Aardbeien voor Nederland groeiproduct, maar in 2013 even niet

Transcriptie

1 FACTSHEET AARDBEIEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; ; Aardbeien voor Nederland groeiproduct, maar in 2013 even niet Aan de groei van de Nederlandse aardbeien productie is in 2013 (tijdelijk) een eind gekomen. De export van Nederlandse aardbeien is opmerkelijk genoeg wel gegroeid maar de export incl. de reexport is vorig jaar achtergebleven bij die in De import van aardbeien in Nederland daalde vorig jaar al voor het derde achtereenvolgende jaar. Maar over een wat langere periode gezien is aardbeien voor Nederland wat betreft productie en internationale handel een groeiproduct. Bij de teelt zet de schaalvergroting onverminderd voort. Het aantal bedrijven dat aardbeien teelt, zowel in de open grond als voor de beschermd geteeld, blijft afnemen. Wereldwijd gezien is de productie de laatste paar jaar stabiel op ca. 4,5 miljoen ton. Vergeleken met tien jaar terug is de productie wel gegroeid. In 2002 werd er 3,2 miljoen aardbeien op commerciële schaal geteeld. Noord Amerika (de VS en Mexico) hebben hun aandeel uitgebreid van 30 naar 38%. Verder is vooral de productie sterk gestegen in Turkije (van ton in 2002 naar ton in 2012) en in Egypte (van 60 naar ton). De internationale handel in verse aardbeien bleef vorig jaar iets achter bij die in De jaren daarvoor was er sprake van een gestage groei. In totaal werd er vorig jaar ruim ton internationaal verhandeld met een waarde van 2,3 miljard dollar. De wereldhandel in bevroren (halffabricaat) aardbeien stabiliseerde vorig jaar ook na een voortdurende groei daarvoor. Het gaat hierbij om ca ton met een handelswaarde van een miljard dollar. Bij de versexport neemt Nederland wereldwijd een vierde plek in, bij versimport heeft Nederland net een plekje binnen de top-10. Bij de internationale handel in bevroren product speelt Nederland ook een belangrijke rol met een zowel bij de import als de export een plek in de top-5. Waarde in $ miljoen Aardbeien (vers): Export wereldwijd Hoeveelheid (1000 ton) Waarde ($million) Hoeveelheid in 1000 ton Spanje belangrijkste exporteur maar afzetmarkten stagneren Spanje is wereldwijd gezien veruit de belangrijkste exporteur van verse aardbeien maar het belang neemt wel af. Vergeleken met tien jaar terug is het aandeel van Spanje gedaald van 42 naar 33%. De Verenigde Staten en Mexico zijn bij elkaar opgeteld nu net zo belangrijk als Spanje terwijl deze beide Noord Amerikaanse landen tien terug nog een aandeel hadden van samen 21%. Overigens is de 1

2 handel van deze beide landen sterk regionaal gericht. Mexicaanse aardbeien gaan bijna uitsluitend naar de States en de export van de Verenigde Staten is vooral gericht op Canada en verder op Mexico(!), Japan en de Golfregio. Opkomende exportlanden zijn verder Griekenland, Turkije en Nederland (deels ook re-export). Landen waarbij het relatieve belang in de export afneemt maar waarbij de exporthoeveelheid in grote lijnen wel stabiel is zijn België en Italië. Steeds minder verse aardbeien worden er geëxporteerd door Marokko, Frankrijk en Polen. De import is vooral toegenomen in de Verenigde Staten, Canada en Rusland. Het aandeel in de totale wereldimport is sterk gedaald van landen als Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Alleen in Frankrijk is ook het importkwantum gedaald terwijl in Duitsland en in de VK de import in hoeveelheid min of meer gelijk gebleven is. Italie 2% Frankrijk 2% Turkije 3% Marokko 3% Egypte 2% Griekenland 4% Belgie 5% Exportlanden verse aardbeien 2013 (basis hoeveelheid) Overige 8% Spanje 33% Nederland 6% Mexico 13% China koploper export bevroren product Bij de export van het bevroren product is vooral het aandeel van China, Mexico en Marokko gegroeid terwijl het belang van Polen in de totale wereldhandel sterk is gedaald bij een iets dalende trend in hoeveelheid gezien. China s belangrijkste afnemer van bevroren aardbeien is Japan met Nederland niet veel heel ver daarachter als tweede afnemer, nog voor Rusland dat op de derde plaats staat. Bij de importlanden van het bevroren product zijn de verhoudingen minder drastisch gewijzigd in de afgelopen tien jaar. De Verenigde Staten en Duitsland hebben stuivertje gewisseld in belang maar zelfs in Duitsland is de import in tonnen gezien wel gegroeid. USA 19% 30 Nederland: Productie aardbeien (in 1000 ton) 25 in 1000 ton Onder glas Open grond

3 Nederlandse productie opengronds aardbeien vorig jaar kleiner De productie in Nederland is vorig jaar iets gedaald na een voortdurende stijging. In totaal is er in ton aardbeien geoogst, evenveel als in 2011 maar wat minder dan in 2012 toen er ton geoogst werd. De kleinere productie in het afgelopen jaar komt geheel voor rekening van opengronds aardbeien. Daarvan werd er ton geoogst tegen ton in De productie van het product onder glas was vorig jaar wel groter, nl ton tegen ton in Het areaal glasaardbeien bleef na een gestage groei vorig jaar gelijk op 290 ha. Het areaal opengronds aardbeien voor de productie liep iets terug naar ha. Ook het areaal voor vermeerdering en wachtbed liep vorig jaar terug Nederland: Areaal aardbeien (in ha) Areaal in ha Open grond (in productie Onder glas (glas en plastic) Wel meer Nederlandse aardbeien uitgevoerd De export van Nederlandse aardbeien is vorig jaar wel verder gegroeid. In totaal is er in 2013 ruim ton Nederlands product in het buitenland afgezet. In de eerste helft van het jaar was er nog sprake van een achterstand, januari-juni 2012 en 2013 resp en ton. De belangrijkste afnemer van Nederlandse aardbeien is België. De export daar naar toe was met ton een fractie groter dan in De export naar Duitsland groeide fors, nl. van naar ton. Het Verenigd Koninkrijk is de andere afnemer van Nederlands product met in 2013 een hoeveelheid van ton. Naar Noorwegen ging ton. Exportwaarde record: 250 miljoen euro De export incl. re-export bleef na een gestage groei vorig jaar achter bij die in 2012, nl tegen ton. De exportwaarde was wel hoger en bereikte met 250 miljoen euro een recordomvang. België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zijn ook hier de belangrijkste afnemers. Maar incl. exportproduct ging ook de export naar Duitsland en het Verenigd Koninkrijk omlaag. Er is een groot verschil in exportprijs tussen de diverse afnemerslanden. In 2013 liep dat uit een van bijna 10 euro per kilo bij de export naar Luxemburg tot nog geen anderhalve euro bij de export naar Polen. Overigens was de prijs van alle belangrijke leveranciers (Spanje en Duitsland) aan Polen laag (industrie product). Nederlandse import krimpt al drie jaar De import van verse aardbeien in Nederland bereikte in 2010 een piek met ruim ton. De jaren daarna was het steeds wat minder tot ton vorig jaar. Spanje is onze belangrijkste leverancier maar er zit eigenlijk al jaren geen groei meer in de import uit Spanje. In 2013 is er ton uit Spanje ingevoerd. Dat was op 2005 na de kleinste hoeveelheid. In het topjaar, 2010, ging het om ton. Bij de import uit onze tweede leverancier, België, is het beeld niet veel anders. Vorig jaar een import van ton en een piek van ton in Na een snelle opkomst van de import uit Portugal is de import vorig jaar blijven steken op net geen ton. Uit Duitsland kwam ton en uit Egypte ton. 3

4 April, mei en juni zijn de topimportmaanden. Dan vindt de overgang plaats van het Spaanse naar het Belgische en Portugese product. Egyptische aardbeien zijn alleen in december en januari op de markt Nederland: Import aardbeien 2013 (in tonnen) in tonnen Overige Egypte Duitsland Portugal jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Belgie Spanje Handel vooral tussen EU-landen onderling; maar ton van buiten de EU ingevoerd In alle EU-landen bij elkaar opgeteld werd vorig jaar ton ingevoerd. Dat was minder dan in Toen ging het om ton. Voor het overgrote deel ging het om import uit een ander EUland met Spanje als veruit de belangrijkste. Van buiten de EU werd in 2013 ruim ton ingevoerd. Dat was de kleinste hoeveelheid in tien jaar. Marokko is de belangrijkste leverancier met vorig jaar een hoeveelheid van net geen ton. In 2005 was dat nog meer dan ton. Spanje, Frankrijk, Engeland en Duitsland zijn in die volgorde de belangrijkste afnemers van Marokkaans product. De EU is niet de belangrijkste afnemer van Egyptische aardbeien. Dat si Saoedi-Arabië Rusland: Import aardbeien (in tonnen) in tonnen Overige Nederland Wit Rusland Servie Spanje Polen Turkije Griekenland Russische import blijft groeien; vooral meer uit Griekenland Turkije en Griekenland leveren vooral aardbeien aan Rusland. Opvallend is de snelle groei van de export van Griekse aardbeien. In 2013 ging het om ton, tegen ton in 2012.Tien jaar terug exporteerde Griekenland nauwelijks aardbeien. Onder vooral de impuls van de import uit Griekenland neemt de Russische import van aardbeien snel toe. In 2013 ging het om een hoeveelheid van ton tegen nog in

5 Noorwegen en Zwitserland, relatief kleine markten maar wel interessant voor afzet aardbeien Noorwegen is een bescheiden markt maar de import neemt nog wel steeds toe. Vorig jaar werd de grens van ton overschreden. De importwaarde was met 64 miljoen dollar 10 miljoen dollar groter dan in België is de belangrijkste leverancier van Noorwegen op enige afstand gevolgd door Nederland. De Zwitserse vraag is de laatste vier jaar redelijk stabiel. In 2013 ging het om ruim ton met een waarde van 55 miljoen dollar. Spanje is veruit de belangrijkste leverancier. Uit Nederland wordt een bescheiden hoeveelheid ingevoerd. 5

6 CONTENTS AND TABLES: Aardbeien voor Nederland groeiproduct, maar in 2013 even niet... 1 Spanje belangrijkste exporteur maar afzetmarkten stagneren... 1 China koploper export bevroren product... 2 Nederlandse productie opengronds aardbeien vorig jaar kleiner... 3 Wel meer Nederlandse aardbeien uitgevoerd... 3 Exportwaarde record: 250 miljoen euro... 3 Nederlandse import krimpt al drie jaar... 3 Handel vooral tussen EU-landen onderling; maar ton van buiten de EU ingevoerd... 4 Russische import blijft groeien; vooral meer uit Griekenland... 4 Noorwegen en Zwitserland, relatief kleine markten maar wel interessant voor afzet aardbeien... 5 TABLES... 7 Tabel 1: Nederland: Kencijfers aardbeien... 7 Tabel 2: Nederland: Export aardbeien; uitsluitend Nederlands product (in tonnen)... 7 Tabel 3: Nederland: Export aardbeien; incl. re-export (in tonnen)... 8 Tabel 4: Nederland: Exportprijs (fob) (in euro per ton)... 8 Tabel 5: Nederland: Import aardbeien (in tonnen)... 9 Tabel 6: Wereldwijd: Productielanden aardbeien (in tonnen)... 9 Tabel 7: Wereldwijd: Exportlanden aardbeien (in tonnen) Tabel 8: Wereldwijd: Importlanden aardbeien (in tonnen) Tabel 9: Leveranciers aardbeien aan alle EU-landen (in tonnen) Tabel 10: Afnemers aardbeien van alle EU-landen (in tonnen) Tabel 11: Spanje: Export aardbeien (in tonnen) Tabel 12: België: Export aardbeien (in tonnen) Tabel 13: Italië: Export aardbeien (in tonnen) Tabel 14: Griekenland: Export aardbeien (in tonnen) Tabel 15: Turkije: Export aardbeien (in tonnen) Tabel 16: Egypte: Export aardbeien op basis van import in de diverse landen(in tonnen) Tabel 17: Duitsland: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 18: Frankrijk: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 19: Rusland: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 20: Verenigd Koninkrijk: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 21: België: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 22: Zwitserland: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 23: Noorwegen: Import aardbeien (in tonnen) Tabel 24: Wereldhandel in bevroren aanrdbeien aardbeien (in tonnen) Tabel 25: Export per maand alle landen 2013 (in tonnen) Table 26: EU: Import in the EU countries in 2013 (in tons) Table 27: EU: EXport in the EU countries in 2013 (in tons)

7 TABLES Tabel 1: Nederland: Kencijfers aardbeien Bronnen: CBS/Eurostat/GFH BEDRIJVEN Open grond Beschermd AREAAL (in ha) Open grond totaal in productie voor vermeerdering voor wachtbed Beschermde teelt totaal glas plastic tunnels PRODUCTIE (1000 ton) 39,0 39,2 43,0 42,2 43,0 42,7 47,0 49,7 47,0 Open grond 22,0 19,7 22,0 21,0 22,5 21,3 23,0 25,3 22,0 Beschermd 17,0 19,5 21,0 21,2 20,5 21,4 24,0 24,4 25,0 IMPORT In 1000 ton 18,7 22,2 26,5 19,2 22,0 30,2 28,9 26,8 22,3 in miljoen euro 31,1 30,2 29,3 43,2 42,3 65,7 68,7 95,2 106,2 EXPORT (1000 ton) KCB (Nederlands product) 19,7 20,4 23,1 21,5 20,6 20,1 21,6 23,9 26,2 Eurostat (incl. re-export 41,4 31,6 36,4 32,3 40,5 43,1 51,2 56,2 52,2 Idem in miljoen euro 96,7 107,5 132,7 135,1 153,0 183,6 218,2 244,3 250,3 Tabel 2: Nederland: Export aardbeien; uitsluitend Nederlands product (in tonnen) Bron: GFH/KCB Totaal Belgie Duitsland VK Noorwegen Frankrijk Rusland Denemarken Finland Overige

8 Tabel 3: Nederland: Export aardbeien; incl. re-export (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton Belgium Germany United Kingdom Norway France Denmark Ireland Sweden Italy Poland Russia Overige Tabel 4: Nederland: Exportprijs (fob) (in euro per ton) Bron: Eurostat EU countries Third countries Luxembourg Spain United Kingdom France Sweden Ireland Denmark Norway Switzerland Russia Germany Belgium Italy Poland

9 Tabel 5: Nederland: Import aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton Spain Belgium Portugal Germany Egypt Poland France United Kingdom Israel Overige Tabel 6: Wereldwijd: Productielanden aardbeien (in tonnen) Bron: FAO aandeel 2002 aandeel 2012 World % 100% USA % 30% Mexico % 8% Turkey % 8% Spain % 6% Egypt % 5% Rep. Korea % 4% Japan % 4% Russia % 4% Germany % 3% Poland % 3% Morocco % 3% UK % 2% Colombia % 1% Ukraine % 1% France % 1% Netherlands % 1% Belarus % 1% Chile % 1% Italy % 1% Belgium % 1% Other % 9% 9

10 Tabel 7: Wereldwijd: Exportlanden aardbeien (in tonnen) HScode Bron: Comtrade aandeel 2004 aandeel 2013 World % 100% Idem in $ Prijs in $ per ton Spain % 33% USA % 19% Mexico % 13% Netherlands % 6% Belgium % 5% Greece % 4% Egypt % 2% Morocco % 2% Turkey % 2% France % 2% Italy % 2% Germany % 2% Poland % 2% Lithuania % 1% Guatemala % 1% Overige % 3% Tabel 8: Wereldwijd: Importlanden aardbeien (in tonnen) HScode Bron: Comtrade aandeel 2004 aandeel 2013 World % 100% Idem in $ Prijs in $ per ton USA % 17% Canada % 14% Germany % 13% France % 10% Russia % 6% UK % 5% Italy % 4% Belgium % 3% Austria % 2% Netherlands % 2% Portugal % 2% Switzerland % 2% Poland % 2% Mexico % 2% Czech Republic % 1% Norway % 1% Overige % 13% 10

11 Tabel 9: Leveranciers aardbeien aan alle EU-landen (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Idem in EU countries Idem in Prijs in per ton Spain Netherlands Belgium Germany Italy France Greece Poland Portugal United Kingdom Austria Ireland Overig EU Third countries Idem in Prijs in per ton Morocco Egypt Turkey USA Israel Mexico Russia Overig niet-eu

12 Tabel 10: Afnemers aardbeien van alle EU-landen (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Idem in EU countries Idem in Prijs in per ton Germany France United Kingdom Italy Belgium Netherlands Austria Portugal Poland Overig EU Third countries Idem in Prijs in per ton Russia Switzerland Norway Overig niet-eu Tabel 11: Spanje: Export aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton Germany France United Kingdom Italy Portugal Netherlands Poland Belgium Austria Switzerland Czech Rep Denmark Sweden Overige

13 Tabel 12: België: Export aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton France Netherlands United Kingdom Sweden Norway Germany Denmark Luxembourg Russia Overige Tabel 13: Italië: Export aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton Germany Austria Switzerland United Kingdom Denmark Slovenia Overige

14 Tabel 14: Griekenland: Export aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal Third countries EU countries Waarde in Prijs in per ton Russia Samoa Italy Moldova Bulgaria Hungary Germany Romania Poland Ukraine Belarus Netherlands Overige Tabel 15: Turkije: Export aardbeien (in tonnen) HScode Importers World Idem in $ Prijs in $ per ton Russia Romania Iraq Bulgaria Serbia Moldova Azerbaijan Poland Ukraine Overige

15 Tabel 16: Egypte: Export aardbeien op basis van import in de diverse landen(in tonnen) HScode Bron: Comtrade Samen Saudi Arabia NA NA UK Germany Netherlands Belgium Russia Spain France South Africa Overige Tabel 17: Duitsland: Import aardbeien (in tonnen) Bron: SBA Totaal Idem in Prijs in per ton Spanien Niederlande Italien Polen Marokko Belgien Ägypten Griechenland Österreich VK Frankreich Sonstige Tabel 18: Frankrijk: Import aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton Spain Belgium Morocco Germany Netherlands Egypt USA Overige

16 Tabel 19: Rusland: Import aardbeien (in tonnen) HScode Bro: Comtrade World Idem in $ Prijs in $ per ton Greece Turkey Poland Spain Serbia Belarus Netherlands Egypt China Belgium Morocco Italy Ukraine Overig Tabel 20: Verenigd Koninkrijk: Import aardbeien (in tonnen) Bron: Eurostat Totaal EU countries Third countries Waarde in NA Prijs in per ton NA Spain Netherlands Morocco Belgium Egypt Germany Ireland USA France Portugal Bulgaria Overige

17 Tabel 21: België: Import aardbeien (in tonnen) Bron: Russsian custums Totaal EU countries Third countries Waarde in Prijs in per ton Netherlands Spain Egypt Poland Germany France Israel Overige Tabel 22: Zwitserland: Import aardbeien (in tonnen) HScode Bron: Zwitserse douane World Idem in $ Prijs in $ per ton Spain Italy France Netherlands Overige Tabel 23: Noorwegen: Import aardbeien (in tonnen) Bron: Statistic Norway World Idem in $ Prijs in $ per ton Belgium Netherlands Spain Portugal Poland Morocco Overige

18 Tabel 24: Wereldhandel in bevroren aanrdbeien aardbeien (in tonnen) HScode Bron: Comtrade Exporters 2012 Exporters 2013 Importeurs 2012 Importeurs 2013 World World Idem in $ Idem in $ Prijs in $ per ton Prijs in $ per ton China USA Mexico Germany Poland France Morocco Netherlands Netherlands Belgium Spain Japan USA Canada Belgium Russian Federation Chile Spain Egypt United Kingdom Italy Italy Germany Austria Peru Denmark Turkey Korea, Republic of Argentina China Ecuador Poland India Thailand France Sweden Portugal Australia Denmark Norway United Kingdom Saudi Arabia Overige Overige

19 Tabel 25: Export per maand alle landen 2013 (in tonnen) HScode Bron: Comtrade jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Total Spain USA Mexico Netherlands Belgium Greece Turkey France Italy Morocco Poland Germany Lithuania Guatemala Serbia Morocco Portugal Korea, Rep Austria Australia Bulgaria Latvia China New Zealand

20 Table 26: EU: Import in the EU countries in 2013 (in tons) Source: Eurostat Total import EU countries Spain Nether lands Belgium Germany Italy France Greece Other EU Third countries Morocco Egypt Other not EU EU Germany France United Kin Italy Belgium Netherlands Austria Portugal Poland Czech Rep Lithuania Denmark Sweden Slovakia Hungary Bulgaria Spain Slovenia Finland Romania Ireland Luxembourg Latvia Croatia Estonia Greece Cyprus Malta

21 Table 27: EU: EXport in the EU countries in 2013 (in tons) Source: Eurostat Total export EU coun tries Germany France United Kingdom Italy Belgium Nether lands Poland Denmark Sweden Other EU EU Third coun tries Russia Switzer land Norway Other not EU Spain Netherlands Belgium Italy France Germany Greece Poland Portugal Austria United King Czech Rep Slovenia Latvia Slovakia Bulgaria Luxembourg Hungary Croatia Ireland Denmark Estonia Lithuania Romania Sweden Fruit & Vegetable Facts Jan Kees Boon fruitvegfacts@gmail.com 21