L0045 Domesta t.a.v. de raad van commissarissen Postbus 1120 7801BCEMMEN CENTRAAL FONDS VOLKSHUISVESTING Postbus 107 3740 AC Baarn Bezoekadres: Oude Utrechtseweg 19 Baarn Telefoon 035-69 54 070 Telefax 035-69 54 080 Internet www.cfv.nl e-mail lnfo@cfv.nl Ons kenmerk FB2014-CFV-31465-L0045 Onderwerp Toezichtbrief 2014 Baarn, 21 oktober 2014 Geachte raad, Op grond van het Besluit beheer sociale huursector (Bbsh) beoordeelt het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) jaarlijks de financiële continuïteit van uw corporatie en brengt daarover advies uit aan de minister voor Wonen en Rijksdienst. Op basis van uw ingediende prognosegegevens 2014-2018, uw verantwoordingsgegevens 2013 en andere informatie heeft CFV risicogericht onderzoek gedaan. In deze toezichtbrief treft u de resultaten van het onderzoek bij uw corporatie aan. 1. Beoordeling De beoordeling richt zich op een zestal toezichtterreinen die van invloed kunnen zijn op de financiële continuïteit van een corporatie. Die terreinen zijn: kwaliteit financiële verantwoording, behoud maatschappelijk gebonden vermogen, financieel risicobeheer, liquiditeit, solvabiliteit en draagkracht vermogen. Het onderzoek door CFV vindt plaats aan de hand van signalen. In de beleidsregels 2014 van CFV staan de signalen pertoezichtterrein vermeld. Voor een toelichting op detoezichtaanpak en gehanteerde normen kunt u terecht op de website van CFV (www.cfv.nl). Het bij uw corporatie uitgevoerde onderzoek geeft CFV aanleiding tot de volgende opmerkingen. Artikel 3 lid 2 beleidsregels derivaten Per brief d.d. 21 oktober 2014 (kenmerk CFV-25991) heeft CFV u geïnformeerd over de uitkomsten van het
CENTRAAL FONDS VOLKSHUISVESTING 2. Interventies 2014 De hiervoor beschreven beoordeling geeft CFV geen aanleiding tot het doen van interventies. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de toezichthouder de heer F.H. Oosting. CFV informeert de minister over de vorenstaande resultaten van zijn onderzoek en publiceert deze brief op de website van CFV. Uw bestuur heb ik reeds per brief hiervan op de hoogte gesteld. Met vriendelijke groet, ^^ -^ Centraal Fonds Volkshuisvesting \, drs. B.J.JelierRA Manager Toezicht Bijlage: Kengetallen
Bijlage 1 l>i.!,'.pjul».i.u4ijjj..i.^y.l Ratio's Toezichtveld Liquiditeit en financiering ICR DSCR-WSW DSCR-CFV 2013 Prognose periode Signaleringsnorm corporatie sector prognoseperiode 2,6 1,7 2,6 2,0 1,3 1,2 1,4 1,0 1,0 Nominale schuld per gewogen verhuureenheid {x l.ooo.-) LTV (volkshuisvesteiijl<e exploitatiewaarde, in %) LTV (marktwaarde, in %) LTV (leegwaarde, in %) 29.4 6 36,7 27,4 29,0 55,4 35,5 26,5 35.5 64.4 39.0 26.5 45,0 85,0 55,0 40,0 Toezichtveld solvabiliteit en draagkracht vermogen Volkshuisvestelijkvermogen (x 1.000,-) Buiter totaal (x 1.000,-) Volkshuisvestelijk vermogen per gewogen verhuureenheid (in ) Suffer per gewogen verhuureenheid (in ) 2013 170.340 16.956 5.102 2016 205.896 IIS.223 20.798 12.008 2018 222.1SO 130.322 22.458 13-175 Specificatie buffer Marktrisico Macro-economisch risico Operationeel risico Totaal risico Opslag marktwaarde versus volkshuisvestelijke exploitatiewaarde Vpb-bekiemming Buffer totaal 2013 35.535 32.467 17.627 2016 46.444 38.470 33.077 68.782 25.788 23.653 118.223 201S 53.058 42.400 41.688 79.692 26.978 23.653 130.322 Ontwikkeling Volkshuisvestelijk vermogen en buffer 2015 2016 Volkshuisvestelijk vermogen Toezichtveld behoud maatschappelijk gebonden vermogen Netto bedrijfsiasten Pergewogen verhuureenheid {in ) corporatie Per gewogen verhuureenheid (in ) sector Signaleringsnorm Gewogen verhuureenheden corporatie Bedrijfswaarde van opgegeven naar geüniformeerd Kasstroom realisatie 2012 2013 1.383 10.079 1.353 1.800 10.046 Kasstroomprognose (prijspeil 2013) 2014 2015 2016 2017 1.328 1.305 1.325 1-270 1.309 1.250 1.257 1.245 2018 1.270 1.242 9.986 9.900 9.845 9.932 9.892 gemiddeld 1.294 1.266 1.650 Opgegeven bedrijfswaarde Discontering Verkoopportefeuille Parameters -24.213-6.S09 Levensduur Restwaarde -11.793 Lastenniveau Verhuurders heffing Geüniformeerde bedrijfswaarde Effect geüniformeerde bedrijfsv/aarde Geüniformeerde bedrijfswaarde MVA in exploitatie uit balans Effect geüniformeerde bedrijfswaarde Daeb 385334 337124 48.210 Niet-Daeb 38.126 23.488 14.638 Totaal 423.459 360.612 62.847
l.l.l.,mh».m.uijjj.bb!kl Enkelvoudige balans 2013 Activa Opgave Vhv-exploitatie Vaste activa Totaal immateriële vaste activa Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Vastgoed in ontwildteling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal materiële vaste activa 337.124 2.064 7.211 346.399 385.334 2.082 7.211 394.627 736.462 2,082 7-211 745.755 Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie 23.488 38.126 26-592 Sociaal vastgoed in exploitatie gekwalificeerd als vastgoedbelegging Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen expic jitatie Totaal vastgoedbeleggingen 6.200 18 29.706 6.200 44.326 6-200 32-792 Financiële vaste activa 757 757 757 Totaal vaste activa 376.862 439.709 779.304 Vlottende activa Totaal voorraden 3.075 3.075 3.075 Onderhanden projecten Totaal vorderingen 1.780 1.780 1.780 Effecten Liquide middelen Totaal vlottende activa 27.264 27-264 27.264 Totaal Activa 408.981 471-828 811.423 Passiva Eigen vermogen Voorzieningen en egalisatierekening Langlopende sctiueden Leningen overheid en kredietinstellingen VOV-verplichtingen Overige schulden (incl aan groepsmaatschappijen) Langlopende schulden totaal Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Overig Kortlopende schulden totaal 89.032 279-580 286.325 170-340 261-119 267-864 491.474 279.580 286.32S TOTAAL PASSIVA 408.981 471.828 811.423 Direct rendement (in %) Op volkshuisvestelijke exploitatie waarde/marktwaarde Op rentabiliteitswaarde/nominale schuld Op volkshuisvestelijk vermogen/ma rktvermogen Vhv-exploitatie 7,9 4,6 13,5 Marktwaarde 4,2 4,3 4,4
CENTRAAL FONDS^ VOLKSHUISVËSTiNe Toelichting bij bijlage l De weergegeven signaleringspunten (ratio's) in deze bijlage zijn nader beschreven in de publicatie 'Normen en bronnen in de beoordelingsmethodiek 2014' (gebruikte of bewerkte balanswaarden zijn ontleend aan de enkelvoudige balans). Het betreft een aantal van de in totaal 24 punten die CFV hanteert. Deze bijlage geeft daarnaast nog twee overzichten. De kwantitatieve effecten van de uniformering van de bedrijfswaarde worden gepresenteerd als ook de enkelvoudige balans 2013 gezien vanuit drie perspectieven: opgave corporatie, volkshuisvestelijke exploitatie en marktwaarde. Toezichtveld Liquiditeit en Financiering De cijfers over de prognoseperiode geven een beeld van de betreffende corporatie en de sector als geheel. De signaleringsnorm is als ijkpunt ook weergegeven. Onder ICR 2013 is de geüniformeerde ICR voor de prognoseperiode weergegeven. DSCR-WSW 2013 geeft de score voor de jaren 2011-2013. DSCR-CFVis gebaseerd op 2013 (dvi 2013). De waarden voor de nominale schuld 2013 en de LTV 2013 zijn ontleend aan de jaarcijfers. Toezichtveld Solvabiliteit en Draagkracht vermogen De cijfers geven het volks huisveste lijk vermogen en de buffer ultimo 2013, 2016 en 2018 weer. De cijfers zijn zowel totaal als gewogen per verhuureenheid opgenomen. De buffer is gespecificeerd naar de afzonderlijke risico's, de eventuele marktwaarde opslag en de Vpb-beklemming. De grafiek completeert de weergave. Toezichtveld Behoud maatschappelijk gebonden vermogen Een element uit de signalering op dit veld is verwerkt in de bijlage. Dit betreft de netto bedrijfslasten op kasbasis: realisatie (dvi) en prognose (dpi). Een duidelijk bovenwaartse afwijking van de bedrijfslasten van het sectorgemiddelde is een indicatie van een mogelijk onnodige aantasting van het maatschappelijk gebonden vermogen. De signaleringsnorm is vooralsnog vrij hoog gesteld. Bij een onderschrijding van deze norm is dus niet direct sprake van behoud van maatschappelijk gebonden vermogen op dit aspect Enkelvoudige balans 2013 vanuit drie invalshoeken De volkshuisvestelijke balans kent (ten opzichte van de opgave) drie correcties. De volkshuisvestelijke exploitatiewaarde komt in de plaats van de opgegeven waarde voor zowel sociaal als commercieel bezit. Daarnaast kan de balanspost FVA gecorrigeerd zijn als er bezit in exploitatie in verbindingen aanwezig is. En