Hoe communiceren biologische boerderijwinkels uit het Groene Hart en met welke boodschap en communicatiemiddelen kunnen ze optimaal klanten werven? Naam: William Ton (1604410) Docent: Rob van den Idsert Specialisatie: Concept Periode: 2015-D Datum: 05-06-2015
Inleiding Steeds meer mensen gaan naar de boerderij of de markt om verse producten te kopen, de consument wil tegenwoordig graag weten waar het product vandaan komt. In het Groene Hart zie ik veel boerderijwinkels waar de communicatie met de consument beter kan. Door dit onderzoek hoop ik een goed beeld te krijgen van hoe de boerderijwinkels beter kunnen communiceren. Ik hoop deze kennis later zelf toe te kunnen passen om klanten te trekken voor mijn eigen bedrijf. De hoofdvraag die ik met dit onderzoek wil beantwoorden is: Hoe communiceren biologische boerderijwinkels uit het Groene Hart en met welke boodschap en communicatiemiddelen kunnen ze optimaal klanten werven? p. 2
Inhoudsopgave Wat is de definitie van een biologische boerderij? p.4 Wie doen er boodschappen bij boer? Waarom kopen mensen bij de boer? p.5 Hoe communiceren biologische boerderijwinkels via hun website? p.9 Conclusie p.14 Reflectie p.15 Bibliografie p.16 p. 3
Wat is de definitie van een biologische boerderij? Biologisch is een wettelijk beschermde term. Een landbouwproduct of voedingsmiddel mag alleen biologisch heten als het productieproces aan wettelijke voorschriften voldoet. (www.skal.nl) Iedere biologische boerderijwinkel dat biologische producten wil verkopen moet hiervoor Skal gecertificeerd zijn. Dit certificaat is bekend als het groene blaadje met sterretjes, zoals hiernaast te zien is. Zorg voor milieu en natuur Biologische boeren maken geen gebruik van chemische of synthetische bestrijdingsmiddelen voor de bestrijding van onder andere schimmels en onkruid. Zo wordt de bestrijding van schimmels gedaan met behulp van de natuurlijke vijanden en worden distels in de weilanden met de hand afgemaaid. De biologische boeren proberen ziektes te voorkomen, hiervoor kiezen ze voor sterke rassen. De boeren doen er alles aan om de bodem niet uit te putten. Zo maken ze geen gebruik van kunstmest, maar brengen ze de mest die afkomstig is van hun eigen bedrijf weer op het land. Op die manier is de natuurlijke kringloop rond op het eigen boerenbedrijf. Zorg voor dierwelzijn Op het biologische boerenbedrijf wordt er zo veel mogelijk rekening gehouden met het natuurlijke gedrag van de dieren. De koeien lopen zo veel mogelijk in het weiland, biologische varkens mogen in de modder rollen en biologische kippen mogen buiten scharrelen. Daarnaast is het zo dat de snavels van biologische kippen niet worden geknipt en dat biologische varkens hun tanden en hun staart mogen houden. Bovendien is het zo dat het toedienen van groeihormonen verboden is op biologische bedrijven. Medicijnen mogen alleen worden toegediend wanneer een dier daadwerkelijk ziek is, niet om de ziekte te voorkomen. p. 4
Wie doen er boodschappen bij biologische boerderijwinkel? En waarom koopt deze groep mensen bij de biologische boerderijwinkel? Welke doelgroep koopt graag direct van de boerderij? In het handboek directe verkoop boerderijproducten staan verhalen van voorbeeldbedrijven waaruit blijkt dat hun klanten uit verschillende lagen van de bevolking komen. De twee belangrijkste doelgroepen zijn de gezinnen met kinderen en de vijfenvijftigplussers (Schlaman, 2008). Deze consumenten zijn naast demografische kenmerken ook te onderscheiden door een bepaalde leefsituatie, waarden en toegang tot informatie. Zo zijn deze consumenten gericht op een gezond leven. Ze zijn bereid om meer te betalen voor gezond en natuurlijk voedsel. Verder is het zo dat de consumenten die biologische producten consumeren een levensstijl hebben die een interesse in natuur en milieu heeft. Ze zijn maatschappelijk betrokken en stemmen op de linkse partijen (GroenLinks, PvdA en SP). Als laatste is het zo dat ze lid zijn van natuurorganisaties en zowel regionale als landelijke kranten lezen (Hendriks, 2014) Uit een onderzoek van Lekker naar de Boer dat gehouden is bij verschillende boerderijwinkels blijkt dat de consumenten voor zowel de producten als de boer naar de boerderijwinkel komen. Consumenten die producten kopen bij de boer of boerin vinden het belangrijk dat hun producten vers en lekker zijn. Daarnaast is het zo dat de consument de producten van de boerderijwinkel meer vertrouwt dan die uit de supermarkt. Er is niet gesjoemeld met het product, ze vinden de smaak lekker en vinden de uitleg over het product en de natuurlijk omgeving erg belangrijk. Klanten hechten zich aan een boerenbedrijf vanwege het verhaal, de sfeer en natuurlijk ook vanwege het vertrouwen de manier waarop de boer zijn bedrijf runt. Met liefde voor zijn dieren, groenten of fruit. Consumenten noemen de volgende redenen om regionaal (biologisch) boodschappen te doen. De hoge productkwaliteit, smaak en versheid van de producten Dierenwelzijn, milieuvriendelijk, en andere kernmerken van de biologische landbouw Dichtbij weinig voedselkilometers. Ondersteuning van de lokale economie en het lokale landschap Kleine assortiment: niet te breed. Beleving op de boerderij, een uitje met het gezin Past bij mijn levensstijl (Schlaman, 2008) p. 5
Of een boerderijwinkel biologisch is en biologische producten verkoopt is voor de klant niet het belangrijkste reden om naar de boerderijwinkel te gaan. Zo geeft een klant het volgende aan: Ik vind het lekker, niet vanwege biologisch of dat de koeien zo goed verzorgd worden. De producten zijn gewoon lekker. (Vijn, 2011) Voor de consument zijn er naast dat het lekker is nog andere belangrijke redenen om naar de boerderijwinkel te komen. Dit zijn de prijs, het contact met de boer, die ook nog eens verstand heeft van zijn producten en het dierenwelzijn. Daarnaast vindt de consument het fijn als hij de producten kan beoordelen. Verder vindt de klant het prettig dat hij over sommige aspecten zelf kan oordelen, bijvoorbeeld over de kwaliteit van het product en over het dierenwelzijn. De consument kan tenslotte zelf in de stal kijken om bij de dieren te kijken. (Vijn, 2011) Als laatste vindt de klant het een uitje om naar de boerderijwinkel te gaan. Vooral kinderen genieten van de dieren op de boerderij. Een klant zegt hierover: Als je iets op de boerderij koopt, dan ga je niet alleen voor het product. Het is leuk om er even naartoe te fietsen en dan wil mijn dochter meteen mee voor de dieren. Het is geen probleem dat het tijd kost omdat het juist ontspanning is. Naast het contact met de dieren op de boerderij vindt de consument het fijn goed contact met de boer te hebben en een goede uitleg over de bereiding van de producten te kunnen krijgen.(vijn, 2011) Steeds meer consumenten willen streekproducten kopen. Bij de stedeling valt nog het meest winst te halen. Want de klanten die nu vooral komen bij de boerderijwinkel zijn vooral mensen die in de buurt wonen. Boerderijwinkels vormen geen bedreiging voor de supermarkt, consumenten hebben een heel andere beelden bij een boerderijwinkel. Een boerderijwinkel onderscheidt zich met kennis van het product, betrouwbaarheid, vriendelijk klantencontact en (h)eerlijke producten. (Winter, 2013) p. 6
Onderzoeksbureau Motivaction heeft Nederlanders op basis van hun normen en waarden ingedeeld in acht sociale milieu s. Volgens Motication moet de boerderijwinkel zich richten op de groep kosmopolieten en postmatrialisten. Deze twee groepen vormen samen 21,5% procent van de bevolking. Deze mensen staan open voor nieuwe ideeën en zijn kritisch over kwaliteit en veiligheid van voedsel. Het liefst hebben ze gezonde producten en natuurlijke (biologische) producten. Deze groep mensen wil graag weten waar hun eten vandaan komt. Wolff Schoemaker schrijft De kosmopolieten en postmaterialisten willen ook dat hun kinderen leren dat appelmoes niet aan de boom groeit. Let wel op met authenticiteit, wie de term misbruikt kan niet meer geloofwaardig overkomen. Deze groep mensen kijkt naar programma s zoals de keuringsdienst van Waarde en prikt snel door inhoud heen. (trommelen,2013) Trends in consumentengedrag Het Handboek Directe Verkoop van Boerderijproducten noemt vier trends waar je als eigenaar van een biologische boerderijwinkel, direct op in kunt spelen. De eerste trend is plezier en vermaak (beleving en smaak). De consument wil steeds weer geprikkeld door eten en wil nieuwe smaken en geuren ontdekken. De consument is ook opzoek naar pure en authentieke producten. Ook het bereiden van gerechten moet geen sleur worden. Koken moet spannend blijven en daarom zoekt de consument naar nieuwe manieren van koken. luxe. Zinnelijk genot en exclusiviteit bepalen de keuze, smaak. Vergeten groente zijn in, ook in de horeca, smaak van groenten van vroeger. lokaal. Opkomst van bijzondere lokale producten met exclusieve uitstraling, seizoen. Seizoensproducten zorgen voor een gewilde variatie. (Schlaman, 2008) De tweede trend is Vitaal en fit. De consument is opzoek naar producten die hem fit houden. De consument wil er fit, energiek en ontspannen voor de dag komen. van uiterlijk naar gevoel. Accentverschuiving van vitale voeding voor je lichaam naar vitale voeding voor hoe je je voelt. De eerste zorg is voor het innerlijk, het uiterlijk straalt als logisch gevolg hetzelfde uit. gezonde levensstijl. Functional foods, voedingsmiddelen die je gezond houden. Voor veel consumenten hangt er nog een grote zweem van onnatuurlijkheid aan functional foods. Nadruk op de natuurlijke kant van een gezond levensmiddel kan helpen. De consument zoekt naar die natuurlijke producten, omdat zij natuurlijk associeert met gezond. (Schlaman, 2008) p. 7
De derde trend is gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. De consument krijgt steeds meer behoefte aan gezondheid en veiligheid. De interesse in actieve en functional foods neemt toe. Daarnaast krijgt de consument toenemende interesse in zekere producten, de herkomst (biologisch) van producten wordt steeds belangrijker. Dit geld ook voor vegetarische producten. gezonde ingrediënten. Gezondheid niet in vet- en suikerarm, maar in traditionele gezonde ingrediënten op een nieuwe manier met smaak bereid. parttime vegetariërs. Niet vanuit zorg om het milieu, maar persoonlijke gezondheid. biologisch. Ook uit behoefte naar persoonlijke gezondheid. Als enig voordeel voor de consument is biologisch te mager, er moet nog een ander bijkomend voordeel zijn. (Schlaman, 2008) Dat deze trend een belangrijk aspect is voor de boerderijwinkels blijkt ook uit het volgende citaat: Consumenten hebben ook steeds vaker interesse voor streekproducten. Prijs, smaak en gezondheid zijn nog steeds het meest aankoopbepalend, maar als consumenten desgevraagd kiezen tussen de drie aspecten biologisch, fair trade en lokaal, dan kiezen ze vaker voor lokaal blijkt. Niet raar als je bedenkt dat deze producten inspelen op veel actuele thema s als herkomst, smaak, authenticiteit of duurzaamheid. Vers en lekker worden opvallend vaak genoemd door consumenten als het gaat om producten van de boer. (Winter, 2013) De laatste trend in consumentengedrag is gemak. De consument houdt van gemak en ziet dit graag terug in zijn product. Gemaksproducten zijn tijdbesparend en makkelijk te bereiden. Consumenten willen handige verpakkingen voor onderweg. nomaden. Levensstijl lijkt op een nomadisch bestaan. We snellen heen en weer tussen werk, (sport) school en de kinderopvang. Eten gebeurt onderweg, op niet-gezette tijden. andere huishoudens. Door sterke toename van het aantal eenpersoonshuishoudens en het aantal tweeverdieners, door drukke banen en sociaal leven, blijft er steeds minder tijd over voor de drie traditionele maaltijden per dag. Snacks ( grazing ) vervangen de warme maaltijd. (Schlaman, 2008) p. 8
Met welke boodschap communiceren biologische boerderijwinkels uit het Groene Hart? Boerderijwinkel Boerderij Het Geertje Boodschap De boodschap van Het Geertje is om zoveel mogelijk mee te gaan in de kringloop van de natuur (Geertje,welkom) De koeien en kippen zijn allemaal grasgevoerd en van Hollands komaf. (Geertje,vleesverkoop) Het vlees is van de beste kwaliteit en ouderwets lekker! Dat proef je, dat ruik je en dat zie je! Antibiotica vrij en zonder toevoegingen van medicijnen. Rijk aan bouwstoffen en vol levensenergie. Regionaal geproduceerd en geconsumeerd. Milieu- en diervriendelijk geproduceerd. (Geertje,vleesverkoop) Ons doel is om zoveel mogelijk mee te gaan in de kringloop van de natuur. Onze wens is om stad en platteland bij elkaar te brengen. (Geertje,welkom) Voor de producten staat het woord biologisch. Facebook Wat doen boerderijwinkels goed? En wat kan beter? Boerderij winkel Het Geertje is populair op Facebook en heeft 5097 vind ik leuks. Ze zetten om de week een nieuw bericht op hun Facebook. Berichten met een foto of video met dieren leveren veel reacties en vind ik leuks op. (Het Geertje, boederijhetgeertje) Boerderij Het Geertje doen al veel dingen goed, zo zijn ze goed vindbaar via Google, vertellen ze een verhaal op hun website en zijn ze betrokken met klant op Facebook. Op de website is wel nog een verbeterslag te maken door het communiceren van de boodschap van versheid en het verspreiden van een nieuwsbrief. p. 9
Boerderijwinkel De groene griffioen - www.degroenegriffioen.nl Boodschap Bij ons op de boerderij alleen maar voer van biologische herkomst (zo veel mogelijk van eigen land), zo lang mogelijk koeien in de wei, koeien met horens, geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen op het land. Geen preventieve medicatie (zoals antibiotica). Voortplanting met een echte stier. Meer ruimte in de stal en door de compoststal met houtsnippers minder schadelijke (en stinkende) gassen in de lucht. (degroenegriffioen.nl, welkom) Winkelen in onze boerderijwinkel betekent lekkere producten, eerlijke producten en gezonde producten met een goed en duidelijk verhaal. (degroenegriffioen.nl, boerderij) De Groene Griffioen wil graag laten zien waar voedsel vandaan komt, hoe dieren leven en wat biologische boeren inhoudt. Kom langs en ervaar het zelf. Door te kijken, te luisteren, te vragen en te proeven! Kortom beleef de boerderij. (degroenegriffioen.nl, beleving) Facebook De Groene Grifioen heeft 717 vind ik leuks op Facebook. Op de Facebook pagina zetten ze wekelijks een aantal berichten. Grote deels zijn dit foto s en tekstberichten. Foto s met producten krijgen de meeste likes. Offline marketing Op de website van de De Groene Griffioen is onder het kopje media te zien dat De Groene Griffioen actief is in tijdschriften en regionale kranten. Niet alleen wij zelf zijn trots op wat we doen, de media weten ons ook te vinden! Dit is een selectie van uitingen. Wat doen boerderijwinkels goed? En wat kan beter? De Groene Griffioen verteld een duidelijk verhaal op de website en is sterk in het bereiken van kranten en tijdschriften. Op Facebook valt nog een slag te maken om meer vind ik leuks te creeren, dit kan bijvoorbeeld door meer berichten te plaatsen met video s van dieren en proces van de boerderij. p. 10
Boerderijwinkel De vierhuizen - www.kaasboerderijdevierhuizen.nl Boodschap De Vierhuizen is een kaas- en natuurboerderij: er wordt biologische boerenkaas van topkwaliteit gemaakt, terwijl de zorg voor de natuur centraal staat in de bedrijfsvoering. De toegevoegde waarde op ons product is hoog, door eigen afzet en verkoop. Mensen zijn welkom om van ons bedrijf en de omgeving te komen genieten. (kaasboerderijvierhuizen, boerderij-onzemissie) Op De Vierhuizen wordt al sinds mensenheugenis kaasgemaakt. Deze jarenlange traditie maakt dat onze kaas van de hoogste kwaliteit is, en daar zijn we trots op! (kaasboerderijvierhuizen, kaasmakerij) Op boerderij De Vierhuizen staat de zorg voor de natuur centraal. Het grasland is onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur, maar ook op het boerenerf zijn diverse maatregelen. (kaasboerderijvierhuizen, natuur) Facebook Boerderijwinkel De Vierhuizen heeft geen Facebook. Nieuwsbrief Elk jaar verspreidt boerderijwinkel De Vierhuizen een nieuwsbrief. In deze nieuwsbrief vermelden ze actuele nieuwtjes wat er op het erf gebeurd en wat de nieuwe producten zijn in de boerderijwinkel. (kaasboerderijvierhuizen, nieuwsbrief ) Wat doen boerderijwinkels goed? En wat kan beter? Boerderijwinkel De Vierhuizen vertelt een duidelijk verhaal op de website maar loopt met veel dingen achter feiten aan. Zo kan in deze tijd echt niet meer dat je je klanten niet informeert via social media. Een nieuwsbrief is goed middel om met je vaste klant te communiceren maar doe dit wel regelmatig. Het tonen van aanbiedingen in een nieuwsbrief kan klanten prikkelen om langs te komen. p. 11
Boerderijwinkel Biologische Geitenboerderij van Dorp - www.vandorpgeitenkaas.nl Boodschap De geiten kunnen de hele dag eten van het biologische gras in de wei of van het hooi in de ruime stal aan het voerhek. Tijdens het melken krijgen zij nog biologisch krachtvoer. De smaak van onze producten is daardoor nog voller, puurder en eerlijker. (vandorpgeitenkaas) Facebook Biologische Geitenboerderij van Dorp heeft geen Facebook Wat doen boerderijwinkels goed? En wat kan beter? Biologische Geitenboerderij van Dorp toont de certificaten die ze hebben groot op de website. Op de producten in de webshop komt hun eigen SKAL certificaat goed terug, dat maakt hun producten betrouwbaar. Het is wel zo dat een duidelijk verhaal bij de producten of over de beleving niet terug te vinden is op de website. Ook hier is het niet hebben van sociale media een gemiste kans om te communiceren met de klant. Daarnaast zou ook het versturen van nieuwsbrieven voor een webshop en boerderijwinkel vaste klanten blijven binden. p. 12
Boerderijwinkel De Beekhoeve - www.beekhoeve.nl Boodschap Biologisch boeren is bedrijvigheid die past bij de omgeving. De cultuurhistorische waarden van het veenweidegebied worden zo veel mogelijk gerespecteerd. Er wordt niet getornd aan het weidse decor en open karakter van het land. Koeien en weidevogels vormen het vaste uitzicht. Sloten blijven gehandhaafd, percelen betrekkelijk klein. Het vormt de perfecte basis voor agrarisch natuurbeheer. (Beekhoeve, biologische-boeren) Biologisch boeren op de Beekhoeve levert niet alleen lekkere melk, maar ook (h)eerlijk vlees. (Beekhoeve,biologische-producten) Facebook De Beekhoeve heeft 173 vind ik leuks op Facebook. Op de Facebook pagina zetten ze wekelijks één bericht. De meerste foto s krijgen weinig likes, alleen de foto s met kinderen met dieren krijgen een aantal likes. (Beekhoeve,DeBeekhoeve) Wat doen boerderijwinkels goed? En wat kan beter? Omdat De beekhoeve meer is dan een biologische boerderijwinkel ligt de aandacht van de website meer op andere activiteiten. Het verhaal van De Beekhoeve is lastig te vinden op de website. Ze doen van veel dingen een klein beetje waardoor het niet sterk overkomt. Dit geldt ook voor de Facebookpagina, door de grote hoeveelheid activiteiten ligt er nergens echt de nadruk op. p. 13
Conclusie Terugkomend op de hoofdvraag: Hoe communiceren biologische boerderijwinkels uit het Groene Hart en met welke boodschap en communicatiemiddelen kunnen ze optimaal klanten werven? Als eerste, ga er als boerderijwinkel niet van uit dat mensen weten wat voor werk er op een biologisch boerderij wordt verricht om tot een (h)eerlijk product te komen. Neem de klant daarom mee in het verhaal en vertel hoe er gewerkt wordt op de boerderij. Doordat de biologische herkomst van de producten niet de belangrijkste reden is om naar uw boerderijwinkel te komen, is het belangrijk om ook andere aspecten als eerlijk, vers, smaakvol en goed voor de dieren ook in uw verhaal te verwerken. Door producten te verbeteren en te vernieuwen kan er ook worden ingespeeld op de trends van het consumentengedrag. Een aantal voorbeelden hiervan zijn het tonen van de natuurlijke omgeving, het duidelijk tonen van het keurmerk van het product en het aanbieden van boodschappenpakketten. Dit alles communiceren is erg belangrijk, daarom is het van belang om het verhaal en de beleving van het product goed te communiceren via een website. Ook Facebook speelt hierin ook een belangrijke rol, door foto s en video s van het bedrijf en de dieren te plaatsen, blijven mensen geïnspireerd. Ondanks het feit dat veel van de communicatie online plaatsvindt, is het belangrijk om de communicatie via kranten en tijdschriften niet te vergeten. De laatste manier van communiceren is de nieuwsbrief, op deze manier blijven de klanten op de hoogte van alles wat er op de boerderij gebeurt, dus schroom niet om de klant om zijn e-mailadres te vragen. p. 14
Reflectie: Aan de keukentafel bij mijn vriendin is het onderwerp biologische boerderijwinkels tot stand gekomen. Mijn vriendin woont op een biologische boerderij met een kleine boerderijwinkel waar ze op de zaterdag biologische kaas verkopen. Met een website met openingstijden en bord langs de weg, is het toch al best druk op een zaterdag in de boerderijwinkel. Vooral mensen uit de buurt en dagjes mensen komen kaas kopen. Maar ik was meer benieuwd hoe je mensen uit de stad kan trekken om naar de boerderijwinkel te laten komen. In het onderzoek ben ik begonnen met het onderzoeken van de boodschap die biologische boerderijwinkels moeten vertellen. Dit onderzoeksonderdeel was goed te onderzoeken, omdat er genoeg informatie over te vinden was. Zo waren er goede artikelen, onderzoeken en zelfs een handboek over het onderwerp te vinden. Na dit onderzoeksdeel ben ik gaan kijken hoe biologische boerderijwinkels nu communiceren. Als laatst heb ik deze onderzoeken met elkaar vergeleken en een essay geschreven over hoe de biologische boerderijwinkel met de juiste boodschap en communicatiemiddelen optimaal mensen uit de stad kan bereiken. De de laatste jaren komen er steeds meer biologische concepten op de markt. Voorbeelden hiervan zijn Willem en Drees, BeterBio en verschillende biologische foodtrucks. Als CMD-er vind ik het interessant om te zien hoe deze markt zich ontwikkelt en te onderzoeken waar er kansen ontstaan om nieuwe concepten voor te ontwikkelen. Wat ik geleerd heb tijdens dit onderzoek is goede vergelijkingen te maken tussen de behoeftes van de klant en de manier waarop de boerderijwinkels nu communiceren. Het bezoeken van biologische markten en boerderijwinkels en in gesprek gaan met biologische ondernemers heeft mij tot nieuwe inzichten gebracht die ik heb kunnen toepassen in mijn essay. Wat ik de volgende keer anders zal doen is het eerder starten met gesprekken met mensen uit de praktijk over het onderwerp. Zodat ik vroeger stadium beter beeld kan vormen van de praktijk. p. 15
Bronnen beekhoeve.nl. (sd). biologisch-boeren. Opgeroepen op mei 26, 2015, van beekhoeve.nl: http://www. beekhoeve.nl/index.php/biologisch-boeren beekhoeve.nl. (sd). biologische-producten. Opgeroepen op mei 26, 2015, van beekhoeve.nl: http://www. beekhoeve.nl/index.php/biologische-producten beekhoeve.nl. (sd). DeBeekhoeve. Opgeroepen op mei 26, 2015, van facebook.com: https://www.facebook. com/debeekhoeve degroenegriffioen.nl. (sd). beleving. Opgeroepen op mei 24, 2015, van degroenegriffioen.nl: http://www. degroenegriffioen.nl/de_groene_griffioen_biologisch_rundveehouderij_bedrijf/beleving.html degroenegriffioen.nl. (sd). boerderij. Opgeroepen op mei 24, 2015, van degroenegriffioen.nl: http://www. degroenegriffioen.nl/de_groene_griffioen_biologisch_rundveehouderij_bedrijf/boerderij.html degroenegriffioen.nl. (sd). welkom. Opgeroepen op mei 24, 2015, van degroenegriffioen.nl: http://www. degroenegriffioen.nl/de_groene_griffioen_biologisch_rundveehouderij_bedrijf/welkom.html Geertje, B. h. (sd). boederijhetgeertje. Opgeroepen op mei 12, 2015, van facebook.com: https://www. facebook.com/boerderijhetgeertje?fref=ts Geertje, B. h. (sd). vleesverkoop. Opgeroepen op mei 12, 2015, van hetgeertje.nl: http://www.hetgeertje. nl/winkel/vleesverkoop.html Geertje, B. h. (sd). welkom. Opgeroepen op mei 2015, 12, van hetgeertje.nl: http://www.hetgeertje.nl/ Hendriks, K. (2014). BIOLOGISCHE PRODUCTEN MET EEN GEZICHT. Wageningen. kaasboerderijdevierhuizen.n. (sd). natuur. Opgeroepen op mei 23, 2015, van kaasboerderijdevierhuizen.n: http://www.kaasboerderijdevierhuizen.nl/natuur.html kaasboerderijdevierhuizen.nl. (sd). boerderij-onzemissie. Opgeroepen op mei 23, 2015, van kaasboerderijdevierhuizen.nl: http://www.kaasboerderijdevierhuizen.nl/boerderij-onzemissie.html p. 16
kaasboerderijdevierhuizen.nl. (sd). kaasmakerij. Opgeroepen op mei 23, 2015, van kaasboerderijdevierhuizen. nl:http://www.kaasboerderijdevierhuizen.nl/kaasmakerij.html kaasboerderijdevierhuizen.nl. (sd). nieuwsbrief. Opgeroepen op mei 23, 2015, van kaasboerderijdevierhuizen. nl: http://www.kaasboerderijdevierhuizen.nl/nieuwsbrief%20maart%202014.pdf Schlaman, M. v. (2008). Handboek directe verkoop boerderijproducten. Stichting Biologica. skal.nl. (sd). welkom bij skal. Opgeroepen op mei 20, 2015, van skal.nl: www.skal.nl Trommelen, J. (2013, juli). klant-wil-echte-en-betrouwbare-voeding. Opgeroepen op mei 25, 2015, van motivaction.nl: http://www2.motivaction.nl/content/klant-wil-echte-en-betrouwbare-voeding vandorpgeitenkaas.nl. (sd). home. Opgeroepen op mei 25, 2015, van vandorpgeitenkaas.nl: http://www. vandorpgeitenkaas.nl/ Vijn, D. d. (2011, maart). Winkel op de boerderij heeft toekomst. Opgeroepen op 14 mei, 2015, van vwg. net: http://www.vwg.net/ekoland/pdf/ekoland%2003-2011_p32-33_laat%20klanten%20vaker%20 kopen_d%20de%20jong-m%20vijn.pdf Winter, M. v.-d. (2013). Producten van de boederij in de stad. Opgeroepen op mei 15, 2015, van https:// www.wageningenur.nl: https://www.wageningenur.nl/upload_mm/0/e/b/f57c2dec-92f0-44f4-bd78-548d3b810de0_van%20haaster-de%20winter%20et%20al%20%282013%29%20producten%20 van%20de%20boerderij%20in%20de%20stad.pdf p. 17