Uitwerking pompproef Deurningerstraat

Transcriptie

1 Uitwerking pompproef Deurningerstraat 15 maart 2018

2 Verantwoording Titel Uitwerking pompproef Deurningerstraat Opdrachtgever Gemeente Enschede Projectleider Maik Voppen Auteur(s) Rob Ligtenberg en Willem Capel Projectnummer Aantal pagina s 33 Datum 15 maart 2018 Handtekening Ontbreekt in verband met digitale verwerking. Dit rapport is aantoonbaar vrijgegeven. Colofon Tauw bv Handelskade 37 Postbus AC Deventer T E info.deventer@tauw.nl Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruikt voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: NEN-EN-ISO 9001 VCA**-certificering voor veilig werken bij meet- en inspectieactiviteiten en bodemsaneringen, ook in risicogebieden railinfra NEN-EN-ISO/IEC accreditatie (L429) voor de meet- en bemonsteringsactiviteiten zoals aangegeven op de lijst van verrichtingen bij deze accreditatie Er zijn analyses uitgevoerd door het NEN-EN-ISO/IEC geaccrediteerde milieulaboratorium van AL-West KOMO-procescertificaat voor asbestonderzoek BRL 5052 (nr ) 2/33

3 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding Pompproef meetnet Monitoringsmeetnet Grondwaterstandsmetingen Onttrekkingshoeveelheden pompproef Neerslag gedurende de pompproef periode Principe-uitwerking tijdreeksanalyse (Pb108) Resultaten tijdreeksanalyse Visuele beoordeling van de pompproef Effect van neerslag en verdamping Effect van de pompproef Conclusies Bijlage 1 Peilbuislocaties meetnet pompproef Bijlage 2 Boorprofielen peilbuizen Bijlage 3 Grafiek meetreeksen pompproef Bijlage 4 Resultaten tijdreeksanalyses Bijlage 5 Verlagingspatroon freatisch pakket en watervoerend pakket /33

4 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In de systeemanalyse voor Enschede Noord is geconstateerd dat de grondwaterstanden vanaf de jaren 90 langzaam zijn toegenomen als gevolg van het vertrekken van een groot aantal industriële onttrekkingen uit het gebied. Het terugbrengen van deze onttrekkingen is dan ook een veel genoemde oplossingsrichting. Om te toetsen hoe effectief deze oplossingsrichting is, is een pompproef uitgevoerd met behulp van een tweetal oude, niet meer in gebruik zijnde, winputten van een industriële onttrekker aan de Deurningerstraat. De onttrekkingsfilters bevinden zich op circa 15 m-mv diepte in het watervoerende pakket, onder de minder doorlatende leemlaag. 1.2 Pompproef meetnet Monitoringsmeetnet Ten behoeve van de pompproef aan de Deurningerstraat zijn een aantal peilbuizen geplaatst om de grondwaterstand te monitoren. Het betreffen peilbuizen met freatische filters (circa 3 m-mv) en peilbuizen met filters in het watervoerend pakket (circa 15 m-mv). De locaties van de peilbuizen zijn weergegeven in figuur 1.1 en bijlage 1. De boorprofielen van de peilbuizen zijn opgenomen in bijlage 2. Figuur 1.1 Peilbuizen ten behoeve van meten effecten pompproeg (blauw = freatisch; rood = watervoerend pakket) 4/33

5 1.2.2 Grondwaterstandsmetingen Voorafgaand, gedurende en na afloop van de pompproef zijn de grondwaterstanden en stijghoogten gemonitord middels automatische dataloggers. Gedurende de meetperiode (1 september 2016 t/m 1 november 2017) zijn regelmatig (circa vier keer) handmatige controles van de gemeten grondwaterstanden uitgevoerd. In figuur 1.2 is een grafiek opgenomen met de meetreeksen van één locatie nabij de onttrekking (PB103, nabij de kerktoren). De gestippelde lijn laat het verloop van de (ondiepe) freatische grondwaterstand zien. De doorgetrokken lijn laat de stijghoogte in het watervoerend pakket, waarin ook daadwerkelijk het grondwater onttrokken wordt, zien. Een grafiek met de meetreeksen van alle peilbuizen uit het meetnet is opgenomen in bijlage 3. Figuur 1.2 Meetreeksen van alle peilbuizen in het freatische (stippellijn) en watervoerend pakket (doorgetrokken lijn) 1.3 Onttrekkingshoeveelheden pompproef In de grafiek in figuur 1.3 zijn de onttrokken hoeveelheden grondwater per bron gepresenteerd. In totaal is gedurende één jaar tijd ruim m 3 grondwater onttrokken. Dit is een gemiddelde hoeveelheid van circa 15 m 3 per uur (inclusief de perioden waarin tijdelijk niet is onttrokken). 5/33

6 Figuur 1.3 Overzicht onttrokken hoeveelheden grondwater per bron In tabel 1.1 is het pompregime weergegeven, waarbij de in- en uitschakelmomenten zijn vermeld. Tabel 1.1 Pompregime pompproef Datum Status / Pomp 1 AAN / Pomp 2 AAN Pompen UIT (stroomstoring) Pompen AAN Pompen UIT (korte stopproef) Pompen AAN Pompen UIT (stopproef) 1.4 Neerslag gedurende de pompproef periode In de periode waarin de pompen aan stonden is tevens onderzoek gedaan naar de hoeveelheid neerslag. In de periode 26 september 2016 t/m 8 september 2017 is circa 680 mm neerslag gevallen. In figuur 1.4 is de gemiddelde neerslag per maand van KNMI meetstation Twenthe vanaf 2000 opgenomen (blauwe kolommen). Daarnaast is de actuele maandhoeveelheid neerslag (zwarte stippen) weergegeven. De rode balk geeft de periode van de pompproef weer. 6/33

7 Figuur 1.4 Overzicht neerslaghoeveelheden in mm per maand (KNMI weerstation Twenthe) De maanden voorafgaand aan de pompproef (juli, augustus en september 2016) zijn erg droog geweest, waardoor bij de opstart van de pompproef de grondwaterstanden al dalende waren. Tijdens de pompproef waren de maanden december, april en mei erg droog, terwijl de maanden maart en juli bovengemiddeld nat (>20 % natter dan normaal) genoemd kunnen worden. Na afloop van de pompproef (vanaf sep 2017) was er sprake van een bovengemiddeld natte periode, hetgeen de grondwaterstanden weer fors heeft doen stijgen. De pompproef is overall gezien in een relatief droge periode uitgevoerd. Omdat het eerste halfjaar van de pompproef relatief droog was, is destijds besloten om de pompproef met een halfjaar te verlengen. Voor de beoordeling van het effect van de onttrekking is het niet van belang wat de klimatologische situatie is geweest. 1.5 Principe-uitwerking tijdreeksanalyse (Pb108) Met behulp van het programma Menyanthes zijn tijdreeksanalyses uitgevoerd voor de peilbuizen van het pompproef meetnet in Enschede Noord. Door de reeksen statistisch te ontleden in verschillende verklarende factoren, waaronder neerslag, verdamping en de onttrekkingsputten, is inzichtelijk gemaakt hoeveel effect een verklarende factor heeft op het gemeten verloop van de grondwaterstand. In figuur 1.5 is een uitwerking gepresenteerd van een peilbuis in het watervoerende pakket. In het bovenste kader is de meetreeks van de peilbuis weergegeven middels rode stippen (feitelijke metingen in m NAP). In deze periode waarin de pompproef is uitgevoerd, is onder meer het gedrag geregistreerd van neerslag en verdamping (KNMI-weerstation Twenthe) en de activiteit van de verschillende grondwateronttrekkingen (bron 1 en 2 aan de Deurningerstraat en de bronnen aan de Kottendijk t.b.v. de grondwatersanering). Al deze factoren zijn weergegeven in de vijf onderste kaders van figuur 1.5. In elk kader is op de y-as gepresenteerd welke stijging (neerslag) of daling (verdamping of onttrekking) van de grondwaterstand er voor elke factor statistisch berekend is. Het programma Menyanthes bepaald iteratief hoe deze vijf verklarende factoren het beste passen op de feitelijke meetreeks. 7/33

8 Figuur 1.5 Voorbeeld resultaat tijdreeksanalyse peilbuis PB108 De verklarende factoren leveren tezamen een zogenoemd Explained Variance Percentage (EVP). Hoe hoger dit percentage is, des te beter kunnen de factoren de meetreeks verklaren. Bij een laag percentage laat de meetreeks een patroon zien welke niet volledig door de factoren te verklaren zijn. Dat betekent dat er nog andere (onbekende) factoren kunnen zijn die invloed hebben op de meetreeks. Er is altijd enige mate van ruis, omdat het een (statistische) interpretatie van de werkelijkheid betreft. 8/33

9 2 Resultaten tijdreeksanalyse Op basis van de meetreeksen van alle peilbuizen is met behulp van een tijdreeksanalyse het effect van de grondwateronttrekkingen bepaald. De bevindingen zijn opgenomen in tabel 2.1. Wanneer op één locatie zowel een freatische peilbuis als een peilbuis in het watervoerend pakket aanwezig is, dan zijn beide filters op één regel in de tabel opgenomen. Hierdoor is snel inzichtelijk in hoeverre de onttrekking effect heeft op de grondwaterstand in de afzonderlijke pakketten. Tabel 2.1 Statistisch berekende verlaging (freatisch pakket watervoerend pakket) Peilbuis (freatisch pakket) Verlaging* Peilbuis (watervoerend pakket) Verlaging* 1 0,05 m 101 0,10 m 102 0,55 m ,30 m 103A 0,75 m 103B 1,65 m 104A 0,80 m 104B 1,95 m 105A 0,85 m 105B 2,35 m 106A 0,90 m 106B 1,80 m 107A 0,70 m 107B x 572A 0,90 m 108 1,35 m 109A 0,85 m 109B 0,90 m 4 0,10 m Lyceumlaan * Verlaging afgerond op 0,05 m 0,00 m 110 0,60 m x ,50 m Op bijna alle peilbuizen kon een statische betrouwbare fit worden afgeleid, behalve bij peilbuis 107B. Bij aanvang van de pompproef was hier sprake van een forse verlaging van de stijghoogte. Waar de andere peilbuizen in het watervoerend pakket ongeveer constant blijven en een gelijk patroon laten zien tijdens de pompproef, stijgt gedurende dezelfde periode de grondwaterstand bij 107B met ruim één meter (zie ook de stijgende blauwe lijn in bijlage 3) bij een gelijkblijvende onttrekkingshoeveelheid (circa 8 m 3 /uur). Deze stijging duidt hoogstwaarschijnlijk op het ontwikkelen van de bron, waarbij de toestroming van grondwater naar de bron langzaam verbeterd en waardoor de verlaging afneemt. Uit de tijdreeksanalyse volgt een slechte fit op zowel neerslag, verdamping als het pompregime, zodat statistisch gezien geen betrouwbare uitspraken over de verlaging gedaan kunnen worden. Bij het visueel beoordelen van de grafiek, is het aannemelijk dat aan het eind van de pompproef periode een stabiele situatie wordt bereikt. Op dat moment is er sprake van een verlaging van circa 1,5 m Van peilbuis is geen betrouwbare analyse uit te voeren, omdat de meetreeks relatief kort is en fluctuaties laat zien die niet te verklaren zijn met de verklarende factoren 9/33

10 Op locatie 102/10052 is het opmerkelijk dat de freatische grondwaterstand een grotere verlaging laat zien dan de stijghoogte in het watervoerend pakket. Dit effect wordt veroorzaakt door het feit dat de stijghoogte in het watervoerend pakket vrijwel niet reageert op de verlaging die de onttrekking op relatief korte afstand veroorzaakt. De oorzaak hiervan kan mogelijk liggen in de aanwezigheid van een scheidende grondlaag Op locatie 109 is het opmerkelijk dat de freatische verlaging vrijwel gelijk is aan de verlaging van de stijghoogte in het watervoerend pakket. Uit de meetreeks volgt duidelijk dat de freatische grondwaterstand langzamer reageert op een plotselinge verlaging in het watervoerend pakket. De verlaging die in het watervoerend pakket gerealiseerd wordt, werkt binnen circa twee maanden vrijwel volledig door naar het freatisch pakket, hetgeen op andere locaties niet het geval is In bijlage 4 zijn de resultaten van alle uitgevoerde tijdreeksanalyses opgenomen, inclusief een vermelding van de EVP (verklarende variantie in procenten). Op basis van deze tijdreeksen valt te concluderen dat het eindeffect van de onttrekking in het watervoerend pakket (binnen het invloedsgebied) binnen enkele dagen al is bereikt. Ook na het stopzetten van de onttrekking is de grondwaterstand binnen enkele dagen weer terug op het oorspronkelijke niveau. Voor de grondwaterstanden in het freatisch pakket valt duidelijk op dat deze vertraagd reageren op de onttrekking. Deze vertraging wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van een leemlaag op circa 6 à 8 m-mv. De weerstand van deze leemlaag bepaald hoe snel het freatisch grondwater reageert op een verandering van de stijghoogte in het watervoerend pakket (en andersom). Uit de meetreeksen volgt dat het eindeffect van de onttrekking in het freatische pakket na circa twee maanden is opgetreden. De grootste verandering treedt vrijwel direct op, waarna de snelheid van de verandering afneemt omdat ook het waterdrukverschil tussen beide pakketten kleiner wordt. Na het stopzetten van de onttrekking duurt het wederom circa twee maanden voordat de freatische grondwaterstand zich (binnen het invloedgebied) weer helemaal heeft hersteld. Op basis van de statistisch bepaalde verlagingen over de gehele pompproef periode (tabel 2.1) is een ruimtelijk verlagingspatroon bepaald voor het freatische en watervoerend pakket (bijlage 5). Waar mogelijk is een feitelijke verlaging opgegeven (ononderbroken lijn). Op de overige plekken is middels extrapolatie een indicatieve verlagingscontour bepaald (gestippelde lijn). 10/33

11 3 Visuele beoordeling van de pompproef Het effect van de pompproef is niet alleen statistisch goed te onderbouwen, maar ook visueel inzichtelijk te maken door verschillende meetreeksen in grafieken met elkaar te vergelijken. 3.1 Effect van neerslag en verdamping Allereerst is in figuur 3.1 het verloop van drie peilbuizen verspreid over Enschede Noord weergegeven (PB1 aan de Minister De Visserstraat, PB9 aan de Lobbenslaghorst en PB11 aan de Händellaan). De lijnen geven de diepte van de grondwaterstand ten opzichte van het maaiveldniveau weer. Alle peilbuizen bevinden zich buiten het invloedsgebied van de pompproef. Dat wil zeggen dat de grondwaterstand op al deze locaties enkel wordt beïnvloedt door neerslag en verdamping en niet door een grondwateronttrekking. In de grafiek is duidelijk te zien dat de grondwaterstand op alle locaties reageert op neerslag (#1). Wanneer het regent (blauwe lijn met piekjes) stijgt vrijwel direct of vlak daarna de grondwaterstand (rode, gele en groene lijn). Daarentegen, wanneer het een tijd lang niet of weinig regent, daalt de grondwaterstand (#2). Ook hier is duidelijk te zien dat het dalen van de grondwaterstand overal gelijktijdig plaatsvindt. De snelheid waarmee de grondwaterstand daalt is van meerdere factoren afhankelijk, waaronder de stedelijke inrichting van de omgeving (veel groen of juist veel verhard oppervlak) en de doorlatendheid van de bodem. De grondwaterstanden laten in de periode april t/m december 2017 een vrijwel identiek verloop zien. #1 #1 #2 #2 #1 Figuur 3.1 Grondwaterstanden t.o.v. maaiveldniveau op verschillende locaties in Enschede Noord 3.2 Effect van de pompproef In de omgeving van de grondwateronttrekking aan de Deurningerstraat zijn peilbuizen geplaatst om het effect van de pompproef te monitoren. Zo bevindt peilbuis PB102 (kruising Minister Idenburgstraat / Deurningerstraat) zich op circa 60 m afstand van de onttrekking en peilbuis PB1 (Minister De Visserstraat) op circa 160 m afstand van de onttrekking. 11/33

12 #3 #5 #6 #4 Figuur 3.2 Grondwaterstanden t.o.v. maaiveldniveau in de omgeving van de pompproef In figuur 3.2 zijn de meetreeksen van deze twee peilbuizen weergegeven. Omdat het meetinstrument in PB1 een tijdje defect is geweest, ontbreekt een deel van deze data (rode lijn). Het meetinstrument in PB102 is begin september 2016 geïnstalleerd, zodat er geen data beschikbaar is van de voorafgaande periode. Aanvullend zijn in figuur 3.2 ook de momenten zichtbaar waarop de pompen aan en uit zijn gezet. Dit is weergegeven middels de groene (=AAN) en rode (=UIT) verticaal gestippelde lijnen. Op het moment dat de pompen zijn aangezet (#3) is het relatief droog en daalt de grondwaterstand van zowel PB1 als PB102. Medio oktober 2017 is regent het regelmatig en met forse hoeveelheden. De invloed van neerslag is in beide peilbuizen zichtbaar, echter wordt dit effect in PB102 vrijwel teniet gedaan door het effect van de pompproef. De grondwaterstand blijft hier immers dalen, terwijl de grondwaterstand bij PB1 gelijk blijft of zelfs stijgt. Wanneer de pompen niet aan zouden staan, zou de groene lijn van PB102 namelijk vrijwel op de rode lijn van PB1 liggen - zoals ook het geval is voordat de pompen zijn aangezet. Wanneer de pompen al enkele maanden aan staan (#4), valt op dat gedurende een periode met weinig neerslag (april t/m juni 2017) de grondwaterstand parallel aan elkaar daalt. Begin april is het verschil tussen beide lijnen identiek aan het verschil in juli. Nadat de pompen in september 2017 zijn uitgezet duurt het circa twee maanden voordat het effect van de onttrekking weer teniet is gedaan. In november zijn de grondwaterstanden op beide locaties weer vrijwel gelijk aan elkaar. Het verschil in de grondwaterstanden dat gedurende de pompproef tussen beide locaties is opgetreden (circa 45 cm) is precies het effect van de onttrekking. Het visuele verschil is vrijwel gelijk aan het verschil dat statistisch is bepaald door middel van de tijdreeksanalyse (tabel 2.1). 12/33

13 Op het moment dat de pompen eind augustus tijdelijk zijn uitgezet (#5), treedt een interessant verschijnsel op die het effect van de pompproef overduidelijk laat zien. Op het moment dat de pompen zijn uitgezet is duidelijk een dalende lijn zichtbaar bij PB1, terwijl PB102 een stijgende lijn laat zien. De stijgende lijn van PB102 is overduidelijk het gevolg van het stopzetten van de pompen, juist omdat het in die periode vrijwel droog is. Bij PB1 daalt de grondwaterstand juist, hetgeen veroorzaakt wordt door de droge periode. Het effect van het stopzetten van de pompen (er wordt dan een stijgende lijn verwacht) is hier geheel niet zichtbaar, hetgeen de conclusie versterkt dat de pompen geen invloed hebben ter plaatse van PB1. Eenzelfde effect als bij #5 is ook zichtbaar nadat in september 2017 de pompen wederom zijn uitgezet (#6). In de tweede helft van september is er sprake van een relatief droge periode. Dit is duidelijk te zien in PB1, waarbij de grondwaterstand vrijwel gelijk blijft en zelfs iets daalt. PB102 laat echter een continu stijgende grondwaterstand zien hier is het effect zichtbaar van een zich herstellende grondwaterstand als gevolg van het stopzetten van de pompen. Begin november, circa twee maanden na het stopzetten van de pompen, is het effect van de onttrekking weer vrijwel tenietgedaan en zijn de grondwaterstanden op beide locaties weer nagenoeg gelijk. Eenzelfde analyse is uit te voeren voor alle peilbuizen in het invloedsgebied van de pompproef. 13/33

14 4 Conclusies Uit de pompproef blijkt dat het onttrekken van grondwater uit het watervoerend pakket een effect heeft op de freatische grondwaterstanden. De verlagingen die in het freatische pakket bereikt worden, zijn statistisch onderzocht en gekwantificeerd. Op basis van deze verlagingen is een isohypsenpatroon samengesteld voor het freatisch grondwater en de stijghoogte in het watervoerend pakket. Het effect van de onttrekking op het freatische grondwater blijkt beperkt van omvang te zijn als gevolg van de aanwezigheid van de dikke leemlaag in de ondergrond. Daarnaast blijkt uit de pompproef dat de invloedstraal van de onttrekking asymmetrisch is, vermoedelijk wordt dit veroorzaakt door het feit dat er scheefgestelde slecht doorlatende lagen in de bodem voorkomen. Deze lagen zijn ontstaan als afzettingen in de oevers van oude geulsystemen. Bij de pompproef aan de Deurningerstraat blijkt uit de monitoring van de grondwaterstanden dat de onttrekking een duidelijk effect heeft op de grondwaterstanden ten oosten en zuiden hiervan. In noordwestelijke richting (richting de Minister De Visserstraat) dempt het effect van onttrekking al snel uit. Door grafieken van verschillende peilbuizen met elkaar te vergelijken is het effect van de pompproef ook goed visueel inzichtelijk te maken. De meeste peilbuizen in Enschede Noord laten een vrijwel vergelijkbaar verloop zien. Hoe dichter de peilbuizen bij de onttrekkingsputten staan, hoe groter de fluctuatie van de grondwaterstand/stijghoogte is tijdens de periode van de pompproef. Visueel is ook duidelijk zichtbaar dat de onttrekking in het watervoerend pakket vrijwel direct effect heeft op de stijghoogte in het watervoerend pakket. Ook wanneer de pompen worden uitgezet, herstelt de stijghoogte zich binnen enkele dagen. In het freatische pakket duurt het circa twee maanden voordat het eindeffect van de onttrekking is bereikt. Het herstellen van de freatische grondwaterstand na het stopzetten van de onttrekking duurt ook circa twee maanden. Deze vertraging wordt veroorzaakt door de weerstand van de leemlaag die aanwezig is tussen het freatische pakket en het watervoerend pakket. Tot slot wordt opgemerkt dat de periode waarin de pompproef is uitgevoerd een relatief droge periode was. De periode voorafgaand aan de pompproef was ook relatief droog. Hierdoor kan door de bewoners ervaren zijn dat de pompproef het gewenste effect had (het creëren van een lage grondwaterstand), maar dat dit hoofdzakelijk het gevolg was van beperkte hoeveelheid neerslag. De klimatologische omstandigheden zijn vrijwel niet van invloed op de beoordeling van de effecten van de pompproef. 14/33

15 Bijlage 1 Peilbuislocaties meetnet pompproef 15/33

16 16/33

17 Bijlage 2 Boorprofielen peilbuizen 17/33

18 Pagina 1 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 102 Boring: 108 Datum: X: ,95 Y: ,29 Maaiveldhoogte NAP 37,363 Grondwaterstand cm-mv: 95 GHG: 50 Datum: X: ,05 Y: ,24 Maaiveldhoogte NAP 38,06 Grondwaterstand cm-mv: 125 GHG: tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, licht grijsbruin, Edelmanboor, verwerkt Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, donker grijsbruin, Edelmanboor, verwerkt Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, licht geelbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, licht geelgrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, licht geelgrijs, Zuigerboor tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak roesthoudend, gebiedseigen, licht grijsbruin, Edelmanboor, verwerkt Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, resten wortels, gebiedseigen, neutraalbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak steenhoudend, gebiedseigen, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, lichtgrijs, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geelbeige, Zuigerboor Zand, zeer fijn, matig siltig, licht grijsbruin, Zuigerboor Zand, zeer fijn, matig siltig, licht grijsbruin, Leem, vast, sterk zandig, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, licht beigegrijs, Leem, sterk zandig, donkergrijs, Zand, uiterst grof, zwak siltig, zwak grindig, donkergrijs, Sonic Drill Leem, sterk zandig, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, lichtgrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, donkergrijs, Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

19 Pagina 2 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 101 Boring: 103a Datum: Datum: X: ,20 Y: ,04 Grondwaterstand cm-mv: 150 X: ,04 Y: ,80 Grondwaterstand cm-mv: 140 Maaiveldhoogte NAP 36, tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Voorgraven Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zuigerboor tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Voorgraven Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, grijsbruin, Zuigerboor Zand, zeer fijn, sterk siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, grijsbruin, Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, 3150 Zand, uiterst fijn, sterk siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, 2950 Zand, uiterst fijn, vast, sterk siltig, laagjes leem, gebiedseigen, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Leem, vast, sterk zandig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

20 Pagina 3 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 103b Boring: 105a Datum: Datum: X: ,27 Grondwaterstand cm-mv: 140 X: ,60 Grondwaterstand cm-mv: 130 Y: ,20 Y: ,06 Maaiveldhoogte NAP 37, tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Voorgraven Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Edelmanboor puin Volledig puin, antropogeen, Voorgraven, puin verharding Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, licht beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, grijsbruin, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes grind, gebiedseigen, geen olie-water reactie, grijsgeel, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, uiterst fijn, sterk siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Sonic Drill Zand, uiterst fijn, sterk siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, neutraalbruin, Zand, matig fijn, vast, zwak siltig, geen olie-water reactie, neutraalbruin, -800 Leem, vast, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, neutraalgrijs, Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

21 Pagina 4 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 105b Boring: 106a Datum: Datum: X: ,31 Grondwaterstand cm-mv: 130 X: ,09 Grondwaterstand cm-mv: 130 Y: ,00 Y: ,09 Maaiveldhoogte NAP 37,542 Maaiveldhoogte NAP 37, puin Volledig puin, antropogeen, Voorgraven, puin verharding Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, licht beigebruin, Edelmanboor tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes grind, gebiedseigen, geen olie-water reactie, grijsgeel, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, geelbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, geelbruin, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, bruin, Zand, zeer fijn, sterk siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Zand, zeer fijn, sterk siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Leem, vast, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Sonic Drill Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

22 Pagina 5 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 106b Boring: 104a Datum: X: ,86 Y: ,14 Maaiveldhoogte NAP 37,843 Grondwaterstand cm-mv: 130 Datum: X: ,27 Y: ,26 Maaiveldhoogte NAP 37,698 Grondwaterstand cm-mv: 90 GHG: 50 GLG: tegel 04 tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, geelbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, geelbruin, Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, grijsbeige, Voorgraven, vulzand Zand, zeer fijn, zwak siltig, matig humeus, zwak roesthoudend, gebiedseigen, geen olie-water reactie, bruingrijs, Voorgraven Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, licht beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, gebiedseigen, geen olie-water reactie, grijsgeel, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes grind, gebiedseigen, geen olie-water reactie, grijsgeel, Zuigerboor, fijne grindlaagjes Zand, matig grof, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, bruin, Zand, uiterst fijn, uiterst humeus, geen olie-water reactie, donkerbruin, Zand, uiterst fijn, sterk siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, donker bruingrijs, Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, neutraalbruin, Leem, vast, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, uiterst fijn, sterk siltig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Leem, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, lichtgrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, neutraalgrijs, Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

23 Pagina 6 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 104b Datum: X: ,53 Y: ,83 Maaiveldhoogte NAP 37,69 Grondwaterstand cm-mv: 90 GHG: 50 GLG: 220 Boring: Datum: X: ,41 Y: ,09 Maaiveldhoogte NAP 37, tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, grijsbeige, Voorgraven, vulzand Zand, zeer fijn, zwak siltig, matig humeus, zwak roesthoudend, gebiedseigen, geen olie-water reactie, bruingrijs, Voorgraven Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen olie-water reactie, licht beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, gebiedseigen, geen olie-water reactie, grijsgeel, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes grind, gebiedseigen, geen olie-water reactie, grijsgeel, Zuigerboor, fijne grindlaagjes Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, grijsgeel, Sonic Drill Zand, matig fijn, matig siltig, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, zeer fijn, matig siltig, matig humeus, geen olie-water reactie, grijsbruin, Zand, matig fijn, matig siltig, zwak grindig, laagjes leem, gebiedseigen, geen olie-water reactie, licht groengrijs, Leem, vast, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Grind, matig grof, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Leem, matig vast, sterk zandig, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Sonic Drill Zand, uiterst grof, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Sonic Drill Zand, zeer grof, zwak siltig, geen olie-water reactie, donkergrijs, 1510 Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

24 Pagina 7 / 7 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 572A Datum: X: ,65 Y: ,61 Maaiveldhoogte NAP 38,092 0 Projectcode: Dinand Rouwenhorst getekend volgens NEN 5104

25 Pagina 1 / 1 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 107A Datum: X: ,51 Y: ,02 Maaiveldhoogte NAP 37,739 Grondwaterstand cm-mv: klinker Zand, matig fijn, zwak siltig, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, resten plastic, resten puin, donkergrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, donkerbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, beigegrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, resten roest, lichtbruin, Edelmanboor Projectcode: Johnny ten Klooster getekend volgens NEN 5104

26 Pagina 1 / 1 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 107B Datum: X: ,66 Y: ,12 Maaiveldhoogte NAP 37,739 Grondwaterstand cm-mv: klinker Zand, matig fijn, zwak siltig, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, resten plastic, resten puin, donkergrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, donkerbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, beigebruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, beigegrijs, Zand, matig fijn, matig siltig, resten roest, sporen grind, lichtbruin, Zand, matig fijn, matig siltig, sporen grind, beigegrijs, Zand, zeer fijn, sterk siltig, matig humeus, donkerbruin, Zand, matig grof, zwak siltig, beigebruin, Zand, matig fijn, matig siltig, grijsgroen, Zand, matig grof, zwak siltig, beigebruin, Leem, sterk zandig, sporen grind, donkergrijs, Zand, matig fijn, matig siltig, grijsgroen, Leem, sterk zandig, sporen grind, donkergrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, grijsgroen, Zand, matig grof, zwak siltig, beigegrijs, Zand, zeer grof, zwak siltig, donkergrijs, Projectcode: Gerald Swartjes getekend volgens NEN 5104

27 Pagina 1 / 2 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 109A1 Boring: 109A2 Datum: X: ,59 Y: ,97 Grondwaterstand cm-mv: 180 Datum: X: ,03 Y: ,68 Grondwaterstand cm-mv: 180 Maaiveldhoogte NAP 37,805 Maaiveldhoogte NAP 37, tegel 0 5 tegel Zand, matig fijn, matig siltig, resten baksteen, geen olie-water reactie, lichtbruin, Graven Zand, matig siltig, zwak humeus, resten baksteen, resten houtskool, geen olie-water reactie, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, resten baksteen, geen olie-water reactie, lichtbruin, Graven Zand, matig siltig, zwak humeus, resten baksteen, resten houtskool, geen olie-water reactie, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, licht beigegrijs, Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, licht beigegrijs, Hans Hemeltjen Hans Hemeltjen Projectcode: getekend volgens NEN 5104

28 Pagina 2 / 2 Poelsema Veldwerk Bureau Boring: 109B Boring: 110 Datum: X: ,10 Y: ,28 Grondwaterstand cm-mv: 180 Datum: X: ,70 Y: ,16 Grondwaterstand cm-mv: 180 Maaiveldhoogte NAP 37,795 Maaiveldhoogte NAP 38, tegel Zand, matig fijn, matig siltig, resten baksteen, geen olie-water reactie, lichtbruin, Graven Zand, matig siltig, zwak humeus, resten baksteen, resten houtskool, geen olie-water reactie, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, licht beigegrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, licht beigegrijs, Leem, matig vast, sterk zandig, zwak humeus, geen olie-water reactie, donker grijsbruin, Sonic Drill Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, lenzen leem, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Zand, matig fijn, zwak siltig, matig grindig, geen olie-water reactie, licht beigegrijs, Zand, zeer fijn, matig siltig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht roestgrijs, Leem, vast, sterk zandig, sporen grind, geen olie-water reactie, donkergrijs, Leem, zeer vast, sterk zandig, zwak grindhoudend, geen olie-water reactie, donkergrijs, tegel Zand, matig fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, licht geelbruin, Graven Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, resten baksteen, geen olie-water reactie, donkerbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, matig siltig, sporen roest, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak grindig, lenzen leem, zwak roesthoudend, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Zand, zeer fijn, matig siltig, geen olie-water reactie, licht grijsbruin, Leem, vast, sterk zandig, zwak steenhoudend, geen olie-water reactie, donkergrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, zwak grindig, zwak steenhoudend, geen olie-water reactie, neutraalgrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, matig grindig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Zand, matig grof, zwak siltig, zwak grindig, geen olie-water reactie, lichtgrijs, Hans Hemeltjen Hans Hemeltjen Projectcode: getekend volgens NEN 5104

29 Bijlage 3 Grafiek meetreeksen pompproef 18/33

30 19/33

31 Bijlage 4 Resultaten tijdreeksanalyses 20/33

32 PB1 (freatisch): EVP 95 % PB101 (WVP): EVP 90 % 21/33

33 PB102 (freatisch): EVP 96 % (WVP): EVP 94 % 22/33

34 PB103A (freatisch): EVP 98 % PB103B (WVP): EVP 98 % 23/33

35 PB104A (freatisch): EVP 98 % PB104B (WVP): EVP 98 % 24/33

36 PB105A (freatisch): EVP 98 % PB105B (WVP): EVP 98 % 25/33

37 PB106A (freatisch): EVP 98 % PB106B (WVP): EVP 96 % 26/33

38 PB107A (freatisch): EVP 92 % PB107B (WVP): EVP 83 % (niet betrouwbaar) 27/33

39 572A (freatisch): EVP 98 % PB108 (WVP): EVP 97 % 28/33

40 PB109A (freatisch): EVP 99 % PB109B (WVP): EVP 98 % 29/33

41 PB110 (WVP): EVP 97 % (WVP): EVP 78 % (niet betrouwbaar) 30/33

42 30008 (WVP): EVP 91 % Lyceumlaan (freatisch): EVP 77 % 31/33

43 PB4 (freatisch): EVP 94 % 32/33

44 Bijlage 5 Verlagingspatroon freatisch pakket en watervoerend pakket 33/33

45 Effecten pompproef (verlagingscontouren freatisch pakket) 5A Ondiep effect (m; gemeten) Ondiep effect (m; extrapolatie) Onttrekkingsputten : m _10001D.MXD

46 Effecten pompproef (verlagingscontouren watervoerend pakket) 5B Diep (m; gemeten) Diep (m; extrapolatie) Onttrekkingsputten m 1: _10001D.MXD