Betreft Geohydrologisch onderzoek terrein van de voormalige Apostolische kerk te Naarden



Vergelijkbare documenten
14. Geohydrologie Zuidbuurt eemnes Tauw Kenmerk N BTM-V

RAPPORT A I Archeologisch onderzoek aan de Graafweg 2c te Lopik, gemeente Lopik

RAPPORT A I Archeologisch onderzoek aan de Loostraat 20 te Aerdt (gemeente Rijnwaarden)

Hierbij zenden wij u de rapportage betreffende een project aan het Oppad te Oud-Loosdrecht.

MEMO DHV B.V. Logo. : SAB Arnhem : Michiel Krutwagen. : St Elisabethgaarde Winterswijk : Watertoetsnotitie. Datum : 13 januari 2012

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: project aan de Aubade en de Vurehout te Zaandam. Opdrachtnr. : HA /

Notitie. De kamp. Figuur 1 Locatie De Kamp in Cothen. Referentienummer Datum Kenmerk 4 oktober Betreft Geohydrologisch onderzoek Cothen

Infiltratieonderzoek autobedrijf Van den Brink Rosendaalsestraat

Geohydrologisch onderzoek Centrumplan Oldebroek

Betreft: k-waarde bepaling Molenweg 2 te Epe 1/3

: SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24

Projectnummer: D Opgesteld door: Ons kenmerk: Kopieën aan: Kernteam

Legenda: Maaiveld Grondwaterstand Handmeting grondwaterstand

Kloosterstraat. Loon op Zand. Geohydrologisch onderzoek en waterparagraaf SAB. juli 2009 concept

Bijlagen. Bijlage 1: Profielbeschrijvingen

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: woning aan de Bielemansdijk tegenover 4 te Zelhem. Opdrachtnr. : HA

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: Project aan de Looweg te Uden. Opdrachtnr. : HA

Mts. Slingerland-Van Beijnum Middenpolderweg LB Streefkerk

Onderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: woning aan de Oude Kruisbergseweg 1 te Zelhem. Opdrachtnr. : HA

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: woning aan de Paardendorpseweg 2 te Zelhem

Bepaling Gemiddeld Hoogste Grondwaterstand Natuurbegraafplaats te Rooth (Maasbree)

Rapportage Geotechnisch Bodemonderzoek te Lelystad

UITVOEREN BORINGEN IN HET KADER VAN ONDERZOEK NAAR ONDIEPE KLEILAAG. Gemeente Beerse

MONITORING GRONDWATERSTANDEN 3E OOSTERPARKSTRAAT EN VROLIKSTRAAT TE AMSTERDAM

Geohydrologische adviezen De Wehme a/d Nieuwstad te Vorden

Bijlage 3. Boorprofielbeschrijvingen en beschrijving proefgaten

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: woning en bijgebouw aan de Elderinkweg 9a te Hengelo GLD

Projectnummer: C /LB. Opgesteld door: Tristan Bergsma. Ons kenmerk: :0.2. Kopieën aan: Cees-Jan de Rooi (gd)

Watertoets De Cuyp, Enkhuizen

Betreft Effecten ontwikkeling Oosterdalfsen op grondwaterstanden en natuurwaarden EHS

Geohydrologische situatie Burg. Slompweg

Inhoudsopgave. Bijlagen. Inleiding.3

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: woning met eventueel nieuw te bouwen hal aan de Handwijzersdijk nabij 2 te Hengelo

DE EGYPTISCHE POORT TE BLADEL

De projectlocatie ligt globaal op de coördinaten: X = en Y =

Veldrapport betreffende grondonderzoek ten behoeve van: woning aan de Charloisse Lagedijk 931 te Rotterdam

Geotechnisch rapport

Ontwikkeling stadsvilla s op terrein Cellarius/de Hullu te Deventer-Colmschate

Geohydrologisch onderzoek

Betreft Herbouw Lidl te Hoensbroek. Ons kenmerk HEE Datum 19 november Behandeld door Bert Hage

Geohydrologisch onderzoek Aldenhofpark. Te Hoensbroek In de gemeente Heerlen. Projectnr.: Datum rapport: 17 december Postbus AA Heerlen

Sondeerrapport conform NEN 5140 Locatie: Slotsteeg 1 te Hengelo (gld) Projectnummer: Postbus AJ Veenendaal

Watertoets Klaproosstraat 13, Varsseveld

Daalhuizerweg. Velp. Geohydrologisch advies en waterparagraaf. SAB Arnhem. december 2009 definitief


Bijlage 1. Geohydrologische beschrijving zoekgebied RBT rond Bornerbroek


Apeldoornsestraat te Voorthuizen

INFILTRATIE-ONDERZOEK. locatie. DEMERTHOFJE (fase 2) te MAASTRICHT

Invloed damwand Meers-Maasband op grondwaterstroming

Betreft: Variatie in grondwaterpeilen en bodemopbouw (bureaustudie) ter plaatse van de Landgoed Huize Winfried te Wapenveld (gemeente Heerde).

EFFECTEN PEILVERHOGING watergang langs het voormalige DEK terrein nabij Oostersingel en Vlietsingel te MEDEMBLIK

Bijlage II. Geohydrologisch grondonderzoek woningen en huisartsenpraktijk Van Voorst tot Voorststraat te Vught Bijlage II van X

Bijlage 1: Kwaliteitsaspecten van het onderzoek, de toegepaste methoden en strategieën en betrouwbaarheid/ garanties

Memo. Inleiding. Huidige situatie

DOORLATENDHEID BARTOK TE ARNHEM

Brede school. Didam. Geohydrologisch onderzoek en waterparagraaf. SAB Arnhem. december 2010 definitief

Grondwateronderzoek Zwartemeer

Bedrijventerrein Kasteelsestraat

2. KORTE TOELICHTING EERDERE ONDERZOEKEN

Behoort bij ontwerpbesluit van B&W

grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast?

Hierbij doen wij u de resultaten toekomen van het nader bodemonderzoek op het sportpark De Koepel te Vught.

BIJLAGE 1 - Onderzoekslocatie -

Projectnummer: Datum: Velperweg MB Arnhem Postbus CA Arnhem.

VOORZIENINGENCLUSTER BEEK, BEEK EN DONK NOTITIE WATERHUISHOUDING

Uitwerking pompproef Deurningerstraat

Asbestbodemonderzoek conform NEN 5707 voor de locaties toekomstige hoeveschuur en parkeerplaats/boomgaard op het adres Slakweg 5 te Maastricht.

BUREAUSTUDIE FASE 1 BEDRIJVENTERREIN STEPELERVELD EN VREGELINKSHOEK WATER

DHV B.V. Woningstichting Barneveld/Apeldoornsestraat te Voorthuizen bijlage 1 MD-DE

kade Peil vaart -0.4 Gws binnen kuip -3.9 Waterdruk die lek veroorzaakt

Notitie. Aan : Jorg Pieneman, Irene Quakkelaar. Kopie aan : Jasper Overbeeke, Albert Kemeling. Datum : 9 maart 2017

De locatie Het ontwerp van het winkelcentrum en directe omgeving is opgenomen in figuur 1.

Herinrichting De Boskamp te Epe

Startpunt Wonen. Caspar Cluitmans Bert Hage (verificatie) Peter Geerts (validatie)

Geotechnisch onderzoek

Figuur 1: Hoogteligging plangebied ( AHN, Rijkswaterstaat)

Verslag bewonersavond 24 november 2016

Beschrijving geohydrologische situatie Vondelpark en Willemsparkbuurt te Amsterdam

Onderzoek omvang grondwateroverlast De Meern Utrecht

Formatie Samenstelling Geohydrologische betekenis mv. tot 5 Nuenen Groep fijn en matig fijn zand,

Geohydrologisch advies bestemmingsplan Clarenburg 1 te Leusden

1 Inleiding en projectinformatie

Geohydrologisch onderzoek Nieuwe Driemanspolder

Bijlage 8 Boorprofielen

Grondwateronderzoek Werkhoven

Het doel van het aanvullend onderzoek is het verkrijgen van aanvullende informatie over de verontreiniging.

Effectberekeningen. Aanleg kolk plangebied De Kolk in Wapenveld. Definitief. Gemeente Heerde Postbus AD Heerde

Geohydrologisch onderzoek Mr.Treublaan 1-3 te Amsterdam

Op grond van artikel van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is een watertoets uitgevoerd voor het schakelstation Groenestraat te Gorssel.

Veldrapport betreffende grondonderzoek nieuwbouw Noord-Boulevard te Den Haag-Scheveningen

Rouveen-West fase IV

Rapportage Geotechnisch Bodemonderzoek

De projectlocatie ligt globaal op de coördinaten: X = en Y =

Bijlage: Situatietekening

Doetinchem, 21 juli 2014

Watersysteem rond 1900 Kaart 9a GHG. A4P Grontmij Nederland bv Alle rechten voorbehouden. Legenda GHG. Hydrologisch onderzoek de Zumpe

Stromingsbeeld Rotterdam

Transcriptie:

Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 13/991685\AsR 11 november 21 296813 Betreft Geohydrologisch onderzoek terrein van de voormalige Apostolische kerk te Naarden 1 Inleiding 2 Bodemopbouw en grondwaterstroming 3 Grondwaterstanden en grondwaterstroming 4 Resultaten enquête 5 Conclusies 6 Aanbevelingen 1 Inleiding Op de plaats van de voormalige Apostolische kerk in Naarden, wil de gemeente Naarden nieuwbouw realiseren. Toen de kerk nog aanwezig was is er sprake geweest van wateroverlast in de kelder van de kerk. Ook door de buurtbewoners is er geklaagd over wateroverlast. Arcadis (23) denkt dat de wateroverlast veroorzaakt wordt door een wel (zie ook figuur 1). Deze wel zou zijn ontstaan doordat de aanwezige veenlaag vergraven is. Hierdoor zou een kwelstroom zijn ontstaan. Latere onderzoeken trekken deze conclusie echter in twijfel. Naastgelegen woningen Naastgelegen woningen Peilbuizen voormalige Apostolische kerk Peilbuizen drukverschil veenlaag wel ontstaan door vergraven veenlaag Wanneer een scheidende laag in de bodem aanwezig is kan door de hydraulische weerstand van de veenlaag boven en onder de deze laag een verschil in waterdruk ontstaan. Wanneer deze weerstand verwijderd wordt, bijvoorbeeld door het vergraven van deze laag, kan er een zogenaamde wel ontstaan als de waterdruk onder de scheidende laag hoger is dan erboven. Er is dan sprake van kwel. Als de waterdruk juist lager is boven de scheidende laag is sprake van infiltratie. Een gat in de scheidende laag kan dan voor verdroging zorgen. Figuur 1 Uitleg conclusie Arcadis (23) Omdat ongerustheid en onduidelijkheid bestaat over de geohydrologische situatie (is er nu wel of geen wel, en vormt bebouwing een risico voor toekomstige grondwateroverlast), heeft de gemeente Grontmij gevraagd de gewenste duidelijkheid te verschaffen. Grontmij heeft een aanpak bedacht om alles goed in beeld te brengen. Deze aanpak is eind september gepresenteerd aan de bewoners.

Pagina 13/991685/AsR 2 van 7 1.1 Aanpak Om inzicht te krijgen in de huidige geohydrologische situatie is het noodzakelijk de grondwaterstand vast te stellen. Wanneer een scheidende veenlaag aanwezig is in het gebied kan door boven en onder de scheidende laag te meten worden nagegaan of in het diepe pakket een hogere stijghoogte (waterdruk) aanwezig is. Is dit het geval, dan is sprake van kwel (zie ook figuur 1). Daarnaast is het noodzakelijk te weten of de scheidende laag lokaal onderbroken is of continu aanwezig is. Wanneer deze continue is zal bij kwel èn bij het doorbreken van de veenlaag een (kleine) wel zijn ontstaan ter plaatse van de garagekelder. Wanneer deze kleilaag op veel plaatsen en over grote oppervlakten is onderbroken zal een kleine extra onderbreking geen effect hebben op de grondwatersituatie. Omdat waarnemingen in de buurt waardevol kunnen zijn bij het in beeld brengen van de huidige geohydrologische situatie, is een buurtonderzoek gehouden. In deze enquête is gevraagd of bewoners in het verleden langdurig water op hun perceel of in de kelder hebben geconstateerd, hoe vaak dit voorkwam en wat het tijdsaspect van de wateroverlast was. De uitkomsten uit de enquêtes zijn door Grontmij in dit rapport samengevat en op een kaart gepresenteerd. 1.2 Locatie De voormalige Apostolische kerk bevond zich tussen de Thorbeckelaan / Roëlllaan en de Heemskerklaan. Het onderzoek beperkt zich tot de Thorbeckelaan, de Roëlllaan en de Heemskerklaan in Naarden. In figuur 2 is de globale ligging van het onderzoeksgebied weergegeven evenals de grens van het terrein van de voormalige Apostolische kerk. Grens onderzoeksgebied Grens braakliggend terrein van de voormalige Apostolische kerk Figuur 2 Globale ligging van het onderzoeksgebied

Pagina 13/991685/AsR 3 van 7 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 zijn de bodemopbouw en de lokale geohydrologie (grondwaterstroming) beschreven. De uitkomsten van de enquête zijn in hoofdstuk 3 behandeld. In hoofdstuk 4 zijn de verzamelde gegevens geïnterpreteerd. Het advies wordt afgesloten met conclusies en aanbevelingen. 2 Bodemopbouw en grondwaterstroming 2.1 Bodemopbouw Op maandag 11 oktober 21 is een grondonderzoek op het terrein van de voormalige Apostolische kerk uitgevoerd (bijlage 1). Op basis van de boorprofielen (bijlage 2) blijkt dat de bodemopbouw vrij homogeen is. De bodem bestaat tot de verkende diepte uit matig grof zand. Alleen ter hoogte van peilbuis 3 (zie bijlage 1) in het uiterste noorden is een veenlaag van circa 1 m dik aangetroffen. In het verleden zijn op een variërende afstand van 2 tot 5 meter van het terrein zes boringen uitgevoerd. In deze boringen (afkomstig uit de gegevens van DINOloket 1 ) zijn geen veenlagen aangetroffen (boringen tot 2,5 m). Op hoofdlijnen is de bodemopbouw als volgt te beschrijven: Tabel 1 Schematisatie bodemopbouw diepte in m t.o.v. NAP Bodemopbouw geschatte doorlatendheid maaiveld tot -.89 Zand matig grof, zwak siltig, matig humeus goed -,89 tot -1,89 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus Ter hoogte van peilbuis 3 bevindt zich hier een veenlaag -1,89 tot verkende diepte (NAP Zand matig grof, zwak siltig, matig humeus met grind 21,) goed, en ter hoogte van peilbuis 3 slecht goed Het slechts op één plek aantreffen van de veenlaag impliceert dat er geen wel kan zijn ontstaan door het uitgraven van de kelder van de voormalige kerk. Uit de boringen blijkt dat op die locatie geen of alleen zeer lokaal een slecht doorlatende laag aanwezig was. De wateroverlast is daar veroorzaakt doordat de kelder tot onder grondwaterniveau is uitgegraven en deze niet waterdicht is afgewerkt of later is gaan lekken. De destijds aangebrachte pomp was van een formaat dat ook door particulieren wordt gebruikt om waterdoorlatende kelders droog te houden, en zal gezien de zeer geringe capaciteit geen meetbare invloed hebben gehad op de grondwaterstand in de directe omgeving. 3 Grondwaterstanden en grondwaterstroming 3.1 Grondwaterstanden Op maandag 11 oktober 21 zijn drie peilbuizen op het terrein van de voormalige Apostolische kerk geplaatst, in bijlage 1 is een overzichtskaart ingevoegd van de locaties van de peilbuizen en de boringen. Op dinsdag 12 oktober 21 is door een veldmedewerker geconstateerd dat alle drie de peilbuizen door vandalen vernield zijn. Ondanks de vernielingen was het mogelijk de grondwaterstand nogmaals op te nemen, zodat de grondwaterstand zich 24 uur heeft kunnen instellen in de peilbuizen. In onderstaande tabel staan de opgenomen grondwaterstanden. 1 DINOLoket is de centrale toegangspoort tot Data en Informatie van de Nederlandse Ondergrond (DINO) en vormt de centrale opslagplaats voor geowetenschappelijke gegevens over de diepe en ondiepe ondergrond van Nederland.

Pagina 13/991685/AsR 4 van 7 Tabel 2 Overzicht peilbuizen en grondwaterstanden Boring Maaiveld Peilbuis Diepte filter GWS* (NAP) GWS* (NAP) (m NAP) (m -mv) 11-1-21 12-1-21 B1 +,46 1 1,5-2,5 -,44 -,46 B3 +1,14 3 2,3 3,3 -,43 -,44 B5 +,52 5 2, 3,** -,42 -,43 * GWS staat voor grondwaterstand en is weergegeven in meters ten opzichte van NAP ** Ter hoogte van peilbuis drie is een veenlaag aangetroffen, boven de veenlaag is geen filter geplaatst omdat de grondwaterstand tot de veenlaag reikt. Het filter zou dan droog komen te staan. De grondwaterstand was op 11 en 12 oktober 21 gemiddeld NAP -,44 m. De grondwaterstand bevond zich afhankelijk van de maaiveldhoogte 1 tot 1,5 meter beneden maaiveld. Grondwaterstanden in de omgeving In de nabije omgeving (2 tot 1 m) zijn in het verleden drie peilbuizen (Dinoloket) geplaatst. Het betreft peilbuis B25H74, B25H82 en B25H471. In onderstaande tabel staan de meetreeksen samengevat. In figuur 3 is de meetreeks van peilbuis B25H82 weergegeven. Tabel 3 Overzicht peilbuizen en grondwaterstanden Peilbuis nr. Filernr. Maaiveld (m NAP) Diepte filter (m -mv) Periode Gemiddelde GWS* Maximale GWS* B25H74 1 +,24-2,5 tot -3, 1985-1986 -,55 -,3 B25H74 2 +,24-4,5 tot -5, 1985-1986 -,5 -,3 B25H74 3 +,24-7,5 tot -8, 1985-1986 -,5 -,3 B25H82 1 +1,14-27,4 tot -47,4 1951-1995 -,2,4 B25H471 2 +,78-4,1 tot -5,1 1992-21 -,4, * GWS staat voor grondwaterstand en is gemeten in meters ten opzichte van NAP In de grafiek (figuur 3) is te zien dat de grondwaterstand in Naarden in het seizoen fluctueert. In de winter is de grondwaterstand hoger en in de zomer is de grondwaterstand lager. De natte en droge jaren zorgen daarnaast voor verschillen tussen de jaren. Dit beeld is kenmerkend voor infiltratiegebieden waarin de grondwaterstand afhankelijk is van de hoeveelheid regen en zon. Figuur 3 Meetreeks van peilbuis B25H82

Pagina 13/991685/AsR 5 van 7 Uit de grondwaterkaart van Nederland (Lelystad Harderwijk, 2 west, 26 west en 26 oost, 1985) blijkt dat de grondwaterstanden in het eerste watervoerende pakket gemiddeld NAP -,5 m bedraagt. Dit komt goed overeen met de veldmetingen. Er is op de locatie sprake van een infiltratiesituatie. 3.2 Oppervlaktewater Het boezempeil 2 bedraagt zomers NAP -,25 m en s winters NAP -,3 m. Het peil is gemiddeld hoger dan de gemiddelde grondwaterstand. De boezem heeft net als het grondwater een infiltrerend karakter. Dit wil zeggen dat het oppervlaktewater vanuit de boezem de bodem intrekt. 4 Resultaten enquête Waarnemingen in de buurt kunnen een waardevolle toevoeging vormen bij het in beeld brengen van de huidige geohydrologische situatie. Op maandag 11 oktober 21 is daarom onder de bewoners in de Heemskerklaan, Thorbecklaan en de Roëlllaan een begeleidende brief met een enquête verspreid. In de enquête is gevraagd naar waarnemingen over wateroverlast op het eigen perceel. Figuur 4 Geconstateerde wateroverlast door buurtbewoners 2 De waterpeilen zijn op donderdag 21 oktober 21 telefonisch opgevraagd bij het waterschap Amstel, Gooi en Vecht bij Leo Hardens.

Pagina 13/991685/AsR 6 van 7 In totaal zijn er twaalf van de circa dertig enquêtes geretourneerd, dit is ruim voldoende om een betrouwbaar beeld te vormen. In bijlage 5 staan de geanonimiseerde enquêtes. Uit de geretourneerde enquêtes blijkt dat de bewoners in de omgeving van de voormalige Apostolische kerk geen langdurig water op hun perceel of in hun kelder hebben geconstateerd (weergegeven in figuur 4). Wel ondervindt één geënquêteerde vochtoverlast en één geënquêteerde heeft in het verleden water in de kelder geconstateerd, dit is reeds vakkundig gerepareerd. Het algemene beeld is dat de geënquêteerden hun bezorgdheid naar voren hebben gebracht over de eventuele grondwateroverlast of onderlast 3 op hun eigen perceel die de ontwikkelingen op het terrein met zich mee zouden kunnen brengen. De bewoners vinden het daarom van groot belang dat de oorzaak van de vroegere wateroverlast achterhaald wordt, zodat eventuele maatregelen getroffen kunnen worden om in de toekomst wateroverlast of wateronderlast te voorkomen. 5 Conclusies Uit het veldwerk blijkt dat geen scheidende laag ter hoogte van het braakliggende terrein van de voormalige Apostolische kerk aanwezig is. Alleen ter hoogte van boring 3 is een veenlaag aangetroffen. Omdat in de boringen in de nabije omgeving van de voormalige Apostolische kerk ook geen veenlaag aangetroffen is, kan met zekerheid worden vastgesteld dat de wateroverlast destijds niets te maken heeft gehad met een zogenaamde wel. De oorzaak van de wateroverlast in de kerk is zeer waarschijnlijk veroorzaakt door de fluctuatie van de grondwaterstand in combinatie met een lekke constructie. Uit de peilbuis van B25H82 blijkt dat het grondwater s winters boven NAP kan reiken. Het maaiveld op de locatie varieert van,24 m tot 1,14 m. Daarmee kan s winters de grondwaterstand hoger komen te liggen dan de vloer van de kelder. Het grondwater lekte daardoor langzaam naar binnen. Deze theorie komt overeen met de oude ontwerptekeningen van de kerk (bijlage 4). Op deze tekening staat dat het grondwater maximaal tot,8 m boven de onderkant van de kelder reikt. Uit de enquête blijkt dat in een aantal omliggende woningen wateroverlast wordt ondervonden. Uit het hier uitgevoerde onderzoek kan echter worden geconcludeerd dat dit niet wordt veroorzaakt door het grondwater. In de natte wintersituatie is het wel mogelijk dat in diepe of laagliggende kruipruimtes en kelderkasten door de capillaire werking 4 vochtige omstandigheden ontstaan. 3 Wanneer tijdelijk grondwater wordt ontrokken op het bouwterrein kan de grondwaterstand op aangrenzende percelen dalen. Hierdoor kan het risico op verzakking van nabijgelegen panden toenemen (grondwateronderlast). 4 Capillaire werking: Het verschijnsel waarbij water door de onderlinge moleculaire aantrekkingskracht in bijvoorbeeld de poriën van de bodem omhoog wordt getrokken

Pagina 13/991685/AsR 7 van 7 6 Aanbevelingen Momenteel is in het gebied sprake van begroeiing. Hierdoor verdampt veel van het regenwater, en zal de grondwateraanvulling ongeveer 1 mm/dag zijn (er valt gemiddeld 2 mm/dag regen). Bij het aanbrengen van bebouwing zal bij afvoer van water op verhard gebied naar riolering een reductie op kunnen treden van de infiltratiehoeveelheid. Hierdoor kan de grondwaterstand gemiddeld iets lager worden. Wanneer alle afvoer in de bodem zal worden geïnfiltreerd zal de aanvulling en daarmee de grondwaterstand juist iets hoger kunnen worden. Gezien de zeer grote dikte en goede doorlatende eigenschappen van het watervoerende zandpakket (2 meter, zie bijlage 3) zal een dergelijk effect echter niet of nauwelijks meetbaar zijn. Wij adviseren minimaal de helft van het hemelwater dat op de toekomstige daken valt af te voeren via bijvoorbeeld een hemelwaterafvoer (riolering) zodat een stijging op het perceel kan worden uitgesloten.

13/991685/AsR Bijlage 1 locatie boringen

13/991685/AsR Bijlage 2 Boorprofielen

Legenda (conform NEN 514) grind klei geur Grind, siltig Klei, zwak siltig geen geur zwakke geur Grind, zwak zandig Klei, matig siltig matige geur sterke geur Grind, matig zandig Klei, sterk siltig uiterste geur Grind, sterk zandig Klei, uiterst siltig olie geen olie-water reactie zwakke olie-water reactie Grind, uiterst zandig Klei, zwak zandig matige olie-water reactie sterke olie-water reactie Klei, matig zandig uiterste olie-water reactie zand Zand, kleiïg Klei, sterk zandig p.i.d.-waarde > >1 Zand, zwak siltig Zand, matig siltig leem Leem, zwak zandig >1 >1 >1 >1 Zand, sterk siltig Leem, sterk zandig monsters Zand, uiterst siltig geroerd monster overige toevoegingen ongeroerd monster zwak humeus veen Veen, mineraalarm matig humeus overig bijzonder bestanddeel Veen, zwak kleiïg sterk humeus Gemiddeld hoogste grondwaterstand grondwaterstand Veen, sterk kleiïg zwak grindig Gemiddeld laagste grondwaterstand slib Veen, zwak zandig matig grindig water Veen, sterk zandig sterk grindig

Boring: B2 Boring: B4 X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 12 GHG: 12 GLG: 5 Opmerking: X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 15 GHG: GLG: 2 Opmerking: 5 1-5 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, K-waarde: 4, beigebruin, Edelmanboor humeus, zwak puinhoudend, resten grind, K-waarde: 4, donker grijsbruin, Edelmanboor 5 1 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten puin, resten wortels, K-waarde: 4, beigebruin, Edelmanboor -12 15 humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 15-13 humeus, zwak afvalhoudend, zwak puinhoudend, K-waarde: 4, donker grijsbruin, Edelmanboor 2 2-2 humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 25 25 3-3 3-32 Boring: B6 Boring: B7 X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 12 GHG: 5 GLG: 12 Opmerking: X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 8 GHG: 3 GLG: 8 Opmerking: 5 1 15-5 -12 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten wortels, resten puin, K-waarde: 4, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten roest, resten puin, K-waarde: 4, donkerbruin, Edelmanboor humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 5 1 15-3 -8 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten wortels, K-waarde: 4, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten roest, resten wortels, resten baksteen, K-waarde: 4, donker beigebruin, Edelmanboor humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 2 2 25 25 3-3 3-3 Projectcode: 296813 Opdrachtgever: gemeente naarden Datum: 11-1-21

Boring: B8 Boring: B9 X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 12 GHG: GLG: 12 Opmerking: X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 15 GHG: GLG: 2 Opmerking: 5 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, zwak baksteenhoudend, resten puin, resten wortels, K-waarde: 4, donkerbruin, Edelmanboor 5 humeus, resten plastic, sporen baksteen, resten puin, resten wortels, K-waarde: 4, grijsbruin, Edelmanboor 1 15 2-11 humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 1 15 2-15 -2 humeus, zwak grindhoudend, resten puin, K-waarde: 4, donkergrijs, Edelmanboor humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 25 25 3-3 3-3 Boring: B1 Boring: PB1 X: Y: Datum: 11-1-21 GWS: 15 GHG: GLG: 18 Opmerking: X: 138877,8 Y: 477599,86 Datum: 11-1-21 GWS: 1 GHG: GLG: 12 Opmerking: N.A.P.,43 5 1 15 2 25-15 -18 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten baksteen, resten puin, resten wortels, K-waarde: 4, grijsbruin, Edelmanboor humeus, zwak grindhoudend, resten puin, K-waarde: 4, grijsbruin, Edelmanboor humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 5 1 15 2 25 43 13-17 -37-77 -157 gras Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, resten wortels, K-waarde: 5, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, zwak grindhoudend, K-waarde: 5, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, uiterst grindhoudend, K-waarde: 5, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, resten grind, zwak roesthoudend, K-waarde: 4, beige, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, resten roest, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor 3-3 3-257 humeus, K-waarde: 5, lichtgrijs, Zuigerboor 35 4-357 Projectcode: 296813 Opdrachtgever: gemeente naarden Datum: 11-1-21

Boring: PB3 Boring: PB5 X: 138882,81 Y: 477641,35 Datum: 11-1-21 GWS: 17 GHG: GLG: 21 Opmerking: N.A.P. 1,11 X: 13894,36 Y: 477611,43 Datum: 11-1-21 GWS: 15 GHG: GLG: 15 Opmerking: N.A.P.,48 5 111 groenstrook Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, zwak baksteenhoudend, zwak wortelhoudend, K-waarde: 5, grijsbruin, Edelmanboor 5 48 gras Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, resten baksteen, K-waarde: 4, grijszwart, Edelmanboor 31 1 humeus, sporen puin, resten plastic, K-waarde: 5, licht grijsbruin, Edelmanboor 1 15 2 25 3 35-59 -79-99 -164-214 Zand, matig grof, zwak siltig, matig humeus, K-waarde: 5, grijszwart, Edelmanboor Veen, mineraalarm, zwak plantenhoudend, K-waarde:,15, zwart, Edelmanboor Veen, mineraalarm, zwak plantenhoudend, K-waarde:,15, donkerbruin, Edelmanboor humeus, K-waarde: 5, grijs, Zuigerboor humeus, grind, K-waarde: 5, beige, Zuigerboor 15 2 25 3 35-12 -252 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, resten grind, K-waarde: 4, lichtgrijs, Zuigerboor humeus, resten grind, K-waarde: 5, lichtgrijs, Zuigerboor 4-289 4-352 Projectcode: 296813 Opdrachtgever: gemeente naarden Datum: 11-1-21

Bijlage 3 Geohydrologische schematisatie

13/991685/AsR In een watervoerend pakket treedt een overwegend horizontale grondwaterstroming op en in een scheidende laag een hoofdzakelijk verticale grondwaterbeweging. Watervoerende pakketten worden beschreven aan de hand van het doorlaatvermogen (kd). Dit is het product van de horizontale doorlatendheid (k h ) en de dikte van het pakket (D). Scheidende of slecht doorlatende lagen worden beschreven door middel van de hydraulische weerstand of c-waarde. Deze weerstand is het quotiënt van de dikte van de scheidende laag (D) en de verticale doorlatendheid (k v ). In tabel 2 is de geohydrologische schematisatie beschreven. Tabel 4 Geohydrologische schematisatie diepte (m t.o.v. NAP) schematisatie samenstelling Hydraulische weerstand (dagen) tot -2 eerste watervoerend pakket (freatisch) 7, à -18, tot -13, geohydrologische basis matig tot zeer fijn zand, lokaal veen, klei en leemlagen onbekend doorlaatvermogen (m 2 /dag) 1-2 Het zandpakket tot NAP -2 m betreft het (freatische) eerste watervoerend pakket. De onderzijde wordt gevormd door de geohydrologsiche basis. Het doorlaatvermogen van het eerste watervoerend pakket wordt op basis van Regis II en de Grondwaterkaart van Nederland geschat op 1-2 m 2 /dag. Van de geohydrologische basis is geen hydraulische weerstand (c-waarden) bekend. Bronnen: Dinoloket, TNO, 21 Regis II, TNO, 21 Grondwaterkaart van Nederland Lelystad /Harderwijk 2 west, 26 oost en 26 west

13/991685/AsR Bijlage 4 Ontwerptekeningen Voormalige Apostolische Kerk

Bijlage 5 Geanonimiseerd enquêtes

Enquête 1 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1996 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Nee Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 5% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? De voormalige Apostolische Kerk heeft jarenlang te kampen gehad met grondwateroverlast. Dit is zelfs de uiteindelijke reden geweest waarom het kerkgenootschap de locatie heeft verlaten en de grond heeft verkocht aan de gemeente. Wij achten het daarom van groot belang dat de oorzaak van die wateroverlast, ongeacht de aanwezigheid van een wel, achterhaald wordt, zodat er maatregelen getroffen kunnen worden om problemen in de toekomst te voorkomen. Dit tevens voor de omliggende woningen.

13/991685/AsR Enquête 2 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1956 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Neen Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 35% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Langs de oostkant van de toerit naar de kelder van de kerk is altijd stromend water zichtbaar geweest. Dit water kwam terecht in een goot die voor de deur van de kelder was gemaakt en waaruit het water continu werd weg gepompt.

13/991685/AsR Enquête 3 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 21 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Nee, geen last gehad. Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 5% tot 6% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Probleem was in de kerk zelf, daar hebben ze altijd moeten pompen. Ik zou daar kijken.

13/991685/AsR Enquête 4 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1956 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Nee Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) nooit In welke periode was dit? nooit Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Op de plaats van de kerk was een wel Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 1% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Nee

13/991685/AsR Enquête 5 Adres: Roell-laan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1987 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Voor 1987 niet bekend, na 1987 niet waargenomen tot nu. Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? Voortuin <35% Achtertuin <5% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij?

13/991685/AsR Enquête 6 Adres: Roell-laan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1952 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Voor en na 2, water in de kelder. Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) Circa 3 maanden In welke periode was dit? voorjaar Heeft u een idee waar dit door ontstaat? grondwaterstand Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 3% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Neen Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Kelder is momenteel droog na een vakkundige reperatie.

13/991685/AsR Enquête 7 Adres: Thorbecklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1994 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Neen Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij?

13/991685/AsR Enquête 8 Adres: Thorbecklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: maart 22 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Nee Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? Voor 35% Achter 75% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Tijdens de bouw bleek dat er een sloot achter het huis heeft gelopen, welke is gedempt. Ik stel u aansprakelijk indien door grondboringen/waterpeilveranderingen iets gebeurt aan de fundamenten van mijn huis.

13/991685/AsR Enquête 9 Adres: Thorbecklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: augustus 22 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Nee Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? Minder dan 35% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Mijn kruipruimte onder mijn huis is nu droog en dat wil ik gaarne zo houden.

13/991685/AsR Enquête 1 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 1999 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Neen Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) In welke periode was dit? Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 15% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? nee Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Zodanig advies dat ook problemen in de toekomst, na de bouw, voorkomen worden.

13/991685/AsR Enquête 11 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 23 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Vocht in de kelderkast sinds de afwateringspomp van de Apost. Kerk gestopt is. Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) Sinds die tijd In welke periode was dit? altijd Heeft u een idee waar dit door ontstaat? Zie boven Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 35% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? neen Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? Ik heb begrepen, dat een ondergrondse wel zijn weg zoekt om het water kwijt te kunnen en dat die wel dan zoekt naar het laagste punt, zijnde richting Naardermeer. Aangezien mijn perceel zich in de richting bevindt, is het heel goed moegelijk dat het water, sinds het stoppen van de pomp, zich een weg heeft gebaand pal naast mijn woning en dat daardoor mijn kelderkast veel vochtiger is geworden. Meestal eens per maand verwijder ik 2 bakken vochtvreter-water. Dat ik hier niet blij mee ben laat zich raden en ik ben dan ook vreselijk bang dat als er op die plek gebouwd gaat worden, deze vochtigheid nog sterker zal worden. Gaarne Uw oordeel.

13/991685/AsR Enquête 12 Adres: Heemskerklaan Woonachtig op bovenstaande adres sinds: 23 Heeft u in het verleden wel eens water op uw perceel geconstateerd? (bijvoorbeeld plassen water in de tuin, water in de kelder, of water in de kruipruimte) Was dit voor of na 2? Neen Hoe lang stond dit water op uw perceel? (bijvoorbeeld enkele uren, of een dag?) n.v.t In welke periode was dit? n.v.t Heeft u een idee waar dit door ontstaat? n.v.t Hoeveel procent van de tuin bestraat uit verhard oppervlak? 35% Heeft u drainage in uw tuin aangelegd? n.v.t Heeft u ideeën, oplossingen, oorzaken of andere op- of aanmerkingen die meegenomen dienen te worden in het grondwateronderzoek van Grontmij? n.v.t