De huidige structuur in het Hoger Onderwijs De hervormde opleiding Bachelor Verpleegkunde 28-10-2010 Helly Symens 1 Bologna verklaring Met de Bologna-verklaring van juni 1999, ondertekend door 31 ministers verantwoordelijk voor hoger onderwijs, beoogde men een Europese hoger onderwijsruimte te creëren waarbinnen Europese burgers op een flexibele wijze levenslang zouden kunnen leren. 2 Structuurdecreet 4 april 2003 Europese overeenkomst over de diploma s in het hoger onderwijs (Bologna akkoorden) 3 cycli 1 ste cyclus: Professionele of academische bachelor 2 e cyclus: Master 3 e cyclus: Doctoraat 3
Hoger onderwijs: Bachelor opleiding 1ste cyclus: professioneel of academisch 180 studiepunten of credits Professionele bachelor: Meteen inzetbaar in het werkveld. Hogeschool: bv. Verpleegkunde, Vroedkunde, Sociaal assistent, Bedrijfsmanagement, Toegepaste informatica... Academische bachelor: Verder studeren. Universiteit: bv. geneeskunde Bachelor na bachelor/ BaNaBa ( Hogeschool) (Min. 60 studiepunten). Vb. Spoed - Intensieve 4 Hoger onderwijs Postgraduaat Verbredende of verdiepende opleiding. Min. 20 SP Vb. Oncologische zorg Post Hogeschool Opleiding om je specifieke kennis verder uit te diepen of om kennis te maken met een ander vakgebied. Vb. Oka/ VPK pijnspecialist/ Referentie VPK Wondzorg/ Diabetes... 5 Flexibiliseringsdecreet Het flexibiliseringsdecreet van 30 april 2004 bepaalt dat vanaf 2005-2006 alle instellingen voor hoger onderwijs hun opleidingen moeten flexibiliseren Momenteel slaagt een student per opleidingsonderdeel en niet meer per studiejaar. Een student verwerft een diploma via een accumulatie van creditbewijzen. 6
ECTS Wat betekent dit in het kader van flexibilisering? De eenheid van opleiding is niet langer het academiejaar maar het opleidingsonderdeel ( OOD). Wanneer een student een opleidingsonderdeel met goed gevolg ( 10 op 20) doorloopt verwerft zij/hij een aantal credits ( = aantal studiepunten SP). Binnen Europa staat een credit ( een SP) gelijk aan 26 à 30 uren studieactiviteit ( college volgen, opdrachten uitvoeren, leerstof verwerven, examen voorbereiden,.) Om een diploma van Bachelor te verwerven moet een student 180 credits behalen of m.a.w. tussen de 4680 en 5400 uren aan studieactiviteit besteden. Doordat binnen Europa dezelfde maat ( credits) gehanteerd wordt, wordt het mogelijk om soepel opleidingsonderdelen uit te wisselen met andere opleidingen binnen Europa. 7 Semestersysteem Hoewel een academiejaar blijft bestaan, rekenen we vanaf nu in semesters. Elk academiejaar = 2 semesters Academiejaar telt in principe 60 studiepunten/ Semester = 30 studiepunten Per semester kan je credits behalen Mogelijkheid tot deeltijds studeren in combinatie met bv. Werken. Gedeelde verantwoordelijkheid van student en hogeschool Leerkrediet september 2008 Student kan niet meer onbeperkt mislukken, wordt aangespoord om: Een goede studiekeuze te maken Het goede tempo te kiezen/ Haalbaarheid Tijdig te heroriënteren Hogeschool: financieel belang bij het welslagen van studenten omwille van Outputfinanciering HO stimuleren om studenten voldoende te begeleiden
Leerkrediet Nieuw!! September 2008 Leerkrediet in het hoger onderwijs Uitgedrukt in studiepunten: start 140 SP Studiepunten opnemen via het jaarprogramma Studiepunten terugwinnen door credit te halen Verwerven van credits: SP worden opnieuw toegevoegd ( eerste 60 credits worden dubbel bijgeteld) Getolereerde tekorten worden niet vergoed Wijziging van het leerkrediet door wijzigen van instelling of stoppen Voor 1 december: volldedig leerkrediet terug Tussen 1 december en 15 maart: ½ leerkrediet Na 15 maart: niets 10 Leerkrediet Nieuw!! September 2008 Leerkrediet in het hoger onderwijs Eerste 60 credits worden dubbel bijgeteld Belonen van succes Studenten die in een 1e jaar veel studiepunten verloren, krijgen zo de kans hun leerkrediet terug op te bouwen Heroriëntering Studenten die één jaar studeerden aan de Universiteit/ Hogeschool zonder succes: niet problematisch inzake het leerkrediet Studenten die meerdere jaren studeren zonder succes: kan problematisch zijn inzake het leerkrediet Leerkrediet raadplegen via Databank Hoger Onderwijs 11 Leerkrediet Leerkrediet in het hoger onderwijs Na behalen van het eerste masterdiploma: 140 SP afgetrokken van het resterend krediet Rest er positief krediet kan de student een nieuwe opleiding starten in het licht van levenslang en levensbreed leren Leerkrediet < of 0 = student niet meer financierbaar ( weigering inschrijving of dubbel studiegeld mogelijk) 12
Leerkrediet Het leerkrediet geldt voor: - Diplomacontracten en creditcontracten - Bachelor- of Masteropleiding Het leerkrediet geldt niet voor: - Examencontracten - EVC en EVK - Banaba s en Manama s - Postgraduaatopleidingen Leerkrediet Simulatie 1 Start 140 studiepunten Na het behalen van het bachelordiploma: 200 studiepunten Na het behalen van de initiële master: 200 studiepunten Afrekening leerkrediet: 200 140=60 studiepunten = ruimte om nog verder te studeren 14 Leerkrediet Simulatie 2 Start 140 studiepunten Eerste jaar bachelor zonder het behalen van credit: 140-60= 80 studiepunten Daarna perfect traject: Na het behalen van het bachelordiploma: 140 studiepunten Na het behalen van de initiële master: 140 studiepunten Afrekening leerkrediet: 140 140= 0 studiepunten Per academiejaar + 10 studiepunten tot maximum 60= ruimte om nog verder te studeren 15
Leerkrediet Simulatie 3 Start 140 studiepunten Twee jaren bachelor zonder het behalen van credit: 140-120= 20 studiepunten Student schrijft zich in voor bacheloropleiding: student is maar financierbaar voor 20 studiepunten 16 Evoluties in het hoger onderwijs Evoluties in het hoger onderwijs Wat betekent dit voor de opleidingen? Wat betekent dit voor het werkveld? Competentiegericht onderwijs Beroepspraktijk als vertrekpunt Opleiden in een realistische context Integratie van theorie en praktijk Leertraject op maat Lector is ook begeleider en coach Zelfverantwoordelijkheid van de student 17 Evoluties in het hoger onderwijs: Flexibilisering Evoluties in het hoger onderwijs Wat betekent dit voor de opleidingen? Wat betekent dit voor het werkveld? Flexibilisering van het onderwijs Flexibilisering van de toegang van het hoger onderwijs Studenten moeten op een voor hen aangepaste manier aan hoger onderwijs kunnen deelnemen en een diploma (c.q. creditbewijzen of getuigschriften) behalen Ruimte voor EVC / EVK EVC: elders verworven competenties (buiten de onderwijswereld) EVK: elders verworven kwalificaties (diploma, creditbewijs, getuigschrift, ) 18
Vrijstellingen Op basis van een diploma, creditbewijs, bekwaamheidsbewijs of getuigschrift van academisch of ander hoger onderwijs kunnen studenten voor de opleiding waarvoor zij zich inschrijven, bij het departementshoofd vrijstelling vragen voor opleidingsonderdelen of delen van opleidingsonderdelen. = EVK (eerder/elders verworven kwalificaties) Op basis van ervaring die studenten hebben opgedaan buiten de onderwijswereld is er ook de mogelijkheid om vrijstellingen toe te staan, na voldoende assessment om na te gaan of de vooropgestelde competenties inderdaad bereikt zijn. = EVC (eerder/elders verworven competenties) 19 Evoluties in het hoger onderwijs: Flexibilisering Evoluties in het hoger onderwijs Wat betekent dit voor de opleidingen? Wat betekent dit voor het werkveld? Flexibilisering van de organisatie van het onderwijs Modeltraject vs. geïndividualiseerd traject Verkort traject Versneld traject Combinatietraject 20 Creditbewijzen steunen op ECTS fiche Een student krijgt na afloop van een semester een overzicht van de geslaagde/ niet geslaagde opleidingsonderdelen Een student krijgt op het einde van de opleiding het diploma Met bijgevoegd diploma supplement. (bevat een overzicht van de gevolgde opleidingsonderdelen, de behaalde creditbewijzen en de eventuele vrijstellingen). Interessant voor de werkgever in spe?! Er wordt enkel nog een graad van verdienste toegekend aan de totale opleiding (= enkel voor semester 5 en 6) Een creditbewijs blijft onbeperkt geldig, tenzij voor die opleidingsonderdelen waarvan de opleidingscommissies bepalen dat een actualiseringsprogramma moet worden gevolgd. Dit kan ten vroegste na vijf kalenderjaren. 21
Tolerantie De opleidingen bepalen voor welke opleidingsonderdelen geen toleranties toegestaan worden. De hogeschool bepaalt hoeveel onvoldoendes getolereerd worden voor de ganse opleiding (180 SP) en hoe groot de onvoldoendes mogen zijn. Vb KHL: Voorwaarden om te slagen Per OOD >= 8/20 of > = 10/20 indien nultolerantie ( vb stage) Toegestane tolerantie op 180 SP = max 10% 22 Studieadvies Een niet-bindend studieadvies kan uitgebracht worden voor die studenten die een onvoldoende behaalden voor één of meerdere opleidingsonderdelen. Bindend adviezen = bindende voorwaarden om opnieuw te mogen in te schrijven PS. RAAD VOOR EXAMENBETWISTINGEN/RAAD VOOR BETWISTINGEN INZAKE STUDIEVOORTGANGSBESLISSINGEN 23 Belang van geschreven feedback Om juridische redenen is het belangrijk dat we voldoende schriftelijk bewijsmateriaal hebben. Schriftelijke feedback!!!!!! Positieve en negatieve feedback (werkpunten) zijn terug te vinden in stagebegeleidingsdossier: Reflectie-feedbackformulieren Belang van kwaliteit in de verpleegkunde, ook te eisen van de studenten, onze latere collega s 24
Beleidsvisie op stage De stagebegeleiding is een gezamenlijke opdracht van hogeschool en werkveld Het competentieprofiel van de opleiding verpleegkunde werd gevalideerd door het werkveld Belang van de stem van het werkveld in de opleiding via de opleidingscommissie, adviesraden en overlegmomenten De praktijklector krijgt ruimte om de stageplaatsen in te lichten over de laatste ontwikkelingen in het onderwijs Organisatie van mentorendagen Kwaliteitsonderzoek stage 25 Beleidsvisie op stage De begeleiding dient voor elke student uniform te zijn De leerbegeleiding dient voor elke student uniform te zijn Leerbegeleiding door de praktijklector van de hogeschool met focus op reflectie Belangrijk is het stagebegeleidingsdossier Duidelijke procedure voor de praktijklector Wat wordt er van mij verwacht op welk moment van het leerproces van de student? Werkbegeleiding is de taak van de mentor De mentor is contactpersoon tussen student, het team en de praktijklector De mentor is expert op de werkplek Aanbieden van een aangepaste vorming mbt. het coachen van studenten 26 Semester 1 en 2 Stages volgens het modeltraject: Semester 1 en 2 Stage kennismaking met de gezondheidszorg 3 weken Stage laag complexe zorg 3 weken
Semester 3 en 4 Semester 3 en 4 modeltraject Acute zorg Theorie 6 weken Stage 5 weken Chronische zorg Theorie 6 weken Stage 5 weken Exploratie Afstudeerrichting GER, KV, PSY, SOC, ZH 3 weken stage Afstudeerrichtingen Afstudeerrichting geriatrie Afstudeerrichting kinderverpleegkunde Afstudeerrichting psychiatrie Afstudeerrichting sociale Afstudeerrichting ziekenhuis: - Keuzetraject Klinisch - Keuzetraject Medisch Technologisch Semester 5 en 6 Semester 5 en 6 modeltraject 5 weken generieke stage 6 weken stage afstudeerrichting 6 weken stage keuze student
Toetsen van de competenties Verworven competenties getoetst op basis van: Examens per OOD Stages ( 76 SP) Bachelorproef ( 3 SP) Portfolio (3 SP) 31 Vergelijk 1980 en 2010 Jaarprogramma: 3 jaren Deliberatiemodel De school maakte bepaalde keuzes die voor alle studenten golden Alle verantwoordelijkheid/praktische organisatie in handen van de school Alle studenten volgden hetzelfde programma Opleidingsprogramma: 180 SP Tolerantiemodel Student maakt zelf een aantal keuzes maar wél volgens vastgelegde regels De student is voor een deel ZELF verantwoordelijk in heel de organisatie >40% van de stud. ondertekenen een individueel jaarprogramma Studie-advies-bureau om individuele studenten en studentengroepen te informeren/ adviseren/begeleiden/ ondersteunen We blijven doorgaan. De school maakte de regels Docent gaf les en deed stagebegeleiding Vaardigheden werden klassikaal aangeleerd en student kon met wat geluk beperkt oefenen Diploma behaald = meestal gaan werken Geen controle op kwaliteit van onderwijs Regels komen vanuit de opleiding, het departement, de associatie, uit Europa én uit talrijke onderwijsdecreten, Lector is coach, lesgever,onderzoeker, assessor/evaluator, begeleider, inhoudelijke expert, ontwerper van leeromgeving, maatschappelijke dienstverlener, teamspeler,. Alle technieken staan op film en een techniekklas werd skillslab en vandaag heet het vaardigheidscentrum beeldschem staat naast het bed, de Meer dan 50% studeert verder (internationale) Accrediteringscommissie bezoekt/controleert ons alle 8 jaren, vergelijkt ons met andere hogescholen en beslist of we verder mogen doen
We kunnen blijven doorgaan De laatste trein om in juni te slagen vertrok eind februari (voor velen van ons zelfs met veel vertraging) Heel het jaar door werken is een absolute must Studentenleven was voor velen fun Bulderende proffen bovenop een verhoog De eerder meegaande toffe student Weinig klachten.. Duidelijk meer studenten met zorgen Sympathieke proffen mét mailadres De mondige maar nog altijd even toffe student Klachten via interne procedures (depart. en KHL-niveau ), via de raad (Brussel)voor betwistingen inzake studievoortgangs- beslissingen, via de Raad van examenbetwistingen. Eén wijs besluit. Het was goed én Wij waren goed!!! Vandaag is anders maar hét en de studenten zijn minstens even goed Het was boeiend Het is elke dag nog even boeiend Bedankt!