PensioenNieuws Voor deelnemers en pensioengerechtigden van Pensioenfonds TenCate



Vergelijkbare documenten
PensioenNieuws van Pensioenfonds TenCate

Toelichting. Uniform Pensioenoverzicht Uitkeringsovereenkomst

Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014

Toelichting bij uw Uniform Pensioenoverzicht 2018

Rabobank Pensioenfonds bruto uitkeringsovereenkomst 1 januari ,00% Deeltijd pensioengevend salaris: ,00 Deeltijd franchise:

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI bpfhibin.nl

Uw Uniform Pensioenoverzicht Geachte heer, mevrouw,

Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975

Pensioen Nieuws. Wat komt er op ons af? #10 januari 14. Pensioenfonds

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Welke gebeurtenissen beïnvloeden uw pensioen?

Het AVEBE Pensioen samengevat

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht

- U bent actief deelnemer - U bent actief deelnemer én u neemt via uw werkgever deel aan de aanvullende pensioenregeling - U bent arbeidsongeschikt

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling

Let op: Alle vermelde uitkeringen zijn bruto bedragen per jaar. Hierover moeten dus nog premies en belasting worden betaald.

Onderwerp Onze referentie Datum

Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 31 december 2018

U bouwt bij ons een levenslang ouderdomspensioen op. Dit pensioen krijgt u uitbetaald zodra u met pensioen gaat en stopt pas als u overlijdt.

Pensioen aanvullende pensioenregelingen. Wat krijg je in onze aanvullende regelingen? Extra ouderdomspensioen. Laag 1.

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen. Benieuwd naar uw totale pensioen? Kijk op

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Hoe is uw pensioen geregeld?

PROEFDRUK PROEFDRUK. Wat staat er op het pensioenoverzicht? Op uw pensioenoverzicht ziet u hoeveel geld u krijgt als u met pensioen gaat.

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Uitkeringsovereenkomst

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Pensioen Meer informatie over uw pensioenregeling. Pensioenfonds Avebe

Uw pensioen bij Avebe Over wat er voor u belangrijk is als het om uw pensioen gaat. Pensioenfonds Avebe

PSL. Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

uw kenmerk uw brief van ons kenmerk

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

PER 1 JANUARI 2015 IS UW PENSIOEN VERANDERD WAT BETEKENT DIT PRECIES VOOR U?

Nieuwe pensioenregeling per 1 januari Geachte heer, mevrouw,

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Uw pensioen in de Groothandel in Eieren

Strengere regels voor pensioenfondsen

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Uw pensioen komt elke dag een stukje dichterbij

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht

Stichting St. Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Presentatie over het. Uniform Pensioen Overzicht 15 mei 2013

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Tijden veranderen, uw pensioen verandert mee

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

PROEFDRUK PROEFDRUK. Onderwerp: Uw pensioenoverzicht van Beste mevrouw SW Voorbeeld,

NPR 2005 Stichting Algemeen Pensioenfonds Aruba

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Uw pensioen in de Groothandel in Aardappelen

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

AANVULLENDE PENSIOENREGELING

StichtingPensioenfondsNIBC

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

stichting jan huysman wz.fonds

Hoe is uw pensioen geregeld?

Het overzicht dat u nu heeft ontvangen, laat uw pensioensituatie zien zoals deze was op 1 januari 2016.

Uw pensioen in de Groothandel in Groenten en Fruit

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Uw pensioen bij SPOA. Deelnemersbijeenkomst 8 november 2016

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Werkt u in deeltijd of gaat u in deeltijd werken, dan bouwt u vanaf dat moment naar rato pensioen op.

Pensioennieuws is een uitgave van het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie en het Vroegpensioenfonds voor de Baksteenindustrie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2016 Uitkeringsovereenkomst

Hoe is uw pensioen geregeld?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Let op: Alle vermelde uitkeringen zijn bruto bedragen per jaar. Hierover moeten dus nog premies en belasting worden betaald.

Pensioen Laag 2

Nieuws over uw pensioen

Versie: januari Presentatie voor uw werknemers over de pensioenregeling van bpfbouw

Uw pensioen komt elke dag een stukje dichterbij

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Voor wie is deze toelichting? Het Uniform Pensioenoverzicht. Uw persoonlijke gegevens

Uw pensioenregeling 2016 Zekerheid voor nu en later

Laag 2 LAAG 2. Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.

STICHTING BEDRIJFSPENSIOENFONDS VOOR DE AGRARISCHE EN VOEDSELVOORZIENINGSHANDEL. Uw pensioen in de Groothandel in Eieren

Jouw Delta Lloyd Pensioen in het kort

Transcriptie:

PensioenNieuws Voor deelnemers en pensioengerechtigden van Pensioenfonds TenCate december 2015 Aandacht voor de pensioenveranderingen in 2015 Er is per 2015 veel veranderd met het pensioen in Nederland. Dat kwam vooral door nieuwe wetgeving. Uw pensioenregeling is hierdoor - zoals u al weet - met ingang van 2015 gewijzigd. Maar ook hebben we dit jaar ons beleid aangepast, zodat dit aansluit op de nieuwe regels. Dit heeft uiteindelijk ook weer gevolgen voor uw pensioen. In deze PensioenNieuws gaan we in op de achtergronden en de gevolgen van de belangrijkste wijzigingen in 2015. Voor wie nog pensioen opbouwt Voor wie nog pensioen opbouwt én voor wie al pensioen ontvangt pagina 2-3 Pensioenregeling gewijzigd Uw pensioenregeling is op 1 januari 2015 gewijzigd. We zetten de veranderingen nog eens op een rij. pagina 5 Strengere regels: kans op indexatie heel klein Pensioenfondsen moeten grotere buffers aanhouden en kunnen dus minder snel indexeren. pagina 7 Onze maatregelen bij tekorten Welke maatregelen kunt u verwachten als het minder goed gaat met het pensioenfonds? pagina 4 Kan ik nog steeds eerder met pensioen? Ja, u kunt in de nieuwe regeling nog steeds eerder met pensioen. Lees er meer over op pagina 4. pagina 6 Beleidsdekkingsgraad eind oktober 99,6% De beleidsdekkingsgraad bleef dit jaar tot nu toe onder het minimaal vereiste niveau van 104,2%. Er is dus een dekkingstekort. pagina 8 De toekomst van Pensioenfonds TenCate en meer - 1 -

Pensioenregeling gewijzigd Uw pensioenregeling is op 1 januari 2015 gewijzigd. De meeste wijzigingen moesten we doorvoeren vanwege veranderingen in de wet. We hebben u hier al over geïnformeerd, maar we zetten nu nog eens de belangrijkste wijzingen voor u op een rij. Pensioenregeling 2014 Pensioenregeling 2015 Pensioenleeftijd 65 jaar 67 jaar Maximum pensioengevend salaris n.v.t. 100.000 Franchise 15.970 14.732 Opbouwpercentage 1,79% 1,75% Pensioenopbouw winstuitkering/incentive ja nee VPL-regeling ja nee Pensioenpremie werknemer 7,5% van pensioengrondslag 9,0% van pensioengrondslag VPL-premie werknemer 1,3% van salaris n.v.t Premie Anw-hiaatpensioen werknemer 17,00 per maand 18,70 per maand Pensioenleeftijd omhoog naar 67 jaar Franchise omlaag naar 14.732 Opbouwpercentage omlaag naar 1,75% De standaard pensioenleeftijd in onze pensioenregeling is verhoogd van 65 naar 67 jaar. Dit betekent, dat als u blijft werken tot aan uw pensioen, u vanaf de eerste van de maand waarin u 67 jaar wordt, maandelijks een pensioenuitkering van Pensioenfonds TenCate ontvangt. Het pensioen dat u tot 1 januari 2015 had opgebouwd is neutraal omgezet naar de nieuwe standaard pensioenleeftijd van 67 jaar. De waarde van uw opgebouwde pensioen is daarbij uiteraard niet gewijzigd. Omdat u langer de tijd hebt om uw pensioen op te bouwen, is uw pensioenuitkering straks hoger. Pensioengrondslag is pensioengevend salaris minus franchise De franchise is het gedeelte van uw salaris waarover u geen pensioen opbouwt, omdat de AOW daar straks al in voorziet. De franchise is verlaagd van 15.970 naar 14.732 per jaar. Een lagere franchise is gunstig, omdat u dan over een groter deel van uw salaris pensioen opbouwt. Ieder jaar bouwt u een deel van uw ouderdomspensioen op. Dat wordt uitgedrukt in een percentage van de pensioengrondslag. De pensioengrondslag is het pensioengevend salaris minus de franchise. Het opbouwpercentage is iets verlaagd van 1,79% naar 1,75% per jaar. Voorbeeld pensioenopbouw met nieuwe franchise en nieuw opbouwpercentage Stel, uw salaris is 40.000 in zowel 2014 als 2015. Ondanks een lager opbouwpercentage bouwt u (in dit voorbeeld) in 2015 dan toch 12,05 meer ouderdomspensioen op. Dat komt door de lagere franchise. Werknemers met een inkomen tot 70.000 bruto per jaar zullen in 2015 meer pensioen opbouwen dan in 2014. Het pensioen gaat voor iedereen natuurlijk wel pas twee jaar later in. 2014 2015 Pensioengevend salaris Pensioen grondslag Franchise Pensioengevend salaris 40.000 40.000 Franchise - 15.970-14.732 Pensioengrondslag 24.030 25.268 Opbouwpercentage x 1,79% x 1,75% Pensioenopbouw 430,14 442,19-2 -

Pensioenopbouw tot salarisgrens 100.000 In de nieuwe regeling mag over het salarisgedeelte boven 100.000 niet langer fiscaal gunstig pensioen worden opgebouwd. Ten Cate heeft de werknemers die dit betreft hiervoor een netto pensioenregeling aangeboden Geen pensioenopbouw winstuitkering/incentive De werkgever heeft besloten dat deze variabele toeslagen niet meer pensioengevend zijn. U bouwt hier dus geen pensioen meer over op en u betaalt er geen premie meer voor. Premie 2015 Uw pensioenpremie en de premie voor het Anw-hiaatpensioen zijn in 2015 omhoog gegaan; de premie voor de VPL-regeling is komen te vervallen. Pensioenpremie omhoog Elke maand houdt Ten Cate de pensioenpremie voor de opbouw van uw pensioen in op uw brutosalaris en maakt het geld over aan het pensioenfonds. Van de 30% van de pensioengrondslag die Ten Cate in totaal voor uw pensioenopbouw aan het pensioenfonds afdraagt, betaalt u zelf 9%. De rest betaalt uw werkgever. VPL-regeling beëindigd De VPL-regeling voorzag in een vroegpensioen voor werknemers die sinds 1 januari 2006 onafgebroken deelnamen aan onze pensioenregeling. Het was een tijdelijke overgangsregeling die tot en met 2020 liep, maar de regeling is nu al beëindigd. Onder andere omdat de premie te laag was om de regeling op het oorspronkelijke niveau voort te kunnen zetten. Een nadeel van de regeling was, dat werknemers die ná 1 januari 2006 in dienst kwamen er geen gebruik van konden maken, maar er wél premie voor betaalden. Ook was het een voorwaardelijke regeling: ging u uit dienst vóór de pensioendatum dan verviel de aanspraak. Als u VPL-aanspraken had, dan zijn deze per 1 januari 2015 omgezet in onvoorwaardelijke pensioenaanspraken. Dat betekent dat als u nu uit dienst zou gaan vóór uw pensioendatum, de aanspraken wél blijven staan. Het omzetten is gebeurd op basis van de nieuwe pensioenleeftijd van 67 jaar, volgens de leeftijdsstaffel in de tabel hiernaast. Voorbeeld omzetten VPL-aanspraken Piet (geboren op 15 augustus 1951) had op 31 december 2014 een voorwaardelijke VPL-aanspraak van 1.000 ouderdomspensioen. Dit zou hem oorspronkelijk op 1 augustus 2016 worden toegezegd, als hij op die datum met pensioen zou gaan (en hij tot dan toe bij Ten Cate in dienst was gebleven). In de nieuwe regeling is hem nu op 1 januari 2015 (60,9%x 1.000 =) 609 ouderdomspensioen toegekend op basis van de nieuwe pensioenleeftijd 67. Leeftijdsstaffel Geboren in: 1950 66,5% 1951 60,9% 1952 55,3% 1953 49,7% 1954 44,1% 1955 38,5% 1956 en later 32,9% Percentage van VPL-aanspraak: VPL-premie vervallen In 2014 betaalde u een premie van 1,3% van uw salaris voor de VPLregeling, ook als u hier niet aan deelnam. Per 2015 is deze regeling afgeschaft en de VPL-premie dus ook. Premie Anw-hiaatpensioen omhoog Onze pensioenregeling kent een Anw-hiaatpensioen, voor het geval u zou overlijden en de overheid geen of een lagere Anw-uitkering aan uw partner toekent. Het bestuur heeft de premie, die hiervoor wordt ingehouden op uw brutosalaris, verhoogd naar 18,70 per maand. Het Anw-hiaatpensioen moet namelijk óók langer worden uitgekeerd (tot uiterlijk de 67-jarige leeftijd van uw partner). - 3 -

Kan ik nog steeds eerder met pensioen? De nieuwe pensioenleeftijd bij Ten Cate is 67 jaar. Een logische vraag is dan ook: Kan ik nog steeds eerder met pensioen? Suzanne Kroeze van de uitvoeringsorganisatie geeft antwoord. Suzanne Kroeze: Natuurlijk kan iedereen nog steeds eerder met pensioen. Het pensioen heeft nu inderdaad een richtleeftijd van 67 jaar. Maar u kunt het pensioen nog steeds eerder laten ingaan. Dan rekenen we het pensioen terug naar de ingangsleeftijd die de deelnemer wenst. Het principe is: hoe eerder het pensioen ingaat, hoe lager de uitkering per jaar. Het pensioenfonds gaat ervan uit dat u op uw AOW-datum met pensioen wilt. Dan eindigt volgens de cao van de werkgever ook het dienstverband. We schrijven iedereen een aantal maanden vóór die datum aan. De AOW-leeftijd loopt nu in stapjes op naar 67 jaar. Wilt u eerder met pensioen, dan moet u dat zelf kenbaar maken. Wilt u later, dan kunt u dat zodra we u hebben aangeschreven (dus kort voor de AOWdatum) laten weten. Het pensioen gaat uiterlijk in op uw 67-ste. Voor vragen hierover kunt u altijd terecht bij het pensioenfonds. Mail naar pensioenfonds@tencate.com, of bel: T 0546 455 753. Ruimere mogelijkheden deeltijdpensioen In de gewijzigde pensioenregeling zijn de mogelijkheden voor het deeltijdpensioen verruimd. Het deeltijdpensioen mag u nu ook binnen het jaar voorafgaand aan uw volledige pensionering laten ingaan. Dus stel dat u vast in deeltijd met pensioen wilt op 66,5 jarige leeftijd dan kan dat. Het deeltijdpensioen is ook niet meer afhankelijk van het percentage dat u minder gaat werken. Stel dat u 50% parttime wilt gaan werken, dan mag u het deeltijdpensioen ook bijvoorbeeld voor 40% of 60% laten ingaan. Uw werkgever moet overigens wel instemmen met uw plannen om in deeltijd te gaan werken. AOW-leeftijd versneld omhoog De AOW-leeftijd gaat in stappen omhoog naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021. Vanaf 2022 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. U ontvangt uw eerste AOW-pensioen op de dag dat u uw AOW-leeftijd bereikt. Uw AOW-leeftijd hangt af van uw geboortedatum. AOW-leeftijd de komende jaren In het AOW-leeftijd in Geboortedatum jaar jaren+maanden na: en vóór: 2015 65 + 3 31/10/1949-01/10/1950 2016 65 + 6 30/09/1950-01/07/1951 2017 65 + 9 30/06/1951-01/04/1952 2018 66 31/03/1952-01/01/1953 2019 66 + 4 31/12/1952-01/09/1953 2020 66 + 8 31/08/1953-01/05/1954 2021 67 30/04/1954-01/01/1955 2022 gekoppeld aan de levensverwachting Uniform Pensioenoverzicht (UPO) Dit najaar hebt u het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) van ons ontvangen. U ziet hierop de stand van uw pensioen op 1 januari 2015, voor uzelf en voor uw eventuele partner en/of kinderen. In het overzicht zijn de effecten van de nieuwe regeling al doorgevoerd. Bekijk het overzicht goed. Het is goed om te weten hoe uw pensioen er voor staat. Het doorlezen vraagt hooguit een kwartiertje van uw tijd. En als u vragen hebt, dan staan we u graag te woord. Kijk voor een totaaloverzicht van uw pensioen op www.mijnpensioenoverzicht.nl Op deze website krijgt u in inzicht in: uw AOW-pensioen uw pensioenopbouw bij eerdere werkgevers hoeveel pensioen u in totaal kunt opbouwen het pensioen voor uw eventuele nabestaanden Inloggen doet u met uw DigiD. - 4 -

Kans op indexatie heel klein, kans op inhalen vrijwel nihil Op 1 januari 2015 heeft de overheid nieuwe financiële spelregels voor pensioenfondsen laten ingaan: het nieuwe Financieel Toetsingskader (FTK). Pensioenfonds TenCate heeft daarom nieuwe afspraken moeten maken over het verhogen van pensioenen en inhalen van opgelopen achterstanden. Waarom zijn er nieuwe indexatieregels en wat betekenen ze voor u? Waarom nieuwe indexatieregels? De nieuwe regels waren nodig, omdat de laatste jaren veel pensioenfondsen in financiële problemen waren gekomen. Net als bij Pensioenfonds TenCate moesten de pensioenen vaak zelfs worden verlaagd. Strengere regels moeten dit voortaan zoveel mogelijk voorkomen. Om te kunnen indexeren hebben pensioenfondsen daarom in het vervolg een hogere dekkingsgraad nodig. Ze moeten dus hogere financiële buffers aanhouden. Daardoor kunnen pensioenfondsen minder snel geld uitgeven en dus ook minder snel indexeren of opgelopen achterstanden inhalen. Kans op indexatie is de komende jaren heel klein Pensioenfonds TenCate mag voortaan gedeeltelijk indexeren vanaf een beleidsdekkingsgraad van 110%. Volledig indexeren mag vanaf ongeveer 130%. Met onze beleidsdekkingsgraad van 99,6% in oktober dit jaar is de kans op indexatie daarom heel erg klein. Ook voor de komende jaren moeten we realistisch zijn. Uitzicht op spoedig herstel van onze buffers is er namelijk niet. Dat betekent dat we uw pensioen de komende jaren hoogstwaarschijnlijk niet kunnen verhogen. Met andere woorden: de koopkracht van uw pensioen zal er de komende jaren nog verder op achteruit gaan. Kans op inhalen achterstanden zo goed als nihil Ook voor het inhalen van achterstanden gelden nieuwe en strengere eisen. Achterstanden die zijn opgelopen door gemiste indexatie of verlagingen van de pensioenen vóór 2015 kunnen hierdoor waarschijnlijk niet meer worden ingehaald. Tien jaar na het ontstaan vervallen de achterstanden namelijk. En het is hoogst onwaarschijnlijk dat ons pensioenfonds er in de komende tien jaar goed genoeg voor komt te staan. Eerder zullen we de komende jaren juist méér achterstanden oplopen. In theorie kunnen we de achterstanden van vóór 2015 nog wel inhalen, maar praktisch gezien is de kans daarop zo goed als nihil. Wanneer mogen we indexeren? We mogen volledig indexeren als de beleidsdekkingsgraad hoger is dan circa 130%. Gedeeltelijk indexeren mag als de beleidsdekkingsgraad ten minste 110%* is. * het moet dan wel aannemelijk zijn dat we die mate van indexatie kunnen volhouden. Als we indexeren, dan kijken we voor werknemers nog steeds naar de loonindexatie en voor pensioengerechtigden en slapers naar de prijsindexatie. Wanneer mogen we inhalen? Inhalen van achterstanden mag als onze beleidsdekkingsgraad ná het toekennen van volledige indexatie nog steeds hoger is dan ongeveer 130%. Een vijfde deel van het overschot boven de 130% mag dan worden gebruikt voor het inhalen. - Oudste achterstanden worden eerst ingehaald (maar achterstanden ouder dan 10 jaar vervallen) - Het inhalen van verlagingen heeft voorrang op het inhalen van gemiste indexaties - 5 -

Nieuw: de beleidsdekkingsgraad Misschien is het u opgevallen dat we in deze PensioenNieuws de term beleidsdekkingsgraad gebruiken. Een nieuw begrip in de pensioenwereld. Voortaan moeten we onze financiële beslissingen (zoals wel of niet indexeren) baseren op deze beleidsdekkingsgraad. Beleidsdekkingsgraad De beleidsdekkingsgraad is het gemiddelde van de actuele dekkingsgraad over de laatste 12 maanden. Door te werken met een gemiddelde worden grote maandelijkse verschillen gedempt. Want dat is een probleem bij de actuele dekkingsgraad: doordat zowel de bezittingen als de verplichtingen van een fonds behoorlijk in waarde kunnen schommelen, kan de dekkingsgraad ook hevig fluctueren. Dat ziet u bijvoorbeeld in de grafiek van onze actuele dekkingsgraad hieronder. De pieken en dalen maken het nemen van belangrijke financiële beslissingen lastig. De beleidsdekkingsgraad is stabieler. Actuele dekkingsgraad De actuele dekkingsgraad, die we per maand bepalen, geeft ons ook nuttige informatie. De schommelingen laten bijvoorbeeld zien wat het stijgen van beleggingsrendement of het dalen van de rente doet met de financiële situatie van het pensioenfonds. De actuele dekkingsgraad is bovendien nodig om de beleidsdekkingsgraad te kunnen berekenen. Wat is ook alweer de dekkingsgraad? De dekkingsgraad is de hoeveelheid geld (bezittingen) van het pensioenfonds, gedeeld door het bedrag dat het pensioenfonds - nu en in de toekomst - nodig heeft om alle pensioenen te kunnen betalen (verplichtingen). Hoe hoger de dekkingsgraad, hoe beter het in financieel opzicht met het pensioenfonds gaat. Actuele dekkingsgraad Beleidsdekkingsgraad = = Bezittingen Verplichtingen x 100% De gemiddelde actuele dekkingsgraad van de afgelopen 12 maanden Beleidsdekkingsgraad eind oktober 99,6% Eind oktober was onze beleidsdekkingsgraad 99,6%. We begonnen dit jaar op 104,0%, net onder de minimaal vereiste 104,2%. Zoals u kunt zien in de grafiek hiernaast, bleef de beleidsdekkingsgraad sindsdien onder het minimaal vereiste niveau. Er is dus een dekkingstekort. Verloop van onze dekkingsgraden in 2015 tot eind oktober 105% 104,0% 102,4% actuele dekkingsgraad beleidsdekkingsgraad minimaal vereiste dekkingsgraad (104,2%) 102,4% Worden de pensioenen nu weer verlaagd? De huidige beleidsdekkingsgraad is te laag, maar dat wil nog niet zeggen dat uw pensioen moet worden verlaagd. Dit is pas het geval wanneer herstel binnen tien jaar niet meer mogelijk is. Meer hierover leest u op pagina 7. 100% 95% 97,6% 95,4% 99,6% 98,3% dec-14 mrt-15 jun-15 okt-15-6 -

Welke maatregelen neemt ons pensioenfonds bij tekorten? In juni heeft Pensioenfonds TenCate het crisisplan aangepast. Alle pensioenfondsen moeten over een crisisplan beschikken, voor het geval de dekkingsgraad wegzakt onder de vereiste niveaus, en de buffers van het pensioenfonds niet meer hoog genoeg zijn. Welke maatregelen kunt u van ons verwachten als we in zo n situatie terecht komen, en wat betekenen ze voor uw pensioen? De dekkingsgraad kan onder de kritische ondergrenzen komen, bijvoorbeeld doordat de rente sterk daalt of door een crash op de aandelenmarkt. Er onstaan dan tekorten. Als een pensioenfonds de tekorten niet te boven kan komen zonder maatregelen te nemen, dan is het pensioenfonds in een crisissituatie. Het pensioenfonds kan of moet dan de volgende maatregelen nemen. Beperkt of niet verhogen Hoewel het pensioenfonds uw pensioen waardevast wil houden, is indexeren geen vanzelfsprekendheid. Het gebeurt alleen als de financiële situatie van het fonds dat toelaat. Vanaf een beleidsdekkingsgraad van 110% mogen we gedeeltelijk toeslag verlenen, vanaf circa 130% volledig. Verlagen van de pensioenen Een andere maatregel die het pensioenfonds kan nemen, is het verlagen (ofwel korten) van de pensioenen. Dat gebeurt minder snel dan het beperken van indexatie, maar zoals de meesten van u uit ervaring weten komt het wel voor. Er zijn twee situaties waarin we zullen korten. In elk van de situaties gebeurt dat op een andere manier. In de afbeelding hiernaast leest u hoe. En de premie? Wanneer de beleidsdekkingsgraad lager is dan het vereiste niveau van circa 120%, dan betaalt de werkgever een herstelopslag van 3% van de pensioengrondslag. Op basis van deze twee kritische ondergrenzen bepalen we wanneer, hoe en hoe lang we korten 1 Minimaal vereist vermogen 2 Vereist vermogen beleidsdekkingsgraad 104,2% Dit heeft het pensioenfonds nodig om aan de verplichtingen te voldoen, zoals uitkeren van de pensioenen. Onder deze grens van 104,2% is er dekkingstekort. Als we gedurende 5 jaar (gerekend vanaf 2015) dekkingstekort hebben, dan gaan we zó korten: We kijken hoeveel geld er nodig is om weer op 104,2% te komen (en daarop baseren we het kortingspercentage) De korting wordt over 10 jaar verspreid (en is onvoorwaardelijk, ook al komt de dekkingsgraad eerder al weer op 104,2%) beleidsdekkingsgraad ongeveer 120% Het pensioenfonds heeft reserves nodig om bijvoorbeeld beleggingsrisico s op te kunnen vangen. Onder deze grens van circa 120% is er reservetekort. Als we denken dat we binnen 10 jaar niet uit het reservetekort komen, dan gaan we zó korten: We kijken hoeveel geld er nodig is om ná 10 jaar wel weer op ca. 120% komen (en daarop baseren we het kortingspercentage) De korting wordt over 10 jaar verspreid (en is het 1e jaar onvoorwaardelijk, daarna wordt jaarlijks bekeken of korten langer nodig is) Het kortingspercentage is hetzelfde voor iedereen die bij het pensioenfonds is aangesloten: deelnemers, gepensioneerden en ex-medewerkers. - 7 -

Risicohouding opnieuw vastgesteld In september heeft het bestuur de risicohouding van het pensioenfonds opnieuw vastgesteld. Ook dit was nodig vanwege nieuwe wetgeving. Aan de hand van de risicohouding bepaalt het bestuur hoeveel beleggingsrisico s het pensioenfonds kan en wil lopen zonder dat de doelstellingen in gevaar komen. Voor de beleggingen op de korte termijn moet het pensioenfonds zich baseren op de vereiste beleidsdekkingsgraad van 120%. Voor de beleggingen op de lange termijn wordt gekeken naar ondergrenzen uit de zogenaamde haalbaarheidstoets. Deze ondergrenzen hebben betrekking op het te realiseren pensioenresultaat inclusief waardevastheid. Het bestuur heeft de risicohouding aangepast na overleg met vertegenwoordigers van de werkgever, de ondernemingsraad en het verantwoordingsorgaan. Het bestuur zal nog onderzoeken of het beleggingsbeleid in lijn is met de risicohouding. En als dat niet het geval is, de nodige aanpassingen voorbereiden. Nieuwe voorzitter beleggingscommissie In juli heeft Hettie Noorlander (corporate treasurer van Ten Cate) besloten terug te treden als voorzitter van de beleggingscommissie van het pensioenfonds. Zij is ruim veertien jaar lid geweest van de beleggingscommissie, waarvan een groot deel voorzitter. Het pensioenfonds bedankt Hettie hartelijk voor haar waardevolle inzet en expertise de afgelopen jaren. Inmiddels is zij opgevolgd door Gert Steens (manager investor relations van Ten Cate), die een ruime beleggingskennis en -ervaring heeft, met name op aandelengebied. Wij zijn dan ook zeer verheugd dat hij de voorzittersrol heeft overgenomen. Toekomst van Pensioenfonds TenCate Pensioenfonds TenCate is al vele jaren verantwoordelijk voor de uitvoering van de pensioenregeling van Koninklijke Ten Cate. We hebben een eigen bestuur en uitvoeringsorganisatie en we zijn altijd van mening geweest dat deze zelfstandigheid in het belang is van u, de deelnemer. Maar de wereld om ons heen verandert. Daarom heeft de werkgever vorig jaar onderzocht of een eigen pensioenfonds in deze tijd nog steeds gewenst is. Er is een aantal alternatieven onderzocht, zoals het samengaan met het bedrijfstakpensioenfonds (Bpf MITT). Het vinden van een goede oplossing voor uitvoering van de pensioenregeling én overdracht van de opgebouwde en ingegane pensioenen stond daarbij voorop. De gesprekken met het Bpf MITT hebben niet geleid tot dé oplossing. Ten Cate heeft daarom besloten om (voorlopig) met het eigen pensioenfonds verder te gaan. De uitvoeringsovereenkomst is voor onbepaalde tijd verlengd, en dit najaar zijn we met de werkgever een premieafspraak voor de komende drie jaar overeengekomen. Toch leunt ons bestuur nu niet achterover. We onderzoeken nog verder of zelfstandigheid in de toekomst nog steeds in uw belang is, of dat we beter kunnen aansluiten bij een groter geheel. Om de teksten prettig leesbaar te houden, is een aantal zaken vereenvoudigd. U kunt daarom geen rechten ontlenen aan deze PensioenNieuws. - 8 - Stichting Pensioenfonds Koninklijke Ten Cate T +31 (0)546 455 753 E pensioenfonds@tencate.com I www.pensioenfondstencate.nl