59% Nederlandse bedrijven ondersteunt goede doelen Uit recent onderzoek met het 5-minutenpanel van Stratus blijkt dat 59% van de bedrijven in Nederland in de afgelopen 3 jaar geld heeft gegeven aan goede doelen. Opvallend is dat slechts een kwart van deze bedrijven de klanten op de hoogte stelt van de ondersteunde doelen. Een verruiming van de belastingregels rond de aftrekbaarheid van giften blijkt een stimulans te vormen voor extra geefgedrag. Gezien de huidige golf van bezuinigingen kan de cultuursector hiervan profijt hebben, zeker als men bij het lokale bedrijfsleven aanklopt. Vooral bedrijven met meer dan 10 werknemers geven aan goede doelen 59% van de bedrijven in Nederland heeft in de afgelopen drie jaar geld gegeven aan goede doelen. Zelfstandigen zonder personeel (zzp) geven minder vaak dan de bedrijven met personeel. De grotere bedrijven zijn guller: 75% van de bedrijven die meer dan 10 personen in dienst heeft, heeft in de afgelopen drie jaar geld gegeven aan goede doelen. Figuur 1 geeft een overzicht van de resultaten. Figuur 1 Heeft uw bedrijf in de afgelopen drie jaar geld gegeven aan goede doelen? Alle bedrijven 59% 1 wp 54% 2 tot 10 wp 64% 10 tot 100 wp 100 of meer wp 75% 79% 0% 25% 50% 75% 100% Bedrijven schenken vooral vanwege het goede doel zelf en niet uit eigen belang Worden de goede doelen vooral ondersteund vanuit het belang van het bedrijf (imago, naamsbekendheid) of vanuit een intrinsieke motivatie rond het goede doel zelf? Deze vraag is gesteld aan degenen die in de afgelopen tijd goede doelen hebben ondersteund en aan bedrijven die dat niet hebben gedaan. In het laatste geval is de vraag als volgt geformuleerd: Waarom geven bedrijven over het algemeen geld aan goede doelen? Uit
een lijst van verschillende redenen hebben de deelnemers de twee belangrijkste gekozen. Figuur 2 laat de resultaten zien. Figuur 2 Waarom ondersteunen bedrijven goede doelen? vanwege de goede doelen zelf 46% 84% om een beter bedrijfsimago te creëren 4 14% vanwege een goede klantenbinding 4% om een grotere naamsbekendheid te realiseren 18% 9% uit betrokkenheid omdat de medewerkers het willen wil niet zeggen andere reden(en) om gemakkelijk nieuwe mensen aan te trekken omdat de concurrenten het ook doen 2% 8% 0% 3% 2% 0% 1% 0% 100% 75% 50% 25% 0% 25% 50% 75% 100% denkt dat bedrijven dat doen eigen motivatie Aan de rechterkant in figuur 2 staan de antwoorden van de bedrijven die in de afgelopen drie jaar geld hebben gegeven aan goede doelen. Te zien is dat het goede doel zelf verreweg het populairst is (84% van de bedrijven noemt deze reden), op afstand gevolgd door het bedrijfsimago en de klantenbinding. Links staan de antwoorden van de bedrijven die aan de zijlijn staan. Bedrijven die niet geven denken dat bedrijven die wel schenken aan goede doelen dat doen met het oog op het betere bedrijfsimago, de grotere naamsbekendheid en de belastingvoordelen. Het argument vanwege de goede doelen zelf wordt maar door 46% van die bedrijven genoemd. Naast verschillen in rangorde zij er ook overeenkomsten. Zo zijn de argumenten om gemakkelijker nieuwe mensen aan te trekken en omdat de concurrent het ook doet volgens beide groepen van bedrijven niet belangrijk. Hoe worden goede doelen geselecteerd? Er is nog maar weinig bekend over de wijze waarop bedrijven de goede doelen selecteren. Hoe komen ze tot een keuze? In de vragenlijst kregen de bedrijven negen mogelijkheden voorgelegd waaruit ze de twee belangrijkste moesten kiezen. In de analyse is weer een onderscheid gemaakt naar gevende bedrijven en niet-gevende bedrijven.
Figuur 3 Hoe selecteert men over het algemeen de goede doelen? het goede doel klopt zelf aan directie komt met suggestie 29% 2 3 46% goede doel moet passen bij het imago medewerkers komen met suggestie 33% 20% omdat klanten het belangrijk vinden familieleden of kennissen doen suggesties vanwege strategische motieven goede doel staat op de ANBI-lijst wil niet zeggen andere reden 2% 6% 8% 5% 1% 6% 6% 4% 0% 4% 4% 100% 75% 50% 25% 0% 25% 50% 75% denkt dat bedrijven dat doen eigen motivatie Het belangrijkste selectiecriterium is (volgens de gevende bedrijven) het goede doel zelf. Met andere woorden, aankloppen/vragen loont de moeite voor de goede doelen. Daarnaast zijn suggesties vanuit de directie een veel genoemd argument. Volgens de niet-gevende bedrijven is het belangrijk dat het goede doel moet passen bij het bedrijfsimago. Of het goede doel op de zogenaamde ANBI-lijst voorkomt (deze giften zijn aftrekbaar) of omdat klanten het goede doel belangrijk vinden, is voor beide groepen van bedrijven van veel minder belang. Belastingvoordeel speelt een rol Bedrijven kunnen net als particulieren giften aftrekken van de belasting. Bij BV s en NV s gaat het om de vennootschapsbelasting. Aftrekbare giften zijn schenkingen aan goede doelen die op de ANBI-lijst staan. Per jaar is de aftrek beperkt tot 10% van de winst. In figuur 4 is te zien dat de helft van de bedrijven die in de afgelopen drie jaar geld heeft gegeven, op de hoogte is van de huidige belastingvoordelen. Figuur 4 Hoe bekend bent is men de belastingvoordelen en gaat men meer geld geven als de belastingvoordelen verruimd worden? is (redelijk) goed op de hoogte van belastingvoordelen 29% 52% gaat (waarschijnlijk) wel meer schenken bij ruimere belastingvoordelen 43% 24% 75% 50% 25% 0% 25% 50% 75% niet gevende bedrijven gevende bedrijven
Aan de bedrijven is vervolgens gevraagd of een verruiming van de voordelen zou kunnen leiden tot het geven van meer geld aan goede doelen. Te zien is dat 24% van de gevende bedrijven hierop positief antwoord. Van de groep niet-gevende bedrijven (links in de figuur) denkt 43% meer te gaan schenken bij ruimere belastingvoordelen. Er lijkt dus ruimte te zitten in het geefgedrag van de Nederlandse bedrijven en de belastingvoordelen spelen zeker een rol. Communicatie rond giften is beperkt Hoe gaan de bedrijven om met de goede doelen die ze steunen? Wanneer wordt getracht het bedrijfsimago te verhogen of de naamsbekendheid te vergroten, is het wel van belang dat men naar buiten treedt met de gesteunde goede doelen. In de enquête zijn twee vragen gesteld over de communicatie rond goede doelen. Figuur 5 Worden medewerkers en klanten op de hoogte gesteld? medewerkers op de hoogte 68% klanten op de hoogte 2 1 wp 2 tot 10 wp 1 10 tot 100 wp 2 100 of meer wp 39% 0% 25% 50% 75% 100% Tweederde van de bedrijven die geld hebben gegeven aan goede doelen laat dit ook weten aan de medewerkers. Richting de klanten vertellen de bedrijven veel minder over de schenkingen aan goede doelen. Driekwart van de bedrijven loopt niet te pronken met het goede dat ze doen. Vooral de zzp-ers laten hun klanten in het ongewisse. De geldelijke steun aan goede doelen is dus vooral een interne bedrijfskwestie. En dat past duidelijk bij de resultaten die in figuur 2 zijn getoond: bedrijven geven vooral vanwege het goede doel zelf en niet om daar als bedrijf beter van te worden. Gezondheidsdoelen en lokale doelen zijn favoriet Aan de gevende bedrijven is gevraagd aan wat voor soort goede doelen in de afgelopen drie jaar geld is gegeven. Aan de niet-gevende bedrijven is gevraagd aan welke soort goede doelen eventueel in aanmerkingen komen. Er zijn elf soorten doelen onderscheiden.
Figuur 6 laat zien dat goede doelen op het gebied van de gezondheid en lokale doelen duidelijk favoriet zijn. Dit is het geval bij de gevende bedrijven en bij de niet-gevende bedrijven. Ook aan sport en gehandicapten wordt vaak geld gegeven. De cultuursector staat met 28% op de vijfde plek (bij de gevende bedrijven). De rangorde bij de nietgevende komt hiermee redelijk overeen. Deze resultaten sluiten aan bij ontwikkelingen in de fondsenwerving van goede doelen in 2010. Vooral KWF Kankerbestrijding heeft het goed gedaan en Cordaid en de Dierenbescherming veel minder. KWF heeft vooral geprofiteerd van sponsorevenementen zoals Alpe d HuZes en de Roparun. Figuur 6 Aan wat voor soort goede doel geeft men geld (zou men geld geven)? gezondheid lokale doelen 34% 3 44% 51% sport gehandicapten cultuur derde wereld 22% 15% 1 11% 35% 30% 28% 2 natuur 14% religieuze doelen dierenwelzijn andere doelen 3% 3% 8% milieu 14% 5% discriminatie 3% 1% 100% 75% 50% 25% 0% 25% 50% 75% wil schenken aan heeft geschonken aan
Hoop voor de culturele sector? De resultaten van het 5-minutenpanel geven nieuwe inzichten in het geefgedrag van Nederlandse bedrijven. De meeste bedrijven geven geld aan goede doelen maar lopen hier doorgaans niet mee te pronken. Ze doen het dus niet voor de buitenwereld. Een verruiming van de belastingregels zal zeker een stimulans vormen voor nieuw of extra geefgedrag. Vanuit de cultuurwereld geredeneerd biedt zo n verruiming van de belastingregels een kans om de 200 miljoen aan misgelopen subsidies voor een deel te compenseren bij het bedrijfsleven. Daarvoor moeten ze dan wel in actie komen: aankloppen bij de lokale bedrijven blijkt immers zeker te werken. Wanneer het goede doel bij een eventuele gift de externe communicatie van het betreffende bedrijf uit handen neemt, is de kans op succes waarschijnlijk nog groter. Ruud Hoevenagel Stratus marktonderzoek 7 juli 2011 Het 5-minutenpanel Het 5-minutenpanel is een initiatief van Stratus marktonderzoek. Het panel omvat momenteel rond de 1.000 bedrijven en groeit gestaag door. Deelnemers aan het panel doen regelmatig mee aan korte onderzoeken gericht op het bedrijfsleven. De vragenlijsten duren niet langer dan 5 minuten. Aan de laatste peiling (die liep van 8 tot 28 juni 2011) hebben 511 bedrijven meegedaan. De resultaten zijn herwogen naar het aantal werknemers.