 1644 1745 1775 1822 1910 2021 2181 2361 2593 2854 3 1660 1757 1789 1836 1939 2064 2232 2415 2648 2917 4 1770 1801 1858 1977 2106 2274 2465 2702 2971 5 1788 1819 1874 2009 2149 2321 2512 2753 3028 6 1805 1837 1903 2043 2194 2362 2560 2808 3089 7 1824 1856 1931 2105 2260 2414 2606 2858 3148 8 2656 2917 3206 9 2966 3264 10 3323 Deze tabel is de tabel die gold vanaf 1 maart 2015, met dien verstande dat de bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn aangepast aan de bedragen die per 1 januari 2015 gelden volgens de WML. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WML-bedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. 22 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER VIERWEKEN VANAF 1 DECEMBER 2015 TOT 1 JULI 2016 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 480,20 610 690 777 17 jaar 549,80 701 790 885 18 jaar 633,20 807 907 1023 19 jaar 730,60 932 1048 1179 20 jaar 856,00 1093 1227 1382 21 jaar 1009,00 1284 1446 1628 22 jaar 1183,00 1586 1708 1781 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1391,80 1707 1777 1815 1873 1967 2128 2308 2527 2790 1 1659 1760 1792 1832 1907 2013 2173 2359 2585 2847 2 1672 1775 1806 1854 1944 2056 2219 2402 2639 2904 3 1689 1787 1820 1869 1973 2100 2271 2457 2695 2968 4 1800 1832 1890 2012 2143 2314 2509 2749 3024 5 1819 1851 1906 2044 2187 2361 2556 2801 3082 6 1837 1870 1937 2079 2232 2403 2604 2857 3143 7 1856 1888 1965 2142 2299 2456 2652 2908 3203 8 2703 2968 3262 9 3018 3320 10 3381 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 december 2015. De bedragen zijn tot stand gekomen door de onafgeronde bedragen van de tabel per maand te vermenigvuldigen met de factor 0,9197. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 juli 2015. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WML-bedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. Populaire cao Metaal & Techniek 23

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER VIERWEKEN VANAF 1 JULI 2016 TOT 1 SEPTEMBER 2016 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 485,60 620 702 791 17 jaar 556,00 713 804 901 18 jaar 640,40 821 923 1041 19 jaar 738,80 948 1067 1200 20 jaar 865,60 1112 1248 1407 21 jaar 1020,40 1306 1471 1656 22 jaar 1196,20 1614 1738 1812 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1407,40 1737 1808 1846 1905 2002 2165 2348 2571 2838 1 1688 1791 1824 1864 1941 2048 2211 2400 2630 2896 2 1701 1806 1838 1887 1977 2092 2257 2444 2685 2954 3 1719 1818 1852 1902 2007 2136 2310 2500 2742 3021 4 1832 1864 1923 2048 2180 2354 2553 2797 3077 5 1851 1884 1940 2079 2225 2402 2601 2850 3136 6 1869 1902 1971 2116 2271 2445 2650 2907 3199 7 1888 1921 2000 2179 2339 2500 2699 2959 3259 8 2750 3021 3319 9 3070 3378 10 3440 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 juli 2016 De bedragen zijn tot stand gekomen door de onafgeronde bedragen van de tabel per maand te vermenigvuldigen met de factor 0,9197. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 januari 2016. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WMLbedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. 24 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER VIERWEKEN VANAF 1 SEPTEMBER 2016 TOT 1 JANUARI 2017 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 485,60 620 737 826 17 jaar 556,00 713 839 936 18 jaar 640,40 821 957 1075 19 jaar 738,80 948 1102 1234 20 jaar 865,60 1112 1283 1441 21 jaar 1020,40 1306 1506 1691 22 jaar 1196,20 1614 1773 1847 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1407,40 1737 1808 1846 1905 2002 2165 2348 2571 2838 1 1688 1791 1824 1864 1941 2048 2211 2400 2630 2896 2 1701 1806 1838 1887 1977 2092 2257 2444 2685 2954 3 1719 1818 1852 1902 2007 2136 2310 2500 2742 3021 4 1832 1864 1923 2048 2180 2354 2553 2797 3077 5 1851 1884 1940 2079 2225 2402 2601 2850 3136 6 1869 1902 1971 2116 2271 2445 2650 2907 3199 7 1888 1921 2000 2179 2339 2500 2699 2959 3259 8 2750 3021 3319 9 3070 3378 10 3440 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 september 2016. De bedragen zijn tot stand gekomen door de onafgeronde bedragen van de tabel per maand te vermenigvuldigen met de factor 0,9197. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 januari 2016. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WMLbedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. Populaire cao Metaal & Techniek 25

3. Loon SALARISTABEL VOOR BETALING PER VIERWEKEN VANAF 1 JANUARI 2017 wml vbo/mavo/vmbo vakdiploma voortgezet vakdiploma 16 jaar 485,60 624 741 830 17 jaar 556,00 717 843 941 18 jaar 640,40 825 963 1081 19 jaar 738,80 953 1108 1241 20 jaar 865,60 1118 1290 1449 21 jaar 1020,40 1313 1515 1701 22 jaar 1196,20 1623 1783 1857 SALARISGROEPEN FUNCTIE- A / 2 B / 3 C / 4 D / 5 E / 6 F / 7 G / 8 H / 9 I / 10 J / 11 JAREN 0 1407,40 1746 1818 1857 1916 2012 2178 2361 2585 2854 1 1698 1801 1834 1874 1951 2059 2223 2414 2644 2912 2 1711 1816 1848 1897 1988 2103 2269 2458 2699 2970 3 1728 1828 1862 1912 2019 2148 2323 2514 2757 3037 4 1842 1874 1934 2059 2193 2367 2567 2812 3094 5 1862 1894 1950 2091 2238 2415 2615 2865 3153 6 1879 1913 1982 2128 2283 2459 2665 2922 3216 7 1899 1932 2010 2192 2353 2513 2713 2975 3277 8 2765 3037 3337 9 3087 3397 10 3459 Dit is de CAO tabel die ingaat per 1 januari 2017. De bedragen zijn tot stand gekomen door de onafgeronde bedragen van de tabel per maand te vermenigvuldigen met de factor 0,9197. De bedragen van de tabel Wet Minimumloon (WML) en A 0 functiejaren zijn conform de bedragen van de WML, zoals die gelden per 1 januari 2016. Indien deze bedragen wijzigen gelden de nieuwe wettelijke bedragen. Zie voor de actuele WMLbedragen de internetsite van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw. 26 Populaire cao Metaal & Techniek

3. Loon SALARISVERHOGINGEN U kunt op een aantal manieren salarisverhoging krijgen: vanwege uw leeftijd; tenzij er iets anders geregeld is voor alle werknemers in uw bedrijf, krijgt u de salarisverhoging met ingang van de betalingsperiode waarin u jarig bent. vanwege uw functiejaren; tenzij er voor alle werknemers in het bedrijf iets anders geregeld is, krijgt u de salarisverhoging jaarlijks en wel uiterlijk met ingang van de betalingsperiode waarin een nieuw functiejaar begint. vanwege een functieverandering o.a. door om, her of bijscholing; bij functieverandering kan het salaris veranderen. De regels die hiervoor gelden zijn te vinden in de cao, artikel 36. vanwege een verandering van de cao afspraken. Elke salarisverhoging wordt betaald over het feitelijke vaste salaris. Dus niet over toeslagen en vergoedingen en dergelijke tenzij dit duidelijk wordt afgesproken tussen de werkgever en de werknemer(s). Het is nuttig te weten dat het feitelijke salaris (vooral in grotere bedrijven met een eigen beloningsaanpak) vaak hoger is dan de cao aangeeft. SALARISVERHOGING In de 26 maanden dat deze cao geldt, gaat u er in totaal gemiddeld 4,05% in salaris op vooruit. Daarnaast is er een eenmalige uitkering en de jeugdschalen worden extra verhoogd. uw salaris wordt met 1,75% verhoogd per 1 december 2015; u ontvangt 0,65% eenmalig in februari 2016 ter compensatie voor de afgelopen maanden zonder loonsverhoging. Dat is voor de gemiddelde inkomens in de sector ongeveer 200-250 eenmalig; uw salaris wordt met 1,75% verhoogd per 1 juli 2016; en uw salaris wordt met 0,55% verhoogd per 1 januari 2017. INSTROOMTABEL LANGDURIG WERKLOZEN Voor langdurig werklozen is er een zogenaamde instroomtabel in de cao opgenomen. Deze geldt voor werknemers die: - tenminste 1 jaar werkloos zijn geweest - 23 jaar of ouder zijn - niet in staat zijn een functie op het niveau van salarisgroep A te vervullen. Populaire cao Metaal & Techniek 27

3. Loon Deze werknemers krijgen gedurende een aanloopperiode van maximaal één jaar het wettelijk minimumloon voor 23 jaar en ouder. Wanneer deze wettelijke bedragen veranderen, gelden de nieuwe wettelijke bedragen. VOOR DOELGROEP PARTICIPATIEWET EEN APARTE LOONTABEL Werkgevers gaan aan de slag om mensen aan een baan te helpen die vallen onder de Participatiewet en geen volledige verdiencapaciteit hebben. Het UWV bepaalt de verdiencapaciteit (niet het bedrijf). Meestal gaat het om werknemers die nu nog in een sociale werkplaats werken. Zoals afgesproken in het Sociaal Akkoord (van overheid, vakbonden en werkgevers in 2013) komt er voor deze doelgroep een aparte loontabel tussen 100% en 120% van het wettelijk minimumloon. Binnen de onderneming wordt bepaald of en wanneer de werknemer meer dan 100% van het wettelijk minimumloon gaat verdienen. Als iemand inmiddels wel een verdiencapaciteit heeft van 100% (te bepalen door het UWV!) stroomt hij/zij door naar de reguliere functie- en loonschalen. INVOERING NIEUWE HANDBOEK FUNCTIE-INDELING VOOR DE METAAL EN TECHNIEK In 2010 is de vierde editie van het handboek uitgekomen. De verschillende functiegroepen waarin functies ingedeeld kunnen worden, zijn gekoppeld aan salarisgroepen in de salaristabellen. Het handboek functie-indeling is dus de basis voor salaristabellen in de metaalnijverheid. Wanneer uw functie in een functiegroep is ingedeeld, kunnen uw werkgever en uzelf met behulp van de salaristabellen in de cao of die van uw eigen bedrijf vaststellen welk loon u (minimaal) moet verdienen. Wanneer het nieuwe functieclassificatiesysteem in uw bedrijf wordt ingevoerd kan dat tot gevolg hebben dat u in een hogere of een lagere functiegroep wordt ingedeeld dan waar u ingedeeld was. Dat kan wel positieve gevolgen hebben maar mag zeker geen negatieve gevolgen hebben voor uw salaris. Wanneer u het niet eens bent met uw functie indeling kunt u gebruik maken van de beroepsprocedure die is omschreven in de cao. U kunt zich daarbij laten bijstaan door een kaderlid van de bond in uw bedrijf dan wel zich wenden tot de medewerkers van de ledenservicepunten van de FNV (zie voor adressen en spreekuren www.fnv.nl/contact) of het Contactcenter bellen via 088 36 80 368 (lokaal tarief). 28 Populaire cao Metaal & Techniek

4. Arbeidstijden 4. ARBEIDSTIJDEN De bestaande afspraken over arbeidstijden blijven gewoon van kracht, ondanks de recente wijziging van de Arbeidstijdenwet. Er komen dus geen ruimere regels over arbeidstijden in de bedrijfstak. 4.1 VASTSTELLEN VAN HET DIENSTROOSTER De werkgever moet elke werknemer voor een periode van minimaal één maand vooruit, schriftelijk, op de hoogte brengen van het voor hem geldende dienstrooster. Als de werknemer daarom verzoekt moet de werkgever eerst met hem overleg voeren over het rooster. Instemming is daarbij niet verplicht. De werkgever stelt uiteindelijk het rooster vast, maar moet daarbij wel rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemer. Wanneer u bezwaar heeft tegen uw dienstrooster kunt u gebruik maken van een beroepsprocedure. U kunt in de eerste plaats, eventueel geholpen door de bond, schriftelijk bezwaar aantekenen bij uw werkgever. Wanneer u het dan niet eens wordt, kunt u gezamenlijk met de werkgever een schriftelijke weergave van het meningsverschil sturen naar de Commissie Dienstroosters van de Stichting MT. De werkgever is verplicht om mee te werken aan deze procedure. Deze commissie zal vervolgens een advies geven aan werkgever en werknemer over de oplossing van het meningsverschil, rekening houdend met de verschillende belangen. 4.2 ARBEIDSTIJDVERKORTING In de Metaal en Techniek is verplichte arbeidsduurverkorting (adv) ingevoerd. De manier waarop aan de adv vorm wordt gegeven wordt met instemming van de ondernemingsraad of Personeelsvertegenwoordiging bepaald. Is er in het bedrijf geen ondernemingsraad of pvt, dan moet over de keuze overlegd worden met de werknemersdelegatie, maar is instemming niet vereist. Ook veranderingen moeten op deze wijze bepaald worden. Er is een keuze tussen vier vormen van atv: 1. In blokken van: 8 uur per 4 weken (13 dagen per jaar) of, 4 uur per 2 weken (26 halve dagen per jaar) of, 2 uur per week. 30 Populaire cao Metaal & Techniek

4. Arbeidstijden 2. Vrije keuze: Er kan een andere vorm van atv gekozen worden, maar die keuze moet dan wel aan de Stichting MT kenbaar gemaakt worden, om te beoordelen of de gekozen vorm in overeenstemming met de doelstellingen van de cao is. 3. Flexibele werktijden: Hierbij komt de werkweek tussen de 34 en de 45 uur te liggen en mag er tussen de 0 en de 9 uur per dag gewerkt worden. 4. Een vierdaagse werkweek van 4 x 9,5 uur, ingeroosterd over de maandag tot en met de vrijdag. De werkgever kan het besluit hiertoe slechts nemen met goedkeuring van de vakbonden. ATV kan niet worden ingeroosterd op zon- en feestdagen Welke keuze er ook gemaakt wordt, het moet met instemming van de werknemers gebeuren, en de keuze moet 3 weken van tevoren aan de werknemers bekend worden gemaakt! Wanneer de werknemer op een ATV-dag toch moet werken, moet in overleg met hem een vervangende ATV-dag worden vastgesteld. Deze moet uiterlijk in het volgende kwartaal worden opgenomen. Verrekening ATV tijd bij het einde van de dienstbetrekking Als u te veel of te weinig ATV heeft gehad kan dit zowel in tijd als in geld verrekend worden bij het eind van de dienstbetrekking. Als u bijvoorbeeld in juni de dienstbetrekking beëindigt, terwijl de ATV dagen collectief in december zijn vastgesteld, kunt u het tegoed aan dagen opnemen tijdens de opzegtermijn, of uitbetaald krijgen. 4.3 WERKEN IN DEELTIJD De Wet Aanpassing Arbeidsduur geeft u, als u langer dan 1 jaar in dienst bent, het recht om meer of minder te gaan werken. Alleen als het bedrijf daardoor in ernstige problemen komt kan de werkgever uw verzoek afwijzen. De werkgever mag korter werken bijvoorbeeld weigeren als hij ondanks serieuze pogingen geen vervanging kan vinden, als de veiligheid in gevaar komt of wegens ernstige roostertechnische problemen. Hij mag een verzoek om meer te werken weigeren als er bijvoorbeeld niet voldoende werk is, of geen geld om de extra uren te betalen. Populaire cao Metaal & Techniek 31