Outlook 2011 - Economische verwachtingen - Peter De Keyzer, Hoofdeconoom Petercam Peter.dekeyzer@petercam.be

Dinsdag 7 december 2010 Outlook 2011 - Economische verwachtingen - Peter De Keyzer, Hoofdeconoom Petercam Peter.dekeyzer@petercam.be

Dinsdag 7 december 2010

Twee decennia economische geschiedenis NIEUWE WERELD DE GROTE MATIGING NIEUWE WERELDORDE DE GROTE RECESSIE 3

Groei wereldeconomie (in %) Wereld groeit opnieuw 6 5 4 3 2 1 0-1 1992-2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2015 Bron: IMF - WEO October 2010 page 177 - Gross domestic product - Real GDP Growth - 1992-2001 tot 2010.xls 4

Grote Recessie versus Welke Recessie? 115 110 105 100 95 90 Ontluikende markten versus Industrielanden (industriële productie, dec 2007 = 100) Ontluikende Markten 125 120 115 110 105 100 95 90 Azië, Latijns-Amerika, Centraal en Oost-Europa Azië Latijns-Amerika 85 80 2007m12 Industrielanden 2008m02 2008m04 2008m06 2008m08 2008m10 2008m12 2009m02 2009m04 2009m06 2009m08 2009m10 2009m12 2010m02 2010m04 2010m06 2010m08 85 80 2007m12 2008m02 Centraal- en Oost-Europa 2008m04 2008m06 2008m08 2008m10 2008m12 2009m02 2009m04 2009m06 2009m08 2009m10 2009m12 2010m02 2010m04 2010m06 2010m08 5

Wereld wordt sterker, Westen niet BBP groei (in %) 9 8 1991-2001 2015 7 6 5 4 3 2 1 0 Wereld Industrielanden Bron: IMF - WEO World Economic Outlook Database - October 2010 - GDP Percent Change.xls Ontluikend Azië Ontluikende Markten 6

Weerkaart wereldeconomie Gemiddelde groei reële BBP 2010 11 (in %) Bron: IMF - WEO World Economic Outlook - October 2010 page 61 7

Opkomende markten: lichter en sneller 8

«This time is different» Credit during recovery (quarters after trough, average) Production after recovery (quarters after trough, average) 9

Europa-VS: ontkoppeling of vertraging? Producentenvertrouwen 65 VS 6/12/10 120 60 115 110 55 105 50 100 95 45 90 40 85 35 30 G902 EUROZONE 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 80 75 70 10

Werk aan de winkel 400 VS: maandelijks jobgroei (in 1000 s) 6/12/10 11 Werkloosheidsgraad 6/12/10 200 10 0 9-200 8 7-400 6-600 5-800 4-1000 G91L 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 3 G91M 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 04 06 0810 11

Inflatie geen probleem Kerninflatie Inflatie 3.00 VS 6/12/10 6 5 VS 6/12/10 2.50 4 3 2.00 1.50 2 1 0 EMU 1.00-1 EMU -2 0.50 (G8TM) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010-3 G912 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 12

Markt vreest Japanisatie Beleidsrente 10-jarige obligatierente 7 6/12/10 6.00 6/12/10 6 5.50 5 5.00 4 4.50 3 4.00 3.50 VS 2 1 0 G8VQ EMU VS 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 3.00 2.50 2.00 G91X DUITSLAND 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 13

QE2 = Scheepsladingen verse dollars 14

Quantitative Easing: the mechanics Quantitative Easing 15

16

17

Hoe groot is de kans dat? Deflatie in geïndustrialiseerde landen Tienjarige verdere daling aandelenkoersen EMU barst uit elkaar Iran verwerft kernwapen Stagflatie Depressie China gaat langzamer groeien Crisis in Emerging Markets Politieke instabiliteit in het Westen 18

Het abnormale wordt normaal Toegenomen onzekerheid 0.03 0.025 post crisis pre-crisis 0.02 0.015 0.01 0.005 0 19

Goudprijs: volgende halte 1800? Goud was duurder in 1980 2000 1800 1600 Nominale goudprijs (in USD) Reële goudprijs (in dollars van 2010) 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 nov-68 nov-71 nov-74 nov-77 nov-80 nov-83 nov-86 nov-89 nov-92 nov-95 nov-98 nov-01 nov-04 nov-07 nov-10 20

Een zeepbel in wording? Bron: www.gold-to-go.com 21

22

Risico is terug van nooit weg geweest 2000-2007 2007 - Nu 10 6/12/10 10 6/12/10 GRIEKENLAND 8 8 6 6 4 4 2 0-1 G8W8 GRIEKENLAND SPANJE ITALIË BELGIË NEDERLAND 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2 0-1 G8W8 SPANJE 2007 2008 2009 2010 BELGIË NEDERLAND ITALIË 23

Reële Effectieve Wisselkoersen Verlies concurrentiekracht 150 140 130 120 6/12/10 ITALIË SPANJE BELGIË NEDERLAND 110 100 90 DUITSLAND 80 G91Y 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 24

Schuivende lading binnen Europa 25

Terug naar af? CDS spreads 1100 6/12/10 1000 800 GREECE 600 IRELAND 400 200 PORTUGAL SPAIN 0 G8V8 UNITED KINGDOM 2005 2006 2007 2008 2009 2010 26

27

From hero to zero 28

Onevenwichten doen machtsbalans overhellen Saldo op de lopende rekening (in % van BBP) 2005 2006 2007 2008 2009 De Nieuwe Rijken Duitsland 5.1 6.5 7.6 6.7 4.9 China 7.1 9.3 10.6 9.6 6.0 De Nieuwe Armen Verenigde Staten - 5.9-6.0-5.1-4.7-2.7 VK - 2.6-3.4-2.6-1.6-1.1 Spanje - 7.4-9.0-10 -9.7-5.5 Ierland - 3.5-3.6-5.3-5.2-3.0 Portugal - 9.1-9.6-9.0-11.6-10 Griekenland - 7.3-11.3-14.4-14.6-11.2 29

Dinsdag 7 december 2010 PETERCAM VERMOGENSBEHEER Angela en de doos van Pandora 30

Toekomst van de EMU? Ontwerpfout in de Monetaire Unie «No Bail-out» wordt «No Default» Eerst Politieke Unie dan Monetaire Unie Duitsland Italië Verenigde Staten Monetaire Unie zonder Politieke Unie Scandinavische Unie (1873 1914) Latijnse Unie (1865 1927) Bretton Woods (1944-1971) 31

Kies een scenario New Start Europe s federalist ambition is abandoned but the single market project is maintained and eventually extended to Turkey, Russia, North Africa, etc; currencies float freely EMU Breakup Dislocation Reshaping Impossible mission Major financial crisis The end of the euro leads to political disunion, social unrest, protectionism, re-domestication of capital marckets, etc The Euro project is reduced to former DEM-zone + France («Core Europe»). Other currencies float or participate in the exchange rate mechanism (ERM II) One of the PIIGS throws the towel as delfation hurts and / or the financial crisis cannot be stopped despite the stabilization plan and / or disagreements within the ECB intensify, etc Consolidation Fudge Reform Minimal structural adjustments; the EU / IMF plan, ECB interventions, strong world economic growth and weakeuro save the day, until next time. Fiscal consolidation and supply-side reforms improve sustainability; lose monetary conditions prevent inflation; a new, more consistent Stability Pact is implemented. Federalism The crisis of confidence is such that Euro countries make additional decisive steps towards fiscal federalism 32

Euro: zwakker maar niet zwak Zwakkere euro is nodig 1.60 6/12/10 125 1.50 Euro tegenover korf andere munten 120 1.40 115 1.30 110 1.20 105 1.10 100 1.00 95 0.90 90 0.80 G8WL USD per EUR 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 85 33

Percentage deviations from baseline 10% euro depreciation Zwakke euro helpt 34

maar niet iedereen even veel Uitvoer buiten eurozone (als % van BBP) Slovak Republic Belgium Slovenia Ireland Netherlands Finland Malta Germany Austria Italy Luxembourg France Portugal Spain Cyprus Greece 0 5 10 15 20 25 30 35 40 35

Slecht nieuws verkoopt... 36

Rangschikking rijkste mensen ter wereld 2009 1999 Carlos Slim America Movil Mexico Bill Gates Microsoft US Bill Gates Microsoft US Warren Buffett Berkshire US Warren Buffett Berkshire US Paul Allen Apple US Mukesh Ambani Reliance Group India Steve Balmer Microsoft US Lakshmi Mittal Arcelor Mittal India Hoffmann Oeri Roche Suisse Larry Ellison Oracle US Philips Anschutz Qwest Comm US Bernard Arnault LVMH France Michael Dell Dell US Eike Batista OGX Brazil Robson Walton Wal-Mart US Amancio Ortega Inditex Spain Prince Alweed Citigroup Saudi Arabia Karl Albrecht Aldi Germany Liliane Bettencourt L'Oreal France Ingvar Kamprad Ikea Sweden Theo & Karl Albrecht Aldi Germany Christy Walton Wal-Mart US Li Ka-shing Cheung Kong Hong Kong Stefan Persson H&M Sweden Haniel Family Haniel Germany Li Ka-shing Cheung Kong Hong Kong Curt Engelhorn BASF Germany Jim Walton Wal-Mart US Kenneth Thomson Thomson Canada Ontluikende markten Industrielanden Rijkdom verschuift steeds meer 37

Krachtverschuivingen op wereldschaal 100 90 Aandeel in de wereldeconomie, in % 80 70 60 50 40 30 20 Overige Japan Latijns-Amerika Afrika West-Europa Verenigde Staten Azië 10 0 1 1000 1500 1870 1950 1973 1990 2003 2030 Bron: Angus Maddison, Contours of The World Economy 1 2030 AD ; 2007 38

Overzicht Groeiherstel maar ongelijk verdeeld Het Westen versus de rest: schulden, groei, bevolking Bedreigingen vooral binnenlands Opportuniteiten vooral buitenlands Lage rentes nog lange tijd Goud in pole positie Zwakkere euro onvermijdelijk 39

Peter De Keyzer Chief Economist +32 (0)2 229 65 99 peter.dekeyzer@petercam.be Petercam N.V. Sint Goedeleplein 19-1000 Brussel Tel.: +32 (0)2 229 63 11 - Fax : +32 (0)2 229 65 98 Brussels Amsterdam - Paris London Luxembourg - Geneva 40