Onderwerp Onderzoek Vergelijking PS besluiten 9-10-2015 en 16-5-2014 i.r.t. GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB

Vergelijkbare documenten
Rapport Vergelijking PS besluiten en i.r.t. GS nota betreffende NEDAB subsidie MAA. 16 september 2016

De toekomst van Maastricht Aachen Airport. 31 maart 2014, Gé Waeijen

Provinciale Staten VOORBLAD

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER Sociaal

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING Hendrik-Ido-Ambacht TOELICHTING

Statuut Statenonderzoeksfunctie provincie Limburg 2018

provincie limburg inaek. 2 5HOV Provincie Limburg PS DOCnr. CAS.-i! ID. 2014/67164 GRIF De statencommissie Economie, Bestuur en Duurzaamheid

Het bestuur van Stichting Schouwburg Venray t.a.v. de heer J. Vervoort Postbus AB Venray. Geachte heer Vervoort,

Openbare besluitenlijst Gedeputeerde Staten 19 april 2016

Samenvatting: Voorgesteld wordt de Subsidieverordening gemeentelijke monumenten Renswoude 2018 vast te stellen.

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel

BESTEMMINGSREGLEMENT 2018 Stichting Leefbaarheid Luchthaven Eindhoven

Controleprotocol gemeente Roosendaal voor de verantwoording en de controle van subsidies

Bijlage 05 Stad en Regio Sleutelprojecten

Theater de Maaspoort De heer L. Thommassen Postbus AH VENLO. Geachte heer Thommassen,

Subsidieregels Cultuurfonds

Vraag 1. Klopt het artikel van LI dat de provincie weigert inzicht te geven in de kosten van de beveiliging van het terrein van Edelchemie?

Artikel 10 Beslissingstermijn Zie de toelichting bij artikel 7. Artikel 11 Weigeringsgronden Zie de toelichting bij artikel 8.

Voorstel aan de Raad. Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 8 maart 2017 / 15/2017. Fatale termijn: besluitvorming vóór:

12 Stiens, 28 juli 2014

PS2010BEM Datum : 13 september 2010 Nummer PS : PS2010BEM13 Afdeling : PMF Commissie : BEM

Provinciaal blad. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland;

Naam regeling: Algemene Subsidieverordening gemeente Zundert Citeertitel: Algemene Subsidieverordening gemeente Zundert 2011

de heer B. Schaminée SP Nieuwe onthullingen uitbuiting A2-tunnel Maastricht

eurne DE RAAD VAN DE GEMEENTE DEURNE Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 21 augustus 2018, nr. 56;

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING GEMEENTE MAASTRICHT 2015

PROVINCIAAL BLAD. Dit besluit treedt in werking op de eerste dag na bekendmaking in het Provinciaal Blad en werkt terug tot en met 1 januari 2019.

Provincie Noord-Holland

Reg.nr: FLO/2012/13137 Pagina 1 van 5. Begrotingswijziging WOZL 2012 i.v.m. uitstel van betaling Licom NV

Nieuwe werkwijze subsidies per 1 januari 2011

gelet op artikel 3 van de Algemene Subsidieverordening Weert 2017, de Gemeentewet en de Algemene wet bestuursrecht;

Besluit van de gemeenteraad d.d. 12 december 2011, nr. 14B/B, tot vaststelling van de Algemene subsidieverordening Tubbergen

Voorstel raad en raadsbesluit Programma

Onderwerp : Algemene Subsidieverordening Bergeijk 2016

Provincie Limburg. gek. 3 O JAN VERZONDEN 3 0JAN.20U 2014/5424 GRIF. DOCnr. Provinciale Staten. CASnr. ID.

Basistaak Efficiencytaak Platformtaak volgens Dagelijks Bestuur X Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang. Datum: Informerend

INGEKOMEN 0 8 DEC Verzenddatum - 8 DEC Paraaf Provinciesecretaris

Onderwerp Start Arhi-procedure en aankondiging open overleg met gemeenten Landgraaf, Heerlen, Brunssum, Kerkrade, Simpelveld en Voerendaal

PROVINCIAAL BLAD VAN LIMBURG 2006/57

Deze beoordeling heeft geleid tot het besluit dat wij u een incidentele subsidie verlenen van ,-

provincie limburg db 1IQ9~o Stibbe N.V. De heer mr. C.N.J. Kortmann Postbus AP AMSTERDAM

Toelichting op de Algemene Subsidieverordening Gemeente Heerde 2017

Provinciale Staten VOORBLAD

lllllllllllllllllllll»

Subsidie Kinderfonds 2015

Het verzoek, bestaande uit het aanvraagformulier met een kaart van de locatie in Roermond, maakt deel uit van het onderhavige besluit (bijlage 2).

PROVINCIAAL BLAD VAN LIMBURG 2012/1

Het verzoek, bestaande uit het aanvraagformulier met een kaart van de locatie in Wanssum, maakt deel uit van het onderhavige besluit (bijlage 2).

Provincie Noord-Holland

Titel: Vaststellingsovereenkomst De Waal c.d. provincie Utrecht over finale kwijting oplevering oude provinciehuis. Besluit pag. 3. Toelichting pag.

Subsidieregeling Recreatie, Toerisme en Evenementen Montferland Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Montferland;

Subsidieregeling voor promotieactiviteiten van verenigingen, speciaalclubs en afdelingen

CASnr. Ingek. 2 8 JAN. 2015

f" Provincie Noord-Holland

Verordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning provincie Overijssel 2009

Commissie REW van 5 september 2014 PS van 26 september 2014

A. ALGEMENE BEPALINGEN.

onderzoek financiële administratie PBR

Registratienummer: GF Datum: 17 september 2013 Agendapunt: 20

Concept ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING GEMEENTE MOERDIJK

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Hoofdstuk 2. Aanvragen Hoofdstuk 3. Beoordelingscriteria Hoofdstuk 4. Besluitvorming...

Betreft vergadering Commissie Economie 17 juni Statenadviseur Simon de Visser

Het verhogen van het vermogen van het Regionaal Ontwikkelbedrijf (ROB) Land van Heusden en Altena C.V. met een bedrag van Volgnr.

Uw aanvraag hebben wij geregistreerd onder kenmerk C

bijlage(n) Commissie-informatiebrief inzalce brief Provincie aanpassing Limburgs Kwaliteitsmenu

Statenvoorstel PS 04/06 A

Provinciale Staten VOORBLAD

Provincie Noord-Holland

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Raadsplein info/debat. Voorgesteld besluit raad

Provinciale Staten van Limburg

Raadsstuk. Onderwerp: Verhuur en exploitatie multifunctionele sporthal Duinwijck BBV nummer: 2013/520442

Subsidiereglement van de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Beroepsgoederenvervoer over de weg en de Verhuur van Mobiele Kranen (SOOB)

Begrippen In deze verordening en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder:

REGELING STIMULERING VRAAGGERICHT BOUWEN

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerpbesluit pag. 4. Toelichting pag. 5

1. Huidige aandelenverhouding en verliesbijdrage

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

CONCEPT Bestuursovereenkomst inzet DAW provincie Groningen en waterschappen Hunze en Aa s en Noorderzijlvest

Wijziging Verzamel uitvoeringsbesluit algemene subsidieverordening Coevorden 2016 (9e wijziging)

Burgemeester en Wethouders van de gemeente Landgraaf Postbus AA LANDGRAAF. in afschrift aan de leden van Provinciale Staten van Limburg

REGLEMENT Tijdelijke stimuleringsregeling EVC Gehandicaptenzorg

Samenvatting Bijgaand treft u het plan aan ten behoeve van het groot onderhoud van de toren van de Hervormde kerk te Woudrichem.

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders 4 augustus 2015, nummer /c; gelet op artikel 149 van de Gemeentewet;

Departementale registratie van ernstige onregelmatigheden bij subsidies

d. Het controleprotocol is geen werkprogramma, maarde geeft een aantal minimale eisen ten aanzien van de verplicht uit te voeren controlepunten.

Gemeente ^" Albrandsuuaard

! "#$$ % &$ ' ( )' * +$ &, - +$./ ! " #$%$$ & '(# " $ $ 1 !"# $ %!! + * !$ $ / %%

PROVINCIAAL BLAD. vast te stellen de Subsidieregeling gedragsbeïnvloeding verkeersveiligheid Fryslân:

Registratienr.: BP

Beschikking. Beleidsregel sociale veiligheid Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant

Algemene subsidieverordening Texel 2016

c. Meerjarige subsidie: subsidie die voor twee kalenderjaren 5. Europees steunkader: een mededeling, richt-

Regeling Grote Projecten Provincie Limburg 2018

ACCOUNTANTSPROTOCOL INNOVATIEPROJECT LIMBURGMAKERS. 1 Inleiding

op voordracht van dijkgraaf en hoogheemraden van Schieland en de Krimpenerwaard van 27 mei 2008;

voorstel aan de raad Nota Subsidievoorstellen Cultuurnota Jongmans, B. (Bas) Kenmerk

WEB-261 behandeling: Roy, M. le Agenda nr: Vergadering GS: Nr: Verhuizing Centrale Post Ambulancevervoer VOORSTEL

Wij verzoeken u in alle contacten met ons over dit project het zaaknummer te vermelden.

overwegende dat het college ten behoeve van de personen uit de doelgroep loonkostensubsidie kan verstrekken aan de werkgever van deze doelgroep;

Transcriptie:

Limburgs \=Zf Parlement Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek (CvO) ' Provincie Lirrvburq PS r--------------------------------------- iüocnr.! Ingek. ' 6 SEP. 2016 Aan de leden van Provinciale Staten 'CASnr. 2016/74185 GRIF 16-9-2016 5-12-2016 ID. Griffie Ons kenmerk 2016/45409 Uw kenmerk geen Bijlage(n) 1 Behandeld J.E.D. de Kreij Telefoon 043 (389)8807 Fax 043 (389)8833 Email jed.de.kreij@prvlimburg.nl Maastricht Verzonden 9tOZ *d3s l N3QN0ZU3A Onderwerp Onderzoek Vergelijking PS besluiten 9-10-2015 en 16-5-2014 i.r.t. GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA. Geachte leden van Provinciale Staten, Hierbij bieden wij u namens de Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek het rapport Vergelijking PS besluiten 9-10-2015 en 16-5-2014 i.r.t. GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA, aan. De Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek heeft dit rapport op 16 september 2016 vastgesteld. Het rapport wordt ook aangeboden aan de pers. Wij verwachten u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Bezoekadres: Limburglaan 10 NL-6229 GA Maastricht Postbus 5700 NL-6202 MA Maastricht postbus@prvlimburg.nl Tel + 31 43 389 99 99 Fax + 31 43 361 80 99 www.limburg.nl IBAN -nummer: NL08RABO0132575728 BIC-code: RABONL2U Bereikbaar via: Lijn 1 (richting De Heeg)

Rapport Vergelijking PS besluiten 9-10-2015 en 16-5-2014 i.r.t. GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA 16 september 2016 V V Limburgs «g Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 2 van 58 INHOUD 0. SAMENVATTING... 3 1. AANLEIDING ONDERZOEK...5 2. KARAKTERISERING ONDERZOEK... 5 3. AFBAKENING EN UITGANGSPUNTEN... 5 4. DOEL VAN HET ONDERZOEK... 6 5. OPZET VAN HET ONDERZOEK EN ONDERZOEKSPROCES... 6 6. BEVINDINGEN...7 6.1. Vooraf...7 6.2. Overzichten relevante financiële informatie MAA... 7 6.3. Het subsidieproces bij MAA... 12 6.4. Onduidelijkheden in de onderzochte stukken... 15 7. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN... 19 7.1. Conclusies... 19 7.2 Aanbevelingen... 20 8. BESTUURLIJKE REACTIE... 21 9. NAWOORD VAN DE COMMISSIE VAN (VOORBEREIDING VAN) ONDERZOEK...23 BIJLAGEN Bijlage 1 Bijlage 2 Begrippenlijst Overzicht relevante passages/documenten V V Limburgs Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 3 van 58 0. SAMENVATTING In de Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek (CvO) is op 15 januari 2016 besloten om een onderzoek te laten verrichten, zijnde een vergelijking van de PS besluiten 9-10-2015 en 16-5-2014 in relatie tot de GS nota van 9-9-2015 betreffende de NEDAB subsidie van 9.924.086 aan Maastricht Aachen Airport (MAA). Dit naar aanleiding van vraagtekens rond deze subsidie aan MAA die in de commissievergadering CvO op 13 november 2015 aan de orde kwamen. Het onderzoek heeft als doel om de volgende onderzoeksvraag te beantwoorden: Liggen de Statenbesluiten van 9 oktober 2015 en 16 mei 2014 in lijn met de besluitvorming van GS van 29 september 2015 aangaande de subsidieverlening van 9.924.086 aan MAA ten behoeve van nieteconomische diensten van algemeen belang? Mede aan de hand van een casusdossier dat door GS ter beschikking is gesteld, is gekomen tot een aantal bevindingen die opgenomen zijn in hoofdstuk 6. Conclusies Met als grondslag de NEDAB-kosten uit het verleden hebben GS een deel' van de door PS vrijgemaakte middelen voor MAA beschikt aan de MAA BV, zodat na de herstructurering van 28 december 2015 deze beschikte middelen mee over zouden gaan naar de nieuwe juridische entiteit bij MAA. Het bedrag van 9.924.086 uit de onderzoeksvraag is door GS beschikt met als grondslag de volledige NEDAB-kosten uit de periode 1-1-2002 tot en met 31 maart 2008. Deze werkwijze is gevolgd om staatssteunproblemen te voorkomen. Het bedrag van 9.924.086 is opgebouwd uit 2 componenten, conform besluitvorming door PS op 16 mei 2014: - 9.006.310 uit fel 81199, middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen en - 917.776 uit fel 67719, NEDAB middelen. Beide componenten zijn beschikt met als grondslag NEDAB kosten uit het verleden. Deze werkwijze staat niet in de weg dat de kosten gemaakt voor achterstallig onderhoud en investeringen (op basis van de NEDAB-grondslag), gesubsidieerd kunnen worden aan MAA. Conclusie 1: Op grond van het bovenstaande kan worden geconcludeerd dat de Statenbesluiten van 9 oktober 2015 en 16 mei 2014 van uit de onderzoeksvraag bezien, in lijn liggen met de besluitvorming van GS van 29 september 2015 aangaande de subsidieverlening van 9.924.086 Conclusie 2: In de onderzochte stukken komt een aantal ongelukkige formuleringen voor die de suggestie wekken dat de NEDAB kosten die in de periode 2002 t/m 31 maart 2008 zijn gemaakt, met terugwerkende kracht worden betaald. Hierdoor kan de (foutieve) indruk worden gewekt dat de privatisering van de luchthaven destijds, achteraf (deels) te niet wordt gedaan door nu kosten die destijds zijn gemaakt alsnog met publieke gelden te vergoeden. 1 In totaal in de periode 1-1-2002 tot en met 31-12-2015: 28.421.776, zie overzicht 3.. V ** V I Limburgs Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 4 van 58 Aanbevelingen Op basis van de onderzoeksbevindingen en conclusies zijn de volgende aanbevelingen geformuleerd: Aanbeveling 1: GS op te dragen om bij elke voortgangsrapportage over het Groot Project MAA conform de Regeling Grote Projecten een compleet en actueel financieel overzicht op te nemen op basis van overzicht 2. uit voorliggend onderzoek. Door in de voortgangsrapportages een actueel financieel overzicht op te nemen houden PS goed zicht op de financiële situatie rond MAA. Een ontoereikend inzicht in de financiële situatie van een project kan er toe leiden dat PS op enig moment onverwachts kunnen worden geconfronteerd met bepaalde risico s en/of voorstellen om extra financiële middelen en/of kredieten beschikbaar te stellen. Aanbeveling 2: GS te vragen om te zorgen voor een eenduidige communicatie richting PS door het zorgvuldig formuleren van teksten in documenten voor PS. Teksten dienen te allen tijden maar voor een uitleg vatbaar te zijn en geen ruimte te geven voor meerdere interpretatiemogelijkheden. Een extra toets door de Griffie voor de aanbieding van bepaalde documenten aan PS kan een meerwaarde hebben. * *! Limburgs V V I Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 5 van 58 1. AANLEIDING ONDERZOEK In de Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek (CvO) is op 15 januari 2016 besloten om een onderzoek te laten verrichten, zijnde een vergelijking van de PS besluiten 9-10-2015 en 16-5-2014 in relatie tot de GS nota van 9-9-2015 betreffende de NEDAB2 subsidie van 9.924.086 aan Maastricht Aachen Airport (MAA). Dit naar aanleiding van mogelijk tegenstrijdige en onduidelijke formuleringen in de genoemde stukken rond deze subsidie aan MAA die in de commissievergadering CvO op 13 november 2015 aan de orde kwamen. 2. KARAKTERISERING ONDERZOEK Casus Opdrachtgever Opdracht tot onderzoek Onderzoeksbasis Context onderzoek Onderzoek naar een vergelijking tussen de PS besluiten 9-10-2015 en 16-5- 2014 in relatie tot GS nota 9-9-2015 betreffende door GS beschikte NEDAB subsidie van 9.924.086 aan het vliegveld Maastricht-Aachen Airport (MAA). Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek (CvO) Vergadering CvOd.d. 15 januari 2016 Reglement van orde voor Provinciale Staten van Limburg 2016 Gewijzigd Statuut Statenonderzoekers provincie Limburg 2015 PS hebben op 16 mei 2014 de toekomst van Maastricht Aachen Airport (MAA) veilig gesteld door de aankoop van de aandelen van de NV Holding Businesspark Luchthaven Maastricht (NV HBLM) en het verstrekken van de noodzakelijke investeringsbijdragen en bijdragen in de Niet Economische Diensten van Algemeen Belang (de zogenaamde NEDAB-bijdragen). Na aankoop moet worden gekomen tot een herstructurering van de juridische en operationele organisatie, ontvlechting van de activiteiten en juridische entiteiten op het gebied van luchthavenactiviteiten en vastgoed. Een en ander dient plaats te vinden binnen de Europese staatssteunkaders. 3. AFBAKENING EN UITGANGSPUNTEN Op grond van het Reglement van orde voor Provinciale Staten van Limburg 2016, kan de CvO uit eigener beweging onderzoek (laten) verrichten. Het uitvoeren van het voorliggende onderzoek is daarmee een bevoegdheid van de CvO. Reglement van orde voor Provinciale Staten van Limburg 2016 Artikel 6, lid 7 De Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek verricht in opdracht van Provinciale Staten of naar aanleiding van een verzoek van een Statenlid, dan wel uit eigener beweging (voorbereidend)onderzoek en laat een onafhankelijk onderzoeksvoorstel en een onderzoeksopdracht opstellen. 2 NEDAB kosten zijn de kosten van de niet economische diensten van algemeen belang. Dit zijn kosten die rechtstreeks samenhangen met de activiteiten die behoren tot de handhaving van de openbare orde en veiligheid en van de daarmee verbonden infrastructuur. Dit betreft activiteiten als politie, operationele beveiliging, maatregelen inzake brandveiligheid en openbare luchtverkeersbeveiliging ** I Limburgs V V I Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 6 van 58 Artikel 6, lid 10 De Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek kan een Statenonderzoeker als bedoeld in het Gewijzigd Statuut Statenonderzoeker provincie Limburg 2015, opdracht geven om het feitelijke (voorbereidend) onderzoek uit te voeren en/ofte coördineren. De Statenonderzoeker rapporteert hierover aan de Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek. De Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek is verantwoordelijk voor het (voorbereidend) onderzoek en rapporteert en adviseert hierover rechtstreeks aan Provinciale Staten. De navolgende uitgangspunten gelden: 1. opdrachtgever voor het onderzoek is de CvO. Het onderzoek is in opdracht van de CvO uitgevoerd door de Statenonderzoeker; 2. (een analyse en oordeel over) de kwaliteit van de opzet van het systeem van de algemene -niet casus specifieke- administratieve organisatie/interne controle (AO/IC) of andere bedrijfsvoeringsprocessen behoort niet tot de scope van dit onderzoek; 3. het onderzoek is gericht op het nagaan van feiten en het in beeld brengen van mogelijke verbeteringen. 4. DOEL VAN HET ONDERZOEK Voorliggend onderzoek heeft als doel om de volgende onderzoeksvraag te beantwoorden: Liggen de Statenbesluiten van 9 oktober 2015 en 16 mei 2014 in lijn met de besluitvorming van GS van 29 september 2015 aangaande de subsidieverlening van 9.924.086 aan MAA ten behoeve van nieteconomische diensten van algemeen belang? 5. OPZET VAN HET ONDERZOEK EN ONDERZOEKSPROCES Per brief van 27 januari 2016 hebben de griffier en de voorzitter van de CvO, GS en de leden van de directie van de provincie Limburg geïnformeerd over het uit te voeren onderzoek en zijn GS gevraagd om medewerking te verlenen aan het onderzoek. De onderzochte periode betreft de periode van 11 juni 2013 (datum van Statenvoorstel "Duurzame Toekomst voor Maastricht Aachen Airport", 2013/34268) tot en met 13 november 2015 (vergadering CvO). Het dossieronderzoek is in januari 2016 gestart en heeft grotendeels plaatsgevonden in de maanden januari t/m maart 2016. GS hebben, op aanvraag van de Statengriffier en de voorzitter van de CvO een casusdossier ter beschikking gesteld op 24 februari 2016 (dit is in de periode daarna op een aantal momenten aangevuld met op aanvraag geleverde informatie). Om een zo compleet mogelijk beeld te kunnen schetsen van de financiële situatie rond MAA (met de nadruk op de NEDAB-middelen conform onderzoeksvraag), is aanvullend gebruik gemaakt van de financiële informatie uit de voortgangsrapportage (Groot Project Overname Maastricht Aachen Airport van 2 februari 2016, GS 2016/7476). vv Limburgs Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 7 van 58 6. BEVINDINGEN 6.1. Vooraf Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden is gebruik gemaakt van een grote hoeveelheid informatie die op onderdelen als complex kan worden gekarakteriseerd (zie ook bijlage 2). Zo werken GS met 2 begrotingsnummers (fel 67719 en fel 81199) en hebben zij gekozen voor het hanteren van een bepaalde subsidiegrondslag om staatssteunproblemen te voorkomen. Deze keuze heeft tot gevolg dat er verschillende aanvullende beschikkingen zijn afgegeven door GS. Met de beschikbare informatie kan de onderzoeksvraag adequaat worden beantwoord. Bij de beantwoording van de onderzoeksvraag is ook gebleken dat een deel van de beschikbare informatie onduidelijke formuleringen bevat, maar dat duidelijkheid hierover strikt genomen niet noodzakelijk is om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden. Om deze bevindingen niet verloren te laten gaan is er voor gekozen om deze apart op te nemen in onderdeel 6.4. Hoewel dit ook voor bevinding 5. geldt is er voor gekozen om deze toch op te nemen in onderdeel 6.3 om de schets van de subsidieproblematiek overzichtelijk te houden. 6.1.1. Begrippenlijst In voorliggend document wordt een aantal begrippen en afkortingen gebruikt. In bijlage 1 zijn deze nader toegelicht. 6.1.2. Onderzochte documenten Voorliggend onderzoek is merendeels gebaseerd op de passages/documenten die, chronologisch gerangschikt, opgenomen zijn in bijlage 2. Per document zijn de in het kader van dit onderzoek relevante passages weergegeven (als deze letterlijk zijn overgenomen zijn deze cursief aangegeven). Grijsgearceerd zijn die passages die terugslaan op informatie rond de niet-economische diensten van algemeen belang (NEDAB). 6.2. Overzichten relevante financiële informatie MAA Op de volgende pagina s zijn drie overzichten opgenomen met daar in de in het kader van de vraagstelling van dit onderzoek verzamelde relevante financiële informatie rond de door PS ter beschikking gestelde middelen (niet revolverend): - overzicht 1. beschrijft de financiële kaders waarbinnen GS uitvoering geven aan de besluiten van PS; - overzicht 2. geeft de door GS beschikte en besteedde middelen weer (peildatum 31-12-2015) Opgemerkt wordt dat het blauw gemarkeerde onderdeel uit overzicht 2. is opgenomen uit oogpunt van volledigheid van de financiële beschrijving, maar inhoudelijk gezien buiten de onderzoeksopdracht valt van voorliggend onderzoek. Het voorliggend onderzoek richt zich namelijk alleen op NEDABmiddelen; - in overzicht 3. zijn de subsidies met de grondslag NEDAB nader uitgewerkt per tijdsperiode. Kleurlegenda van overzichten 1., 2. en 3.: De informatie die voortvloeit uit het PS besluit 20/21 juni 2013 is aangegeven in rode tekstblokken. De informatie die voortvloeit uit het PS besluit 16 mei 2014 is aangegeven in gele tekstblokken. De informatie die voortvloeit uit het PS besluit van 9 oktober 2015 is aangegeven in groene tekstblokken. Teksten met informatie over NEDAB-middelen zijn aangegeven in: groen. ** I Limburgs V V I Parlement ss

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 8 van 58 Teksten met informatie over de middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen zijn aangegeven in: blauw. Teksten met informatie over de overige verwachte (revolverende) investeringen zijn aangegeven in: rood. ** Limburgs V w Parlement provincie lintburg

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 9 van 58 Overzicht 1. Door PS beschikbaar gestelde middelen (niet revolverend) (kaderstelling) NEDAB Middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen Overige verwachte investeringen 15.000.000 Besluiten PS Limburgs V V Parlement a»

Overzicht 2. Door GS beschikte en uitbetaalde middelen 1.500.000 upgrade passagiersterminal gaat hier uit betaald worden Beschikbaar gesteld door PS Vastgelegd in beschikking door GS NEDAB middelen fel 67719 Middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen fel 81199 Uitbetaald (peildatum 31-12-2015) Nog uit te betalen Reservering concessieperiode juli 2016-iuli 2026 Nog niet beschikt Bestemmingsreserve NEDAB 30.000.000 voor periode 1-7- 2014 tot 1-7-2024 917.776 Grondslag NEDAB 1-1-2002 t/m 31-3-2008, d.d. 06-10-2015 4.469.000 Grondslag NEDAB 1-4-2008 t/m 31-3-2013, d.d. 15-07-2015 3.000.000 Grondslag NEDAB 1-4-2013 t/m 31-12-2015, d.d. 30-06-2015 Totaal: 8.386.776 5.700.649 2.686.127 20.000.000 1.613.224 Middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen 15.535.000 _ 9.006.310 Grondslag NEDAB periode 1-1-2002 t/m 31-3-2008, d.d. 06-10-2015 3.832.000 Grondslag NEDAB periode 1-4-2013 t/m 31-12-2015, d.d. 30-06-2015 2.696.690 Grondslag NEDAB,: 4 losse beschikkingen, voor specificatie zie overzicht 3. Totaal: 15.535.000 Bestemmingsreserve NEDAB 4.500.000,1-7- 2013 t/m 1-7-2014 4.500.000 Grondslag NEDAB 1-4-2008 t/m 31-3-2013, d.d. 15-07-2015 4.500.000 0 0

Overzicht 3. Grondslag NEDAB nader uitgewerkt per periode Vastgelegd in beschikking door GS NEDAB middelen fel 67719 Middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen fel 81199 Periode, 1-1-2002 t/m 31-3-2008! 917.776 Grondslag NEDAB l 9.006.310 Grondslag NEDAB j Totaal: 9.924.086 1 1-1-2002 t/m 31-3-2008, d.d. 06-10-2015 1 periode 1-1-2002 t/m 31-3-2008, d.d. 06-10-2015 1 1 1 Periode 1-4-2008 t/m 31-03-2013 4.469.000 Grondslag NEDAB 1-4-2008 t/m 31-3-2013, d.d. 15-07-2015 4.500.000 Grondslag NEDAB 1-4-2008 t/m 31-3-2013, d.d. 15-07-2015 Totaal: 8.969.000* Periode 1 ; Totaal: 6.832.000 1-4-2013 t/m 31-12-2015 ; 3.000.000 Grondslag NEDAB 3.832.000 Grondslag NEDAB 1 1-4-2013 t/m 31-12-2015, d.d. 30-06-2015 l 1 periode 1-4-2013 t/m 31-12-2015, d.d. 30-06-2015 1 1 1 Periode 1-4-2013 t/m 31-12-2015 2.696.690 Grondslag NEDAB, 4 losse beschikkingen o.b.v. facturen en betalingsbewijzen: - Crashtender/gas-blus-bak 781.180 28-10-2014 - Aanpassing Runway End Safety Area en brandweeroefenlocatie 526.710 13-03-2015 - RIB crashtender 760.000 09-04-2015 - Security investeringen 628.800 02-07-2015 Totaal: 2.696.690 Periode 1 1! Totaal: 12.886.776 1 Totaal: 15.535.000! Totaal: 28.421.776 1-1-2002 t/m 31-12-2015 l 1 In de GS nota van 9 september 2015 is een typefout geslopen en is per abuis 8.9469.000 opgenomen

6.3. Het subsidieproces bij MAA 6.3.1. Subsidieproces algemeen Subsidie- Beoordeling subsidie- Subsidie- Vaststelling afrekening/ uitbetaling tot aanvraag aanvraag door GS: beschikking maximaal maximaal het toegekende door J afwijzing of toekenning en door GS uit te beta- J subsidiebedrag onder subsidie- 1 bepalen maximaal 1 len sub- -y overlegging bewijzen van aanvrager subsidiabel bedrag sidiebedrag gemaakte (subsidiabele) kosten Elk subsidieproces start met een subsidieaanvraag (stap 1.) die wordt ingediend door de subsidieaanvrager. Vervolgens wordt deze aanvraag beoordeeld door GS en leidt dit tot een afwijzing van de aangevraagde subsidie of de toekenning van de aangevraagde subsidie (tot een maximaal te subsidiëren bedrag dat lager kan zijn dan de subsidieaanvrager heeft gevraagd). Dit is stap 2. Stap 3 in het proces behelst in feite niet meer dan het creëren van een voorwaardelijke aanspraak op een subsidie en het vastleggen van een verplichting voor het maximaal toegekende subsidiebedrag (er is sprake van een maximaal verleend bedrag). Uitbetaling van deze subsidie ten laste van de vastgelegde verplichting is eerst aan de orde nadat in stap 4. het definitieve subsidiebedrag is vastgesteld (behoudens eventuele bevoorschotting vooruitlopend op de definitieve vaststelling van de subsidie). Stap 4. wordt gevolgd door stap 5. waarbij het subsidiebedrag wordt vastgesteld op basis van de daartoe in de subsidiebeschikking afgesproken bescheiden (waarmee o.a. aangetoond kan worden dat de kosten daadwerkelijk zijn gemaakt, bijvoorbeeld met een accountantsverklaring) die door de subsidie-aanvrager moeten worden overlegd. Na de vaststelling (als daar aanleiding toe is: eventueel tot een lager bedrag dan het verleende bedrag) wordt tot uitbetaling overgegaan (eventueel na verrekening van reeds eerder uitbetaalde voorschotten). Er is dus een wezenlijk verschil tussen een verleend bedrag (een vastgelegde verplichting) en een vastgesteld bedrag (bedrag dat na vaststelling wordt uitbetaald aan de subsidieaanvrager). Een verleend bedrag valt immers nog steeds 'onder de hoede van' de subsidieverstrekker (in voorliggend onderzoek is dit GS) en een uitbetaald bedrag is 'in handen van de subsidie-aanvrager (in voorliggend onderzoek is dit MAA). 6.3.2. Subsidieproblematiek bij MAA Herstructuring BV s vliegveld MAA Op 28 december 2015 heeft een juridische herschikking (fusie 5 BV s) plaatsgevonden bij MAA, conform het PS-besluit van 16 mei 2014, die nodig is in verband met de concessieverlening van de exploitatie van MAA. Uit de GS nota van 9 september 2015 (zie bijlage 2, stuk P): Er vindt in oktober / november 2015 een juridische herstructurering bij MAA plaats die nodig is i.v.m. de concessieverlening van de exploitatie van MAA. Een 5-tal BV s wordt gefuseerd. De beschikking inzake de onder punt a.3 genoemde provinciale subsidie dient afgegeven te worden alvorens de juridische 3 Onder punt a. is in de GS nota de volgende tekst opgenomen: a. In 2014 toegekende subsidie.

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 13 van 58 herstructurering van de organisatie bij MAA kan plaatsvinden. Alleen uitgaven kunnen gesubsidieerd worden indien deze zijn gemaakt door de entiteit die de subsidie ontvangt (dus de huidige MAA BV, een rechtspersoon die na de herstructurering niet meer bestaat). De beschikking gaat vervolgens mee over bij fuseren van de bv s. Voorafgaand aan de herstructurering speelde dus het probleem dat alleen uitgaven gesubsidieerd kunnen worden indien deze gemaakt zijn door de entiteit die de subsidie ontvangt (dit was de MAA BV). De MAA BV zou echter na de herstructurering niet meer bestaan (is opgegaan in de MAA Infra BV) en dus zouden de uitgaven van MAA BV dan niet meer gesubsidieerd kunnen worden. Om deze reden is er door GS voor gekozen om een groot deel van de provinciale subsidie te beschikken4 alvorens de juridische herstructurering zou plaatsvinden. Bevinding 1 Met als grondslag de NEDAB-kosten uit het verleden (periode tussen 1-1-2002 tot en met 31-12-2015) hebben GS een deel van de door PS vrijgemaakte middelen voor MAA beschikt aan MAA BV, zodat na de herstructurering van 28 december 2015 deze beschikte middelen mee over zouden gaan naar de nieuwe juridische entiteit bij MAA (MAA Infra BV). Geen Europese staatssteunproblematiek bij NEDAB activiteiten MAA verricht niet-economische activiteiten zoals bedoeld in de Richtsnoeren voor steun aan de luchtvaartsector. Een lidstaat van de Europese Unie mag de kosten van niet-economische activiteiten in beginsel vergoeden, zonder dat dit als een steunmaatregel wordt gezien. Om staatssteunproblemen te voorkomen hebben GS gezocht naar een grondslag om de door PS beschikbaar gestelde middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen staatssteunproof te kunnen beschikken aan MAA. Deze grondslag hebben GS gevonden door de NEDAB kosten die in het verleden zijn gemaakt als grondslag te gebruiken voor het volledig beschikken van de door PS beschikbaar gestelde middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen, zijnde 15.535.000. GS hebben het gebruik van de beschreven grondslag laten toetsen door advocatenkantoor Nysingh (zie bijlage 2, stuk K). Bevinding 2 Uit door GS extern ingewonnen advies is gebleken dat het goed verdedigbaar is dat alsnog een compensatie wordt gegeven voor de in het verleden gemaakte kosten voor de niet-economische activiteiten (NEDAB kosten), zonder dat die compensatie als steunmaatregel wordt aangemerkt. GS hebben besloten om de benodigde middelen voor (achterstallig) onderhoud en investeringen na PSbesluitvorming van 16 mei 2014, te beschikken met als grondslag de NEDAB kosten uit het verleden. Ambtelijk is toegelicht dat dit niet betekent dat de beschikte middelen alleen voor NEDAB kosten ingezet kunnen worden. PS hebben immers ook besloten om middelen vrij te maken voor achterstallig onderhoud en investeringen. Deze zijn weliswaar beschikt voor de dekking van gemaakte NEDAB kosten uit het verleden, maar er staat, volgens het extern ingewonnen advies, niets in de weg om deze feitelijk in te kunnen zetten voor nog te maken kosten voor achterstallig onderhoud en investeringen in het heden. Voorliggende nota heeft betrekking op de uitwerking van een onderdeel van het PS-besluit van 16 mei 2014. Er is toen 15,535 mln (FCL 81199) beschikbaar gesteld voor achterstallig onderhoud en 30 miljoen (FCL 67719) voor de vergoeding van NEDAB-kosten. 4 De middelen zijn beschikt, maar nog niet uitbetaald (zie onderdeel 6.3.1) ** I Limburgs W I Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 14 van 58 Ambtelijk is ook toegelicht dat indien reeds in het verleden de NEDAB-kosten waren gesubsidieerd, er destijds financiële ruimte was geweest om (het inmiddels opgelopen) achterstallig onderhoud te voorkomen. Bevinding 3 GS hebben alle door PS beschikbaar gestelde middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen ( 15.535.000) staatssteunproof beschikt door als subsidiegrondslag gebruik te maken van de NEDAB kosten uit het verleden. Dit staat volgens het extern ingewonnen advies niet in de weg dat deze middelen ingezet worden voor nog te maken kosten voor achterstallig onderhoud en investeringen, conform besluitvorming door PS. Financiële betekenis voor de onderzoeksvraag Vanwege de herstructurering (zie boven) hebben GS er voor gekozen om een groot deel van de door PS vrijgemaakte middelen voor MAA te beschikken met een NEDAB-grondslag. Zoals uit overzicht 3. blijkt hebben GS per 31-12-2015 een bedrag van in totaal 28.421.776 beschikt met de NEDAB kosten uit het verleden (periode 1-1-2002 tot en met 31-12-2015) als grondslag. Het bedrag van 9.924.086 uit de onderzoeksvraag is door GS beschikt met als grondslag de volledige NEDAB-kosten uit de periode 1-1-2002 tot en met 31 maart 2008. Het bedrag van 9.924.086 is opgebouwd uit 2 componenten: 9.924.086 = 9.006.310 917.776 uit fel 81199, + uit fel 67719, middelen voor achterstallig NEDAB middelen onderhoud en investeringen Bevinding 4 De werkwijze die door GS is toegepast om mogelijke problemen na de juridische herstructurering van MAA en de kwalificatie als staatssteun te vermijden, staat GS niet in de weg om de door GS beschikte middelen in te zetten conform besluitvorming door PS. Uit overzicht 2. blijkt dat van de door PS vrijgemaakte middelen voor NEDAB kosten nog 1.613.224 nog niet is beschikt door GS aan MAA: Bestemmingsreserve NEDAB voor periode 1-7- 2014 tot 1-7-2024 = Beschikt door GS per 31-12-2015: + Reservering concessieperiode juli 2016-juli 2026: 30.000.000 8.386.776 20.000.000 1.613.224 + Nog niet beschikt door GS per 31-12-2015 Bevinding 5 Een bedrag ter grootte van 1.613.224 uit de bestemmingsreserve NEDAB is per 31-12-2015 nog niet beschikt door GS. Met als grondslag NEDAB is het mogelijk om (een deel van) dit bedrag staatssteunproof te beschikken aan MAA Infra BV voor NEDAB kosten gemaakt / te maken in de periode 1 januari 2015 tot 1 juli 2016 (de beoogde datum waarop de concessie wordt verleend). % tt I Limbur9s V V Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 15 van 58 6.4. Onduidelijkheden in de onderzochte stukken Melding voorgenomen subsidie MAA bij Europese Commissie In het Informerend stuk van GS aan PS van 18 december 2014 (zie bijlage 2, stuk J), is door GS aangegeven dat zowel de door PS toegekende middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen ( 15.535.000) als de NEDAB kosten ( 30.000.000) zijn aangemeld ter goedkeuring bij de Europese Commissie: Uw Staten hebben besloten tot een financiële injectie ad 15,535 miljoen ter afdekking van achterstallig onderhoud. Tevens zijn de kosten van de Niet Economische Diensten van Algemeen Belang (NEDAB; met name brandweer en security) over een periode van tien jaar (totaal 30 miljoen) gedekt. Deze steunmaatregelen zijn aangemeld ter goedkeuring bij de Europese Commissie. Dit terwijl in het Statenvoorstel van GS van 27 maart 2014 (zie bijlage 2, stuk F) door GS is aangegeven dat er geen sprake is van staatssteun bij bekostiging van niet-economische activiteiten (hetgeen zou betekenen dat er dus geen melding bij de Europese commissie nodig is). Dit blijkt ook uit het door GS extern ingewonnen advies (stuk K uit bijlage 2). Na aanmelding van door PS toegekende middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen ( 15.535.000) en de NEDAB kosten ( 30.000.000) hebben GS aangegeven in het Statenvoorstel van GS van 8 september 2015 (zie bijlage 2, stuk M) dat de procedure tot verkrijging van goedkeuring voor de investeringssteun van 15.535.000 (middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen) niet wordt doorgezet omdat: De verwachting is dat de ingeslagen route niet op korte termijn tot succes zal leiden. Die onzekerheid vormt nadrukkelijk een risico voor de tijdige en succesvolle afronding van het concessie traject. Ambtelijk is naar aanleiding van het bovenstaande toegelicht dat bij het aanmeldingstraject bij de Europese Commissie de NEDAB kosten zijn betrokken in het licht van het schetsen van een toelichting op het totaalplaatje van de werkwijze rond de door PS toegekende middelen. GS hebben nooit bedoeld om de NEDAB kosten formeel aan te melden bij de Europese Commissie, omdat deze niet onder staatssteunregels vallen. Bevinding 6 Onduidelijke communicatie door GS richting PS heeft plaatsgevonden waarom zowel de NEDAB-kosten als de middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen zijn aangemeld bij de Europese Commissie uit oogpunt van staatssteunproblematiek, terwijl GS in het Statenvoorstel van 27 maart 2014 hebben aangegeven dat er geen sprake is van staatssteun bij bekostiging van niet-economische activiteiten bij NEDAB-kosten (hetgeen zou betekenen dat er voor het NEDAB-deel dus geen melding bij de Europese commissie nodig is). Niet duidelijk is of alleen de procedure tot verkrijging van goedkeuring voor de investeringssteun van 15.535.000 (middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen) niet is doorgezet of dat dit ook geldt voor de NEDAB-kosten. GS hebben, na het afkappen van het spoor van aanmelding van de voorgenomen subsidie ter goedkeuring in Brussel, besloten om een andere subsidiegrondslag te gebruiken. Nadere duiding van deze subsidiegrondslag ontbreekt in het Statenvoorstel, maar GS verwijzen naar de voortgangsrapportage. Aangenomen bij dit onderzoek is, dat hier de voortgangsrapportage van 23 juli * * I Limburgs V V I Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 16 van 58 2015 (zie bijlage 2, stuk L) wordt bedoeld. Deze schept hier echter ook geen duidelijkheid in en laat meerdere scenario s open: Na overleg met onze advocaat zetten we nu in op twee sporen. Het eerste spoor betreft een subsidieregeling op grond waarvan aan luchtvaartmaatschappijen aanloopsteun kan worden verleend voor het opstarten van nieuwe vliegbestemmingen vanaf MAA. Deze regeling geldt alleen voor nieuwe bestemmingen die niet vanuit Eindhoven of Luik worden gevlogen. Dit voornemen is al informeel met de Europese Commissie besproken. De regeling behoeft goedkeuring van de Commissie. Omdat de verenigbaarheid van deze vorm van staatssteun aan andere (lichtere) criteria is onderworpen, verwachten we daarover sneller duidelijkheid. Het tweede spoor betreft de uitwerking van een aantal alternatieve scenario's waarvan in ieder geval aan de essentiële voorwaarde moet zijn voldaan dat er geen sprake is van staatssteun (vergelijkbaar met de situatie rond de vergoeding van kosten van niet-economische activiteiten van algemeen belang). In dat geval is betrokkenheid van de Europese Commissie ook niet aan de orde. Uit de onderzochte stukken (zie bijlage 2) is de uiteindelijk door GS gekozen grondslag voor de voorgenomen investeringssteun ad 15.535.000 niet te herleiden; er wordt slechts gesproken over mogelijke alternatieven, zonder dat GS de expliciete keuze voor 1 alternatief duidelijk hebben gemaakt. Alleen in de GS-nota van 9 september 2015 (zie bijlage 2, stuk P) wordt summier geduid op het creëren van een subsidiegrondslag op basis van de gemaakte NEDAB-kosten over de periode 1 januari 2002 tot en met 31 december 2015, zonder expliciet te maken dat GS de expliciete keuze hebben gemaakt om dit als grondslag te nemen voor een groot deel van de subsidie aan MAA (totaal in periode 1-1-2002 tot en met 31-12-2015: 28.421.776, zie overzicht 3.). De inhoud van deze GS nota is niet actief gecommuniceerd met PS anders dan dat het bestaan van deze nota genoemd is in de Statenvergadering van 9 oktober 2015. In deze Statenvergadering van 9 oktober 2015 is de door GS gekozen subsidiegrondslag summier uitgelegd door de portefeuillehouder:...dat terugploegen is de constructie waarvoor is gekozen.......dat bedrag is echter op een zodanig manier beschikt, dat is echt een juridisch theoretisch verhaal, dat het werkt met terugwerkende kracht. Ik maak het maar even heel simpel. Dat is techniek, voorzitter... Ambtelijk is aangegeven dat de keuze voor een grondslag een zaak van uitvoering betreft, hetgeen behoort tot de taak van GS (en niet die van PS). Bevinding 7 GS hebben de uiteindelijke keuze voor de te hanteren grondslag voor het ter beschikking stellen van de door PS vrijgemaakte middelen voor MAA niet duidelijk gecommuniceerd met PS. Onduidelijke besluitvorming PS PS hebben op 16 mei 2014 (zie bijlage 2, stuk G) expliciet besloten dat er een bestemmingsreserve NEDAB ad 30.000.000 wordt gevormd ten behoeve van de vergoeding van NEDAB-kosten (zijnde de kosten voor Niet Economische Diensten van Algemeen Belang, zoals security en brandweer) voor de komende 10 jaar. In het onderliggende Statenvoorstel is aangegeven dat er sprake is van een geruime periode waarin deze kosten reeds door MAA BV gedragen zijn. Daarom zullen GS deels terugkijken naar de kosten die in voorgaande jaren zijn gemaakt. ƒ * j Limburgs W Parlement S

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 17 van 58 Bevinding 8 Het PS besluit van 16 mei 2014 is onduidelijk geformuleerd voor wat betreft de passage voor de komende 10 jaar'. Dit kan op 2 verschillende manieren worden gelezen: - wordt hier gedoeld op het vormen van een bestemmingsreserve verdeeld over de komende 10 jaar, ter dekking van NEDAB-kosten die al dan niet in het verleden zijn gemaakt (interpretatie a.) of - wordt hier gedoeld op de NEDAB-kosten die de komende 10 jaar (periode 1 juli 2014 tot 1 juli 2024) gemaakt worden (interpretatie b.)? Uit ambtelijke toelichting is gebleken dat interpretatie b. de juiste interpretatie is. Zoals eerder toegelicht worden de NEDAB kosten die in de periode 1 juli 2014 tot 1 juli 2026 worden gemaakt, beschikt en uitbetaald aan MAA op basis van een grondslag die (grotendeels) gebaseerd is op NEDAB-kosten die in het verleden zijn gemaakt. In een aantal stukken is een formulering gekozen die de suggestie wekt dat kosten uit het verleden met terugwerkende kracht worden vergoed: GS nota van 9 september 2015 (zie bijlage 2, stuk P): Beoogd resultaat (output/outcome) Vergoeden van de door MAA B. V. gemaakte kosten voor niet-economische diensten van algemeen belang in de periode 2002 t/m 31 maart 2008 In genoemde periode hebben wij aan MAA de 4.500.000,00 met terugwerkende kracht ter beschikking gesteld. In de periode 1 juli 2014 tot 1 juli 2015 hebben, wij met terugwerkende kracht, 4.469.000,00 aan MAA ter beschikking gesteld. Gelet op het feit dat het level playing field derhalve de bestaanszekerheid van MAA enkel kan worden vergroot door middel van subsidiëring van voorgenoemde kosten gemaakt in het verleden, stellen wij voor de voorgenoemde kosten gemaakt in de periode 2002 tot en met 31 maart 2008 met terugwerkende kracht subsidiabel te achten. Brief portefeuillehouder aan PS van 25 september 2015 (zie bijlage 2, stuk Q): Een van de mogelijkheden betreft dan het alsnog vergoeden van in het verleden gemaakte kosten die rechtstreeks samenhangen met de uitvoering van niet-economische diensten van algemeen belang en daaraan gerelateerde infrastructuurinvesteringen. GS nota van 27 juni 2014 Op 17 juni 2013 heeft MAA bij ons een subsidieverzoek ingediend voor subsidiëring van de kosten voor veiligheid. Luchtverkeersleiding en brandweer in de periode 1 april 2008 toten met 31 maart 2013. Ambtelijk is aangegeven dat telkens bedoeld is dat de NEDAB grondslag uit het verleden gebruikt wordt om de gemaakte kosten in het 'heden' te dekken. * * j Limburgs W I Parlement 5j

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 18 van 58 Bevinding 9 In een aantal stukken is een ongelukkige formulering gekozen die de suggestie wekt dat de NEDAB kosten die in (een deel van) de periode 2002 t/m 31 maart 2008 zijn gemaakt, met terugwerkende kracht worden gesubsidieerd. GS hebben in de stukken namelijk onduidelijk aangegeven dat de NEDAB-kosten uit het verleden (periode vanaf 1-1-2002 tot en met 31-12-2015) als grondslag zijn gebruikt om een deel van de middelen, waartoe PS daarna hebben besloten op 20/21 juni 2013, op 16 mei 2014 en op 9 oktober 2015 (zijnde in totaal in de periode 1-1-2002 tot en met 31-12-2015: 28.421.776, zie overzicht 3.), beschikt te krijgen (dus gereserveerd voor MAA) en waarmee een aantal (nader gespecificeerde gemaakte en nog te maken) kosten worden gedekt van uitgaven bij MAA die sinds de genoemde PS besluitvorming hebben plaatsgevonden. ** [ Limburgs V V Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 19 van 58 7. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 7.1. Conclusies In voorliggend onderzoek staat de volgende onderzoeksvraag centraal: Liggen de Statenbesluiten van 9 oktober 2015 en 16 mei 2014 in lijn met de besluitvorming van GS van 29 september 2015 aangaande de subsidieverlening van 9.924.086 aan MAA ten behoeve van nieteconomische diensten van algemeen belanq? Met als grondslag de NEDAB-kosten uit het verleden hebben GS een deel5 van de door PS vrijgemaakte middelen voor MAA beschikt aan de MAA BV, zodat na de herstructurering van 28 december 2015 deze beschikte middelen mee over zouden gaan naar de nieuwe juridische entiteit bij MAA. Het bedrag van 9.924.086 uit de onderzoeksvraag is door GS beschikt met als grondslag de volledige NEDAB-kosten uit de periode 1-1-2002 tot en met 31 maart 2008. Deze werkwijze is gevolgd om staatssteunproblemen te voorkomen. Het bedrag van 9.924.086 is opgebouwd uit 2 componenten, conform besluitvorming door PS op 16 mei 2014: - 9.006.310 uit fel 81199, middelen voor achterstallig onderhoud en investeringen en - 917.776 uit fel 67719, NEDAB middelen. Beide componenten zijn beschikt met als grondslag NEDAB kosten uit het verleden. Deze werkwijze staat niet in de weg dat de kosten gemaakt voor achterstallig onderhoud en investeringen (op basis van de NEDAB-grondslag), gesubsidieerd kunnen worden aan MAA. Conclusie 1: Op grond van het bovenstaande kan worden geconcludeerd dat de Statenbesluiten van 9 oktober 2015 en 16 mei 2014 van uit de onderzoeksvraag bezien, in lijn liggen met de besluitvorming van GS van 29 september 2015 aangaande de subsidieverlening van 9.924.086 Conclusie 2: In de onderzochte stukken komt een aantal ongelukkige formuleringen voor die de suggestie wekken dat de NEDAB kosten die in de periode 2002 t/m 31 maart 2008 zijn gemaakt, met terugwerkende kracht worden betaald. Hierdoor kan de (foutieve) indruk worden gewekt dat de privatisering van de luchthaven destijds, achteraf (deels) te niet wordt gedaan door nu kosten die destijds zijn gemaakt alsnog met publieke gelden te vergoeden. 5 In totaal in de periode 1-1-2002 tot en met 31-12-2015: 28.421.776, zie overzicht 3.). ƒ * Limburgs W I Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 20 van 58 7.2 Aanbevelingen Op basis van de onderzoeksbevindingen en conclusies zijn de volgende aanbevelingen geformuleerd: Aanbeveling 1: GS op te dragen om bij elke voortgangsrapportage over het Groot Project MAA conform de Regeling Grote Projecten een compleet en actueel financieel overzicht op te nemen op basis van overzicht 2. uit voorliggend onderzoek. Door in de voortgangsrapportages een actueel financieel overzicht op te nemen houden PS goed zicht op de financiële situatie rond MAA. Een ontoereikend inzicht in de financiële situatie van een project kan er toe leiden dat PS op enig moment onverwachts kunnen worden geconfronteerd met bepaalde risico s en/of voorstellen om extra financiële middelen en/of kredieten beschikbaar te stellen. Aanbeveling 2: GS te vragen om te zorgen voor een eenduidige communicatie richting PS door het zorgvuldig formuleren van teksten in documenten voor PS. Teksten dienen te allen tijden maar voor een uitleg vatbaar te zijn en geen ruimte te geven voor meerdere interpretatiemogelijkheden. Een extra toets door de Griffie voor de aanbieding van bepaalde documenten aan PS kan een meerwaarde hebben. j Limburgs V V Parlement ah

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 21 van 58 8. BESTUURLIJKE REACTIE Voorliggend rapport is op 7 juni 2016 voorgelegd aan Gedeputeerde Staten om hen in de gelegenheid te stellen om te reageren op de bevindingen, conclusies en aanbevelingen in voorliggend rapport. De bestuurlijke reactie van Gedeputeerde Staten is onderstaand integraal opgenomen. GESCAND 2016/51316 5-7-2016 GRIF 19-9-2016 VERTROUWELIJK De voorritter Commissie van (voorbereiding var) Onderzoek Commissiegriffier Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek Postbus 5700 6202 MA MAASTRICHT Provirtcis Lirrt^vrt --------- h» OOCnr Inge* -1 juli m j CASnr ID Cluster CS Behandeld AM J. Dreuw Telefoon (043) 3897065 Ons kenmerk 2016(47351 Uw kenmerk 2016/16109 Bijlag e(n) Maastricht 28 juni 2016 VERZONDEN 2 9 JUN! 2016 Onderwerp Bestuurlijke react* op concept rapport van het onderzoek naar de vergelijking van de PS bosiulten 9-10-2015 en 16-5-2014 i r.t GS nota 9-9-2015 betreffende subsidie MAA Geachte heer Housmans geachte mevrouw Possen, Op 7 juni 2016 hebben wij van u ontvangen het concept rapport ' Vergelijking PS besluiten 9-10-2015 en 16 05-2014 I.r.t. GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA" U b edt ons de gelegenheid aan voor hel geven van een oestuurlijke reactie Graag maken wij hiervan gebruik. Wij hebben met Instemming kennis genomen van de conclusie van de Commissie van Onderzoek dat de besluiten van Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten met elkaar in lijn liggen Wij zien hienn de bevestiging dat wij de besluiten van Provinciale Staten, die de kaders voor ons bandelen vormen, adequaat hanteren. Uw conclusie dat in de onderzochte stukken een aantal ongelukkige formuleringen voorkomt die een verkeerde indruk kunnen wekken, nemen wtj ter harte, in zoverre dat wij blijven streven naar niet multi-interpretabete formulenngen Wij bebben er geen bezwaar tegen om uw aanbeveling, om bij eke voortgangsrapportage over het groot project MAA een compleet en actueel financieel overzicht op te nemen op basis van het door u ontworpen overzicht, over te riemen Wij vernemen graag hot oo-dee van Provinciale Staten in deze 2016-47129 Bcfoekjdics. IkrtouMlaa» 10 NL-6229 GA Maas*r«7il Postbjs 5700 NL-62D? MA l/naslrr.h- poöbjs&jrvkrtfcurg n' Te» * 31 43 339 99 99 f-a* 3143 361 00 99 «wv»v» llfntxifg H IDAN oumicr Nb. OBRAfiOOI3?Ö/ 5/?5 BIC-code RABONI 2U Bereik baa- via U)n 1 irictr.hg De Itecg l ƒ * Limburgs V V Parlement s«!

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 22 van 58 Uw aanbeveling om le zorgen voor eert eenduidige communicatie richting Provinciale Staten eoor het zorgvuldig formuleren van teksten in documenten voor Provinciale Staten, zien wij als bevestiging en ondersteuning van onze bestendige lijn om Provinciale Staten te allen tijde juist tijdig en volledig en helder en gestructu'eerd le informeren 20MM7S29 ** I Limburgs V V Parlement (S

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 23 van 58 9. NAWOORD VAN DE COMMISSIE VAN (VOORBEREIDING VAN) ONDERZOEK De Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek (CvO) heeft met belangstelling kennis genomen van de reactie van Gedeputeerde Staten op het rapport en constateert dat Gedeputeerde Staten (GS) instemmen met de conclusie dat de Statenbesluiten van 9 oktober 2015 en 16 mei 2014 van uit de onderzoeksvraag bezien, in lijn liggen met de besluitvorming van GS van 29 september 2015 aangaande de subsidieverlening van 9.924.086. Ook constateert de CvO met genoegen dat GS de aanbevelingen uit het rapport onverkort onderschrijven. Vastgesteld door de Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek op 16 september 2016. Robert Housmans, voorzitter van de Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek ƒ * Limburgs V V I Parlement *

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 24 van 58 Bijlage 1 Begrippenlijst CvO EBD GS MAA NEDAB PS Commissie van (voorbereiding van) Onderzoek van Provinciale Staten Statencommissie voor Economie, Bestuur en Duurzaamheid Gedeputeerde Staten Maastricht-Aachen Airport NEDAB kosten zijn de kosten van de niet economische diensten van algemeen belang. Dit zijn kosten die rechtstreeks samenhangen met de activiteiten die behoren tot de handhaving van de openbare orde en veiligheid en van de daarmee verbonden infrastructuur. Dit betreft activiteiten als politie, operationele beveiliging, maatregelen inzake brandveiligheid en openbare luchtverkeersbeveiliging Provinciale Staten ƒ * Limburgs W Parlement 0

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 25 van 58 Bijlage 2 Overzicht relevante passages/documenten Per document zijn de in het kader van dit onderzoek relevante passages weergegeven (als deze letterlijk zijn overgenomen zijn deze cursief aangegeven). Grijsgearceerd zijn die passages die terugslaan op informatie rond de niet-economische diensten van algemeen belang (NEDAB). Stuk A Statenvoorstel "Duurzame Toekomst voor Maastricht Aachen Airport van 11 juni 2013 (2013/34268) Scenario 2 - bijdrage in de kosten van niet-commerciële activiteiten In dit scenario levert de Provincie via een subsidie structureel een bijdrage in de kosten van de nietcommerciële activiteiten van de luchthaven (NEDAB). Dit betreft kosten voor security, brandweer, douane etc. Dit zijn kosten die door de Europese Unie niet als onderdeel van de reguliere (commerciële) bedrijfsvoering worden beschouwd (Niet Economische Diensten van Algemeen belang / NEDAB). Bij een bijdrage in deze kosten is derhalve geen sprake van staatssteun. Het is mogelijk om ook kosten die reeds in voorgaande jaren zijn gemaakt te vergoeden. De subsidieontvanger is verplicht om de gemaakte kosten separaat te administreren. De kosten van niet-commerciële activiteiten bedragen ca. 2 miljoen per jaar, maar deze vertonen al jaren een stijgende lijn. Op dit moment beschikken wij nog niet over voldoende informatie om de exacte hoogte en duur van een dergelijke bijdrage vast te kunnen stellen. De provincie kan de bijdragen in de kosten van niet-commerciële activiteiten verstrekken aan zowel de huidige eigenaar/exploitant als een nieuwe eigenaar/exploitant. De uitwerking van dit scenario vergt minimaal 6 maanden en is, naar het zich nu laat aanzien staatssteunproof voor de komende 10 jaar. In dit scenario kiest de provincie voor een positie op afstand van de eigenaar/exploitant van de luchthaven. onderdeel 1 is het afwenden van een faillissement door een bijdrage in de kosten van niet-economische diensten van algemeen belang (NEDAB). Doordat deze bijdrage met terugwerkende kracht mag worden gegeven, biedt dit de mogelijkheid om de continuïteit op de korte termijn te waarborgen. Deze bijdrage kwalificeert niet als staatsteun. Voorgesteld wordt om een bedrag van maximaal 4,5 miljoen in de vorm van een bijdrage in de kosten van een Niet-Economische Diensten van Algemeen Belang (NEDAB) voor de periode tot 1 juli 2014 toe te kennen aan MAA BV om zodoende de transitieperiode mogelijk te maken. De bijdrage zal uitsluitend worden verstrekt ter vergoeding van de kosten welke rechtstreeks samenhangen met de activiteiten die behoren tot de handhaving van de openbare orde en veiligheid en van de daarmee verbonden infrastructuur. Dit betreft activiteiten als douane, politie, operationele beveiliging, maatregelen inzake brandveiligheid en openbare luchtverkeersbeveiliging. Doordat er sprake is van subsidiëring van niet-commerciële activiteiten (en dus niet-economische) activiteiten is er geen sprake van staatssteun. V V Limburgs Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 26 van 58 Stuk B PS besluit 20/21 juni 2013 G13-017 Provinciale Staten van Limburg; gezien het voorstel van Gedeputeerde Staten van Limburg van 11 juni 2013, 2013/33122 inzake Duurzame Toekomst voor Maastricht Aachen Airport ; besluiten: 1. een subsidie te verstrekken van maximaal 4,5 mln. in de kosten voor Niet Economische Diensten van Algemeen Belang van de luchthaven; 2. dekking van de gesubsidieerde kosten ad 4,5 mln. plaats te laten vinden uit het vrije deel van de Algemene Reserve; 3. het college van GS te mandateren de uitvoering hiervan ter hand te nemen; 4. het college van GS op te dragen uiterlijk 1 juli 2014 een voorstel voor een duurzame aanpak in lijn met de scenario s aan uw Staten te doen toekomen. Aldus vastgesteld door de Provinciale Staten van Limburg in hun vergadering van 20/21 juni 2013. * * I Limburgs V V Parlement

GS nota 9-9-2015 betreffende NEDAB subsidie MAA pagina 27 van 58 Stuk C Mededelingen portefeuillehouder EBD-Beurskens inzake Maastricht Aachen Airport, brief van Gedeputeerde Staten d.d. 17 september 2013 (2013/52085) 1) Stand van zaken met betrekking tot Maastricht Aachen Airport Op 21 juni 2013 hebben Provinciale Staten besloten om aan MAA een subsidie te verstrekken ad. 4,5 min. Tevens is ons College opgedragen om uiterlijk 1 juli 2014 met een voorstel voor een duurzame aanpak (in lijn met de in de PS-nota genoemde scenario's) te komen. stand van zaken: Wij hebben met de aandeelhouders en met MAA een overeenkomst getekend waarin onder meer is vastgelegd dat de Provincie, onder in de overeenkomst nader benoemde voorwaarden, voor de periode van 1 jaar (juli 2013 t/m juni 2014) een bijdrage verstrekt in de zogenaamde niet-economische diensten van algemeen belang. Wij hebben in de overeenkomst onder meer vastgelegd dat MAA zich maximaal zal inspannen om de afspraken die met Rijk en Provincie zijn gemaakt over de investeringsbijdragen en het herstelplan na te komen. Tevens zal MAA tijdig een aanvraag indienen voor een nieuw Luchthavenbesluit dat in het najaar 2014 door het Rijk genomen moet worden. \ «i I Limburgs V I Parlement