Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 in de praktijk Samen kiezen: beslist! 1 Opbouw Ontwikkeling van keuzehulp Julia van Tol, onderzoeker Radboud UMC, Nijmegen Gebruik van keuzehulp Astrid Albers, oncologieverpleegkundige, Rijnstate zkh. Arnhem Discussie Ontwikkeling van keuzehulp voor mannen met prostaatkanker JJ van TolGeerdink 1 Achtergrond Verschillende behandelingen voor prostaatkanker Rad. rostatectomie (operatie) Brachytherapie (inw. bestraling) Ext. Beam Radiotherapie (uitw. bestraling) Achtergrond Achtergrond Vergelijkbare kans op genezing Verschillen in type ingreep en in bijwerkingen Erectiestoornissen lasklachten Darmproblemen Richtlijnen geven geen beste behandeling aan. Ruimte voor persoonlijke afweging door de patiënt in de keuze te betrekken Voorkeur verschilt 1
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 Achtergrond Informatie nodig Idealiter m.b.v. keuzehulp Fase 1: Inhoud keuzehulp Uitkomsten roces info (wat houdt operatie/bestraling in) Uitkomst info (kans op genezing/bijwerkingen) Kan allebei voorkeur bepalen Fase : Effect meting Effect Gerandomiseerde trial (RCT) groep: besprak keuze met arts groep: kreeg, daarnaast, de keuzehulp o Keuze van behandeling o Kennis o Evaluatie van besluitvorming o articipatie in besluitvorming o Angst en spijt
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 Effect op behandelkeuze Minder patiënten bleven onbeslist R BT EBRT No pref. p R BT EBRT No pref. p Behandel voorkeur 7 6 1 1. Behandel voorkeur 7 6 1 1. Behandeling ontvangen 7 6 1 1. Behandeling ontvangen 7 6 1 1. van TolGeerdink et al BJU Int 1 van TolGeerdink et al BJU Int 1 Meer voorkeur voor brachytherapie rostatectomie behoudt meeste voorkeur R BT EBRT No pref. p R BT EBRT No pref. p Behandel voorkeur 7 6 1 1. Behandel voorkeur 7 6 1 1. Behandeling ontvangen 7 6 1 1. Behandeling ontvangen 7 6 1 1. van TolGeerdink et al BJU Int 1 van TolGeerdink et al BJU Int 1 Grotere toename in selfreported kennis Grotere toename in selfreported kennis Kennis toename (prepost) Kennis toename (prepost) Kennis over behandelingen 1. (1.9).(1.7).6 Kennis over behandelingen 1. (1.9).(1.7).6
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 ositieve evaluatie van besluitvorming ositieve evaluatie van besluitvorming besluitvormingmaking Voelde u zich onder druk gezet? helemaal niet een beetje veel 1 91 9.6 Voelde u zich onder druk gezet? helemaal niet een beetje veel 1 91 9.6 De presentatie van de informatie was: gebalanceerd ten gunste van Operatie ten gunste van Brachytherapie ten gunste vanuitw. bestraling 11 96 1. De presentatie van de informatie was: gebalanceerd ten gunste van Operatie ten gunste van Brachytherapie ten gunste vanuitw. bestraling 11 96 1. ositieve evaluatie van besluitvorming besluitvormingmaking Meer patiënt participatie Voelde u zich onder druk gezet? helemaal niet een beetje veel 1 91 9.6 Wie besliste over de keuze? (vooral of alleen) de arts samen of (vooralof alleen) ik 9. De presentatie van de informatie was: gebalanceerd ten gunste van Operatie ten gunste van Brachytherapie ten gunste vanuitw. bestraling 11 96 1. Meer patiënt participatie Maar niet meer angst Mean(sd) Wie besliste over de keuze? (vooral of alleen) de arts samen of (vooralof alleen) ik 9. Anxiety(HADS) Week na keuze 1 mnd. na behandeling. (.9). (.). (.).6 (.)..
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 En ook niet meer spijt (op 1 mnd) Zelfs trend minder spijt bij bijwerkingen Mean(sd) Decisional regret Mean(sd) Decisional regret(1) 19. (16.6) 16.1 (19.).19 at. zonder bijwerkingen(n=61) 1. (11.) 11. (.).76 at. met bijwerkingen(n=11).9 (1.9). (1.7).6 Bijv. ik heb spijt van de keuze als ik opnieuw moest kiezen, zou ik weer hetzelfde kiezen Zelfs trend minder spijt bij bijwerkingen Decisional regret Mean(sd) at. zonder bijwerkingen(n=61) 1. (11.) 11. (.).76 Keuze behandeling prostaatkanker lijkt patiënten voor te bereiden en te beschermen tegen negatieve gevolgen van behandeling at. met bijwerkingen(n=11).9 (1.9). (1.7).6 Alle uitkomsten ondersteunen het gebruik van keuzehulp Fase : Implementatie boekje voor gebruik door artsen en patiënten in het consult Input van urologen, radiotherapeuten Input van patiëntenvereniging
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 Implementatie onderzoek Implementatie onderzoek JIA studie Radboud Universiteit Tilburg University Vrije Universiteit Amsterdam van Oort Raaijmakers Bleumer Weijerman Geboers van Boven Kortleve Vergunst Implementatie onderzoek Feedback van gebruikers Inhoud en vorm Wijze van aanbieden: Opnemen in zorgpad Wie (arts/verpleegkundige) Wanneer (direct bij diagnose of later) Ervaringen uit de praktijk Bevorderende en belemmerende factoren om keuzehulp al dan niet te gebruiken Astrid Albers Oncologie verpleegkundige poli urologie Ziekenhuis Rijnstate Arnhem Hoe verloopt een gesprek met inzet van de keuzehulp 6
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 Stelling: Het is de taak van de arts om de patiënt advies te geven over zijn behandeling Modellen van Arts atiënt relatie Emanuel / Emanuel 199 aternalistisch model Informatieve model Arts weet wat het beste is voor de patiënt. Arts geeft advies, patiënt volgt advies op. Arts geeft alle informatie en patiënt maakt keuze voor behandeling Interpretatieve model Deliberatieve model Arts geeft ondersteuning bij het maken van de juiste keuze Overleg tussen arts en patiënt Arts geeft niet alleen aan wat de patiënt kan doen maar zet uiteen wat de patiënt zou moeten doen. 7
Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 Wat kiezen patiënten? Wat bepaalt de voorkeur? Op welk moment bied je de keuzehulp aan? Voorlopige data JIA studie Wie geeft de keuzehulp, een arts of een verpleegkundige? Kost de keuzehulp (te) veel tijd? Wanneer gebruik je de keuzehulp niet?