JAARPLAN NATUURWETENSCHAPPEN tweede jaar DEEL 1 Organismen vormen een levensgemeenschap Hoofdstuk 1 Voedselrelaties Hoofdstuk 2 Foto DEEL 2 Organismen planten zich voort Hoofdstuk 1 Voortplanting bij bloemplanten Hoofdstuk 2 Voortplanting bij gewervelden DEEL 3 De mens gebruikt wetenschappelijke principes om te voorzien in zijn behoeften Hoofdstuk 1 De mens maakt nieuwe stoffen Hoofdstuk 2 Krachten in ons dagelijkse leven Hoofdstuk 3 Energie, warmte en straling Hoofdstuk 4 Duurzaam leven
EERSTE TRIMESTER (12 lestijden) DEEL 1 Organismen vormen een levensgemeenschap Hoofdstuk 1 Voedselrelaties (4 lestijden) De onderstaande eindtermen komen aan bod. De leerlingen moeten kunnen: 7 in een concreet voorbeeld van een biotoop aantonen dat organismen een levensgemeenschap vormen waarin voedselrelaties voorkomen; 8 in concrete voorbeelden aantonen dat de omgeving het voorkomen van levende wezens beïnvloedt en omgekeerd; 9 in een concreet voorbeeld aantonen dat de mens natuur en milieu beïnvloedt en dat hierdoor ecologische evenwichten kunnen gewijzigd worden. Algemene doelstellingen: AD 5 7 8 9
1 Grasland: een biotoop apart Les 1 1.1 Grasland is een cultuurlandschap 1.2 Grassen zijn goed aangepaste planten 1.3 De dierenwereld in een grasland 1.4 De mens als spelbreker 2 Voedselrelaties in een biotoop 2.1 Voedselketen Les 2 2.2 Voedselpiramide 2.3 Voedselkringloop 3 Belang van biodiversiteit Les 3 3.1 Wat is biodiversiteit? 3.2 Is biodiversiteit belangrijk? 3.3 Invloed van de mens op de biodiversiteit 3.3.1 Evolutie van de biodiversiteit 3.3.2 Bedreiging en bescherming van de biodiverstiteit Les 4 3.3.3 Jij en biodiversiteit 3.3.4 Extra: De ecologische voetafdruk
Hoofdstuk 2 Foto (3 lestijden) De onderstaande eindtermen komen aan bod. De leerlingen moeten kunnen: 13 uit waarnemingen afleiden dat in planten stoffen gevormd worden onder invloed van licht en met stoffen uit de bodem en de lucht. Algemene doelstellingen: AD 1 2 3 5 8 1 Zaadje versus boom in de fik 2 Hoe vormen producenten hun eigen voeding? Les 5 Les 6 2.1 Wat is de functie van de foto? 2.2 Extra: Hoe zijn planten aangepast aan foto? Les 7
DEEL 2 Organismen planten zich voort Hoofdstuk 1 Voortplanting bij bloemplanten (5 lestijden) De onderstaande eindtermen komen aan bod. De leerlingen moeten kunnen: 3 bij de bloemplant de functies van de wortel, stengel, het blad en de bloem weergeven; 6 met concrete voorbeelden aangeven dat organismen op verschillende manieren zijn aangepast aan hun omgeving. Algemene doelstellingen: AD 2 3 5
1 Hoe is een bloem opgebouwd? Les 8 1.1 Macroscopische bouw van een volkomen bloem 1.2 Microscopische bouw van een bloem 1.3 Extra: Bouw van een onvolkomen bloem 2 Hoe gebeurt de bestuiving? Les 9 2.1 Herkomst van stuifmeel 2.2 Bestemming van het stuifmeel 2.3 Extra: Bestuivingsvormen 2.4 Oorzaken van bestuiving 3 Hoe gebeurt bevruchting? Les 10 4 Hoe veranderen de bloemdelen na bevruchting? 4.1 Van bloem tot vrucht 4.2 Bouw van een zaad Les 11 5 Wat gebeurt er met het rijpe zaad? 5.1 Extra: Verspreiding van vruchten en zaden 5.2 Kieming van zaden 6 Extra: Ongeslachtelijke vermeerdering bij bloemplanten Les 12
TWEEDE TRIMESTER (9 lestijden) Hoofdstuk 2 Voortplanting bij gewervelden (9 lestijden) De onderstaande eindtermen komen aan bod. De leerlingen moeten kunnen: 1 illustreren dat er in een organisme een samenhang is tussen verschillende organisatieniveau's (cel, weefsel, orgaan, stelsel, organisme); 5 bij de mens de delen van het voortplantingsstelsel benoemen, beschrijven hoe de voortplanting verloopt, manieren aangeven om de voortplanting te regelen en om seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen. Algemene doelstellingen: AD 5 6 7 9 10
1 Voortplanting bij gewervelde dieren Les 1 1.1 De menselijke soort 1.2 Belang van de voortplanting 1.3 Geslachtskenmerken 1.4 Puberteit 2 Voortplantingsstelsel van de man Les 2 2.1 Primaire geslachtskenmerken 2.2 Secundaire geslachtskenmerken 3 Voortplantingsstelsel van de vrouw Les 3-4 3.1 Primaire geslachtskenmerken 3.2 Secundaire geslachtskenmerken 4 Hoe ontstaat nieuw leven 4.1 Bevruchting 4.2 Zwangerschap 4.3 Geboorte Les 5 Les 6 4.4 De eerste weken na de geboorte 5 Hoe zwangerschap en soa s voorkomen? Les 7 5.1 Wat zijn soa s? 5.3 Anticonceptie 6 Extra: Hoe zijn gewervelden aangepast aan de verschillende voortplantingswijzen? Les 8 Les 9
DERDE TRIMESTER (7 lestijden) DEEL 3 De mens gebruikt wetenschappelijke principes om te voorzien in zijn behoeften (7 lestijden) De onderstaande eindtermen komen aan bod. De leerlingen moeten kunnen: 11 waarneembare stofomzettingen met concrete voorbeelden uit de niet levende natuur illustreren; 10 in concrete voorbeelden aantonen dat er verschillende soorten krachten kunnen voorkomen tussen voorwerpen en dat een kracht de vorm of de snelheid van een voorwerp kan veranderen; 19 in concrete voorbeelden ui het dagelijks leven aantonen dat energie in verschillende vormen kan voorkomen en kan omgezet worden in een andere energievorm. 16 warmtetransport (geleiding, convectie, straling) met concrete voorbeelden illustreren; 15 zichtbare en onzichtbare straling in verband brengen met verschijnselen en toepassingen uit het dagelijkse leven. Algemene doelstellingen: AD 1 2 3 5 6 7 8 Hoofdstuk 1 De mens maakt nieuwe stoffen 1 Herkennen van verschillende stoffen Les 1 2 Stoffen en hun technische toepassingen
Hoofdstuk 2 Krachten in ons dagelijkse leven 1. Gevolgen van krachten Les 2 1.1 Experimenteel aantonen van krachten en hun gevolgen 1.2. Technische toepassingen van krachten en hun gevolgen 2 Verschillende soorten krachten Les 3-4 2.1 Magnetische krachten 2.2 Elektromagnetische krachten 2.3 Elektrostatische krachten 2.4 Zwaartekracht 2.5 Krachten tussen deeltjes Hoofdstuk 3 Energie, warmte en straling 1 Energieomzettingen Les 5 1.1 Energiebronnen 2 Warmtetransport Les 6 2.1 Technische toepassingen van warmtetransport 3 Straling Les 7 3.1 Zichtbare straling 3.2 Elektromagnetisch spectrum 3.3 Gevaren van onzichtbare straling? Hoofdstuk 4 duurzaam leven