Managementrapportage Eerste helft 2015. Werk en Inkomen Samenwerkingsverband

Managementrapportage Eerste helft 2015 Werk en Inkomen Samenwerkingsverband Augustus 2015

Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Prestaties uitvoering afdeling Werk en Inkomen... 3 1.1 Omvang en samenstelling van het bestand... 3 1.2 In- en uitstroom... 6 1.3 Minimabeleid... 12 1.4 Bedrijfsvoering... 13 1.5 Financieel overzicht uitvoeringsorganisatie 2015... 15 1.6 Handhaving... 19 2. Beleidsontwikkelingen... 21 2.1 Terugblik op de transitie Participatiewet... 21 2.2 Afstemming beschut werk nieuwe stijl... 21 2.3 Lokale ontwikkelingen... 22 2.4 Jeugdwerkloosheid... 23 2.5 Armoedebestrijding... 23 2.6 Handhaving... 24 1

Inleiding Voor u ligt de managementrapportage over de eerste helft van 2015 van de uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen (samenwerkingsverband Leidschendam-Voorburg, Voorschoten en Wassenaar) met de belangrijkste cijfers en ontwikkelingen over de periode 1 januari 2015 tot en met 30 juni 2015. In het eerste hoofdstuk worden de prestaties van de uitvoering van de afdeling Werk en Inkomen (WenI) over de periode van 1 januari 2015 tot en met 30 juni 2015 in beeld gebracht. Het tweede hoofdstuk behandelt de actuele beleidsmatige ontwikkelingen over de eerste helft van 2015 op de afdeling. Op het moment van verschijnen van deze marap is de manier van rapporteren over de prestaties binnen het Sociaal Domein onderwerp van discussie. De vorm en inhoud van deze marap zal op grond van de uitkomsten van deze discussie aan verandering onderhevig zijn en voor sommige lagen van de gemeentelijke organisaties mogelijk overbodig worden, aangezien de informatie op een andere manier verstrekt zal worden. Hierover zal in het najaar meer duidelijk worden en zullen betrokkenen hierover worden geïnformeerd. 2

1. Prestaties uitvoering afdeling Werk en Inkomen 1.1 Omvang en samenstelling van het bestand Landelijke ontwikkeling Het aantal personen met een bijstandsuitkering is in het eerste kwartaal van dit jaar met 9 duizend toegenomen tot 443 duizend. De stijging deed zich voor in alle leeftijdsgroepen. De toename in het eerste kwartaal van 2015 was iets groter dan in het laatste kwartaal van 2014. Dit houdt onder andere verband met de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015. Deze wet vervangt de Wet werk en bijstand (WWB), de Wet sociale werkvoorziening (WSW) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Met de Participatiewet komen alleen jongeren die duurzaam en volledig arbeidsongeschikt zijn nog in aanmerking voor een Wajong-uitkering. De andere jonggehandicapten hebben recht op bijstand, als zij voldoen aan de voorwaarden. De invoering van de Participatiewet zorgt voor een extra stroom (gehandicapte) jongeren naar de bijstand. Het is nog niet bekend hoe groot deze groep is. In het eerste kwartaal speelt ook het zogeheten wintereffect een rol. In dit seizoen komen doorgaans meer mensen in de bijstand en verlaten minder mensen de uitkering. Dat het aantal personen met bijstand in het eerste kwartaal van 2015 verder is gestegen laat zien dat het herstel van arbeidsmarkt nog niet duidelijk zichtbaar is in de bijstand. Zoals CBS eerder heeft gepubliceerd, vinden personen in de bijstand door hun grotere afstand tot de arbeidsmarkt doorgaans minder snel een baan dan andere werkzoekenden. Over het algemeen geldt: hoe langduriger de bijstandsafhankelijkheid is, hoe groter de afstand tot de arbeidsmarkt. Kijken we niet naar de kwartaal- maar naar de jaarmutaties, dan blijkt dat de stijging van het aantal bijstandsuitkeringen in een lager tempo gaat. Eind maart 2015 telde Nederland 4,1 procent meer bijstandsgerechtigden dan een jaar eerder. Eind december 2014 ging het nog om 5,0 procent. De jaarmutaties dalen nu al voor het vijfde kwartaal op rij (Bron: UWV). 3

Leidschendam-Voorburg Het bestand van Leidschendam-Voorburg is in 2015 met 52 klanten (3.5% ) gestegen, deze stijging ligt rond het landelijk gemiddelde. De toename is redelijk stabiel over het 1e half jaar. In de verdeling van het bestand naar leefvorm is in de leefvorm Gehuwd/Samenwonend geen verandering opgetreden. Bij de andere leefvormen is een toename te zien. Het aandeel jongeren tot 21 jaar in het bestand, is in het 1e half jaar fors gestegen, zelfs bijna verdubbeld van 15 naar 27, 80%. Echter als je kijkt naar de totale doelgroep jongeren tot 27 jaar is er een stijging te constateren van 13.5% ten opzicht van 2014, 133 naar 151. Voorschoten Het bestand is met 11 klanten (3.5% ) gestegen, deze stijging ligt rond het landelijk gemiddelde. 4

In de verdeling van het bestand naar leefvorm is weinig verandering te bemerken. Over de gehele linie is een lichte stijging te zien. Het aantal jongeren is toegenomen van 22 naar 25. Wassenaar Het bestand is met 21 klanten (6% ) gestegen. Dit is een daling van bijna 5% ten opzichte van het jaar 2014. In de marap over 2014 is aangegeven dat de stijging die zich in 2014 voordeed,10.9%, boven het landelijk gemiddelde lag en in 2015 niet zou doorzetten. Het 1e half jaar laat dit ook zien. De stijging van het bestand vindt voornamelijk plaats in de doelgroep 27 tot pensioengerechtigde leeftijd. In de verdeling van het bestand naar leefvorm vindt de stijging plaats in de leefvorm Alleenstaande en Gehuwd/Samenwonend. Het aantal jongeren is toegenomen van 23 naar 25. 5

1.2 In- en uitstroom Instroom De gemiddelde instroom is ten opzichte van 2014 gedaald met 9 per maand. Het voorzichtige herstel van de Nederlandse economie lijkt tot een daling van het aantal aanvragen te leiden, het is echter te vroeg om dit als een trend te benoemen. Ongeveer 40% van de meldingen die binnenkomen bij de afdeling W en I en voor een poortwachtersintake worden uitgenodigd, dienen uiteindelijk geen aanvraag in. Dit komt doordat de poortwachtersfunctie efficiënt is ingericht, en in staat is cliënten te verwijzen naar voorliggende voorzieningen en andere mogelijkheden om in de kosten van het bestaan te voorzien. Leidschendam-Voorburg In Leidschendam-Voorburg zijn er in de 1 ste helft van 2015 523 meldingen voor een PWaanvraag door het UWV overgedragen. Van deze meldingen was 24% afkomstig van jongeren onder de 27 jaar. 12% had betrekking op het bereiken van de maximale termijn WW. 8% heeft een PW-uitkering aangevraagd in verband met het ontbreken van inkomsten, 10% in verband met verhuizing naar onze gemeenten en 5% in verband met inkomsten onder de bijstandsnorm. Voorschoten In de 1 ste helft van 2015 zijn er 97 meldingen voor een PW-aanvraag door het UWV overgedragen in Voorschoten. Van de meldingen was 12 % afkomstig van jongeren < 27 jaar. 10% van de aanvragen had betrekking op het bereiken van de maximale termijn WW. 13% heeft een PW-uitkering aangevraagd in verband het ontbreken van inkomsten, 10% in verband met verhuizing naar onze gemeenten en 4% in verband met inkomsten onder de bijstandsnorm. Wassenaar In de 1 ste helft van 2015 zijn er in Wassenaar 99 meldingen voor een PW-aanvraag door het UWV overgedragen. 24% van de meldingen was afkomstig van jongeren < 27 jaar. 8% van de meldingen had betrekking op het bereiken van de maximale termijn WW. 11% heeft zich 6

gemeld in verband met het ontbreken van inkomsten, 10% in verband met verhuizing naar onze gemeenten en 6% in verband met inkomsten onder de bijstandsnorm. Afgehandelde aanvragen algemene bijstand Leidschendam-Voorburg In Leidschendam-Voorburg laat het aantal aanvragen over de 1e vier maanden een toename van het aantal aanvragen zien wat in de volgende 2 maanden iets afneemt. Het aantal aanvragen is ten opzichte van de laatste maanden van 2014 wel afgenomen. De gemiddelde doorlooptijd van een aanvraag ligt nog steeds ver beneden de wettelijke norm van 40 werkdagen, de servicenorm ligt op 20 werkdagen en ook deze wordt ruimschoots gehaald. Voorschoten In de gemeente vertoont het aantal aanvragen over het 1e half jaar 2015 een redelijk stabiel beeld met een piek in februari. Ten opzichte van het 2e half jaar 2014 is duidelijk afname van het aantal aanvragen te zien. De gemiddelde doorlooptijd van een aanvraag ligt nog steeds ver beneden de wettelijke norm van 40 werkdagen, de servicenorm ligt op 20 werkdagen en ook deze wordt ruimschoots gehaald. 7

Wassenaar In de gemeente vertoont het aantal aanvragen per maand een stabiel beeld. De gemiddelde doorlooptijd van een aanvraag ligt nog steeds ver beneden de wettelijke norm van 40 werkdagen, de servicenorm ligt op 20 werkdagen en ook deze wordt ruimschoots gehaald. Uitstroom Leidschendam-Voorburg In Leidschendam-Voorburg zijn 119 clienten geplaatst in een reguliere baan. Dit is ongeveer gelijk aan de eerste helft van 2014. De totale uitstroom is wel gedaald ten opzichte van deze periode in 2014. Voorschoten In de 1 ste helft van 2015 zijn in Voorschoten 19 cliënten geplaatst in een reguliere baan. Dit is ongeveer gelijk aan de eerste helft van 2014. De totale uitstroom is wel gedaald ten opzichte van deze periode in 2014. 8

Wassenaar In Wassenaar zijn 22 cliënten geplaatst in een reguliere baan in de 1 ste helft van 2015. Dit is ongeveer gelijk aan de eerste helft van 2014. De totale uitstroom is wel gedaald ten opzichte van deze periode in 2014. Participatieladder De participatieladder geeft een beeld van hoe groot de afstand is van onze cliënten tot de arbeidsmarkt. Onderstaand taartdiagram geeft een beeld hoe het bestand van de drie gemeenten zich verhoudt op de participatieladder. Voor alle drie de gemeenten geldt dat trede 1 en 2 gemiddeld 33% van het bestand betreft. De mensen die op deze treden zijn ingedeeld zijn niet (gemakkelijk) te bemiddelen. Trede 1 zijn de personen in een sociaal isolement. De inspanningen op re-integratie gebied richten zich voornamelijk op personen ingedeeld op trede 4 en 5 en de personen op trede 3 met perspectief op werk. Personen op trede 6 verrichten al zelfstandig werkzaamheden en zijn reeds bemiddeld. Trede 9 betreft mensen die net een uitkering hebben aangevraagd, een medische keuring voor aangevraagd is, of in ieder geval waar het traject nog van bepaald moet worden. Ook vallen onder deze trede de cliënten met een BBZ traject. Deze doelgroep valt niet onder de andere treden van de participatieladder en wordt automatisch onder deze trede geplaatst. 9

Jongerenloopbaancentrum (JLC) en overige activiteiten Jeugdwerkgelegenheid Achtereenvolgens wordt ingegaan op de activiteiten van het JLC en de overige activiteiten in het kader van Jeugdwerkgelegenheid. Het JLC De activiteiten van het JLC zijn gericht op preventie van verzuim, het terugplaatsen van de jongere op school (behalen startkwalificatie) en jongeren aan het werk helpen. Er zijn 145 jongeren in begeleiding genomen met als uiteindelijke doel werk en/of scholing. In 2015 zijn 19 jongeren uitgestroomd naar werk. Daarnaast zijn er 7 jongeren geplaatst op een proefplaatsing met als doel dat zij na afronding van deze proefplaatsing bij de werkgever kunnen blijven op een reguliere functie. Jongeren kunnen zich tot 1 oktober inschrijven bij een onderwijsinstelling, dan wordt duidelijk hoeveel jongeren daadwerkelijk zijn gestart met een opleiding. Inzicht aantal jonge werkzoekenden In onderstaande tabel is te zien hoeveel jonge werkzoekenden (< 27 jaar) er bij het UWV geregistreerd zijn (Bron: Basiscijfers Jeugd UWV d.d. maart 2015). Gemeente Totaal Maart Geen Middelbaar Hoog 2015 startkwalificatie Leidschendam- 445 249 160 36 Voorburg Voorschoten 81 43 32 0 Wassenaar 77 43 28 0 Aantal jongeren tot 27 jaar met een uitkering op grond van de Participatiewet op 1 juli 2015 Gemeente Stand per 31-12-2014 Totaal 1-7- 2015 Instroom 2015 tot 1-7-2015 Uitstroom 2015 tot 1-7- 2015 Leidschendam- 134 146 45 33 Voorburg Voorschoten 24 25 6 5 Wassenaar 18 26 12-4 176 197 63 42 10

Overige activiteiten in het kader van Jeugdwerkgelegenheid 1. Groepsgerichte aanpak en empowerment In mei zijn we gestart met het groepsgericht intaken van jongeren die een aanvraag hebben gedaan voor een uitkering. De jongeren krijgen hierin voorlichting mbt de rechten en plichten binnen de participatiewet. Daarnaast maken zij zelf het plan van aanpak gericht op scholing en/of werk, zodat zij meer gemotiveerd aan het traject starten. Ook zijn we gestart met een empowermenttraining voor kwetsbare jongeren. Deze training is gericht op wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik. De resultaten van deze trainingen zijn op dit moment nog onbekend en zullen in de volgende marap meegenomen worden. 2. ESF subsidie voor aanpak Jeugdwerkloosheid In 2013 is regionaal een aanvraag ingediend om in aanmerking te komen voor de ESF-J subsidie. Deze is toegekend voor de periode 2014-2015 tot een bedrag van 267.310. In deze periode wordt extra geïnvesteerd in de inzet van jongerenconsulenten. Dit geldt als cofinanciering. Indien na de controle blijkt dat alle opgevoerde activiteiten subsidiabel zijn komen we in aanmerking voor het maximale subsidiebedrag. Voor overige ontwikkelingen verwijzen wij naar paragraaf 2.5 Beleidsontwikkelingen, Jeugdwerkloosheid. 11

1.3 Minimabeleid Aanvragen bijzondere bijstand via de Flitsbalie In het 1e half jaar is een duidelijke toename te constateren van het gebruik van de Flitsbalie. In 2014 is de digitale variant in werking getreden en daar wordt veel gebruik van gemaakt. Het gemak om vanaf elke willekeurige plaats met een internetverbinding een aanvraag in te dienen werpt zijn vruchten af. Voor diegene die daar problemen mee heeft, is naast de bekende locatie in Leidschendam op de locaties Voorschoten en Wassenaar sinds 16 april 2015 het mogelijk om een afspraak te maken voor een aanvraag of hulp bij het indienen van een aanvraag via de digitale variant. Tot op heden is gebleken dat daar nauwelijks gebruik van wordt gemaakt. In Voorschoten tot op heden 1 afspraak en in Wassenaar is daar nog geen gebruik van gemaakt. Leidschendam-Voorburg Het aantal afgehandelde aanvragen in bedraagt 598. Afgezet tegen het 2e half jaar 2014 (728) betekent dit een daling van 130 aanvragen. Voorschoten Het aantal afgehandelde aanvragen voor de gemeente Voorschoten bedraagt 228. Afgezet tegen het 2e half jaar 2014 ( 102) betekent dit een stijging van 126 aanvragen. Wassenaar Voor de gemeente Wassenaar bedroeg het aantal afgehandelde aanvragen 238.Afgezet tegen het 2e half jaar 2014 ( 133) betekent dit een stijging van 105 aanvragen. Schuldhulpverlening In Leidschendam-Voorburg zijn in tegenstelling tot de eerste helft van 2014 meer aanvragen gedaan. Daarmee lijkt een trend van drie jaar daling te zijn gekeerd. In Leidschendam- Voorburg zijn 150 nieuwe dossiers gestart, ten opzichte van 115 een jaar eerder; in Voorschoten 17 (15 eerste helft 2014) en in Wassenaar 20 (22 eerste helft 2014). Het totaal aantal in behandeling zijnde dossiers is in de drie gemeenten (per gemeente) ongeveer gelijk gebleven: 700 in 2015 en 702 in 2014. Ofschoon het aantal crises toeneemt, is PLANgroep steeds in staat gebleken om binnen drie werkdagen 90% van de crises aan te pakken. De samenwerking met woningcorporaties in de drie gemeenten is goed. Preventie en vroegsignalering werken. Wel is het belangrijk om voldoende vrijwilligers op te leiden en budgetcursussen voor inwoners te organiseren. Hierbij is het belangrijk om ook buiten de gebaande paden te gaan. Zo zal er in de tweede helft van 2015 met Theater Ludens gewerkt worden aan het organiseren van budgetcursussen nieuwe stijl en zal er een 12

vrijwilligerscongres komen om de aansluiting van vrijwilligers en schuldhulpverlening beter te maken. De landelijke druk op schuldeisers wordt groter door een toename van het aantal schuldzaken en de relatief hoge schuldenlast. Ook nieuwe regels rondom boetes, fraude en belastingen maken het treffen van een regeling soms erg moeilijk. Dat zorgt voor een druk in de Stabiliseringsfase. Het duurt gemiddeld langer vooraleer een huishouden toegelaten kan worden tot een schuldregeling. Meewerken aan een minnelijke regeling is voor schuldeisers minder vanzelfsprekend. Voorlichting aan eisers, maatschappelijke instellingen en belangenorganisaties blijft daarmee van groot belang. 1.4 Bedrijfsvoering Afgehandelde aanvragen bezwaar- en beroepschriften Leidschendam-Voorburg In 2015 zijn de 80 getoonde bezwaarschiften en voor Leidschendam-Voorburg in behandeling genomen. Hiervan was 1 zaak gegrond. Er zijn bovendien 5 beroepszaken in behandeling genomen. Wassenaar In 2015 zijn de 15 getoonde bezwaarschriften voor Wassenaar in behandeling genomen. Er zijn geen zaken gegrond verklaard. Er zijn bovendien 4 beroepszaken in behandeling genomen. 13

Voorschoten In de 1 e helft van 2015 zijn de 12 getoonde bezwaarschiften voor Voorschoten in behandeling genomen. Er zijn geen zaken gegrond verklaard. Er zijn bovendien geen beroepszaken in behandeling genomen. 14

1.5 Financieel overzicht uitvoeringsorganisatie 2015 Buig De BUIG (Bundeling Uitkering Inkomensvoorzieningen Gemeenten) bevat de uitkeringsvormen Participatiewet, IOAW, IOAZ en BBZ voor startende ondernemers. Leidschendam-Voorburg Nader voorlopig budget 2015 24.066.665 Uitgaven 2015 13.053.105 Baten 2015 259.177 Beschikbaar budget 2e helft 2015 11.272.737 Verwachte besparing participatiewet 699.614 Verwachte saldo uitgaven/baten 2e helft 11.272.737 Verwacht budgetresultaat ultimo 2015 0 Het nader voorlopig budget BUIG is ten opzichte van het voorlopig budget door het Rijk naar boven bijgesteld met ruim 195.000. Als gevolg daarvan, en de besparing als gevolg van de Rijksmaatregelen Participatiewet, wordt verwacht dat op het budget BUIG noch een overschot, noch een tekort wordt gerealiseerd. Voorschoten Nader voorlopig budget 2015 4.177.007 Uitgaven 2015 2.428.276 Baten 2015 74.100 Beschikbaar budget 2e helft 2015 1.822.831 Verwachte besparing participatiewet 124.358 Verwachte saldo uitgaven/baten 2e helft 2.053.242 Verwacht budgetresultaat ultimo 2015-230.411 In Voorschoten is het nader voorlopig budget 34.000 hoger vastgesteld dan het voorlopig budget. Als gevolg daarvan, en de besparing als gevolg van de Rijksmaatregelen 15

Participatiewet, wordt verwacht dat op het budget BUIG een tekort van 230.000 wordt gerealiseerd. In de begroting is rekening gehouden met dit tekort. Wassenaar Nader voorlopig budget 2015 4.331.207 Uitgaven 2015 2.736.090 Baten 2015 79.129 Beschikbaar budget 2e helft 2015 1.674.246 Verwachte besparing participatiewet 151.535 Verwachte saldo uitgaven/baten 2e helft 2.451.810 Verwacht budgetresultaat ultimo 2015-777.564 In Wassenaar is het nader voorlopig budget 35.000 hoger vastgesteld dan het voorlopig budget. Als gevolg van de hogere toename van het uitkeringsbestand ten opzichte van het landelijk gemiddelde in 2014 wordt verwacht dat op het budget BUIG een tekort van 777.000 wordt gerealiseerd. In de begroting is rekening met een tekort van 216.000 gehouden, voor het overige bedrag wordt een beroep gedaan op de zogenaamde vangnetregeling. Participatiemiddelen integratieuitkering Sociaal Domein 2015 Leidschendam-Voorburg Nader voorlopig budget 2015 2.583.578 Meeneemregeling 2014/Vrijval passivarekening 646.000 Totaal budget 2015 3.229.578 Uitgaven 1e helft 2015 1.092.684 Baten 2015 - Beschikbaar budget 2e helft 2015 2.136.894 De uitgaven in de eerste helft van 2015 lijken tot een onderbesteding op dit budget te leiden. Het kort voor de zomer gepresenteerde plan van aanpak arbeidsmarktoffensief zal leiden tot een volledige besteding van deze gelden. 16

Voorschoten Nader voorlopig budget 2015 274.035 Meeneemregeling 2014 64.795- Totaal budget 2015 209.240 Uitgaven 1e helft 2015 142.636 Baten 2015 - Beschikbaar budget 2e helft 2015 66.604 De uitgaven in de eerste helft van 2015 lijken tot een overbesteding op dit budget te leiden. Het kort voor de zomer gepresenteerde plan van aanpak arbeidsmarktoffensief bevat extra middelen voor re-integratie, gezien het verloop van de bestedingen op dit budget zullen deze extra middelen gebruikt worden om de re-integratie van uitkeringsgerechtigden te bevorderen. Hierdoor zal er geen overbesteding op het voormalige participatiebudget ontstaan. Wassenaar Nader voorlopig budget 2015 496.258 Meeneemregeling 2014 153.461 Totaal budget 2015 649.719 Uitgaven 1e helft 2015 162.046 Baten 2015 - Beschikbaar budget 2e helft 2015 487.672 De uitgaven in de eerste helft van 2015 lijken tot een onderbesteding op dit budget te leiden. Het kort voor de zomer gepresenteerde plan van aanpak arbeidsmarktoffensief zal leiden tot een volledige besteding van deze gelden. 17

Bijzondere bijstand en minimabeleid exclusief schuldhulpverlening Leidschendam-Voorburg Budget 2015 (Uitgaven- ontvangsten) 2.282.839 Uitgaven 2015 1.076.220 Ontvangsten 2015-188.989 Restant 2e helft 2015 1.395.608 In Leidschendam-Voorburg wordt een overschot op het budget bijzondere bijstand en minimabeleid verwacht. Door de activiteiten, genoemd in paragraaf 2.5, wordt beoogd dit budget zo volledig mogelijk ten goede te laten komen aan de doelgroep. Voorschoten Budget 2015 (Uitgaven- ontvangsten) 378.133 Uitgaven 2015 210.116 Ontvangsten 2015-6.877 Restant 2e helft 2015 174.894 Verwacht wordt dat in Voorschoten het budget bijzondere bijstand en minimabeleid toereikend zal zijn, en geen grote over- of onderschrijdingen zullen plaatsvinden. Door de activiteiten, genoemd in paragraaf 2.5, wordt beoogd dit budget zo volledig mogelijk ten goede te laten komen aan de doelgroep. Wassenaar Budget 2015 (Uitgaven- ontvangsten) 431.973 Uitgaven 2015 272.909 Ontvangsten 2015-6.667 Restant 2e helft 2015 165.731 In de gemeente Wassenaar lijkt, op basis van de uitgaven in de eerste helft van 2015, een tekort op het bijzondere bijstandsbudget te ontstaan van 50.000 tot 70.000. Dit tekort zal, net als in 2014, niet optreden aangezien het grootste deel van de kosten aan het begin van het jaar wordt gemaakt. 65% van de te verwachten aanvragen over een geheel jaar is inmiddels verwerkt, en dit komt overeen met de gerealiseerde budgetuitputting over deze periode. Verwacht wordt dat het budget toereikend zal zijn. 18

Uitvoeringskosten Budget 2015 7.670.786,00 Uitgaven tm juni 2015 4.118.445,57 Restant budget 2e helft 2015 3.552.340,43 In bovenstaande tabel zijn de totale kosten van de uitvoering van de uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen voor de gemeenten Leidschendam-Voorburg, Wassenaar en Voorschoten opgenomen. Uitvoeringskosten zijn salarissen van personeel, doorbelasting facilitaire diensten en overige uitvoeringskosten. De uitvoeringskosten verlopen conform verwachting, in de tweede helft van 2015 liggen deze lager omdat het vakantiegeld in mei aan het personeel is uitbetaald en salariskosten nog aan specifieke producten zullen worden toegerekend. Het budget zal dan ook toereikend zijn en geen grote over- of onderschrijdingen ultimo 2015 laten zien. 1.6 Handhaving Sociale recherche De afdeling WenI is druk bezig om de samenwerkingsovereenkomst te actualiseren en deze moet met ingang van 2016 in werking treden. De resultaten van de Sociale Recherche geven het volgende beeld: Leidschendam-Voorburg In 2015 zijn er in het eerste helft van het jaar 17 zaken afgedaan en 11 nieuwe zaken aangemeld. Ultimo juni 2015 stonden nog 4 zaken in behandeling en 2 zaken moet nog in behandeling worden genomen. Wassenaar Er zijn in 2015 2 zaken afgedaan en 1 nieuwe zaak aangemeld. Ultimo juni 2015 stonden er geen onderzoeken in behandeling. Voorschoten Er zijn in 2015 2 zaken afgedaan en 2 nieuwe zaken aangemeld waarvan er een nog in behandeling is. Voor de overige handhavingsactiviteiten, waarvoor boete/handhavingsambtenaren verantwoordelijk zijn, zijn de resultaten als volgt: Voor wat betreft lopende uitkeringen en aanvragen. Door interventie/samenwerking met consulent handhaving: 15 uitkeringen beëindigd, 11 buitenbehandeling of ingetrokken, 1 19

afgewezen, 1 lagere norm toegekend, 1 vordering (niet opgeven vakantie en te lang in buitenland). Tot nu toe 16 boetes opgelegd met een totaal bedrag van 15.292,-. Laagste bedrag 74,- hoogste 2850,- volgens richtlijn n.a.v. uitspraak rechter. 20

2. Beleidsontwikkelingen 2.1 Terugblik op de transitie Participatiewet In december 2014 is het bestuurlijke traject voor de Participatiewet afgerond. De verordeningen loonkostensubsidie en re-integratie doorlopen nu een separaat traject, omdat er nog een aantal zaken landelijk als regionaal niet helder waren. Deze verordeningen zijn inmiddels door de raden vastgesteld. Daarmee zijn we ruimschoots op tijd, want formeel gezien moeten de verordeningen voor 1 juli a.s. zijn vastgesteld. Voor de implementatie is gekeken naar formatie, werkprocessen, aanpassen standaardbrieven en beschikkingen, opleiden van medewerkers, mandatering, etc. Deze zaken die 1 januari klaar moesten zijn, zijn op tijd aangepast. Een aantal zaken worden verder ontwikkeld in 2015, zoals relatie opbouwen met speciaal onderwijs, aanpassen P&C producten en opzetten Werkbedrijf. Belangrijk is ook de communicatie. Er is veel aandacht geweest voor het informeren van het zittend klantenbestand met een lopende uitkering bij WenI. In november 2014 hebben alle klanten van WenI een informatiefolder ontvangen: Participatiewet: wat verandert er voor u? Van Wet werk en bijstand naar Participatiewet. Ook zijn in de drie gemeenten bijeenkomsten georganiseerd voor cliëntenraden, maatschappelijke organisaties en burgers. Het zittende bestand is omgezet naar de nieuwe wet. Deze omzetting heeft een behoorlijke administratieve impact op de afdeling gehad. Het totale bestand van ongeveer 2500 cliënten is doorgenomen en persoonlijk op de hoogte gesteld van de wijzigingen. In verband met het overgangsrecht zijn de wijzigingen voor hen 1 juli 2015 ingegaan. 2.2 Afstemming beschut werk nieuwe stijl In het beleidsplan Participatiewet is afgesproken dat de manier waarop we beschut werk nieuwe stijl (of alternatief aanbod) gaan organiseren, eerst nader gaan onderzoeken. Dit om te voorkomen dat er, gezien de geringe middelen van het Rijk, slechts enkele plekken beschut werk (twee plaatsen voor de drie gemeenten samen in 2015) georganiseerd kunnen worden en er nieuwe wachtlijsten ontstaan, met ongelijkwaardige situaties tot gevolg. In juni 2015 heeft een startbijeenkomst plaatsgevonden voor de pilot alternatief beschut werk nieuwe stijl. De pilot gaat van start in de tweede helft 2015. 21

2.3 Lokale ontwikkelingen Plan van aanpak arbeidsmarktoffensief Om structurele tekorten op het BUIG budget terug te dringen dan wel om het risico te beperken van tekorten op het BUIG budget is er een plan van aanpak vastgesteld door de raden in juli 2015 waarbij getracht wordt door versnelde uitstroom te bewerkstelligen en de instroom te beperken het risico op mogelijke tekorten te verkleinen. Het plan gaat uit van maatregelen op het gebied van instroombeperking en uitstroombevordering. Met de managementrapportage over de tweede helft van 2015 zal nader inzicht worden gegeven in de effecten van de maatregelen en zullen deze maatregelen worden geëvalueerd. Werkgeversservicepunt Het Werkgeversservicepunt (WSP) voor de gemeenten Voorschoten, Leidschendam- Voorburg en Wassenaar is gestart in 2013. Het WSP gaat uit van de regionale werkgeversbenadering. Het doel van het WSP is een eenduidige benadering van werkgevers en het creëren van een aanspreekpunt waar de werkgevers terecht kunnen met vragen en initiatieven. Bij het WSP kunnen ondernemers terecht die overwegen om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen of dat in het verleden al hebben gedaan. Uitgangspunt hierbij is het ontzorgen van de werkgevers, aangezien werkgevers de belangrijkste partner zijn als het gaat om het realiseren van uitstroom uit de uitkering. Vanuit het WSP wordt gewerkt met zogenaamde accounthouders. De accounthouders vormen het eerste aanspreekpunt voor de werkgever. De accounthouders denken mee met de werkgever, weten wat er speelt bij de werkgever en wat de werkgever nodig heeft. Werkbedrijf In het Sociaal Akkoord van 11 april 2013 is afgesproken, dat sociale partners en gemeenten in elke arbeidsmarktregio een Werkbedrijf oprichten. Het Werkbedrijf vormt de verbindende schakel tussen mensen met een arbeidsbeperking en werkgevers. Daarbij gaat het onder meer om het realiseren van de in het sociaal akkoord afgesproken 125.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Beoogd zijn harde afspraken tussen partijen, zowel over de banen als over de wijze van aanlevering en matching. De taak van het Werkbedrijf is om zorg te dragen dat de afspraken worden opgepakt en uitgevoerd. In elke regio zal onder regie van het Werkbedrijf een basispakket aan functionaliteiten worden aangeboden. Het gaat hierbij om onder meer de dienstverlening aan werkgevers, loonwaardebepaling, werkplekaanpassingen en de inzet van de no-riskpolis. De oprichtingsvergadering van het Werkbedrijf heeft plaatsgevonden in juli 2015. 22

2.4 Jeugdwerkloosheid Door de raden van de drie gemeenten is afgesproken dat er meer aandacht moet komen voor aanpak jeugdwerkgelegenheid. Hiertoe zal dit jaar een actieprogramma worden opgesteld, de uitvoering zal plaatsvinden van 2016 tot 2018. Benoemde doelstellingen zijn: De jeugdwerkloosheid is met 20% gedaald ten opzichte van de peildatum 1-1-2015 Beleid en uitvoering sluiten aan op de belevingswereld van de jongeren Het % minimahuishoudens met schoolgaande kinderen dat gebruik maakt van specifieke regelingen is tov 2012 (armoedemonitor) met 25% toegenomen Het % jongeren dat problemen ondervindt met hun weg naar zelfstandigheid is met 10% afgenomen 2.5 Armoedebestrijding Naar aanleiding van twee onderzoeken naar het minimabeleid en de sociale conferentie in juli 2014 is eind 2014 in alle drie de gemeenteraden het beleidsplan minimabeleid vastgesteld. De uitvoering hiervan is begin 2015 ter hand genomen. Zo zijn de concrete wijzigingen in de regelingen doorgevoerd in de beleidsregels, in de flitsbalie en in de communicatie. Tevens is een coördinator communicatie minimabeleid aangetrokken die zich gaat inzetten voor prioriteit nummer één van het beleidsplan: het vergroten van het bereik van de minimaregelingen. De Coördinator Communicatie Minimabeleid, aangesteld per 1 juni, gaat het komende jaar concrete acties opzetten en intermediairs uit het maatschappelijk middenveld actief benaderen, om meer bekendheid te geven aan de minimaregelingen die binnen de drie gemeenten gelden. Uiteindelijke doel: verhogen van het gebruik van deze regelingen met 15%. In juni is een communicatieplan opgesteld. Er is gestart met een onderzoek naar wie de doelgroep is, en wat redenen zijn van het niet-gebruik. Vervolgens is deze informatie omgezet in een tweesporen-aanpak; enerzijds het vergroten van kennis over de regelingen onder de doelgroep en de intermediairs, anderzijds het beïnvloeden van houding en gedrag om de uiteindelijke stap naar het indienen van de aanvraag ook te realiseren. Alle communicatie vindt plaats onder de noemer Iedereen doet mee, wat duidelijk weergeeft waar de regelingen voor dienen. De communicatie wordt pro-actief ingezet, met ook een plek voor nieuwe media. In de aanpak wordt uitgegaan van de zelfredzaamheid van mensen, ze moeten immers zelf de aanvraag indienen. Herkenning, herinnering en aansluiting bij andere projecten van de gemeente vergroten de effectiviteit van de communicatie. Een aantal concrete acties die voor dit jaar gepland staan: - Communicatie over kindpakket: flyers, advertentie gemeenterubriek, website, actief benaderen scholen, mogelijk workshop voor zorgcoördinatoren op scholen over hoe te bereiken van de doelgroep. 23

- Communicatie over collectieve zorgverzekering: flyers, advertentie gemeenterubriek, website, aanhaken bij communicatiemomenten. - Communicatie Ooievaarspas: actief communiceren over cursussen digitalisering voor ouderen. - Netwerkbijeenkomst organiseren in samenwerking met Schuldhulpverlening. - Opzetten Sociale Kaart. - Aanschrijven bestaande cliënten (evt. ludiekere manier bijv. NIBUD agenda) - Netwerk actief benaderen: duidelijk voorlichtingsmateriaal, voorlichting geven tijdens overleggen, workshop over hoe doelgroep te bereiken. - In samenwerking met Haagse Hogeschool een social/nieuwe media campagne opzetten (stage) - Zorgen voor duidelijke informatie op website Werk en Inkomen, en een goede doorlink vanuit de gemeentelijke websites. Na afloop van het eerste actiejaar, wordt in een evaluatie gekeken of het gebruik daadwerkelijk is gestegen met 15%. Deze evaluatie wordt uitgevoerd met cijfers uit de armoedemonitor en de cijfers van het daadwerkelijke gebruik van de regelingen. Ook worden dan aanbevelingen gegeven over hoe in de toekomst het aantal gebruikers van de regelingen kan blijven toenemen. 2.6 Handhaving In november en december 2013 zijn het beleidsplan handhaving en bijbehorende beleidsregels en verordening vastgesteld in de gemeenteraden van de drie gemeenten. Er is nu ervaring opgedaan met de uitvoering van dit beleidsplan. Dit vormt samen met de recente drie decentralisaties aanleiding om de stand van zaken van het beleidsplan in kaart te brengen en waar nodig actualiseringen door te voeren. Dit is in samenhang met de drie decentralisaties opgepakt. Dit leidt tot besluitvorming in de drie colleges in het najaar van 2015. De verdere uitwerking van de handhaving is op basis van de verordening een taak de colleges. 24